BUNDELTJE LEREN PROGRAMMEREN in het primair onderwijs

Transcriptie

1 BUNDELTJE LEREN PROGRAMMEREN in het primair onderwijs

2 INHOUDSOPGAVE Onderbouw Beebot Flurbs Onderbouw/middenbouw Robot Taal Middenbouw Pivot Pixel Tekenen Binair Tellen Middenbouw/bovenbouw Ko de Kraker Bomberbot Bovenbouw Sandwich-robot

3 OPDRACHTKAART BEE BOT Wat is het? De Bee Bot is een robot in de vorm van een bij, waarmee de allerjongsten in het basisonderwijs de beginselen van het programmeren leren. Op de rug van de Bee Bot kun je hem instructies geven om ergens heen te lopen. Ook heeft de Bee Bot een pauze- en resetknop, om je route te pauzeren of een nieuwe route in te voeren. Doelgroep Onderbouw Doelen De leerlingen werken aan de vakoverstijgende 21 st century skill 'computational thinking', ofwel het denken in stapjes en daarbinnen wordt dan aan de volgende specifieke vaardigheid gewerkt: Kan gegevens logisch ordenen en begrijpen. Kan een taak opdelen in kleinere taken. Kan door algoritmisch redeneren oplossingen genereren De leerlingen werken ook aan vakspecifieke vaardigheden. Deze hangen af van welk domein je aan wilt bieden met de Bee Bot. Je kunt letterkennis aanbieden door leerlingen de Bee Bot naar verschillende letters te laten lopen op een Bee Bot-mat. Je kunt de leerlingen ook kleine sommetjes laten maken door een opdracht te geven: laat de Bee Bot naar twee getallen lopen die samen 10 zijn. Voordelen De Bee Bot is multi-inzetbaar, zowel op verschillende domeinen als in differentiatie. De leerlingen werken tegelijkertijd aan vakspecifieke en vakoverstijgende (21 st century skills) vaardigheden, met name computational thinking (denken in stapjes). De Bee Bot is eenvoudig in te passen in het huidige lesprogramma, omdat hij in verschillende thema's en verschillende vakgebieden past. Nadelen De leerlingen kunnen er snel op uitgekeken raken, omdat de stapjes beperkt zijn. Voorbereiding? Een Bee Bot aanschaffen (kosten: 79,00). Een Bee Bot mat aanschaffen (Kosten: 20,95). Kaartjes printen voor onder de Bee Bot mat. Welke kaartjes hangt af van de les die je wil geven. Verantwoording TPACK Technological Knowledge Denken in stapjes. Pedagogical Knowledge Bee Bot aansturen. Content Knowledge Programmeren.

4 Literatuur Kennisnet. (2017). Ict-bekwaamheid van leraren. Zoetermeer: Kennisnet Fisser, P., & Voogt, J. (z.j.). TPACK: integratie van ICT in het onderwijs. Geraadpleegd van Gebruikte sites

