Nieuwsbrief van de Historische Vereniging/ mei 2013

Transcriptie

1 Nieuwsbrief van de Historische Vereniging/ mei 2013 Nieuwe aanwinst voor vereniging Op een speurtocht naar plateel, kwam uw secretaris op de Verzamelaarsbeurs te Utrecht de op bijgaande foto s getoonde kan van de Zeepfabriek de Duif te Den Dolder tegen. Christoph Pleines, de directeur van de Zeepfabriek De Duif, had als reclame uiting verschillende artikelen van plateel bedacht. In Zuid-Hollandse fabrieken werden o.a. vaasjes, potjes en kannen geproduceerd, waarvan inmiddels enkele voorwerpen in het bezit zijn van de Historische Vereniging Den Dolder. Onduidelijk is of deze artikelen werden uitgegeven als een soort spaaractie met bonnen of dat ze cadeau werden gedaan aan grote afnemers van de zeepproducten. Indien u ons hierover kunt inlichten, houden wij ons zeer aanbevolen.

2 Stand op de Oranjemarkt tijdens Koninginnedag bij DOSC Op Koninginnedag 30 april zal er op het DOSC terrein in Den Dolder weer de gebruikelijke rommelmarkt met kraampjes zijn, waar de Historische Vereniging ook een kraam heeft en u informatie over de vereniging kunt verkrijgen. Ook in het centrum van Zeist staan wij met een kraam op de markt. Herdenkingskruis Soestdijkerweg genomineerd. Leerlingen uit groep 7 en 8 van basisschool De Kameleon uit Den Dolder legden op donderdag 4 april weer een krans bij het oorlogsmonument Het Herdenkingskruis aan de Soestdijkerweg. Het monument is al sedert 1987 geadopteerd door de basisschool en ieder jaar rond 5 april vindt deze plechtigheid plaats, waarbij ook de zorg voor het monument wordt overgedragen van groep 8 aan hun opvolgers, groep 7, in aanwezigheid van genodigden en nabestaanden. Deze keer was ook RTV Utrecht aanwezig om uitgebreid opnames te maken van het gebeuren met daarbij een interview met enkele leerlingen en een van de

3 nabestaanden. Deze opname werd uitgezonden in het nieuwsoverzicht van 15 april jl. (zie RTV Utrecht, uitzending gemist). Voor deze mediabelangstelling was er een bijzondere aanleiding. Jaarlijks wordt door het Nationaal Comité 4 en 5 mei in samenwerking met een bepaalde provincie aandacht gevraagd voor de Aanmoedigingsprijs Oorlogsmonumenten: behoud, beheer en beleving. Dit jaar organiseerde het Nationaal Comité de prijs samen met de Provincie Utrecht en Landschap Erfgoed Utrecht. De Oranjevereniging, tevens 4 en 5 mei Comité van Den Dolder en De Kameleon hebben in samenwerking met de Historische Vereniging het monument hiervoor aangemeld. Er waren 21 inzendingen, waarvan er vijf werden genomineerd, waaronder het monument aan de Soestdijkerweg. De overige nominaties gingen naar projecten in Doorn, Jaarsveld, Nieuwegein en Soesterberg. Op 23 april jl. was er een grote bijeenkomst in Paushuize in Utrecht, waar vertegenwoordigers van de vijf genomineerden in korte gesprekken met de bekende presentator Jeroen Wielaert, de gelegenheid kregen hun project toe te lichten ten overstaan van een jury en de genodigden. Voor Den Dolder werd dit met verve gedaan door de heer Jan Veerkamp, bestuurslid van de Oranjevereniging. Ook was er een optreden door de singer-songwriter Miss Montreal, die dit jaar als Ambassadeur voor de Vrijheid optreedt. De vijf projecten werden uitvoerig in het zonnetje gezet. Winnaar werd na langdurig jury beraad uiteindelijk het project in Doorn. Kazerne Den Dolder-Zuid is een feit! Afgelopen week heeft het Algemeen Bestuur van de VRU ingestemd met de veranderingen die bij de brandweerposten binnen de gemeente Zeist worden doorgevoerd. Daaronder valt bijvoorbeeld de naamswijziging van de brandweerpost aan de Dijnselburgerlaan in Zeist naar post Den Dolder-Zuid. De naamswijziging zorgt voor een eenduidig beeld naar de inwoners van de gemeente Zeist. Projectleider Henry Hagoort verklaart: Het dorp Den Dolder staat bekend om haar sterke merken. De Remia, de Overtoom, maar ook de grote GGZinstellingen van Reinaerde en Altrecht. Bovendien zat voorheen jeugdgevangenis Den Engh in het dorp. Je hoeft de radio maar aan te zetten of de afslag Den Dolder is bij de file-informatie. We merken in de provincie dat het dorp Den Dolder veel meer bekendheid geniet dan het grotere Zeist. Dat het voor inwoners van Zeist even wennen is dat hun brandweerkazerne een andere naam krijgt beaamt Hagoort: Het is natuurlijk even wennen voor de mensen die het beeld van de brandweerkazerne Zeist in hun hoofd hadden. Wij zijn echter van mening dat deze naamswijziging een positief effect heeft op de (naams)bekendheid van de brandweer. Zeg nou eerlijk: wie kan er twee bekende bedrijven uit Zeist opnoemen?

