Delftpas 6-7 Elke Delftenaar telt 9-12 DIVA Delft 20

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Delftpas 6-7 Elke Delftenaar telt 9-12 DIVA Delft 20"

Transcriptie

1 week 34 Delftpas 6-7 Elke Delftenaar telt 9-12 DIVA Delft 20 Verleg je grenzen! Niemand buiten de boot. Orde in de chaos. D E K R A N T V A N D E G E M E E N T E D E L F T 2 6 a u g u s t u s Actieweek Voortijdig Schoolverlaten Diploma kost je een paar jaar, maar levert veel meer op Volgende week houdt Regio Haaglanden de Actieweek Voortijdig Schoolverlaten. Doel: zoveel mogelijk jongeren motiveren om minimaal een mbo 2-diploma te halen. Ook in Delft is er volop actie om te zorgen dat alle jongeren op school zitten. In de Delftse vestiging van ROC Mondriaan bezoeken leerplichtambtenaren alle eersteklassers van mbo-opleidingen. Door Anne-Margot van Eijck De scholen zijn weer begonnen, maar sommige jongeren laten dat feit liever aan zich voorbijgaan. Best begrijpelijk dat een jongere opstartproblemen heeft, zolang het maar niet tot schoolverzuim of erger voortijdig schoolverlaten leidt, vindt Cas Wardenaar, een van de vier leerplichtambtenaren in Delft. Met een havo-, vwo- of mbo 2-diploma maak je veel meer kans op een goede toekomst, met een mooie baan. Het kost je een paar jaar, maar levert je op termijn veel meer op. Omdat er regelmatig problemen optreden in de doorstroom van vmbo naar mbo, maken leerplichtambtenaren hier komende week extra werk van. Zo gaat Wardenaar alle eersteklassen van mbo-opleidingen van ROC Mondriaan aan de Brasserskade langs. We willen leerlingen uitleggen hóe belangrijk het is dat ze ook echt een diploma gaan halen. En niet afhaken om bijvoorbeeld nu al te gaan werken. Elke supermarkt zal ze met open armen ontvangen, maar als er straks een nieuwe, goedkopere lichting klaarstaat, vliegen ze er net zo snel weer uit. Loopbaancentrum Een belangrijke reden voor voortijdige schooluitval is een verkeerde studiekeuze, is de ervaring van Wardenaar. Daarom waarschuwen we leerlingen: voel je twijfels, ga dan meteen naar de decaan of maatschappelijk werker op je school! ROC Mondriaan heeft zelfs een eigen Loopbaancentrum in huis om leerlingen te helpen een studiekeuze te maken die bij ze past. Tim Blom, hoofd Loopbaancentrum: "Onze begeleiding begint al vóór leerlingen zich bij ons aanmelden; vanaf januari werken we nauw samen met vmbo-scholen. Blijkt een leerling uiteindelijk niet op z'n plek te zitten, dan begeleiden we hem of haar naar een geschiktere opleiding alles om uitval te voorkomen. Jammer genoeg blijven er altijd leerlingen bij wie dat niet lukt." Maar de aanpak lijkt zijn vruchten af te werpen: het percentage voortijdige schoolverlaters bij ROC Mondriaan is in de afgelopen drie jaar afgenomen van 13,3 naar 9,8 procent. Dit geldt ook voor de Delftse vestiging met circa studenten. "Maar elke voortijdige schoolverlater is er natuurlijk één teveel," vindt Maarten Gaarenstroom, onderwijsmanager Economie in de Delftse vestiging. "Daarom heeft elke klas een studieloopbaanbegeleider die het verzuim bewaakt, in samenwerking met speciaal benoemde verzuimpreventiemedewerkers. Een belangrijke succesfactor is ook het frequente contact tussen onze school en leerplichtambtenaren. Die laten zich vaak zien op het ROC, wat het makkelijker maakt om snel en tijdig in te grijpen bij spijbelen. (vervolg op pagina 2) Delft kort Stadskrant verhuist naar woensdag De Stadskrant Delft verhuist met ingang van 31 augustus. De krant komt dan niet meer uit op vrijdag, maar op woensdag. Ook de opzet verandert. De Stadskrant Delft verschijnt niet meer als een losse uitgave, maar bestaat uit een (kleiner) aantal pagina s die de gemeente inkoopt in de Delftse Post. De Stadskrant Delft krijgt hierin een vaste plek, elke week vanaf pagina 5. Ook de gemeentelijke publicaties verhuizen naar woensdag. De gemeente publiceert haar bekendmakingen nu nog wekelijks in Delft op Zondag. Met ingang van 31 augustus worden deze elke week opgenomen in de nieuwe Stadskrant Delft op woensdag. Dit is de laatste Stadskrant Delft in de oude opzet. Aanstaande zondag publiceert de gemeente haar bekendmakingen voor het laatst in Delft op Zondag. Voor de nieuwe opzet is gekozen uit bezuinigingsoverwegingen. De gemeente heeft besloten tot de compacte opzet van de Stadskrant Delft nu de website onlangs is vernieuwd en uitgebreid. Buslijn 37 door Harnaschpolder Buslijn 37 van Veolia rijdt sinds afgelopen zondag vanaf Den Haag Leyenburg via Wateringse Veld, Den Hoorn en de Harnaschpolder naar het Centraal Station. In de Harnaschpolder zijn vier nieuwe haltes in gebruik genomen: Woudselaan, Hoflandendreef, Gantel en Harnaschdreef. Voorheen reed lijn 37 tussen Wateringse Veld en Delft via de A4, Prinses Beatrixlaan en Provincialeweg. Vanwege de routewijziging vervalt de halte Persijnlaan. Reizigers tussen de Kuyperwijk en station Delft kunnen gebruikmaken van lijn 81, halte van Adrichemstraat. Deze halte ligt op ongeveer 200 meter van de halte Persijnlaan. Koninginneconcert Vanaf dit jaar wordt het Koninginneconcert niet meer gehouden op Koninginnedag, maar op 31 augustus, de geboortedag van koningin Wilhelmina. Aanstaande woensdag wordt het Koninginneconcert verzorgd door sopraan Maartje Coolen en pianist Leonard van Lier. Ook geeft conservator Anita Jansen een lezing over de Delftse schilder Michiel van Mierevelt vanaf 23 september is er een overzichtstentoonstelling van zijn werk te zien in Het Prinsenhof. Het Koninginneconcert is gratis en wordt gehouden in de Waalse Kerk, Oude Delft Iedereen is vanaf welkom. Het concert zal rond uur afgelopen zijn. Stapelvoordeel! Niet voor u toch? U zorgt er toch ook voor dat u de extra vakantiekilo s kwijt bent, voordat de kilo s van feestdagen er weer bij komen? Meer weten? Kom langs, bel (015) of zwem naar

2 Delft door de inwoners Door Anne-Margot van Eijck Herman Kok, voorzitter woongroep Nevel Nemas: Begin 2012 hopen Fransje en ik te verhuizen naar het gebouw de Kornalijn in Harnaschpolder. Samen met alle andere leden van seniorenwoongroep Nevel Nemas dat is het omgekeerde van Samen Leven. Als woongroep kies je ervoor om samen leuke dingen te doen en te zorgen voor elkaar. Is iemand ziek, dan help je met boodschappen. Iedereen houdt z n privacy, maar er is een gemeenschappelijke ruimte op de eerste verdieping waar je samen kunt koffiedrinken, bridgen, klaverjassen, koken, punniken of wat je maar kunt verzinnen. Fransje Kok, commissie werving & selectie: Ik verheug me er enorm op om straks met mensen uit de woongroep te wandelen, fietsen of naar het theater of de film te gaan. Herman en ik hadden het al eerder over zoiets gehad. Veel van mijn familieleden zijn overleden en dan ga je toch denken: wat als er straks een van ons alleen voor staat? Herman: We willen niet afhankelijk worden van onze kinderen. Dus toen ik begin 2005 een oproep van de gemeente in de krant zag, zei ik: dat is wat voor ons! De opkomst bij de voorlichtingsbijeenkomst was enorm en uiteindelijk hebben we met de overblijvers een stuurgroep gevormd. Onder begeleiding van de gemeente hebben we overlegd met onder andere de architect en projectontwikkelaar Vestia. We mochten ook onze wensen aangeven. Het wordt een levensloopbestendig gebouw, zonder drempels en met brede deuren. En in de fietsenberging komt een oplaadpunt voor scootmobiels en elektrische fietsen. Van de 34 appartementen zijn er nog 13 beschikbaar, vandaar deze oproep. We zorgen er liever zelf voor dat onze woongroep compleet In de woongroep zorgen we voor elkaar is, dan dat Vestia mensen moet plaatsen. We hopen op een zo gevarieerd mogelijke groep, wat hobby s, interesses en achtergrond betreft. Onze leden zijn tussen de 50 en 85 jaar, met het zwaartepunt rond 65. Allemaal echtparen en alleenstaande dames. Dus als het kan: graag wat alleenstaande heren en jonkies erbij nou ja, vanaf 50 jaar dan. Fransje: Mensen die zich aanmelden, krijgen van de commissie werving & selectie een uitnodiging voor een gesprek. We hoeven echt niet allemaal vrienden te worden, maar het is wel fijn als het klikt. Herman: Door de crisis is de bouw een half jaar opgeschoven. Daarom leiden we nu even een zwervend bestaan, ons huis is al verkocht. We wonen nu in onze caravan op camping Delftse Hout. Als het echt koud wordt, gaan we nog even naar het zuiden en daarna ter overbrugging naar een huurappartement. Onze spullen liggen nu opgeslagen in een container van Zegwaard. Fransje: Vinden we niet erg. We hebben vorig jaar zes weken gelopen naar Santiago de Compostela. Alles wat we bij ons hadden paste in een klein rugzakje. Dus die spullen kunnen we wel even missen. Er zijn nog 13 appartementen beschikbaar (zowel sociale huur, subsidiabele woningen als vrije sector). Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Herman Kok, tel , se t@telfort.nl. Kijk ook op Stadswinkel Delft Verhuizen? Meld het uw gemeente Gaat u binnenkort in Delft wonen of verhuist u binnen Delft naar een ander adres? Vergeet dan niet om uw verhuizing tijdig te melden bij de Stadswinkel van de gemeente. Dit kan tot uiterlijk vijf dagen na uw verhuizing. Uw verhuizing geeft u online door via de website Goed, snel en makkelijk. U kunt uw verhuizing ook schriftelijk melden of hiervoor op afspraak langskomen bij de Stadswinkel aan de Phoenixstraat 16. Een afspraak maakt u via www. delft.nl of u belt met Andere gemeente? Verhuist u naar een andere gemeente? Dan moet u zich in uw nieuwe woonplaats inschrijven. U wordt dan automatisch uit het bevolkingsregister van Delft geschreven. Gevolgen Schrijft u zich niet op uw nieuwe adres in, dan heeft dat nadelige gevolgen voor u. Zo kunt u alleen een paspoort of identiteitskaart aanvragen als u goed staat ingeschreven. Hetzelfde geldt voor allerlei gemeentelijke en landelijke voorzieningen, zoals een parkeervergunning, uitkering of huurtoeslag. Daarnaast is het bij rampen ook belangrijk dat de gemeente weet wie waar woont. Meer informatie over verhuizen vindt u op Stadswinkel Bezoek aan de Stadswinkel? Alleen op afspraak, maximale wachttijd 5 minuten. Een afspraak maakt u via of bel Spreekuren college b&w spreekuur burgemeester Bas Verkerk, over zaken uit zijn portefeuille (openbare orde & veiligheid, toezicht & handhaving, internationaal beleid, regio en juridische zaken), op donderdag 1 september, van 8.30 tot 9.30 uur in het stadhuis. Bel voor een afspraak spreekuur wethouder Saskia Bolten, over zaken uit haar portefeuille (arbeidsmarkt, inkomen, emancipatie, integratie, inburgering, duurzame ontwikkeling, Midden-Delfland, Delftse Hout; projecten: nieuwbouw Combiwerk, Warmtebedrijf). Bel voor een afspraak spreekuur wethouder Pieter Guldemond, over zaken uit zijn portefeuille (kenniseconomie, ruimtelijke ordening, studentenhuisvesting en stadsmarketing; projecten: TIC-Delft, Technopolis, Schieoevers en TU-gebied). Bel voor een afspraak spreekuur wethouder Milène Junius, over zaken uit haar portefeuille (economie, verkeer, spoorzone, cultuur, binnenstad). Bel voor een afspraak Babymarkt bij DOK Centrum Op woensdag 31 augustus is er op de jeugdafdeling van DOK Centrum een babymarkt, van tot uur. Er zijn stands met onder meer houten speelgoed en homeopathie en ouders kunnen informatie krijgen over borstvoeding, babygym en veel meer. Daarnaast is het mogelijk om deel te nemen aan miniworkshops babygebaren, babymassage of draagdoek dragen. Kijk voor meer informatie op Geld voor nieuwbouw Reinier de Graaf De start van de nieuwbouw van Reinier de Graaf komt in zicht. Het geld is geregeld: banken zijn bereid om onder voorwaarden het benodigde geld te verstrekken. Goed nieuws, laat Jaap van den Heuvel, voorzitter Raad van Bestuur van de Reinier de Graaf Groep in een persbericht weten: Ik ben heel blij dat de ING, Rabobank en de Bank Nederlandse Gemeenten zich in de huidige economische situatie bereid hebben getoond ons nieuwe ziekenhuis te financieren. Het is voor mij ook een bevestiging dat de investeringsplannen van het Reinier de Graaf in orde zijn. Hiermee komt een einde aan een lange periode van plannen maken en wachten. We kunnen nu echt van start. Ook de gemeente is blij dat het ziekenhuis in Delft blijft, laat zorgwethouder Raimond de Prez weten: Het Reinier de Graaf Gasthuis is een van de oudste ziekenhuizen in Nederland en hoort hier thuis. Delftenaren krijgen het ziekenhuis dat ze verdienen. Topzorg in een topgebouw. Stadswandeling met stadsbouwmeester Sinds dit jaar heeft Delft een stadsbouwmeester, Wytze Patijn. Patijn bevordert als stadsbouwmeester de kwaliteit van de Delftse stedenbouw en architectuur, wakkert de discussie hierover aan én zorgt voor een snellere en betere ontwikkeling van bouwprojecten. Om discussies over architectuurbeleid aan te wakkeren, organiseert Patijn onder meer ook stadswandelingen door een Delftse wijk, om zo uit eerste hand te horen wat er leeft en speelt rondom stedenbouw en architectuur. De komende stadswandelingen vinden plaats op dinsdag 6 september (Voorhof), dinsdag 4 oktober (TU-Noord), dinsdag 8 november (Spoorzone) en dinsdag 6 december (Buitenhof), telkens van tot uur. Aanmelden voor (een van) deze stadswandelingen kan op uitnodiging van de stadsbouwmeester, én als belanghebbende ondernemer, bewoner, vereniginging en professional uit de betreffende wijk, door een te sturen naar B.S.Freese@tudelft.nl geef wel aan voor welke wandeling u u aanmeldt. Er kunnen maximaal twintig personen mee. Actieweek Voortijdig Schoolverlaten (vervolg van pagina 1) De eerstejaars mbo ers die leerplichtambtenaar Wardenaar volgende week voor zich ziet, zijn in elk geval gekomen. Wat als jongeren niet komen opdagen? Daar houden we in Delft de no show-actie voor. De school geeft door wie er in de eerste schoolweek niet zijn, zodat we direct in actie kunnen komen. We gaan ze allemaal na. Als we kunnen, helpen we er kunnen bijvoorbeeld thuis problemen zijn. Als ze nog geen achttien zijn, dan leggen we uit dat verzuim heel vervelende gevolgen kan hebben. In het afgelopen schooljaar hebben we circa negentig keer een proces-verbaal op moeten maken met bijvoorbeeld een werkstraf of een geldboete tot gevolg. Studiekeuze De Actieweek is slechts één van de instrumenten om voortijdige schooluitval te voorkomen, aldus Wardenaar. We werken er natuurlijk het hele jaar aan. Heel succesvol is bijvoorbeeld een bezoek aan vmbo-leerlingen vlak voor hun eindexamen. We leggen ze dan nog eens uit hoe belangrijk een goede mbo-vervolgopleiding is. En we laten ze hun studiekeuze opschrijven, zodat we weten wat ze willen gaan doen. Leerlingen die het op dat moment nog niet weten, proberen we, samen met de vmbo-school te helpen bij het maken van een studiekeuze. Want ons streven is: iedereen tot 18 jaar naar school en iedereen een startkwalificatie. Daar zitten we het hele jaar achteraan volgende week een beetje extra. Leerplicht en kwalificatieplicht Jongeren zijn wettelijk verplicht om naar school te gaan tot en met het schooljaar waarin ze 16 worden. Daarna moeten ze tot ze 18 jaar worden doorleren tot ze een startkwalificatie hebben (havo, vwo of mbo-2). Ook na hun 18e worden jongeren gestimuleerd om een start kwalificatie te halen, tot ze 23 jaar zijn. De gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de wetgeving hierover. Jongeren tot 18 jaar vallen onder de leerplichtambtenaar, tussen 18 en 23 jaar onder de trajectbegeleider. COLOFON Stadskrant Delft is een uitgave van de gemeente Delft Vormgeving en productie KEPCOM Creatieve Communicatie i.s.m. gemeente Delft, Mediabureau Communicatie Redactie Barry Raymakers (hoofdredacteur), Anne-Margot van Eijck, Tineke Pauw, Margreet Ruysbroek, Nico Vesseur Tel. (015) Fax (015) stadskrant@delft.nl Postbus 78, 2600 ME Delft Fotografie Erwin Dijkgraaf (tenzij anders vermeld) Stadskrant Delft verschijnt elke week Bezorging vanaf 31 augustus 2011 op woensdag vanaf pagina 5 in de Delftse Post, gratis huis aan huis in heel Delft Geen krant ontvangen? Bel op maandag tot en met vrijdag tussen 8.30 en uur naar (015) Druk Wegener nieuwsdruk Oplage exemplaren Aansprakelijkheid door onjuistheden in de Stadskrant Delft wordt niet aanvaard Krant digitaal Volgende Stadskrant Delft: woensdag 31 augustus