5 OPDRACHTKAART FLURBS Wat is het? Flurb is een vrolijk, pluizig diertje, die graag fruit eet, maar dat is in Flurbstad moeilijk te vinden! De leerlingen gaan Flurb helpen fruit te vinden. Ze gebruiken daarbij pijlen om aan te geven welke stapjes Flurb moet zetten om naar het fruit te gaan. De opeenvolgende stapjes om een taak uit te voeren noemen we een algoritme. Doelgroep Onderbouw Doelen De leerlingen werken aan de vakoverstijgende 21 st century skill 'computational thinking', ofwel het denken in stapjes en daarbinnen wordt dan aan de volgende specifieke vaardigheid gewerkt: Door algoritmisch redeneren oplossingen kunnen genereren. De leerlingen werken ook aan vakspecifieke vaardigheden als: Naar vorm en inhoud uitdrukken bij het geven en vragen van informatie, het geven van uitleg/instrueren (kerndoel 2). Oplossingen ontwerpen voor (technische) problemen, deze uitvoeren en evalueren (kerndoel 45). Voordelen Kinderen leren logisch denken. Kinderen maken kennis met de werking van een computer, zonder een computer nodig te hebben. Het maakt kinderen enthousiast. De verwerkingsopdrachten zijn naar niveau aan te passen. Nadelen De verwerkingsopdrachten zijn alleen op papier, niet helemaal passend bij kleuters. Inschatten van niveauverschillen kan lastig zijn, omdat kinderen vaak nog niet in aanraking zijn geweest met unplugged programmeren. Voorbereiding? Voordat je begint met deze activiteit is het zaak dat je voor iedere leerling een 'plant het zaadje'-werkblad en een 'verplaats de Flurb'-werkblad uitrprint Daarnaast is het handig als je vast klaarzet, waarin je klassikaal één of meerdere keren kunt oefenen met het verplaatsen van Flurb. Ook is het handig als je vast lijmpotjes, scharen en witte vellen papier klaar legt. De activiteit Zorg dat je tijdens de activiteit regelmatig het woord algoritme (met betekenis) laat vallen en koppel daar ook meteen een praktijkervaring aan. Zo kun je de activiteit openen met het zijn van een robot, die in stapjes aangestuurd moet worden om naar het digibord te lopen. Introduceer vervolgens Flurb en oefen even klassikaal met het aansturen van dit pluizige diertje.

6 In verwerking kun je verschillende van bovenstaande werkbladen aanbieden. Zorg daarbij dat je goed let op de niveauverschillen. Laat kinderen samenwerken en discussiëren, zodat ze elkaar op weg kunnen helpen. Sluit af met een aantal vragen, als: - Hadden jullie het gevoel dat jullie de Flurb echt vertelden wat hij moest doen? - Hoe zou het zijn om zo een robot aan te sturen? - Wat zouden jullie bedenken als het zo makkelijk was om een computer te vertellen wat hij moest doen? Verantwoording TPACK Technological Knowledge Denken in stapjes, algoritmen. Pedagogical Knowledge Flurbs aansturen Content Knowledge Unplugged programmeren. Literatuur Suto, I. (2013). 21 st century skills: Ancient, ubiquitous, enigmatic? (A Cambridge Assessment Publication). Local Examinations Syndicate, University of Cambrige, Cambridge. Gebruikte sites

7 OPDRACHTKAART ROBOT TAAL Wat is het? Robot Taal van Codekinderen is een interactieve les unplugged programmeren. Bij deze les gaan leerlingen nadenken voor computertaal. Ze schrijven zelf een 'Robot Taal' en leggen zo verbindingen tussen symbolen en acties. Doelgroep Onderbouw/middenbouw Doelen De leerlingen werken aan de vakoverstijgende 21 st century skill 'computational thinking', ofwel het denken in stapjes en daarbinnen wordt dan aan de volgende specifieke vaardigheid gewerkt: Een computerprogramma schrijven in code. Een taak opdelen in kleinere taken. Door het opstellen van een serie van geordende stappen een probleem oplossen of een bepaald doel bereiken De leerlingen werken ook aan vakspecifieke vaardigheden als: Naar vorm en inhoud uitdrukken bij het geven en vragen van informatie, het geven van uitleg/instrueren (kerndoel 2). Oplossingen ontwerpen voor (technische) problemen, deze uitvoeren en evalueren (kerndoel 45). Voordelen Leerlingen zijn zowel met vakspecifieke als vakoverstijgende doelen bezig, tijdens deze interactieve les. Niet alleen op gebied van programmeren, maar ook samenwerken en logisch denken. Nadelen Zowel de voorbereiding als de les zelf kosten best wat tijd. Voorbereiding? Plastic/papieren bekertjes kopen. Lesbrieven en docentenhandleiding printen, van: Verschillende voorbeelden een aantal keer uitprinten (genoeg keuze bieden). Probeer zelf een activiteit vooraf waarbij je eens de programmeur, bouwer en robot bent. De activiteit Start de les klassikaal met een aantal vragen en maak de link naar computertaal: Wat kan/doet een robot? Kan een robot je echt verstaan? Laat de leerlingen kennis maken met de instructies voor de robot en maak samen de eerste opdracht van de lesbrief. Vervolgens gaan ze in drietallen aan de slag, waarbij steeds één programmeur is, één robot en één bouwer. Sluit de les af met een aantal vragen, als:

