Julia s kralenketting
|
|
- Esmée Lambrechts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 DE VOLKSKRANT WETENSCHAP ZORG PROTONENTHERAPIE TEGEN KANKER 40 Negenmaandengeledenkreeg Juliaopeensmoeitemetlopen.Zebleekeentumorinhaarbekkentehebben,zogrootalseentennisbal.
2 SIR EDMUND / 5 JULI 2014 Komende week wordt duidelijk of er in Nederland centra komen voor een nieuwe vorm van kankerbestraling die minder schade zou toebrengen aan omliggende organen. Een kliniek netoverdegrens,inessen,trekt patiënten uit heel Europa. Zoals de bijna 2-jarige Julia uit Katwijk. Door Ellen de Visser Foto s Linelle Deunk Julia s kralenketting Ze is bijna 2 jaar, haar hoofdje kaal van de chemo, in haar neus een slangetje voor de sondevoeding, de beentjes in haar roze maillot wankel door een zware operatie, maar ze lacht en zwaait en zingt en vangt de bellen die haar moedervoorhaarblaast.zeisver vanhuis, dekleinejuliaborowiecka. Hetweekendervooriszemethaar ouders en haar jongere zusje vanuit KatwijkinhetDuitseEssenaangekomen. Daarwordtzebestraald, dertig keer,zeswekenachterelkaar.een precisieklusdiealleovergebleven kankercelleninhaarbekkenmoet vernietigen. Negenmaandengeledenkreegze opeens moeite met lopen, vertelt haar vader Rafał. Al na een dag kwamdeuitslag:eentumorinhaar bekken, ter grootte van een tennisbal.zeschemokurenkreegzeom hetgezwelkleinertemaken, daarna werdzeinhetamsterdamseamc geopereerd. Dechirurgverwijderde dehelftvanhaarbekken;haarbovenbeenwerdeenstukjehogerop weer vastgezet. Was de kanker daarmeewegof zoudenernogergens verdwaalde cellen circuleren? De oncolooginhetamcbeslootdatjulia voor de zekerheid moest worden bestraald. EnzokwamEsseninbeeld. BestralenkanookinNederland,maardat gebeurtdaarnogmettraditionele fotonen. En fotonen hebben een nadeel:opwegnaardetumorverliezenzeeendeelvanhunenergieen datkanopdelangetermijnleiden tot schade aan het omringende weefsel. In Essen daarentegen vindt de bestraling plaats met protonen, elektrischgeladendeeltjesdiebeter te sturen zijn en praktisch al hun energie in de tumor loslaten. CruciaalvoorJulia,bijwiedeorganenin haarbuiknietdevollelaagmogen krijgen. De artsen van het AMC bespraken Juliaineeninternationaalteamvan experts, die concludeerden dat protonentherapievoorhaarhetbeste zouzijn.zenamencontactopmet kinder-radiotherapeut Beate Timmermann, hoofd van het protonencentruminessen. Juliawaswel- Lees verder op pag 44. Op pagina 42: zorgverzekeraars kritisch 41
3 DE VOLKSKRANT WETENSCHAP Plannenvoor vierklinieken Zorgverzekeraars twijfelen aan demeerwaardevande nieuwe, dure kankertherapie met protonen. Door Ellen de Visser Komende week moet duidelijk worden hoeveel protonencentraerinnederlandkomen.er zijn plannen voor vier klinieken. Holland PTC(een samenwerking van de academische ziekenhuizen in Rotterdam en LeidenendeTUDelft)looptvoorop: erligteenontwerpvooreencentrumnaastsnelwega13,eris 90 miljoen euro beschikbaar gesteld door de Europese investeringsbank en de kernenergievergunning voor het gebruik van protonen is binnen. Het Groningse UMCG, dat volgend jaar wil gaan bouwen, maakte onlangs bekend welk bedrijf de bestralingsapparatuur gaat leveren. In Maastricht, waar het UMC samenwerkt met een bestralingsinstituut, is de architect klaar en de financiering rond. In Amsterdam willen het AMC, het VUmcenhetAntonivanLeeuwenhoek samenwerken. Een bestraling met protonen verbetert niet zozeer de genezingskansen van een patiënt. Nee, protonen zijn beter te sturen dan de traditionele fotonen en daardoor blijven de schadelijke bijwerkingen op het gezonde weefsel beperkt. Volgens de Gezondheidsraad komen jaarlijks 250 kankerpatiënten voor de nieuwe behandeling in aanmerking, en kunnen nog eens een paar duizend patiënten er mogelijk voordeel bij hebben. Zorgverzekeraars zijn kritisch.wanthetbewijsvoorde meerwaarde van de nieuwe behandeling is mager. Radiotherapeuten benadrukken het principe: als gezond weefsel geen straling te verduren krijgt, is de kans op schade nihil. Maar hoewel in het buitenland al tienduizenden patiënten met protonen zijn bestraald, is het effect nog niet goed onderzocht. Bijwerkingen van bestraling doen zich immersvaakpaslangnadebehandeling voor. Duidelijk is alleendatkinderenerbaatbij kunnen hebben. Schade aan omringend weefsel heeft bij hen grotere gevolgen, omdat ze nog groeien. Ook voor volwassenen met zeldzame tumoren in het oog of de schedelbasis kan protonenbestraling meerwaarde hebben. De nieuwe kankertherapie is duur: de bouwkosten van de vier centra bedragen minstens 350 miljoen euro, een behandeling kost enkele tienduizenden euro s. De traditionele fotonentherapie wordt bovendien steeds preciezer: met behulp van bijvoorbeeld een mri-scan lukthetsteedsbeteromdestralingsbundel zo te sturen dat gezond weefsel gespaard blijft. Dat maakt protonen in de toekomstmogelijk minder exclusief. Het Westdeutsches Protonentherapiezentrum in Essen(WPE) richt zich vooral op kinderen met kanker. Daarnaast kunnen volwassenen met tumoren