De bijdrage van cohorten aan het niveau en de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De bijdrage van cohorten aan het niveau en de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit"

Transcriptie

1 De bijdrage van cohorten aan het niveau en de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit Minirapportage drs. W.H.J Verhoeven dr. R.G.M. Kemp drs. H.H.M. Peeters Zoetermeer, 26 september 2002

2 Deze studie maakt deel uit van het programmaonderzoek MKB en Ondernemerschap dat wordt gefinancierd door het Ministerie van Economische Zaken Bestelnummer: M De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij EIM. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties en boeken is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld. Vermenigvuldigen en/of openbaarmaking in welke vorm ook, alsmede opslag in een retrieval system, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van EIM. EIM aanvaardt geen aansprakelijkheid voor drukfouten en/of andere onvolkomenheden. The responsibility for the contents of this report lies with EIM. Quoting of numbers and/or text as an explanation or support in papers, essays and books is permitted only when the source is clearly mentioned. No part of this publication may be copied and/or published in any form or by any means, or stored in a retrieval system, without the prior written permission of EIM. EIM does not accept responsibility for printing errors and/or other imperfections. 2

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Werkwijze 7 3 Bijdrage cohorten aan het niveau van de arbeidsproductiviteit 9 4 Bijdrage cohorten aan de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit 13 5 De invloed van meer starters op de arbeidsproductiviteit 15 6 Conclusie 17 Geraadpleegde literatuur 19 3

4

5 1 Inleiding In deze korte studie, die is uitgevoerd op verzoek van het Ministerie van Economische Zaken binnen het programma MKB en Ondernemerschap, wordt gekeken naar de bijdrage van de diverse cohorten aan de arbeidsproductiviteitsontwikkeling, in het bijzonder die van nieuwe bedrijven. De leeftijd van bedrijven wordt afgezet tegen de hoogte en de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit van de bedrijven. In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de herkomst van de data en wordt aangegeven hoe de arbeidsproductiviteit berekend is voor de verschillende cohorten. In hoofdstuk 3 wordt de bijdrage van de verschillende cohorten aan de arbeidsproductiviteit besproken. In hoofdstuk 4 wordt de bijdrage van de verschillende cohorten aan de arbeidsproductiviteitsontwikkeling weergegeven. In hoofdstuk 5 wordt statische analyse uitgevoerd naar de invloed van meer nieuwe bedrijven op de arbeidsproductiviteit. In hoofdstuk 6 ten slotte worden enkele conclusies getrokken. 5

6

7 2 Werkwijze De belangrijkste bron voor deze studie is de database REACH van Bureau van Dijk. Het betreft hier twee deelbestanden. Het eerste deelbestand betreft het bestand bedrijven (exclusief landbouw en zorg & welzijn) uit het Handelsregister van de Kamers van Koophandel opgeknipt naar leeftijd volgens de situatie per Het tweede deelbestand betreft de bij de Kamers van Koophandel gedeponeerde jaarrekeningen voor Het grote voordeel van REACH is dat alle sectoren worden meegenomen. Het Handelsregister omvat aantallen en grootteklassen van het overgrote deel van het bedrijfsleven. Alleen enkele vrije beroepen ontbreken. 2 Het bestand gedeponeerde jaarrekeningen met gegevens over de resultatenrekening omvat de grotere rechtspersonen. Alle niet rechtspersonen, zoals eenmanszaken en maatschappen, alsook de kleinere rechtspersonen ontbreken. Dit hangt samen met de achtergrond van de bron: de deponeerplicht van jaarrekeningen bij de Kamers van Koophandel. Alleen grotere rechtspersonen zijn verplicht exploitatiegegevens te deponeren. Van kleinere rechtspersonen zijn alleen data over de werkgelegenheid en de balans beschikbaar. Niet-rechtspersonen, zoals eenmanszaken, he bben geen deponeerplicht. Doorgaans zijn de rechtspersonen (vooral bv s) die deponeren de grotere en beter presterende bedrijven. Vaststelling aantal bedrijven en omvang per cohort Op basis van de gemiddelde bedrijfsgrootte per sector en grootteklasse is met behulp van de informatie uit het Handelsregister een inschatting gemaakt van de werkgelegenheid per cohort. Deze cijfers zijn vervolgens gecorrigeerd op basis van het aantal bedrijven en de werkgelegenheid volgens het CBS in De cohorten tellen zo op tot het aantal bedrijven naar sector en grootteklasse uit de statistiek Bedrijven in Nederland. Vaststelling arbeidsproductiviteit per cohort Met behulp van REACH is op basis van gegevens van gedeponeerde jaarrekeningen per cohort voor elke sector de arbeidsproductiviteit van rechtspersonen voor 1998 vastgesteld. 3 Het gevolg van het ontbreken van de niet-rechtspersonen en de kleine rechtspersonen is dat per sector de cellen van de jonge cohorten soms de rmate klein zijn dat bedrijven die ver buiten het gemiddelde liggen, het beeld in sterke mate gaan bepalen. Als oplossing voor dit probleem is gekozen de uiterste 5% aan beide zijden van de mediaan te elimineren. Deze bedrijven zouden anders door de kleine aantallen te veel het resultaat gaan bepalen. Met name de sector zakelijk tertiair en in mindere mate de industrie omvatten twijfelachtige uitkomsten. Dit komt mede doordat er relatief veel bedrijven van de nieuwe economie bij zitten. Deze bedrijven hebben de laatste jaren zeer fors geïnvesteerd, wat deels resulteerde in een verliessituatie. De berekeningen voor 1998 zijn gebaseerd op waarnemingen met minimaal omzet, winst en werkgelegenheid. Starters zijn voor het overgrote deel niet-rechtspersoon. Als rechtsvorm wordt meestal de eenmanszaak, VOF of maatschap gekozen. Deze groep bedrijven maakt geen deel 1 Van recentere jaren zijn nog te weinig waarnemingen beschikbaar. 2 Vrije beroepen en agrariërs zijn voorzover geen rechtspersoon vrijgesteld van de inschrijfplicht in het Handelsregister. 3 Van recentere jaren zijn nog te weinig waarnemingen beschikbaar. 7