8 Wat viel je op als je meer bekertjes gebruikte? Wat vond je makkelijk/moeilijk? Wat heb je geleerd? Verantwoording TPACK Technological Knowledge Coderen/decoderen. Pedagogical Knowledge Robot Taal Content Knowledge Unplugged programmeren. Literatuur Fisser, P., & Voogt, J. (z.j.). TPACK: integratie van ICT in het onderwijs. Geraadpleegd van Gebruikte sites

9 OPDRACHTKAART PIVOT Wat is het? Pivot is gratis software waarmee je eenvoudige animaties kunt maken, met in de hoofdrol een 'stokpoppetje'. Je programmeert je eigen stokpoppetje beeld voor beeld en zo creëer je een animatie. Je kunt het poppetje alle bewegingen laten maken en verslepen en draaien. Ook kun je andere achtergronden kiezen of meer figuren toevoegen. Doelgroep Middenbouw Doelen De leerlingen werken aan de vakoverstijgende 21 st century skill 'computational thinking', ofwel het denken in stapjes en daarbinnen wordt dan aan de volgende specifieke vaardigheid gewerkt: (Repetitieve) taken laten uitvoeren door computers. Kan door het opstellen van een serie van geordende stappen een probleem oplossen of een bepaald doel bereiken. Kan een taak opdelen in kleinere taken. De leerlingen werken ook aan vakspecifieke vaardigheden als: Werken met voor- en achteraanzicht (passend bij kerndoel 32). Voordelen Leerlingen leren kleine stapjes te maken, om de animatie te laten werken. Leerlingen leren een klein verhaaltje bedenken en dit uit te beelden middels een animatie. Nadelen Het heeft veel uitleg nodig bij de opstartfase, dit eist volledige aandacht van de leerkracht. Het programma is in het Engels. Je moet er eerst wat voor installeren. Voorbereiding? Zorg voor computers met werkend internet. Download en installeer Pivot, via redirectedfrom=app Programmeer eerst zelf een animatie. Print lesbrieven en docentenhandleiding. Zet Pivot vast klaar op de computer(s) die gebruikt gaan worden bij de actviteit. De activiteit Start Pivot op en laat de leerling(en) een vooraf gemaakte animatie zien. Vertel dat zij ook een soortgelijke animatie mogen maken. Bekijk samen het instructiefilmpje. Maak een aantal stukjes van de animatie samen. Laat zien hoe je het stokpoppetje kunt laten bewegen en vertel erbij dat ze steeds hele kleine bewegingen moeten maken

10 waarbij ze na elke beweging op 'dia toevoegen' moeten klikken. Laat de leerling(en) zelfstandig verder werken aan de animatie. Kom regelmatig kijken of het lukt. Laat zien hoe je een tweede figuur kunt en een achtergrond kunt toevoegen en laat de leerling(en) het vervolgens zelf doen. Laat de leerling(en) ook regelmatig tussendoor het de animatie tot dusver afspelen, zodat ze zien waar ze mee bezig zijn. Vertel ten slotte dat ze minstens 30 plaatjes nodig hebben om een klein verhaaltje te kunnen maken. Aan het eind van de activiteit kun je samen de animatie bekijken en opslaan. Verantwoording TPACK Technological Knowledge Animaties maken Pedagogical Knowledge Pivot Content Knowledge Programmeren. Literatuur Fisser, P., & Voogt, J. (z.j.). TPACK: integratie van ICT in het onderwijs. Geraadpleegd van Gebruikte sites