3 WWW Wat picknicken we vandaag? Komende zondag is iedereen welkom op een (overdekte) zomerpicknick van project Wat eten we vandaag? in de Delftse Hout. Vanaf uur wordt gezorgd voor gezellige live muziek, drank, brood en smeersels. Brengt u zelf eten mee, dan is de toegang gratis. Zoniet, dan betaalt u per persoon 5 (volwassenen) of 3,50 (kinderen), exclusief drankjes. Aanmelden via info@watetenwevandaagdelft.nl of tel Gratis bloeddrukmeting Op 7 september aanstaande kunt u gratis uw bloeddruk laten meten bij de Vegro Thuiszorgwinkel Delft aan de Nieuwe Langendijk 61a, tussen en uur. Een afspraak maken is niet nodig; u kunt gewoon binnenlopen. Na de meting staan de medewerkers klaar om vragen te beantwoorden en tips te geven. Bloeddruk is een maat voor de druk die het bloed op de vaatwanden uitoefent als het door de bloedvaten wordt gepompt. Kijk voor meer informatie op Voor de 22e keer: Westerpop! Vandaag en morgen, 26 en 27 augustus, is het weer tijd voor het oergezellige, gratis Westerpop in Delft. Aan de rand van de binnenstad, op het sportterrein van het Grotius College, lopen 230 vrijwilligers zich het vuur uit de sloffen om voor alle bezoekers een mooi programma te brengen, met onder meer Kings Crossing, Tim Knol en Go back To The Zoo. Eerst wordt er vanavond, vrijdag, door regionaal talent gestreden om de Peter Tetteroo Bokaal, morgen zijn de nationale en internationale acts aan de beurt. En ook: straattheater en festivalmarkt. Kijk voor het programma op Nacht van de Vleermuis Houdt u meer van rust dan van popmuziek? Vleermuizen ook. Op zaterdagavond organiseert de KNNV afdeling Delfland de Nacht van de Vleermuis. Deelnemers maken dan een wandeling door het Delflandse gebied, en zien daar de vleermuizen in het vrije veld. Start: uur bij restaurant het Rieten Dak, Middelweg 3. Meer informatie via tel of afdeling- Delfland@knnv.nl. Website van de vereniging: Volksdansen met Radost Wilt u op een leuke manier aan uw conditie werken? Volksdansvereniging Radost heeft weer plaats voor nieuwe leden volwassenen en studenten op de donderdagavond. Het seizoen begint weer op 1 september en u mag het twee keer gratis uitproberen. Adres: Kloosterkade 159a. Jeugd danst op dinsdag- en woensdagmiddag en ook daar kunnen nog nieuwe leden bij. Informatie en aanmelden: Anke Pruissen, tel , anke@pruissen.demon.nl. Kijk voor meer informatie op Foto PR Natuurwacht Herdenking Engelandvaarders in Nieuwe Kerk Ter gelegenheid van de geboortedag van Koningin Wilhelmina op 31 augustus vindt de jaarlijkse herdenking plaats van de Engelandvaarders in de Nieuwe Kerk in Delft. Burgemeester Bas Verkerk legt samen met een aantal Engelandvaarders een krans bij de plaquette die in opdracht van Koningin Wilhelmina is aangebracht in de Nieuwe Kerk. Engelandvaarders zijn Nederlanders die ná de Duitse inval van mei 1940 en vóór D-day op 6 juni 1944 naar Engeland reisden met de bedoeling een persoonlijke bijdrage te leveren aan de geallieerde oorlogsvoering. Deze Nederlanders werden in Engeland opgevangen en ondervraagd door Koningin Wilhelmina; zij werd de Moeder des Engelandvaarders genoemd. Later dit jaar, op 1 december 2011, vindt de kranslegging van de Engelandvaarders plaats ter ere van de sterfdag van Prins Bernhard. Vier gangen vol (h)eerlijk eten Op vrijdag 16 september bent u vanaf uur welkom op een viergangen Fairtradediner bij de Papaver aan de Korftlaan 6. Met dit diner openen Stichting Stedenband Delft-Estelí en Stichting Delft Fairtradegemeente gezamenlijk het nieuwe seizoen in Nicaraguaanse sferen. Tussen de gangen door is er muziek van Dinnershow Rits: voorproefje op jubileum Mede ter gelegenheid van haar 15-jarig bestaan organiseert Musicalgroep Rits op vrijdagavond 16 september een avondvullende dinnershow, in samenwerking met Ipse de Bruggen, Rode Rozen & Tortilla s en de Firma van Buiten, in De Ruimte van Ipse de Bruggen aan de Mercuriusweg 1. De Ruimte biedt werk op maat voor volwassenen met een verstandelijke handicap Verhalen achter de gevels Wie in een oude woning in Delft woont, heeft het zich vast wel eens afgevraagd: wie hebben hier ooit eerder gewoond? wat waren dat voor mensen? wat is er in de loop der tijd aan mijn huis veranderd? Op de website kunt u vele voorbeelden vinden van huizen waarvoor dit is uitgezocht. Wilt u ook de verhalen achter de ge- Jacqueline Castro en zijn er presentaties over eerlijke handel en Nicaragua. Dankzij de inzet van vrijwilligers kost het diner exclusief drankjes maar 15. Reserveren (via delft.esteli@tiscali.nl) kan tot 1 september en vol is vol. Kijk voor meer informatie op en door middel van theater, ateliers en een fietsenwerkplaats. Voor deze gelegenheid wordt het gebouw omgetoverd tot theater restaurant. Het wordt een avond met heerlijk eten en musicalentertainment onder meer met een preview van de jubileumvoorstelling Children of Eden, die Rits op 4 en 5 november in Theater de Veste op de planken brengt. De kosten van de avond bedragen 50 per persoon, all inclusive. vels van úw huis uitzoeken? Op de website vindt u onder linken een handleiding hoe u dat kunt aanpakken. Om u echter goed wegwijs te maken in dit archiefonderzoek, organiseert de werkgroep Achterdegevels vanaf maandag 12 september 2011 een cursus van vier maandagochtenden in het gemeentearchief aan de Oude Delft 169. In die vier Sinds afgelopen maandag vindt er groot onderhoud plaats aan de noordbeuk van de Nieuwe Kerk. Er wordt gewerkt aan de dakconstructie, de muren en de ramen. De werkzaamheden vormen een klein deel van het totale restauratieprogramma Nieuwe Kerk. Het groot onderhoud wordt gefinancierd uit een onderhoudsregeling De opbrengst van de avond gaat gedeeltelijk naar de De Ruimte, voor de aanschaf van theaterkleding, attributen, lampen, decor materiaal en een muziekinstallatie. Met het andere deel wil Rits Children of Eden nog meer glans geven en er met recht een jubileumvoorstelling van maken. Aanmelden kan tot en met 1 september via info@musicalgroeprits.nl. ochtenden maakt u direct een flink begin met dit onderzoek. Docent van de cursus is historicus Kees van der Wiel, schrijver van de handleiding Op zoek naar huis, straat of buurt, handleiding voor historisch huizenonderzoek. De cursus kost 90, inclusief deze handleiding. Kijk voor meer informatie of aanmelding op Gratis naar Natuurwacht Groot onderhoud Nieuwe Kerk Kinderen van 8 tot 14 jaar die nog geen lid zijn van de naar eigen zeggen leukste jeugdnatuurclub van Delft, kunnen morgen (10-14 jaar) en op 3 september (8-10 jaar) gratis en vrijblijvend meedoen aan activiteiten van de Delftse Natuurwacht in de Natuurschuur aan het Linnaeuspad 3. De Delftse Natuurwacht is een jeugdnatuurclub die op onderzoek gaat naar vogels, waterdieren, vleermuizen, spinnen en planten, bomen snoeit, zwerfafval opruimt, helpt bij de paddentrek, een speurtocht maakt of als eco-kids leren hoe ze kunnen overleven (zie foto). De Natuurwacht kent drie leeftijdsgroepen. Elke groep heeft eens per twee weken een activiteit. Morgen, zaterdag 27 augustus, kunnen kinderen van 10 tot 12 jaar om uur gratis met de Natuurwacht kennismaken. Voor kinderen van 12 tot 14 jaar is er om uur een kennismakingsactiviteit. Op zaterdag 3 september kunnen kinderen van 8 tot 10 jaar vanaf uur gratis meedoen. Het activiteitenprogramma en nog veel meer informatie is te vinden op van de Rijksdienst van Cultureel Erfgoed (RCE). Ook de gemeente draagt een gedeelte bij. Naar verwachting duren de werkzaamheden tot het voorjaar De Nieuwe Kerk blijft tijdens het groot onderhoud geopend voor toeristen van maandag tot en met zaterdag. Op zondag blijft de kerk in gebruik voor de kerkdiensten. 3

4 Raad in beeld Raad wacht op cijfers in debat over referendum Een ruime meerderheid van de gemeenteraad heeft donderdagavond besloten op 22 september een inhoudelijk debat te voeren over het inleidend referendumverzoek en het initiatiefvoorstel geen nieuw stadskantoor. De raad wil alle informatie boven tafel om beide voorstellen te kunnen bespreken. Dan wordt dus duidelijk of de procedure om een referendum te houden kan worden vervolgd of dat het referendum definitief van de baan is. Door Rens Elst Gisteravond kregen de fracties uitgebreid de kans om met elkaar van gedachten te wisselen over de manier waarop het initiatiefvoorstel en het inleidend referendumverzoek op de raadsagenda terecht zijn gekomen. Daarbij kwamen diverse irritaties tussen fracties naar boven, zoals ook deze week bleek tijdens het extra openbare overleg van fractievoorzitters. Vooral de manier waarop de indieners van het initiatiefvoorstel de publiciteit hadden gezocht om hun mening over het aanvankelijk niet doorgaan van de raadsvergadering onder de aandacht te brengen, stuitte bij enkele fracties op harde kritiek. Ook vond een aantal fracties dat de Fractie Van Oort, Leefbaar Delft en Onafhankelijk Delft de indieners van het voorstel om geen stadskantoor te bouwen oneigenlijk gebruik maken van de spelregels omdat zij hun voorstel louter hadden ingediend om een referendumverzoek mogelijk te maken. Formele eisen Voor de onafhankelijke referendumkamer was dat deze week geen reden Linda Böcker (midden) is donderdag geïnstalleerd als raadslid voor de VVD. om negatief over het referendumverzoek te oordelen. Voor de referendumkamer gold dat voldaan was aan de formele eisen en dat er op basis van de informatie die de referendumkamer deze week had geen reden is om aan te nemen dat een eventueel referendum voor een onoverkomelijke vertraging in het project zorgt. Het advies van de referendumkamer was dan ook om het inleidend verzoek in te willigen. In juni waren er bij een vorig inleidend referendumverzoek over het nieuwe stadskantoor wel bezwaren. Dat verzoek had, in tegenstelling tot wat de verordening voorschrijft, geen betrekking op het voorstel waarover de raad op dat moment een besluit moest nemen. Dat was nu wel het geval. Spelregels Zoals de voorzitter van de raad, burgemeester Bas Verkerk, vooraf had aangekondigd, ging een deel van de discussie over de uitleg van de bestaande spelregels, en op een aantal punten werden de fracties het niet eens. De voorzitter nodigde de referendumkamer uit om daar nog eens naar te kijken. D66 stelde verder samen met andere partijen voor om de onderzoeken af te wachten die momenteel worden uitgevoerd naar de exploitatiekosten van het nieuwe stadskantoor en naar de financiële gevolgen van het eventueel niet bouwen van het stadskantoor. Na drie uur debatteren vroeg de voorzitter welke partijen daarmee konden instemmen. Dat waren alle fracties op Onafhankelijk Delft (minus de afwezige Martin Stoelinga), Leefbaar Delft, SP en Fractie Van Oort na. De resultaten van de twee onderzoeken worden volgende maand betrokken bij het vervolg van dit debat. Agenda Dinsdag 30 augustus Vergadering commissie Bestuur, Leefomgeving en Duurzaamheid. Toelichting: Commissie gaat in op regionale samenwerking Onder meer de intentieverklaring vervoersautoriteit Metropoolregio en de verdergaande samenwerking met Rijswijk staan dinsdag op de agenda. De vergadering begint om uur met de procedurevergadering, aansluitend volgt de overlegvergadering. De commissie praat in de overlegvergadering verder over het realiseren van een legale graffitiplaats, de bezuinigingstaakstelling van de gemeenteraad en de gedragscode van de raad. Donderdag 1 september Vergadering commissie Spoorzone, Verkeer en Ruimte. Toelichting: Bereikbaarheid op agenda van commissie Op donderdag praat deze commissie in de overlegvergadering onder meer over het Masterplan Bereikbaarheid. Bereikbaarheid is een onderwerp dat de commissie dit jaar al behoorlijk heeft beziggehouden. Op 22 maart dit jaar hield de commissie een externe oriëntatie, waarvoor het college de notitie Bereikbaarheidsregie Delft aanleverde. Deze notitie plus de informatie uit de externe oriëntatie werden in april door de commissie besproken. Het college heeft daarna het Masterplan Bereikbaarheid opgesteld. De commissie bespreekt donderdag ook de notitie 100 dagen stadsbouwmeester en de voortgangsrapportage tramlijn 19. De vergaderingen worden gehouden in het stadhuis aan de Markt, aanvang uur. Ze worden live uitgezonden via de webcast van de gemeenteraad. Tijdens commissievergaderingen kunt u inspreken. Voor meer informatie daarover kunt u contact opnemen met de griffie, telefoon , griffie@delft.nl. Vergaderstukken liggen ter inzage bij de Stadswinkel aan de Phoenixstraat 16. Meer informatie vindt u op Huub Halsema, fractievoorzitter van D66. Bomenwijk Op de SP na stemde de voltallige raad donderdagavond ook in met een verklaring van geen bedenkingen voor de Bomenwijk, deelplan 2 (Lindebloesem). Dat gebeurde enigszins schoorvoetend, omdat enkele fracties kritisch waren over het tijdstip van indienen. Na de excuses over de gang van zaken en de mededeling dat het besluit niet bepalend was voor de nog komende bestemmingsplannen, stemde de raad in met het voorstel. De raad nam donderdagavond ook afscheid van VVD-raadslid Ronald Vuijk. Hij werd in juli benoemd tot wethouder in de gemeente Midden- Delfland. Zijn opvolger, Linda Böcker, werd geïnstalleerd als raadslid namens de VVD-fractie. Raad in Rijswijk Vandaag brengen leden van de gemeenteraad samen met het college van b&w een werkbezoek aan buurgemeente Rijswijk. Ze nemen onder meer een kijkje bij het Programmabureau Rijswijk Zuid. In dit aan Delft grenzende deel van Rijswijk worden tussen 2013 en 2023 in totaal woningen gebouwd. Na een presentatie over de bouwplannen in Rijswijk Zuid worden de raads- en collegeleden in de stadsschouwburg ontvangen door de Rijswijkse burgemeester Ineke van der Wel. s Middags vindt een gedachtenwisseling plaats over de totstandkoming van de Metropoolregio en over de samenwerking tussen Delft en Rijswijk. 4

5 Delft Bouwt Wandeling spoorzone op 27 augustus Een wandeling door Spoorzone Delft is wellicht een mooie afsluiter van de zomervakantie. Delft Bouwt aan de Barbarasteeg 2 is morgen, zaterdag 27 augustus uur, het verzamelpunt voor de maandelijkse open wandeling rondom de bouwput be- langstellenden zijn van harte welkom. Er kunnen maximaal twintig deelnemers mee met de wandeling. U hoeft zich hier niet voor aan te melden, maar wel geldt: vol = vol. Hoewel: bij veel belangstelling vindt om uur een tweede wandeling plaats. Bij het informatiecentrum Delft Bouwt aan de Barbarasteeg 2 kunt u terecht voor alle informatie over het project Spoorzone Delft en andere bouwprojecten in de stad. Op en vindt u steeds de meest actuele informatie. U kunt ook bellen met Delft Bouwt, telefoon of mailen naar delftbouwt@delft.nl. Het informatiecentrum is geopend van woensdag tot en met vrijdag van tot uur en zaterdag van tot uur. Actuele werkzaamheden Aanleg overstortput bij Zuideinde Onlangs is onder de toekomstige spoortunnel een nieuwe rioolbuis aangelegd. Voor deze buis moet nu een overstortput worden gemaakt. Tussen 29 augustus en 2 september wordt het Zuideinde ter hoogte van Panjo afgesloten voor de bouw van deze put. Er wordt dan tijdelijk tweerichtingsverkeer mogelijk gemaakt via de bocht bij technische groothandel Haring. Hiervoor wordt tijdelijk gebruik gemaakt van een deel van het bouwterrein. Als de werkzaamheden voor de overstortput klaar zijn, wordt de situatie teruggebracht zoals die nu is en is het Zuideinde weer bereikbaar voor auto s. De eenrichtingssituatie ter hoogte van de Groene Haven (richting de WestlandsewegZuidwal) blijft tijdens de werkzaamheden ongewijzigd. Stationsgebied Ter hoogte van het voormalige Serpo-gebouw en de Van Leeuwenhoeksingel wordt hard gewerkt aan het toekomstige dak van de spoortunnel. Hier worden damwanden ingetrild voor het rook-warmte-afvoerkanaal van de spoortunnel. De werkzaamheden duren naar verwachting tot 9 september. Betonbikken op de Phoenixstraat Tussen de Phoenixgarage en de Bagijnetoren worden op diverse plaatsen koppelingen in de diepwanden vrijgehakt om het tunneldak op de diepwand aan te kunnen sluiten. Daarnaast worden de diepwandkoppen afgehakt die boven maaiveld uitsteken en overbodig zijn. Het beton wordt eruit gebikt met behulp van een kleine machine, een zogeheten specht. Deze werkzaamheden duren naar verwachting tot half september. Bolwerk Bij het Bolwerk is inmiddels een groot deel van de bouwkuip aangebracht door middel van damwanden. Het aanbrengen van de volgende reeks damwanden is inmiddels gestart en duurt naar verwachting zes weken, tot half september. Geluidshinder Het intrillen van damwanden bij het Bolwerk en het stationsgebied levert ernstige geluidshinder en trillingen op. Dit geldt ook voor de funderingspalen die aangebracht worden bij de Constructiebrug. De trillingen worden continu gemonitord, zodat gecontroleerd wordt of er binnen de trillingsnormen wordt gebouwd. Nieuwe site Aanstaande maandag, 29 augustus, gaat de vernieuwde website van Spoorzone Delft live. Dat maakt het nog makkelijker om het laatste nieuws, achtergrondinformatie en beeldmateriaal te vinden over de bouw, wetenswaardigheden en evenementen in het spoorzonegebied. De indeling van de site is eenvoudiger en overzichtelijker gemaakt. En populaire onderwerpen als werkzaamheden en bereikbaarheid zijn met een druk op de knop beschikbaar. Ook is het mogelijk om op de inhoud van berichten te reageren. Zoekt u liever contact met Spoorzone Delft via sociale media zoals Twitter of Facebook? Dat kan ook laat via van u horen. O P E N M O N U M E N T E N D A G 10 en 11 september is het weer zover! City Hosts tot en met 3 september Nog tot en met 3 september worden reizigers, vooral toeristen, door ludieke city hosts welkom geheten bij station Delft Centraal. De city hosts begeleiden reizigers door de spoorzone heen en wijzen hen de weg naar het centrum of een andere locatie waar zij naartoe willen. Een warm welkom! De city hosts staan paraat op de drukke momenten ( uur) van donderdag tot en met zaterdag. Delft Marketing wil met de inzet van deze city hosts ook tijdens de ontwikkeling van het spoorzonegebied toeristen op een gastvrije manier ontvangen en hen verder op weg helpen. De programmaboekjes zijn af te halen bij TIP (Hippolytusbuurt 4), DOK (Vesteplein 100) en het gemeentehuis (Phoenixstraat 16). W W W.O P E N M O N U M E N T E N D A G D E L F T.N L W W W.E V E N E M E N T E N B U R E A U D E L F T.N L W W W.O P E N M O N U M E N T E N D A G.N L Op de website van Bereikbaar Delft leest u waar er in de stad gewerkt wordt. Hieronder enkele projecten die nu in uitvoering zijn of binnenkort beginnen. Kijk voor het volledige overzicht op Volg actuele ontwikkelingen via bereikbaardelft. Jan de Oudeweg Wat? Vervanging riolering Hinder? Matige hinder, op deel waar wordt gewerkt is geen doorgaand verkeer mogelijk Wanneer? Tot en met 16 september. Zuideinde Wat? Maken van een overstort riolering Hinder? Omleiding voor auto s en vracht wagens. In de week van 29 augustus tot 2 september is er geen gemotoriseerd verkeer mogelijk op het deel van het Zuideinde waar wordt gewerkt Wanneer? Tot 9 september. Oosterstraat Wat? Herstraten Hinder? Doorgaand verkeer is niet mogelijk Wanneer? Tot 23 september. Van Barenstraat Wat? Maken van een oversteek naar Jaffalaan Hinder? Verkeer in twee richtingen blijft mogelijk, maar soms is slechts één rijstrook beschikbaar Wanneer? Tot 2 september. Meer lezen? Kijk voor het hele overzicht op 5

