PIJNKLINIEK Facetinfiltratie en -denervatie

Transcriptie

1 PIJNKLINIEK Facetinfiltratie en -denervatie INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN

2

3 INHOUD 1. INLEIDING DE BEHANDELDAG...5 Vóór uw vertrek naar het ziekenhuis De opname 3. WAT U VOORAF MOET REGELEN De behandeling Wat is een (proef) facetinfiltratie? 4.2 Wat is een facetdenervatie? 5. MOGELIJKE NEVENWERKINGEN EN COMPLICATIES ONTSLAG CONTACTGEGEVENS INFORMED CONSENT FACETINFILTRATIE EN -DENERVATIE...15

4 1. INLEIDING Mevrouw Mijnheer Binnenkort ondergaat u facetinfiltraties (ook wel proeffacetinfiltraties genoemd) als behandeling voor facetartrose of facetontsteking. Bij een gunstige proefbehandeling kan overgegaan worden tot een definitieve behandeling, namelijk een radiofrequente behandeling (denervatie) van de betrokken facetgewrichten. U hebt tijdens de consultatie reeds alle informatie gekregen over deze procedure. De voordelen, nadelen, alternatieven en relevante risico s werden met u besproken en u stemt in met de procedure. Deze brochure geeft u meer achtergrond informatie omtrent deze behandeling. De moderne maatschappij verwacht van de zorgverstrekkers dat de patiënt goed wordt geïnformeerd vóór het uitvoeren van een pijnbehandeling. Enkel een goed geïnformeerde patiënt kan hiervoor toestemming geven door het tekenen van een informed consent. Deze vindt u achteraan in de brochure. Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft, aarzel dan niet om de pijnverpleegkundige of pijnspecialisten hierover aan te spreken. Wij zullen uw vragen graag beantwoorden. Het Pijnteam 4

5 2. DE BEHANDELDAG Vóór uw vertrek naar het ziekenhuis U kan gewoon eten en drinken en uw geneesmiddelen innemen (behalve de bloedverdunners). Bij aankomst in het ziekenhuis dient u zich eerst in te schrijven aan het onthaal. De volgende documenten dient u mee te brengen: uw identiteitskaart een lijst van de huidige medicatie eventueel een verwijsbrief indien foto s niet in az Vesalius werden genomen, gelieve deze dan ook mee te nemen met het aanvullend verslag het toestemmingsformulier Informed Consent ingevuld en ondertekend. Dit formulier bevindt zich op de laatste pagina in deze brochure. De opname Na de inschrijving meldt u zich aan bij de verpleegafdeling, waar u zich kan omkleden en een operatiehemdje aantrekt. Dit hemd sluit langs de achterzijde. Vervolgens zal de verpleegkundige een waakinfuus aanbrengen, waarlangs de arts tijdens de behandeling eventueel medicatie kan geven. 3. WAT U VOORAF MOET REGELEN Indien u bloedverdunners neemt, moet u dit op voorhand melden, zodat er passende maatregelen genomen kunnen worden. Meestal moet u deze een tijd voor de behandeling stoppen of vervangen door andere geneesmiddelen. Bij gebruik van Marcoumar, Marevan of Sintrom moet u 1 dag vóór de behandeling de stolling van uw bloed laten controleren bij de huisarts. Het resultaat van deze bepaling dient u mee te brengen. Het is belangrijk dat u zich goed aan deze afspraak houdt. Indien uw medicatie wordt vervangen door onderhuidse injecties (Clexane, Fraxodi, Fraxiparine, ) moet de laaste injectie 12 uur of 24 uur voor de infiltratie plaatsvinden, afhankelijk van de dosis. Bent u ouder dan 50 jaar en/of neemt u bloedverdun- ners dan moet er een stollingscontrole worden uitgevoerd (PTT, APTT, INR en bloedplaatjes). 5

6 Overleg dit met uw huisarts en breng de resultaten mee. Heeft u een pacemaker of neurostimulator? Laat het ons weten! Als u op de dag van de behandeling koorts heeft of ziek bent, neem dan contact op met de Pijnkliniek. Indien u problemen heeft met de nieren moet hiervoor ook een controle gebeuren. Als u overgevoelig of allergisch bent voor jodium, pleisters, latex, contrastof verdovingsvloeistof, moet u dit voor de start van de behandeling melden aan de verpleegkundige of de arts. In verband met röntgenstraling is het belangrijk te weten of u zwanger bent. De straling kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Als u zwanger bent of een vermoeden daarvan heeft, mag u geen epidurale infiltratie krijgen. Zorg ervoor dat u na de behandeling naar huis wordt gebracht door een begeleider. U mag de dag van de ingreep niet deelnemen aan het verkeer. 6

