Practicum bodemonderzoek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Practicum bodemonderzoek"

Transcriptie

1 Practicum bodemonderzoek In het tuinontwerp is de keuze van planten sterk afhankelijk van de bodem waar ze op groeien. Om enig inzicht te verkrijgen in de manieren waarop bodemeigenschappen kunnen worden vastgesteld, gaan jullie vandaag aan de slag met grondanalyse. Aandachtpunt is de competentie (praktisch) samenwerken Jullie werken in de 3 groepen.

2 Samenstelling Grond Grond bestaat uit drie delen: vaste delen water lucht vaste delen water lucht Tussen de vaste delen (zandkorrels, klei, organische stof) komen ruimtes voor (poriën), die gevuld zijn met lucht en/of water. De hoeveelheid water kan bepaald worden door het te verdampen. De hoeveelheid organische stof kan bepaald worden door deze te verbranden.

3 Het meten van het vochtgehalte van de grond Door te wegen, te drogen en opnieuw te wegen kun je van bodemmonsters het vochtgehalte vast te stellen. Het vochtgehalte wordt berekend op de massa van de droge grond

4 Het meten van de hoeveelheid organische stof in de bodem. Neem een monster waarvan het vochtgehalte is bepaald. Het organische stofgehalte kun je bepalen door te wegen, gloeien en opnieuw wegen van bodemmonsters. Het organische stofgehalte wordt berekend op de massa van de droge grond

5 Het wegen Voor het wegen eerst tarreren Stel vast met hoeveel cijfers achter de komma je meet (in grammen) Let op de juiste monsternummers Ruim resten meteen op.

6 Invulformulier gehalten Meten organische stofgehalte Monster nummer diepte Nummer kroesje Massa kroesje (.e) Massa kroesje met gedroogd e grond (f) Massa kroesje + gegloeide grond (g) Massa gloeive rlies (h=g-f) % organisch e stof (h/(f-e)) x 100%. Gram. Gram. Gram. Gram. % cm cm cm cm

7 Korrelgrootteverdeling bepalen met zeven

8 Korrelgrootteverdeling van de minerale delen minerale delen organische bestanddelen Vaste delen van de grond bestaan uit minerale delen en vaste delen Gehalten worden berekend op de massa minerale delen.

9 Minerale delen Lutum (kleiner dan 2 mu (= 0,002mm) Leem (kleiner dan 50 mu (= 0,05mm) Zand (50 mu mu (=2mm)) Grind en stenen (>2000 mu (> 2mm)

10 Voorbeeld invulformulier minerale delen zeef Monsternummer 1 diepte 0-15cm 0-15cm 0-15cm 0-15cm massa minerale grond minerale met zeef delen (c/d zand (c/e massa zeef (a) mu(b) c=b-a x 100) % x100) % >2000 mu 50,1 55 4,9 3,63 >420 mu 49,3 57 7,7 5,71 6,28 >210 mu 51, ,4 9,93 10,93 >150 mu 48, ,8 23,57 25,94 >105 mu 49, ,8 30,24 33,28 >50 mu 50, ,9 21,42 23,57 <50 mu 51,6 59 7,4 5,49 Totaal minerale delen (d) 134,9 100,00 Totaal zandfractie (e) 122,6 90,88

11 De ph meten Benodigde materialen Bodemmonsters Gedestilleerd water 100 ml maatcilinder Glazen roerstaafje ph meter of ph papier Werkwijze Meng 4 gr van het bodemmonster met 20 ml gedestilleerd water. Een andere hoeveelheid kan ook, mits de verhouding 1:10 aangehouden wordt. Gebruik het glazen roerstaafje om het mengsel goed te mengen. Roer de suspensie goed om en laat het geheel dan enige tijd bezinken. Stop het ph-papier of de ph-electrode in de heldere vloeistof en meet de ph-waarde. Noteer de waarde

12 De chroma maken en aflezen Een chroma is een methode om de kwaliteit van de grond zichtbaar te maken. Van elk van de grondmonsters (0-15 cm en 0-30cm) is een chroma gemaakt. Je kunt aan de slag gaan met voorbeelden uit het boek Chromatography. De energie van de chroma kun je meten met de Bovisschaal. Hoe meer energie hoe hoger de kwaliteit van de bodem. 1. De middelste cirkel van de chroma vertelt iets over de gesteldheid van de bodem Bovis is een gezonde bodem. 2. De tweede cirkel vertelt iets over de waterhuishouding 3. De derde cirkel vertelt iets over de luchthuishouding. 4. De vierde cirkel vertelt iets over de warmtehuishouding (humuskwaliteit).

13 Bovisschaal voor het meten van energie van de chroma Met een pendel is de energie van de chroma te meten en af te lezen met de Bovisschaal. Hoe meer energie hoe hoger de kwaliteit van de bodem. Dit kun je doen voor elke cirkel op de chroma. Een alternatieve manier is door m.b.v. In het boek beelden te vergelijken.

14 Overzichtslijst practicumbodem vochtgehalte % monster d monster d monster d monster d organische stof % monster g monster g monster g monster g waarden korrelgrootteverdeling >2000 mu >420 mu >210 mu >150 mu >105 mu >50 mu <50 mu monster 0-15s monster 0-30s ph waarde monster 0-15v monster 0-30v eigen monster nvt chroma korte beschrijving monster 0-15 monster 0-30 (duplo)

15 Rollen per groep Jullie gaan met de hele groep aan het werk maar ieder heeft ook een eigen taak/rol en verantwoordelijkheid): Meter (doet wegingen, etc.) Rekenaar (rekent gehalten uit) Tijdbewaker (houdt de tijd in de gaten) Planner/leider (wie doet wat) Verslaggever (schrijft waarden op) Monsternemer (zorgt voor juiste monster per analyse) (Schrijf de namen in de lijst)