in hoofd, ruggenmerg en bekken er terecht. Nederlandse zorgverzekeraars vergoeden de behandel- en verblijfskosten voor die groep. Duitse experts van de nationale vereniging van oncologische radiotherapeuten hebben een lijst opgesteld van vijftien diagnoses, waarbij ze een meerwaarde verwachten van protonentherapie. De Duitse zorgverzekeraars hebben besloten de behandelingen voor die indicaties te vergoeden, op voorwaarde dat er een wetenschappelijke evaluatie plaatsvindt. Die moet duidelijk maken voor welke patiënten en welke tumoren de behandeling geschikt is. Ook Nederlandse artsen willen de behandelingen koppelen aan wetenschappelijk onderzoek. Julia met moeder Eva, vader Rafał en haar jongere zusje in de kliniek inessen.onderde kralenkettingen die kinderen krijgen: na elke bestraling komt ereenkraalbij. 42
4 SIR EDMUND / 5 JULI
5 DE VOLKSKRANT WETENSCHAP kom. Kinderenzijnnoginde groei, het is overduidelijk dat zij het meeste van de behandeling profiteren, legt Timmermann uit. Protonencentrazijnschaars.Essen trekt patiënten uit heel Europa, ensomszelfsdaarbuiten.indehal vanhetcentrumkrijgtjuliainhet speelhuisgezelschapvaneenpeuter uitdublineneen6-jarigmeisjeuit Hongarije.Voordecommunicatie wordtsomseenberoepgedaanop deroemeensetechnicus,of opde arts-assistent, die Arabisch spreekt. EneriseendokteruitNederland:de Nijmeegse radiotherapeut Emile vanlin,diesindsbeginditjaarinessenwerkt.datishandigwantinhet eerste jaar dat het Westdeutsches Protonentherapiezentrum open is, zijn er al tien Nederlandse kinderen behandeld. ProtonentherapieisinNederland Het is overduidelijk dat kinderen het meest profiteren van de behandeling inzetvaneenhevigediscussie.ministerschippersvanvolksgezondheidheefteenvergunningafgegevenvoorviercentra,waarjaarlijks om te beginnen ruim tweeduizend patiënten terecht kunnen. Maar gebouwdwordternogaltijdniet.de centra zijn in afwachting van het definitieve besluit van de zorgverzekeraars, diedebehandelingenmoeten vergoeden. De verzekeraars hebben allatenwetendatzeviercentrate veel vinden. Want de geavanceerde kankertherapie is ontzettend duur, vereisttechnischvernuftenspeciaal opgeleid medisch personeel, terwijl het voordeel ervan vaak nog niet vaststaat.danstaatervlakoverde grens ook nog eens een gloednieuw centrum, waar Nederlandse patiëntenterechtkunnen.eendelegatie van zorgverzekeraars bracht onlangseenbezoekaan datduitseprotonencentrum. Essen telt vier behandelruimtesenalsdieeindvolgendjaarallemaaloperationeelzijn, kanhetcentrumjaarlijksduizend patiënten aan. De verzekeraars hebben een gezamenlijk advies geschreven voor het landelijk bestuur van ZorgverzekeraarsNederland:ééncentrumvergoedenendaarbijpatiëntennaarEssenverwijzen. Komendeweekwordt cruciaal: dan neemt het bestuur een beslissing. Protonenbestralingistechnisch ingewikkeld en bewerkelijk, erkent Van Lin, terwijl hij rondleidt door het moderne gebouw, pal naast het universiteitsziekenhuis. Je kunt echtnietzeggen: ikweetallesvanfotonendusnudoeikdeprotonener ookbij, zegthij. DeNijmeegseradiotherapeut, mettwintigjaarervaring innederland,werktinessenweer ondersupervisie, vertelthijlachend. Ik heb nu vijftien patiënten behandeld,nogonvoldoendeommeexpert te noemen. Hoeveel protonen nodig zijn, hoe de stralenbundel de kortste weg door het lichaam aflegt enhoededeeltjeshunenergieexact opdeplekvandetumorafkunnen leveren,hetzijnberekeningendie ongelooflijk nauw luisteren, legt hij uit. Want protonen mogen dan een specifieke dieptewerking hebben, bijeenvergissingvaneenpaarmillimeterbestraaljeernetnaast.de bestraling van Julia vergt drie minutenperdag.eendagjemeekijkenin Essen maakt duidelijk hoeveel voorbereidingen, metingenencontroles nodigzijnomdelaatsterestjesvan de dodelijke ziekte uit haar lijf te bannen. Achterhetraamvlakbijdeingang hangen vijftien kettingen op een rij; naiederebestralingmogenkindereneennieuwekraalaanhetsnoer rijgen.dekettingvanjuliateltéén kraal.hetisdinsdagmorgen11uur enindebunkeronderdegrondwordenvoorbereidingengetroffenvoor haar tweede bestralingsdag. EmilevanLinlaatdematraszien waarjuliastraksinkomtteliggen. Debolletjestempexindehoesworden vacuüm getrokken, legt hij uit, zodat een hard fixatiekussen ontstaatdathaarbekkennauwkeurig omsluit.opdeplekdiemoetwordenbestraald,komteenopmaatgemaaktmasker.indestellagesaande muurliggendematrassenenmaskers van tientallen patiënten, voorzien van naamkaartjes en barcodes. Opdebestralingskopwordteen vizier van plexiglas of messing 44 In zes weken wordt Julia dertig keer bestraald. Omdat de bestraling
6 SIR EDMUND / 5 JULI 2014 vereistdatzedoodstilligtenomdatzenogzojongis,wordtzevoorafondernarcosegebracht. 45