6 Verleg je grenzen Veel plezier met de Delftpas! Het Herfstmagazine van de Delftpas is uit. Ik heb het met veel plezier gelezen. Wat een aanbiedingen. En ook veel nieuwe aanbiedingen. Opvallend is dat de Delftpas in steeds meer gemeenten gekocht en gebruikt kan worden. Vanaf nu zijn er naast aanbiedingen in Rotterdam en Delft ook aanbiedingen in de regio Den Haag, zoals bijvoorbeeld 50% korting op Drievliet en op de Uithof. Delft vindt participatie heel belangrijk. De Delftpas biedt daar tal van mogelijkheden voor. Kleuter en 65+, expat, student en ondernemer, alleenstaande en gezin de Delftpas is er voor iedereen, zelfs voor mensen die tijdelijk in Delft wonen. Ook mensen uit Rijswijk, Den Haag en Midden-Delflanders kunnen de Delfpas kopen. Zij komen immers vaak in Delft en maken graag gebruik van de aanbiedingen, zoals een gratis museumbezoek, een voordelig uitje naar theater of bioscoop, een creatieve workshop, of een lidmaatschap bij de sportschool of de voetbalclub. Wist u trouwens dat de Delftpas een geliefd cadeau is voor bijvoorbeeld mensen die korter gaan werken of met pensioen gaan? Met de Delftpas is het volop genieten in de extra vrije tijd. Samen met je man of vrouw, kinderen en of kleinkinderen. Wat een originele gedachte. Saskia Bolten, Wethouder Participatie Geef m cadeau De Delftpas is hét verwencadeau bij uitstek. Ook voor niet-delftenaren. Want iedereen die buiten Delft woont en er wél vaak komt, krijgt veel korting. Zo is de pas een mooi verwencadeau voor opa en oma in Pijnacker die regelmatig musea in Delft bezoeken. Of voor uw vriendin in Schipluiden met wie u graag winkelt in Delft. Als u iemand wilt verrassen met de Delftpas, kunt u dat online regelen via Wij sturen de Neem mee, die introducé Geen zin om alleen op pad te gaan? Of heeft u geen vervoer? Neem dan iemand mee! Met uw Delftpas mag u eenmalig iemand meenemen die profiteert van de aanbiedingen van uw Delftpas. Trakteer daarom uw moeder, oppas, oom, beste vriend of vriendin op gratis entree of een Delftpas vervolgens rechtstreeks naar het adres dat u opgeeft. Natuurlijk kunt u de Delftpas ook kopen bij DOK, De VAK, het Werkplein of bij de Stadswinkel van Delft. Tip: geeft u de pas cadeau aan iemand uit Delft die jonger is dan 18, ouder is dan 65 of een laag inkomen heeft? Koop de Delftpas dan samen, grote kans dat u slechts 5 of 20 betaalt. Dat kan ook online. Zorg dat u de persoonlijke gegevens van de nieuwe pashouder bij de hand hebt. leuke korting. Zoals gratis naar De Kunsthal, de Euromast beklimmen of een heerlijke dag beleven in Attractiepark Duinrell voor 4,50 p.p. inclusief twee uur Tikibad. U gaat er samen gezellig op uit en u kunt meteen laten zien hoe leuk de Delftpas is! We trakteren op Haagse Hopjes! Dat u in Delft en Rotterdam heel veel leuks kunt doen met uw Delftpas, wist u vast al. Maar nu kunt u uw grenzen verleggen en nog meer uit de pas te halen. Waar? In Den Haag! En om alvast in de stemming te komen, snoept u dit najaar van de enige echte Haagse Hopjes. Voor Delftpashouders ligt er een zakje met 200 gram hopjes klaar bij Museum Nusantara en Museum Het Prinsenhof. Najaarsaanbiedingen in Delft Theater, muziek en speelgoed Het wordt een bonte herfst met fijne najaarsaanbiedingen in Delft. Zowel voor kinderen als voor volwassenen zijn er leuke activiteiten, die met de Delftpaskorting extra aantrekkelijk zijn. Het theater: dé plek om een paar uur in een heel andere wereld te verkeren. Bijvoorbeeld in die van twee gewiekste oplichtsters die rijke heren van hun dollars afhelpen. Daarover gaat de nieuwe voorstelling van to- neelvereniging Flits Hoge hakken, lage streken. Met de Delftpas krijgt u 25 procent korting op een toegangskaartje. Diezelfde korting krijgt u voor Children of Eden. Deze musical wordt in het eerste weekend van november op de planken gebracht van Theater De Veste door musicalgroep Rits. Het is een vrolijke bewerking van het scheppingsverhaal, legt Jeroen Blok van Rits uit, maar vooral een musical die openhartig en met veel humor vertelt over het eeuwenoude conflict tussen ouders en kinderen. Children of Eden komt uit de koker van John Caird (bekend van Les Miserables) en Stephen Schwartz, die ook muziek schreef voor The Prince of Egypt en Pocahontas. En dat is te horen, zegt Jeroen. De muziek is fantastisch. Ik heb deze productie al eens mogen spelen en het is een feest. Geen zware avond dus; het swingt juist op het podium! Blokkendoos Ook kinderen kunnen swingen dit najaar. Bij het Luisterrijk doen ze verschillende spelletjes op muziek. Zo ontwikkelen de kleintjes spelenderwijs hun creativiteit. De Delftpas geeft een eenmalige korting van 12,50. Wilt u de ontwikkeling van uw kind verder stimuleren? Dan kan het juiste speelgoed daarbij helpen. Maar u herkent het vast wel: even is uw kind heel blij met nieuw speelgoed, maar een week later is de lol er alweer af. De oplossing is heel eenvoudig: lenen! Caroline Wertwijn van Speel-o-Theek De Blokkendoos aan de Mozartlaan: Bij ons kunnen kinderen steeds twee speeltjes lenen, die ze dan drie of vier weken mogen houden. Daarna ruilen ze de spullen weer om voor twee nieuwe. Dat werkt heel goed: kinderen spelen met speelgoed dat bij hen past en ouders hoeven geen grote aankopen te doen, die misschien al snel in een hoek belanden. De Blokkendoos biedt Delftpashouders 6 korting op een jaar lang speelgoed lenen. We hebben van alles voor kinderen van 1 tot 10 jaar: gezelschapsspellen, lego, duplo, gereedschapkistjes, barbies, helikopters, kindercomputertjes kom maar kijken. De Blokkendoos is geopend op vrijdagavond van tot uur en zaterdag van tot uur. FOTO STIJN HULSKAMP Meer informatie over de Delftse najaarsaanbiedingen vindt u in het Herfstmagazine van de Delftpas op 6

7 met de Delftpas Op avontuur in het Kinderboekenmuseum Delftpas digitaal De mooiste verhalen ontdekken, beleven en zelf maken? Dat kan in het Kinderboekenmuseum. Ga op avontuur door de wereld van het kinderboek. Laat je meeslepen door je favoriete schrijver, droom weg met je lievelingsboek en maak kennis met de meest bekroonde kinderboekillustrator van Nederland: Thé Tjong-Khing, Het Kinderboekenmuseum wil iedereen laten beleven hoe verrijkend en inspirerend verhalen zijn. Bijvoorbeeld met Papiria, een avontuurlijke ontdekkingstocht door de wereld van het kinderboek en de eigen verbeelding. In de familietentoonstelling Thé Tjong-Khing, van strip tot sprookje kunnen kinderen ontdekken hoe deze illustrator zijn tekeningen maakt. Vorig jaar won Thé (want dat is zijn achternaam), de Max Velthuijs-prijs, de belangrijkste prijs voor illustratoren, voor ruim vijftig jaar tekenwerk. Sinds hij het vak van striptekenaar leerde in de stripstudio s van Marten Toonder, ontwikkelde hij zich van striptekenaar tot een sprookjesschilder met een duister randje. Taartenspel Thé Tjong-Khing, van strip tot sprookje begint in een bioscoopruimte, waar het sprookje van zijn leven wordt verteld in een kinderdocumentaire met animaties. Daarna voert de reis naar de natuur, een zaal die is ingericht rond het vele tropische groen in zijn tekeningen, naar de paleiszaal, die is nagebouwd uit een van zijn recente sprookjesboeken. Onderweg zijn allerlei spellen te spelen, zoals het taartenspel, en het woordenboekspel van Vos en Haas. Voor wie moe is, is er de taart: een reusachtig klimmeubel met boeken in de vorm van zijn prentenboek Waar is de taart? Thé Tjong-Khing houdt niet van zoetsappigheid, maar voor taart maakt hij graag een uitzondering. De familietentoonstelling The Tjong-Khing, van strip tot sprookje (7+) in het Kinderboekenmuseum in Den Haag is te bezoeken vanaf 28 september. Met de Delftpas krijgt u onbeperkt 50% korting op de toegangsprijs. Kijk ook op FOTO AMBER BECKERS In het nieuwe Delftpas Magazine leest u de leukste aanbiedingen van dit najaar. Het Delftpas Magazine wordt gratis verstuurd naar alle Delftpashouders en is te downloaden op En wist u dat u zich via de website ook kunt aanmelden voor de digitale nieuwsbrief? Zo blijft u gemakkelijk via op de hoogte van de leukste aanbiedingen en het laatste nieuws. Ook op twitter leest u snel de leukste acties, last-minute aanbiedingen en de nieuwste voordeeltjes. Volg de Delftpas op en retweet de leukste aanbiedingen voor uw eigen volgers. Andere datum theaterconcert In het Delftpas Magazine is per abuis een verkeerde datum vermeld van het theaterconcert van Karsu Dönmez. Dit swingende optreden in Theater De Veste vindt niet plaats op 24 november maar op 24 september. Onveranderd is de korting die u krijgt: 5 op een toegangskaartje. Gratis naar Haagse musea Haagse herfsttoppers Haal nog meer uit uw pas met alle mooie Haagse aanbiedingen deze herfst. Plan een dagje uit en verbaas u over alles wat de hofstad te bieden heeft: van theatervoorstellingen en concerten tot actie in de achtbaan of de schaatsbaan. Dagje pret Wie gek is op zwieren en zwaaien, kan zijn hart ophalen in familiepark Drievliet. Van spanning in de achtbaan Formule X tot lachen en draaien in de Theeleut. U vindt hier alles voor een topmiddag! Probeer zeker het koraaleiland Lol Atol. En mis ook de Vliegende Vissen niet, waarbij u zelf bepaalt hoe hoog u gaat. Met de Deltpas krijgt u één keer 50% korting op een dagje pret maken in Drievliet. U betaalt in de periode van 3 septem- ber tot 30 oktober slechts 9,85 voor een kaartje. Kijk op voor meer informatie. Op glad ijs Schaatsen is een oer-hollandse sport. En vrieskou is er niet eens voor nodig. Op de 400-meterbaan van de Uithof kunt u het hele jaar door uw rondjes rijden. Of u nu beginner bent of gevorderde, met een Delftpas krijgt u vanaf 8 oktober onbeperkt 50% korting op de toegang tot de schaatsbaan. En datzelfde geldt voor de skipiste van de Uithof! Op steenworp afstand van het strand van Kijkduin suist u van de piste van 211 meter met échte sneeuw. Ski s aan, door de hurken en slalommen maar. Kijk voor meer informatie op de website Colofon Deze Delftpas-special is een uit gave van de gemeente Delft Tekst Margreet Ruysbroek, Mediabureau gemeente Delft FOTO UITHOF FOTO PANORAMA MESDAG Heeft u in Scheveningen wel eens op een duin gestaan en goed om u heen gekeken? De Haagse kunstschilder Hendrik Willem Mesdag wel. Hij legde dit panorama op de zee, de duinen en Scheveningen vast op een groot rond doek. Je zou het schilderij de moeder van virtual reality kunnen noemen, vertelt Michiel Vliegenthart van Panorama Mesdag. Want het is niet alleen een heel mooi schilderij dat een prachtige kijk geeft op het Scheveningen van 1881, je beleeft ook een 3d-ervaring. Om- dat het doek rond is, sta je niet vóór, maar middenín het grootste schilderij van Nederland. En na 130 jaar werkt dat nog steeds. Panorama Mesdag kunt u dit najaar gratis bezoeken met uw Delftpas. En dat geldt voor méér Haagse musea. Geniet kosteloos van de wonderlijke, grafische wereld van M.C. Escher of neem een kijkje achter de tralies van De Gevangenpoort, de beroemde middeleeuwse gevangenis. In Muzee Scheveningen draait natuurlijk alles om de zee. Die is immers onlosmakelijk verbonden met de badplaats. Het Haags Historisch museum laat u kennismaken met de geschiedenis en groei van de hofstad. En in Museum Meermanno kunt u naar hartelust snuffelen in de boekenverzameling van baron van Westreenen. Heeft u bij uw eerste bezoek niet alles kunnen zien? Dan gaat u gewoon nog een keer. Want de Delftpas geeft u onbeperkt gratis entree. 7

8 Vrijwilligers geven Delft kleur Hockeyclub Hudito draait op vrijwilligers Zonder vrijwilligerswerk zou mijn leven leger zijn Victor Brouwer werkt als vrijwilliger bij de Delftsche Hockey Club Hudito. Al vijftien jaar zet hij zich in voor zijn club. De laatste twee jaar als bestuursvoorzitter, daarvoor onder meer als trainer. Het vrijwilligerswerk én Hudito zitten me in het bloed, vertelt Victor. Ik heb het van huis uit meegekregen. Mijn moeder heeft jarenlang vrijwilligerswerk gedaan, onder meer bij Hudito, waar ze erelid was. En ook mijn schoonouders waren fanatieke Hudito-ers. Mijn schoonvader was er voorzitter en mijn schoonmoeder heeft indertijd de gehandicaptentak opgezet. Zo ben ik er ingerold. Ik hield altijd al van hockeyen, maar wilde er iets naast doen. Anders kun je net zo goed naar een sportschool gaan. Ik begon met een team trainen en daarna volgde er van alles en nog wat. Teamplayer Victor heeft een eigen bouwbedrijf en een gezin. Toch vindt hij de tijd om zo n drie uur per dag in de club te steken, het weekend niet meegerekend. Als voorzitter ben ik wat minder tijd kwijt dan in mijn vorige functies. Ik doe het met plezier, want Hudito verrijkt mijn leven. Zonder de club zou mijn leven sociaal armer en beduidend leger zijn. Ik ben niet iemand die in een stoel gaat zitten om het journaal te kijken. Ik wil dingen doen, buiten zijn. Bovenal ben ik een teamplayer. Ik wil aandacht geven, maar heb ook aandacht nodig. Dat vind ik bij Hudito. En de kinderen vinden het prachtig. Ze gaan elke zondag mee, met hockeystick en voetbal. De appel valt niet ver van de boom. Onze oudste zoon van veertien is ook vrijwilliger. Hij zit in de feestcommissie van school en hij traint een jeugdteam. Maatschappelijk betrokken Hudito is een gezellige vereniging, vertelt Victor. Er zijn regelmatig feesten en partijen. Maar Hudito is ook een maatschappelijk betrokken vereniging, die verder kijkt dan de eigen toko. Wat speelt er bij andere verenigingen? Bij de Sportraad en de gemeente? Hoe kunnen we onze kennis en ervaring delen, anderen helpen? Dat houdt ons bezig. We hebben buitenschoolse opvang en een seniorenclub op het complex. Daar hebben we voor gekozen, omdat de topdrukte in het weekend ligt. Het is goed als er ook overdag activiteiten zijn. En elf jaar geleden zijn we begonnen met gehandicaptenhockey. Toen in de kinderschoenen, inmiddels zijn er vijf teams. Komend jaar starten we met een seniorenteam. Dan komen we uit in een nieuw op te zetten competitie voor oudere gehandicapte hockeyers in de regio. Bardienst Hudito telt één betaalde kracht en zo n driehonderd vrijwilligers. De meeste komen uit eigen gelederen. Zonder vrijwilligers zou de club niet bestaan. En we kunnen nog altijd enthousiaste mensen gebruiken die de handen uit de mouwen willen steken, zegt Victor. Er is zoveel te doen. Een bardienst draaien, vergaderen, een feest organiseren, het clubhuis en kunstgras onderhouden. De teams trainen en coachen. En we zijn niet alleen op zoek naar jonge mensen. We nodigen nadrukkelijk ook ouderen uit. Gewoon, om eens een kop koffie te komen drinken. En als ze gewend zijn, dan willen ze misschien zelf wel koffie schenken. Want dat is het mooie aan onze vereniging, je wordt hier zo opgenomen in de groep. Daarom zal ik hier ook altijd wel wát blijven doen. En weet je, ik zie er geen been in om weer helemaal onderaan te beginnen. Met het trainen van jongens en meisjes bijvoorbeeld. Er zijn zoveel gave dingen te doen. Nee, ik blijf er nog wel een tijdje rondlopen. Vrijwilligers maken speeltuin Bomenwijk mogelijk Ik kan niet zonder de speeltuin Verscholen in het groen ligt Speeltuin Bomenwijk aan de Beukenlaan 1. Een plek waar kinderen naar hartelust kunnen spelen en ravotten. Het is een ruime, groene tuin, met alle speeltoestellen die een kind zich maar kan wensen. Eén betaalde kracht en verder alleen vrijwilligers zwaaien er de scepter. Zoals Adrie Nederpel (72) en Amelia Starink (61), die zich al achtendertig jaar met hart en ziel inzetten voor de goede zaak. We kwamen hier altijd met de kinderen, vertelt Adrie. Er zat toen nog een oude baas op de speeltuin, meneer Van Willigen, maar die stopte er op zeker moment mee. Daarna is er een stichting opgericht, en er kwam een nieuw gebouw betaald door de gemeente. En wij gingen aan de slag om leden en donateurs te werven. Want er moest natuurlijk wel geld bij. Ik ging gewoon de buurt in en belde overal aan. Een gezellige tijd was dat. Met leuke mensen en altijd wel iets te doen voor de kinderen. Moeders De Stichting Speeltuin Bomenwijk telde in de beginperiode wel twaalf bestuursleden, vele donateurs, leden en een grote groep vrijwilligers. Meestal waren dat moeders die niet buitenshuis werkten, vertelt Amelia. Er is veel veranderd sinds die tijd. Nu zijn we nog met vier vaste vrijwilligers en er zijn geen donateurs en leden meer. Maar het is hier nog altijd even leuk. Het is gewoon een ouderwetse speeltuin, met tal van activiteiten rond Pasen, Sinterklaas en Kerst bijvoorbeeld. Toch is er minder animo voor de kinderactiviteiten die vroeger zo in trek waren. Daar zijn andere dingen voor in de plaats gekomen. Zoals carnaval, een jaarlijks uitstapje en wandeltochten voor volwassenen. Vroeger kwamen kinderen vaker alleen naar de speeltuin. Nu komen ouders of grootouders mee. Weet je, wij hebben heel wat veranderingen meegemaakt in die achtendertig jaar. En dat is heel bijzonder. Het is nu weliswaar anders dan toen, maar zeker niet minder leuk. De sfeer is nog altijd even goed en onze ouderwetse speeltuin is nog steeds een groene, veilige kinderoase. Schouders eronder Wij doen eigenlijk alles, zegt Adrie. Bardiensten draaien, de administratie, het organiseren van kinderactiviteiten, het onderhoud aan speeltoestellen en clubgebouw. Samen met onze collega-vrijwilligers José Droog en Gerda Breemer. En dat al achtendertig jaar. Stoppen komt niet in me op zegt Amelia. Weet je, ik heb een baan en voed daarnaast mijn kleinkind op, maar er blijft altijd plaats voor de speeltuin. Ik hou gewoon van deze plek én de mensen. Ook Adrie wil niet van stoppen weten: Het is zó leuk om te doen. Ik zou het niet kunnen missen. De gezelligheid, samen de schouders eronder zetten. Kijken hoe de kinderen zich buiten uitleven. Nee, ik hoop dat ik dit nog heel lang kan blijven doen. Ik heb een lieve man, kinderen en kleinkinderen. Maar zonder de speeltuin zou ik beslist in een gat vallen. Adrie Nederpel (l) en Amelia Starink zetten zich al 38 jaar in voor de speeltuin. Stichting Speeltuin Bomenwijk, Beukenlaan 1, is gratis toegankelijk en geopend van zondag tot en met vrijdag van tot uur. Adrie en Amelia zijn op zoek naar mensen die zich ook willen inzetten voor de speeltuin. Interesse? Bel of stuur een naar asstarink@casema.nl. Het belang van bevlogenheid Dit is een pagina van het Programma Wonen, zorg en welzijn van de gemeente Delft. De gemeente wil het Europees jaar voor het vrijwilligerswerk benutten om het belang van vrijwilligers te laten zien. En om vrijwilligers een blijk van waardering te geven voor hun bevlogen inzet voor de stad en voor hun omgeving. Tekst Tineke Pauw 8 Europees jaar van het vrijwilligerswerk 2011

