8,3. Boekverslag door een scholier 1907 woorden 16 september keer beoordeeld. Geschiedenis, Waargebeurd Eerste uitgave 1989

Transcriptie

1 Boekverslag door een scholier 1907 woorden 16 september ,3 7 keer beoordeeld Auteur Genre Yehuda Nir Geschiedenis, Waargebeurd Eerste uitgave 1989 Vak Engels Titel boek: Verloren kinderjaren. (Lost childhood) Naam schrijver: Yehuda Nir Ondertitel: een herinnering. (A memoir) Eerste druk: (Engels: 1989) 1991 Gelezen druk: 1e druk, Aantal bladzijdes: 255 Waarom ik dit boek gekozen heb. Ik heb dit boek gekozen, omdat oorlogsverhalen mij al tijden lang interesseren. Aangezien er op de achterkant ook nog stond dat het autobiografisch geschreven was wilde ik het boek gelijk gaan lezen. Het feit dat er haast geen informatie te vinden was op internet en in de mediatheek heeft me eerst tegengehouden maar het boek moest ik toch een keer lezen. Dan maar zonder hulp. Mijn verwachtingen van het boek. Mijn verwachting van het boek is dat het de gruwelijkheden van de vijf lange oorlogsjaren verteld door de ogen van een toen nog klein jongetje. Al de wreedheden waar opa s en oma s liever niet aan herinnert worden en vooral niet als ze Jood zijn. Het lijkt me een mooi en spannend boek en ik heb hoge verwachtingen over de verhaallijn. Samenvatting van het boek. Yehuda, Lala (zijn zus), zijn moeder en zijn vader (alle vier joods) wonen in Lwów in Polen. Ze vluchten voor de Duitsers wanner die Polen binnenvallen, maar als de Russen Lwów bezetten gaan ze terug. Lala speelt een grote rol, ze is erg knap en ziet er niet joods uit in tegenstelling tot Yehuda. Lala had een vriend, Ludwig Selig, die hen zou helpen met vluchten voor de Duitsers door middel van valse identiteitsbewijzen. In het voorjaar van 1941 verdrijven de Duitsers de Russen uit geheel Polen. Op Petljoera-dag wordt Yehuda s vader opgepakt door de Oekraïeners, die met de Duitsers heulden en werd terechtgesteld voor Pagina 1 van 5

2 het fiet dat hij Joods was. Yehuda zou hem nooit meer zien. In het voorjaar van 42 moeten ze het getto van Lwów in waar alle Joden naartoe werden gebracht. Vervolgens zorgt Ludwig voor de Arische identiteitsbewijzen en ontsnappen ze naar Krakau. Een nieuw probleem was het joodse uiterlijk van Yehuda, zijn neus, zijn haren en vooral zijn besnijdenis. Zijn haar kleurden ze blond met waterstofperoxide waardoor het eerder oranje dan blond werd, maar verder mislukten alle pogingen. In september werd Ludwig ook opgepakt; Yehuda, Lala en hun moeder zouden er helemaal alleen voorstaan. Ze leerden zich het katholieke geloof aan en gebruikten dit om zo de Gestapo te kunnen bewijzen dat ze geen Jood waren. Yehuda hoefde dat niet, omdat ze alleen maar naar de besnijdenis hoefde te zoeken wat een gebruik is in het Joodse geloof. In april 1943 gingen ze naar Warschau, in een grote stad hoopten ze niet zo op te vallen. Yehuda kreeg daar een baantje bij de Duitse tandarts Brabetz. Zijn moeder werkt dan als huishoudster bij de Duitser Rockschmidt, waar ze een goede band mee opbouwde. Als cadeautje krijgt Yehuda van zijn baas een sneeuwpak, wat later zijn leven zal redden omdat het sprekend op een pak van de Hitler-jugend leek. In het voorjaar van 44 werd het duidelijk dat de Duitsers de oorlog zouden verliezen. In de zomer van 1944 vertrokken Rockschmidt en Brabetz uit Warschau vanwege de Russische dreiging in Warschau. Toen kwam echter de opstand van Warschau tegen de Duitsers; de Russen zouden spoedig komen. Dit viel echter tegen. Yehuda meldde zich bij het Poolse leger in Warschau waar hij koerier werd. Dat was erg gevaarlijk werk en door uitputting stierf hij bijna. Na veel onnodig bloedvergieten komt Warschau weer in handen van de Duitsers. Yehuda, Lala en moeder vinden elkaar weer, nadat ze weken lang gescheiden van elkaar waren. De keuze werd hun voorgelegd of om te gaan werken en naar Duitsland vervoerd te worden voor werkkamp of ze mochten in het dreigende Warschau blijven als krijgsgevangen. Yehuda en zijn familie kozen voor het eerste, het werkkamp. Na een lange vreselijke reis in een overvolle trein kwamen ze aan in een werkverdeelkamp in Wilhelmshagen. Het gevaar leek geweken, maar weer zou Yehuda door het oog van de naald heen gaan met zijn leven. Joden die alsnog werden gevonden in het werkkamp werden zonder pardon afgevoerd. Via een bewaker konden ze in contact komen met Rockschmidt, die hen dan zou kunnen ophalen en meenemen naar zijn landgoed in Erzberg. Op het landgoed moest hij verschillende dingen doen als boerenknecht. Dan op 28 april 1945, na zes jaren oorlog kwamen de eerste Russen op Erzberg. Het driemanschap neemt veel eten mee en gaat dan te voet terug naar Polen. Hitler had hen niet te pakken kunnen krijgen! Verklaring van de titel. Verloren kinderjaren zegt het eigenlijk al voor zichzelf. Yehuda heeft z n jeugd, de leukste jaren, moeten doorbrengen in oorlogstijd. Van zijn tiende jaar tot een maand naar zijn vijftiende verjaardag kon en mocht hij aan niks anders denken dan overleven. De rest van zijn leven zal hem dit altijd bijblijven. Ook het gemis van een vader op jonge leeftijd draagt ook al niet bij in de opvoeding. Al met al een slechte tijd om Pagina 2 van 5

