Inkopen op kwaliteit van zorg: van goed naar beter Hoe Zilveren Kruis streeft naar maximaliseren van de waarde van zorg voor haar verzekerden

Transcriptie

1 WHITE PAPER Inkopen op kwaliteit van zorg: van goed naar beter Hoe Zilveren Kruis streeft naar maximaliseren van de waarde van zorg voor haar verzekerden Oktober2015

2 Inhoud 1. Transparantie over kwaliteit van zorg én transparantie over inkoopstrategie Voorwaarde voor inkopen op kwaliteit: betrouwbare kwaliteitsinformatie Kwaliteitsindicatoren Bronnen voor kwaliteitsinformatie Van kwaliteitsinformatie naar inkoopconsequentie Waarde toevoegen: verbeteren van kwaliteit van zorg én verlagen van kosten Aanbieders verbeteren de kwaliteit van zorg op basis van inzicht in kwaliteit Zilveren Kruis stimuleert verbetering op basis van inkopen op kwaliteit Verzekerden en verwijzers kiezen op basis van inzicht in kwaliteit Kwaliteit van zorg altijd in relatie tot de kosten Hoe Zilveren Kruis waarde voor haar verzekerden vergroot via inkopen op kwaliteit Opdracht Bijlage: Consultatiebijeenkomst veldpartijen over White Paper en inkopen op kwaliteit 19 juni

3 1. Transparantie over kwaliteit van zorg én transparantie over inkoopstrategie Zilveren Kruis belooft haar verzekerden de beste zorg. Om deze belofte waar te maken zette Zilveren Kruis de afgelopen jaren sterk in op kwaliteit en zal dat ook in de toekomst onverminderd blijven doen. Het vergroten van de toegevoegde waarde van zorg, via zowel kwaliteit als doelmatigheid als toegankelijkheid, zal leidend zijn bij onze strategie. In deze white paper presenteert Zilveren Kruis haar inkoopstrategie om de kwaliteit van zorg voor onze klanten verder te verbeteren en hen met raad en daad bij te staan met goed inzicht in kwaliteits- en keuze-informatie. Zo kan Zilveren Kruis haar positie waarmaken als dé kwaliteitsverzekeraar die haar klanten van de beste zorg verzekert. Graag gaan we de ambitie aan met al onze partners in de Nederlandse gezondheidszorg. Zo brengen we de zorg samen verder, van goed naar beter. Startpunt van het verbeteren van de kwaliteit van zorg is inzicht daarin, met name in de uitkomsten van zorg. Patiënten, verzekerden, verzekeraars, verwijzers, politiek en media vragen steeds meer transparantie van zorgaanbieders over de geleverde prestaties. Maar zelf zijn de zorgaanbieders ook op zoek naar vergelijkbare maten van uitkomsten van zorg om de eigen prestaties te meten, met anderen te vergelijken en steeds verder te verbeteren. In gesprekken met het veld horen we regelmatig: Ik weet dat wij bij de top van Nederland behoren op dit gebied, maar ik heb onvoldoende instrumenten in handen om dit te meten en te laten zien. De toename van inzicht in kwaliteit van zorg is de laatste jaren in een stroomversnelling gekomen. Zilveren Kruis heeft aan deze versnelling een forse bijdrage geleverd, onder andere via het programma Kwaliteit van Zorg. Zilveren Kruis realiseert zich dat deze transparantie steeds meer een voorwaarde wordt, maar ook nieuwe uitdagingen en verantwoordelijkheden met zich mee brengt om de juiste consequenties te verbinden aan (verschillen in) kwaliteit. De manier waarop Zilveren Kruis wil omgaan met het toenemende inzicht in kwaliteit beschrijven we in deze white paper. Het uitgangspunt in onze inkoopstrategie is telkens: verhogen van waarde voor onze verzekerden. Dat doen we onder het motto van goed naar beter. De afgelopen jaren hebben we de focus gelegd op de ontwikkeling van uitkomstindicatoren om de leemte op te vullen.nu er meer beschikbaar is en er ook steeds meer landelijke initiatieven komen, is het tijd voor een andere fase: tijd om te oogsten! De toenemende transparantie over kwaliteit van zorg is nieuw voor alle partijen en vraagt continue ontwikkeling van de rollen van aanbieder, verzekeraar, verzekerde en verwijzer. Verzekerde patiënten en verwijzers zijn zich er nog niet altijd bewust van dát er verschillen zijn in kwaliteit van zorg en dat het van belang kan zijn je daarin te verdiepen. Aan de andere kant, als je ernstig ziek wordt dan wíl je je op dat moment niet verdiepen in kwaliteitsverschillen en als het gaat om spoedzorg dan kán dat niet. In die gevallen moet de kwaliteit overal goed zijn, ongeacht waar je terecht komt. In veel gevallen is de kwaliteit van zorg in Nederland ook goed, maar in alle gevallen is continu streven naar verbetering en leren van de beste voorbeelden in Nederland en in het buitenland waardevol. Naast verschillen in kwaliteit, zijn er tussen verzekerden ook verschillen in voorkeuren, verschillen in mogelijkheden en bereidheid om te reizen en verschillen in kosten. Zilveren Kruis wil verzekerden die dat willen, bijstaan met Raad en Daad, maar zal terughoudend zijn met kiezen vóór deze verzekerden. Door de keuze voor een bepaald type polis geven de verzekerden zelf aan welke rol zij van Zilveren Kruis verwachten. Bij de inkoop zal het waarmaken van deze verwachtingen steeds meer leidend zijn. Het tempo waarin we inkopen op kwaliteit kunnen waarmaken is een zoektocht. Dát kwaliteit een steeds belangrijkere rol zal gaan spelen bij het inkopen staat niet ter discussie, maar het tempo waarin dat kan 3

