Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Sociaal emotionele ontwikkeling (incl. pesten en weerbaarheid)

Transcriptie

1 Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Sociaal emotionele ontwikkeling (incl. pesten en weerbaarheid) School: Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: adres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema s, is het belangrijk om aan de volgende 4 niveaus aandacht te besteden: signalering, gezondheidseducatie, schoolomgeving en schoolbeleid. Deze menukaart laat zien welke mogelijkheden er voor de verschillende niveaus beschikbaar zijn. Ze worden aanbevolen door GGD Groningen. Uw school hoeft niet alle interventies uit te voeren; het gaat er om dat u als schoolteam een keuze maakt. Werkwijze: Bepaal m.b.v. de interventies uit deze menukaart wat de huidige situatie op de school is: Wat voert u dit schooljaar al uit, waar heeft u interesse in of waar kiest u bewust niet voor? Zijn er andere interventies bij dit thema die u als school al uitvoert en niet worden beschreven in deze menukaart?

2 Met deze menukaart is in één opslag duidelijk wat u als school al doet op de verschillende niveaus en voor de verschillende doelgroepen en waar kansen liggen voor het werken aan gezondheid op uw school. Neem contact op met de GGD Groningen voor advies. Voor aanvullende informatie over landelijke interventies kunt u kijken op: Contact: Team Gezonde School GGD Groningen: gezondheidsbevordering@ggd.groningen.nl Versie: augustus 2014

3 Niveau Signalering: risicofactoren vroegtijdig herkennen bij individuele leerlingen en hen doorverwijzen naar zorg Interventie Soort Doelgroep Uitvoering Zorgoverleg op school De school werkt samen met diverse zorgverleners in het zorgoverleg. Signalen die kunnenwijzen op de behoefte aan extra zorg voor een leerling worden beoordeeld en leerlingen worden doorverwezen. Deelnemers zorgoverleg leerlingen Uitvoering i.s.m. leerplichtambtenaar, bureau Jeugdzorg, Maatschappelijk werk, CJG, Jeugdgezondheidszorg en politie Signaleren en doorverwijzen De school is alert op leerlingen met problemen op het gebied van sociaal emotionele ontwikkeling, waaronder pesten en verwijst de leerlingen en/of ouders door. Herkennen en handelen Schoolpersoneel Uitvoering door de school Contactmoment Jeugdgezondheidszorg De medewerker JGZ onderzoekt en adviseert kinderen en ouders tijdens het contactmoment in groep 2 en groep 7. Individuele begeleiding groep 2 en groep 7 GGD, jeugdgezondheidszorg Vertrouwenspersoon De leerlingen weten bij wie ze op school terecht kunnen voor hulp bij persoonlijke problemen Individuele begeleiding Uitvoering door de school Leerling volgsysteem De school gebruikt een leerlingvolgsysteem voor het bijhouden van de sociaal emotionele ontwikkeling. Herkennen en handelen Schoolpersoneel Uitvoering door de school

4 Meldcode School heeft de vijf stappen beschreven die gezet moeten worden bij vermoedens en signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling Herkennen en handelen School

5 Niveau Gezondheidseducatie: (klassikaal) informatie en voorlichting aanbieden Interventie Soort Doelgroep Uitvoering Leefstijl Methode met 6 thema s gericht op sociaal emotionele vaardigheden, zoals sfeer in de groep, praten en luisteren, gevoelens, zelfvertrouwen en diversiteit. Lessen groep 1 t/m 8 Financiering en uitvoering door de school. Lerarentraining door de uitgevers van Leefstijl Rots en Water Psychofysieke training met thema s zoals het verbeteren van zelfbeheersing, zelfvertrouwen, communicatieve en sociale vaardigheden, preventie van (seksueel) geweld en maken van eigen keuzes. Weerbaarheid (rots) en solidariteit (water) worden in balans gepresenteerd en getraind Theorielessen, praktijklessen en DVD bovenbouw Financiering en uitvoering door de school. Uitvoering door Kanjertraining Sociale vaardigheidstraining voor een positieve sfeer in de groep, met gebruik van petten, waarbij iedere pet een vorm van gedrag symboliseert. Theorielessen Praktijklessen groep 1 t/m 8 Financiering en uitvoering door de school. Lerarentraining door het Instituut Kanjertrainingen. KIVA KIVA is een schoolbreed anti-pest programma. De lessen zijn Lessen Groep 5 t/m 8 Vanaf 2015/2016 ook Training voor leerkrachten.

