ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie organisatie beheer techniek

Transcriptie

1 ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie organisatie beheer techniek 4e druk Docentenhandleiding Frits Gubbels (red.) ISBN D

2 Deze docentenhandleiding behoort bij: Titel: ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) Auteur: Frits Gubbels (red.), Rob Braam, Fred Coppen, Herold Kroon, Louis van Hemmen. Uitgegeven door: Academic Service, Den Haag ISBN: Copyright 2012 Academic Service, Den Haag D Hoewel deze docentenhandleiding met zeer veel zorg is samengesteld, aanvaarden auteur(s) noch uitgever enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en/of onvolkomenheden in deze handleiding.

3 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding Doel Meer informatie Opbouw van het boek Tips per blok Algemeen Internet Uitwerking cases... 5 Antwoorden 4.11 Case: Basisbegrippen... 5 Antwoorden 5.20 Case: Het Public Switched Telephone Network (PSTN)... 6 Antwoorden 6.10 Case: Het ISO/OSI-referentiemodel... 8 Antwoorden 6.11 Case: Het X.25-netwerk... 9 Antwoorden 7.8 Case: Local Area Networks (LAN) Antwoorden 8.9 Case: Interconnectie Antwoorden 9.8 Case: Frame-relay-netwerken Antwoorden 9.7 Case: ATM-netwerken Antwoorden Case: TCP/IP-netwerken (standaard) Antwoorden Case: TCP/IP-netwerken (gevorderd) Antwoorden Case: TCP/IP-netwerken (expert) Antwoorden Case: IPv6-netwerk Antwoorden Case: Internet Antwoorden 13.7 Case: Netwerkbeheer Antwoorden 14.7 Case: Modellen en hulpmiddelen Antwoorden 15.7 Case Antwoorden 16.5 Case: Toegangsbeveiliging Antwoorden 16.6 Case: Cryptografie Antwoorden 17.6 Case: Functionele en technische specificaties Antwoorden 17.7 Gemengde opgaven van blok 2 en

4 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) 2 1 Inleiding Deze 4e druk van ICT Infrastructuur en Datacommunicatie, Organisatie, beheer en techniek is een herziening waarbij de inhoud kritisch onder de loep is genomen en is aangepast aan de hedendaagse ontwikkelingen in dit vakgebied. In tegenstelling tot veel andere en veelal oudere uitgaven over deze materie is in deze uitgave bewust gekozen voor een vertrekpunt vanuit de business. Deze aanpak is tegenwoordig algemeen gangbaar. De ICTdienstverlening is immers ondersteunend aan de bedrijfsprocessen en moet deze naadloos kunnen faciliteren. Door de gekozen aanpak in blok 1, die door het leven gaat als de business-ict alignment, leren studenten direct op deze manier te denken en werken. Dit maakt aansluiting bij de praktijk van alledag later gemakkelijker. Tevens komen in blok 1 een aantal modellen aan de orde die gebruikt kunnen worden om de dagelijkse complexiteit te vereenvoudigen en beschouwen. 1.1 Doel Aan deze docentenhandleiding liggen twee doelstellingen ten grondslag: het bieden van een leidraad voor de onderwijsgevende bij het behandelen van de lesstof; een uitwerking van de cases die in deze uitgave zijn opgenomen. Deze handleiding geeft geen uitvoerige en voorgeschreven materie- en tijdindeling. De beoogde doelgroepen kunnen immers erg divers en breed zijn. Te denken valt onder meer aan: studenten in het reguliere MBO, HBO en WO voor wie deze uitgave bij een of meerdere colleges wordt gebruikt; studenten niet-reguliere ICT opleidingen; personen die al werkzaam zijn in de praktijk en zich deze kennis door zelfstudie eigen willen maken. 1.2 Meer informatie De uitgever, redacteur en auteurs zijn blij met opmerkingen en suggesties voor verbeteringen en aanpassingen ten behoeve van toekomstige uitgaven. Alle vragen en opmerkingen kunt u per rechtstreeks toesturen aan f.gubbels@it4all.nl. Voor meer specifieke vragen over de cases kunt u zich per wenden tot fcoppen@live.nl

5 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) 3 2 Opbouw van het boek De uitgave ICT Infrastructuur en Datacommunicatie, Organisatie, beheer en techniek bestaat uit drie blokken: 1. Managementproblematiek 2. Datacommunicatie en netwerken 3. Beheer en beveiliging De opbouw en structuur is opgezet vanuit de optiek dat zowel een integrale benadering mogelijk is als een selectieve benadering vanuit een of meerdere blokken. De blokken vormen min of meer autonome eenheden die gezamenlijk het vakgebied, zowel de techniek als organisatie van ICT-infrastructuur en datacommunicatie, afdekken. De essentie van elk van de blokken wordt hieronder kort toegelicht: Blok 1 Managementproblematiek Vanuit enkele bedrijfsprocessen van een bankorganisatie worden een aantal modellen aangereikt om de inzet van ICT in een organisatie herkenbaar te maken. Aan het eind van dit blok wordt een fundament gelegd waarmee ICT-middelen op basis van functionaliteit, kwaliteit en kosten ingedeeld kunnen worden. Blok 2 Datacommunicatie en netwerken De traditionele onderwerpen uit het onderdeel datacommunicatie en netwerken komen aan de orde in blok 2. Vanuit een aantal basisbegrippen, technieken en modellen wordt de praktijk van netwerken, waaronder natuurlijk ook internet, uitvoerig besproken. Blok 3 Beheer en beveiliging Kennis van beheer en beveiliging is tegenwoordig noodzakelijk om ICT op de juiste wijze deel van een organisatie uit te laten maken. Beheer is immers niet meer uitsluitend gericht op kennis van ICT-componenten, maar gebaseerd op efficiënt en effectief samenwerken teneinde de stabiliteit en continuïteit van de ICTdienstverlening te kunnen garanderen. Blok 3 omvat een breed scala aan onderwerpen uit het onderdeel beheer en beveiliging. Tips voor docenten Per blok wordt een aantal tips gegeven voor het zich eigen maken van de betreffende leerstof. Natuurlijk zijn er meerdere alternatieven mogelijk en kiest een docent de aanpak die het beste past bij de doelgroep en de persoonlijke voorkeur van kennisoverdracht.