4 en moet is nog niet uitgekristalliseerd. Te snel verbinden van consequenties aan een achterblijvende prestatie leidt in deze fase mogelijk tot waardevernietiging en eerder tot kritiek dan waardering door verzekerden en zorgaanbieders. Anderzijds leidt te langzaam en te voorzichtig handelen tot onvoldoende toevoegende waarde voor onze verzekerden en blijft kwaliteitsverbetering achter bij wat er mogelijk is. Bij het transparant maken van kwaliteit en het verbinden van consequenties aan prestaties zoekt Zilveren Kruis nadrukkelijk de samenwerking met professionals, zorgorganisaties en onze verzekerden. Deze white paper geeft duidelijkheid over de huidige stand van denken over ons inkopen op kwaliteit van zorg. Immers, bij het vragen om transparantie hoort ook dat Zilveren Kruis zelf transparant maakt wat ze gaat doen met inzicht in kwaliteit in de inkoop. Transparante kwaliteit verbeteren via drie lijnen Patiënten en verwijzers krijgen beschikking over meer kwaliteitsinformatie en kunnen op basis daarvan betere en bewustere keuzes maken over hun zorgtraject. Verzekeraars kunnen betere afspraken maken over kwaliteit van zorg, uitgedrukt in de waarde van zorg voor de patiënt. Daarmee kunnen ze de beste zorg inkopen op basis van datgene waar het voor de klant om draait, terwijl zorgaanbieders meer vrijheid krijgen om zelf hun zorgtraject in te richten, omdat er minder regels over het proces en de structuur van het zorgtraject vastgelegd hoeven worden. Zorgaanbieders kunnen op basis van inzicht in uitkomsten hun zorg verbeteren, beter op elkaar afstemmen en leren van elkaars best practices. Omdat externe partijen, zoals de verzekeraar, focussen op uitkomsten uitgedrukt in waarde van zorg voor de patiënt, krijgen zorgaanbieders te maken met minder sturing op zorgprocessen of structuren en kunnen zo beter doen waar ze goed in zijn, zonder teveel richtlijnen en sturing van buiten. Zo ontstaat er meer ruimte voor innovatie en verbetering, om de kwaliteit van zorg nog verder te verbeteren en zorgprocessen en structuren zo effectief en efficiënt mogelijk in te richten. 4

5 2. Voorwaarde voor inkopen op kwaliteit: betrouwbare kwaliteitsinformatie Voorwaarde voor het kunnen inkopen op kwaliteit is dat er relevante en betrouwbare kwaliteitsinformatie voorhanden is. In de toekomst zullen dat steeds meer casemix gecorrigeerde uitkomstindicatoren betreffen, die de huidige tussenuitkomsten of proces- en structuurindicatoren minder relevant zullen maken in de inkoop. Hoe beter de kwaliteit van de kwaliteitsinformatie, hoe groter de inkoopconsequentie kan zijn. Voor een beperkt aantal aandoeningen hebben we al zicht op wat die beste zorg is. Voor het overgrote deel van de zorg moet dit de komende jaren zichtbaar worden. Het programma Kwaliteit van Zorg van Zilveren Kruis levert in 22 projecten (zie bijlage) een flinke bijdrage aan de (door)ontwikkeling van uitkomstindicatoren. In deze projecten komen we samen met zorgprofessionals, zorginstellingen, patiënten(verenigingen) en andere belanghebbenden tot afspraken over wat goede kwaliteit van zorg is en hoe we dat (landelijk) gaan meten en transparant maken. 2.1 Kwaliteitsindicatoren Bij de ontwikkeling van kwaliteitsindicatoren hanteren we onderstaande schema. Figuur 1: Typologie van soorten indicatoren Bij de inkoop van zorg is Zilveren Kruis vooral geïnteresseerd in de uitkomsten van zorg (rechterdeel van schema): wat levert het zorgtraject uiteindelijk op aan gezondheid en herstel, kwaliteit van leven, herwinnen van eigen regie, regelvermogen en zelfredzaamheid? Het patiëntperspectief vinden wij hierin net zo belangrijk als het professionele perspectief (daarom een stippellijn). Een operatie kan vanuit professioneel oogpunt technisch perfect uitgevoerd zijn, maar is die ook geslaagd als de patiënt vindt dat hij met de behandeling niets is opgeschoten? Daarnaast vinden we het in de rol als inkoper van zorg erg belangrijk hoe onze klant de zorg en het contact met de zorgverlener ervaart en wat de service aan onze klant is (cel linksonder in het schema). 5

6 De (door)ontwikkeling van uitkomstindicatoren is pre-concurrentieel; deze investering komt niet alleen ten goede aan de verzekerden van Zilveren Kruis en aan de door Zilveren Kruis ingekochte zorginstellingen, maar aan iedereen in Nederland. Zilveren Kruis heeft de afgelopen jaren stevig geïnvesteerd in het ontwikkelen van uitkomst-indicatoren en andere kwaliteitsinformatie, omdat we geloven dat dit een voorwaarde is voor het vergroten van de waarde van zorg voor onze verzekerden. Naast het programma van Zilveren Kruis is de afgelopen jaren een flink aantal andere initiatieven gestart met het ontwikkelen, meten en spiegelen van uitkomsten van zorg: onder andere Meetbaar Beter, Zorg voor Uitkomsten, DICA, Deltaplan Dementie, Stichting Benchmark GGZ, Verstandig kiezen van de OMS, de top 30 van ZN, ZiNL met het doorlichten van het pakket, de NFU en de Santeon ziekenhuizen met zichtbaar maken van kwaliteit, initiatieven van de NHG voor de ontwikkeling en steeds betere registratie van uitkomsten van zorg. Ook internationaal levert bijvoorbeeld ICHOM een belangwekkende bijdrage. Nu is het tijd om al die investeringen te verzilveren in daadwerkelijke verbetering van de gecontracteerde zorg en in transparantie daarover naar klanten, zorgaanbieders en andere stakeholders. Het hele proces van ontwikkelen van kwaliteitsindicatoren, het opzetten van goed functionerende registraties, de validatie en verificatie van spiegelinformatie in benchmarks en het overgaan tot externe transparantie moet zorgvuldig doorlopen worden. Het tijdrovende proces (minimaal drie jaar) stelt het geduld van velen op de proef en vergt wederzijds vertrouwen tussen stakeholders. Van belang is dat er landelijke afspraken zijn over wat de te meten kwaliteitsindicatoren zijn en dat niet elke zorgverzekeraar tot een eigen definitie van te meten indicatoren komt. De registratielast voor instellingen wordt dan kleiner. Om dit te waarborgen loopt binnen ZN recent een traject om te komen tot gezamenlijke afspraken over 30 aandoeningen (samenwerking van alle verzekeraars in de ZN-werkgroep Kwaliteit) en bundelen we de samenwerking in governancevraagstukken bij het groeiend aantal kwaliteitsregistraties (via de door Achmea geïnitieerde ZN-bestuurlijke taskforce registraties). Zo ontstaat transparantie en verbetering: voorbeeld darmkankerdiagnostiek In 2013 startte het nationale bevolkingsonderzoek naar darmkanker. Voor Achmea was dat aanleiding voor een aanbestedingstraject op prijs en volume. De zeven koploperziekenhuizen waarmee Achmea uitkomstindicatoren heeft ontwikkeld in het kader van haar programma Kwaliteit van Zorg, kregen een apart contract. Daarin zijn niet alleen afspraken gemaakt over versnelde transparantie en ondersteuning van andere ziekenhuizen door de kooplopers, maar binnen deze groep is ook een kostenbesparing gerealiseerd. Een contract waarin volume, prijs en kwaliteit bij elkaar komen. De indicatorenset is omarmd door RIVM, de wetenschappelijke vereniging, Zorgverzekeraars Nederland e.d. Met de betreffende DICA-registratie en Zorginstituut NL is gewerkt aan nationale borging van deze indicatoren. Vervolgens zijn de koploperziekenhuizen aan de slag gegaan met een gezamenlijk intervisie- en verbeterprogramma. In 2014 bleek uit tweede meting dat de uitkomstindicatoren gevoelig zijn om de effecten van die verbetercampagne te meten. Dat is gerapporteerd tijdens het DICA-congres in juni 2014 en kreeg veel aandacht in de media. Maar wat écht telt, zijn de resultaten: met deze verbeteractie hebben de zeven koploper ziekenhuizen met grote waarschijnlijkheid bijna 170 extra gevallen van toekomstige darmkanker weten te vermijden. Niet alleen goed voor onze verzekerden, maar ook voor kostenbeheersing, want hiermee zijn toekomstige behandelingskosten voor 170 mensen voorkomen. Deze inzichten werden eind 2014 ook gedeeld met onze verzekerden via de Zorgzoeker en nieuwsbrief naar verzekerden. Tenslotte verscheen een infographic waarin verzekerden op eenvoudige wijze kunnen zien wat zij kunnen verwachten over de belasting en eventuele pijn van de ingreep. 6