7 DE VOLKSKRANT WETENSCHAP geplaatstomdebredebundel hoogenergetischedeeltjesnaarde juisteplaatstedirigeren.hetamc stuurdedescansopvanhetbekken van Julia, voordat ze werd geopereerd. VanLintekendemethulpvan Timmermann de tumor na, bekeek welkgebiedbestraaldmoestworden, berekende hoe diep de stralingsbundel moest komen, waarna op zijn aanwijzingen in de werkplaats van het protonencentrum de vizieren zijn gemaakt. Decentimetersdikkeschijvenliggenvoorhemoptafel;devormvan detumoriserinhetmiddenuitgestanst.debundel,legthijuit,gaat strakslangstweevandieschijven. De eerste versmalt de protonenstraal in de x- en de y-richting, de tweede, er meteen achter, regelt de diepte. Zo ontstaat een soort 3-D vizier. Er gaan twee tot drie weken Onder het schilderij vaneenkikkermet een kroon komt Julia langzaam bij overheenvoordatzekerisdathetbestralingsplan klopt, vertelt hij. Er zijnröntgenfoto senscansgemaakt en de dag ervoor is proefgedraaid. Een verdieping hoger wacht Julia op het speelkleed in de kinderhoek, terwijl moeder Eva haar jongste dochterdeborstgeeft.naasthaar eentasmetetenendrinken.buiten schijnt de zon. Het bamboe in de tuin ruist in de wind. Vader Rafał beltnaarhuisvooroverleg. Zijnauto isweggesleeptvoordedeurvanhet gastenverblijf, waar hij nét een paar centimeter over de streep van de parkeerhaven stond. Zijn moeder belooftgeldovertemaken.elfjaar geledenkwamhijuitpolennaarnederland. Hij verdient zijn geld als uitzendkracht,maarnuevenniet. Nuwilhijbijzijndochterzijn. EndanmagJuliadetrapaf,naar deetageonderdegrond.omdatde bestralingvereistdatzedoodstilligt enzenogzokleinis,moetzevooraf onder narcose worden gebracht. Rafałlegtzijndochteropbed,maar het muziekdoosje naast haar oor maakt de angst niet minder. Ze schreeuwtenhuilt. Allesisnogzo vreemdvoorhaar, zegthijgeëmotioneerd.debunkerisomdehoek, een indrukwekkende ruimte met daarin een bestralingsapparaat van 120 ton. Verderop staat de kolossale cyclotron, die de elektrisch geladen protonenversneltendievervolgens richting een van de bestralingsruimtes stuurt. De vloeren en de muren zijn in Essen van metersdik beton. In de controleruimte naast de bunkerkijktradiotherapeutvanlin met de anesthesioloog, een technicusentweelaborantenmeeopeen serie beeldschermen. Julia ligt met haararmpjesomhoog,rechtszien wederöntgenfotovanhaarbekken. VanLinbenadrukthetbelangvan alle check-ups: Als haar beentjes ookmaarietswijderuitelkaarliggen,draaithaarheupeenbeetjeen kloppen onze berekeningen niet meer. Nuziethijweerhoekleinze eigenlijkis,zegthij,gefascineerd. Alsiktekeningenmaakvandetumorhebikdescansvoormeendan ishetlastigomdeechteafmetingen tezien. Eenhalf uurlaterkomtjulialangzaam bij onder het schilderij van eenkikkermeteenkroon.haarvader aait zachtjes over haar kale hoofdje.hetrozejurkjegaatweer aan.indehalwachtmamametuitgestrektearmen.hetiskwartvoor 2, in de speelhoek klauteren nog driekalekoppies.alsrafałeneva door de middagzon teruglopen naarhungastenverblijf,isdeplek vanhundochteralweeringenomen door de 6-jarige Maria uit Boedapest. Inhunkamer, opdeeersteverdieping van het nabijgelegen Elternhaus, past net aan een tweepersoonsbedeneenledikant.zehebbendetvendecomputervanhuis meegenomen. Het is hier klein, ja, beaamt Eva, maar we zijn er blij mee. Indegrotetuinaandeachterzijde puffen ze uit. Later die middag haalt Rafał aan deanderekantvandestadzijnauto op. Het protonencentrum heeft bemiddeld. Julia slaapt in haar ledikantje. Morgeniszejarig. Nog28bestralingen te gaan. Achter het raam van de kliniek hangt een ketting met twee kraaltjes. Linksenrechts:Juliaopwegnaarenindekolossalecyclotron. 46 Het gezin Borowiecka in het bij de kliniek gelegen Elternhaus.
8 SIR EDMUND / 5 JULI 2014 PSP( ) Voor een draagbare spelcomputer die het al snel aflegde tegen de concurrentie wist Sony nog een mooi aantal exemplaren te verkopen. DoorBardvande Weijer IN MEMORIAM US APPARATUS Foto AFP Ruimtienjaarheefthijhetuitgehouden. Eenheleprestatievoor een computer; bedenk maar eenshoeouduwmobieletelefoonis.hetwasooknogaleending toen hij op de markt verscheen in 2004.DeWalkmanvande21steeeuw, noemdedetoenmaligebaasvansony sentertainmentdivisiehetapparaat. Dat werd destijds nogal als een potsierlijkeclaimbeschouwd, enniet alleen omdat de 21ste eeuw net begonnenwas.wantdewalkman,dat was pas echt een icoon. Sony s draagbarecassetterecorderhaddemuziekwereldindejarentachtigopzijnkop gezet. Kon een spelcomputer dat ooit evenaren? Tuurlijk niet. Daartoe bleek de PSP inderdaad nietinstaat,latendeverkoopcijfers zien. VandeWalkmanwistSonyergedurende zijn looptijd 200 miljoen te slijten,depspkwamnietverderdan een kleine 80 miljoen. Wat nog altijd eenmooieprestatieis,wantdeconcurrentie op het gebied van draagbare gamecomputers was moordend,denkaandenintendods. DeDSmagdanhetpopulairstejongetjevandeklaszijn,dePSPwasaanvankelijkbeter. Toenhetapparaatverscheen, speeldenhipstersavantlalettre urenlang Snake op hun Nokia 3530 met kleuren-lcd-beeldscherm (die wow! 4.096kleurenkonlaten zien). De PSP had een ingebouwde speler waarop minuscule optische schijven afgespeeld konden worden. Opzo nschijfjepastmaarliefst1,8gigabyte aan data; tegenwoordig heeft deledlampindekeukenaleengroter werkgeheugen, maar in de jaren nul beschouwdenweditalseenzeeaan gegevens. Die schijfjes, Universal Media Disc(umd) geheten, maakten het