8 uit van REACH. Om een reëel beeld te krijgen moeten deze bedrijven wel worden meegenomen. Voor de data van deze groep bedrijven is geput uit het EIM-starterscohort 1994 (Kemp en Verhoeven, 2001). Hieruit zijn voor zes jaar productiviteitsdata geconstrueerd. Omdat de starters in grote lijnen in de eerste jaren eenzelfde ontwikkeling doormaken als de rechtspersonen, is voor oudere jaren gerekend met dezelfde ontwikkeling. Beide reeksen zijn vervolgens gewogen door voor elk cohort per sector en grootteklasse de rechtsvorm vast te stellen. Dit maakt het mogelijk om per cohort de werkgelegenheid te verdelen over recht spersonen en niet-rechtspersonen. De omvang van de aldus berekende arbeidsproductiviteit voor het totale particuliere bedrijfsleven, herwogen voor de sectorgewichten, spoort redelijk met die van de Nationale Rekeningen. Op basis van de berekening komen we, nadat uitbijters geëlimineerd zijn, op en op basis van de NR op Ervan uitgaande dat bij de rechtspersonen van de jonge bedrijven de relatief grotere en beter presterende bedrijven zijn opgenomen, is het resultaat opvallend goed. De uitkomsten van de jonge bedrijven moeten vooral gezien worden als indicatie. Het absolute niveau van met name de jongere cohorten zou overschat kunnen zijn. Hierbij moet echter bedacht worden dat de cohorten uit deze analyse niet alleen bestaan uit starters, maar ook uit nieuwe dochterbedrijven, fusiebedrijven en deels voortzettingen of afsplitsingen onder een nieuwe eigenaar. Opvallend is wel dat het verloop van de arbeidsproductiviteit over de cohorten in de eerste 5 jaar een vrijwel identiek beeld laat zien als dat uit de eerdere berekeningen voor de starters naar voren komt. Om het niveau van de arbeidsproductiviteit in lijn te brengen met het feitelijke niveau (zijnde de NR) zijn voor elk cohort de niveaus bij de rechtspersonen met 11% verlaagd. In de volgende hoofdstukken worden de omvang van de werkgelegenheid, en het niveau en de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit gepresenteerd, opgeknipt naar (clusters van) cohorten. 8

9 3 Bijdrage cohorten aan het niveau van de arbeidsproductiviteit Het bedrijfsleven kan worden opgedeeld naar cohorten (jaar van oprichting) 1. Naarmate de jaargangen ouder worden, wordt het aandeel bedrijven in het ondernemingenbestand steeds kleiner. Bij de werkgelegenheid is dat niet zonder meer het geval. Dit hangt samen met de gemiddelde bedrijfsgrootte. De bedrijven in de oudere cohorten zijn gemiddeld groter. Er is dus een nauwe samenhang tussen bedrijfsgrootte en leeftijd. Tabel 1 geeft een beeld van deze verdelingen en de bedrijfsgrootte. Wat direct opvalt is de bedrijfsomvang van de jonge cohorten. Deze zijn veel groter dan bij de starters. Zo ligt de bedrijfsgrootte van cohort 2001 van de rechtspersonen op 2,7 werkzame personen, terwijl die van starters rond de 1,5 personen ligt. Bedacht moet worden dat cohort 2001 bij de rechtspersonen niet alleen starters omvat, maar daarnaast ook nieuwe dochterbedrijven, fusiebedrijven en afsplitsingen van bestaande bedrijven. Dergelijke bedrijven zijn aanmerkelijk groter dan starters. Tabel 1 laat ook zien dat conform de bedrijfsgrootte, het aandeel van het MKB in de werkgelegenheid toeneemt naarmate de bedrijven ouder worden. Naast de bedrijven en de werkgelegenheid is per cohort de hoogte van de arbeidspr o- ductiviteit bepaald. Deze is gemeten als de bruto toegevoegde waarde per werkzame persoon. De gegevens hebben betrekking op het jaar In figuur 1 is het verloop van de arbeidsproductiviteit naar leeftijd gegeven. Hiervoor is voor 1998 voor de bedrijven tot 10 jaar oud elke leeftijdscohort apart gegeven. Daarnaast zijn voor de totale populatie de resultaten van clusters van cohorten gegeven. Om de bijdrage van elke cohort aan de totale arbeidsproductiviteit aan te geven, is ook voor elke cohort het werkgelegenheidsbelang aangegeven. Opvallend is de hoge bijdrage van de oudste bedrijven. Ofschoon er maar bedrijven zijn die ouder zijn dan 75 jaar, zorgen deze bedrijven wel voor veel werkgelegenheid: ruim banen. Dit hangt nauw samen met de bedrijfsgrootte. De gemiddelde leeftijd van de bedrijven lag in 2001 op 16 jaar. Door de grote toestroom van bedrijven is de leeftijd de afgelopen jaren lager geworden. In 1994 was de gemiddelde leeftijd nog 18 jaar (Bangma et al., 1995). tabel 1 verdeling aantal bedrijven en werkgelegenheid over cohorten per ultimo 2001 werkgele- bedrijfs- gem. belang oprichtingsjaar bedrijven genheid grootte leeftijd MKB* totaal , % oprichtingsjaar: vóór % 4% 82, % oprichtingsjaar: tussen 1900 en % 2% 38, % oprichtingsjaar: tussen 1910 en % 3% 48, % 1 Een nieuw cohort omvat naast starters ook nieuwe dochterbedrijven, fusiebedrijven en afsplitsingen. 9

10 werkgele- bedrijfs- gem. belang oprichtingsjaar bedrijven genheid grootte leeftijd MKB* oprichtingsjaar: tussen 1920 en % 4% 31, % oprichtingsjaar: tussen 1930 en % 4% 20, % oprichtingsjaar: tussen 1940 en % 1% 36, % oprichtingsjaar: tussen 1945 en % 2% 34, % oprichtingsjaar: tussen 1950 en % 4% 22, % oprichtingsjaar: tussen 1960 en % 9% 27, % oprichtingsjaar: tussen 1970 en % 7% 24, % oprichtingsjaar: tussen 1975 en % 8% 18, % oprichtingsjaar: tussen 1980 en % 8% 13, % oprichtingsjaar: tussen 1985 en % 11% 11, % oprichtingsjaar: % 2% 9, % oprichtingsjaar: % 2% 9, % oprichtingsjaar: % 2% 7, % oprichtingsjaar: % 3% 7,9 9 55% oprichtingsjaar: % 3% 6,7 8 56% oprichtingsjaar: % 4% 8,0 7 44% oprichtingsjaar: % 3% 5,5 6 61% oprichtingsjaar: % 3% 5,4 5 60% oprichtingsjaar: % 3% 4,8 4 60% oprichtingsjaar: % 3% 3,7 3 68% oprichtingsjaar: % 2% 2,9 2 75% oprichtingsjaar: % 2% 2,7 1 73% * Gemeten als aandeel in de werkgelegenheid (personen). Bron: EIM, op basis van CBS en REACH. Het verloop van de arbeidsproductiviteit per cohort (zie figuur 1) suggereert een levenscyclusverloop. Volgens de theorie van de levenscyclus van een bedrijf doorloopt een bedrijf diverse stadia, waarbij de prestaties verbeteren tot het bedrijf het stadium van volwassenheid heeft bereikt. In de startfase zijn de transactiekosten hoog. Ondernemers moeten veel inspanningen verrichten om het bedrijf op de rails te krijgen. Ook spelen in de beginfase leereffecten een rol. Als het stadium van volwassenheid is bereikt, kan een terugval optreden (mogelijk door minder ambitie, opvolgingsproblemen, etc.), tot het bedrijf in de eindfase wordt opgeheven. Deze laatste fase hoeft niet bereikt te worden, als het bedrijf tijdig de bakens verzet door met nieuwe producten te komen (Van der Wijst en Verhoeven, 1996). Bij sectoren gaat het om een gemiddelde van bedrijven. De cijfers laten zien dat het topniveau van de arbeidsproductiviteit ligt bij bedrijven tussen de 15 en 20 jaar. Opvallend is dat dit beeld spoor t met eerder onderzoek van EIM, waaruit blijkt dat snelle groeiers en normale groeiers oververtegenwoordigd zijn bij bedrijven tot 17 jaar (Bangma en Verhoeven, 2001). Na 20 jaar valt het niveau van de arbeidsproductiviteit terug. Tussen de 30 en 40 jaar is er opnieuw sprake van een hoger niveau. Bij oudere bedrijven valt het niveau weer terug. Er lijkt sprake te zijn van een cyclische beweging die ook al eerder is gevonden bij het aandeel snelgroeiende bedrij- 10