7 2.2 Bronnen voor kwaliteitsinformatie Kwaliteitsregistraties als bron De registratie van uitkomsten moet aan een aantal voorwaarden voldoen om bruikbaar te zijn bij het inkopen op kwaliteit en te leiden tot verbetering van kwaliteit van zorg. Bij veel huidige kwaliteitsregistraties is nog niet aan al deze voorwaarden voldaan. Zilveren Kruis maakt zich in ZN verband hard voor het verder verbeteren, versnellen en versimpelen van kwaliteitsregistraties (zie ook o.a. eerdere publicaties over BETTER+F). De belangrijkste voorwaarden waaraan moet worden voldaan zijn: Geregistreerde uitkomsten zijn gedragen door de beroepsgroep, patiënten en de verzekeraar; Alle aanbieders over de gehele zorgketen zijn aangesloten; Transparantie naar alle stakeholders; Actiegericht en inzicht in de best practice ; Kort cyclisch meten en verbeteren; Goede duiding en normering van uitkomsten (in eerste instantie door de professionals); Rekening houden met verschillen in casemix en populatie; Registratie uit de bron waar het kan; Meervoudig gebruik van de data; Hoge betrouwbaarheid van de data; Borging van financiering en adequate organisatie en beheer. Declaratiegegevens als bron Van de kwaliteitsinformatie uit klinische registraties wordt een heel belangrijk aandeel verwacht als het gaat om het transparant maken van de kwaliteit van zorg. Maar de uitkomsten uit klinische registraties zullen niet de enige informatiebron voor Zilveren Kruis zijn; Zilveren Kruis en andere zorgverzekeraars samen (in de database van Vektis) hebben ook een schat aan declaratie-informatie waaruit kwaliteit is af te lezen. Zo levert Vektis al jaren de bruikbare indicator op: percentage heroperaties binnen twee jaar na een heup- of knievervanging. Ook kunnen analyses over de variatie in ingezette behandelingen aanvullend zijn op de kwaliteitsinformatie. Voordeel van deze informatiebron is dat er niet extra geregistreerd hoeft te worden. Waar mogelijk deelt Zilveren Kruis haar gegevens met de zorgaanbieders, niet alleen ter onderbouwing van onze inkoopbeslissingen, maar ook met het doel dat zorgaanbieders met die inzichten kunnen leren en verbeteren. PROMS als bron Naast kwaliteitsinformatie uit registratie door aanbieders en uit declaratiegegevens is er nog een bron die substantieel kan bijdragen aan het inzichtelijk maken van de kwaliteit van zorg, namelijk de Patient Reported Outcome Measures (PROMS). Uiteindelijk gaat het om de gezondheidswinst zoals door de patiënt ervaren. Als er na een heupvervanging geen complicaties zijn opgetreden en geen heroperatie nodig was, maar de patiënt is in de eigen beleving niets opgeschoten met de operatie, dan is de operatie alsnog niet zinvol geweest. PROMS zijn minder bevattelijk voor gaming door de zorgaanbieders, mits gemeten met behulp van een geaccrediteerde methodiek en/of gecertificeerd meetbureau. Ook worden zorgaanbieders via de Inkoop gestimuleerd om PROMS te meten op een dusdanige manier dat de uitkomsten tussen de zorgaanbieders eerlijk te benchmarken zijn. Patiëntervaringen Voorts zijn er nog andere methodieken om patiëntervaringen in beeld te brengen, zoals de CQ Index, Reviews & Ratings en de Net Promotor Score. Ook deze instrumenten worden bij inkoopstrategieën van 7