9 Pact tegen Armoede zorgt voor duwtje in de rug Iedereen kan meedoen. En resultaten boeken ELKE DELFTENAAR TELT ELKE DELFTENAAR TELT Vragen over armoede samen beantwoorden en nee is geen antwoord. Dat is het idee van het Pact tegen Armoede, een pact van op dit moment zo n 75 bedrijven en maatschappelijke organisaties tegen armoede. Pactdeelnemer Brenda Grootscholten (Bedrijf & Samenleving Delft) en wethouder Saskia Bolten leggen uit wat het pact doet en waarom meer bedrijven zich mogen aansluiten. Samen Delftenaren een duwtje in de rug geven om mee te doen. Veel bedrijven willen graag iets doen voor de samenleving iets teruggeven. Maar vaak weten ze niet hoe ze dat het beste kunnen aanpakken. Vanuit Bedrijf & Samenleving verbinden wij hen aan passende maatschappelijke instellingen die ondersteuning zoeken. En als ze iets willen betekenen op het gebied van armoede, raad ik ze aan zich aan te sluiten bij het pact. Het is een erg laagdrempelige club, zegt Grootscholten. Lage drempels, en een krachtenbundeling, vult wethouder Bolten aan. Toen ik net wethouder werd, was ik aangenaam verbaasd over hoeveel initiatieven Delft kende. Van klein tot groot, van betaald tot onbetaald, van kerkelijke bijstand tot voedselhulp. Initiatieven die naast elkaar bestonden, vaak zonder dat ze van elkaar het bestaan wisten. Het Pact tegen Armoede heeft die vele lapjes aan hulp aan elkaar geregen tot een stevige lappendeken, en waarbij elk lapje telt. Die lappendeken is de kwaliteit van de initiatieven sterk ten goede gekomen. Grootscholten: Zeker. Van belang daarbij is ook om te melden dat het pact niet gaat over aantallen, maar over resultaten. En die boekt het pact. Recentelijk: opslagruimte én een busje voor Stichting Uit de Brand, die mensen helpt aan meubilair. Een kersvers gezin bijvoorbeeld de vrouw was net bevallen dat dakloos en van Vragen over armoede beantwoorden. En nee is geen antwoord elkaar gescheiden dreigde te worden. Omdat hun situatie complex, ingewikkeld, anders was, kon de reguliere hulpverlening niets voor ze betekenen. Het pact wel: via het pact kregen ze woonruimte, meubilair en eten. Verder: wat dacht je van de Voedselbank, die vorig jaar 350 gezinnen heeft geholpen? En met bijdragen vanuit het pact is ook een project om ouderen met computerlessen uit hun isolement te halen, van de grond gekomen een initiatief trouwens van een Delftse die vond dat er iets moest gebeuren aan de situatie van ouderen. Meedoen Iedereen kan meedoen, initiatieven nemen, resultaten boeken, constateert Bolten. Als gemeente kunnen wij het pact niet meer zelf trekken, maar we blijven wel deelnemer. Ik ben blij dat er nu vanuit het pact zelf initiatieven komen om het voortouw te nemen en dat we zo n vier jaar geleden al aan dit netwerk zijn begonnen. Stel je voor dat we dat nu nog, in deze tijden van bezuinigingen, hadden moeten opbouwen! Vier jaar geleden zijn we begonnen met een Dag tegen de Armoede. Nu organiseert het pact een kwartaal lang actie tegen armoede. Het pact wil resultaat. Ik heb er ook alle vertrouwen in dat eind dit jaar meer Delftenaren dan nu meedoen aan de samenleving. Zichzelf kunnen redden, dankzij een duwtje in de rug van het pact. Grootscholten: Dat wij nu zelf aan de slag moeten prima! Ik beschouw het inderdaad als een teken van vertrouwen. En als bedrijven onderling kunnen we misschien wel nog sneller hulp regelen waar nodig vooral als regelgeving juist de oorzaak is dat mensen niet geholpen kunnen worden. Het pact is er ook om dat aan te kaarten en te veranderen, zodat meer mensen via de reguliere hulpverlening uit de Pact tegen Armoede: Elke Delftenaar telt Elke Delftenaar heeft talent, kan iets heel goed. Talent om te communiceren, met de handen te werken, te organiseren, of wat anders. Vaak gaat dat vanzelf. En soms met een beetje hulp van anderen. Je kunt vaak meer dan je denkt. Haal je talenten naar boven en blijf méédoen! Dat is het doel van de campagne Elke Delftenaar telt, van het Pact tegen Armoede, waar zo n 75 Delftse bedrijven en organisaties bij zijn aangesloten. Zij bundelen in het pact hun krachten, om samen pittige problemen op het gebied van armoede op te lossen. Die problemen zijn er, ook in Delft, waar 10 procent van alle huishoudens een inkomen heeft op het sociaal minimum en waar 10 procent van alle Delftenaren niet kan lezen of schrijven. Het pact moet er onder meer voor zorgen dat minder kinderen in armoede opgroeien, meer Delftenaren die buiten de boot dreigen te vallen, hulp krijgen en uit de armoede raken, en ook dat meer Delftenaren kunnen lezen. Elke twee weken wordt u via de Stadskrant Delft op de hoogte gehouden van acties tegen armoede de volgende keer op 14 september en van wat die acties hebben opgeleverd. armoede kunnen worden geholpen. Elkaar aanspreken, ook dit is een voordeel van het pact, zegt Bolten. Soms komen mensen die voor bijstand bij de gemeente terechtkunnen, bij de Voedselbank terecht. Als we daarop worden aangesproken, herstellen we dat direct. Dat kan heel makkelijk, je kent elkaar immers. Het pact werkt gewoon, als je concrete vragen en problemen snel met elkaar wilt oplossen. Vragen om hulp zijn heel concreet zoals opslagruimte, woonruimte, voedsel, computers en nee is binnen het pact geen antwoord. Dat is de enige regel. En die werkt heel goed. Nieuwe bedrijveninstellingen zijn welkom. Zij kunnen zich aanmelden bij Hans Vlaanderen van de gemeente Delft, telefoon , hvlaanderen@delft.nl. Tentoonstelling over bijzondere werknemers Wat ze doen, doen ze heel secuur Bijzondere werknemers, bijzondere arbeidsmarkt is een tentoonstelling over mensen met een arbeidshandicap. Bijzondere werknemers, omdat ze heel wat stappen te overwinnen hebben om een plekje op de arbeidsmarkt te verwerven, laat FNV-voorzitter Agnes Jongerius in een persbericht weten. Zij opent deze tentoonstelling op 5 september in DOK, samen met wethouder Saskia Bolten. Tijdens de opening vindt ook een discussie plaats over de sociale werkvoorziening. Rien Bogaard (links) en Albert Wielaart Het kabinet wil SW ers zo veel mogelijk in het reguliere bedrijfsleven integreren. Biedt de arbeidsmarkt daarvoor voldoende geschikte plaatsen? En welke maatregelen moet de gemeente daarvoor in haar arbeidsmarktbeleid opnemen? De SW-raad, dat deze werknemers vertegenwoordigt, heeft de gemeenteraad in mei dit jaar laten weten zich ernstig zorgen te maken over deze landelijke ontwikkelingen en vreest voor onrust onder de huidige SW ers. De SW-raad wijst erop dat SW ers graag werken. Maar vanwege hun arbeidshandicap kunnen ze dat niet altijd binnen een reguliere baan. Deze zorgvuldig opgebouwde arbeidskracht mag niet verloren gaan, laat de SWraad in zijn advies weten. Lees verder op pagina 4 van deze bijlage 9

10 Altijd prijs bij bingo s voor senioren Een babbel en een bakkie, altijd in de buurt Niets hoeft, veel kan bij Altijd In De Buurt-bus De Altijd In De Buurt-bus van BWD is in september vaak in de buurt. Voor een bakkie koffie of thee, voor een gezellige babbel en met regelingen en tegemoetkomingen die interessant kunnen zijn voor bezoekers. We willen laten zien dat er ruime mogelijkheden zijn, ook met een krappe beurs. Op donderdag 8 september gaat de BWD-bus op een bescheiden tournee door Delft. Op deze startdag trekken de Doe Weer Mee-bus van het ROC en de Altijd In De Buurt-bus samen op. Om uur staan ze op het Bastiaansplein, om uur op de Schoemakerstraat, bij de Voedselbank. We zoeken de drukte op, zegt Sjeng Lenssen van BWD. Dat is precies de bedoeling van de bus. Met de Altijd In De Buurt-bus komen we naar de mensen toe. We zoeken ze op, zodat zij zelf niet op zoek hoeven te gaan als ze alles willen weten over bijvoorbeeld tal van regelingen om meer te doen met weinig geld of om voordelig uit te zijn. Hoe je bijvoorbeeld ook met een krappe beurs noodzakelijke en misschien zelfs leuke dingen kunt doen. En ook om ze te laten weten dat er Geen geld is geen excuus om niet mee te doen altijd een buurthuis vol gezelligheid in de buurt is. Beppen Om mensen uitleg te geven over deze regelingen, toeren medewerkers van onder meer de Financiële Winkel van Delft in de bus mee. Nou ja, uitleg, we gaan gewoon beppen, spreken mensen aan, gaan op zoek naar tips om slim met een smalle beurs om te gaan, zegt Annemarel van Kempen van de Financiële Winkel van Delft. Hoe doen mensen dat? We willen van mensen weten hoe ze tóch kunnen meedoen, hoe ze hun kinderen kunnen laten sporten of hoe ze een computer voor ze kunnen aanschaffen, of de eigen bijdrage van de thuishulp kunnen terugkrijgen, of naar de film kunnen gaan, ook al hebben ze misschien geen geld. We gaan op zoek naar mensen die geen geld niet als excuus willen gebruiken om niet mee te doen. Er valt altijd wel wat te halen bij de Altijd In De Buurt-bus Altijd terecht Na 8 september is de Altijd In De Buurt-bus ook present op de dinsdagmarkt bij de Hovenpassage op 4 oktober en op 8 oktober op het wijkfeest rond de Krakeelpolderweg Slinger in de Wijk. En daarna? Dat zien we na 8 oktober, zegt Lenssen. Dan kijken we of deze bescheiden tournee door Delft een succes is: als Delftenaren de bus herkennen en weten dat er altijd iets bij de bus te halen is. BWD gebruikt de bus voor allerlei doe-meeactiviteiten. Voor de burenhulpcentrale tot jongerenactiviteiten. En je kunt er altijd terecht voor een bakkie of om even te beppen. Niets hoeft, veel kan bij de bus. Ik hoop dus Delftenaren te vinden die geen geld niet als excuus willen gebruiken, zegt Van Kempen. En als we met 20 mensen een vervolgafspraak kunnen maken om samen te kijken wat er in hun specifieke situatie mogelijk is, dan laat ik me graag weer boeken voor een volgende tournee. Altijd In De Buurt-bus: op 8 september op het Bastiaansplein om uur en op de Schoemakerstraat om uur, op 4 oktober op de ochtendmarkt bij de Hovenpassage en op 8 oktober bij Slinger door de Wijk. Gezellig samen een paar rondjes bingo doen, kansen op leuke presentjes én informatie over aantrekkelijke voorzieningen van de gemeente: bij de seniorenbingo s die de gemeente Delft vanuit het Pact tegen de Armoede organiseert, is het eigenlijk altijd prijs. De bingo s zijn gratis toegankelijk. De bingo s zijn speciaal bedoeld voor Delftse senioren met weinig financiële middelen. Daarom willen we ook graag dat iedereen zich vooraf aanmeldt, zegt Annemarel van Kempen, die namens De Financiële Winkel van Delft de bingo s organiseert. Er zijn in het najaar twee bingo s: op dinsdag 20 september in buurthuis De Vleugel, en op dinsdag 8 november in buurthuis De Parel Beide middagen beginnen om tot uur. Vanaf uur is de zaal open. Gratis advies Bijzonder aan de bingo s zijn vooral de pauzenummers : op beide middagen zijn er mensen van de Financiële Winkel van Delft aanwezig. Zij geven, tussen de spellen door, advies en uitleg over financiële regelingen. Ze weten bijvoorbeeld alles over bijzondere bijstand, gemeentelijke kortingsregelingen en mogelijkheden om belasting terug te vragen. Zij kunnen u ook vertellen waar u terecht kunt met vragen over allerlei andere voorzieningen. Veel mensen weten niet waar ze allemaal recht op hebben, of denken dat het allemaal zo ingewikkeld zijn. Daarom zien mensen er vaak vanaf om de regelingen aan te vragen. Dat is jammer, want iets meer geld kan uw leven leuker en makkelijker maken. Daarom heeft u bij de bingo eigenlijk altijd prijs: ook als u niks wint, bent u zeer waarschijnlijk (nog) wijzer geworden over aantrekkelijke regelingen. Meer informatie over financiële regelingen kunt u vinden op zoek op regelingen. De bingo s zijn gratis toegankelijk, inclusief consumpties. Vooraf aanmelden is verplicht en vol = vol. Aanmelden kan per bij finwin@delft.nl of per telefoon: dagelijks tussen en uur op tel. nr foto: Laura de Haan HIEP HIEP HOERA in de bus! De liefdadigheidsorganisatie HIEP HIEP HOERA vindt dat kinderen van ouders met een smalle beurs ook een verjaardagsfeestje verdienen. Angelick Swart vertelt er alles over in de Altijd-in-de-buurt-bus, op 8 september (zie kalender). Zij zorgt voor alles wat een kinderverjaardag feestelijk maakt: speelgoedpakketten, traktaties, slingers, etc. Kom daarom naar de bus, of bel of mail Angelick Swart: , angelick79delft@hotmail.com Op dinsdag tussen uur bij haar langskomen mag ook. Adres: Van Slingelandtstraat

11 Anti-armoedeambassadeurs over armoede en eropuit trekken Armoede zit in de portemonnee én tussen de oren Vorig jaar zijn er in de Week tegen Armoede ambassadeurs benoemd om armoede ook ná deze actieweek onder de aandacht te houden. Ina Groot en Dave Wolf zijn twee van hen. Zij hebben het afgelopen jaar op hun manier aandacht gevraagd voor de strijd tegen armoede. Wat is ze in deze strijd het meest bijgebleven? Als je schulden hebt, hoeft dat niet jouw schuld te zijn, zegt Dave Wolf. Hij spreekt uit eigen ervaring. Buiten zijn schuld om raakte hij werkloos. Hij wachtte lang voordat hij om hulp vroeg, toen hij de vaste lasten niet meer kon betalen. Had ik veel eerder moeten doen. Als ik nu mensen tegenkom die in de schulden zijn geraakt, zegt ik tegen ze: zoek hulp, liever vandaag nog dan morgen. Nog steeds heeft Wolf het niet breed, maar dat weerhoudt hem er niet van om zich God in Frankrijk te voelen. Armoede zit vaak niet in de portemonnee, maar tussen de oren. Ik ben tevreden: mijn vaste lasten worden betaald, ik kan er nog steeds op uit, naar ADO. Voldoening Eropuit trekken hoeft ook niet duur te zijn, zegt Ina Groot. Veel in het leven kost niks en kan heel veel voldoening Om uit de armoede te komen is alles geoorloofd wat legaal is opleveren. Fietsen is gratis, genieten aan de waterkant is gratis, en je kunt ook nog eens andere mensen ontmoeten, ook als je er in je eentje opuit trekt misschien wel júist als je er in je eentje opuit trekt. Ik doe veel vrijwilligerswerk, in de eerste plaats voor mezelf trouwens. Omdat dat mij verrijkt. Vrijwilligerswerk is ook een manier om eropuit te trekken. Daarom adviseer ik mensen altijd, of ze zich nou arm voelen of arm zijn: zoek vrijwilligerswerk dat bij je past! Als anti-armoedeambassadeur heeft ze het afgelopen jaar extra opgelet op hoe de gemeente haar geld besteedt. Want dat is toch ook óns geld hè. En dan is het soms zuur als ik zie hoe de gemeente in tijden van noodzakelijke bezuinigingen ook vreemde uitgaven doet. Moerascypressen langs grachten in de binnenstad, de misser bij de beweegtuin ik zou blij zijn als bestuurders net zo zuinig met óns geld omgaan als met hun eigen geld. Want daar doe je geen gekke dingen mee. Eerste slag Als ambassadeurs vragen Groot en Wolf aandacht voor de strijd tegen armoede, maar de echte strijd moet door de slachtoffers zelf gestreden worden, zeggen ze allebei. Groot: Daar begint het wel mee, als je uit je armoede wilt raken: hoe ga je om met mogelijkheden op je pad? Volgens Wolf is de eerste slag al gewonnen als je je situatie onder ogen durft te zien. Als je durft te erkennen: ik red het Veel kost niks en kan veel voldoening opleveren zelf niet, ik heb nu een duwtje in de rug nodig. En om vervolgens uit de armoe te raken, is wat mij betreft alles geoorloofd wat legaal is. Zoek hulp, vraag een afbetalings- of schuldsaneringsregeling aan, doe een beroep op tegemoetkomingen, kijk of je kunt overwerken, er is zoveel mogelijk. Wacht er niet mee, want hoe langer je wacht, hoe dieper je wegzakt. Laatst werd ik nog aangesproken door iemand tegen wie ik dit had gezegd. Die zei: Had ik veel eerder moeten doen. Wij begrepen elkaar. Doe Weer Mee-bus komt naar Delft Leren lezen en schrijven maakt gelukkiger Vanaf 5 september rijdt de Doe Weer Mee-bus een week lang langs negen gemeenten in de regio. Een opvallende Amerikaanse schoolbus, waarmee aandacht wordt gevraagd voor de talloze mensen die moeite hebben met lezen en schrijven en om te laten weten dat er iets aan te doen is! Donderdag 8 september parkeert de bus in Delft. De bus is een enorme blikvanger en dat is precies de bedoeling, legt Marja Arts, docent op het ROC Mondriaan, uit. We willen veel aandacht, want het is écht een heel groot probleem. Alleen al in Delft zijn er zo n laaggeletterden, in heel Nederland hebben we het over ruim anderhalf miljoen mensen. Mensen die niet voldoende kunnen lezen en schrijven om zichzelf te redden, die de post niet begrijpen, geen formulier kunnen invullen of een sollicitatiebrief kunnen schrijven. Bij ROC Mondriaan leren we ze deze vaardigheden. Want het is belangrijk om er iets aan te doen. Uit onderzoek blijkt dat als mensen leren lezen en schrijven, ze écht meer meedoen. Ze worden actiever, krijgen meer sociale contacten, meer zelfvertrouwen en worden gezonder. Kor tom: ze worden gelukkiger! Bakkie Arts hoopt dat er die donderdag zoveel mogelijk laaggeletterde mensen de bus binnenstappen. En ook: mensen die laaggeletterde mensen kennen. Want die kunnen hen dan over de lessen vertellen. In de bus liggen cadeautjes klaar en natuurlijk vertellen medewerkers van ROC Mondriaan over de cursussen die worden aangeboden. Maar daarnaast zijn er ook zogeheten ambassadeurs aanwezig: cursisten die zelf op een lees- en schrijfgroep zitten en hun ervaringen graag delen met belangstellende bezoekers. Een van die ambassadeurs is Henk Dijker. Al sinds 2005 komt hij trouw twee keer per week naar de cursus. Inmiddels is hij wel gewend om zijn verhaal te vertellen zelfs op de radio en voor grote groepen, maar hij weet nog goed hoe ellendig hij zich voelde op de dag dat hij voor het eerst het ROC Mondriaan binnenstapte. Daar stond ik in die grote hal. Toen kwam Marja naar me toe, ik kreeg een bakkie koffie en we gingen rustig wat praten en ik vóelde de spanning van me afglijden. Ze keek of ik al een beetje kon lezen nee dus en zo begon ik die dag in cursus 1. Ondertitels Het enthousiasme van Dijker over de cursus is nog even groot als destijds. Had je me zes jaar geleden verteld dat ik nog s achter de computer zou zitten en boeken zou lezen, dan had ik gezegd: kom nou! Maar moet je me nou zien: ik heb in mijn vakantie tweeen-een-half boek uitgelezen! Vroeger las mijn vrouw de post voor, tegenwoordig doe ik het zelf. Eén ding vind ik nog wel echt moeilijk: de ondertitels lezen op tv, dat gaat zó snel. Maar ik heb inmiddels geleerd dat het allemaal een kwestie is van veel doen. Uiteindelijk komt het wel. De Doe Weer Mee-bus staat op donderdag 8 september om uur op het Bastiaansplein en om uur bij de Voedselbank bij de Immanuelskerk aan de Schoemakerstraat. Voor meer informatie over cursussen lezen en schrijven bij ROC Mondriaan kunt u contact opnemen met Marja Arts, tel , m.arts@rocmondriaan.nl. 11