11 ven. Het lijkt erop dat rond het tijdstip van een bedrijfsopvolging (na ± jaar) er een nieuwe impuls voor het bedrijf plaatsvindt. Om het belang van de diverse cohorten voor de totale arbeidsproductiviteit van de particuliere sector weer te geven is in figuur 1 voor elk van de onderscheiden cohorten tevens het aandeel van de werkgelegenheid per cohort weergegeven. Het werkgelegenheidsaandeel wordt bepaald door het aantal bedrijven en door de gemiddelde bedrijfsgrootte. figuur 1 niveau en belang arbeidsproductiviteit naar leeftijd bedrijven, 1998 niveau x ,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0, Bron: EIM, op basis van REACH, EIM-starterscohort 1994 en Nationale Rekeningen leeftijd cohorten in jaren arbeidsproductiviteit (x euro) bijdrage (%) >75 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% bijdrage aan arbeidsproductiviteit 11

12

13 4 Bijdrage cohorten aan de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit Cohorten van bedrijven kunnen een verschillende bijdrage hebben aan de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit. In figuur 2 wordt de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit per cluster van cohorten van 1997 op 1998 weergegeven. De mutaties zijn ontleend aan REACH en reëel gemaakt op basis van de Nationale Rekeningen. De niveaus zijn de niveaus uit het vorige hoofdstuk, waarbij naast de rechtspersonen uit REACH ook weer rekening wordt gehouden met niet-rechtspersonen. 1 Voor dat jaar was er een groei van de arbeidsproductiviteit met 1,9% (cohorten gewogen met de feitelijke werkgelegenheid). Dit spoort goed met de feitelijke ontwikkeling. Volgens berekeningen van het CPB bedroeg de stijging in de marktsector 2,1%. De cijfers per cohort laten zien dat de ontwikkeling een cyclisch verloop heeft. Clusters met een dan weer hogere en dan weer lagere groei wisselen elkaar af. Wellicht spelen bij de cohorten met een lage productiviteitsgroei het op orde brengen van de organisatie en de opvolging een rol. Bovengemiddeld zijn de clusters 1-5 jaar, jaar, jaar, jaar en jaar. Onder het gemiddelde scoren de clusters 6-10 jaar, jaar, jaar en ouder dan 75 jaar. Opvallend is daarbij de daling bij de oudste groep bedrijven (>75 jaar). Op voorhand is verder geen duidelijk patroon te herkennen. Zo is er geen significant verband tussen de hoogte en de ontwik keling van de arbeidsproductiviteit, ofschoon beide een cyclisch patroon kennen (zie figuur 2). figuur 2 niveau en ontwikkeling arbeidsproductiviteit ,0 7,0 60,0 6,0 5,0 50,0 4,0 niveau 1998 x ,0 30,0 3,0 2,0 1,0 groei 1998 in % 20,0 0,0 10,0-1,0-2,0 0, >75 totaal leeftijd cohorten in jaren niveau '98 groei '98-3,0 Bron: EIM, op basis van REACH en EIM-starterscohort. Per cluster van cohorten is een berekening gemaakt van de bijdrage aan de totale a r- beidsproductiviteitsontwikkeling. In tabel 2 wordt dit weergegeven. Om tot een reële berekening te komen is het gewicht van de bedrijven vergroot op basis van de feitelijke werkgelegenheidscijfers per cohort (zie tabel 1). Op basis van REACH zouden met name jonge cohorten door de kleine aantallen in de populatie anders niet meedoen. De bij- 1 Bij de ontwikkeling is verondersteld dat rechtspersonen en niet-rechtspersonen dezelfde ontwikkeling doormaken. 13

14 drage aan de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit is bepaald aan de hand van het aandeel in de werkgelegenheid. Het cluster jaar levert de grootste bijdrage aan de stijging van de arbeidsproductiviteit met 53 procentpunt. De clusters 6-10 jaar, jaar en jaar leveren maar een zeer kleine bijdrage aan de stijging, terwijl de bijdrage van de groep bedrijven van 75 jaar en ouder negatief is. Dit hangt samen met de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit in deze cohorten. tabel 2 bijdrage cohorten aan de ontwikkeling arbeidsproductiviteit 1998 leeftijd bedrijven in jaren ontwikkeling per jaar in % bijdrage 1-5 2,7 0, ,3 0, ,6 0, ,8 0, ,3 0, ,2 0, ,3 0, ,0 0, ,3 0,26 >75-1,8-0,26 totaal 1,9 1,9 Bron: EIM, o.b.v. REACH. 14