6 gericht op het preventief werken aan groepsvorming en het bieden van een veilige leeromgeving. Prima Anti-pestmethode Methode om pesten structureel aan te pakken en te voorkomen, met gebruik van o.a. lessen met de digitale pestmeter en sociogram. voor onderbouw. Lessen bovenbouw Financiering en uitvoering door de school. Lerarentraining door Primabegeleider. Zeina Bassa-Dafesh. Beter omgaan met jezelf en de ander Lessen over o.a. zelfvertrouwen, gevoelens onder woorden brengen, openstaan voor eigen en andermans gevoelens. Theorielessen en praktijklessen groep 1 t/m8 Financiering en uitvoering door de school. Kids in actie tegen online pesten De leerlingen gaan in de klas en thuis aan de slag met opdrachten en groepsgesprekken en houden al hun bevindingen wekelijks bij in een persoonlijk expert-dagboek. Lessen bovenbouw en ouders Financiering en uitvoering door de school. Superheld Spel en werkmap Spel over grensoverschrijdend gedrag (lichamelijk of psychisch) zoals plagen- pesten, internet en msn, groepsdruk. groep 5 t/m 8 Financiering door school. Uitvoering door school.

7 Meidenvenijn is niet fijn Lespakket tegen pestgedrag onder meisjes. De meisjes leren niet alleen hun eigen kwaliteiten en de vervormingen hiervan onderkennen, maar ook negatief gedrag omzetten in positief gedrag. Lessen en afspraken poster groep 6 t/m 8 Financiering en uitvoering door de school. Sociale weerbaarheid Divers lesmateriaal over mentale, verbale en fysieke weerbaarheid, zoals pesten, intimidatie, zelfverdedigingstechnieken, agressie, veilig internetten. Theorielessen, Praktijklessen en Posters groep 1 t/m8 Uitvoering door de school Je kunt het zelf bedenken Losse modules over jeugdcriminaliteit, normen en waarden, groepsdruk, pesten via internet en gsm, overlast en respect. Theorielessen, DVD groep 1 t/m8 Gratis materiaal, uitvoering door school. Halt medewerker. Ga voor gezond Een Nationale scholenactie met lessen over verschillende gezondheidsthema s, waaronder pesten en weerbaarheid. Lessen groep 1 t/m 8 Leerkrachten en Ouders Uitvoering door school Interactief theater Interactief theater bovenbouw Diverse theatergroepen, o.a. De

8 Voorstellingen over vriendschap, zelfbeeld, grenzen en weerbaarheid. Steeg en Playback. Weerbaar Training gericht op vergroten van de mentale en fysieke weerbaarheid van leerlingen. Aandacht aan pesten, groepsdruk, seksuele intimidatie en positief omgaan met elkaar. Training Groep 7/8, regulier, speciaal onderwijs en zmlk Door Wijs Weerbaar Tussen de 2000,00 en 2700,00 (inclusief 12 lessen aan de jongens, 12 aan de meisjes, ouderavond, teambijeenkomst) Weerbaarheidstraining op maat Training aan leerlingen op maat n.a.v. actuele gebeurtenissen zoals: pesten, groepsdruk, seksueel grensoverschrijdend gedrag van leerlingen, zedenzaak in de buurt of dorp, enz Training Groepen 1 tot en met 8, regulier, speciaal onderwijs en zmlk Door Wijs Weerbaar. Het programma is helemaal op maat. Offerte na intake-gesprek Weerbaar Train-de-Trainer Train-de-trainer aan leerkrachten om bovenstaande training aan leerlingen te kunnen geven. Train-deTrainer Leerkrachten in het regulier onderwijs, speciaal onderwijs en zmlk Wijs Weerbaar Per persoon ongeveer 850,00, exclusief BTW (voor een training binnen een school/scholengroep wordt een aparte offerte gemaakt)

9 Scholing personeel rond weerbaarheid Personeel kan zich scholen in verschillende thema s rond weerbaarheid, zoals: pesten, groepsdruk, kindermishandeling, seksuele intimidatie enz. Zo kunnen ze met genoemde thema s zelf met de leerlingen aan de slag. Teammiddagen en/of Train-de trainer Leerkrachten in regulier onderwijs, speciaal onderwijs en zmlk Wijs Weerbaar Afhankelijk van het aantal bijeenkomsten Triple P Traininingen en workshops Training en workshop Beroepskrachten die werken met ouders met kinderen in het Bao en VO Trainingen Zorgwekkende opvoedingssituaties Training Beroepskrachten die werken met ouders met kinderen in het Bao en VO Triple P Trainers vanuit het NJI en BJZ Groningen Trainers BJZ Groningen Rugzakje vol geluk Kinderen leren hoe zij zelf invloed kunnen uitoefenen op (het vergroten van) hun psychisch welbevinden en zelfvertrouwen In 4 lessen gaan kinderen aan de slag onder begeleiding van een preventiewerker: - 1.Wat zijn sterke Gastlessen Lentis Direct/Preventie BO/ jaar Financiering eventueel mogelijk door Gemeente/ WMO. School maakt wens kenbaar bij de gemeente. Gemeente beslist of de aanvraag wordt toegekend. Informatie aanbod /wmo/preventie-en-wmo Lentis, Preventie & WMO