11 OPDRACHTKAART PIXEL TEKENEN Wat is het? De opdracht 'Pixel tekenen' is een interactieve activiteit van Codekinderen om leerlingen kennis te laten maken met de manier waarop computers afbeeldingen zien. Doelgroep Middenbouw Doelen De leerlingen werken aan de vakoverstijgende 21 st century skill 'computational thinking', ofwel het denken in stapjes en daarbinnen wordt dan aan de volgende specifieke vaardigheid gewerkt: Gegevens logisch ordenen en begrijpen. Kan een computerprogramma schrijven in code. De leerlingen werken ook aan vakspecifieke vaardigheden als: Naar vorm en inhoud uitdrukken bij het geven en vragen van informatie, het geven van uitleg/instrueren (kerndoel 2). De leerlingen leren praktische en formele rekenwiskundige problemen op te lossen en redeneringen helder weer te geven (kerndoel 24). Oplossingen ontwerpen voor (technische) problemen, deze uitvoeren en evalueren (kerndoel 45). Voordelen De leerlingen zijn interactief bezig met unplugged programmeren ((sociaal) constructivisme). Leerlingen vinden het leuk om voor elkaar codes te schrijven/van elkaar op te lossen. Nadelen De link naar de computer (hoe ziet de computer een afbeelding) vervaagt tijdens de les, omdat het nog erg ongrijpbaar is. Voorbereiding? Print de lesbrief Pixel Tekenen en zorg voor (kleur)potloden voor iedere leerling. Lees de docentenhandleiding door en bereid de activiteit voor jezelf voor. De activiteit Een klassikale introductie over de manier waarop foto's door de computer wordt bekeken en het maken van de pixel tekening letter 'a'. Vervolgens gaan de leerlingen in drietallen aan de slag met het decoderen van de pixel tekeningen. Sluit de les af met een aantal vragen: wat vond je moeilijk/makkelijk? Wat heb je geleerd? (relatie naar de computer benadrukken). Verantwoording ICT-bekwaamheidseisen Pedagogisch-didactisch handelen: het inzetten van unplugged programmeeractiviteiten biedt de mogelijkheid voor zowel leerkracht als leerling de stap naar

12 'toekomstgericht onderwijs' te verkleinen. De activiteit is bekend (tekenen/schrijven), alleen de inhoud is nieuw. Een vervolgactiviteit zou 'Foldify' kunnen zijn, deze is gedeeltelijk plugged en gedeeltelijk unplugged (ontwerpen op de computer, vouwen met papier). Werken in de schoolcontext: het delen van deze activiteiten is zinvol om meer aandacht voor leren programmeren te creëren. Het maken van, bijvoorbeeld, een opdrachtkaart en deze delen via en blog en eventueel op papier binnen de school geeft andere leerkrachten ideeën voor programmeer-activiteiten in hun klas. Proffesionele ontwikkeling: het raadplegen van en volgen van ontwikkelingen op de site van houdt je op de hoogte van activiteiten en leerlijnen met betrekking tot toekomstgericht onderwijs. Literatuur Kennisnet. (2017). Ict-bekwaamheid van leraren. Zoetermeer: Kennisnet Fisser, P., & Voogt, J. (z.j.). TPACK: integratie van ICT in het onderwijs. Geraadpleegd van Gebruikte sites