15 5 De invloed van meer starters op de arbeidsproductiviteit In deze paragraaf wordt een impulsanalyse uitgevoerd naar het effect van meer starters op de arbeidsproductiviteit per cohort. Indien verondersteld wordt dat de hoogte van de arbeidsproductiviteit per cohort (gemeten in constante prijzen) een gegeven is (er wordt geabstraheerd van een arbeidsproductiviteitsstijging als gevolg van een verandering in de kapitaalintensiteit en de totale factorproductiviteit), dan doorlopen de cohorten de arbeidspr oductiviteitsniveaus zoals deze zijn weergegeven in figuur 1. Door het aantal bedrijven in jaar 1 te verhogen kan het effect van meer nieuwe bedrijven in de tijd worden geanalyseerd. Hierbij wordt gewerkt met een vaste overlevingsfractie en een vaste bedrijfsgrootte per cohort. Omdat het hier een statische analyse betreft, hebben de nieuwe bedrijven geen invloed op het gedrag van bestaande bedrijven. We presenteren 2 impulsen: 1 Het aantal nieuwe bedrijven wordt structureel verhoogd met (een groei van 12,5%), daarna is het aantal nieuwe bedrijven jaarlijks stabiel. 2 Het aantal nieuwe bedrijven wordt het eerste jaar met verhoogd, en vervolgens elk jaar met nog eens 1% extra (t 1 = ; t 2 =+6565, t 3 = +6631, etc.). De effecten van de impulsen worden doorgerekend na vervanging van de 1 e, 2 e, 3 e, 4 e, 5 e, 10 e, 15 e, 20 e, 40 e en 50 e, 70 e en oudste jaargang. Uit de cijfers komt naar voren dat meer nieuwe bedrijven (impuls 1) in de eerste jaar een negatieve invloed hebben op het niveau van de arbeidsproductiviteit. Het aandeel van cohorten met een relatief lage arbeidsproductiviteit neemt voortdurend toe. Pas als het aandeel van de cohorten met een bovengemiddelde arbeidsproductiviteit toeneemt, is sprake van een positieve invloed. De invloed van nieuwe bedrijven is echter niet permanent. Indien alle cohorten de structurele verhoging hebben doorlopen, is de oorspronkelijke verdeling weer van kracht en wordt het oorspronkelijke niveau weer bereikt. In het geval van de continue groei van het aantal nieuwe bedrijven komt de arbeidsproductiviteit zelfs permanent onder de oorspronkelijke waarde te liggen. Dit is het gevolg van het steeds groter wordende belang van jonge cohorten met een relatief lage arbeidsproductiviteit. In figuur 3 geven de staafjes de cumulatieve afwijking ten opzichte van de uitgangssituatie weer. 15

16 figuur 3 invloed van een verandering in de cohortsamenstelling op de arbeidsproductiviteit (links een vaste impuls; rechts een toenemende impuls) verandering apt agv jaarlijks structureel 6500 starters extra verandering agv 6500 starters extra in t=1 en vervolgens jaarlijks 1% daarboven 0,20% 0,00% 0,10% -0,10% -0,20% 0,00% -0,30% -0,10% -0,40% -0,20% -0,50% -0,30% -0,60% -0,40% t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang oudste jaargang -0,70% t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang jaargang oudste jaargang Bron: EIM, op basis van REACH en CBS. 16

17 6 Conclusie In dit hoofdstuk is een statische analyse gedaan naar de bijdrage van verschillende cohorten aan de arbeidsproductiviteit. De conclusie van deze analyse is dat de leeftijd een determinant is van arbeidsproductiviteit. Bedrijven van jaar oud hebben een relatief hoog arbeidsproductiviteitsniveau en leveren een belangrijke bijdrage aan de groei van de arbeidsproductiviteit. Uit de berekeningen blijkt verder dat een vergroting van het aantal starters ceteris paribus structureel geen positieve uitwerking heeft op het niveau van de arbeidsproductiviteit. Een continue groei van het aantal starters werkt structureel zelfs negatief uit. Het nadeel van deze statische analyse is dat bedrijven elkaar niet beïnvloeden. Het betreft hier een partiële benadering onder de veronderstelling dat de hoogte van de arbeidsproductiviteit van een cohort elk jaar in een constante verhouding tot elkaar staat. Welvaartseffecten van starters zijn daarmee afwezig. In de praktijk zijn cohorten echter geen geïsoleerde groepen. Bestaande bedrijven reageren op en/of werken samen met nieuwe bedrijven. Ook kunnen er veranderingen optreden in de kenmerken van de starters, zoals de startgrootte, de overlevingsfractie, de groei en de faillissementen. 17

18

19 Geraadpleegde literatuur Kemp, R.G.M., W.H.J. Verhoeven, Baten en lasten van startende ondernemingen, EIM, i.o.v. het Ministerie van Economische Zaken, 2001 Bangma, K.L., W.H.J. Verhoeven, Het belang van bedrijfstypen voor de werkgelegenheidsontwikkeling, editie 2000, EIM, i.o.v. het Ministerie van Economische Z a- ken, 2001 Wijst, D., W.H.J. Verhoeven, Financial aspects of firm growth, EIM, 1996 Bangma, K.L., M. Clement, W.H.J. Verhoeven, Bijdrage van het MKB aan de werkgelegenheidsontwikkeling, EIM, i.o.v. het Ministerie van Economische Zaken,

MKB-index april 2017

MKB-index april 2017 MKB-index april 2017 Zoetermeer, 4 mei 2017 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties en

Nadere informatie

Bedrijvendynamiek en werkgelegenheid 1998-2012

Bedrijvendynamiek en werkgelegenheid 1998-2012 Bedrijvendynamiek en werkgelegenheid 1998-2012 drs. K.L. Bangma drs. A. Bruins drs. D. Snel drs. N. Timmermans Zoetermeer, 5 juli 2013 Rapportnummer : A201337 Dit onderzoek is gefinancierd door het programmaonderzoek

Nadere informatie

Kengetallen ondernemerschap

Kengetallen ondernemerschap Kengetallen ondernemerschap Tabellenboek drs. N.G.L. Timmermans R. in 't Hout K. Bakker drs. W. H.J. Verhoeven Zoetermeer, 14 augustus 2009 Dit onderzoek is gefinancierd door het Ministerie van Economische

Nadere informatie

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Fryslân

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Fryslân Personeelsmonitor Provincies Benchmarkrapport Zoetermeer, september 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Zeeland

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Zeeland Personeelsmonitor Provincies Benchmarkrapport Zoetermeer, september 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Gelderland

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Gelderland Personeelsmonitor Provincies Benchmarkrapport Zoetermeer, september 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Drenthe

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Drenthe Personeelsmonitor Provincies Benchmarkrapport Zoetermeer, september 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Zuid-Holland

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Zuid-Holland Personeelsmonitor Provincies Benchmarkrapport Zoetermeer, september 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Limburg

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Limburg Personeelsmonitor Provincies Benchmarkrapport Zoetermeer, september 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Flevoland

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Flevoland Personeelsmonitor Provincies Benchmarkrapport Zoetermeer, september 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Noord-Holland

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Noord-Holland Personeelsmonitor Provincies Benchmarkrapport Zoetermeer, oktober 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

BNA Conjunctuurmeting

BNA Conjunctuurmeting BNA Conjunctuurmeting September 2011 Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Nederlandse Architecten Jollemanhof 14 Postbus 19606 1000 GP Amsterdam T 020 555 36 66 F 020 555 36

Nadere informatie

Ergernissen van ondernemers in het MKB Minirapportage

Ergernissen van ondernemers in het MKB Minirapportage Ergernissen van ondernemers in het MKB Minirapportage drs. C.M. Wiggers Zoetermeer, augustus 2003 Nummer: M200304 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij EIM. Het gebruik van cijfers en/of teksten

Nadere informatie

Belasting over de winst verdeeld naar sector en grootteklasse

Belasting over de winst verdeeld naar sector en grootteklasse Belasting over de winst verdeeld naar sector en grootteklasse Minirapportage ir. C.C. van de Graaff drs. W.H.J. Verhoeven drs. P. Vroonhof K. Bakker Zoetermeer, 18 september 2002 Dit onderzoek is uitgevoerd

