1 e zondag van 40-dgntijd

Transcriptie

1 Overdenking 17 februari 2013 Sixtuskerk Sexbierum 1 e zondag van 40-dgntijd 1. Sam. 16 en Lucas 4: 1-13 Geliefden van God, Twee mannen, door God gekozen. David en Jezus. Gekozen voor een speciale taak, een bijzondere opdracht. Koning David van Israël, de man naar Gods hart. Koning Jezus van het Rijk van God, sprekend zijn Vader; Gods eniggeboren Zoon. In deze 40-dagentijd volgen we David. De herdersjongen die koning wordt. We zoeken overeenkomsten en verschillen tussen koning David en koning Jezus. En we onderzoeken hoe we er zelf voorstaan. 40-dagentijd is van ouds vastentijd. Als u de dagen telt tussen Aswoensdag, afgelopen woensdag, en Pasen, dan ontdekt u dat dat 46 dagen zijn. Trekken we daar de zondagen vanaf, dan is Paaszondag de 40 ste dag. 40 door de weekse dagen om te vasten, op zondagen wordt niet gevast. Vasten, je onthouden van bepaalde dranken, producten of gewoontes, helpt om je bewust te worden van je doen en laten, helpt om bij jezelf naar binnen te kijken. Ben ik op de goede manier met de goede dingen bezig? Dat kan jouw hoofdvraag zijn deze periode. Ben jij en zijn de mensen met wie nauw samenleeft nog gelukkig met de verdeling van tijd tussen gezin werk - kerk -of ander vrijwilligerswerk en recreatie?

2 Is de boel nog een beetje in balans? En, een hele spannende: op welke manier komt in ons leven tot uiting dat God ook ons op het oog heeft? De komende zondagen, tot aan Pasen, is dit de rode draad. Voordat we in deze materie duiken eerst nog even het getal 40. In de Bijbel komt 40 wel 70 keer voor. 40 jaar trekt Israël door de woestijn, 40 dagen verblijft Jezus in de woestijn. 40 staat voor buiten-gewone tijd; tijd van Gods nabijheid en verzoekingen door kwade geesten of duivels. Tijd om keuzes te maken: óp naar het beloofde land, of toch terugkeren naar de vleespotten van Egypte? Trouw aan de geest van God, of ons toch laten leiden door eigenbelang? En misschien wel het moeilijks van alles: Hoe onderscheid ik die twee: geest van God en eigenbelang? In zo n periode leven we, de komende nog 36 dagen. Laten we eerst terugkeren naar Saul, Samuël en David. Saul heeft het verbruid, als koning heel nadrukkelijk staat er dat God Saul verworpen heeft als koning dus niet als mens! Als koning uit Gods genade, Gods gratie, gevallen. Saul heeft een opdracht van God naar zijn eigen hand gezet. Uit een oorlog heeft Saul het beste van de buit meegenomen, terwijl God nadrukkelijk had bevolen alles te vernietigen. En vervolgens richtte Saul een gedenkteken op- voor zichzelf. God krijgt niet de eer van de overwinning, want Saul ziet het als eigen verdienste. God ervaart hierdoor dat Saul hem de rug toe keert; trekt zijn handen van deze koning af en betreurt het dat Hij Saul heeft aangesteld.

3 Interessante gebeurtenissen rond het koningschap van Saul. God koos ook hem uit Samuel zalft ook hem met olie. Saul verandert er door: God maakte van hem een ander mens, staat er. Het is dus geen garantie, gezalfd zijn en gegrepen worden door de geest van de Heer ook dit wordt over Saul gezegd. Saul is het voorbeeld van een mens door God gekozen en veranderd; door Gods geest gegrepen, die toch na verloop van tijd God de rug toekeert. Dat kan dus. Het valt niet mee om, als het ons goed gaat, als alles door de geest van God voor de wind gaat, God te blijven gehoorzamen en hem de eer te geven. Saul is het niet gelukt. Maar denken wij niet ook vaak dat we het aan onszelf te danken hebben dat het ons goed gaat? Hoe David het ervan af brengt horen we de komende zondagen. Vandaag staan we stil bij zijn verkiezing. Kom, vul je hoorn met olie en ga voor mij naar IsaÏ in Betlehem, want één van zijn zonen heb ik als koning uitgekozen. God roept Samuel die nog rouwt om Saul. Vervolgens blijkt dat de Heer een heel andere kijk op mensen heeft dan de mensen zelf. Niet één van de jongens waarvan Samuel denkt: dit is hem geniet Gods voorkeur. Mensen kijken naar de buitenkant; de Heer kijkt naar het hart. Naar wie je diep van binnen bent.