mogelijkdatgebruikersspeelfilms op hun toestel konden bekijken, ook al ongekend. Helaas pakte Sony de onlinedistributie van films niet goed aan, hoewel ze hun eigen filmstudio s hadden en in principe ook de mogelijkheid om deze online te verspreiden. Doordat hune-winkelnietgoedvandegrond kwam,moestjededeuruitomeen film op umd-schijf te kopen. Een jaar later verscheen de eerste ipod die video s kon afspelen en begon Apple methetverspreidenvanfilmsviazijn populaire webwinkel itunes. Daarmee raakte de PSP zijn voorsprong kwijt als draagbaar filmhuis. Ook op hetgebiedvangamesmoestsony s speelapparaatjezijnmeerdereerkennenindeds,waardoorhetapparaat langzaam aan belang verloor. Sony maakte in die tijd nauwelijks werk van de integratie tussen de vele onderdelenvanhetbedrijf. Zowasde PSP niet compatibel met de immens populaireplaystationvoorindehuiskamer. Hetliefstwildejeeengamegespeeld op de Playstation verder kunnen spelen op je PSP en andersom. Datgingookalniet.DoordatdePSP kennelijkinsplendidisolationwerd ontwikkeld, miste Sony keer op keer een kans om de technologische voorsprongvanhetapparaatuittebuiten. Zijn opvolger, de Vita, doet het allemaaleenstukbeter,maarhetlijktte laat: demarktvoormobielegame-apparaten is aan het opdrogen. Reden: desmartphone,dieookalzoveelandereapparaten decompactecamera, decamcorder aanhetinfuusbracht. Dus kondigde Sony onlangs het eindeaanvandepsp. Delaatsteexemplaren worden nog naar Europa verscheept, daarnaishetgedaanmethet apparaat dat maar geen Walkman wilde worden. 47
Twee high-tech centra voor behandeling kanker op komst
Een kankerpatiënt wordt bestraald in de bestralingsruimte ANP Twee high-tech centra voor behandeling kanker op komst Nederland krijgt in elk geval twee nieuwe centra voor de behandeling van kanker met
Nadere informatieProtonenbestraling: altijd beter? Ruud Wiggenraad Radiotherapeut Haaglanden MC, Leidschendam, Holland PTC (Particle Therapy Center), Delft
Protonenbestraling: altijd beter? Ruud Wiggenraad Radiotherapeut Haaglanden MC, Leidschendam, Holland PTC (Particle Therapy Center), Delft Inleiding: wat is protonenbestraling? Voordeel van protonenbestraling
Nadere informatieProtonentherapie: geladen deeltjes sparen gezond weefsel
Protonentherapie: geladen deeltjes sparen gezond weefsel Meer dan de helft van de kankerpatiënten in Nederland krijgt, vaak in combinatie met andere behandelingen als chirurgie en chemotherapie, bestralingsbehandelingen
Nadere informatieDe unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker
De unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker Deze folder is bedoeld voor onze patiënten en de mensen in hun omgeving. Wij willen u graag informeren over onze succesvolle behandelingsmethode
Nadere informatieCutting-Edge Technology Intracranial en Extracranial Radiation Therapy
18 mei 2006 Jaarbeurs Utrecht Cutting-Edge Technology Intracranial en Extracranial Radiation Therapy Carla van Soest MANP Verpleegkundig specialist oncologie Flevoziekenhuis Almere Inhoud Radiotherapie
Nadere informatieDe unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker
De unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker Deze folder is bedoeld voor onze patiënten en de mensen in hun omgeving. Wij willen u graag informeren over onze succesvolle behandelingsmethode
Nadere informatieDe gang van zaken op de afdeling radiotherapie
Radiotherapie Patiënteninformatie De gang van zaken op de afdeling radiotherapie U ontvangt deze informatie, omdat wij u graag meer vertellen over onze afdeling radiotherapie, de behandelingen die wij
Nadere informatie1. Wat is hyperthermie? Waarom hyperthermie? Diepe hyperthermiebehandeling Daniël Den Hoed Kliniek Vervoer 3. 6.
Hyperthermie Inhoud 1. Wat is hyperthermie? 2 2. Waarom hyperthermie? 2 3. Diepe hyperthermiebehandeling 2 4. Daniël Den Hoed Kliniek 3 5. Vervoer 3 6. Controles 4 7. Tot slot 4 8. Lijst met gespreksonderwerpen:
Nadere informatieBehandeling op de afdeling Radiotherapie; informatie voor tieners
Behandeling op de afdeling Radiotherapie; informatie voor tieners Inleiding In dit boekje lees je over wat je allemaal kunt verwachten als je voor behandeling naar de afdeling radiotherapie komt. Even
Nadere informatieDONOR IN HART EN NIEREN
DONOR IN HART EN NIEREN vmbo MODULE: blz blz donor in hart en nieren Module 2 DONOR IN HART EN NIEREN vmbo MODULE: blz Lessen over orgaandonatie Dit boekje gaat over orgaandonatie Donororganen en donorweefsels
Nadere informatieEigen bijdrage Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ)
Eigen bijdrage Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) Informatie voor de klant Wij zijn Geert Bouwmeester was pas 22 toen hij in 1924 voor zichzelf begon. Een overloop werd ingericht als kantoorruimte en de
Nadere informatieH E T V E R L O R E N G E L D
H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op
Nadere informatieDe beste zorg vinden? Zorg of ondersteuning nodig? CZ helpt! 2013/2014. Uw verzekering snel en digitaal regelen?