Nadere informatie

De Watersector Exportindex (WEX)

De Watersector Exportindex (WEX) De Watersector Exportindex (WEX) prognose 2006 drs. P. Gibcus drs. W.H.J. Verhoeven Zoetermeer, februari 2007 Dit onderzoek is gefinancierd door het programma Partners voor Water. De verantwoordelijkheid

Nadere informatie

De oudere starter in Nederland Quick Service

De oudere starter in Nederland Quick Service De oudere starter in Nederland Quick Service Heleen Stigter Zoetermeer, januari 2003 Dit onderzoek maakt deel uit van het programmaonderzoek MKB en Ondernemerschap, dat wordt gefinancierd door het Ministerie

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2011. Dienst inburgeren Universiteit van Amsterdam, INTT

Tevredenheidsonderzoek 2011. Dienst inburgeren Universiteit van Amsterdam, INTT Tevredenheidsonderzoek 2011 Dienst inburgeren Universiteit van Amsterdam, INTT Zoetermeer, zaterdag 4 februari 2012 In opdracht van Universiteit van Amsterdam, INTT De verantwoordelijkheid voor de inhoud

Nadere informatie

De Watersector Exportindex (WEX)

De Watersector Exportindex (WEX) De Watersector Exportindex (WEX) Prognose 2005 drs. P. Gibcus drs. W.H.J. Verhoeven Zoetermeer, februari 2006 Dit onderzoek is gefinancierd door het programma Partners voor Water. De verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2014 / Accessio Inburgering

Tevredenheidsonderzoek 2014 / Accessio Inburgering Tevredenheidsonderzoek 2014 / 2015 Accessio Inburgering Zoetermeer, woensdag 5 augustus 2015 In opdracht van Accessio Inburgering De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Dienst inburgeren Hogeschool Inholland Amsterdam/Diemen

Tevredenheidsonderzoek Dienst inburgeren Hogeschool Inholland Amsterdam/Diemen Tevredenheidsonderzoek 2011 Dienst inburgeren Hogeschool Inholland Amsterdam/Diemen Zoetermeer, zaterdag 4 februari 2012 In opdracht van Hogeschool Inholland Amsterdam/Diemen De verantwoordelijkheid voor

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Fox AOB

Tevredenheidsonderzoek Fox AOB Tevredenheidsonderzoek 2015 Fox AOB Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van Fox AOB De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting

Nadere informatie

Kunnen MKB-ondernemers de weg nog vinden? Veranderingen in de sociale zekerheid

Kunnen MKB-ondernemers de weg nog vinden? Veranderingen in de sociale zekerheid Kunnen MKB-ondernemers de weg nog vinden? Veranderingen in de sociale zekerheid Peter Brouwer Zoetermeer, april 2003 Dit onderzoek maakt deel uit van het programmaonderzoek MKB en Ondernemerschap, dat

Nadere informatie

Aanscherpingen glijdende schaal. Geschatte resultaten van recente en voorgenomen aanscherpingen. Samenvatting

Aanscherpingen glijdende schaal. Geschatte resultaten van recente en voorgenomen aanscherpingen. Samenvatting Aanscherpingen glijdende schaal Geschatte resultaten van recente en voorgenomen aanscherpingen Samenvatting WODC, Ministerie van Veiligheid en Justitie 2014 Drs. Zosja Berdowski; Ir. Alexandra Vennekens

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2011. Dienst inburgeren Studiecentrum Talen Eindhoven bv

Tevredenheidsonderzoek 2011. Dienst inburgeren Studiecentrum Talen Eindhoven bv Tevredenheidsonderzoek 2011 Dienst inburgeren Studiecentrum Talen Eindhoven bv Zoetermeer, zaterdag 4 februari 2012 In opdracht van Studiecentrum Talen Eindhoven bv De verantwoordelijkheid voor de inhoud

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Heliomare

Tevredenheidsonderzoek Heliomare Tevredenheidsonderzoek Heliomare Naar Werk Meetjaar 2017/2018 Zoetermeer, 4-5-2018 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

De stand van Mediation in Nederland

De stand van Mediation in Nederland De stand van Mediation in Nederland drs. R.J.M. Vogels Zoetermeer, 17 november 2011 In opdracht van het Nederlands Mediation Instituut (NMI). De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Stratus.

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Hogeschool van Amsterdam

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Hogeschool van Amsterdam Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 Hogeschool van Amsterdam Zoetermeer, woensdag 9 november 2016 In opdracht van Hogeschool van Amsterdam De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2014 / 2015. Regionaal Autisme Centrum onderdeel Autismewerk.nl

Tevredenheidsonderzoek 2014 / 2015. Regionaal Autisme Centrum onderdeel Autismewerk.nl Tevredenheidsonderzoek 2014 / 2015 Regionaal Autisme Centrum onderdeel Autismewerk.nl Zoetermeer, vrijdag 13 november 2015 In opdracht van Regionaal Autisme Centrum onderdeel Autismewerk.nl De verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Exportontwikkeling van het industriële MKB

Exportontwikkeling van het industriële MKB Exportontwikkeling van het industriële MKB Ro Braaksma Zoetermeer, 3 september 2003 Bestelnummer: M200305 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij EIM. Het gebruik van cijfers en/of teksten als

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2012. Jobcoach organisatie Trace Daelzicht

Tevredenheidsonderzoek 2012. Jobcoach organisatie Trace Daelzicht Tevredenheidsonderzoek 2012 Jobcoach organisatie Trace Daelzicht Zoetermeer, maandag 4 februari 2013 In opdracht van Jobcoach organisatie Trace Daelzicht De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek De Opstap, Leerwerktraject van De Kapstok

Tevredenheidsonderzoek De Opstap, Leerwerktraject van De Kapstok Tevredenheidsonderzoek 2014-2015 De Opstap, Leerwerktraject van De Kapstok Zoetermeer, maandag 3 augustus 2015 In opdracht van De Opstap, Leerwerktraject van De Kapstok De verantwoordelijkheid voor de

Nadere informatie

Conjunctuurpeiling BNA Voorjaar 2015

Conjunctuurpeiling BNA Voorjaar 2015 Conjunctuurpeiling BNA Voorjaar René Vogels Zoetermeer, 10 april De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning in artikelen,

Nadere informatie

Kostenontwikkeling binnenvaart 2015 en raming 2016

Kostenontwikkeling binnenvaart 2015 en raming 2016 Kostenontwikkeling binnenvaart 2015 en raming 2016 Uitgave januari 2016 Rapport uitgebracht aan: Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart W. van der Geest C11540/2016/0188 Zoetermeer, 29 januari 2016

Nadere informatie

Uitgevoerd in opdracht van. Rapportage beoordelen en incidenteel belonen 2013 Provincies