4 Het is in Gods ogen volstrekt niet belangrijk of je goed gebouwd bent, of je naar de laatste mode bent gekapt en gekleed en keurig opgemaakt; of alle pukkels en puistjes wel zijn weg gecamoufleerd. Het gaat om je hart, je karakter. Geen van de 7 broers door vader Isaï gekozen om aan te zitten aan de offermaaltijd, kennelijk oud en wijs genoeg, maar de jongste, niet in tel, de herder, die is het. Een knappe jongen, met sprekende, levendige ogen. Samuel giet de hoorn met olie over David uit, hij wordt gezalfd. De olie dringt in de huid door als het symbool van de geest van de Heer die opgenomen wordt door de gezalfde, masjoeach messias. Van toen af was David doordrongen van de geest van de Heer. Dit lijkt op wat er gebeurt als Jezus gedoopt wordt in de Jordaan: de heilige Geest daalt op hem neer. Zalving en doop zijn beide een teken van het verbond, de verbinding, tussen God en deze mens. Meteen na zijn doop, vervuld van de heilige Geest, zwierf Jezus, geleid door die geest, 40 dagen rond in de woestijn. De woestijn is de plek waar de heilige- en de kwade geest, duivel, vlak naast elkaar opereren. Weinig groen, weinig water, weinig vruchtbaar. Leven tussen hoop en vrees. Aan de goden overgeleverd. De plaats van kiezen of delen:

5 ga ik met God, of denk ik mezelf te redden en keer ik God de rug toe? Saul keerde de Heer de rug toe, liep van Hem weg. Jezus weerstaat de verleidingen van de duivel, de kwade krachten. Kennis van de Tenach, de Joodse Bijbel redt hem, daaruit kent hij God. Jezus doorziet wanneer met een beroep op de Bijbel de zaken vals worden voorgespiegeld: immers, ook de geniepige duivel gebruikt woorden uit de Schrift. Jezus kent niet alleen de woorden, maar doorgrondt ook hun betekenis en hij leeft ernaar. Woord en daad is één bij Jezus. Hij doorziet het als een tekst wordt misbruikt voor eigen doelen. Zo is Jezus Gods Zoon: mens uit één stuk, als twee druppels water lijkt Hij op zijn Vader. Jezus verduidelijkt aan de mensen, openbaart ons, wie God is. En David? Wat doet David nadat hij doordrongen is van de geest van God? De herder David komt bij Saul in dienst als wapendrager. Saul wordt gekweld door een kwade geest door de Heer gestuurd. Zijn hovelingen raden iemand aan die muziek maakt. Zo komt David aan het hof. David weet dat hij de opvolger is van Saul, maar Saul heeft daar nog geen idee van. Saul raakt meer en meer op David gesteld en laat Davids vader Isaï die ook weet welke taak zijn jongste wacht

6 vragen of David niet voorgoed in dienst mag komen. Zowel David als Isaï houden hun mond, zetten de boel niet naar hun hand, en wachten af. Ondertussen is David dienstbaar. Als Saul weer eens gekweld wordt door de kwade geest tokkelt David op de lier. Dat lucht Saul op, de kwade geest trekt zich voor even terug. Het mooie van David, de man naar Gods hart, is dat hij zich niks aantrekt van de nukken van Saul en zichzelf ook niet alvast hoger aanslaat dan Saul. Zijn talenten zet hij, als hem dat gevraagd wordt, in. Dat is alles. David draagt eraan bij dat kwaad door goed wordt overwonnen; zelfs als dat kwaad van God komt. In de ontmoetingsbijenkomsten die ik de afgelopen weken meemaakte ging het over of- en hoe we de hand van God in ons leven kunnen herkennen. Uit de geschiedenis van Saul en David spreekt dat de hand van de Heer overal aanwezig is. Dat mensen uitgekozen en wel mee kunnen werken met God, én nog steeds de keus hebben weg te lopen, de Heer de rug toe te keren: wij zijn mensen met een vrije wil. Gods hand, ik zeg liever de geest van de Heer ís ook op ons. Dat is niet de vraag, dat is een gegeven. De vraag is of onze woorden en daden daarmee in overeenstemming zijn, of ons leven een antwoord is op God, of dat we onze Heer feitelijk de rug toekeren. Daartoe deze 40 dagen, om daar bij stil te staan. Amen