4 De inwoners van Zeist zullen weinig merken van de verandering, aldus Hagoort: De brandweerpost Den Dolder-Zuid blijft dezelfde taken uitvoeren als de voormalige post Zeist. Het enige verschil is dat de post in het dorp Den Dolder de nieuwe hoofdpost zal worden, maar dat heeft meer te maken met de prachtige ligging van deze post in de natuur. Inmiddels is een begin gemaakt met het invoeren van de nieuwe naam. Op de gevel prijkt al Brandweer Den Dolder Post Zuid en er is een begin gemaakt met het omstickeren van de uitrukvoertuigen. De nevenpost Den Dolder, zoals post Den Dolder-Zuid al gekscherend genoemd wordt, krijgt roepnummers in de reeks 73x. De eerste tankautospuit, de voormalige 712, zal bijvoorbeeld nu 732 als roepnummer krijgen. Henry Hagoort is trots op het project: Als ik zie wat we in korte tijd hebben bewerkstelligd ben ik erg blij. Je merkt meteen dat de naamswijziging, die nu al op de gevel te zien is, een positief effect heeft. Als alles volgens schema blijft verlopen kan de post Den Dolder-Zuid volgende week volledig operationeel worden en ik moet eerlijk zeggen: ik ben daar heel erg trots op. Leuke 1 april grap Brandweer Den Dolder

5 Troonswisseling 30 april 2013 Op 30 april is er om uur in het Paviljoen koffie met oranjegebak, waar dan om uur op een groot scherm de balkonscène bij Koninklijk Paleis te zien zal zijn. Om uur start de kindervrijmarkt op het terrein van DOSC. De opening van de Verenigde Vergadering van de Staten Generaal om uur is weer op een groot scherm in het paviljoen te volgen. Om uur zal de Koningslinde bij de Brede school officieel worden onthuld. Uw aanwezigheid wordt erg op prijs gesteld. Gedetailleerde informatie over het programma van de gehele dag vindt u in het Oranjeboekje.

6 Dodenherdenking op zaterdag 4 mei in Den Dolder De Oranjevereniging Den Dolder, tevens Comité 4 en 5 mei, organiseert de jaarlijkse herdenking op 4 mei a.s., die zal plaatsvinden om uur in Den Dolder bij het herdenkingskruis op de hoek van de Dolderseweg en de Willem Arntszlaan. Medewerking wordt verleend door de muziekvereniging Dr. Engelhard. Na introductie namens het Comité 4 mei wordt een toespraak gehouden door ds. Cees van Steenis. Enkele leerlingen van de basisscholen dragen gedichten voor. Krans- en bloemlegging zal plaatsvinden door vertegenwoordigers van B&W Zeist, de Oranjevereniging, organisaties en particulieren. Begin mei gaat de nieuwe website Geheugen van Zeist online De samenwerking met de 11 Zeister erfgoedpartners (Hernhutter Huis, Zeister Historisch Genootschap, Gemeentearchief Zeist, Bibliotheek Zeist, t Gilde, Stichting Zilverkamer, Commissie Open Monumenten Dag, Cultuurvleugel Slot Zeist, Dag van het Religieus Erfgoed, Stichting Oude Begraafplaats en Historische Vereniging Den Dolder) heeft geresulteerd in een nieuwe website voor Zeist. Bovenstaand ziet u het logo van deze nieuwe website die binnenkort online zal zijn.

7 Soesterberg en de Oranjes Mede naar aanleiding van de troonswisseling organiseert de werkgroep Soesterberg van de Historische Vereniging Soest/Soesterberg vanaf 30 april tot en met 26 mei a.s. de tentoonstelling Soesterberg en de Oranjes in het Verhalenmuseum & Buurtcentrum Soesterdal, Rademakerstraat 26 te Soesterberg. De koninklijke familie heeft altijd een band gehad met het dorp Soesterberg. Willem l gaf in 1837 toestemming voor de bouw van het eerste schooltje en een RK Kerk. Vanaf dat moment werd het buurtschapje officieel Soesterberg genoemd. De vrouw van koning Willem ll Anna Paulowna (afbeelding) stichtte in 1850 in Soesterberg een naai- en brei- en spinschooltje voor meisjes. In augustus 1850 vond de opening plaats: Dinsdag jl. bezocht H.M. de Koningin-moeder, te Soesterberg de dorpsschool en de onlangs door H.M. opgerigte school voor vrouwelijke handwerken. H.M. nam er den gang der werkzaamheden in ogenschouw en onderhield zich minzaam met de leerlingen. In een later verslag werd vermeld: Zeer vaak kwam H.M. daar, om zich te overtuigen van de vorderingen van de leerlingen. Is het een wonder, dat haar naam en die harer zonen met eerbied en dankbaarheid genoemd worden. De koningen Willem l, ll en lll waren vaste bezoekers van de op het Kamp van Zeist gelegerde militairen. De huidige Kampweg werd in de volksmond ook wel Koningsweg genoemd. Twee zonen van Willem ll hadden een zomerverblijf in Soesterberg. Prins Hendrik was tot aan zijn overlijden in 1890 eigenaar van De Oude Tempel. Zijn broer, de latere koning Willem lll, was eigenaar van het jachthuis Kampoord en hield daar, naar verluid, behalve jachtpartijen ook wilde feesten. In de jaren zestig werd t Olde