Uitgevoerd in opdracht van. Rapportage beoordelen en incidenteel belonen 2013 Provincies Uitgevoerd in opdracht van Rapportage beoordelen en incidenteel belonen 2013 Provincies Zoetermeer, 17 september 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2014 / Fontys Hogescholen - Talencentrum

Tevredenheidsonderzoek 2014 / Fontys Hogescholen - Talencentrum Tevredenheidsonderzoek 2014 / 2015 Fontys Hogescholen - Talencentrum Zoetermeer, dinsdag 4 augustus 2015 In opdracht van Fontys Hogescholen - Talencentrum De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2014 / De Nieuwe Werkgever

Tevredenheidsonderzoek 2014 / De Nieuwe Werkgever Tevredenheidsonderzoek 2014 / 2015 De Nieuwe Werkgever Zoetermeer, dinsdag 4 augustus 2015 In opdracht van De Nieuwe Werkgever De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van

Nadere informatie

Zoetermeer, 28 februari 2018

Zoetermeer, 28 februari 2018 Cliëntenaudit BWRI Zoetermeer, 28 februari 2018 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek. ROC Drenthe College meetperiode: 1 januari 2018 tot en met 31 december 2018 Definitief rapport

Tevredenheidsonderzoek. ROC Drenthe College meetperiode: 1 januari 2018 tot en met 31 december 2018 Definitief rapport Tevredenheidsonderzoek ROC Drenthe College meetperiode: 1 januari 2018 tot en met 31 december 2018 Definitief rapport In opdracht van ROC Drenthe College Zoetermeer, donderdag 22 maart 2018 De verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Heliomare

Tevredenheidsonderzoek Heliomare Tevredenheidsonderzoek Heliomare Werkfit maken Meetjaar 207/208 Zoetermeer, 4-5-208 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek ROC De Leijgraaf

Tevredenheidsonderzoek ROC De Leijgraaf Tevredenheidsonderzoek 2015 ROC De Leijgraaf Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van ROC De Leijgraaf De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of

Nadere informatie

Bouwers en hun gemeente

Bouwers en hun gemeente Bouwers en hun gemeente E e n pe iling in de aanloop naar de Gemeenteraadsverkiezinge n 2014 1 2 Bouwers en hun gemeente E e n pe iling in de aanloop naar de Gemeenteraadsverkiezinge n 2014 drs. Pim van

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015. AM Werk Reïntegratie BV

Tevredenheidsonderzoek 2015. AM Werk Reïntegratie BV Tevredenheidsonderzoek 2015 AM Werk Reïntegratie BV Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van AM Werk Reïntegratie BV De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2012 / A&P Partners

Tevredenheidsonderzoek 2012 / A&P Partners Tevredenheidsonderzoek 2012 / 2013 A&P Partners Zoetermeer, zaterdag 3 augustus 2013 In opdracht van A&P Partners De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Wajong Talenten B.V.

Tevredenheidsonderzoek Wajong Talenten B.V. Tevredenheidsonderzoek 2015 Wajong Talenten B.V. Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van Wajong Talenten B.V. De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2010 / Olympia uitzendbureau

Tevredenheidsonderzoek 2010 / Olympia uitzendbureau Tevredenheidsonderzoek 2010 / 2011 Olympia uitzendbureau Zoetermeer, donderdag 4 augustus 2011 In opdracht van Olympia uitzendbureau De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Jobcoach Company

Tevredenheidsonderzoek Jobcoach Company Tevredenheidsonderzoek 2014 Jobcoach Company Zoetermeer, vrijdag 13 februari 2015 In opdracht van Jobcoach Company De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Piblw-Reïntegratie BV.

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Piblw-Reïntegratie BV. Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 Piblw-Reïntegratie BV. Zoetermeer, dinsdag 19 juli 2016 In opdracht van Piblw-Reïntegratie BV. De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik

Nadere informatie

Conjunctuurpeiling BNA. Voorjaar René Vogels

Conjunctuurpeiling BNA. Voorjaar René Vogels Conjunctuurpeiling BNA Voorjaar 2014 René Vogels Zoetermeer, 22 april 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

Cliëntenaudit Bureau ABC

Cliëntenaudit Bureau ABC Cliëntenaudit Bureau ABC 2014 Zoetermeer 17 april 2015 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties

Nadere informatie

Bijdrage van buitenlandse werknemers aan innovatie in het MKB. drs. A. Bruins T. Span MSc drs. P. Gibcus

Bijdrage van buitenlandse werknemers aan innovatie in het MKB. drs. A. Bruins T. Span MSc drs. P. Gibcus Bijdrage van buitenlandse werknemers aan innovatie in het MKB drs. A. Bruins T. Span MSc drs. P. Gibcus Zoetermeer, december 2013 ISBN : 978-90-371-1096-8 Rapportnummer : A201363 Dit onderzoek is gefinancierd

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 ROC A12

Tevredenheidsonderzoek 2015 ROC A12 Tevredenheidsonderzoek 2015 ROC A12 Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van ROC A12 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 BABEL

Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 BABEL Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 BABEL Zoetermeer, donderdag 4 augustus 2016 In opdracht van BABEL De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Twintaal Trainingen

Tevredenheidsonderzoek Twintaal Trainingen Tevredenheidsonderzoek 2015 Twintaal Trainingen Zoetermeer, woensdag 17 februari 2016 In opdracht van Twintaal Trainingen De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Nieuwland Opleidingen B.V.

Tevredenheidsonderzoek Nieuwland Opleidingen B.V. Tevredenheidsonderzoek 2015 Nieuwland Opleidingen B.V. Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van Nieuwland Opleidingen B.V. De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek totaal inburgering bv

Tevredenheidsonderzoek totaal inburgering bv Tevredenheidsonderzoek 2015 totaal inburgering bv Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van totaal inburgering bv De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2011. BHP Groep Loopbaanadvisering

Tevredenheidsonderzoek 2011. BHP Groep Loopbaanadvisering Tevredenheidsonderzoek 2011 BHP Groep Loopbaanadvisering Zoetermeer, zaterdag 4 februari 2012 In opdracht van BHP Groep Loopbaanadvisering De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia/Stratus.