zorgwijzer 2013/2014 Zorg of ondersteuning nodig? CZ helpt! De beste zorg vinden? Uw verzekering snel en digitaal regelen? Medische vraag? Stel hem aan onze deskundigen Inhoudsopgave 4 Regel uw verzekering
Nadere informatieKanker. Inhoud. Inleiding. Wat is kanker? Inleiding
Kanker Inhoud Inleiding Inleiding Wat is kanker? Soorten kanker In het kinderziekenhuis Wat kan je doen tegen kanker? Afsluiting Bronvermelding Ik houd mijn werkstuk over kanker, omdat het mij een moeilijk
Nadere informatieAdam en Eva eten van de boom
Adam en Eva eten van de boom God maakt een prachtig paradijs. Hij zegt: Het is heel goed. Maar God heeft ook een vijand, En weet jij wel wat hij doet? Het mooie wat God heeft gemaakt, maakt hij juist graag
Nadere informatieStereotactische Radiotherapie van de hersenen
Stereotactische Radiotherapie van de hersenen Informatie voor patiënten F0752-4510 september 2008 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411,
Nadere informatieKanker. Inleiding. 1. Wat is kanker eigenlijk? 2. Verschillende soorten kanker
Kanker Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over kanker patiënten. Ik hou mijn spreekbeurt hier over omdat er veel kinderen zijn die niet precies weten wat kanker nou eigenlijk is en omdat kanker heel veel
Nadere informatiePatient information sheet PATIENTENINFORMATIE TEN BEHOEVE VAN WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
Patient information sheet PATIENTENINFORMATIE TEN BEHOEVE VAN WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK Titel van het onderzoek Predictieve modellen voor stralingsgeïnduceerde ongewenste neveneffecten bij patiënten met
Nadere informatieProefpersoneninformatie
Proefpersoneninformatie Onderzoek naar veranderingen van de ligging van tumor en organen in de buik gedurende de radiotherapie van baarmoederhals-, schaamlip-, of kanker van de anus(kringspier). Geachte
Nadere informatieIk ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door
De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over
Nadere informatieRadiotherapie. Inwendige bestraling van de baarmoederhals
Radiotherapie Inwendige bestraling van de baarmoederhals Radiotherapie Inleiding Na overleg met u, is door uw radiotherapeut-oncoloog en gynaecoloog besloten u verder te behandelen met inwendige bestraling.
Nadere informatieVragen over kanker? telefoons. Ik moet bestraald worden. Kan ik blijven werken? Zijn mobiele. kankerverwekkend?
Vragen over kanker? Ik moet bestraald worden. Kan ik blijven werken? Zijn mobiele telefoons kankerverwekkend? Je hoort van alles over k Waar vind ik het antwoord op mijn vr iedereen met een vraag over
Nadere informatieGuido Gezelle. De school die nooit slaapt. Lusthovenlaan 12-2640 Mortsel - 03/449.77.41- www.dierenschool.be
Guido Gezelle De school die nooit slaapt Lusthovenlaan 12-2640 Mortsel - 03/449.77.41- www.dierenschool.be 1ste leerjaar Op dinsdag 8 mei bleven de kinderen van het eerste leerjaar een nachtje op school
Nadere informatieHyperthermie koortsopwekking tegen kanker
Hyperthermie koortsopwekking tegen kanker Hyperthermie is een behandeling waarbij de temperatuur in het gehele of een deel van het lichaam zodanig verhoogd wordt dat hierdoor waarden als bij koorts of
Nadere informatieWe hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.
Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.
Nadere informatieJij en energie: zonne-energie
De oneindige bron: Zonne-energie Passieve zonne-energie Een soort zonne-energie zal je al snel kunnen bedenken en dat is passieve zonne-energie. Passieve zonne-energie is energie waar je niets voor hoeft
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER. onderdeel RADIOTHERAPIE. Radiotherapie
Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER onderdeel RADIOTHERAPIE PROSTAATKANKER INHOUD Wat is radiotherapie eigenlijk?...3 Uitwendige bestraling...3 Inwendige bestraling...5 Gang van zaken...7 Eerste
Nadere informatieProefpersoneninformatie
Proefpersoneninformatie Onderzoek naar veranderingen in de ligging van tumor en organen in de borstholte gedurende de radiotherapie van slokdarm-, long-, borst- of lymfklierkanker. Geachte mevrouw, meneer,
Nadere informatieIntra-operatieve radiotherapie Eenmalige bestraling bij borstkanker
Intra-operatieve radiotherapie Eenmalige bestraling bij borstkanker HMC (Haaglanden Medisch Centrum) en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) werken intensief samen binnen het Universitair Kankercentrum
Nadere informatieLesbrief 35. AOW aanvragen.
http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Lesbrief 35. AOW aanvragen. Wat leert u in deze les? Informatie over AOW begrijpen. Uitleg vragen. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den
Nadere informatieDe Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!
De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even
Nadere informatieNon Hodgkin lymfoom. Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2014 pavo 1113
Non Hodgkin lymfoom Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2014 pavo 1113 Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne
Nadere informatieVerslag door Naomi 1807 woorden 30 maart keer beoordeeld. Nederlands. KanjerGuusje Mijn leven is van mij. Inhoudsopgave. Jaar van 1 e uitgave
Verslag door Naomi 1807 woorden 30 maart 2016 0 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands KanjerGuusje Mijn leven is van mij Inhoudsopgave Titel Schrijver Jaar van 1 e uitgave Genre Onderwerp
Nadere informatiezorgwijzer Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen
zorgwijzer 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg Medische vraag? Stel hem aan onze deskundigen Toen mijn vriendin
Nadere informatieAls papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama
Als papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama Deze folder legt uit wat er gebeurt als je papa of mama een bolletje
Nadere informatieBehandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie
Behandelingen bij longkanker inclusief klinische studie immuuntherapie 1 Longkanker Longkanker is niet één ziekte: er bestaan meerdere vormen van longkanker. In deze brochure bespreken we de twee meest
Nadere informatie1. Brillenglazen zijn toch gewoon brillenglazen? Merk jij het verschil tussen een glas van Pearle, Hans Anders of een dure opticien? Waarom een hele hoop euro's betalen als het ook stukken goedkoper kan.