8 Zilveren Kruis ingezet om de kwaliteit van zorg meetbaar en transparant, en zorgaanbieders waar nodig te stimuleren tot structurele verbeteracties. Uitdagingen bij de data Jarenlange ervaringen met het programma Kwaliteit van Zorg hebben ons geleerd dat er vele uitdagingen zijn om kwaliteit van zorg te definiëren, operationaliseren, meten, vergelijken en ontsluiten. Dat vergt allerlei stappen en waarborgen in methoden en zorgvuldigheid. Zo zijn veel verschillen in kwaliteitsscores gedeeltelijk toe te wijzen aan verschillen in patiëntpopulaties. Denk aan verschillen tussen een basisziekenhuis en academisch ziekenhuis, of tussen een achterstandswijk in een grote stad en een plattelandsgebied. Daarvoor zijn allerlei methoden in ontwikkeling, de zogenoemde case-mix correctie. Maar we hebben ook geleerd dat daarmee maar een deel van de kwaliteitsverschillen te verklaren valt en dan wordt het tijd echt te kijken naar het verbeterpotentieel. Voorts is het natuurlijk cruciaal uiterst zorgvuldig om te gaan met individuele gegevens van klanten. Zo kunnen bijvoorbeeld eventuele koppelingen tussen bestanden alleen plaats vinden als alle privacy-regels ter harte zijn genomen en gegevens worden geanonimiseerd en geaggregeerd, zodat ze niet meer te herleiden zijn tot individuen. Tenslotte kunnen verzekeraars, binnen de hiervoor aangegeven zorgvuldigheidskaders, alleen maar gebruik maken van gegevens na afwikkeling van de declaratie door zorgaanbieders. Voordat die gegevens na allerlei analyses gebruikt kunnen worden in de inkoop, zijn ze vaak al twee of drie jaar oud. Terecht hebben zorgaanbieders vaak bezwaren tegen deze gebrekkige actualiteitswaarde, zeker als zij zelf al allerlei verbeteringen hebben bewerkstelligd. Het is belangrijk onze inkoop te kunnen baseren op de meest actuele en betrouwbare gegevens. Als zorgaanbieders dergelijke geobjectiveerde gegevens eerder ter beschikking kunnen stellen en daarbij ook vergelijking met andere zorgaanbieders mogelijk maken, dan wil Zilveren Kruis graag gaan onderzoeken hoe zij dat kan benutten, ten faveure van haar eigen gegevens van oudere datum. 2.3 Van kwaliteitsinformatie naar inkoopconsequentie De beroepsgroep moet een leidende rol nemen in het definiëren van wát de uitkomsten van zorg zijn, in samenspraak met patiënten. Zorgverzekeraars en anderen kunnen dit proces wel stimuleren en faciliteren of zelfs afdwingen als beroepsgroepen en registratiehouders achterblijven. Via de voorwaarden voor het inkopen van zorg kan bij aanbieders worden afgedwongen om te registreren en transparant te zijn over uitkomsten. Via Inkoop worden al sinds 2012 eisen gesteld aan minimale registratie en transparantie, door middel van de inkoopspecificaties. Deze taak van een zorgverzekeraar zal in de nabije toekomst gedeeltelijk vervallen als indicatoren zijn opgenomen in het register van het Kwaliteitsinstituut. Andere voorwaarden zoals de opzet van efficiënte betrouwbare registraties worden niet via de Inkoop per verzekeraar, maar non-concurrentieel op nationaal niveau geregeld. Ook op dit vlak voelt Zilveren Kruis, als grootste zorgverzekeraar in Nederland, een sterke verantwoordelijkheid. Daarom wordt verder gestimuleerd dat zorgaanbieders hun patiënten informeren over de potentiële complicaties van een behandeling en de kansen daarop, over de te verwachten uitkomsten en de mogelijke alternatieven. Zo stelt Zilveren Kruis bijvoorbeeld bij het inkopen van hernia-operaties als eis dat de keuzehulp wordt gebruikt bij de beslissing om wel of niet te opereren bij een hernia van de rug (dit jaar doelstelling en volgend jaar instapvoorwaarde). Het verbinden van inkoopconsequenties aan de verschillen in de gemeten kwaliteit is echter nog in ontwikkeling. Het volgende hoofdstuk beschrijft onze visie daarop. 8

9 3. Waarde toevoegen: verbeteren van kwaliteit van zorg én verlagen van kosten Het uiteindelijke doel is het vergroten van de waarde van geleverde zorg voor onze verzekerden. Die waarde kan worden vergroot door het verhogen van de kwaliteit bij gelijkblijvende kosten en/of het verlagen van de kosten op langere termijn bij gelijkblijvende kwaliteit. Oftewel, de kwaliteit van zorg per betaalde premie-euro. Dit doel is nooit definitief te bereiken, maar zal altijd blijven bewegen. Het samen met aanbieders verbeteren van de kwaliteit van zorg is een taak die Zilveren Kruis op zijn minst stimuleert, maar ook zelf faciliteert waar nodig en mogelijk. Ook bij het informeren en navigeren van verzekerden zullen uitkomsten van zorg een steeds prominentere rol spelen. Hoe meer informatie beschikbaar is, hoe meer wij verzekerden ook over de uitkomsten van zorg informeren. Nu reeds geven we onze verzekerden via Persoonlijk Zorgrapport van Zilveren Kruis alle relevante beschikbare kwaliteitsgegevens overzichtelijk terug per aanbieder. Bij het ontwikkelen en aanbieden van commerciële proposities aan (potentiële) verzekerden zal het steeds meer van belang worden wat Zilveren Kruis kan bieden als het gaat om kwaliteit van zorg. Uiteindelijk is de lakmoesproef: lukt het Zilveren Kruis om daadwerkelijk echt meer waarde te leveren? Kan Zilveren Kruis betere zorg inkopen en daarmee ook waardevollere zorgverzekeringen verkopen dan andere verzekeraars, tegen gelijke of lagere kosten? Kunnen de verzekerden van Zilveren Kruis rekenen op betere uitkomsten van zorg? Uitgaande van de premisse dat professionals altijd nastreven hun beste zorg aan álle patiënten te geven, zullen de inspanningen van Zilveren Kruis op kwaliteitsgebied uiteindelijk aan alle Nederlanders ten goede komen. Desondanks streeft Zilveren Kruis er naar dat het kwaliteitsbeleid onze (potentiële) klanten opvalt en dat dit hun keuze voor een van onze merken positief beïnvloedt. Zilveren Kruis onderscheidt zich doordat ze uit informatie over kwaliteit van zorg de optimale meerwaarde weet te halen. Wij willen ook dat onze inkoopstrategieën leiden tot een verdere stimulering van aanbieders om de kwaliteit van zorg continu te blijven verbeteren. Deze continue verbetering wil Zilveren Kruis stimuleren en versnellen via drie lijnen die samen een prominent onderdeel vormen in de kwaliteitsstrategie van Zilveren Kruis: Aanbieders verbeteren zelf op basis van inzicht in kwaliteit; Zilveren Kruis stimuleert verbetering op basis van inkopen op kwaliteit; Verzekerden en verwijzers kiezen op basis van inzicht in kwaliteit. Elk van deze lijnen wordt toegelicht in de onderstaande paragrafen. 3.1 Aanbieders verbeteren de kwaliteit van zorg op basis van inzicht in kwaliteit De eerste manier waarop Zilveren Kruis verbetering stimuleert is door te zorgen dat zorgaanbieders steeds meer beschikking krijgen over relevante informatie over de eigen geleverde kwaliteit, daar waar mogelijk vergeleken met andere aanbieders. Uit veel onderzoeken blijkt dat alleen al het inzicht in uitkomsten van zorg leidt tot een kwaliteitsverbetering. Het is de intrinsieke motivatie of drive van professionals om zich steeds verder te verbeteren. In veel landen met ruime ervaring op het gebied van meten en spiegelen van uitkomsten (o.a. Zweden, Denemarken, Japan) is stimuleren van verbetering via transparantie ook het enige doel van kwaliteitsregistraties. Zilveren Kruis hanteert dit principe al langer bij de Zilveren Kruis PraktijkStatus (APS). Zilveren Kruis geeft huisartsen daarin inzicht in het zorggebruik van de eigen patiëntenpopulatie vergeleken met andere praktijken. De PraktijkStatus geeft in eerste 9