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2014 / Stichting VluchtelingenWerk Zuidwest Nederland

Tevredenheidsonderzoek 2014 / Stichting VluchtelingenWerk Zuidwest Nederland Tevredenheidsonderzoek 2014 / 2015 Stichting VluchtelingenWerk Zuidwest Nederland Zoetermeer, donderdag 13 augustus 2015 In opdracht van Stichting VluchtelingenWerk Zuidwest Nederland De verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / TAMA TalentCentrum

Tevredenheidsonderzoek 2015 / TAMA TalentCentrum Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 TAMA TalentCentrum Zoetermeer, donderdag 4 augustus 2016 In opdracht van TAMA TalentCentrum De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Fontys Hogescholen - Talencentrum

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Fontys Hogescholen - Talencentrum Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 Fontys Hogescholen - Talencentrum Zoetermeer, dinsdag 19 juli 2016 In opdracht van Fontys Hogescholen - Talencentrum De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek ROC Kop van Noord-Holland bedrijfsopleidingen

Tevredenheidsonderzoek ROC Kop van Noord-Holland bedrijfsopleidingen Tevredenheidsonderzoek 2013 ROC Kop van Noord-Holland bedrijfsopleidingen Zoetermeer, dinsdag 4 februari 2014 In opdracht van ROC Kop van Noord-Holland bedrijfsopleidingen De verantwoordelijkheid voor

Nadere informatie

Effecten BTW-verandering op het. gedrag van consumenten in de. Schilders- en stukadoorsbranche. drs. K.L. Bangma drs. D. Snel

Effecten BTW-verandering op het. gedrag van consumenten in de. Schilders- en stukadoorsbranche. drs. K.L. Bangma drs. D. Snel Effecten BTW-verandering op het gedrag van consumenten in de Schilders- en stukadoorsbranche drs. K.L. Bangma drs. D. Snel Zoetermeer, 23 maart 2012 Dit onderzoek is gefinancierd door CNV Vakmensen, FNV

Nadere informatie

Brancheonderzoek BNA. Conjunctuurpeiling voorjaar Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Nederlandse Architecten

Brancheonderzoek BNA. Conjunctuurpeiling voorjaar Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Nederlandse Architecten Brancheonderzoek BNA Conjunctuurpeiling voorjaar 2012 Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Nederlandse Architecten Jollemanhof 14 Postbus 19606 1000 GP Amsterdam T 020 555 36

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek ROC Alfa-college, unit Educatie

Tevredenheidsonderzoek ROC Alfa-college, unit Educatie Tevredenheidsonderzoek 2014 ROC Alfa-college, unit Educatie Zoetermeer, vrijdag 13 februari 2015 In opdracht van ROC Alfa-college, unit Educatie De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia.

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015. Stap.nu Reïntegratie & Counseling

Tevredenheidsonderzoek 2015. Stap.nu Reïntegratie & Counseling Tevredenheidsonderzoek 2015 Stap.nu Reïntegratie & Counseling Zoetermeer, zaterdag 27 februari 2016 In opdracht van Stap.nu Reïntegratie & Counseling De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia.

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Friesland College, FC-Extra,School voor Volwasseneneducatie

Tevredenheidsonderzoek Friesland College, FC-Extra,School voor Volwasseneneducatie Tevredenheidsonderzoek 2014 Friesland College, FC-Extra,School voor Volwasseneneducatie Zoetermeer, vrijdag 13 februari 2015 In opdracht van Friesland College, FC-Extra,School voor Volwasseneneducatie

Nadere informatie

Brancheonderzoek BNA. Conjunctuurmeting oktober 2012. Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Nederlandse Architecten

Brancheonderzoek BNA. Conjunctuurmeting oktober 2012. Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Nederlandse Architecten Brancheonderzoek BNA Conjunctuurmeting oktober 2012 Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Nederlandse Architecten Jollemanhof 14 Postbus 19606 1000 GP Amsterdam T 020 555 36 66

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Dienst inburgeren Landstede

Tevredenheidsonderzoek Dienst inburgeren Landstede Tevredenheidsonderzoek 2011 Dienst inburgeren Landstede Zoetermeer, zaterdag 4 februari 2012 In opdracht van Landstede De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Pappenheim Re-integratie en Outplacement

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Pappenheim Re-integratie en Outplacement Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 Pappenheim Re-integratie en Outplacement Zoetermeer, dinsdag 19 juli 2016 In opdracht van Pappenheim Re-integratie en Outplacement De verantwoordelijkheid voor de inhoud

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015. Rijn IJssel, Educatie & Integratie

Tevredenheidsonderzoek 2015. Rijn IJssel, Educatie & Integratie Tevredenheidsonderzoek 2015 Rijn IJssel, Educatie & Integratie Zoetermeer, zaterdag 27 februari 2016 In opdracht van Rijn IJssel, Educatie & Integratie De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij

Nadere informatie

Stemming onder ondernemers in het MKB

Stemming onder ondernemers in het MKB Stemming onder ondernemers in het MKB ISBN : 978-90-371-1130-9 Rapportnummer : A201424 Dit onderzoek is gefinancierd door het programmaonderzoek MKB en Ondernemerschap (www.ondernemerschap.nl) Panteia

Nadere informatie

Benchmark klanten Qredits

Benchmark klanten Qredits Benchmark klanten Qredits Lia Smit Zoetermeer, maart 2013 Rapportnummer: A201308 Dit onderzoek is mede gefinancierd door het programmaonderzoek MKB en Ondernemerschap (www.ondernemerschap.nl). Voor alle

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Dienst inburgeren ROC Mondriaan

Tevredenheidsonderzoek Dienst inburgeren ROC Mondriaan Tevredenheidsonderzoek 2010 Dienst inburgeren ROC Mondriaan Zoetermeer, vrijdag 4 februari 2011 In opdracht van ROC Mondriaan De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2014. STE Languages

Tevredenheidsonderzoek 2014. STE Languages Tevredenheidsonderzoek 2014 STE Languages Zoetermeer, vrijdag 13 februari 2015 In opdracht van STE Languages De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Dienst inburgeren ROC Midden Nederland Participatieopleidingen

Tevredenheidsonderzoek Dienst inburgeren ROC Midden Nederland Participatieopleidingen Tevredenheidsonderzoek 2010 Dienst inburgeren ROC Midden Nederland Participatieopleidingen Zoetermeer, vrijdag 4 februari 2011 In opdracht van ROC Midden Nederland Participatieopleidingen De verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Global Entrepreneurship Monitor 2002

Global Entrepreneurship Monitor 2002 Global Entrepreneurship Monitor 2002 Niels Bosma Zoetermeer, 14 november 2002 Dit onderzoek maakt deel uit van het programmaonderzoek MKB en Ondernemerschap, dat wordt gefinancierd door het Ministerie

Nadere informatie

Gebruik van datasets programmaonderzoek in 2012

Gebruik van datasets programmaonderzoek in 2012 Gebruik van datasets programmaonderzoek in 2012 S.P. Meppelink Zoetermeer, april 2013 Rapportnummer: R201302 Dit onderzoek is mede gefinancierd door het programmaonderzoek MKB en Ondernemerschap (www.ondernemerschap.nl).

Nadere informatie

VBO Woonindex. Tweede kwartaal drs. P. Rosenboom

VBO Woonindex. Tweede kwartaal drs. P. Rosenboom VBO Woonindex Tweede 2008 drs. P. Rosenboom Zoetermeer, 10 juli 2008 In opdracht van VBO Makelaars. De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Stratus. Het gebruik van cijfers en/of teksten als

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Wajong Talenten B.V.