6 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) 4 3 Tips per blok 3.1 Algemeen Blok 1 Managementproblematiek Blok 1 leent zich goed voor zelfstudie. De inleiding is van een algemene aard en heeft een beperkte diepgang. Nadat de student de hoofdstukken uit het blok heeft doorgenomen, verdient het voorkeur de verschillende modellen klassikaal te bespreken. Belangrijke vragen die hierbij aan de orde kunnen komen, zijn: Wat is het doel van het model? In welke situatie of omgeving biedt het model ondersteuning? Op welk niveau in een organisatie is het model van toepassing? Zijn er vergelijkbare modellen en zo ja: welke? Op deze wijze leren studenten de modellen daadwerkelijk te hanteren en toe te passen in de praktijk. Veelal kunnen de beschreven modellen worden toegepast in de inleidende tekst van blok 1, De Nederlandse Geld Bank (NGB). Hiermee ontstaat voor de studenten een gemeenschappelijk referentiekader. Blok 2 Datacommunicatie en netwerken De inhoud en opzet van dit blok is traditioneel van aard met dien verstande dat de hedendaagse techniek sterke nadruk krijgt en TCP/IP en internet niet alleen vanuit de techniek worden beschreven, maar ook vanuit de toepassingen die hierdoor mogelijk worden. Veel van deze toepassingen maken al deel uit van ons dagelijks werk. De structuur, opzet en beschrijving van de materie is zo gekozen dat verschillende didactische werkvormen mogelijk zijn. Een combinatie van werkvormen zal in de praktijk wellicht tot de beste resultaten leiden. Om deze resultaten te toetsen zijn bij elk hoofdstuk een of meerdere cases opgenomen. De inleidende tekst van de case kan worden gebruikt om de kennis van de theorie van het betreffende hoofdstuk eerst in algemene termen te toetsten. Veel theorie uit het hoofdstuk komt immers terug in de figuur die veelal de case inleidt. Deze aanpak legt tevens een relatie naar de praktijk van datacommunicatie en netwerken. Blok 3 Beheer en beveiliging Eerder in deze handleiding is aangegeven waarom dit blok belangrijk is in de hedendaagse wereld van ICT. De kwaliteit, stabiliteit en continuïteit van de ICT-dienstverlening wordt niet uitsluitend bepaald door de infrastructuur, maar in toenemende mate door de organisatie die het beheer en de verantwoordelijkheid voor deze infrastructuur draagt. Blok 3 is hierop primair gericht. Modellen en hulpmiddelen kunnen ondersteuning bieden in de complexiteit van beheer en beveiliging. Dit blok omvat verschillende hulpmiddelen om inhoud te geven aan beheer en beveiliging. Het advies is dan ook de modellen te bespreken op onder meer doel, toepasbaarheid en onderlinge relatie. Aan het eind wordt kort ingegaan op functioneel en technisch ontwerp aan de hand van een voorbeeld. De hier gehanteerde aanpak is algemeen van aard en leent zich ook voor andere toepassingsgebieden. Modellen voor ontwerp uit andere colleges kunnen op toepasbaarheid voor datacommunicatie en netwerken worden beoordeeld en op praktische toepasbaarheid. Blok 3 is uitermate geschikt voor het toepassen van verschillende werkvormen, zoals zelfstudie, de klassikale benadering of per groep een onderdeel uitwerken en klassikaal presenteren. 3.2 Internet Het internet is een nagenoeg onuitputtelijke bron van informatie. Het verdient dan ook de voorkeur om deze bron waar mogelijk te gebruiken om de actualiteit zo goed mogelijk te kunnen benaderen. Projectmatig kunnen onderwerpen uit deze uitgave via internet of vakbladen nader worden uitgediept. Door de hoge veranderings- en aanpassingsgraad van internet is er bewust voor gekozen geen c.q. minimale verwijzingen naar internet op te nemen.