3 in op te groeien. Er was geen tijd om een kind te zijn. Motto en opdracht. Het boek heeft zowel een motto als een opdracht. Het motto luidt als volgt: Voor Ludwig Selig. ( ) Ludwig Selig was de vriend van de familie en het vriendje van Lala. Ludwig heeft het leven van vele Joodse Polen gered door hen te voorzien van Duitse identiteitsbewijzen. Ook Yehuda, Lala en hun moeder hebben hun leven te danken aan Ludwig en het is dan ook logisch dat een boek met als uitkomst het overleven van de oorlog als motto heeft een eer bewijzen aan een vriend. De opdracht luidt: Laat ik, voordat ik verder ga, zeggen dat ik niemand vergiffenis schenk. Ik wens allen een afschuwelijk leven toe en vervolgens het vuur en het ijs van de hel tot in de verfoeilijke toekomstige generaties -Samuel Beckett, Malone Dies. Deze opdracht is met het verhaal verbonden, omdat Yehuda het vertrouwen waarschijnlijk in iedereen heeft verloren sinds de oorlog en vooral de Duitsers dit lot toewenst. Ik kan best begrijpen hoe je na zo n ingrijpende periode in je leven mensen kan gaan haten, of ze nu goed of slecht zijn. Genre van het boek. Het genre van het boek is psychologisch verhaal, omdat een man na zoveel jaar over zijn leven tijdens de oorlog verteld. Alles wat hij heeft meegemaakt heeft als bedoeling om mensen aan het denken te zetten over hoe ze leven en vooral wat ze anderen aandoen. Personagebeschrijving. Julek Grünfeld: Hij is de hoofdrolspeler in dit verhaal. Later heeft hij zijn naam veranderd in Yehuda Nir. Om een beschrijving te geven van Julek is een beetje lastig, omdat hij een Poolse Jood is die moet verdoezelen dat hij niet tot het normale volk hoort. Ook verandert hij in de vijf jaar van de oorlog heel erg. Hij heeft bruin haar wat hij door middel van waterstofperoxide blond probeert te krijgen. De oorlog heeft er ook voor gezorgd dat hij sterk vermagerde in de loop van de tijd. Hij was niet al te groot en is een echte doorzetter. Samen met zijn familie gaat hij de strijd tegen de Duitsers aan.door in het verzet te gaan maakt hij duidelijk dat hij zich niet zo snel gewonnen geeft en dat hij zeer volwassen is geworden in de vijf jaar van de oorlog. Van een elf jarige schooljongen in rijkelijk bedeelde familie naar armoede en vluchten van de ene naar de andere lokatie. Pagina 3 van 5