Tevredenheidsonderzoek Wajong Talenten B.V. Tevredenheidsonderzoek 2014 Wajong Talenten B.V. Zoetermeer, zondag 3 mei 2015 In opdracht van Wajong Talenten B.V. De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Profunda Loopbaancoaching

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Profunda Loopbaancoaching Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 Profunda Loopbaancoaching Zoetermeer, donderdag 4 augustus 2016 In opdracht van Profunda Loopbaancoaching De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het

Nadere informatie

Van goede naar betere dienstverlening. Tevredenheids- en behoefteonderzoek voor het Vervangingsfonds en Participatiefonds

Van goede naar betere dienstverlening. Tevredenheids- en behoefteonderzoek voor het Vervangingsfonds en Participatiefonds Van goede naar betere dienstverlening Tevredenheids- en behoefteonderzoek voor het Vervangingsfonds en Participatiefonds Inge van den Ende, Mandy Goes en Roxanne de Vreede Zoetermeer, 26 april 2018 De

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Lest Best

Tevredenheidsonderzoek Lest Best Tevredenheidsonderzoek 2014-2015 Lest Best Zoetermeer, maandag 3 augustus 2015 In opdracht van Lest Best De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten

Nadere informatie

Innovatie in het MKB in Noord-Nederland

Innovatie in het MKB in Noord-Nederland Innovatie in het MKB in C10978 Petra Gibcus en Yvonne Prince Zoetermeer, 16 juli 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of

Nadere informatie

Administratieve lasten Regeling invoer, uitvoer en verkeer van planten Nulmeting 2002

Administratieve lasten Regeling invoer, uitvoer en verkeer van planten Nulmeting 2002 Administratieve lasten Regeling invoer, uitvoer en verkeer van planten Nulmeting 2002 Frits Suyver Zoetermeer, 17 februari 2004 Dit onderzoek is gefinancierd door het Ministerie van Landbouw, Natuur en

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Plan B Loopbaanbegeleiding en re-integratie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Plan B Loopbaanbegeleiding en re-integratie Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 Plan B Loopbaanbegeleiding en re-integratie Zoetermeer, donderdag 4 augustus 2016 In opdracht van Plan B Loopbaanbegeleiding en re-integratie De verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Het effect van beleid voor (innovatieve) starters en snelle groeiers op de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit

Het effect van beleid voor (innovatieve) starters en snelle groeiers op de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit Het effect van beleid voor (innovatieve) starters en snelle groeiers op de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit drs. W.H.J. Verhoeven dr. R.G.M. Kemp drs. H.H.M. Peeters Zoetermeer, augustus 2002

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Replooy re-integratie & coaching vof

Tevredenheidsonderzoek Replooy re-integratie & coaching vof Tevredenheidsonderzoek 2013-2014 Replooy re-integratie & coaching vof Zoetermeer, zondag 3 augustus 2014 In opdracht van Replooy re-integratie & coaching vof De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Bijstand naar Werk

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Bijstand naar Werk Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 Bijstand naar Werk Zoetermeer, dinsdag 19 juli 2016 In opdracht van Bijstand naar Werk De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Voorzet Arbeid B.V.

Tevredenheidsonderzoek Voorzet Arbeid B.V. Tevredenheidsonderzoek 2015 Voorzet Arbeid B.V. Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van Voorzet Arbeid B.V. De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2013-2014. Stichting ActiefTalent

Tevredenheidsonderzoek 2013-2014. Stichting ActiefTalent Tevredenheidsonderzoek 2013-2014 Stichting ActiefTalent Zoetermeer, donderdag 21 mei 2015 In opdracht van Stichting ActiefTalent De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Nieuwe Koers BV

Tevredenheidsonderzoek Nieuwe Koers BV Tevredenheidsonderzoek 2014 Nieuwe Koers BV Zoetermeer, vrijdag 13 februari 2015 In opdracht van Nieuwe Koers BV De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Voorzet Arbeid B.V.

Tevredenheidsonderzoek Voorzet Arbeid B.V. Tevredenheidsonderzoek 2014 Voorzet Arbeid B.V. Zoetermeer, vrijdag 13 februari 2015 In opdracht van Voorzet Arbeid B.V. De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek. Succes2gether.B.V meetperiode: 1 april 2018 tot en met 31 maart 2019 Definitief rapport

Tevredenheidsonderzoek. Succes2gether.B.V meetperiode: 1 april 2018 tot en met 31 maart 2019 Definitief rapport Tevredenheidsonderzoek Succes2getherBV meetperiode: 1 april 2018 tot en met 31 maart 2019 Definitief rapport In opdracht van Succes2getherBV Zoetermeer, maandag 20 mei 2019 De verantwoordelijkheid voor

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Replooy re-integratie & coaching vof

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Replooy re-integratie & coaching vof Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 Replooy re-integratie & coaching vof Zoetermeer, dinsdag 19 juli 2016 In opdracht van Replooy re-integratie & coaching vof De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Gezamenlijke ID Stichting (GIDS)

Tevredenheidsonderzoek Gezamenlijke ID Stichting (GIDS) Tevredenheidsonderzoek 2014 Gezamenlijke ID Stichting (GIDS) Zoetermeer, vrijdag 13 februari 2015 In opdracht van Gezamenlijke ID Stichting (GIDS) De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia.

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Solvid Ondernemen BV

Tevredenheidsonderzoek Solvid Ondernemen BV Tevredenheidsonderzoek 2014 Solvid Ondernemen BV Zoetermeer, vrijdag 13 februari 2015 In opdracht van Solvid Ondernemen BV De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / P&M arbeidsreintegratie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / P&M arbeidsreintegratie Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 P&M arbeidsreintegratie Zoetermeer, dinsdag 19 juli 2016 In opdracht van P&M arbeidsreintegratie De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Marian Ruisch Coaching en Re-integratie

Tevredenheidsonderzoek 2015 / Marian Ruisch Coaching en Re-integratie Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 Marian Ruisch Coaching en Re-integratie Zoetermeer, donderdag 4 augustus 2016 In opdracht van Marian Ruisch Coaching en Re-integratie De verantwoordelijkheid voor de

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek FITh bv

Tevredenheidsonderzoek FITh bv Tevredenheidsonderzoek 2015 FITh bv Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van FITh bv De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting

Nadere informatie

Cliëntenaudit Stichting SEIN

Cliëntenaudit Stichting SEIN Cliëntenaudit Stichting SEIN Zoetermeer, 17 februari 2017 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning in artikelen,

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek. Re-integratie Zeeland meetperiode: 1 juli 2016 tot en met 30 juni 2017 Definitief rapport

Tevredenheidsonderzoek. Re-integratie Zeeland meetperiode: 1 juli 2016 tot en met 30 juni 2017 Definitief rapport Tevredenheidsonderzoek Re-integratie Zeeland meetperiode: 1 juli 2016 tot en met 30 juni 2017 Definitief rapport In opdracht van Re-integratie Zeeland Zoetermeer, donderdag 3 augustus 2017 De verantwoordelijkheid

Nadere informatie