7 4. DE BEHANDELING Facetinfiltraties en -denervaties gebeuren in de operatiezaal onder geleide van radioscopie. U zal zien dat er onder meer twee televisiemonitors en een röntgenapparaat aanwezig zijn om de juiste behandelingsplaats te bepalen. Tijdens de behandeling ligt u met uw buik op een kussen bij infiltraties voor de lage rug. Dit dient om de wervelkolom rechter te maken. Voor infltraties in de nek ligt u op de rug. Na het instellen van het röntgenapparaat zal de verpleegkundige uw rug/nek ontsmetten met een koude, rode ontsmettingsstof. De arts legt dan steriel doeken rond de prikplaats om steriel te kunnen werken. Vervolgens wordt de huid plaatselijk verdoofd door de arts. Dit kan een brandend, spannend gevoel geven dat snel weer wegtrekt. De behandeling gebeurt in 2 fasen: 7

8 4.1 Wat is een (proef) facetinfiltratie? De wervelkolom bestaat uit 24 wervels: 7 halswervels (cervicaal), 12 borstwervels (thoracaal) en 5 lendewervels (lumbaal). Onder de laatste lendenwervel bevindt zich het heilig been, gevormd uit 5 aan elkaar vastgegroeide wervels. Tussen de wervels van de wervelkolom zitten tussenwervelschijven, of discussen genoemd, die fungeren als schokbrekers. Twee wervels worden verbonden door de grote tussenwervelschijf. Het facetgewricht vormt de verbinding tussen twee wervels achteraan opzij, zowel boven als onder. Langs deze gewrichtjes lopen verschillende zenuwbanen. Soms ontstaat er een probleem ter hoogte van deze facetgewrichten. Dit kan door een ongeval, slijtage op oudere leeftijd, overbelasting of foutieve belasting. Op deze manier kunnen de facetgewrichten pijn veroorzaken. Bij een proeffacetbehandeling wordt de zenuw van het facetgewricht kortdurend en plaatselijk verdoofd. Het doel van een facetblokkade is om te weten te komen of de facetgewrichten de oorzaak zijn van de pijn. 8

9 Via een röntgenapparaat brengt de arts de wervels en facetgewrichten in beeld. Omdat de bezenuwing van de facetgewrichten van verschillende niveaus komt, worden de zenuwtjes van drie facetgewrichten verdoofd aan één zijde. U krijgt dus drie prikjes. Als de naaldjes goed zitten, wordt er een kortwerkend verdovingsmiddel ingespoten. Wanneer de oorzaak van de pijn vanuit de facetgewrichten komt, zal u enkele uren na de prikjes een pijnvermindering ervaren. U komt dan in aanmerking voor een denervatie van de facetgewrichten. Nazorg Na de proefinfiltratie wordt u naar de recovery gebracht. Daar zal uw hartslag en bloeddruk gecontroleerd worden. De arts zal bij u langskomen om de pijn te evalueren. U zal enkele bewegingen moeten uitvoeren om na te gaan of u een pijnreductie ervaart. We spreken van een positief resultaat als de pijn door de proefblokkade met meer dan 50% is verminderd. 9

10 Het kan ook zijn dat er geen enkel of maar een gering effect is op de pijn; ook dit is belangrijk om te weten. De specialist zal dan met u bespreken of er andere oplossingen mogelijk zijn. Wanneer u zich goed voelt, mag u naar huis, onder begeleiding. De plaatselijke verdoving die u toegediend krijgt, zal na enkele uren uitgewerkt zijn. U zal dan waarschijnlijk terug dezelfde pijnklachten voelen als vóór de ingreep. Er kan tevens napijn optreden en dit kan ongeveer 3 dagen aanhouden. U mag hiervoor pijnstillers nemen. 4.2 Wat is een facetdenervatie? Bij een facetdenervatie of definitieve blokkade wordt er onder lokale verdoving een naald ingebracht onder radioscopie, net als bij de facetinfiltratie. Het grote verschil is echter dat in de plaats van een lokaal verdovend middel in te spuiten rond het facetgewricht er eerst een elektrische stroom door de tip van de naald wordt gestuurd. U dient dan te zeggen wat en waar u iets voelt. U moet niet wachten tot dit pijnlijk is. De minste verandering, tinteling, druk of schokjes is voldoende. Elk facetgewricht wordt op 2 manieren getest: sensorische stimulatie (wat je voelt) en motorische stimulatie (stimulatie die spierbeweging uitlokt). Op basis van deze informatie wordt door uw arts beslist of de tip van de naald zich tegenaan de zenuw rond het facetgewricht bevindt. Bij een correcte positie van de naalden wordt er lokale verdoving gegeven rond de zenuwen om de behandeling zo pijnloos mogelijk te laten verlopen. Daarna wordt de tip van de naalden verwarmd tot 80 graden gedurende 90 seconden. Nazorg Op de recovery wordt uw bloeddruk, hartslag, pijn en verband gecontroleerd. Na een half uur op de afdeling mag u zich terug aankleden als u zich goed voelt. Wees voorzichtig dat u niet valt en vraag hulp indien nodig. De plaatselijke 10