10 instantie geen oordeel, maar is gericht op het ontdekken van verbetermogelijkheden in kwaliteit en doelmatigheid. Uiteindelijke consequentie moet natuurlijk wel zijn dat de kwaliteit van huisartsenzorg steeds verder verbetert. Inmiddels weten we dat dit proces ook weer niet vanzelf verloopt, want er zijn ook voorbeelden waarin transparantie eigenlijk helemaal niet leidt tot verbetering. Goed functionerende kwaliteitsregistraties, die ook een proces inrichten om via audits achterblijvende zorgaanbieders te stimuleren tot kwaliteitsverbetering, zijn van groot belang. De rol van kwaliteitsregistraties kan op dit vlak sterk groeien als de vrijblijvendheid afneemt. Op alle expertisegebieden zullen beroepsgroepen zelf uitspraken moeten doen over welk niveau van kwaliteit instapniveau is, wat een normale prestatie is en wat de best practice is. De collectie aan heel goed werkende voorbeelden waarin meten en spiegelen van uitkomsten leidt tot een meetbare verbetering van zorg wordt in Nederland groter en groter. De (minimale) eisen aan registraties, zie ook eerder in deze paper beschreven, worden steeds meer helder. Voldoen aan deze eisen zal binnen afzienbare tijd een voorwaarde worden voor structurele financiering. 3.2 Zilveren Kruis stimuleert verbetering op basis van inkopen op kwaliteit De tweede manier waarop Zilveren Kruis verbetering in de zorg stimuleert is via de Inkoop. Deze inkoop zal gedeeltelijk volgend zijn op het kiezen door patiënten en verwijzers (zie volgende paragraaf). Als patiënten kiezen voor aanbieders met hogere kwaliteit dan zal dat gepaard moeten gaan met groeiruimte, door verschuiving van ingekocht volume van de ene naar de andere aanbieder. In andere situaties zal Inkoop stimulerend kunnen zijn door aanbieders met een opvallend goede prestatie te belonen met bijvoorbeeld een pluscertificaat, langere termijn contracten en ondersteuning bij zorgonderzoek en zorginnovatie. Met zorgaanbieders die minder goed presteren maakt Zilveren Kruis verbeterafspraken en aanbieders die evident en duurzaam minder goed presteren kunnen verwachten dat de zorg in mindere mate bij hen wordt ingekocht. Het besluit tot helemaal niet meer inkopen van bepaalde zorg bij een bepaalde aanbieder zal in de praktijk samenhangen met veel andere factoren. Denk hierbij aan praktijkvariatie, type zorg en type patiënten, aanbod in de regio, profiel van de instelling, de doelmatigheid van handelen en de prijs van de behandelingen. Als het duidelijk is dat onderscheid in kwaliteit niet gemaakt kan worden, bijvoorbeeld omdat geen goede kwaliteitsinformatie voorhanden is, of omdat alle zorgaanbieders gelijk scoren op de beschikbare kwaliteitsinformatie, dan zal de prijs leidend worden bij de inkoop. Naast kwaliteitsverhoging is ook kostenverlaging een methode om waarde te verhogen. Zilveren Kruis stimuleert aanbieders die niet doelmatig zijn in het behalen van een bepaald kwaliteitsniveau, tot efficiëntieverbetering en kostenverlaging. Ook hierbij is inzicht in kwaliteit een cruciale factor. Immers alleen bij een bekende en transparante kwaliteit valt te monitoren of prijsverlaging niet leidt tot een onwenselijke kwaliteitsdaling. In de zorg geldt in veel gevallen dat hogere kwaliteit van zorg gepaard gaat met lagere kosten, door bijvoorbeeld vermindering van complicaties en recidieven. Overigens wordt via kostenverlaging pas echte waarde gecreëerd als de gemaakte (input)kosten in de instelling dalen. Dus niet de inkoopkosten voor de verzekeraar, maar de inputkosten voor de zorgaanbieder, zoals de hoeveelheden materiaal, personeel en kapitaal die nodig zijn om een bepaald kwaliteitsniveau te halen. 10

11 3.3 Verzekerden en verwijzers kiezen op basis van inzicht in kwaliteit We willen tenslotte onze verzekerden en verwijzers steeds meer helpen bij het kiezen voor zorgaanbod en zorgaanbieders op basis van goede kwaliteitsinformatie. Daardoor komen steeds meer patiënten onder behandeling van de aanbieders met de beste zorg en worden achterblijvers gestimuleerd tot verbetering. Dit kiezen is enerzijds aan de orde van de dag, immers patiënten en verwijzers kiezen al voor zorgaanbieders op basis van de informatie die voorhanden is. Anderzijds is kiezen op basis van inzicht in kwaliteit een ontwikkeling die nog in de kinderschoenen staat. Het is voor veel mensen nog nieuw en vaak zelfs verontrustend dat er flinke verschillen in uitkomsten van zorg kunnen zijn en dat het echt uitmaakt bij welke aanbieder iemand terecht komt voor de behandeling van borstkanker, dementie, IVF of depressie. Op dit moment houden patiënten en verwijzers nog maar beperkt rekening met kwaliteitsverschillen en de vraag is hoe dit zich de komende jaren gaat ontwikkelen. We willen patiënten hierin empoweren, maar zien het zeker niet als het enige middel om kwaliteitsverbetering te stimuleren, zoals in andere typen markten wel vaak het geval is. Verzekerden die ziek, afhankelijk en onzeker zijn, hebben recht op kwalitatief goede zorg, altijd en overal. Maar voor die patiënten die willen kiezen of een gesprek met de zorgaanbieder willen aangaan over kwaliteit, moeten we het beschikbare inzicht zo goed mogelijk begrijpelijk maken en zo eenvoudig en eenduidig mogelijk toegankelijk. In dit traject wil Zilveren Kruis faciliterend zijn (denk bijvoorbeeld aan het Persoonlijk Zorgrapport, Pluscertificaten, Zorgzoeker en Zorgbemiddeling) en niet, zoals vaak gesuggereerd, sturend. 3.4 Kwaliteit van zorg altijd in relatie tot de kosten Kwaliteit van zorg is zeer relevant, omdat een goede kwaliteit van direct en groot belang is voor onze verzekerden. Ook indirect is kwaliteit van belang om een goede prijs voor een polis te kunnen aanbieden: een betere kwaliteit is op lange termijn vrijwel altijd goedkoper. Denk aan het voorkómen van een wondinfectie door goed antibioticabeleid: een diepe wondinfectie na een heupvervanging kost al snel Euro. Als dit soort kosten voorkómen kunnen worden geeft Zilveren Kruis minder geld uit aan zorgkosten en kan ze een lagere premie bieden, zonder dat dit ten koste gaat van kwaliteit; in tegendeel. Maar kwaliteit voor indirecte kostenbeheersing is niet het enige aspect, ook direct sturen op het beheersbaar houden van kosten bijvoorbeeld door aanbieders te vergelijken op een redelijke prijskwaliteit verhouding is van groot belang. Ook heeft Zilveren Kruis een rol in het sturen op een effectieve en efficiënte zorginfrastructuur. Het beste is om informatie uit verschillende bronnen te bundelen om tot een conclusie over de geleverde kwaliteit van zorg te komen. Naast de kwaliteit van zorg is de manier waarop deze zorg wordt geleverd uiteraard van belang. Voor patiënten is dit veelal doorslaggevend voor de tevredenheid over een zorgverlener, denk aan de communicatie en interactie tussen patiënt en zorgverlener, service, tijdigheid, bereikbaarheid en de omgeving waarin de zorg wordt geleverd. 11