7 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) 5 4 Uitwerking cases Antwoorden 4.11 Case: Basisbegrippen 1. A Onjuist B Juist Het bittransport tussen de pc en het modem gaat op seriële wijze. 2. A Onjuist Dit is de waardigheid. D Juist = 2400*waardigheid. De waardigheid is 14400/2400 = 6. Het aantal verschillende signalen of monsters is 2 6 = 64. Het aantal verschillende signalen of monsters wordt berekend aan de hand van de waardigheid. Bijvoorbeeld: bij een waardigheid van 1 zijn er twee (2 1 ) verschillende soorten signalen namelijk de 0 en de 1. Bij een waardigheid van twee zijn er vier (2 2 ) verschillende signalen nodig (00, 01, 10 en 11). Bij een waardigheid van 3 zijn er acht (2 3 ) verschillende signalen nodig. Dus bij een waardigheid van zes zijn er vierenzestig (2 6 ) verschillende signalen nodig. 3. A Onjuist B Juist De CRC is een betere methode om fouten te detecteren dan de combinatie VRC met LRC, dus zullen er niet minder fouten worden gedetecteerd. Het aantal hertransmissies zal daarom niet afnemen. 4. A Onjuist Het modem zet alleen de digitale informatie om in analoge en vice versa. De V.24 is een interface die geen fouten kan constateren. C Juist De DCC is een controller die de foutieve bits signaleert. 5. A Onjuist B Juist Als 1% van de bits fout gaat en ook 1% van de blokken fout gaat, dan komen de foutieve bits precies voor in de blokken. Bijvoorbeeld: er gaan bits over de lijn in 1000 blokken van elk 10 bits. Nu is 1% van de bits 100 bits en 1% van de blokken is 10 blokken en dit zijn nu precies 100 bits! Dus alle foutieve bits passen precies in de blokken en dus zijn de fouten niet willekeurig over de tijd verdeeld maar blokgewijs. 6. A Onjuist C Juist Meer dan één bericht sturen zonder antwoord op het eerste bericht kan alleen met een full-duplex protocol. In een half-duplex protocol moet op een vraag eerst een antwoord worden gegeven voordat een volgende vraag kan worden gesteld. 7. A Juist Het is de communicatie van vraag en antwoord zonder de gegevens te wijzigen. 8. A Onjuist B Juist De betreffende berichten worden verwerkt door een programma in de server. 9. A Onjuist D Juist 500*( )/ = (1 start-, 1 stop- en 1 pariteitsbit). 10. A Juist De V.24-interface is een interface tussen pc en modem en tussen modem en server.

8 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) 6 11 A Onjuist B Juist De afstand is niet bepalend, maar de bandbreedte (Ghz) is bepalend voor de snelheid. 12 A Juist Er is sprake van een client en een server die elk een eigen specifieke taak uitvoeren. 13 A Onjuist C Juist Bij foutcontrole is het doel om de gegevens correct over te sturen. Dus gaat het om een grotere betrouwbaarheid. Antwoorden 5.20 Case: Het Public Switched Telephone Network (PSTN) 1. A Onjuist B Juist Het aantal verschijningsvormen of niveaus bedraagt 8. De waardigheid is dus 3 (8 is 2 3 ) en de modulatiesnelheid is dan 4800:3 = 1600 Baud. 2. A Juist Er kunnen van één tweedraadsverbinding twee afzonderlijke kanalen worden gemaakt door de frequentie te multiplexen. 3. A Onjuist D Juist De controlebits (overhead) bestaan uit 1 startbit, 1 VRC-bit en 1,5 stopbit. De effectieve datasnelheid is de datasnelheid vermenigvuldigd met de verhouding tussen het aantal databits en het aantal databits vermeerderd met de controle bits. De berekening wordt dan 4800:10,5*7 = 3200 bps. 4. A Onjuist Weinig verkeer levert zeker geen 40% winst op. Weinig fouten levert geen 40% tijdwinst op. C Juist Datacompressie kan wel 40% tijdwinst opleveren. 5. A Onjuist B Juist V.90 kan worden toegepast en levert dan de grootste snelheid op. ADSL levert de grootste snelheid, maar kan hier niet toegepast worden omdat een ADSL-lijn standaard naar een ISP gaat. 6. A Onjuist Analoog multiplexen. B Juist Bij Pulse Code Modulatie worden de analoge spraaksignalen gecodeerd door 256 niveaus met een waardigheid van 8. Zij moeten 8000 keer per seconde bemonsterd worden. Dit geeft 8000*8 = bps. Digitaal multiplexen. Analoog moduleren. 7. A Onjuist B Juist Er moet foutdetectie worden toegepast, want ook op digitale lijnen kunnen fouten optreden. 8. A Juist Op de fysieke verbinding worden twee kanalen toegepast ten behoeve van spraak en/of datacommunicatie. 9. A Juist Er kunnen tegelijkertijd acht apparaten zijn aangesloten terwijl er maar twee tegelijkertijd actief kunnen zijn.