12 Tentoonstelling over bijzondere werknemers Vervolg van pagina 1 Hart en ziel Als werknemers met een arbeidshandicap in het reguliere bedrijfsleven aan de slag gaan, lopen ze het risico dat collega s hun handicap beschouwen als aanstellerij, legt SW-raadslid Rien Boogaard uit. En telkens weer moeten aangeven dat je een handicap hebt, is vermoeiend. Mede-raadslid Albert Wielart vult aan: Misschien zijn het mensen die niet dezelfde productie kunnen leveren als anderen. Maar wát ze doen, doen ze heel secuur en met hart en ziel. Staar je niet blind op wat ze níet kunnen, maar kijk naar wat ze wél kunnen en maak daar gebruik van. Als dat gebeurt, kan dat leiden tot successen, blijkt uit de ervaringen bij onder meer IIC, voorheen Vacu Vin. Daar doen medewerkers met een arbeidshandicap de productie, en kunnen ze werken naar eigen vermogen. Maar we moeten niet denken dat mensen met een arbeidshandicap gek zijn, waarschuwt Boogaard: Zo van Ach, het is een SW er, dus geven we hem maar eenvoudig, eentonig werk. Daar kun je je goed in vergissen: er zijn Staar je niet blind op wat ze níet kunnen, kijk naar wat ze wél kunnen SW ers die werk op niveau aankunnen, zelfs op middelbaar beroepsniveau. Zet ze in op hun sterkste punt, laat ze doen waar ze goed in zijn. Eigenwaarde De uitvoering van de Wet werk naar vermogen in 2013, kan voor de sociale werkvoorziening veel gevolgen hebben. Die zijn nu nog niet helemaal duidelijk. Maar voor Wielart is het wel duidelijk wat er gebeurt als deze mensen niet meer bij de sociale werkvoorziening terecht kunnen. Dan gaan ze zich ongelukkig voelen. Onbegrepen. Dan kunnen ze alleen nog terecht bij de dagbesteding. Verder nergens. Hun gevoel van eigenwaarde gaat omlaag ik doe niet meer mee, ik tel niet meer mee. De samenleving maakt dan geen gebruik meer van wat ze nog wél kunnen. Bijzondere werknemers, bijzondere arbeidsmarkt FNV-tentoonstelling over werknemers in de sociale werkvoorziening. Te zien in DOK aan het Vesteplein 100, van 5 tot 21 september. Opening op 5 september 2011, uur, met discussie. Belangstellenden zijn welkom. Golfen voor goed doel Meedoen ís winnen Elke Delftenaar Telt kalender September 2011 Donderdag 1 september Besloten bijeenkomst Pact tegen Armoede, tevens start van de campagne Elke Delftenaar Telt, in wijkcentrum De Vleugel, Aart van der Leeuwlaan 4, van tot uur. Maandag 5 september Publieke discussieavond over de toekomst van de sociale werkvoorziening, met wethouder Saskia Bolten en FNV-voorzitter Agnes Jongerius, in DOK, Vesteplein 100, aanvang uur. Deze bijeenkomst is ook de opening van de tentoonstelling Bijzondere Werknemers, Bijzondere Arbeidsmarkt. Deze tentoonstelling is in DOK te zien tot 21 september 2011 zie ook pagina 1 van deze bijlage en elders op deze pagina. Woensdag 7 september Besloten minisymposium Elke Delftenaar Telt, gericht op armoede van ouder op kind, in de Adelbertkerk, Minervaweg 7, van tot uur. Donderdag 8 september Voor iedereen: Doe Weer Meebus én Altijd In De Buurt-bus met voorlichting door gemeente, BWD, Mondriaan en Hiep Hiep Hoera. Om uur op het Bastiaansplein, om uur bij het uitdeelpunt van de Voedselbank Immanuelkerk aan de Schoemakerstraat. Om uur Colofon staat de Doe Weer mee-bus bij ESIC Schoonmaakbedrijf, Cyclotronweg 23. zie ook pagina 2 van deze bijlage. Vrijdag 16 september Voor iedereen: Golfbenefiet voor de Voedselbank bij SV Concordia, Brasserskade 236, van tot uur. Aansluitend barbecue en band (incl. BBQ). Aanmelden via zie ook elders op deze pagina. Dinsdag 20 september Voor ouderen: Seniorenvoorlichtingsbingo in wijkcentrum De Vleugel, Aart van der Leeuwlaan 4, van tot uur. Gratis, wel graag aanmelden, via finwin@delft.nl of bel zie ook pagina 3 van deze bijlage. Woensdag 21 september, woensdag 28 september Voor iedereen: Wilt u wethouder Saskia Bolten spreken over bijvoorbeeld de arbeidsmarkt, inkomen, emancipatie of integratie? Dan bent u welkom op haar spreekuur op het Stadhuis. Bel voor een afspraak Activiteiten, data en tijden onder voorbehoud. Kijk voor de actuele informatie op Elke Delftenaar Telt Deze bijlage over de campagne Elke Delftenaar Telt is een uitgave van de gemeente Delft Redactie: Communicatie gemeente Delft Opmaak: Waanzinnig Reclame Voor de derde keer op rij komt er een golfbenefiet voor de Voedselbank, op 16 september aanstaande. In 2009 bracht deze benefiet euro op, vorig jaar euro, dit jaar? Gelet op de huidige economische ontwikkelingen spring ik een gat in de lucht als we op 16 september wéér euro voor de Voedselbank bij elkaar golfen. De golfbenefiet is ontstaan uit een drang om iets te doen voor de samenleving, zegt organisator Martijn Kirsten van Roem Consultancy. Iedereen kan dat, door te doen waar je goed in bent. Ik kan goed organiseren en ben thuis in de golfwereld vandaar dat ik besloot een golfbenefiet te organiseren. Golfvereniging Concordia was bereid om medewerking te verlenen aan de benefiet, die de Voedselbank tot nog toe dus heeft opgeleverd. Oliebol Een prima initiatief, zegt Hans Mostert van de Voedselbank Delft. Vorig jaar hebben we mede met dank aan de golfbenefiet een nieuw busje kunnen aanschaffen. We zijn 100 procent een vrijwilligersorganisatie, hebben nul inkomsten en moeten het doen met giften, donaties en sponsoring. Zelfs als we onze klanten in december willen trakteren op een oliebol, kan dat Voedselbank: jammer dat ie nodig is, maar fijn dat ie er is áls je m nodig hebt alleen als die gesponsord wordt. De enige subsidie van de gemeente is een bijdrage in de kosten van een regionale koelcel in Den Haag. Maar de Voedselbank heeft ook eigen, lokale leveranciers, zoals C1000, en heeft daarom ook een koelmogelijkheden in Delft nodig. Kosten: zo n Daarom ben ik ontzettend blij als er bij sponsoracties aan de Voedselbank gedacht wordt. Het is jammer dat de Voedselbank nodig is, maar het is fijn voor de mensen die de Voedselbank nodig hebben, dát ie er is. Elke euro telt, is voor ons dan ook een fors bedrag, waar we veel goede dingen mee kunnen doen voor onze klanten. Begon de Voedselbank 7 jaar geleden voor 5 tot 6 gezinnen, nu zijn er structureel 220 gezinnen die wekelijks aankloppen bij de Voedselbank. Voor kortdurende steun: vorig jaar hebben we bijvoorbeeld afscheid genomen van 350 gezinnen. Kortdurende steun is ook de bedoeling van de Voedselbank. Het zou niet goed zijn als ze lange tijd bij ons moeten aankloppen. Goede zaken doen tussen twee holes door Winnen Vrijdag 16 september wordt een mooie, warme vrijdag, voorspelt Kirsten. Tenminste, bij Concordia ook als het regent trouwens. Want je bent er met mensen die de samenleving een warm hart toedragen, er zijn veel bedrijven vertegenwoordigd. Natuurlijk zijn ook particulieren welkom neem je vrienden mee! Het is een prima gelegenheid om tussen twee holes door even te netwerken en goede zaken te doen. Ik weet dat de benefiet een deelnemer vorig jaar een nieuwe baan heeft opgeleverd. En als je niet kunt golfen, ook prima: dan kun je je aanmelden voor de golfclinic. Vorig jaar werd die ook gebruikt voor een heel gezellig personeelsuitje, prima idee. En na afloop speelt er een band en is er een barbecue met dank aan Van der Leeuw Optiek die als sponsor meedoet. En daar gaat het om, meedoen. Dat is bij de golfbenefiet belangrijker dan winnen of nee: meedoen ís winnen. Vrijdagmiddag 16 september, van uur: Benefiet Golf Tour bij Concordia aan de Brasserskade 236, inclusief barbecue en muziek na afloop. Benefiet 18 holes: 75, benefiet clinic: 50. Inschrijven via 12

13 Zwemmen in Trots op resultaat Hoewel zwembad Kerkpolder vorig jaar niet uitgeroepen is tot zwembad van het jaar, heeft het zwembad een prachtige waardering van de bezoekers ontvangen. Trots op het resultaat en dankbaar voor de waardering van onze bezoekers neemt zwembad Kerkpolder ook dit jaar weer deel aan de verkiezing tot Zwembad van het jaar De verkiezing van 2010 ging over de waardering van de bezoeker van het zwembad. Zij konden cijfers geven voor klantvriendelijkheid, hygiëne en de prijskwaliteitsverhouding. 334 Bezoekers brachten hun stem uit en waardeerden zwembad Kerkpolder als volgt: hygiëne 8,28, prijskwaliteit 8,25. De klantvriendelijkheid werd beoordeeld met een 8,78. Waarderingen waar het personeel van zwembad Kerkpolder met recht trots op is een beloning van de gasten voor al hun inspanningen. Verkiezing Zwembad van het Jaar 2011 Iedereen die zwembad Kerkpolder een warm hart toedraagt, kan ook dit jaar via een stem uitbrengen op het Delftse zwembad. Bij het uitbrengen van uw stem maakt u direct kans op een reis naar één van de mooiste zwembaden van de wereld in IJsland. Ook dit jaar gaat de verkiezing over de waardering van de bezoekers van het zwembad. Zij kunnen wederom een cijfer geven voor klantvriendelijkheid, de prijskwaliteitsverhouding en hygiëne. Dit jaar is er nog een extra component toegevoegd: de waardering voor de sfeerambiance. Door uw stem uit te brengen op zwembad Kerkpolder dingt het zwembad ook mee naar de Provincie Award voor de provincie Zuid-Holland. De provinciewinnaars met de hoogste gemiddelde scores dingen mee naar de landelijke Gouden Zwembad Award. U kunt vanaf nu tot en met 29 ok tober stemmen op zwembad Kerk polder via badvanhetjaar.nl. Zwembad Kerkpolder heeft minimaal 100 stemmen nodig om een zwembad Award te kunnen winnen. Naast het feit dat u, door uw stem uit te brengen op zwembad Kerkpolder, laat blijken uw zwembad een warm hart toe te dragen, steunt u tergelijkertijd het Ronald Mc Donald Kinderfonds. De zwembad van het jaar verkiezing heeft zich namelijk aan dit goede doel verbonden. Leszwemmen in Kerkpolder? Zwemmen is gezond en leuk. Goed kunnen zwemmen vergroot de veiligheid van uw kind. Om dit te bereiken biedt zwembad Kerkpolder zwemlessen aan voor kinderen vanaf 4 jaar. U kunt uw kind al inschrijven vanaf 3 jaar. Op Delft en haar zwembaden Zwemmen is gezond, leuk en geschikt voor iedereen. Het is een van de meest beoefende vormen van vrijetijdsbesteding, maar dan moet je wel kunnen zwemmen! Ons land heeft een hoog percentage mensen die kunnen zwemmen. Dat kan ook bijna niet anders met zoveel water om ons heen. In Nederland zijn ongeveer 800 openbaar toegankelijke zwembaden. Uiteenlopend in vorm en omvang. Het ene zwembad richt zich meer op de recreatieve bezoeker, terwijl het andere zwembad meer geschikt is voor het volgen van zwemlessen, doelgroepactiviteiten Jannie de Vries (71) zwemt zo n twee keer per week. Dat is goed voor mijn gewrichten. De afgelopen jaren merkte ik dat ik wat minder soepel werd, echt een ouderdomskwaaltje. Op aanraden van mijn fysiotherapeut ben ik daarom twee keer per week gaan zwemmen. Zwembad Kerkpolder is bij mij om de hoek, dus ik ben er lekker snel. Ik zwem telkens ongeveer drie kwartier. Omdat in het wedstrijdbad de watertemperatuur wat lager ligt, en verenigingszwemmen. In de gemeente Delft zijn een drietal zwembaden de kans is dus groot dat er een zwembad in uw buurt is. Stuk voor stuk zwembaden waar vakbekwame mensen werken en waarop de inwoners van Delft trots zijn. Er wordt veel gebruik van gemaakt. Bij zwemmen denkt u misschien al snel aan baantjes zwemmen. Maar er is meer. In de Delftse zwembaden worden naast het baantjes zwemmen allerlei activiteiten aangeboden zoals aquajoggen, aquarobics en activiteiten voor ouderen. Verder hebben diverse zwemclubs hun thuisbasis gevonden in de Delftse zwembaden. Zij Mijn gewrichten worden al soepeler trek ik daar, in mijn eigen tempo, baantjes. Als afsluiting ga ik nog even in het recreatiebad. Daar is de watertemperatuur 32 graden. Heerlijk warm om nog even te ontspannen. s Ochtends en tussen de middag biedt zwembad Kerkpolder baantjeszwemmers zwemtijd. Ben ik overdag op stap geweest, dan ga ik ook wel eens op woensdagavond. Ik merk dat het zwemmen helpt: mijn conditie gaat vooruit en mijn gewrichten worden soepeler. FOTO ZWEMBAD KERKPOLDER kunt u lezen wanneer wij de zwemlessen aanbieden, tegen welke kosten en op welke manier we de zwemlessen voor uw kind georganiseerd hebben. De zwemlessen zijn gebaseerd op 1x per week 45 minuten les. Op basis van beschikbaarheid is het mogelijk om meer keren per week zwemlessen te volgen. Zwembad Kerkpolder biedt ook privé-zwemlessen aan, voor maximaal drie kinderen per instructeur. Informeert u bij de kassa naar de mogelijkheden en kosten. bieden zwemtrainingen aan. Maar ook voor waterpolo, synchroonzwemmen, onderwaterhockey, persluchtduiken of reddend zwemmen kunt bij een van de Delftse zwemverenigingen terecht. De kans op het krijgen van een blessure tijdens het zwemmen is klein. Daarnaast is deze sport goed voor het uithoudingsvermogen en de bloedcirculatie. Zwemmen houdt uw spieren soepel en vermindert stress: het heeft een ontspannende en kalmerende invloed op uw lichaam. Kortom: zwemmen is een ideale manier om in beweging te blijven. Komt u ook in beweging? FOTO ZWEMBAD KERKPOLDER Column Luistervink Gehoord vanuit mijn luie stoel, aan de rand van where else het zwembad: Tijdens onze vakantie waren we in een zwembad. De badjuf daar vond het goed dat onze Jean-Paultje (de naam zodanig uitgesproken dat je hem niet meer vergeet) oefende zonder bandjes. We hadden prachtig weer en zodoende heeft hij drie weken elke dag gezwommen. Zonder bandjes! Na de vakantie hebben we dat aangegeven bij de badmeester van zijn zwemles, en wat denk je dat ik als antwoord kreeg? Dat zeggen alle ouders na hun vakantie. Uw kind zit nog niet in het diepe, dus we zullen nog wel eens zien. Zonder blikken of blozen kreeg ik dit te horen! Wat zeg je daar nu van? Nou, wij hebben het er mooi niet bij laten zitten, dus toen hebben we de hoofdbadmeester op het matje geroepen. We hebben hem duidelijk gemaakt dat we ons niet lieten afschepen! Nee, dat was geen fijn gesprek. Uiteindelijk mocht Jean-Paultje laten zien hoe goed hij werkelijk kon zwemmen. Toen de badmeester terugkwam met de conclusie dat Jean-Paultje flinke vorderingen had gemaakt, klonk dat mijn man en mij als een waterorgel in de oren. Dat is nu echt onze Jean-Paultje. Oefenen totdat hij bij de besten van de klas hoort. Maar goed, ik praat alleen maar over mijn kind. Heeft jouw kind in jullie vakantie nog wat gepresteerd op zwemgebied? Niks? Alleen maar plezier gehad in het water? Méén je dat nou? Echt helemaal niks? Nou, zeg, dat is toch niet normaal! Frans Alebregtse Wist u dat u bij 30 minuten zwemmen gemiddeld 333 kcal verbruikt? in het water bewegen veel gemakkelijker gaat dan op het land? een persoon met een gewicht van 70 kg in het water slechts ongeveer 7 kg weegt? er maar weinig spieren die u niet gebruikt als u zwemt? Colofon Zwembad Kerkpolder Kerkpolderweg EB Delft telefoon: F u n, f i j n e n v e r f r i s s e n d! 13

14 N A T U U R E N M I L I E U A G E N D A D E L F T S E P T E M B E R L E G E N D A voor meer informatie aanmelden niet verplicht aanmelden verplicht plaats start kosten organisatie I N F O R M A T I E Natuur- en milieucentrum De Papaver Korftlaan 6 T (015) papaver@delft.nl natuurenmilieu Deze agenda wordt opgesteld door de natuuren milieu organisaties uit Delft en omstreken i.s.m. het vakteam Milieu van de gemeente Delft. H E T H E L E J A A R D O O R Jaarthema Oevers Delfland KNNV afdeling Delfland (015) of afdelingdelfland@knnv.nl Weet u kansen voor natuurrijke oevers? Vraag een Oeverkaart aan. Elke zaterdag of uur Natuur- en milieuactiviteit voor kinderen De Natuurschuur Delftse Natuurwacht Eén keer gratis meedoen, verder alleen voor leden of (015) vragen@natuurwacht.nl Elke 1e zaterdag van de maand uur Wandel- en struinroutes door Midden-Delfland o.l.v. een gids Midden-Delfland Vereniging 1, of secretariaat@middendelflandvereniging.nl Elke 1e maandag van de maand uur (behalve juli en aug.) Praatavond De Papaver Imkervereniging Westland R. Warringa (015) robwarringa@planet.nl Elke 2e dinsdag van de maand uur Natuurfotografenclub De Papaver Vereniging van Natuurfotografen West Miranda Bos info@vnf-west.nl Kom een keertje kijken of u ook voor 50,- per jaar lid wilt worden Excursies op aanvraag mogelijk IVN Delft e.o. Volwassenen: of (015) , Jeugd: (015) of (070) T E N T O O N S T E L L I N G E N E N C U R S U S S E N Tot en met 17 september Tentoonstelling Oevers Bibliotheek De Lier, Sportlaan 27 (015) afdelingdelfland@knnv.nl Weet u kansen voor natuurrijke oevers? Vraag een Oeverkaart aan. Tot en met 16 september Tentoonstelling Oevers Bibliotheek Bleiswijk, Dorpsstraat 7 (015) afdelingdelfland@knnv.nl Weet u kansen voor natuurrijke oevers? Vraag een Oeverkaart aan. Tot en met 23 oktober Tentoonstelling Plan en Water Botanische Tuin TU Delft Botanische Tuin TU Delft G. v.d. Veen (015) Botanischetuin@Tudelft.nl Tot en met 27 november Tentoonstelling Mini-safari De Papaver Receptie De Papaver (015) papaver@delft.nl Zo 4 december 2011 tm 26 februari 2012 Tentoonstelling Toverbodem De Papaver Receptie De Papaver (015) papaver@delft.nl A C T I V I T E I T E N Za 3 september uur Vogelexcursie Westlandse plassen, t Kraaiennest Korftlaan tegenover de Papaver Vogelwacht Delft en Omstreken 0,07 p.p. per kilometer Op donderdag 1 september tussen en uur bij Gert van der Horn (015) Een rondje langs een paar kleine plassen in het Westland. Recreatiegebied t Kraaiennest heeft zich als apart vogelgebiedje ontwikkeld: nog een beetje ruig en met weinig aanplant. In twee grote plassen kans op dodaars en diverse eendensoorten (rosse stekelstaartje). Bij de boerderij naast t Kraaiennest huist een steenuiltje. In een groot rietveld met een plasje houden roerdomp, watersnip en kluut zich op. We bezoeken de Oranjeplassen bij Maassluis (vaak sterns, meestal visdiefjes, maar ook kans op noordse en zwarte sterns), de Rietputten bij Vlaardingen (baardman en boomvalk) en tot slot het waterreservoir bij de Wollebrand (kans op waterral, watersnip en kleine plevier). Her en der kans op rondtrekkende piepers, tapuiten, bonte strandlopers, kieviten en misschien zijn er al groepen goudplevieren. Za 3 september Start nieuw seizoen Delftse Natuurwacht groep 8-10 jaar uur De Natuurschuur, Linnaeuspad 3 in de Delftse Hout Delftse Natuurwacht Eén keer gratis meedoen, verder alleen voor leden of Janneke Janssen (015) groep810@natuurwacht.nl Za 3 september uur Zo 4 september uur Biesland Dagen Op 5 locaties in en rondom Klein Delfgauw: Hoeve Biesland, Halve Molen, Knorretje, Bieslandse Heerlijkheid en de Uylenburg Vrienden van Biesland of Marietta van der Duyn Schouten info@vriendenvanbiesland.nl Activiteiten: Streekmarkt, bezoek boerderij, BoerenDoePad, survival, blote voetenpad, waterdiertjes zoeken, speurtocht, koeienvlaaischieten, natuur- en milieustands, schaapherderdemonstraties, polsstokspringen, rondleidingen, tractor rijden, muziek, toneel en nog veel meer! Toegang gratis. Za 3 september uur Rondleiding in het Arboretum-Heempark Speciale aandacht voor zaden en vruchten (klit, hop en herfststijlloos). Arboretum-Heempark Commissie Arboretum- Heempark Groepen s.v.p. tijdig aanmelden (015) Za 10 en zo 11 september van uur Open Monumentendagen Botanische Tuin TU Botanische Tuin TU G. v.d. Veen (015) Botanischetuin@Tudelft.nl of Za 10 en zo 11 september van uur Open Monumentendagen in Midden-Delfland=mensenwerk Midden-Delfland Vereniging De 25ste Open Monumentendagen hebben als thema hergebruik. Er zijn verschillende activiteiten waaronder een excursie. Za 10 september uur en zo 11 september De 6e Delflandrace Midden-Delfland Vereniging Deze zeilrace met historische zeilboten start vanuit het centrum van Schipluiden waar ook de finish zal zijn. Za 11 september van uur Hortusdagen Botanische Tuin TU Botanische Tuin TU G. v.d. Veen (015) Botanischetuin@Tudelft.nl of Zo 11 september uur Excursie Vruchten in het Abtswoudse Bos Sportpark Tanthof, hoek Tanthofdreef-Henk van Riessenlaan IVN Delft e.o. Za 17 september uur Vogelexcursie Westplaat en Oostvoornse Meer Korftlaan tegenover de Papaver Vogelwacht Delft en Omstreken 0,07 p.p. per kilometer Op donderdag 15 september tussen en uur bij Herco Christerus Je verwacht niet dat er in een gebied, dat gericht is op scheepvaart en grote bedrijven voor distributie, een mooi vogelgebied ligt. De Maasvlakte is door de ligging, openheid en de jonge vegetatie een belangrijk vogelgebied, vooral tijdens de trek. Dit gebied kent zowel een zoutwaterkant (Westplaat) als een zoetwaterkant (Oostvoornse meer) met mooie uitkijkpunten. De plek waar je de kans hebt om een slechtvalk, lepelaar, drieteenstrandloper, kluut, regenwulp en zilverplevier en nog veel meer in de kijker te vangen. Za 17 september uur Rondleiding in het Arboretum-Heempark Speciale aandacht voor zaden en vruchten (mispel en belladonna). Arboretum-Heempark Commissie Arboretum- Heempark Groepen s.v.p. tijdig aanmelden (015) Za 24 september uur Vogelexcursie Zuid-Kennemerland Korftlaan tegenover de Papaver Vogelwacht Delft en Omstreken 0,07 p.p. per kilometer Op donderdag 22 september tussen en uur bij Gert van Horn (015) Zuid-Kennemerland is een gevarieerd duingebied aan zee. De hoge duinen bestaan pas 800 jaar. Eeuwenlang was het duingebied in beweging met stuivend zand. De bosstrook aan de binnenduinrand is ontstaan omdat de wind daar minder invloed had en er bomen en struiken konden groeien. In het gebied bevinden zich meren met vogelhutten en uitkijkpunten. Vanuit de hutten hebben we goede kans om tal van steltlopers te zien waaronder groenpootruiter, witgat en goudplevier. Verder in de bossen kans op diverse lijsters, mezen, vinken en spechten en hopelijk duiken er ook interessante roofvogels op (havik, wespendief). Wo 28 september uur Bezoek Westlands Museum en aansluitend bezoek druivenkwekerij Nieuw Tuinzight Op eigen gelegenheid naar Museum, Middel Broekweg 154 Honselersdijk rondleiding uur Groei & Bloei KMTP Afdeling Delft e.o. leden 21 en niet-leden 26 inclusief 2 rondleidingen, 2 consumpties en volop druiven eten, eigen boterham voor de lunch meenemen. (015) of (015) Website De deelnamekosten storten op giro t.n.v. Groei en Bloei KMTP Afd. Delft o.v.v. uw naam, tel.nr. en museumbezoek. Deelname is definitief als inschrijfgeld ontvangen is. Rondleiding binnen en buiten het museum, waar u aan de hand van een film, foto s en allerlei voorwerpen een indruk krijgt van het belangrijke glastuinbouwgebied: De Glazen Stad Buiten ziet u de historische tuin: een reconstructie van een Westlands tuinbouwbedrijf uit vroeger tijd. Vervolgens een bezoek aan Druivenkwekerij Nieuw Tuinzight waar men u vertelt over de biologische wijze waarop de authentieke Westlandse druiven worden gekweekt. 14