12 4. Hoe Zilveren Kruis waarde voor haar verzekerden vergroot via inkopen op kwaliteit In deze paper zijn tot nog toe de principes beschreven waarlangs kwaliteit een steeds belangrijkere rol zal gaan spelen bij de zorginkoop voor onze verzekerden. Kernbegrippen hierin zijn voor Zilveren Kruis: partnerschap, wederkerigheid in transparantie, meerjarig, vertrouwen, ambitieus en stimulerend, verbeteren gaat voor afrekenen, betrouwbaar en voorspelbaar en zeker niet willekeurig of kort door de bocht, voor en met de verzekerde. Als we deze principes vertalen naar een invulling die rekening houdt met kwaliteitsverschillen, dan komen we tot onderstaande vijf mogelijkheden. Welke van deze mogelijkheden ook echt wenselijk is om in te zetten zal verschillen per regio, per aandoening, per instelling en per groep patiënten. We bespreken de mogelijkheden via het beeldmerk van het programma Kwaliteit van Zorg (zie figuur 2). De basiscurve presenteert de frequentieverdeling van een bepaalde kwaliteitsscore en laat een veel voorkomende situatie zien: een breed gemiddelde van aanbieders behaalt een gemiddelde kwaliteit, een beperkt aantal aanbieders blijft achter in resultaten en een beperkt aantal aanbieders bereikt significant betere kwaliteit dan anderen. Figuur 2: Shifting the curve up and to the right Met haar inkoopstrategie wil Zilveren Kruis stimuleren dat een aantal zaken tegelijkertijd gebeurt: De volledige curve schuift naar rechts, alle aanbieders verbeteren de kwaliteit van zorg; De spreiding in uitkomsten neemt af (leidend tot een smallere en steilere curve); De beste practice blijft zich verder en verder verbeteren en blijft een stimulans voor anderen; De aanbieders die zorg aanbieden onder een acceptabel kwaliteitsniveau stoppen met het leveren van deze zorg. 12

13 Het is voor de meeste aandoeningen lastig om een kwaliteitsranking te maken. We kunnen vaak hooguit de statistisch significant betere, de gemiddelde en de significant slechtere aanbieders identificeren, maar ook dan is het vaak een dilemma om de verschillende bronnen en zelfs indicatoren binnen een bron te wegen. Wat als het percentage complicaties hoog is maar patiënten rapporteren een grote afname van klachten? In sommige gevallen echter zal er wel een totaalscore op kwaliteit mogelijk zijn of wijzen alle indicatoren wel in dezelfde richting. Dan kunnen en moeten we daar wat mee in de zorginkoop. Als de kwaliteit evident ondermaats is en de inschatting is dat dit niet snel verbetert, dan kan niet meer inkopen voor onze verzekerden de beste optie zijn. Als de inschatting is dat de kwaliteit te verbeteren is, dan kan een verbeterafspraak op zijn plaats zijn. Vrijwel altijd echter zullen andere zaken die voor de verzekerden van Zilveren Kruis relevant zijn (waaronder bereikbaarheid en kosten) meespelen in het meest gewenste inkoopscenario. Kortom, maatwerk zal altijd aan de orde zijn, zeker als per zorgaanbieder meerdere aandoeningen met verschillende kwaliteitsprofielen worden gecontracteerd via verschillende inkoopstrategieën. Dat is best ingewikkeld en zal de komende jaren verder doordacht en uitgewerkt moeten worden. Doorslaggevend zal steeds zijn dat het verbeterpotentieel zoals dat blijkt uit slechte en matige of zelfs gemiddelde scores steeds optimaal benut wordt. Zoals weergegeven in de figuur is een aantal elementen hierin van belang. We bespreken welke rol we zien voor de verschillende partijen in de verbetering van zorg: Het minimum instapniveau. Dit minimumniveau van kwaliteit wordt idealiter bepaald door de 1 beroepsgroep zelf, zoals nu al steeds vaker gebeurt met minimumnormen voor volume. Vaak is de beroepsgroep hierover echter niet heel helder, waardoor situaties met extreme verschillen in kwaliteit heel lang kunnen blijven bestaan. De minimale eisen aan proces en structuur zijn in een redelijk aantal gevallen wel vastgelegd. Zo niet, dan moeten andere partijen zoals zorgverzekeraars en/of patiëntenverenigingen keuzes maken, zoals Zilveren Kruis doet met inkoopspecificaties, onder andere met betrekking tot veiligheid. Daar waar het gaat om de uitkomsten van zorg, staat het vaststellen van het minimale niveau door de beroepsgroep nog in de kinderschoenen. Gedacht kan worden aan welk sterftepercentage na een darmoperatie vinden we acceptabel, binnen een bandbreedte?, welke succeskans bij IVF is acceptabel?, welke verbetering van kwaliteit van leven willen we minimaal zien bij een bepaalde behandeling?, bij welke reductie in klachtenniveau is een depressiebehandeling niet succesvol genoeg?. Zilveren Kruis zal steeds meer eisen van de beroepsgroepen om wél tot een uitspraak te komen over wat het minimaal acceptabele niveau van de uitkomst is. Wij vinden dat patiënten hier recht op hebben. De Inspectie speelt hierin ook een rol als het om minimaal acceptabel veiligheidsniveau gaat, maar een ambitieuze beroepsgroep zal het niveau van kwaliteitsindicatoren hoger leggen dan de Inspectie doet bij veiligheidsindicatoren. De rol van Zilveren Kruis is eisen dat er een uitspraak komt over het minimum instapniveau en deze op onderdelen ook zelf vaststellen en vervolgens handhaven. Zilveren Kruis pleit voor dit minimum als referentieniveau voor selectie, verbetering en handhaving. Het minimumniveau kan of zou moeten meebewegen met ontwikkelingen in de sector en telkens opnieuw moeten worden vastgesteld. Het gaat immers om continue kwaliteitsverbetering. De achterhoede. Verbetering bij deze groep is niet vrijblijvend. Zilveren Kruis zal uitkomsten 2 bespreken in de inkoopgesprekken en verbetering stimuleren of zelfs afdwingen. Deelname aan effectieve verbeterprogramma s is van groot belang en verbeterafspraken vormen een voorwaarde voor inkoop. Langere termijn contracten zijn bij deze groep niet aan de orde en niet meer inkopen kan een reële consequentie zijn. Nogmaals: dit is maatwerk en tevens sterk afhankelijk van de kwaliteit, het type 13