13 OPDRACHTENKAART BINAIR TELLEN Wat is het? Codekinderen biedt een les binair tellen, waarin kinderen leren nadenken over computertaal zonder dat ze een computer nodig hebben. Ze leren cijfers omzetten naar binaire code, tevens maken ze de stap naar letters. Doelgroep Middenbouw Doelen De leerlingen werken aan de vakoverstijgende 21 st century skill 'computational thinking', ofwel het denken in stapjes en daarbinnen wordt dan aan de volgende specifieke vaardigheid gewerkt: Complexiteit reduceren en algemene concepten overbrengen. De leerlingen werken ook aan vakspecifieke vaardigheden als: Wiskunde taal gebruiken. Aanpakken bij het oplossen van rekenwiskundige problemen onderbouwen en oplossingen beoordelen. Bij producten uit eigen omgeving relaties leggen tussen werking, vorm en materiaalgebruik. Voordelen Leerlingen leren het principe van binair tellen op een eenvoudige manier in een interactieve les. Leerlingen worden enthousiaster naarmate het beter lukt de binaire code om te zetten in cijfers en letters. Nadelen Het kost enige voorbereidingstijd als je zelf nog het principe van binair tellen moet leren. Voorbereiding? Print de docentenhandleiding voor jezelf uit en het werkblad en de lesbrief voor alle leerlingen. Lees de docentenhandleiding aandachtig door en oefen eventueel zelf even met de binaire code. Zorg voor een werkend digibord. De activiteit Introduceer de kaartjes met stippen en vraag wat de leerlingen eraan opvalt (verdubbelt steeds). Laat de leerlingen een aantal cijfers leggen met de kaartjes door enkele kaartjes dicht en open te leggen. Laat ze ook een gemakkelijke binaire code ontcijferen. Volg de lesbrief met de leerlingen en laat ze zo zelfstandig mogelijk de opdrachten maken. Vanaf het omzetten naar letters is weer even een klassikale uitleg nodig, schrijf samen een woord in binaire code. Laat de leerlingen verdergaan met de opdrachten uit de lesbrief en roep aan het eind eventueel een leerling voor de klas om een binaire code op te schrijven en dit door een ander kind te laten vertalen.

14 Sluit de les klassikaal af met een aantal vragen als: Wat hebben jullie geleerd? Wat is jullie opgevallen? Wat vond je moeilijk/makkelijk? Verantwoording TPACK Technological Knowledge Denken in computer taal/codes. Pedagogical Knowledge Binair tellen Content Knowledge Unplugged programmeren. Literatuur Fisser, P., & Voogt, J. (z.d.) TPACK: Integratie van ict in het onderwijs. Geraadpleegd op 31 mei 2017, van Gebruikte sites

15 OPDRACHTKAART KO DE KRAKER Wat is het? Ko is een vogeltje dat niets liever doet dan nootjes kraken, vandaar dat zijn volledige naam Ko de Kraker is. Ko de kraker moet aangestuurd worden om de noot te kunnen kraken en op deze manier leer je eenvoudig programmeren. Doelgroep Middenbouw/bovenbouw Doelen De leerlingen werken aan de vakoverstijgende 21 st century skill 'computational thinking', ofwel het denken in stapjes en daarbinnen wordt dan aan de volgende specifieke vaardigheid gewerkt: Kan een computerprogramma schrijven in code. Kan door het opstellen van een serie van geordende stappen een bepaald doel bereiken. De leerlingen werken ook aan vakspecifieke vaardigheden als: Oplossingen ontwerpen voor (technische) problemen, deze uitvoeren en evalueren (kerndoel 45). Voordelen Leerlingen vinden het leuk. Leerlingen leren ruimtelijk inzicht verbeteren en rechts en links in perspectief van de vogel kennen. Leerlingen doen het ook graag in hun vrije tijd, omdat het op een computerspelletje lijkt. Nadelen Leerlingen hebben bij de opstart begeleiding nodig, waardoor het niet makkelijk te realiseren is met een hele klas tegelijk. Voorbereiding? Uitprinten van de lesbrief en de docentenhandleiding. Zelf het spel Ko de Kraker een aantal keer spelen. Computers (met werkend internet) klaarzetten op de juiste site: De activiteit Leerlingen lezen eerst de lesbrief door en beginnen met het kijken van een instructie filmpje. Vervolgens kunnen ze zelfstandig aan de slag met Ko de Kraker. Houd in de gaten waar de leerlingen begeleiding nodig hebben, zoals bij het naar links en rechts draaien van Ko en nieuwe functies als springen en zwemmen. Verantwoording Vier-in-balans 1. Visie: de belangrijkste doelen van Ko de Kraker zijn het leren uitvoeren van eenvoudige programmeercommando's, het goed interpreteren van het links en