9 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) A Onjuist B Juist Het D-kanaal heeft slechts een capaciteit van bps en dat is te weinig om een gesprek te voeren. Het D-kanaal is bedoeld voor de signalering en communicatie zoals X.25 en niet bedoeld voor spraak. 11. A Onjuist C Juist Een terminaladapter converteert een analoog apparaat naar een ISDN-toestel. 12. A Onjuist B Juist ISDN: bericht 10000*8*1.2 = bits / bps = 1,5 sec. Antwoord: 1000*8*1,2 = 9600 bits: bps = 0,15 sec. Satelliet: weg moet 4 maal doorlopen worden dus 4*36000: = 0.48 sec. Dus totaal 1,5+0,15+0,48 = 2,13 sec. 13. A Onjuist C Juist Het theorema van Shannon of Nyquist bepaalt dat met tweemaal de bandbreedte het analoge signaal omgezet kan worden in een digitale signaal. Dus kunnen wij bemonsteren met 2*6 = 12 MHz. Dit betekent 12 miljoen monsters per sec. Acht niveaus betekent dat de waardigheid drie is, immers 8 = 2 3 en dus is de waardigheid 3. Elk monster bevat dus 3 bits en dus is de snelheid 3*12 = 36 Mbps. 14 A Juist Met Clear To Send (CTS) laat modem 1 dit weten omdat er daadwerkelijk data wordt verwacht. Hiermede wordt het verzoek gedaan aan modem 1 door de DTE. 15 A Onjuist B Juist De kosten voor het gebruik zijn in beide gevallen gelijk. 16 A Onjuist C Juist Een GSM zendt steeds op vol vermogen. Het verlagen van de snelheid is een gebruikelijke en effectieve methode. 17 A Juist B Juist Het gaat hier over het feit dat fysieke verbindingen kunnen uitvallen. De uitval is onafhankelijk van de wijze van transmissie over de verbindingen. Dus of het nu digitaal wordt getransporteerd of analoog maakt voor uitval niet uit. 18 A Juist Deze eigenschap wordt handover genoemd. 19 A Onjuist D Juist De satelliettelefoon is de enige mobiele telefoon die midden op een grote zee kan zenden en ontvangen naar en van Nederland.

10 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) 8 Antwoorden 6.10 Case: Het ISO/OSI-referentiemodel 1. A Onjuist C Juist Elke laag van een systeem vraagt een dienst aan de onderliggende laag van hetzelfde systeem. 2. A Onjuist B Juist OSI zegt alleen iets over communicatie en niet over compatibiliteit tussen bestanden. 3. A Onjuist B Juist Elke laag maakt gebruik van de serviceprimitieven van de onderliggende laag. De sessielaag maakt dus gebruik van de transportlaag. 4. A Juist Frameopbouw en foutafhandeling behoren tot de datalinklaag. Routering behoort tot de netwerklaag. Codeconversie behoort standaard tot de presentatielaag. 5. A Onjuist C Juist De vertaling van logische netwerkadressen behoort tot de netwerklaag. 6. A Onjuist B Juist Synchroon of asynchroon werken is van toepassing op de datalinklaag. 7. A Onjuist B Juist Peer-to-peer is van toepassing op alle lagen en voor elke dienst. 8. A Onjuist B Juist Foutcontrole kan op meerdere lagen plaatsvinden. CRC-foutcontrole echter is een taak van de datalinklaag. 9. A Juist De netwerktopologie behoort tot de fysieke laag, omdat het bij topologie gaat om het fysieke medium, bijvoorbeeld bus, ring, lijn of kabel. 10. A Onjuist D Juist Checkpoints inbouwen is de verantwoordelijkheid van de sessielaag. 11. A Juist Het ophalen van gegevens uit een bestand is geen entiteit van het ISO/OSIreferentiemodel. 12. A Onjuist B Juist Het modemprotocol is een fysieke aangelegenheid, want het gaat hier om commando s als request to send en clear to send. Deze zijn van toepassing op laag 1, de fysieke laag.

11 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) A Juist De V.24-interface is een fysieke interface. Deze beschrijft de elektrische pinnen die aangeven welke signalen in de interface zijn gedefinieerd. 14 A Juist Ja, het ISO/OSI-referentie model regelt dat. Antwoorden 6.11 Case: Het X.25-netwerk 1. A Juist X.25 is een toegangsprotocol bestaande uit X.21 (interface), LAP-B (datalinkprotocol) en het X.25-packetprotocol. 2. A Juist Er kunnen over één fysieke verbinding meerdere virtuele circuits worden opgezet. 3. A Onjuist B Juist Het X.25-netwerk is niet geschikt om online videobeelden te transporteren, onder andere vanwege de te geringe snelheid. 4. A Onjuist D Juist Volgens de definitie van virtueel circuit met logische kanaalnummers aan beide zijden. 5. A Juist Pakketten van verschillende virtuele circuits kunnen samen over één fysieke verbinding worden getransporteerd. 6. A Onjuist B Juist De ingangssnelheid en de uitgangssnelheid in een X.25-netwerk hoeven niet gelijk te zijn, omdat buffers in de X.25-nodes de gegevens tijdelijk kunnen opslaan. 7. A Onjuist B Juist De sending window geeft aan hoeveel pakketten er zonder bevestiging nog kunnen worden verstuurd. 8. A Juist Wanneer de sending window groter wordt gemaakt, kunnen er meer pakketten worden verstuurd zonder dat er een bevestiging hoeft te worden verzonden. Daardoor zal het netwerk minder traag worden. 9. A Juist X.25 zal opnieuw een route vaststellen in de vorm van een nieuw virtueel circuit. 10. A Onjuist B Juist X.25 zorgt voor het oplossen van transmissiefouten tussen de knooppunten in het netwerk. 11. A Onjuist C Juist X.21-bis simuleert de V.24-interface die de interface vormt naar analoge verbindingen.