Nadere informatieOoglid correcties. Wens chirurgie, Martin Janssen (Janssen kliniek Oisterwijk)
Wens chirurgie, Martin Janssen (Janssen kliniek Oisterwijk) Het is altijd goed om naar aanleiding van de uitnodiging te spreken over wenschirurgie, om zelf eens terug te kijken op je eigen vakgebied, om
Nadere informatieRadiotherapie. Inwendige bestraling van de vagina
Radiotherapie Inwendige bestraling van de vagina Radiotherapie Inleiding Na overleg met u, is door uw radiotherapeut-oncoloog en gynaecoloog besloten u verder te behandelen met inwendige bestraling. Soms
Nadere informatieDe beste zorg vinden? Zorg of ondersteuning nodig? PZP helpt! 2013/2014. Uw verzekering snel en digitaal regelen?
2013/2014 Zorg of ondersteuning nodig? PZP helpt! De beste zorg vinden? Uw verzekering snel en digitaal regelen? Medische vraag? Stel hem aan onze deskundigen Inhoudsopgave 4 Uw verzekering snel en digitaal
Nadere informatieProstaatkanker Hoe ontdek je het en dan?
Prostaatkanker Hoe ontdek je het en dan? Eerste druk, 2014 2014 Henri Pieter www.henripieter.nl Schilderij cover: Irma Boogh-van der Burg isbn: 9789048433735 nur: 860 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer
Nadere informatieZaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie
Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie
Nadere informatie> Retouradres Postbus EJ Den Haag. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieJeroen Neef: betontimmerman met diploma
bouwen Magazine over loopbaanontwikkeling en vaktechniek voor werknemers in de bouw en infra nr. 2 april 2011 Jeroen Neef: betontimmerman met diploma Prefab fundering met IJB Smartfoot Uitvoerder Cees
Nadere informatiehematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078)
Non-Hodgkin lymfoom Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078) 654 64 64. 1 Inleiding U heeft
Nadere informatieRadiotherapie (brachytherapie) bij de behandeling van kanker in de neus
Radiotherapie (brachytherapie) bij de behandeling van kanker in de neus In deze folder leest u meer over de inwendige radiotherapie (brachybestraling) bij de behandeling van kanker in de neus met behulp
Nadere informatieDe MS van Tess Als elke dag onzeker is
Morgen gaan we naar de huisarts, zegt haar moeder s middags. Ik weet niet wat er met je is. Je bent zo moe de laatste tijd. En nu heb je ook nog last van je oog. De juf zegt dat ik misschien een bril moet,
Nadere informatieBestraling met protonen
Bestraling met protonen Een nieuwe ontwikkeling in de radiotherapie Stijn Krol, radiotherapeut-oncoloog Afdeling Radiotherapie LUMC/HollandPTC S.KROL@HOLLANDPTC.NL 2 Insert > Header & footer 15-okt-17
Nadere informatieHoe is de sarcomenzorg geregeld binnen Nederland en wat is daarbij de rol van de verpleegkundig specialist
Hoe is de sarcomenzorg geregeld binnen Nederland en wat is daarbij de rol van de verpleegkundig specialist Nicolette Leijerzapf, verpleegkundig specialist MAJ van de Sande, PDS Dijkstra, RJP vd Wal oncologische
Nadere informatieTot zover uw rechten en zekerheid. Wat moet u zelf doen? Ten eerste: hoe zit het nu met de kosten?
Uw zorgverzekering Wist u dat de zorgverzekering verplicht is? Wist u dat u altijd geaccepteerd moet worden voor een basisverzekering? Wist u dat een zorgverzekeraar een zorgplicht heeft om u de zorg uit
Nadere informatieDe Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!
De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even
Nadere informatieIk ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door
De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over
Nadere informatie8.1 Intra Operatieve Radiotherapie (IORT) bij borstkanker
8.1 Intra Operatieve Radiotherapie (IORT) bij borstkanker Van uw arts heeft u te horen gekregen dat u in aanmerking komt voor Intra Operatieve Radiotherapie (IORT). In dit hoofdstuk leggen we u in het
Nadere informatieRadiotherapie Stereotactische Radiotherapie
Radiotherapie Stereotactische Radiotherapie Bestraling van een aandoening in het hoofd Radiotherapie U heeft een aandoening in uw hoofd. Uw situatie is besproken in de werkgroep Stereotaxie van het Universitair
Nadere informatieInleiding In deze folder leest u meer over de diagnose maagkanker, de onderzoeken en de behandelmogelijkheden.
MAAGKANKER 17852 Inleiding In deze folder leest u meer over de diagnose maagkanker, de onderzoeken en de behandelmogelijkheden. Maagkanker is een kwaadaardige tumor in de maag, het wordt ook wel maagcarcinoom
Nadere informatieEr zijn mensen nodig met nieuwe fantasie
Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl
Nadere informatieVruchtwateronderzoek bij zwangerschap
Vruchtwateronderzoek bij zwangerschap Inhoudsopgave Inleiding... 1 Wat is vruchtwateronderzoek... 1 Wie komt in aanmerking voor een vruchtwaterpunctie... 2 Wanneer wordt de punctie gedaan... 2 Wie voert
Nadere informatieSterilisatiemarathon Bonţida (Cluj-Roemenië) 18, 19, 20 juli 2014
Sterilisatiemarathon Bonţida (Cluj-Roemenië) 18, 19, 20 juli 2014 Het zit er weer op! Drie dagen lang alleen maar honden en katten gesteriliseerd! In totaal hebben we 283 honden en 24 katten gesteriliseerd.
Nadere informatie7,3. Werkstuk door een scholier 1419 woorden 9 december keer beoordeeld. Botkanker (oftewel: beentumoren)
Werkstuk door een scholier 1419 woorden 9 december 2002 7,3 166 keer beoordeeld Vak Biologie Botkanker (oftewel: beentumoren) Inleiding Een kwaadaardige (of maligne) primaire beentumor (=botkanker) is
Nadere informatieRadiotherapie. Preoperatieve radiotherapie bij endeldarmkanker
Radiotherapie Preoperatieve radiotherapie bij endeldarmkanker Radiotherapie Inleiding Na verschillende onderzoeken is bij u endeldarmkanker vastgesteld. De arts die u behandelt, heeft met u besproken
Nadere informatieGijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden
Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden zijn ouders hem, maar alle andere konijntjes noemden
Nadere informatieInhoud: Inleiding Paragraaf 1.1 Blz 2. Inleiding Paragraaf 2.2 Blz 3. Opgroeien met computers Blz 4,5,6. Computers op school Blz 7.