11 verdoving zal na enkele uren zijn uitgewerkt. Er kan tevens napijn optreden die hevig kan zijn. Dit kan 3 tot 4 weken aanhouden. U mag hiervoor pijnstillers nemen en eventueel uw huisarts contacteren. Het kan 6 tot 8 weken duren vooraleer het beoogde effect van de behandeling merkbaar wordt. Rond die tijd zal de pijnspecialist u terug zien op de consultatie. Andere belangrijke pijlers, om tot een zo goed mogelijk resultaat te komen zijn: houding verbeterende oefeningen en correct ruggebruik zodat een langdurige periode met beterschap of genezing kan bekomen worden. 11

12 5. MOGELIJKE NEVENWERKINGEN EN COMPLICATIES De procedure is over het algemeen veilig. Aan elke behandeling zijn risico s en nevenwerkingen verbonden en bestaat er een mogelijkheid tot complicaties. Mogelijke nevenwerkingen die kunnen optreden bij facetbehandeling: Tijdelijke gevoelsvermindering van de huid in de buurt van de behandelde facetgewrichten. Aanraken geeft hierbij soms een vreemd gevoel. Na enkele weken keert dit gevoel langzaam terug. Tijdelijke krachtsvermindering in de arm of het been. Dit komt door de lokale verdoving en kan enkele uren aanhouden. Wees voorzichtig dat u niet valt en vraag hulp indien nodig. Spierpijn ter hoogte van de prikplaats. Complicaties komen bijna nooit voor. Mogelijke complicaties zijn: Infectie van de insteekplaats: de kans op infectie is zeer klein door de genomen voorzorgsmaatregelen. Kenmerken van infectie zijn: roodheid van de prikplaats, zwelling, pijn en koorts. Bloeduitstorting: een enkele keer wordt een bloedvaatje geraakt, waardoor een bloeding ontstaat. Dit veroorzaakt een blauwe plek en soms ook napijn. Er is een kleine kans op bloeding ter hoogte van het ruggenmerg. Dit kan nagenoeg vermeden worden door op de juiste manier de bloed verdunnende medicatie te stoppen. Allergische reactie op contraststoffen: symptomen zijn meestal plaatselijk roodheid, zwelling en jeuk. Soms zijn deze reacties meer algemeen en zeldzaam geven ze aanleiding tot levensbedreigende situaties. Het is daarom belangrijk te vermelden indien u allergieën heeft. 12

13 6. ONTSLAG Ongeveer een uurtje na de behandeling mag u met uw begeleider naar huis. U mag zelf niet rijden met de wagen de dag van de ingreep. Indien de proefbehandeling een succes was, zal de afspraak die u al kreeg voor de definitieve behandeling doorgaan. Indien de proefbehandeling geen succes was, kan de pijnspecialist u eventueel een andere behandeling voorstellen. Pas na 6 tot 8 weken kan de definitieve behandeling beoordeeld worden. In principe komt u dan terug bij de pijnspecialist voor een controle. 13

14 7. CONTACTGEGEVENS Secretariaat Pijnkliniek: T Maandag t/m vrijdag van 9.00 tot uur Contacteer ons indien: U vragen heeft over de behandeling U om één of andere reden niet aanwezig kan zijn op een afspraak of deze wenst te verplaatsen of te annuleren. 14

15 8. INFORMED CONSENT FACETINFILTRATIE EN -DENERVATIE Allergie: Medicatie: Ik,., heb de informatie gelezen en ben op de hoogte van de mogelijke risico s en complicaties. Het is mogelijk dat de infiltratie gebeurt door een collega van de Pijnkliniek en niet door de arts die ik op consultatie heb gesproken. Datum:. Handtekening:... 15

16 NOTITIES 16

17 17

18 18

19

20 Hazelereik Tongeren Hospitaalstraat Bilzen BR NL, 16 september 2018