12 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) A Onjuist B Juist Voor het aansluiten van een asynchrone terminal aan een X.25-netwerk is een Packet Assembler Disassembler (PAD) nodig. 13. A Juist De connectieloze service van een packet-switchingnetwerk wordt gerealiseerd door de datagrammethode. 14. A Onjuist B Juist Door de pakketgrootte te verkleinen wordt de effectieve doorvoersnelheid verminderd. Door de pakketgrootte te vergroten wordt de effectieve doorvoersnelheid verhoogd. 15 A Onjuist B Juist De onderste 3 lagen namelijk laag1:x.21, laag2:lapb en packet laag 3. Antwoorden 7.8 Case: Local Area Networks (LAN) 1. A Onjuist D Juist Er treedt een botsing op. Hierna gaan alle stations die een bericht hebben te versturen weer wedijveren om op het Ethernet te komen. De berichten van Kim en Karin zullen een keer aan de beurt komen en deze berichten zullen dan worden verstuurd. Dat gebeurt niet tegelijkertijd, maar na elkaar. 2. A Onjuist B Juist Stations op het Ethernet hebben een connectieloze verbinding, omdat de stations die berichten naar elkaar zenden niet direct met elkaar in contact staan. 3. A Juist De minimale framelengte garandeert dat er altijd een botsing plaatsvindt als twee stations tegelijkertijd gaan zenden. Wanneer de frames zeer kort zijn, zou het kunnen voorkomen dat een station een frame reeds geheel heeft uitgezonden voordat een botsing aan het uiteinde van een segment gedetecteerd kan worden. Ethernet werkt niet met het window-mechanisme. 4. A Onjuist C Juist Hoe kleiner het aantal gebruikers (stations), hoe geringer het aantal botsingen. 5. A Onjuist B Juist Ethernet kan niet op een ringtopologie worden toegepast. De ringtopologie wijkt op de fysieke laag af van andere topologieën waarop Ethernet werkt, bijvoorbeeld op een busstructuur. Overigens is de snelheid van Ethernet ook verschillend van die bij token ring. 6. A Onjuist B Juist Iedereen kan maar één frame per keer verzenden en dat frame heeft een maximale lengte. Nadat dit frame is verzonden kan iedereen die een frame heeft te verzenden weer trachten toegang te krijgen.

13 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) A Onjuist B Juist De laptop van Lawrence heeft geen netwerkinterface-kaart nodig, omdat het MACadres van de inbelserver wordt gebruikt voor communicatie met het LAN. De laptop wordt hardwarematig geïdentificeerd met het SAP-adres in de LLC-header. 8. A Onjuist B Juist In het frame wordt het MAC-adres opgegeven van de inbelserver en daarna wordt de laptop van Lawrence geadresseerd door de inbelserver. 9. A Onjuist B Juist Het transport duurt 300*1,2 = 360 Mbytes*8 = 2880 Mbits / 10Mbps = 288 sec. Dit is 288:60 = 4,8 minuten. 10. A Onjuist B Juist Nee, het CSMA/CD-protocol staat dit niet toe. 11. A Onjuist B Juist Het token-passing-protocol is voor wat betreft efficiency het minst afhankelijk van het aantal stations. Degene die het token heeft, mag zenden en de andere stations niet. 12. A Onjuist B Juist Nee, de snelheid is afhankelijk van de gebruikte Ethernet standaard (specificatie) en niet van het gebruikte medium. 13. A Onjuist B Juist Nee, Ethernet kan niet in een ringtopologie worden gebruikt. Antwoorden 8.9 Case: Interconnectie 1. A Onjuist Een multiplexer vertaalt niet. B Juist Een terminal server vertaalt het asynchrone protocol van de terminals naar het toegangsprotocol, creëert Ethernet-frames en doet mee om toegang te krijgen tot het LAN als er gegevens beschikbaar zijn voor transport. Een concentrator is niet inzetbaar voor LAN s. Een PAD converteert het protocol voor asynchrone terminals naar het X.25-protocol. 2. A Juist In een Ethernet-LAN wordt, nadat een frame is verstuurd naar een station, het Ethernet- LAN vrijgemaakt voor alle stations inclusief het station van Paul Willem. 3. A Onjuist Er is weliswaar een maximale framelengte gedefinieerd, maar die bepaalt niet hoe lang er gezonden mag worden. Er mag gezonden worden zolang men het token in bezit heeft. B Juist Er is een maximale holdtime van het token gedefinieerd, waardoor een station maar gedurende een maximale tijd mag zenden. De frames bevatten geen tijdparameter. 4. A Juist Er mogen geen dubbele frames voorkomen in een Ethernet-LAN. Door de inzet van een repeater blijft het één LAN. Een bridge scheidt Ethernet-LAN s in delen (collision domain). 5. A Onjuist Het Ethernet-frame moet worden veranderd in een token-ring-frame. Het frame moet immers in het token-ring-lan verstuurd worden. Een zelflerende bridge leert door te zenden, dus zal het adres van Loes worden opgenomen.