4 Lala: Lala is de oudere zus van Julek en wordt omschreven als de slimste en de mooiste van het hele stel. Lala komt met de plannen als ze in de problemen zitten. Ze zou door kunnen als iemand die van het Arische bloed is. Dit betekent dat ze blond haar heeft en blauwe ogen. Ook zij heeft een sterke persoonlijkheid. Ze laat zich niet snel klein krijgen en houdt het hoofd altijd koel in gevaarlijke en nijpende situaties. Moeder: Een naam wordt haar niet gegeven in het verhaal. Ze is de moeder van Lala en Julek en heeft haar man aan het begin van de oorlog moeten verliezen. Ze was gewend om in wilde te leven. Maar Duitse soldaten hebben al haar bezittingen afgenomen. Ze is door de constante dreiging zeer mager en labiel geworden. De kleinste spanning is haar al te veel. Ze is om te zien een statige vrouw. Haar bijnaam is Stacia, die ze van haar werknemer kreeg toen ze voor hem het huishouden regelde. Ze is zeer snel bang maar en heeft al vaak op het punt gestaan om zelfmoord te plegen. Andere personages die een grote invloed hebben in het stuk zijn onder andere: Ludwig en meneer Rockschmidt. Ludwig heeft ervoor gezorgd dat Julek en zijn familie veilig uit hun woonplaats konden vertrekken naar een minder bedreigt gedeelte. Helaas heeft hij bij een van de acties de andere kant van de stad niet gered en is hij terecht gesteld. Meneer Rockschmidt heeft de moeder van Julek een baan aangeboden en heeft hen de laatste paar maanden voor de oorlog opgevangen op zijn landhuis. Wanneer het verhaal zich afspeelt. Het verhaal speelt zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vanaf dat de eerste bommen werden neergelaten in Polen totdat de Russische soldaten alle Polen kwamen bevrijden. De verteltijd en vertelde tijd. De verteltijd van het boek is 255 bladzijdes. De bladzijdes zijn allemaal beschreven en er zijn geen illustratie in het boek aanwezig. De vertelde tijd van het boek is ongeveer zes jaar. Van het begin van de oorlog tot iets na de Tweede Wereldoorlog. Tijdsvolgorde. Het gehele verhaal is in chronologische volgorde geschreven zonder flashbacks. Er wordt soms wel eens over het verleden gepraat maar dat duurt hoogstens maar een halve bladzijdes en vallen niet echt onder flashbacks. Waar het verhaal zich afspeelt. Het verhaal speelt zich voor het grootste gedeelte af is Polen. Om precies te zijn in Warschau. Lwow, de oude woonplaats komt ook voor een klein deel vol en zelfs een landgoed in Duitsland is voor ongeveer vijftig bladzijdes de plaats waar het allemaal afspeelt. In Warschau stond haast geen huis meer overeind aan het einde van de oorlog en alle straten waren uitgestorven. Het verzet opereerde van onder de grond. Het landgoed dat voorkomt is zeer groot en ligt in een bebost gebied. Het is van alle gemakken voorzien en Pagina 4 van 5

5 heeft vele stallen en een gebouw voor het personeel. Julek en zijn familie leefden met de Rockschmidts in het grote landhuis. Rockschmidt had de familie naar het landgoed gehaald om daar te werken. De vertelsituatie. De vertelsituatie is in de ik vorm. Het wordt beleefd vanuit de ogen van Julek. Hij vertelt hoe hij alles heeft meegemaakt en hoe hij de Duitsers wist wijs te maken dat hij geen Jood was. Thema en motieven. Het thema van het verhaal is een jongen die in een zeer moeilijke tijd op moet groeien en zich als een echte man moet gedragen. De motieven van dit verhaal zijn: - Overleven ten koste van alles. - Opgroeien in een harde wereld. Spanningsopbouw. Doordat alles door de ogen van de ik persoon wordt verteld lijkt het net of je zelf midden in de oorlog zit. Ik vind het verhaal een goede opbouw hebben, omdat we niet gelijk midden in de oorlog terecht komen maar eerst een beschrijving krijgen van het normale leven in Lwow en hoe de familie in elkaar zit. Daarna gaat de familie op de vlucht. De gebeurtenissen volgen elkaar in een hoog tempo op. Dit kan ook niet anders, want als je alles in de oorlog wilt beschrijven heb je aan 255 bladzijdes niet genoeg. Ook door de chronologie is de spanning opgebouwd. Steeds vraag je je af of de hoofdpersonage het tot de volgende dag haalt. Door alles wat hij mee heeft gemaakt in een dag snap je niet dat hij het tot de volgende dag heeft gemaakt. Pagina 5 van 5