Inhoud: Inleiding Paragraaf 1.1 Blz 2. Inleiding Paragraaf 2.2 Blz 3. Opgroeien met computers Blz 4,5,6 Computers op school Blz 7. De toekomst en de pc Blz 8, 9 Nawoord Blz 10. Inleiding Paragraaf 1.1
Nadere informatieWerkstuk Nederlands Kanker
Werkstuk Nederlands Kanker Werkstuk door een scholier 1713 woorden 17 januari 2003 7,2 361 keer beoordeeld Vak Nederlands 1 Wat is kanker? Kanker is de derde ergste doodsoorzaak in Nederland. Er zijn meer
Nadere informatieen gezinsvorming Voortplanting Werkvormen: Lesdoelen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 5: Hoe ben ik geboren? Lesoverzicht Basis
II Voortplanting en gezinsvorming Les 5: Hoe ben ik geboren? Lesoverzicht Werkvormen: Lesdoelen: Kinderen weten meer over de zwangerschap en geboorte van een baby. Kinderen weten hoe een baby in de buik
Nadere informatieStereotactische Radiochirurgie
Radiotherapie Stereotactische Radiochirurgie Eenmalige bestraling van een aandoening in het hoofd Universitair Medisch Centrum Groningen Hanzeplein 1 Postbus 30 001, 9700 rb Groningen www.umcg.nl Patiënteninformatie
Nadere informatieTGCT (Tenosynovial Giant Cell Tumour)
TGCT (Tenosynovial Giant Cell Tumour) is een zeer zeldzame aandoening van het slijmvlies aan de binnenkant van een gewricht, peesschede of slijmbeurs. De afwijking komt in of rond 1 gewricht voor. De meeste
Nadere informatieLesbrief bij het boek Kiezen in de oorlog. Marte Jongbloed Roelof van der Schans
Lesbrief bij het boek Kiezen in de oorlog Marte Jongbloed Roelof van der Schans Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die bij dat hoofdstuk
Nadere informatieVerhaal doorvertellen
Goed Gelezen! Verhaal doorvertellen, spelletje voor tussendoor Verhaal doorvertellen Spelletje voor tussendoor Verhaal doorvertellen: dit bekende spelletje is dankzij de quiz Ik hou van Holland weer helemaal
Nadere informatie5,5. Werkstuk door een scholier 1934 woorden 3 februari keer beoordeeld. Nederlands
Werkstuk door een scholier 1934 woorden 3 februari 2007 5,5 634 keer beoordeeld Vak Nederlands Apple Computer Verslag Apple Computer Naam: Klas: Vak: Nederlands Opdracht: Maak een verslag van je eigen
Nadere informatieBestraling prostaatkanker
Bestraling prostaatkanker Informatie voor patiënten Zoals u van uw uroloog heeft vernomen, is bij u prostaatkanker ontdekt. Het vooronderzoek heeft gelukkig geen afwijkingen getoond die op uitzaaiingen
Nadere informatieOogmelanoom STICHTING MELANOOM
P A T I E N T E N I N F O R M A T I E m e t m e l a n o o m, o o g m e l a n o o m e n Steun de Stichting Melanoom voor slechts 15 per jaar! Ga naar www.stichtingmelanoom.nl of neem contact op met ons
Nadere informatieRianne haalt haar hand door Jochems haar terwijl ze naar de kamer loopt. Kijk eens wie we daar hebben? roept ze als ze uit het raam kijkt.
Hoofdstuk 1 Zullen we deze ballonnen nog aan de lamp hangen? Vragend kijkt Rianne Jochem aan. Is goed, mompelt haar stiefbroertje zacht. Hé, wat is er? vraagt Rianne verbaasd. Vind je de slingers niet
Nadere informatieDrie-dimensionale echografie voor het verbeteren van cosmetisch resultaat bij borstkanker patiënten; TURACOS trial
Drie-dimensionale echografie voor het verbeteren van cosmetisch resultaat bij borstkanker patiënten; Geachte mevrouw, Wij vragen u vriendelijk om mee te doen aan een medisch-wetenschappelijk onderzoek
Nadere informatie!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?!
Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams) Jim Laura Jim Laura Jim wijn aan) Laura Hallo Laura (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel) Hoe voel je je nu? Beter? Ja. Ja, dankje. Dit is voor jou. Een beetje
Nadere informatieKanker. Inleiding. Wat is kanker. Hoe ontstaat kanker
Kanker Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen omdat veel mensen niet weten wat kanker precies inhoud en ik zelf er ook meer van wil weten omdat mijn oma er in de zomervakantie aan gestorven is. Dat je
Nadere informatieGemeenteviering rond Jesaja 9:5b
Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b 1 Verkondiging Enkele kinderen vragen in de kerk: waarom vieren we kerst? En wat betekent het voor u? Reactie op de antwoorden Ja, waarom vieren we kerst? En wat betekent
Nadere informatieNaam: Waar woon jij? Vraag 1b. Waarom wonen veel mensen in Kenia in een hut? Vraag 1a. In wat voor soort huis woon jij?
Naam: Waar woon jij? Wonen over de hele wereld Heb jij wel eens in een tent gewoond? Waarschijnlijk niet. In de vakantie is het leuk. Maar voor altijd? Toch zijn er mensen op de wereld die altijd in een
Nadere informatieSpeech van commissaris van de koningin Max van den Berg, opening vmbo-schooljaar, Hogeland College, Uithuizen, 20 september 2012
Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, opening vmbo-schooljaar, Hogeland College, Uithuizen, 20 september 2012 Beste leerlingen, dames en heren, Er is een filmpje op YouTube dat begint
Nadere informatieNa de kinderkanker. Een 31-jarige vrouw meldt zich bij. Later-poli s houden vinger aan de pols
Later-poli s houden vinger aan de pols Na de kinderkanker Ingrid Lutke Schipholt Het aantal overlevenden van kinderkanker stijgt. Maar over de precieze gevolgen ervan op latere leeftijd is weinig bekend.