14 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) 12 Er moet inderdaad gewacht worden op een vrij token zoals alle andere gebruikers. D Juist Een zelflerende bridge zal het adres van Monique NIET opnemen, omdat een zelflerende bridge leert door zenden. 6. A Onjuist De frameformaten moeten gelijk zijn. De snelheden moeten gelijk zijn. De medium-access-methoden moeten gelijk zijn. D Juist In geval van een repeater mogen de media verschillend zijn. 7. A Onjuist D Juist *1,25*8/ = 500 seconden = 8,33 minuten. 8. A Onjuist B Juist De elektronica in de hub simuleert een Ethernet-kabel (bus). 9. A Juist Alle stations zijn aangesloten aan de hub, waarbij de hub de doorschakeling verzorgt naar de andere stations. Fysiek gezien is het door de hub een stertopologie geworden. 10. A Onjuist Een langere weg is niet doorslaggevend, omdat dit een verwaarloosbare vertraging oplevert. B Juist De vertraging door het token-passing-mechanisme is correct, omdat er gewacht moet worden op het vrije token en dit kost tijd. Bovendien speelt hier de vertraging van de bridge mee, die een token-ring-frame moet omzetten naar een Ethernet-frame. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen de aangesloten stations op het Ethernet en de bridge. Alle stations dingen in gelijke mate mee om toegang te krijgen tot het Ethernet. 11. A Onjuist B Juist Een bridge heeft de mogelijkheid om Ethernet-segmenten te scheiden. Het is door de bridge niet één netwerk geworden, hetgeen met een repeater wel het geval zou zijn geweest. De router en de gateway kunnen ook Ethernet-segmenten scheiden, maar het gaat om de minimale inzet en dat is de bridge. 12. A Onjuist D Juist Het is mogelijk met 10BaseT een station te verplaatsen zonder dat andere gebruikers daar last van hebben. Door de stertopologie kunnen de stations snel worden afgekoppeld en elders worden aangesloten. 13 A Onjuist C Juist Afschermen van informatie aan onbevoegden en gevoelige devices op een apart VLAN te zetten. 14 A Juist VLAN s vergroten het aantal broadcast domeinen. 15 A Onjuist B Juist Het gebruik van VLAN s zal de complexiteit van het switchbeheer vergroten en dat zorgt voor moeilijker beheer.

15 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) A Juist Zij bevinden zich in hetzelfde VLAN. 17 A Onjuist B Juist Zij bevinden zich in een ander VLAN. 18 A Juist Volgens de definitie van VLAN s. 19 A Onjuist B Juist Het aantal blijft gelijk want dat is afhankelijk van het aantal devices. 20 A Juist Dania zit op switch 1 en blijft daar. Op switch 1 moet de poort van Dania, n.l. poort 1, gekoppeld worden aan VLAN A Onjuist B Juist Nee, niet naar switch 1 maar naar de poorten van VLAN A Onjuist C Juist Door configuratie informatie van VLAN s door VTP automatisch over hetvtp domein te distribueren worden configuratie fouten voorkomen.. 23 A Onjuist D Juist Om VTP te kunnen uitvoeren moet een switch in server mode werken. 24 A Juist Dit wordt bekend gemaakt door broadcast berichten te sturen aan alle andere switches binnen dit domein. Antwoorden 9.8 Case: Frame-relay-netwerken 1. A Onjuist Een PAD is noodzakelijk voor het aansluiten van asynchrone terminals aan een X.25- netwerk. C Juist Er is een router nodig om een LAN aan een X.25-netwerk te koppelen, omdat een X.25- netwerk op de netwerklaag opereert. Een gateway zou een mogelijkheid zijn, maar het gaat hier om de minimale inzet van een netwerkcomponent. 2. A Onjuist B Juist De pc van Aise heeft een netwerkkaart voor de koppeling met het Ethernet-LAN. Vervolgens zal router Z zorgen voor een logisch-kanaalnummer. 3. A Onjuist B Juist De router X zal de berichten bufferen en zorgen dat de twee berichten op het Ethernet- LAN worden gezet, maar dat kan niet tegelijkertijd. Deze router zal meedingen met andere stations om op het Ethernet LAN te komen. Welke van de twee berichten het eerst wordt verstuurd, is de verantwoordelijkheid van de router. In ieder geval treedt er geen botsing op doordat beide berichten tegelijkertijd aankomen bij router X