10 eigenschappen?, - 2.Optimistische en pessimistische gedachten, -.3. Betrokkenheid en vriendschap,-4. Spanning en ontspanning. De inhoud van de lessen is gebaseerd op principes uit de positieve psychologie om het mentaal vermogen te vergroten (Jan Auke Walburg, Trimbos instituut/ Fit in je hoofd, fit in je lijf De kinderen zijn zich bewust dat de verschillende onderwerpen deel uitmaken van een gezonde leefstijl en dat zij een actieve rol kunnen spelen als het gaat om een gezonde leefstijl. (voeding beweging en mentaal vermogen). De kinderen zijn in de project periode op allerlei manieren bezig met een gezonde leefstijl: Ze bedenken en maken een campagne over gezonde leefstijl, interviewen mensen over dit onderwerp, krijgen voorlichting volgens interactieve workshops over voeding beweging en mentaal vermogen. De activiteiten passen in de kerndoelen van het basisonderwijs. Voorlichting middels interactieve workshops door o.a. Lentis Direct/ Preventie bedenken en maken een campagne BO/ jaar m.wijffels@lentis.nl Financiering eventueel mogelijk door Gemeente/ WMO. School maakt wens kenbaar. Gemeente beslist of de aanvraag wordt toegekend. Informatie aanbod: /wmo/preventie-en-wmo Lentis, Preventie & WMO (is centrale nummer) m.wijffels@lentis.nl One minut friends: gaat over vriendschap en bestaat uit 3 onderdelen: 1.gastles op de school over vriendschap 2.Het maken van een 1 minuut filmje door de leerlingen BO/ jaar VO jaar Financiering eventueel mogelijk door Gemeente/ WMO. School maakt wens kenbaar. Gemeente beslist of de aanvraag wordt toegekend.

11 3.Presenteren van de gemaakte filmpjes aan anderen (ouders-docenten-medeleerlingen) Informatie aanbod: /wmo/preventie-en-wmo Lentis, Preventie & WMO (is centrale nummer) Gastlessen psychische gezondheid basisschool De focus in de gastlessen ligt op psychische aspecten van gezondheid. Door deze gastlessen kunnen kinderen zich op jonge leeftijd bewust worden dat zij een actieve rol kunnen spelen in eigen psychische gezondheid. Thema s voor de gastlessen:- Rekening houden met elkaar,- Luistervaardigheden,- Fit in je hoofd,- Één compliment maakt twee mensen blij: ra ra hoe kan dat? - Aardig zijn en niet aardig zijn: zoek de verschillen. Gastlessen Lentis Direct/ Preventie BO/ 6-12 jaar Financiering eventueel mogelijk door Gemeente/ WMO. School maakt wens kenbaar. Gemeente beslist of de aanvraag wordt toegekend. Informatie aanbod: /wmo/preventie-en-wmo Lentis, Preventie & WMO (is centrale nummer) m.wijffels@lentis.nl Plezier op school (zomercursus voor aanstaande brugklassers over het omgaan met anderen) Kinderen gaan beter voorbereid naar het voortgezet onderwijs en voelen zich meer op hun gemak tussen leeftijdsgenoten en maken daardoor een betere start. Aanstaande brugklassers leren in een tweedaagse training Training (2 daags) o.a. Lentis Direct/ Preventie Tussen BO en VO (12-13 jaar) Financiering eventueel mogelijk door Gemeente/ WMO. School maakt wens kenbaar. Gemeente beslist of de aanvraag wordt toegekend. Informatie aanbod:

12 aan het eind van de zomervakantie: - om te gaan met spannende momenten; - anders te denken over zichzelf m.b.v. helpende gedachten; - anderen aan te kijken, stevig te staan, en duidelijk te praten; - een praatje te maken; - nee te zeggen, hun mening te geven, om te gaan met kritiek; - om te gaan met pesten; - zich voor te bereiden op de eerste schooldag. /wmo/preventie-en-wmo Wordt aangeboden door: BJZGroningen/ GGD/Cedin/Jonx Contactpersoon Lentis: Marina Lasta, m.lasta-@lentis.nl BJZGroningen, l.brookman@bjzgroningen.nl Echtscheiding: DeDappere Dino s en De Stoere Schildpadden Groepstraining voor kinderen van gescheiden ouders Richt zich op verbeteren mentale weerbaarheid van kinderen De Stoere Schildpadden:4-6 jaar De Dappere Dino s:6-8 jaar TNO Child Health

13 Niveau Schoolomgeving: gezonde fysieke en sociale omgeving Interventie Soort Doelgroep Uitvoering Voorbeeldgedrag personeel Het schoolpersoneel geeft het goede voorbeeld aan de leerlingen Voorbeeldgedrag Schoolpersoneel Uitvoering door school Schriftelijke informatie aan ouders De school verstrekt aan ouders schriftelijk informatie over (de activiteiten m.b.t.) sociaal emotionele ontwikkeling, via bv. Brochures, website, nieuwsbrief, schoolgids. Mondelinge informatie aan ouders De school voorziet ouders van mondelinge informatie over (de activiteiten m.b.t) sociaal emotionele ontwikkeling, door de inzet van een gastspreker op een ouderavond of in een ouderkamer, tijdens 10-minutengespreksavonden en/of in een intakegesprek. GGD biedt ouderbijeenkomsten aan over onder andere Pesten en Puberteit. Informatie Ouders, MR, OR Uitvoering door school, ondersteuning GGD Informatie Ouders, MR, OR Financiering door school. Uitvoering via mobiel opvoedinformatie- team van GGD, 135 Zie Toezicht speelplein De school houdt toezicht op de speelplaatsen tijdens pauzes en het overblijven en heeft daarbij speciale aandacht voor pestgedrag. Gezellig klaslokaal De leerkracht verbetert de sfeer in de klas door het lokaal Toezicht Schoolpersoneel Uitvoering door de school. Fysieke omgeving Schoolpersoneel, leerlingen Uitvoering door de school

14 gezellig te maken. Ouderbijeenkomsten Actieve ouderbijeenkomst over hoe je als ouder de weerbaarheid van je zoon/dochter kunt vergroten. Thema s kunnen zijn: algemene weerbaarheid, groepsdruk weerstaan, pesten en seksuele weerbaarheid. Ouderbijeenkomst Ouders met kinderen op het regulier onderwijs, speciaal onderwijs en zmlk Wijs Weerbaar 140,00 exclusief BTW

15 Niveau Schoolbeleid: afspraken, regels en protocollen en de handhaving daarvan Interventie Soort Doelgroep Uitvoering Steun bij pesten op school Als er een situatie is van pesten op school dan kan de school het consultatieteam Pesten inroepen voor ondersteuning en training t.a.v. een analyse van de groep,observatie, de steungroepaanpak voor gesprekken met leerlingen en verbetering van het groepsklimaat. Ondersteuning, leerkrachten, ouders Consultatieteam Pesten in samenwerking met de school Lydia Brookman: Pestprotocol De school heeft een protocol met o.a. de schoolregels tegen pesten en de werkwijze hoe te handelen bij pesten en communiceert hierover. Afspraak en protocol Uitvoering door school Toegankelijkheid internet De school stelt regels over toegankelijkheid van de computers en internetsites, legt die regels vast, handhaaft die regels en communiceert hierover. Afspraak, schoolpersoneel Uitvoering door school Sociaal emotionele ontwikkeling in schoolplan Alle activiteiten op het gebied van sociaal emotionele ontwikkeling zijn vastgelegd in het schoolplan. Beleid Directie Uitvoering door school. Ondersteuning door GGD Groningen. School veiligheidsplan School stelt veiligheidsplan op. Beleidsplan, personeel. Halt.

16

17 Overige activiteiten: op welke andere manieren besteedt de school aandacht aan psycho-sociale gezondheid? Interventie Soort Doelgroep Uitvoering Vignet Gezonde School: Themacertificaat Sociaal emotionele ontwikkeling Interventie Soort Doelgroep Uitvoering Vignet Gezonde School Themacertificaat sociaal emotionele ontwikkeling De school behaalt het deelcertificaat als wordt voldaan aan de landelijke norm voor de wijze waarop scholen aandacht besteden aan sociaal emotionele ontwikkeling Certificaat Directie Ouders School Ondersteuning GGD Groningen Afd. Beleid & Advies Publieke Gezondheid

18