16 rechts draaien vanuit het perspectief van de vogel en het bedenken van creatieve oplossingen voor de kortste weg naar de noot. 2. Deskundigheid: om de activiteit Ko de Kraker goed te kunnen begeleiden dien je zelf te weten hoe het spel werkt, hoe je het speelt, hoe ik het uit kan leggen als iets niet lukt en waar de mogelijke valkuilen liggen. Daarom moet je voorafgaand aan de activiteit een aantal keer het spel hebben gespeeld en bekeken waar de moeilijkheden liggen, de docentenhandleiding en lesbrief (van lezen en printen. 3. Inhoud en toepassingen: Ko de Kraker is uitermate geschikt voor de boven beschreven doelen. Daarnaast worden vakspecifieke vaardigheden geoefend zoals ontwikkeling van ruimtelijk inzicht. 4. Infrastructuur: de computers moeten beschikken over werkend internet om het spel te kunnen spelen. Literatuur Kennisnet. (2015). Vier in balans-monitor Zoetermeer: Kennisnet. Kennisnet. (2017). Ict-bekwaamheid van leraren. Zoetermeer: Kennisnet. Gebruikte sites

17 OPDRACHTKAART BOMBERBOT Wat is het? Bomberbot is een web-app met verschillende mogelijkheden wat betreft leren programmeren in de klas. Het biedt uitgebreide lesplannen met powerpresentaties, een online programmeergame met meer dan 300 levels en heeft een ingebouwd leerlingvolgsysteem. Doelgroep Middenbouw/bovenbouw Doelen De leerlingen werken aan de vakoverstijgende 21 st century skill 'computational thinking', ofwel het denken in stapjes en daarbinnen wordt dan aan de volgende specifieke vaardigheid gewerkt: Op een zodanige manier problemen formuleren dat het mogelijk wordt om het probleem op te lossen door gebruik van een computer. Mogelijke oplossingen analyseren om de meest kansrijke richting te bepalen De leerlingen werken ook aan vakspecifieke vaardigheden als: Wiskunde taal gebruiken. Praktische en formele rekenwiskundige problemen oplossen. Aanpakken bij het oplossen van rekenwiskundige problemen onderbouwen en oplossingen beoordelen. Bij producten uit eigen omgeving relaties leggen tussen werking, vorm en materiaalgebruik. Voordelen Het is multi-inzetbaar, in verschillende leerjaren. Het is een kant-en-klaar programma (lijkt op een methode), dus makkelijk te gebruiken voor leerkrachten. Alle doelen van computational thinking worden afgevinkt na 2 jaar lessen volgen van Bomberbot. Ook veel andere 21 st century skills komen aan bod, als: kritisch denken, creatief denken, communiceren, samenwerken, problemen oplossen, ICT-basisvaardigheden en mediawijsheid. Nadelen Bomberbot is maar één maand gratis beschikbaar, daarna kost het 2750,- voor 3 jaar plus de licenties van 6,50-10,00 per leerling. Voorbereiding? Bomberbot eist enige voorbereiding van de leerkracht. Het is noodzakelijk je in te lezen over de lessen en zelf een aantal levels van de game te spelen, zodat je weet wat de leerlingen gaan doen. Ook dien je een account aan te maken en de leerlingen uit jouw klas toe te voegen als je ze de game wil laten spelen en het leerlingvolgsysteem wil gebruiken. Verantwoording