16 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) A Onjuist Het is niet mogelijk in een X.25-netwerk online videobeelden te versturen. Het is niet mogelijk in een X.25-netwerk spraaksignalen te versturen. C Juist Door de aard van een X.25-netwerk is het alleen mogelijk om gegevens te versturen. Dit komt voornamelijk door de geringe snelheid. berichten bestaan uit gegevens. 5. A Onjuist B Juist De window-size in een X.25-netwerk heeft betrekking op pakketten van laag 3 en frames van laag 2. De window-size hoeft op laag 2 en laag 3 niet gelijk te zijn. 6. A Juist De netwerkcomponenten X, Y en Z waren bedoeld voor een X.25-netwerk. Een framerelay-netwerk heeft een andere netwerkinterface dan X.25, dus zullen deze netwerkcomponenten moeten worden aangepast. 7. A Onjuist Er wordt geen ontvangstbevestiging uitgevoerd in de frame-relay-nodes. Er vindt een snellere foutdetectie plaats in frame-relay-nodes, omdat de foutdetectie bij frame relay alleen over de header plaatsvindt en bij X.25 over het gehele pakket. C Juist Er worden bij frame relay geen transmissie-windows gebruikt. Er vindt in frame-relay-nodes geen foutherstel plaats. 8. A Juist Frame relay maakt gebruik van virtuele circuits en daardoor is er sprake van fixed routing. 9. A Juist Fouten in een frame-relay-netwerk worden niet opgelost op datalinkniveau, maar in de hogere lagen. 10. A Onjuist B Juist Het is het Backward Explicit Congestion Notification (BECN)-mechanisme dat in een frame-relay-netwerk bij congestieproblemen aan de zender vraagt om minder frames te sturen. 11. A Onjuist Het frame wordt niet opgeslagen in een node. Het frame wordt niet teruggestuurd naar de zender. C Juist Het frame wordt weggegooid. 12. A Onjuist C Juist De minimale verwerkingscapaciteit in dit frame-relay-netwerk is gelijk aan de CIR, dus in deze situatie 256 kbps. 13. A Juist De frame-relay-packets kunnen door middel van het virtuele circuit samen over de verbindingen worden verstuurd. 14. A Onjuist Virtual Call diensten behoren tot een frame-relay-netwerk. Detecteren van congestieproblemen is van toepassing op een frame-relay-netwerk. C Juist Ondersteuning van flow fontrol behoort niet tot een frame-relay-netwerk. Antwoorden 9.7 Case: ATM-netwerken 1. A Onjuist ATM maakt geen gebruik van broadcasts. ATM werkt op laag 2 en IP-adressering op laag 3. C Juist ATM maakt voor communicatie gebruik van virtuele circuits.

17 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) A Juist ATM kan gelijktijdig alle soorten verkeer transporteren. 3. A Juist Foutdetectie geschiedt bij ATM over de header van een cel. 4. A Onjuist Cell-switching gaat in principe niet sneller. ATM-cellen kennen geen end-to-end adressering. ATM-adressen worden alleen uitgewisseld tijdens het opzetten van een virtueel circuit. Ze zijn niet bedoeld voor de DTE s. Kleine cellen hebben een grotere relatieve overhead dan grote cellen. D Juist ATM lost het probleem van multiplexen van tijdgevoelige data met niet-tijdgevoelige data op. 5. A Onjuist B Juist De pakketgrootte kan niet worden verhoogd, omdat bij ATM wordt gewerkt met cellen van vaste lengte. 6. A Onjuist D Juist X.25, frame relay en ISDN kunnen niet op een snelheid van 100 Mbps of hoger werken. 7. A Juist ATM is een protocol op laag 2 en kan het Ethernet-protocol vervangen. 8. A Onjuist B Juist Door de communicatie via virtuele circuits is er geen connectieloze dienst mogelijk. 9. A Onjuist B Juist De aflevering geschiedt via virtuele circuits. 10. A Onjuist C Juist ATM-switches communiceren op laag 2 van het ISO/OSI-referentiemodel terwijl TCP/IP communiceert op laag 3 en laag 4 van het ISO/OSI-referentiemodel. 11. A Juist ATM is gedefinieerd voor WAN, maar is later ook geschikt gemaakt voor LAN s. Antwoorden Case: TCP/IP-netwerken (standaard) 1. A Onjuist B Juist De netwerkcomponenten moeten volgens de inleiding kunnen routeren, dus kunnen het geen bridges zijn. 2. A Juist Volgens de inleiding communiceren de aangesloten stations (pc s en servers) via het transportprotocol TCP/IP. Dus moeten de aangesloten stations een IP-adres bezitten om te kunnen communiceren. 3. A Onjuist

18 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) 16 C Juist Het Transport Control Protocol (TCP) bevindt zich op laag 4 (transportlaag) van het ISO/OSI-referentiemodel en zorgt voor een betrouwbare verbinding tussen de eindgebruikers. 4. A Onjuist B Juist Het destination-veld van het IP-pakket van Jacques bevat het adres van de ontvanger en niet het adres van netwerkcomponent X. 5. A Onjuist B Juist Annemarie kan niet interactief werken met het tekstverwerkingsprogramma op de fileserver, omdat de bestanden op de fileserver alleen gedownload kunnen worden naar de stations. Voor interactief werken worden applicatieservers ingezet. 6. A Onjuist D Juist Het is een ongeldige klasse, omdat een deelgetal maximaal 255 kan zijn. Het getal 300 voldoet hier niet aan. 7. A Onjuist B Juist Omdat het transport via een frame-relay-netwerk plaatsvindt, is het niet mogelijk dat de IP-pakketten in de verkeerde volgorde aankomen. 8. A Onjuist B Juist De databaseserver stuurt geen programmatuur naar de client. De client heeft zelf programmatuur om de resultaten eventueel te verwerken. 9. A Onjuist B Juist De responsetijd is ( )*8*1,2 = / = 0,12. Daar komt nog bij de verwerkingstijd van de databaseserver van 1,5 seconden. Het totaal is dus 1,62 en dat ligt tussen de 1,6 en 1,7 seconden. 10. A Juist ATM werkt tot laag 3 en dus is TCP/IP nog nodig, want deze protocollen werken respectievelijk op laag 4 en laag A Onjuist ATM biedt geen end-to-end controle, want ATM houdt zich alleen bezig met de netwerkverbindingen en niet met de aangesloten stations. ATM is niet goedkoper dan frame relay. C Juist ATM biedt snellere verbindingen en dat is een mogelijke reden om het frame-relaynetwerk te vervangen. 12. A Onjuist B Juist Het TCP/IP-protocol is onafhankelijk van de snelheid. De snelheid behoort tot de fysieke laag, terwijl TCP/IP zich bevindt op laag 4 en laag A Onjuist Het IP-adres wordt gebruikt door het Internet Protocol (IP). Het MAC-adres wordt gebruikt door het Ethernet-LAN. D Juist Het TCP-protocol adresseert de eindbestemming via het poortnummer. Antwoorden Case: TCP/IP-netwerken (gevorderd) 1. A Onjuist C Juist Een TCP/IP-netwerk is een routable netwerk. In een routable netwerk wordt gebruikgemaakt van logische netwerkadressen. IP-adressen zijn altijd logische