Nadere informatieHoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?
INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in
Nadere informatieZiekenhuiszorg in 2016: wat betaalt u?
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Ziekenhuiszorg in 2016: wat betaalt u? z 1 Belangrijk! Wilt u meer weten over de vergoeding van uw onderzoek of behandeling in
Nadere informatieLesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters,
Lesbrief Beste kleuters, Binnenkort speelt de voorstelling op jullie school of in een theater in de buurt. De voorstelling is gebaseerd op de boeken Pas op voor de ezel en de beer en Dansen met de ezel
Nadere informatieObductie Informatie voor nabestaanden
00 Obductie Informatie voor nabestaanden 1 Inleiding U heeft deze folder gekregen omdat uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie gedaan mag worden.
Nadere informatieMEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1
MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden
Nadere informatie2 Wat is radiotherapie 4. 3 Waarom radiotherapie 4. 4 Voorbereiding op de behandeling CT-scan Masker 6. 5 Bestraling 7
Radiotherapie 2 Inhoud Pagina 1 Inleiding 4 2 Wat is radiotherapie 4 3 Waarom radiotherapie 4 4 Voorbereiding op de behandeling 5 4.1 CT-scan 5 4.2 Masker 6 5 Bestraling 7 6 Bijwerkingen 8 6.1 Huidproblemen
Nadere informatieRoken? Laat kinderen rookvrij opgroeien Longziekten
Roken? Laat kinderen rookvrij opgroeien Longziekten Beter voor elkaar 2 Meeroken is gevaarlijk Als je zelf niet rookt, maar de rook van een sigaret of sigaar inademt, rook je mee. In tabaksrook zitten
Nadere informatieHET ALLERMOOISTE LIEVELINGSGETAL Marisca Milikowski
HET ALLERMOOISTE LIEVELINGSGETAL Marisca Milikowski Kinderen, ga even zitten en luister, zegt de leerkracht. Dit is mevrouw Bakker, van de universiteit. Ze is hier gekomen om wat over haar onderzoek te
Nadere informatieDOSSIER >>> Wat is een. goede papa? DOSSIER
DOSSIER >>> Wat is een DOSSIER goede papa? 42 PSYCHOLOGIES MAGAZINE april 2014 Beter in je vel op het werk Nu de strenge maar afwezige vader definitief heeft afgedaan is het voor papa s zoeken naar een
Nadere informatieMijn GSM? (niet) altijd even nuttig... praktische tips voor een gezond en verantwoord gebruik van je draagbare 11telefoon
Mijn GSM? (niet) altijd even nuttig... praktische tips voor een gezond en verantwoord gebruik van je draagbare 11telefoon Een uitgave van het gemeentebestuur van Watermaal-Bosvoorde, op voorstel van de
Nadere informatieOntwerp je eigen prefabhuis
Ontwerp je eigen prefabhuis Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Wist jij dat er in Nederland iets meer dan 7 miljoen huizen staan? Tegenwoordig worden de meeste
Nadere informatieKlinische Genetica. Erfelijkheidsonderzoek en -voorlichting
Klinische Genetica Erfelijkheidsonderzoek en -voorlichting Klinische Genetica Inhoud Inleiding 3 Een verzoek om erfelijkheidsonderzoek en -voorlichting 3 Wachten op de uitslag 3 Kosten 4 Het doel van
Nadere informatieMijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar
Mijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar Gebaseerd op ervaringen die ik opdeed in meer dan 10 verschillende ziekenhuizen Mirjan van der Meijden Zorginformatisering Vooraf In
Nadere informatieWelkom op verpleegeenheid D2, de kinderafdeling van ons ziekenhuis. Ziek zijn is niet altijd even prettig, zeker niet als je in het ziekenhuis ligt.
Welkom Hallo Welkom op verpleegeenheid D2, de kinderafdeling van ons ziekenhuis. Ziek zijn is niet altijd even prettig, zeker niet als je in het ziekenhuis ligt. Toch kan een ziekenhuisopname best fijn
Nadere informatieSamenvatting. Wat is protonenbestraling?
Samenvatting Wat is protonenbestraling? Behandeling met protonen (deeltjes met een massa en een lading) is een veelbelovende ontwikkeling op het terrein van de moderne radiotherapie. De fysische eigenschappen
Nadere informatieAlgemene informatie kinderkanker
Algemene informatie kinderkanker De behandeling van kinderen met kanker is in Nederland gecentraliseerd in 5 kinderkanker (kinderoncologische) centra en 2 beenmergtransplantatie centra. De 5 kinderkanker
Nadere informatieLotte is er erg blij mee. Ik wilde altijd al een huisdier voor mezelf, zegt ze tegen opa. En nu heb ik er opeens een heleboel.
Lotte heeft Luizen Buiten is het koud. Er vallen dikke druppels uit de bomen en de wind blaast hard door de straat. Lotte loopt hand in hand met opa Generaal over het schoolplein. Ze moest eerder van school
Nadere informatieHet is een ziekte die jarenlang door verschillende factoren zich ontwikkeld. Sommige factoren kun je zelf voorkomen, een paar niet.
Werkstuk door een scholier 1583 woorden 23 april 2011 4,9 12 keer beoordeeld Vak Zorg en welzijn KANKER: Ik ga vandaag mijn spreekbeurt houden over kanker om twee redenen. De eerste is dat iedereen kanker
Nadere informatieWerkstuk Biologie Hersenkanker/tumor
Werkstuk Biologie Hersenkanker/tumor Werkstuk door een scholier 1349 woorden 19 oktober 2003 6 70 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding: Mijn werkstuk gaat over hersentumoren. Ik heb het gekozen omdat
Nadere informatieAlles weten over uw aandoening
n i e u w s b r i e f In de schijnwerpers: Lydia Geluk, Senior Het is erg inspirerend om te werken met ons team van internationale collega s en medisch specialisten van over de hele wereld, allemaal met
Nadere informatie