15 d u u r z a a m d e l f t V i e s w a t e r d u u r z a a m?! De 130 liter afvalwater die iedereen gemiddeld per dag produceert, zijn we het liefst zo snel mogelijk kwijt. Doortrekken, wegspoelen en afvoeren die bende. Maar vies water kan ook nuttig en duurzaam zijn! In het kort twee voorbeelden: Delft Blue Water Op de afvalwaterzuiveringsinstallatie (AWZI) in Midden-Delfland vindt onderzoek plaats naar duurzaam hergebruik van gezuiverd afvalwater. De truc is om het gezuiverde afvalwater, dat nu geloosd wordt op de Noordzee, nog grondiger te zuiveren zodat het relatief schone water uit de AWZI gebruikt kan worden voor lokale zoetwaterproblemen. Als extra (zoet) water bij droogte of als gietwater. Zie ook www. delftbluewater.nl. Stadsverwarming Een onderdeel van het project Stadsverwarming van Warmtebedrijf Eneco-Delft is het be nutten van energie uit gezuiverd afval water. De restwarmte die T r e i n t u n n e l e n w a t e r : d a t s p o o r t w e l! Drie vragen aan Jacques Rozendaal, handhaver vanuit Delfland. Wat heeft Delfland te maken met de nieuwe spoortunnel? Veel. Denk aan alle vergunningen die nodig zijn voor het werk, de afsluiting van de Westsingel aanwezig is in het gezuiverde af val water wordt ingezet bij de verwarming van woningen en be drijven in en alle grondwateronttrekkingen. En niet te vergeten: de gracht die ooit langs het spoor liep, wordt in ere hersteld. Wat is de concrete bijdrage van Delfland aan het project? Er staan op het traject zo n 300 peilbuizen die de grondwaterstand de nieuwe wijk Harnaschpolder. Hierdoor daalt het gasverbruik en dus de uitstoot van CO 2. meten. Daar zijn we heel scherp op, omdat te grote wijzigingen in de grondwaterstand gevolgen kunnen hebben voor de funderingen van omliggende gebouwen. Verder zorgt Delfland ervoor dat de doorstroming en de waterkwaliteit van de Westsingel goed blijven. Weer andere collega s zijn betrokken bij de nieuwe watergang die gegraven wordt. Wat moeten bewoners nog meer weten over Delfland? Handhavers van Delfland zijn geregeld ter plaatse. Om vinger aan de pols te houden. Gebeurt het werk volgens de regels? Zijn er problemen of vragen? Dus dat is heel pro-actief! Heeft u een melding als het gaat om water? Bel dan Meldpunt Delfland: M e d i c i j n r e s t e n u i t a f v a l w a t e r f i l t e r e n Het afval(water) van het Reinier de Graaf Gasthuis bevat veel Pharmafilter verhoogt de hygiëne in het ziekenhuis, vermindert het Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA). Pharmafilter BV is opdrachtnemer. medicijnresten. De zuiveringsinstallaties van Delfland zijn niet CO 2 aantal vuiltransporten en de Subsidie: Europese Fonds voor Milieu -uitstoot. (Life+) en Innovatieprogramma uitgerust om deze resten te Kaderrichtlijn Water (Ministerie van ver wijderen. Samen met andere organisaties onderzoekt Delfland nieuwe duurzame en milieuvriendelijke zuiveringstechieken. Pharmafilter biedt uitkomst. De installatie zuivert en verwerkt het afvalwater en vast afval bij de bron. Producten als de po en het servicegoed zijn vervangen door biologisch afbreekbaar materiaal. Dit afval wordt verpulverd in een vermaler op de afdeling. In de installatie wordt het vervolgens vergist; vrijgekomen biogas wordt gebruikt voor energieopwekking. Het afvalwater gaat via de interne riolering naar Pharmafilter. Partners: Reinier de Graaf Groep, Hoogheemraadschap van Delfland, Infrastructuur en Milieu). s l o o t w a t e r o n d e r d e l o e p Een mooie, natuurlijke oever is een lust voor het oog. De kwaliteit van een sloot wordt beïnvloed door weersomstandigheden, door de mate van doorstroming van het water en door de manier waarop bewoners in de buurt met het water omgaan. Met het onderzoeksproject Zichtbare Waterkwaliteit worden geregeld beeldopnames van sloten in Ecodus gemaakt om de kwaliteit van het water goed in de gaten te kunnen houden. Voor hetzelfde doel zijn intussen zes waterkwaliteitsmeters geplaatst in Ecodus en Tanthof. Als er teveel kroos, blad of afval ligt, kan dit verwijderd worden. De in het onderzoek betrokken organisaties krijgen op deze manier inzicht in de effecten van genomen maatregelen om kroos, stank of troebel water te bestrijden. In de loop van 2013 is duidelijk welke maatregelen het beste zijn voor een schone sloot. Dit project is tot stand gekomen uit Delft Blue Technology (DBT). Diverse Delftse partijen nemen watervraagstukken onder de loep: Deltares, gemeente Delft, Hoogheemraadschap van Delfland, TNO, TU Delft, Science Port Holland, UNESCO-IHE en de Kennisalliantie. B u i o p k o m s t? K a n t e l e n m a a r! De afsluiting van de oostelijke binnenstad Delft werkt en vindt geautomatiseerd plaats. Het water staat bewoners dus niet meer tot aan de lippen. Soms voel je de bui al hangen. Op zo n moment wordt de oostelijke binnenstad van Delft afgesloten. Op zeven plaatsen worden dan klepstuwen omhoog gekanteld, waardoor dat stukje Delft tijdelijk niet in verbinding staat met de Schie. Bij hoog water kan dan geen water vanuit de Schie naar deze grachten stromen. Het project, waarbij Delfland en de gemeente Delft samenwerken, kende helaas enige pech. Zo bleek het materiaal waarvoor gekozen was toch niet zo roestvrij als was verzekerd. Maar sinds kort gaat de afsluiting letterlijk vanzelf! In de grachten staan meetpunten die het toekomstige peil kunnen voorspellen op basis van de weersverwachting (tot 48 uur). Minder kans op natte voeten dus. En een gratis buienradar voor de deur! Colofon De Duurzaam Delft-pagina verschijnt maandelijks als initiatief van de gemeente Delft Deze thema-pagina over water kwam tot stand in samenwerking met het Hoogheemraadschap van Delfland Uitgave: Gemeente Delft, augustus 2011 Teksten: Monique de Boer en Marlies van der Heijden Eindredactie: gemeente Delft en Hoogheemraadschap van Delfland Foto s: Hoogheemraadschap van Delfland, VvL E-Mage, cartoon: Auke Herrema Vormgeving: KEPCOM creatieve vormgeving, Delft

16 Zaterdag 13 augustus heeft loco-burgemeester Guldemond aan 31 personen het Nederlanderschap uitgereikt. Afval actueel Elke woensdagochtend veroorzaken meeuwen in de binnenstad zwerfafval door het open pikken van vuilniszakken. Sinds 15 juni verjagen twee valkeniers met twee buizerds van zonsopgang tot uur de meeuwen. Papierafval? Vraag een gratis blauwe papiercontainer aan via Stichting Kringloop Delft, (015) , of Met de hele straat een Fleur Delft Op actie organiseren? Eerst uw straat samen op ruimen en daarna opfleuren. Voor meer informatie of bel met Delft schoon? Doe het gewoon! Wordt u ook een ZAPper? U ziet het misschien wel eens: een buurt bewoner die met een grijper zwerfafval verwijdert. Dat is dan een ZAPper. ZAP is de afkorting van Zwerf Afval Pakker. Delft telt inmiddels meer dan 150 Zappers: inwoners die het belangrijk vinden dat hun leefomgeving er schoon uitziet en daarvoor regelmatig ook zelf de handen uit de mouwen steken. Reacties van ZAPpers: Mijn buurman en ik zappen samen. Als het ons uitkomt, en natuurlijk als het droog is. Een ander vertelt: Als ik mijn hond uitlaat, is het een kleine moeite om een grijper mee te nemen en onderweg het een en ander weg te ruimen. En mijn vriendin doet dat ook. Een derde zegt: Ik kan me blijven ergeren aan die rotzooi of ik kan er zelf wat aan doen. Dat laatste bevalt me beter. Een grijper aanvragen? Wilt u ook een (gratis) grijper in bruikleen krijgen van de gemeente? Bel dan naar voor een aanvraag. U bepaalt zelf wanneer en hoe vaak u er op uittrekt om de straat, de hof of de buurt schoner te maken. En misschien kunt u een buurman of buurvrouw, of andere inwoners uit de straat vragen samen met u aan de slag te gaan. Meer informatie Vragen aan de gemeente? (ma tm vr uur) Avalex Afvalbrengstation Voltaweg 11 (Open: ma tm za uur; voor feestdagen zie website) Wat in welke bak? FOTO: FRED NIJS FOTO: ERWIN DIJKGRAAF Kijk verder op

17 Kunst & Cultuur Extra ruimte bij TOP, HYPO en Delft Design Het oude postkantoor aan de Hippolytusbuurt 14 is dé ontmoetingsplek voor architecten, ontwerpers en belangstellenden. Techniek OntmoetingsPunt (TOP), Kunstsupermarkt HYPO en Delft Design vormen hier samen een creatieve broedplaats. Sinds kort krap een jaar na de opening is er achterin een multifunctionele ruimte bij gekomen. Door Tineke Pauw Hier kun je bijzondere kunst op de kop tikken voor een klein prijsje, TOP-lezingen en architectuurdebatten volgen of je bouwplannen bespreken met de architecten van de Ontwerpwinkel. Je kunt er kennismaken met kunstenaars, fotografen en ontwerpers. Of heerlijk onderuit zakken op de bank met een kop koffie met biologisch broodje of huisgemaakte taart in het HYPO Café. Het is hier altijd een gezellige bedrijvigheid. Maar het betekent ook veel organiseren en improviseren, vertelt Tijn Noordenbos, één van de initiatiefnemers. Want alles gebeurt binnen de muren van de HYPO kunstsuper. Daarom zijn we blij met deze extra ruimte. Die geeft ons meer armslag en de mogelijkheid om extra activiteiten te ontwikkelen. Zo hebben we er met deze zaal nu ook een expositieruimte bij. Exposities En daar komen wisseltentoonstellingen met toegepaste kunst, aldus Harald Schout van Delft Design. De nieuwe ruimte leent zich bij uitstek Tijn Noordenbos & Harald Schout. HYPO kunstsuper: wisselwerking tussen verschillende diciplines. voor exposities. Het is er hoog en licht. Hier laten we de ontwikkelingen op het gebied van design zien aan de hand van voorwerpen, beeld en geluid. Delft kan bogen op een vooraanstaande universiteit met opleidingen op het gebied van bouwkunde en industrieel ontwerpen. Daarmee beschikken we over een onuitputtelijke bron aan onderwerpen. Maar we besteden ook aandacht aan interessante architecten, ontwerpers en thema s buiten het Delftse. Steeds kleinschalig en met regelmatige wisselingen. De kunstsuper laat zich niet onbetuigd en haakt aan met een keur aan designmeubels, vertelt Noordenbos. Zo is er steeds een wisselwerking tussen de verschillende disciplines. Papenstraat De nieuwe ruimte is zowel via de kunstsuper als via de ingang aan de Papenstraat te bereiken. De extra bonus van de uitbreiding is dat we op deze manier ook de Papenstraat aantrekkelijker maken, zegt Schout. Het zou mooi zijn als we de Papenstraat en de zijstraat, De Vlouw, een positieve impuls kunnen geven. Zodat zich op termijn meer ambachtelijke bedrijfjes, ateliers en winkeltjes vestigen. Het idee is dat we in onze nieuwe ruimte doorlopend activiteiten bieden, zodat er altijd een reden is om even binnen te wippen. Zoals de Ontwerpwinkel, waarmee we de drempel naar het architectenbureau willen verlagen. Hier kun je terecht met je ideeën en vragen over architectuur en alles wat er komt kijken Op vrijdag 26 augustus wordt de nieuwe ruimte feestelijk geopend. Belangstellenden zijn van harte welkom. Kijk op voor het programma. De kunstsuper is geopend van woensdag tot en met vrijdag van tot uur, op zaterdag van tot uur en op zondag van tot uur. Delft Design organiseert elke eerste woensdagavond van de maand een lezing. De Ontwerpwinkel is mede een initiatief van Delft Design en is elke eerste en derde zaterdag van de maand geopend van tot uur. Meer lezen kan op en bij een verbouwing, zoals bestemmingsplannen, vergunningen en monumentenzorg. Succes HYPO, de allereerste Delftse kunstsupermarkt, werd vorig jaar bij wijze van experiment geopend. Een jaar verder blijkt het een succes, vertelt Noordenbos. De kunstsuper heeft zich bewezen. We draaien goed en dat geldt ook voor TOP en Delft Design. We willen graag permanent op deze locatie blijven. De stad heeft zo n plek nodig. Waar reuring is, waar creatieve geesten elkaar positief beïnvloeden, waar allerlei disciplines samen mooie dingen ondernemen. En daarvoor hebben we veel bezoekers nodig, mensen die enthousiast zijn en blijven terugkomen. KUNST OP STRAAT In Delft staan heel wat kunstwerken in de openbare ruimte. Wat vinden Delftenaren van de kunst op straat? In deze rubriek vertellen ze erover. Marcel van Dien koos een bijzonder kunstwerk in de buurt waar hij is opgegroeid: de Omheining Doelentuin. Door Tineke Pauw Ik ben hier zo vaak langsgereden. Heb hier mijn jeugd doorgebracht. Maar ik heb me nooit gerealiseerd dat dit niet zomaar een hek is, maar een heus kunstwerk! Pas toen ik een kijkje nam op www. delft.nlkunstopstraat zag ik dat de omheining van de Doelentuin door een kunstenaar ontworpen is. Daardoor ging ik er met andere ogen naar kijken. In essentie gaat het om een fysieke barrière. Maar door de kunstzinnige vormgeving is het meer dan een Heras hekwerk. Je ziet dat er goed over nagedacht is. Het hek verbindt én scheidt het oude stadspark en de omliggende moderne woningen op een bijzondere manier. Prachtig gelukt, vind ik. Het hek oogt een beetje streng door de kleur en het materiaal. Zie je hoe verschillend de twee zijden van de omheining zijn? Aan de kant van de woningen overheersen de verticale rechthoekige hekwerken met rasters: krachtig en een beetje stoer. Mooi om te zien hoe die klimplanten het strenge effect verzachten. De rij roosterhekken zijn op regelmatige afstand van elkaar geplaatst, wat een zeker ritme geeft. Bekijk je het hek vanuit het park, dan valt je oog het eerst op de golvende beweging van de tussenliggende hekwerken. Heel verrassend en speels. Bij de entree lijkt het wel of er een deur openstaat is die gesloten kan worden. Benieuwd of dat ook zo bedoeld is. Ik vind kunst in de openbare ruimte een prachtig fenomeen. Het is voor iedereen toegankelijk en je hoeft er niet voor naar een museum. Dat spreekt me erg aan. Als je je in eigen stad meer bewust wordt van de kunst op straat, dan valt je oog ook in andere steden en het buitenland eerder op kunst. Je beleeft een stad dan bewuster, heb ik gemerkt. Dit is zo n mooie en rustige plek. Echt een weldadige oase in de stad, FOTO: IRIS RÉTHY met die mooie, oude bomen. Hier heerst altijd een heerlijke sfeer. Zo n bijzondere en transparante omheining past hier goed. Het versterkt het karakter van de plek. Als ik één kanttekening zou mogen maken: ik mis hier eigenlijk in het midden nog een entree, zodat het park een nog toegankelijker karakter zou hebben. Maar een kniesoor die daar op let. AnneMarie van Splunter (1962) maakte in opdracht van de gemeente een dubbelzijdige omheining voor het zeventig jaar oude Doelenpark van strekstaal met ijzerglimmerverf, gepoedercoate roosters en beplanting. De omheining werd in 1994 opgeleverd. 17

18 Activiteit Concert DiscoDance Film Lezing Theater 26 augustus 4 september Vrijdag 26 augustus Westerpop Peter Tetteroo-bokaal, met Audiodaycare, Weissmuller, Sir James, Fabian en Variscythe u. Sportterrein Grotius College achter Delft CS. Gratis. Festival Blikopener Ontkiemt u. In en om het Rietveld Theater, Rietveld 49. Gratis. Little Boogie Boy Konings Huys, Markt. Gratis. Speakers Beach Party. 23u. Speakers. 5. Zaterdag 27 augustus Antiek-, curiosa- en boekenmarkt. 9-17u. Hippolytusbuurt e.o. Gratis. Festival Blikopener Ontkiemt u. In en om het Rietveld Theater, Rietveld 49. Gratis. Rondwandeling bouwterrein Spoorzone Delft. Voorafgaand toelichting. 13u. (bij veel aanmeldingen ook 15u). Informatiecentrum Delft Bouwt, Barbarasteeg 2. Gratis. Bierhistorische rondwandeling, incl. proeven. Start Boeken via info@bierhistoriedelft.nl of ,50. Westerpop, met festivalmarkt, straattheater, Stage Europe Network-bands en Kings Crossing, Jah6, Go Back To The Zoo, Johnny Gallagher & The Boxtieband, Tim Knol, The Boxer Rebellion, Kaizers Orchestra, en The Subs u. Sportterrein Grotius College achter Delft CS. Gratis. Sax & Rhytm Vrouwjuttenland. Gratis. Wandeling Nacht van de Vleermuis verzamelen bij Het Rieten Dak, Middelweg 3. Gratis. Speakers Beach Party. 23u. Speakers. 5. Zondag 28 augustus Bierbeurs. Met onder andere het eerste bier van de Delftse brouwerij De Koperen Kat u. Entree gratis. Lazy Sunday Jamsessie, olv. Bram Stoeken voor muzikanten, dj s rappers, zangers, en luisteraars. 15u. dna, Hal C kabelfabriek, Schieweg 15. Gratis. www. denieuweacademie.nl. Mississippi Delta Brothers Doelenplein. Gratis. Zomerpicknick The American Way van Wat Eten We Vandaag? 16u. Camping Delftse Hout overdekt bij slecht weer. 5 3,50 gratis wie zelf lekkers meeneemt. De Kunst van het Genieten culinaire flamenco-avond inclusief diverse optredens. 18u. Hypo Kunstsuper, Hippolytusbuurt ,50. Reserveren via Hypo Kunstsuper of Uit De Kunst. Salsa Sunday, met Masalsa en DJ Pepez u. Speakers, Burgwal of Dinsdag 30 augustus Beiaardconcert toren Nieuwe Kerk, door Henk Groeneweg u. Markt e.o. Gratis. Woensdag 31 augustus Kinderworkshop (7+) Vakantiegroeten uit Nusantara. Maak je eigen ansichtkaart op A4-formaat, teken en knip een wajangfiguur en versier m u. Nusantara, St. Agathaplein. 7,50. Koninginneconcert. Met lezing van conservator Anita Jansen over Michiel van Mierevelt Waalse Kerk, Oude Delft Gratis. Donderdag 1 september Antiek-, curiosa- en boekenmarkt u. Hippolytusbuurt. Gratis. klets-café van Ruilkring Delft & Westland. 20u. A. van Schendelplein 50. Gratis. Concert St. Kerkconcerten Delft. Met Saskia Coolen op fluit en Bas de Vroome op kabinetorgel Oude Kerk, Heilige Geest Kerkhof Zaterdag 3 september Bieslanddagen. Kijk voor programma en activiteiten op Antiek-, curiosa- en boekenmarkt. 9-17u. Hippolytusbuurt e.o. Gratis. Zondag 4 september Bieslanddagen. Kijk voor programma en activiteiten op Wijn Spijs Wandeling een wandeling langs tien restaurants met tien gerechten en tien wijnen u. 50. Info en kaartverkoop via Opening expositie Ver-bindingen met live performance Agnes Nagygyorgy. 14u. Ruimte Remmelink, Voorstraat 14. Gratis. Rondleiding: Hoogtepunten Willem van Oranje. 14u. Museum het Prinsenhof. 1,50 + entree museum. Theatercafé voor een goed glas theater u. Rietveld Theater. Gratis. Lazy Sunday Jamsessie, olv. Bram Stoeken voor muzikanten, dj s rappers, Knol op Westerpop FOTO LODEWIJK DUIJVENSTEIJN Veel pop voor nop dit weekend. Vanavond strijden Audiodaycare, Weissmuller, Sir James, Fabian en Variscythe op Westerpop om de Peter Tetteroo Bokaal wie volgt de winnaar van vorig jaar, Kings Crossing, op? Deze band opent op zaterdag het Westerpopfestival, en bevindt zich daarmee in goed gezelschap: ook Jah 6, Go Back To the Zoo, Johnny Gallagher & The Boxtieband, The Boxer Rebellion, Kaizers Orchestra, The Subs en Tim Knol betreden zaterdag het hoofdpodium. Na twee cd s lijkt Tim Knol al te groot voor Nederland maar niet voor Westerpop. Dit jaar was hij onder meer te zien&horen op Pinkpop, Paaspop, Zwarte Cross. En morgen dus op Westerpop. Helemaal gratis. 18