19 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) 17 netwerkadressen. In een non-routable netwerk worden vaste adressen gehanteerd. Een voorbeeld hiervan is SNA. 2. A Juist Het subnetmasker wordt volgens de definitie gebruikt om het netwerkdeel in een IPadres af te scheiden van het host-deel. 3. A Onjuist B Juist De servers bevinden zich niet in hetzelfde subnet. De betreffende subnetten met subnetmasker lopen van tot en met en van tot en met Dus bevindt zich de server met het IPadres in het eerste subnet en de server met IP-adres in het in het tweede subnet. 4. A Onjuist C Juist Subnetmasker behoort tot een klasse C-netwerk. 5. A Juist Computer A en computer B bevinden zich op hetzelfde subnet. De betreffende range die hoort bij een subnetmasker met subnetnummer (subnet ID) loopt van tot en met Dus stuurt computer A met het ARP-protocol een broadcast-pakket. 6. A Onjuist B Juist Het destination-adres van IP-pakketten van de pc van Liesbeth bevat het IP-adres van de fileserver. 7. A Onjuist C Juist In alle routers, anders dan de lokale router, wordt het IP-pakket gestuurd naar het standaard subnetwerk. In dit geval is dat A Juist Dit is een IP-adres dat past binnen dit subnetwerk. Dit IP-adres is het subnet-id. Dit is het broadcast-adres van dit subnetwerk. 9. A Onjuist C Juist De IP-adressen van Ruud en Ellen bevinden zich in hetzelfde subnet. In dit netwerk met een subnetmasker van is het betreffende subnet-id De subnetrange loopt van tot en met Dus behoren de IPadressen van Ellen ( ) en Ruud ( ) tot hetzelfde subnet. 10. A Onjuist C Juist Computer A constateert aan de hand van de IP-adressen dat computer B zich niet op zijn subnetwerk bevindt. Dus stuurt computer A een aanvraag naar de router, die het subnetwerk van computer A verbindt met het TCP/IP-netwerk, om het MAC-adres van computer B te achterhalen. Vervolgens stuurt deze router met het ARP-protocol een broadcast-pakket naar het subnetwerk van computer B. Zo komt de router het MACadres computer B te weten en stuurt dit MAC-adres naar computer A.

20 Docentenhandleiding ICT-Infrastructuur en Datacommunicatie (4e druk) A Onjuist D Juist Het is een klasse C-adres. 12. A Juist Er zijn 128 (0 tot en met 127) verschillende netwerken minus 2, dus 126. Het netwerk met adres 0 is niet toegestaan en het netwerk met adres 127 is gereserveerd voor diagnostische doeleinden. Ook als loop back wordt adres 127 gebruikt waarbij een pakket naar zichzelf wordt teruggestuurd om na te gaan of de TCP/IP-software correct is geïnstalleerd. 13. A Onjuist C Juist Er zijn 256 (0 tot en met 255) verschillende adressen minus 2, dus 254. Adres 0 is niet toegestaan en adres 255 is het lokale broadcast-adres. 14. A Onjuist B Juist Het aantal subnetten wordt berekend door 1 bij het aantal van 30 subnetten op te tellen en vervolgens het aantal subnetten binair te schrijven. Om 30 subnetten te maken zijn dus 5 bits nodig. Er blijven nu 16 5 = 11 bits over voor het aantal stations. Dus = = 2046 stations. 15. A Onjuist D Juist Het aantal bits voor het aantal subnetten is 5 en binair = 248. Als die worden toegevoegd, wordt het aangepaste subnetmasker Antwoorden Case: TCP/IP-netwerken (expert) 1 A Onjuist C Juist Omdat Nadine en Raf een IP-adres hebben dat ligt in het subnetwerk tot zal het subnetwerk bedragen. 2 A Onjuist B Juist Omdat het IP-adres van de PC van Sem een adres is van Lan 3, is de PC in het verkeerde subnet terecht gekomen. De PC van Sem zal dus niet worden bereikt omdat Lan 3 aanneemt dat uit de berekening volgt dat de PC van Sem in Lan 3 zou behoren te liggen en dus komt het bericht niet aan. 3 A Onjuist B Juist Er zijn 3 bits voor het aantal host in dit klasse B netwerk. Dus zijn er 2 3 = 8 2 = 6 hosts per subnetwerk. 4 A Juist In dit klasse B netwerk zijn 2 13 = = 8190 subnetwerken te maken. Immers er zijn = 13 bits gereserveerd voor het aantal subnetwerken.