14 en de reikwijdte van de kwaliteitsindicatoren, het verhaal van de zorgaanbieder daarover, maar ook van andere factoren zoals het profiel van de instelling en de zorgplicht van Zilveren Kruis. Het gemiddelde. Nu is in het gemiddelde vaak het referentieniveau dat in veel publicaties wordt 3 gehanteerd. Er wordt dan gesteld dat de zorg goed is als er geen afwijking van het gemiddelde is. Zilveren Kruis pleit voor een andere benadering. Het gemiddelde is acceptabel, maar heeft vooral een enorm verbeterpotentieel vanwege hoge volumes bij circa twee derde van alle zorgaanbieders. Als zij een redelijke prestatie weten om te zetten in een betere prestatie, dan doen de aantallen hun werk. Verbetering is hier het toverwoord. Inkoopafspraken moeten deze verbetering stimuleren en belonen. De bestaande best practice. Van belang is dat uitstekend presterende aanbieders de ruimte 4 krijgen om te groeien ten opzichte van minder goed presterende aanbieders. Immers elke patiënt die niet kiest voor een gemiddelde aanbieder, maar voor de best practice leidt tot verbetering van de gemiddelde kwaliteit van zorg. Deze best practice moet groeiruimte krijgen om marktaandeel te winnen en een podium om de geleverde prestaties te publiceren. Dit is altijd relatieve groei, want er zijn ook sectoren, behandelingen of regio s waarbij sprake is van noodzaak tot krimp. Bovendien mag groeiruimte nooit leiden tot een ongewenste toename van het aantal behandelingen. Naast beloning via volume kan Zilveren Kruis best practices belonen door langere termijn afspraken te maken over die delen van de zorg. Dit past ook goed bij het partnership waarnaar Zilveren Kruis op zoek is. Met partijen die jaar op jaar laten zien excellente zorg te leveren tegen een concurrerende prijs gaat Zilveren Kruis graag een langere termijn relatie aan. Een langere termijn afspraak geeft stabiliteit en zekerheid bij zorgaanbieder, zorgverzekeraar en patiënt, maar bijvoorbeeld ook bij verwijzers en investeerders. In samenhang met het toestaan van volumegroei zal Zilveren Kruis via informatie naar verzekerden (o.a. Behandelinformatie Plus) en naar verwijzers verzekerden stimuleren te kiezen voor deze goede zorgaanbieders. De nieuwe best practice. Continu verbeteren van de uitkomsten van zorg zal leiden tot nieuwe 5 best practices die zich ook op internationaal niveau voortdurend spiegelen aan de prestaties. Vaak realiseren deze nieuwe best practices ook met meer fundamentele doorbraken in hun aanbod. Naast de eerder benoemde prikkel van volumegroei, is het dan interessant om te ondersteunen bij onderzoek, innovatie- en kwaliteitsinitiatieven, en leeractiviteiten om de best practice over te dragen naar anderen, etc. Deze best practices hebben een absolute voorkeur bij het aangaan van samenwerking bij dit soort initiatieven. Door het faciliteren van excellerende professionals zal Zilveren Kruis bijdragen aan het verhogen van de kwaliteit in de breedte en ruimte creëren voor vernieuwingen. Dit is een incentive voor alle professionals die per definitie streven naar continue verbetering. 5. Opdracht Hoe hoger de kwaliteit van de informatie, hoe groter de inkoopconsequentie kan zijn. Zo zal het alleen beschikbaar zijn van procesindicatoren of een niet voor casemix gecorrigeerde uitkomst via de declaratiedatabase zich meestal alleen lenen voor spiegelen en het bespreken van verbetermogelijkheden. Bij zowel casemix gecorrigeerde uitkomsten uit een klinische registratie áls gevalideerde PROMS en patiëntervaringen áls uitkomsten uit de declaraties, die allemaal in dezelfde richting wijzen, kan de consequentie veel groter zijn. 14

15 Zilveren Kruis ziet het als haar opdracht om vanuit haar kwaliteitsstrategie transparant te handelen om de beste zorg voor onze verzekerden te realiseren, in nauwe samenwerking met het veld. Het inkoopmodel op volume en prijs wordt gaandeweg verrijkt door kwaliteit toe te voegen en zo gedifferentieerd in te kopen op deze drie dimensies tegelijkertijd. We doen dat nu al zoveel mogelijk, maar veel minder dan we willen, omdat er nog weinig betrouwbare en bruikbare kwaliteitsinformatie is. Dat zal de komende jaren zeker veranderen. Inkopen van zorg is een professioneel vak en vergt te allen tijde maatwerk. Het is beleid van Zilveren Kruis dat de kwaliteitsinformatie idealiter eerst besproken wordt met de zorgaanbieder, gespiegeld aan andere zorgaanbieders, alvorens daaraan conclusies en consequenties te verbinden. In veel gevallen zal de zorgaanbieder een goede verklaring hebben voor eerdere uitkomsten of zijn die inmiddels al verbeterd. In andere gevallen weer niet. Zelfs al is de kwaliteit evident onder de maat, hoeft het niet meer contracteren van de zorg niet de beste oplossing te zijn. Indien er een risico is op beperkte toegankelijkheid van die zorg voor onze verzekerden of op het niet kunnen voldoen aan onze zorgplicht, dan moeten we naar andere oplossingen zoeken om de zorg te verbeteren. Goed luisteren, analyseren en passend maatwerk zijn daarom sleutelwoorden. Er is hierop één uitzondering: het niet kunnen of willen voldoen aan minimale voorwaarden zoals patiëntveiligheid of binnen de beroepsgroep afgesproken minimum volumenormen en IGZ-normen, kan wel degelijk tot de conclusie leiden dat Zilveren Kruis geen zorg meer wil inkopen bij de betreffende aanbieder. Dit geldt bijvoorbeeld voor het niet kunnen voldoen aan het hebben van een veiligheidsmanagementsysteem (VMS) of het niet handelen conform protocollen die tot doel hebben de patiëntveiligheid te optimaliseren. De borging van deze controle op minimale kwaliteit verloopt via de inkoopspecificaties en algemene voorwaarden in de overeenkomsten. Zilveren Kruis gaat deze white paper over inkopen op kwaliteit de komende tijd actief delen met het zorgveld en activeren in haar inkoopstrategieën voor 2016 en verder. Daarbij is intensieve samenwerking nodig met al onze partners in de Nederlandse gezondheidszorg. Zo brengen we de zorg voor onze klanten samen verder, van goed naar beter. 15