19 Activiteit Concert DiscoDance Film Lezing Theater zangers, en luisteraars. 15u. dna, Hal C kabelfabriek, Schieweg 15. Gratis. Exposities Archief Delft. Delftse films uit de bezettingstijd en eerste dagen na bevrijding. Di tm do 9-17u. Oude Delft Botanische Tuin. De VAK Verbeeldt keramisch werk van VAK-cursisten. Ma tm vrij u, za 10-16u, zo 12-16u. Poortlandplein 6 Delft Bouwt, informatiecentrum Spoorzone Delft en de overige grote Delftse bouwprojecten in uitvoering. Tevens expo over archeologie Spoorzone Delft. Wo, do, vr 11-18u, za 11-17u. Barbarasteeg 2 DOK. Druktechnieken uitgelegd; tevens drukfestijn The Glory of Colour. Laatste week. Madidovr u, wo 10-18u, za 10-17u. Vesteplein Fotobister. Straatbeelden foto-expositie van Wil Groen. Laatste week. Ma 13-17u, di-za Voldersgracht 16. Galerie Abtswoude. Textielkunst van Atelier Delftse Vrouwen. Tm 29 aug. Dag. 9-18u. Aart van der Leeuwlaan Galerie Inkt Delft. Alledaagse Pracht etsen en schilderijen van Marcel Schellekens. Wo-vr , za 12-17u en koopzondagen 13-17u. Choorstraat 29 Galerie de Kunstkop. Werk van René Jacobs. Do-vr , za 11-17u. Nieuwe Langendijk Galerie Terra. Wandstukken van Cathy Fleckstein. Di-vr 11-18u, za 11-17u. Nieuwstraat 7 Gevangenis Het Steen. Tm oktober elke dinsdag, woensdag en donderdag rondleiding met gids. 12u vanaf ingang stadhuis. 3,50 2,50 (6-18 jr). Kaartjes via TIP, Hippolytusbuurt 4. In de Hoven passage naar parkeergarage. Fotowand met expositie van foto s van Peter Willemse. Blikopener Ontkiemt In Dieter Vandorens Integration.03i raken lichaam, ruimte, licht en geluid met elkaar verstrengeld in een abstracte, interactieve wereld, die zich voor de ogen van de toeschouwer ontkiemt. Integration0.3i is één van de ongeveer 25 acts die vandaag en morgen te zien&horen zijn op het Blikopener Ontkiemt Festival, een festival vol straattheater, live performances, interactieve installaties, dans en muziek. Kadmium. Haags Kwartet werk van Robert Bolt, Wiets Burcksen-van Essen, Jos Burcksen en Eric van Driel. Tevens: Pure Eenvoud werk van Kea Schippers en Janneke Kornet. Tm 28 aug. Do-zo 12-17u. Koornmarkt 48 Kunst en Coach. Wisselende exposities. Wo-za 11-17u. Breestraat 27 Kunst onder DAC. Doozzen & Kiezels keramiek-expo. Di-vr 10-17u, za 13-17u. Choorstraat 38. Tm 31 augustus. Legermuseum. Trebuchet-slingeren met een echte ridder. Tevens: toernooiridders, met div. workshops. Di-vr 10-17u, za-zo 12-17u. Korte Geer 1 tel Museum Nusantara. Tussen hemel en aarde hoogtepunten uit de collectie Nusantara. Met speciale wajang-tentoonstelling over Willem van Oranje. Di-zo 11-17u. St. Agathaplein 4 tel Museum Paul Tetar van Elven. Kristalglazuren. Traditie en Vernieuwing. Di tm zo 13-17u. Koornmarkt 67 tel Museum Het Prinsenhof. Spoorsingel interieur: foto s van Coen de Jong. Tot 29 augustus. Di-zo 11-17u. Sint Agathaplein 1 tel De Papaver. Mini safari. Ma-vr 10-17u, zo u. Korftlaan 6 tel Ruimte Remmelink. Vanaf 4 september: Ver-bindingen foto s en ruimtelijk werk van Agnes Nagygyorgy. Vr 12-16u, za 12-17u en op afspraak. Voorstraat 4 Stadhuis. In de hal expo Archeologie Spoorzone Delft. Ma-vr 10-17u. Markt 87. Tevens: rondleiding gevangenis Het Steen. Di, wo, do 12u. 3,50 2,50. Kaarten via TIP, Hippolytusbuurt 4. TOP: Techniek Ontmoetings Punt. HYPO, de Kunstsuper. Delftse producten in een eigentijdse supermarkt, van ontwerpers en kunstenaars. Met Lunchcafé HYPO. Wo-zo 12-17u. Gratis. Hippolytusbuurt 14 tel Informatie Vermeercentrum. Meet the master of light. Dag u. Tevens, grotendeels in de entreehal en café Mechelen (gratis entree): Vermeers Erfgoed opgravingen uit de tijd van Vermeer, ism. Archeologie Delft. Voldersgracht 21 tel World Art Delft. Made in Italy trittico met werk van Marisa Cortese, Pierluigi Cattaneo en Chen Li. Opening 26 juni 15u. Tm 28 augustus. Vr-zo 13-17u. Gratis. Rotterdamseweg Films Lumen Doelenplein 5 tel Pathé Vesteplein 5 tel ( 0,55 cpm) Alles over Delft Gemeentemusea Delft Het Prinsenhof Nusantara Lambert van Meerten Theater de Veste Vesteplein 1 tel DOK Vesteplein 100 tel VAK Westvest tel Studium Generale-lezingen Botanische Tuin Poortlandplein 6 tel Speakers Burgwal tel OJV De Koornbeurs Voldersgracht 1 tel DWH Lange Geer

20 DIVA Delft Hulp bij Thuisadministratie brengt orde in de chaos Vier tassen vol post het interesseerde me niks Peet van Haren* had wel andere dingen aan zijn hoofd dan belastingaanslagen en rekeningen. Tot de stapel post zó hoog werd dat hij toch besloot er iets aan te doen. Hij had de moed om hulp in te roepen en daar is hij nu heel blij om. Door Anne-Margot van Eijck Van Haren is 52 en ernstig ziek. In 2002 werd bij hem hartfalen geconstateerd en sindsdien heeft hij meermalen in het ziekenhuis gelegen, is er een pacemaker ingebracht die zonodig een stroomstoot kan geven en heeft hij twee keer een hartstilstand gehad. Ik ben zo ontzettend moe. Dat geknok vreet aan je. Een boswandeling, even winkelen, na de kleinste inspanning ben ik helemaal óp. Eigenlijk had ik er volgens de artsen niet meer mogen zijn. Ze zeggen dat ik al vijf jaar in reservetijd leef. Francina van Meggelen vertelt een cliënt (niet de persoon uit het artikel) hoe je je administratie op orde brengt. Post-openmaakster Een gevolg was dat Van Haren zijn weinige energie vooral aan leuke bezigheden besteedde. Alle post, waaronder rekeningen en belastingaanslagen, stopte hij ongeopend in een plastic tas. Na een paar jaar stonden er vier enorme boodschappentassen post in de kamer. En het interesseerde me niks. Waar zou ik die moeite voor doen? Uit vrees voor een deurwaarder? Daar lachte ik om. Maar tóch ergens realiseerde ik me best dat het niet goed was. Ik wilde mijn kinderen niet opzadelen met een administratieve puinhoop. Dus toen er een flyer van DIVA Delft in de bus kwam over Hulp bij Thuisadministratie, heb ik m wel bewaard en op tafel gelegd. En toen ik daar een paar maanden tegenaan had gekeken, heb ik toch maar de telefoon gepakt. Het telefoontje leidde tot verschillende bezoeken van DIVA Delft-medewerkers. Iemand kwam langs om hem te helpen met het regelen van aanpassingen in huis, thuiszorg en een scootmobiel. Francina van Meggelen, Hulp bij Thuisadministratie, kwam orde brengen in de administratieve chaos. En een belastingconsulent kwam helpen om de jarenlange achterstand in belastingaanslagen weg te werken. Voor laatstgenoemde aan de slag kon, moest eerst alle post worden uitgezocht. Elke twee weken gingen Van Haren en Van Meggelen samen een paar uur met de inhoud van de tassen aan de slag. Ik noemde Francina de post-openmaakster, vertelt een lachende Van Haren. Ik weet echt niet hoeveel uren zij dáármee bezig is geweest. Persoonlijk Het was veel, maar het leek ook erger dan het was, blikt Van Meggelen terug. De meeste post kun je meteen weggooien of heb je zo afgehandeld. Je kunt écht het beste meteen je post openmaken, dat geeft je gewoon een veel rustiger gevoel. Inmiddels doet Van Haren zijn Hulp bij Thuisadministratie Bent u ouder dan 50 jaar en lukt het u niet zelf uw administratie bij te houden? Met Hulp bij Thuisadministratie van DIVA Delft maakt u schoon schip. U betaalt eenmalig een bedrag aan inschrijfkosten. administratie weer zelf, met ondersteuning van Van Meggelen. Als er iets is, kan Peet het me altijd vragen. Van Haren is blij dat hij DIVA Delft heeft gebeld. Maar makkelijk was het niet. Er is bijna niks moeilijker dan zó met je billen bloot moeten. Je persoonlijk dingen komen op tafel: wat je verdient, hoeveel schulden je hebt je laat iemand in je ellende kijken. Het heeft me in het begin weerhouden om hulp te zoeken, maar toen ik me eraan over had gegeven, vond ik het niet meer moeilijk. Je bouwt een vertrouwensband op. Dan valt de schaamte weg. * Peet van Haren is een gefingeerde naam. De geïnterviewde wil niet met zijn echte naam in de krant. foto Iris Réthy Wilt u als vrijwilliger aan de slag bij de projecten op deze pagina? DIVA Delft kan uw hulp goed gebruiken! Op de website vindt u meer informatie. Geld maakt niet gelukkig of wel? Mensen die inzicht hebben in hun geld blijken gelukkiger dan mensen die dat niet hebben, zo blijkt uit onderzoek van het Nibud. Reden genoeg om uw administratie te ordenen! En wellicht valt u onder financiële regelingen die uw inkomen kunnen verhogen. Lukt het u niet om inzicht te krijgen in uw financiën? U kunt een beroep doen op DIVA Delft, of advies vragen bij Startpunt wonen zorg welzijn. Daarmee sluiten we ons graag aan bij het thema van de Week van de Armoede: elke Delftenaar telt. Want DIVA Delft is er voor Delftenaren van alle leeftijden, met speciale aandacht voor ouderen en mensen met een functiebeperking. Tips voor uw administratie (bron: Doen: Open elke dag uw post en gooi reclame weg Bewaar belangrijke post in een map met tabbladen Controleer bankafschriften en bewaar ze in een mapje Zet in uw agenda wanneer rekeningen betaald moeten zijn Betaal zoveel mogelijk rekeningen automatisch Spreek met uw partner af wie de administratie doet, maar neem het regelmatig samen door. Niet doen: Post langer dan twee weken laten liggen of niet openmaken Hopen dat een rekening vergeten wordt Garantiebewijzen weggooien. De Formulierenbrigade helpt! Belastingspreekuur Huisbezoeken Startpunt wonen zorg welzijn: uw wegwijzer Elke Delftenaar telt. Dat is het thema van de Week van de Armoede. Er zijn allerlei financiële regelingen voor mensen met een laag inkomen, zoals de computerregeling, de sportregeling, huurtoeslag of kwijtschelding van gemeentebelasting. Wilt u iets aanvragen maar ziet u op tegen de papierwinkel? De Formulierenbrigade biedt uitkomst. Een afspraak maakt u bij het Startpunt wonen zorg welzijn. DIVA Delft heeft speciaal voor ouderen een belastingspreekuur. Heeft u een aanslag ontvangen die u niet goed begrijpt, kom dan eens naar het belastingspreekuur. Weet u dat u nog geld van de belasting kunt terugvragen tot vijf jaar terug? Had u bijvoorbeeld in 2008 veel ziektekosten, maar u heeft daar geen aangifte over gedaan, dan kan dat alsnog. We helpen u er graag bij. Een afspraak maakt u via Startpunt wonen zorg welzijn. De vrijwilligers van de straattot-straatbezoeken en de Informatieve Huisbezoeken van DIVA Delft helpen met mensen opsporen die recht hebben op financiële regelingen, zoals toeslagen of bijzondere bijstand. Tijdens een huisbezoek vertellen ze u er alles over. Wilt u een Informatief Huisbezoek aanvragen? Bel het Startpunt wonen zorg welzijn en vraag naar de voorwaarden. Heeft u een brief ontvangen waar u geen raad mee weet, of bent u het overzicht op uw uitgaven kwijt, kom dan eens langs bij Startpunt wonen zorg welzijn, Van Bleyswijckstraat 91. We wijzen u graag de weg. U kunt bij ons terecht van maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot uur. en of bellen kan ook: info@startpuntwonenzorgwelzijn.nl of tel Kijk ook eens op Webtips over financiële regelingen voor mensen met een beperking of ziekte met aanbiedingen en kortingen voor uitstapjes om uit te rekenen of u recht heeft op huurtoeslag, zorgtoeslag, kinderopvangtoeslag of kindgebonden budget. Belastingspreekuur Casemanagement Dementie Delfts Zorgabonnement Educatie Formulierenbrigade Hulp bij Thuisadministratie Informatieve Huisbezoeken Mantelzorgondersteuning Ouderenadviseurs OuderenProof Samen Eruit Sport en bewegen Startpunt wonen zorg welzijn Straat-tot-straat bezoeken DIVA Delft Telefoon: (015) Startpunt wonen zorg welzijn Telefoon: (015) DIVA Delft is een organisatie die zich door middel van dienstverlening, informatie, voorlichting en advies richt op maatschappelijke zelfstandigheid en participatie van de Delftse burger met bijzondere aandacht voor ouderen en mensen met functiebeperkingen. Voor die Delftenaren zetten beroeps krachten en vele vrijwilligers zich met hart en ziel in. DIVA Delft is verantwoordelijk voor de uitvoering van het Wmo loket, het Startpunt wonen zorg welzijn. Van Bleyswijckstraat 91, 2613 RR Delft

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

ons Onder Vers koken als thuis Inhoud: Elk facet telt WoonZorgcentra Haaglanden 2 Berichten 3 Op de koffie bij Gerard Haasnoot

ons Onder Vers koken als thuis Inhoud: Elk facet telt WoonZorgcentra Haaglanden 2 Berichten 3 Op de koffie bij Gerard Haasnoot De digitale versie vindt u op www.wzh.nl/transvaal Onder nr 2 - maart/april 2014 ons magazine voor cliënten van WZH Transvaal 2 Inhoud: 2 Berichten 3 Op de koffie bij Gerard Haasnoot 4 Puzzel 5 Nieuwbouwrubriek

Nadere informatie

met de wmo doet iedereen gewoon mee

met de wmo doet iedereen gewoon mee De Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld Dit boekje met informatie over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt de belangrijkste onderdelen van de Wmo uit. Wilt u meer weten over

Nadere informatie

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand Antwoordenmodel Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1 Oefening 1 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009 255 euro per maand 272 euro per maand 182.000 studenten 200.000 studenten 5.800 Nederlandse

Nadere informatie

Nieuws van de Week nr. 5 Vrijdag 30 januari 2015

Nieuws van de Week nr. 5 Vrijdag 30 januari 2015 Nieuws van de Week nr. 5 Vrijdag 30 januari 2015 Jarigen! 30-01 Edith goep 1-2B 30-01 Loïs groep 8A 31-01 Eva groep 4A 01-02 Jens groep 4B 01-02 Noor groep 6B 01-02 Zazou groep 1-2C 02-02 Tara groep 4A

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen Informatieblad speciaal voor kinderen Datum; Aalsmeer, jaar 2011 Gemaakt door; Bianca Wegbrands daar, Wat leuk dat je dit informatieblad speciaal voor kinderen wilt lezen. Ik zal me eerst even aan jou

Nadere informatie

Nieuws uit groep 1/ 2 d.

Nieuws uit groep 1/ 2 d. Nieuws uit groep 1/ 2 d. Dit schooljaar begonnen we met 15 oudste kleuters en 9 jongste kleuters. In september kwamen Jake en Indy erbij. Ons eerste thema van schatkist was Erop uit: het verhaal van Kleine

Nadere informatie

Lesbrief 35. AOW aanvragen.

Lesbrief 35. AOW aanvragen. http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Lesbrief 35. AOW aanvragen. Wat leert u in deze les? Informatie over AOW begrijpen. Uitleg vragen. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den

Nadere informatie

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014 LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

NASCHOOLSE DAGBEHANDELING. Figaro. Welkom! Waarom kom jij naar de groep? Informatieboekje voor kinderen die komen kennismaken. Dit boekje is van:

NASCHOOLSE DAGBEHANDELING. Figaro. Welkom! Waarom kom jij naar de groep? Informatieboekje voor kinderen die komen kennismaken. Dit boekje is van: NASCHOOLSE DAGBEHANDELING Figaro Welkom! Binnenkort kom je kennismaken op Figaro. In dit boekje leggen we je alvast wat dingen uit. Het boekje is gemaakt voor kinderen die hier voor de eerste keer komen,

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Lesbrief 19. Samen naar de bibliotheek

Thema Kinderen en school. Lesbrief 19. Samen naar de bibliotheek Thema Kinderen en school. Lesbrief 19. Samen naar de bibliotheek Taban gaat met zijn dochter voor het eerst naar de bibliotheek. Hij schrijft haar in bij de bibliotheek. Dan laat Soumiya aan Taban en Ama

Nadere informatie

INFORMATIE BULLETIN 29 augustus 2015 WEEKOVERZICHT

INFORMATIE BULLETIN 29 augustus 2015 WEEKOVERZICHT INFORMATIE BULLETIN 29 augustus 2015 WEEKOVERZICHT Maandag 31 augustus 19.00 uur Ouderavonden groepen 8 19.30 uur Ouderavonden groepen 1/2, 3 en 6 Dinsdag 1 september Meester Tim s ochtends afwezig Juf

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

juli 2015 Er is er één jarig hoera, hoera, dat kun je wel zien dat zijn zij

juli 2015 Er is er één jarig hoera, hoera, dat kun je wel zien dat zijn zij FlexFlits 02 juli 2015 Er is er één jarig hoera, hoera, dat kun je wel zien dat zijn zij 02-07 Senn Aarts gr. 1-2b 6 jaar 04-07 Marc Vliegenberg gr. 6 10 jaar 07-07 Thijs Manders gr. 4 8 jaar 09-07 Naomi

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Nieuwsbrief 2014-2015-03 26-09-2014

Nieuwsbrief 2014-2015-03 26-09-2014 Nieuwsbrief 2014-2015-03 26-09-2014 Beste ouders/verzorgers, Vandaag ontvangt u de 3 e nieuwsbrief van dit schooljaar. Hij volgt erg snel op de tweede nieuwsbrief. Dat doe ik om even digiduif te testen

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

Nieuwsbrief 16, 28 april 2015

Nieuwsbrief 16, 28 april 2015 Nieuws van Nieuwsbrief 16, 28 april 2015 Kind op maandag... 1 Maandaggeld... 1 Aanmeldingen nieuwe leerlingen... 2 Avond4daagse... 2 Continurooster vrijdag 1 mei... 2 Jantje Beton loterij... 2 Schoonmaakavond

Nadere informatie

Nieuwsbrief 14, september 2010

Nieuwsbrief 14, september 2010 Stichting WoonMere Nieuwsbrief 14, september 2010 Redactie: Mariska Elfrink Hallo allemaal, Eindelijk is het dan gebeurt: we zijn verhuist naar ons eigen appartement! Inmiddels wonen we hier alweer een

Nadere informatie

Nieuwsbrief september 2015

Nieuwsbrief september 2015 Nieuwsbrief september 2015 Dit is de nieuwsbrief van Praktijk de Regenboog. Via regelmatige nieuwsbrieven willen wij u als ouder, collega of andere geïnteresseerde op de hoogte houden van het laatste nieuws.