8 Jaghthuus een horecagelegenheid met drie afgedankte passagiersvliegtuigen in de voortuin waarin je een kopje koffie kon gebruiken. Ook de latere vorstinnen Emma, Wilhelmina en Juliana bezochten het vliegveld Soesterberg regelmatig. Vaste gast was natuurlijk de vliegende prins Bernard. Samen met zijn jonge gezin bezocht hij kort na de oorlog ook de vele vliegshows. Van dit alles wordt veel historisch beeldmateriaal tentoongesteld, aangevuld met persoonlijke foto s en herinneringen van Soesterbergers aan het koningshuis. Daarnaast is er werk te bewonderen van de groep schilders van het donderdagavond atelier in het Soesterdal. Zij brengen op geheel eigen creatieve wijze de troonswisseling in beeld. De tentoonstelling is op Koninginnedag 30 april te bezichtigen; entree is gratis. De expositie is nog de gehele maand mei te bezoeken op woensdagmorgen van 10 tot 12 uur en elke zondagmiddag van 14 tot 17 uur. Voor meer informatie: histversoesterberg@gmail.com

9 Tentoonstelling over De Hongerdoeken van Zittau beroemde religieuze kunstwerken aan de Via Sacra Van 10 april tot 23 juni organiseert de Museumstichting Het Hernhutter Huis te Zeist een unieke tentoonstelling over de Hongerdoeken van Zittau. Voor het eerst worden deze belangwekkende kunstwerken in een expositie in Nederland onder de aandacht gebracht.

10 De Hongerdoeken van Zittau van 1472 en 1573 zijn unieke documenten van religieuze kunst. Zittau is een Middeleeuwse stad in Saksen, in het oosten van Duitsland. Tot eind juni kunnen bezoekers op 14 grote panelen kennis maken met deze schatten uit de late middeleeuwen. Hoogtepunt van de tentoonstelling is een replica van het Kleine Hongerdoek van Zittau van 1573, op ware grootte (15 vierkante meter). Hierop zijn de kruisiging en meer dan dertig lijdenswerktuigen ( Arma Christi ) afgebeeld. Het Grote Hongerdoek van Zittau (1472), een soort platenbijbel met 90 illustraties bij de bijbel, is in fotoafbeeldingen te zien. Hongerdoeken hadden een vaste plaats in de liturgie van de middeleeuwse kerk. Deze enorm grote doeken werden tijdens de Vasten (Veertigdagentijd) in de kerk tussen het middenschip en het altaar opgehangen; het altaar werd zo aan het zicht van de gelovigen onttrokken. In het begin waren het heel eenvoudige doeken, later werd het gebruikelijk het lijden van Christus op deze doeken af te beelden. Omdat textiel bijzonder kwetsbaar is, zijn er maar heel weinig hongerdoeken uit die tijd bewaard gebleven. De Hongerdoeken van Zittau horen wereldwijd tot de mooiste doeken die nu nog bestaan en bekeken kunnen worden. Met de Hongerdoeken uit Zittau wordt in deze tentoonstelling ook de cultuur- en pelgrimsroute "Via Sacra" in de grensregio van Polen, Duitsland en Tsjechië gepresenteerd. Deze route verbindt 17 sacrale monumenten en kunstschatten. Naast de Hongerdoeken van Zittau zijn dat de kloosters Marienstern en St. Marienthal,de Vredeskerk van Jauer (Polen), de St. Anna Kapel in Mnichovo Hradiště (Tsjechië, begraafplaats van Wallenstein) en de geboorteplaats van de Broedergemeente, Herrnhut in Duitsland, waar ook de eerste Hernhutter bewoners van het Broeder- en Zusterplein bij slot Zeist vandaan kwamen. Het gaat om een reizende tentoonstelling die reeds op vele andere plaatsen te zien is geweest: Berlijn, Wroclav (Polen), Brussel, Dresden, München, Praag, Rome, Turijn, Jeruzalem en dus nu: Zeist! De expositie vindt plaats in de Grote Kerkzaal van de Broedergemeente te Zeist, Zusterplein 12, van 10 april t/m 23 juni Openingstijden: woensdag en zaterdag van uur en zondag van uur. De toegang is gratis.