18 Vier-in-balans 5. Visie: Bomberbot omvat zowel vakspecifieke doelen op gebied van rekenen en natuur en techniek, als vakoverstijgende doelen (21 st century skills). In eerste instantie gericht op computational thinking. Wanneer je het volledige lesprogramma van twee jaar volgt komen alle doelen van computational thinking aan bod. 6. Deskundigheid: om de activiteit Bomberbot goed te kunnen begeleiden dien je zelf te weten hoe het spel werkt, hoe je het speelt, hoe je het uit kunt leggen als iets niet lukt en waar de mogelijke valkuilen liggen. Daarom moet je voorafgaand aan de activiteit een aantal keer het spel hebben gespeeld en bekeken waar de moeilijkheden liggen. Ook is het belangrijk dat je de lesplannen leest en presentaties bekijkt. Je kunt als bekwame leerkracht zelf de beslissing maken wat je wel of niet gebruikt uit de lesplannen en presentaties. 7. Inhoud en toepassingen: Bomberbot is uitermate geschikt voor de boven beschreven doelen. Daarnaast worden vakspecifieke vaardigheden geoefend zoals het gebruiken van wiskundetaal, het oplossen van praktische en formele rekenwiskundige problemen en het onderbouwen en beoordelen van deze oplossingen. 8. Infrastructuur: de computers moeten beschikken over werkend internet om het spel te kunnen spelen. Het digibord dient te beschikken over het Microsoft Office pakket om de presentatie af te kunnen spelen. Literatuur Kennisnet. (2015). Vier in balans-monitor Zoetermeer: Kennisnet. Gebruikte sites

19 OPDRACHTKAART SANDWICH ROBOT Wat is het? Sandwich Robot is een manier om kinderen unplugged kennis te laten maken met programmeren. De Sandwich Robot wil een boterham met hagelslag smeren en heeft hiervoor erg precieze instructies nodig. Een computer heeft ook hele precieze instructies nodig om te kunnen werken. Doelgroep Bovenbouw Doelen De leerlingen werken aan de vakoverstijgende 21 st century skill 'computational thinking', ofwel het denken in stapjes en daarbinnen wordt dan aan de volgende specifieke vaardigheid gewerkt: Probleem decompositie: opdelen van een taak in kleinere, overzichtelijke taken. Communiceren en samenwerken met anderen om een gezamenlijk doel te bereiken. De leerlingen werken ook aan vakspecifieke vaardigheden als: Informatie uit gesproken taal verwerven en deze informatie mondeling en schriftelijk gestructureerd weergeven (kerndoel 1). Naar vorm en inhoud uitdrukken bij het geven en vragen van informatie, het geven van uitleg/instrueren (kerndoel 2). Oplossingen ontwerpen voor (technische) problemen, deze uitvoeren en evalueren (kerndoel 45). Voordelen Een goede eerste stap naar programmeren, zonder computer. Door alle leerkrachten, ongeacht ict-bekwaamheid, makkelijk uit te voeren. Nadelen Na deze activiteit moet er aardig wat opgeruimd en schoongemaakt worden. De leerlingen kunnen erg druk/melig worden van enthousiasme. Voorbereiding? Uitprinten werkbladen programmeren. Klaarzetten: brood, boter, hagelslag, bord, mes en evt. stofzuiger. De activiteit Een leerkracht of leerling speelt voor Sandwich Robot, hij of zij wil een boterham met hageslag smeren. De leerlingen beschrijven op het eerste werkblad de zeven grote stappen die je daarvoor moet ondernemen. Vervolgens gaan ze aan de slag met het 2e werkblad, waarin ze precieze instructies geven aan de robot. Deze verwerking gebeurt in groepjes van 3 of 4 leerlingen. Vervolgens stuurt één leerling de Sandwich Robot aan, aan de hand van de instructies van het 2e werkblad. Sluit af met vragen als: Waar ging jullie programma goed/fout?

20 Wat heb je gedaan om het te verbeteren (debuggen)? De instructies moeten erg exact zijn, het gaat al snel mis. Verantwoording TPACK Technological Knowledge Taak opdelen in deeltaken. Pedagogical Knowledge Sandwich Robot aansturen Content Knowledge Unplugged programmeren Literatuur Fisser, P., & Voogt, J. (z.j.). TPACK: integratie van ICT in het onderwijs. Geraadpleegd van Gebruikte sites