Nadere informatie

Beste ouders, Agenda:

Beste ouders, Agenda: Beste ouders, Op 3 december krijgen we bezoek van een inspecteur. We hebben vorig jaar voor de derde keer onder de eindnorm gescoord bij de Cito-toets en dan krijg je als school een inspectiebezoek. Oorzaken

Nadere informatie

alfa-college.nl drenthecollege.nl mensoaltinggroningen.nl noorderpoort.nl

alfa-college.nl drenthecollege.nl mensoaltinggroningen.nl noorderpoort.nl alfa-college.nl drenthecollege.nl mboterra.nl mensoaltinggroningen.nl noorderpoort.nl Inleiding Er zijn ontzettend veel opleidingen in het mbo, wat het moeilijk maakt om te kiezen. Om jou te helpen bij

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

BRANDINGNIEUWS Samen doelgericht de wereld ontdekken

BRANDINGNIEUWS Samen doelgericht de wereld ontdekken BRANDINGNIEUWS Samen doelgericht de wereld ontdekken Nieuwsbrief nr. 5 24 september 2015 INHOUD: Ouder gevraagd! Niet met vreemde mannen mee Vincent van Gogh op school Week van de pauzehap groepen 5-8

Nadere informatie

Peppelinfo december 2014, nummer 4

Peppelinfo december 2014, nummer 4 Peppelinfo december 2014, nummer 4 Beste ouders, Inmiddels ben ik al weer drie weken op de Peppel en begin ik me al aardig thuis te voelen. Ik heb al veel ouders ontmoet en al een aantal prettige gesprekken

Nadere informatie

Beleidsplan TOV 2016. Auteur: Wendy Verkerk Klein

Beleidsplan TOV 2016. Auteur: Wendy Verkerk Klein Beleidsplan TOV 2016 Auteur: Wendy Verkerk Klein Voorwoord Voor u ligt het beleidsplan van stichting jij bent TOV! TOV eten en TOV boeken zijn onlosmakelijk verbonden met de stichting. Dit plan beschrijft

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

FEESTWEEK 2014. groep 1-2-3-4

FEESTWEEK 2014. groep 1-2-3-4 FEESTWEEK 2014 groep 1-2-3-4 Beste jongens en meisjes, beste ouder(s) /verzorger(s), Vanaf maandag 7 juli gaan we dit schooljaar weer afsluiten met de feestweek. En het wordt niet zomaar een feestweek,

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina

NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina 1 In dit nummer 2. De gemeente laat weten 2. Veilig en weer goed zicht 3. Pendelbus is succes 3. Interne verhuizing loopt goed 4. Mevr. Reijneke over haar interne

Nadere informatie

beekbergen van zalige zondag tot aparte aandacht

beekbergen van zalige zondag tot aparte aandacht beekbergen van zalige zondag tot aparte aandacht Over OMA OMA beekbergen ondersteunt werkende ouders om de balans tussen de eisen van het privéleven en die van het werk te behouden of te herstellen. Bij

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Wingerdbericht. Agenda. Open dag: 30 april. Nummer 15: 17-04-2015. Jaargang 2014-2015

Wingerdbericht. Agenda. Open dag: 30 april. Nummer 15: 17-04-2015. Jaargang 2014-2015 Wingerdbericht Nummer 15: 17-04-2015 Jaargang 2014-2015 Agenda 19 april Schoolkerkdienst 21 t/m 23 april Eindtoets groep 8 (de ochtenden) 22 april Werkoverleg groep 1 t/m 3, deze lln. vrij 24 april Koningsdag

Nadere informatie

uitdagend, inspirerend en waarderend voor ieder(s) talent!

uitdagend, inspirerend en waarderend voor ieder(s) talent! NIEUWSBRIEF MEI Deze nieuwsbrief bevat de volgende onderwerpen: studiedagen tot einde schooljaar SAP (school atletiektoernooi parkstad) Schoolverlaters gaan naar Teuven! Nieuws vanuit de plusklas Deel

Nadere informatie

AGENDA Maandag 19 december t/m vrijdag 23 december

AGENDA Maandag 19 december t/m vrijdag 23 december Schooljaar 2011-2012 Vrijdag 16 december 2011 nr. 7 AGENDA Maandag 19 december t/m vrijdag 23 december Woensdag 21 december Woensdag 21 december Vrijdag 23 december Zaterdag 24 december t/m zondag 8 januari

Nadere informatie

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief:

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief: Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015 In deze nieuwsbrief: Wist je dat... Thema's en cursussen in maart Lezersvraag: "Moet ik mijn zoon verplichten met andere kinderen te spelen?" Mamatijd Moeders

Nadere informatie

En.donderdag is het dan ook nog Hoeksteenfeestdag! De weersvoorspelling is goed en dat belooft dus ook weer een topdag te worden.

En.donderdag is het dan ook nog Hoeksteenfeestdag! De weersvoorspelling is goed en dat belooft dus ook weer een topdag te worden. CALKOENSTRAAT 15 1121XA LANDSMEER INFO-BULLETIN 19 2 juli JAARGANG 2013-2014 Vanuit de directie Op het moment dat ik mijn aandeel voor de INFO schrijf, is de vakantie echt in het vooruitzicht. Wat een

Nadere informatie

Nieuwsbrief Tom-bus ***BELANGRIJK*** Programma Februari 2017

Nieuwsbrief Tom-bus ***BELANGRIJK*** Programma Februari 2017 www.tomindebuurt.nl Nieuwsbrief Tom-bus Programma Februari 2017 De Tom-bus biedt ouderen begeleiding met vervoer naar dagbesteding, winkels en activiteiten. In deze nieuwsbrief leest u het programma voor

Nadere informatie

BAZAARBLAD 15 en 16 juni 2012

BAZAARBLAD 15 en 16 juni 2012 BAZAARBLAD 15 en 16 juni 2012 Vrijdag/zaterdag ochtend: bloemen/planten Voorhof 15 juni: vanaf 15.00 Rehoboth springkussen workshops rad van avontuur spinning Officiële opening: vrijdag 20.00 uur Rehoboth

Nadere informatie

Tekstsoortenles Brief niveau B

Tekstsoortenles Brief niveau B Tekstsoortenles Brief niveau B Wat doe je in deze les? Bij de les Andere tekstsoort van Nieuwsbegrip XL lees je allerlei verschillende soorten teksten. Zoals een verslag, een reclametekst, een brief of

Nadere informatie

Les 35. Een nieuw paspoort

Les 35. Een nieuw paspoort http://www.edusom.nl Thema Het stadhuis Les 35. Een nieuw paspoort Wat leert u in deze les? Informatie over het aanvragen en verlengen van uw paspoort of identiteitskaart. Vragen stellen bij het loket.

Nadere informatie

Nieuwsbrief oktober 2014. Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag. 1. Kinderboekenweek. en Juffendag

Nieuwsbrief oktober 2014. Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag. 1. Kinderboekenweek. en Juffendag De Bloesem Pr. Beatrixstraat 46a 4024 HM Eck en Wiel Tel.nr. : 0344-691967 Schoolleider : Anneke Smits. Website : www.obsdebloesem.nl Email : info@obsdebloesem.nl Nieuwsbrief oktober 2014 Maandag Dinsdag

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Agenda 15 t/m 17 juni Kamp groep 8 24 juni Onderbouwdag (groep 1 t/m 4 is vrij) We luisteren naar elkaar.

Agenda 15 t/m 17 juni Kamp groep 8 24 juni Onderbouwdag (groep 1 t/m 4 is vrij) We luisteren naar elkaar. Vrijdag 10 juni 2016 Agenda 15 t/m 17 juni Kamp groep 8 24 juni Onderbouwdag (groep 1 t/m 4 is vrij) Regel van de week: We luisteren naar elkaar. Storing bij het versturen van e-mails Afgelopen week hebben

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Jaarverslag 2013-2014

Jaarverslag 2013-2014 NOVA Voorzitter Anthony Matthijsen 24-9-2014 Inhoud Voorwoord... 2 Inleiding... 3 Mijn taken... 3 Externe contacten... 4 Vergaderingen... 4 Administratie... 4 Commissies... 5 Eerstejaarsfeest... 5 De club...

Nadere informatie

T KLEPPERTJE BASISSCHOOL DE ZEVENSPRONG. Nummer 9 jaargang 16 verschijnt iedere twee schoolweken op de website www.zevensprong.nl pag.

T KLEPPERTJE BASISSCHOOL DE ZEVENSPRONG. Nummer 9 jaargang 16 verschijnt iedere twee schoolweken op de website www.zevensprong.nl pag. T KLEPPERTJE BASISSCHOOL DE ZEVENSPRONG Nummer 9 jaargang 16 verschijnt iedere twee schoolweken op de website www.zevensprong.nl pag. 1 t/m 7 Directiepraatje: Beste ouders, verzorgers, Studiemiddag: Vorige

Nadere informatie

September de maand van weerbaarheid

September de maand van weerbaarheid September de maand van weerbaarheid Het thema van deze maand is weerbaarheid. Het komt steeds vaker voor in het nieuws, kinderen die gepest worden. Vaak sta je als ouder machteloos. Hieronder volgt een

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

Spreekopdrachten thema 4 Wonen

Spreekopdrachten thema 4 Wonen Spreekopdrachten thema 4 Wonen Opdracht 1 bij 4.1 ** Uitleg voor de docent: Op de volgende pagina vind je een blad met plaatjes. Knip de plaatjes uit en doe ze in een envelop. Geef elk tweetal een envelop.

Nadere informatie

dat ouders vaak afspraken maken om hun kinderen bij elkaar thuis te laten spelen.

dat ouders vaak afspraken maken om hun kinderen bij elkaar thuis te laten spelen. CP7 Vrije tijd In Nederland zijn veel kinderen lid van een sportclub of een andere club zoals bijvoorbeeld een knutselclu Maar het is ook heel gewoon dat kinderen na schooltijd bij elkaar thuis spelen.

Nadere informatie

N I E U W S B R I E F

N I E U W S B R I E F N I E U W S B R I E F SBO De Sluis Zwarteweg 120 8017 AZ Zwolle Tel.: 038-4536123 Website: www.sbo-desluis.nl Nummer: 5 Datum: 27 november 2014 AGENDA Vrijdag 5 december Sinterklaasfeest leerlingen s middags

Nadere informatie

Babbels. meisjes voetbalteam schoolvoetbal. Agenda activiteiten

Babbels. meisjes voetbalteam schoolvoetbal. Agenda activiteiten Milieubende Een aantal weken geleden heeft groep 7 u gevraagd om, in het kader van het milieu, een dagje geen vlees te eten en de recepten in te leveren. Met dit plan om mee te werken aan een beter milieu

Nadere informatie

2c nr. 1 zinnen met want en omdat

2c nr. 1 zinnen met want en omdat OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen

Nadere informatie

Take a look at my life week 5&6

Take a look at my life week 5&6 Take a look at my life week 5&6 Maandag 27 januari 2014 Zou vandaag gaan werken, maar heb op het laatste moment afgezegd omdat het nogal glad was op de weg. Dus ik durfde het niet aan om op de fiets naar

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

jaargang 18 nummer 1 donderdag 03-09-2015

jaargang 18 nummer 1 donderdag 03-09-2015 KBS De Zandberg Zandberglaan 60-62 4818 GL Breda Deze nieuwsbrief wordt verspreid onder alle ouders, personeelsleden en diverse betrokkenen. Wilt u informatie over een bericht opvragen, of reageren op

Nadere informatie

20 november 2014. Beste ouders/verzorgers,

20 november 2014. Beste ouders/verzorgers, 20 november 2014 LET OP: Dinsdag 2 december Vergadering Medezeggenschapsraad Donderdag 4 december Sinterklaasfeest op school Dinsdag 9 december Vergadering Ouderraad Donderdag 18 december Kerstviering

Nadere informatie

Belangrijke data. 17 december 2015. 21 december t/m 3 januari Kerstvakantie

Belangrijke data. 17 december 2015. 21 december t/m 3 januari Kerstvakantie 17 december 2015 Beste ouder(s), verzorgers(s) en kinderen, Dit is het vierde Fellenoortje van dit schooljaar en jullie vinden hier informatie over zaken die met Spil Fellenoord te maken hebben. Belangrijke

Nadere informatie

Nieuwsbrief Kindcentrum de Aventurijn 14

Nieuwsbrief Kindcentrum de Aventurijn 14 Nieuwsbrief Kindcentrum de Aventurijn 14 8 juli 2015 Personeel Nu alle sollicitatieprocedures afgerond zijn, kan ik u meedelen welke leerkrachten volgend schooljaar welke groepen gaan lesgeven: Groep 1/2

Nadere informatie

nieuwsbrief Dit leest u in deze nieuwsbrief:

nieuwsbrief Dit leest u in deze nieuwsbrief: nieuwsbrief Schooljaar 2015-2016 05-02-2016 U leest de nieuwsbrief van februari. De nieuwsbrief die nét voor de krokusvakantie uitkomt. Vandaag stond in het teken van carnaval. En wat was het een leuk

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Ik ben David de Graaf

Ik ben David de Graaf Ik ben David de Graaf geboren in 1984. met Downsyndroom Surprise! Ook voor mijzelf Ik heb het niet alleen, maar... ik ben ook in vaste dienst van de Stichting Downsyndroom Kort: de SDS www.downsyndroom.nl

Nadere informatie

ons Onder Verhuisd! Inhoud: Elk facet telt WoonZorgcentra Haaglanden 2 Berichten 3 Verhuizing naar het nieuwe WZH Transvaal in beeld

ons Onder Verhuisd! Inhoud: Elk facet telt WoonZorgcentra Haaglanden 2 Berichten 3 Verhuizing naar het nieuwe WZH Transvaal in beeld De digitale versie vindt u op www.wzh.nl/transvaal Onder nr 5 - september/oktober 2014 ons magazine voor cliënten van WZH Transvaal 5 Inhoud: 2 Berichten 3 Verhuizing naar het nieuwe WZH Transvaal in beeld

Nadere informatie

WELKOM OP DE POPULIER! Scholengemeenschap voor gymnasium, atheneum, havo en mavo

WELKOM OP DE POPULIER! Scholengemeenschap voor gymnasium, atheneum, havo en mavo WELKOM OP DE POPULIER! Scholengemeenschap voor gymnasium, atheneum, havo en mavo Binnenkort ga je naar de middelbare school. Den Haag heeft veel middelbare scholen. Dat is maar goed ook, want je kunt samen

Nadere informatie

VTV Zomeractiviteiten 2012

VTV Zomeractiviteiten 2012 VTV Zomeractiviteiten 2012 Voor wie zijn de activiteiten bedoeld? Voor kinderen en jongeren in de leeftijd van 6 t/m 20 jaar met een verstandelijke beperking. Mocht uw kind ouder of jonger zijn, maar wel

Nadere informatie

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement 51 51 HOOFDSTUK 4 Te huur WOORDEN 1 1 Ik woon in een flat op de vierde.... a verdieping b appartement 2 Het is een rijtjeshuis met een grote woonkamer en drie.... a tuinen b slaapkamers 3 Mijn woonkamer

Nadere informatie

ALFA A ANTWOORDEN STER IN LEZEN

ALFA A ANTWOORDEN STER IN LEZEN STER IN LEZEN ALFA A LES 1: NAAR SCHOOL 1 Ziek 1 b 2 3 b 4 a a B maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag C Dit is een vraag Hoe gaat het? Het gaat wel. En met jou? Waarom kom je niet?

Nadere informatie

8 2 &9,97897 # " # $! # # #! $! # " "$

8 2 &9,97897 #  # $! # # #! $! #  $ 1 o o o o o o o o o o 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 VAKANTIEBOS HET HELE JAAR DOOR! Jij hoeft je voortaan nooit te vervelen in de vakanties. Wij zorgen dat elke vakantie onvergetelijk wordt. Sport, spel, knutselen,

Nadere informatie

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin.

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 61 61 REGELS 1 Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 1 Ik woon met mijn gezin in een rijtjeshuis met vier slaapkamers. 2 De vijf appartementen in deze flat zijn heel klein. 3 Hij heeft een groot huis

Nadere informatie

Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers

Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers Soms merk ik dat ik dingen die ik graag deed, zoals fietsen en koken, niet meer kan doen. Daardoor heb

Nadere informatie

Alleen is maar alleen

Alleen is maar alleen 177 177 HOOFDSTUK 11 Alleen is maar alleen WOORDEN 1 1 Heb jij het ook zo...? a los b druk 2 Aan welke... van de stad woon jij? a kant b plek 3 O, daar? Daar woont ook een... van me! a omgeving b kennis

Nadere informatie

de Boegspriet Nieuwsbrief van Basisschool De Driemaster - nummer 10 - vrijdag 25 januari 2019

de Boegspriet Nieuwsbrief van Basisschool De Driemaster - nummer 10 - vrijdag 25 januari 2019 de Boegspriet Nieuwsbrief van Basisschool De Driemaster - nummer 10 - vrijdag 25 januari 2019 Beste ouders, Januari is al weer bijna voorbij, de dagen worden weer wat langer. Dat vinden veel mensen fijn,

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd

werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd 6.0 vragen bij de film alleen Kijk naar de film. Geef antwoord op de vragen. eerste ronde filmkijken Badria wordt vandaag 5 jaar. Jan koopt een boek voor Badria.

Nadere informatie

Hallo allemaal! Nieuwsbrief 7 maart seizoen 2014-2015! BELANGRIJK!!!!!!!!!

Hallo allemaal! Nieuwsbrief 7 maart seizoen 2014-2015! BELANGRIJK!!!!!!!!! Hallo allemaal! Nieuwsbrief 7 maart seizoen 2014-2015! BELANGRIJK!!!!!!!!! Hallo allemaal, het is weer tijd voor een nieuwsbrief! We zitten alweer in maart en zijn we in de tweede periode van dit seizoen

Nadere informatie

CP9. In gesprek over de toekomst

CP9. In gesprek over de toekomst CP9 In gesprek over de toekomst Na het voortgezet onderwijs kiest uw kind welk vak hij wil gaan leren en welke opleiding hij wil gaan volgen. Hij maakt een beroepskeuze. Een decaan of studiebegeleider

Nadere informatie

Vrijdag 04 november 2011

Vrijdag 04 november 2011 Vrijdag 04 november 2011 Het nationale schoolontbijt. Op donderdag 3 november begon onze schooldag heel gezellig en vooral gezond. Toen de kinderen de klassen binnen kwamen, stonden de tafels gedekt. Supermarkt

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N René op vakantie 10-17 mei 2013 P U T T E N Begeleider Theo Vrijdag 10 mei Vertrek naar Landal Tegen 12 uur rijdt de Tendens bus de Ranonkelweg in en René straalt als hij mij ziet. Na de lunch nemen we

Nadere informatie

Bouwdorp Sint pancras

Bouwdorp Sint pancras Bouwdorp Sint pancras Bouwdorp Sint Pancras 2015 Hallo jongens en meisjes! De zomer is weer voorbij. De scholen zijn weer begonnen. De dagen worden korter en de nachten worden langer. Stom he?! Toch komen

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

28 augustus 2015. Vreedzame school. Nieuw meubilair groep 3. Lydia

28 augustus 2015. Vreedzame school. Nieuw meubilair groep 3. Lydia 28 augustus 2015 Vreedzame school Inmiddels zitten de eerste weken er weer op en zijn alle groepen goed begonnen. U heeft in de informatiefolders van de verschillende groepen kunnen lezen dat er in de

Nadere informatie

Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar..

Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar.. Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar.. Dit is alweer de laatste donderdagbrief van het jaar 2015. Wat is het allemaal snel gegaan. Wat hebben de kinderen goed hun best gedaan. Iedereen kan

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF. Woord van de voorzitter. Nieuwe teamindelingen & trainingstijden. In dit nummer: mei 2013 editie 7 2013-2014. staan vanaf. ca.

NIEUWSBRIEF. Woord van de voorzitter. Nieuwe teamindelingen & trainingstijden. In dit nummer: mei 2013 editie 7 2013-2014. staan vanaf. ca. NIEUWSBRIEF In dit nummer: mei 201 editie 7 Woord van de voorzitter 1 Marianne Jansen 2 Woord van de voorzitter Joost Wissink Oproep: oude nieuwsbrieven Bill s Bar Beach Volleybal Toernooi Opfriscursus

Nadere informatie

ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016

ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016 ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016 KINDERATELIER oude knikkers Eens kijken wat je allemaal met oude knikkers kan maken! Zaterdag 9 april van 13.30-15.30 uur (groep 5 VO) Zaterdag 16 april van 13.30-15.00 uur

Nadere informatie

G E V E R S - DEUTZ TERWEESCHOOL

G E V E R S - DEUTZ TERWEESCHOOL G E V E R S - DEUTZ TERWEESCHOOL TERWEEWEG 106 2341 CV OEGSTGEEST TEL. (071) 565 24 32 e-mail: gdtinfo@gdterwee.nl website : www.gdterwee.nl Een gezamenlijke tweewekelijkse uitgave van de Ouderraad en

Nadere informatie

Kringgesprek. Nummer 2 2013-2014

Kringgesprek. Nummer 2 2013-2014 Kringgesprek Beste ouders, Na drie schoolweken is de kop van het schooljaar er echt af. U hebt deze week de informatieavond kunnen bijwonen waarin het jaarprogramma met u is gedeeld en waarbij de leerkrachten

Nadere informatie