16 Bijlage: Consultatiebijeenkomst veldpartijen over White Paper en inkopen op kwaliteit 19 juni 2015 Tijdens de Zilveren Kruis-bijeenkomst 'Van goed naar beter, Inkopen op Kwaliteit' op 19 juni 2015 konden zorgaanbieders aan Zilveren Kruis vertellen wat zij vonden van hetinkoopbeleid van Zilveren Kruis aan de hand van de White Paper en mochten zij tips geven over wat Zilveren Kruis beslist niet moet doen en wat juist wel om beter te kunnen inkopen op kwaliteit. Directeur van Zilveren Kruis, Norbert Hoogers, in zijn inleiding: Met het inkopen op kwaliteit willen we kwaliteit van zorg verbeteren en de kosten verlagen. Zilveren Kruis gelooft dat dit hand in hand gaat: verhoging van kwaliteit levert een kostendaling op. Maar hoe willen we van een ambitie naar een oplossing komen? Hiervoor zijn een aantal uitgangspunten geformuleerd: Definiëren wat kwaliteit is voor de beroepsgroep. Verlagen van de kosten gaat hand in hand met het verhogen van de kwaliteit van zorg. Transparantie. Het doel is verbetering; professionals krijgen daar de tijd voor. Geen afrekencultuur. Transparantie over de uitkomsten. Inzicht in kwaliteit voor verzekerden; wij kiezen niet voor hen. Gemeenschappelijke ambitie. Maak specifiek wat je samen beoogt. Van tevoren het gesprek voeren met de professionals en verzekerden. Inkopen op basis van vraag en niet op aanbod. Gememoreerd werd dat het inkoopbeleid van Zilveren Kruis is uitgewerkt in de White Paper Van Goed naar Beter. Daarin staat dat in de inkoopcontracten meer en meer afspraken gemaakt zullen worden over het registreren van de uitkomsten van een behandeling en of de patiënt tevreden is. Daarmee krijg je gegevens over de behandelkwaliteit. Nu al weten we dat sommige behandelaars en ziekenhuizen een beter resultaat hebben dan anderen. De vraag is nu wat je doet met die gegevens. Bied je de besten een beter contract, of andersom? Sluit je met de besten een meerjarencontract? Wat doe je met de achterblijvers? Geen contract? Maar als een verzekerde daar dan toch heen wil? Patiënten hebben vrije keuze en moeten niet te ver hoeven reizen. Deze en nog veel meer vragen kwamen aan de orde tijdens de workshops. Bekijk het eens van de andere kant De deelnemers moesten op de stoel van de verzekeraar gaan zitten en aan de hand van vijf reële voorbeelden uit de zorg met elkaar bespreken wat vanuit die rol en vanuit de geschetste situatie hun 16

17 ideeën over inkopen op kwaliteit zouden zijn. Wat in hún voorbeeld de beste manier zou zijn om de zorg in te kopen op kwaliteit en zo te zorgen dat de zorg verbetert. Uit elke workshop en uit een losse bijdrage werden door de groepen steeds drie do s en drie dont s geselecteerd als boodschap aan Zilveren Kruis. De vijf voorbeelden waren: 1. Het minimum instapniveau : Verpleeghuis Trijntje; geleverde zorg onder de maat. Do s: 1. Inzetten op een goed gesprek voor het gemeenschappelijk beeld over goede zorg en communicatieplan en stakeholderplan. 2. Snoeiharde afspraken over resultaten (kennisdeling) met mandaat (gedragen). 3. Plan B formuleren, gericht op verzekerden en regio. Don ts: 1. Respectloze benadering. 2. Als eerste financiële korting inzetten. 3. Kennisachterstand bij de inkoper. 2. De achterhoede: Verloskundig samenwerkingsverband Goedgeboren; onder het gemiddelde Do s: 1. Het gesprek blijven aangaan (kort cyclisch). 2. Eis dat de patiënt betrokken wordt. 3. Verbind best practice met netwerken. Don ts: 1. Geen negatieve incentives/sancties. 2. Te snel oordelen. 3. Open het gesprek niet met geld. 3. Het gemiddelde : Operaties bij darmkanker; gemiddelde zorg. Do s: 1. Kwaliteit breder definiëren en inzichtelijk maken. Geef aan wie de best practice is en ga daar kijken. 2. Laat de markt werken: met incentives gestimuleerd What s in it for me? Vanuit alle perspectieven. Ondersteunen verbetertrajecten Actief informeren van patiënten over waar goede zorg is. 3. Zorginkoop: Maatwerk in de regio en geef tijd voor verbeteringen 17

18 Don ts 1. Maak geen onderscheid tussen kwaliteitsdiscussie door gelddiscussie: WEL tegelijkertijd de discussie voeren. Dat geeft vertrouwen. 2. Maak geen gefragmenteerde afspraken in de zorgkolommen. WEL integrale zorg: full cycles of care bespreken 3. Geen verschillende kwaliteitsindicatoren accepteren. Minimum set kwaliteitsindicatoren staat vast. Transparantie daarop is vereist. Wel continu vernieuwen van indicatoren. 4. De bestaande best practice: GGZ instelling Gezond van Geest; best practice. Do s: 1. Heb vertrouwen en geef ruimte. 2. Gezamenlijk plan afspreken en uitvoeren met een lange termijn perspectief : wat is feitelijk verankerd van het white paper. Maak een uitvoeringsplan hoe je het white paper concreet maakt. Don ts: 1. Dictaat opleggen. 2. Straffen voor succes. 3. Terugkomen op gemaakte afspraken. 5. De nieuwe best practice: Martini Klinik uit Hamburg, nieuwkomer op de markt, beweert de best practice te hebben. Do s: 1. Keuzevrijheid voor patiënt, maar wel marges stellen. 2. Beste Practice delen met andere ziekenhuizen. 3. Netwerken; integrale zorg en integrale bekostiging. Don ts: 1. Zilveren Kruis moet niet bepalen wat kwaliteit is, maar instellingen faciliteren in bepalen van kwaliteit. 2. Zilveren Kruis moet niet verplichten, geen richtlijnen bepalen. 3. Stel geen irreële eisen. Rob Dillmann, Isala Zwolle Do s: 1. Ga voor lange termijn visie en lange termijn contractering. 2. Consistent gedrag en consistent samengestelde teams vanuit de zorgverzekeraar. 3. Investeer in vertrouwen, zodat je bij elkaar in de keuken kan kijken (wederzijdse transparantie). 18

19 Don ts: 1. Niet gaan voor laaghangend fruit; geen quick wins willen behalen. 2. Geen anderhalvelijns centra (stenen). 3. Geen discussie en wantrouwen over verschillende cijfermatige onderbouwingen De verdere uitwerking van het kwaliteitsbeleid zoals in de White Paper staat beschreven zal vanaf 1 januari 2016 door de medisch en zorginhoudelijk adviseurs van de nieuwe afdeling Strategie en Analyse van Zorginkoop ter hand worden genomen, dankbaar gebruik makend van de rijke input van iedereen. 19