Hongarije, de renaissance van een wijnland Verslag van de NGS-reis naar 5 wijnstreken van Hongarije Door Paul Op ten Berg

Transcriptie

1 Hongarije, de renaissance van een wijnland Verslag van de NGS-reis naar 5 wijnstreken van Hongarije Door Paul Op ten Berg Ze hadden geen flauw idee, de leden van het NGS die van 22 t/m 28 april 2006 een wijnreis maakten in Hongarije. Geen flauw idee dat ze hier zoveel prachtige wijnen zouden aantreffen. Wijnen met identiteit en karakter, droge witte van inheemse druivenrassen, verrassende rosé s, karakteristieke rode wijnen en bovenal fantastische zoete. Het werd dan ook een ware ontdekkingsreis, waarvan na een week tien ambassadeurs terugkeerden. Binnen het NGS is hiermee een kiem gelegd voor groei naar meer bekendheid van de fraaie wijnen van Hongarije. Ongetwijfeld zullen de Nederlandse wijnimporteurs hierop inhaken en hun assortiment met Hongaarse wijnen uitbreiden. Daardoor zullen restaurantgasten steeds vaker kunnen kennismaken met een van de meest fascinerende hoofdstukken van de oude Europese wijncultuur. Communisme In de communistische tijd werden vooral grote wijnbedrijven gevormd. De wijngaarden moesten persé met Russische tractoren worden bewerkt, want die waren het beste. Die waren echter 3,5 m breed en de ruimte tussen de rijen wijnstokken bedroeg 2 m. Prompt werd om en om een rij wijnstokken weggehaald, waardoor de tractor er door kon. Steile stenige hellingen, vaak de beste percelen, werden aan hun lot overgelaten omdat ze te lastig te bewerken waren. Ter vervanging werden in de laagvlakte op voor wijnbouw slecht geschikte grond - grote oppervlaktes met druivenrassen beplant die een enorme opbrengst garandeerden. Het resultaat was precies wat het regime wilde, enorme hoeveelheden karakterloze, waterige wijn zonder ook maar enige kwaliteit. Toch mocht iedere wijnboer die lid was van een coöperatie voor privé-gebruik een stukje wijngaard van 0,3 ha (later 0,6 ha) voor zichzelf hebben. Daardoor hielden de boeren toch een band met hun erfgoed en tradities. Wedergeboorte Na de phylloxera, 2 wereldoorlogen en de communistische overheersing was de wijnbouw vrijwel geruïneerd. Bij de politieke ommezwaai van 1989 werden de coöperaties gedecentraliseerd en geprivatiseerd. Vanaf 1990 ontstond een opmerkelijke wedergeboorte. Westers kapitaal werd aangetrokken, moderne wijnbedrijven werden geboren en flying winemakers brachten moderne technieken naar Hongarije. De wijnmakers voelden zich bevrijd van een juk van 44 jaar. Ze vonden de moed, de visie en de energie om de verloren gegane reputatie te laten herleven. In de Tokaj streek werd vooral veel buitenlands kapitaal geïnvesteerd, maar in Neszmély, Villány, Szekszárd, Badacsony, Balaton en Eger waren het vanaf 1994 vooral getalenteerde Hongaarse wijnmakers die flink investeerden en vernieuwingen tot stand brachten. Zij houden immers van hun land, een van de belangrijkste oorzaken van de kwaliteit van de wijnen. In de huidige tijd bestaat de Hongaarse wijnbranche uit een klein aantal grote wijnbedrijven en een groot aantal kleinere, onafhankelijke. Daarnaast zijn er geregistreerde hobbyboeren, die meestal hun druiven aan grotere bedrijven verkopen. Al met al is Hongarije het meest geavanceerde wijnland van alle vroegere Oostbloklanden. Toekomst Er is echter nog veel te doen. Helaas wordt er door de overheid en de bedrijfstak nog te weinig aandacht besteed aan de productie van kwaliteitswijnen, opmerkelijk genoeg omdat Hongarije dit door de eeuwen heen juist wel heeft gedaan. Ook zou er veel meer onderzoek moeten plaatsvinden. Het woord is nu aan de nieuwe generatie wijnboeren en

2 wijnmakers, die hun terroir, hun eigen druivenrassen en de identiteit ervan weer tot uitdrukking moeten brengen. Geografie Hongarije heeft een bijzondere geografische ligging. Het heuvelachtige land wordt omringd door de bergketens van de Oostenrijkse Alpen in het westen en de Karpaten in het noorden en oosten. Het enorme Balaton meer en grote rivieren als de Donau en de Tisza zorgen voor verkoeling. Enkele wijnstreken zoals Tokaj, Somló en Balaton, hebben miljoenen jaren oude vulkanische bodems, terwijl Szekszárd en Villány over kalksteen beschikken. Belangrijk zijn ook de afzettingen met schelpen uit de geologische periode van de Grote Zee. Löss en klei werden door de wind en door de rivieren aangevoerd. Maar overal is de minerale kracht aanwezig, die de wijnen een vitale zuurgraad geeft en een stevig karakter. Klimaat Hongarije ligt tussen de 45 e en de 48 e breedtegraad en heeft een gematigd Mediterraan klimaat in het zuiden, met vijgenbomen en amandelstruiken. In het noorden echter is meer sprake van een landklimaat, je vind er wilde zwijnen en herten. De wijnstreken krijgen in de zomer veel zonlicht en warmte, terwijl in de winter en het voorjaar veel neerslag valt. Daardoor is sprake van een sterke aromavorming in het noorden en vinden we krachtige rode wijnen in het zuiden. Dag 1 Balatonmeer noordzijde: Balatonfüred-Csopak Na een busrit vanaf het vliegveld bij Budapest van circa 2 ½ uur arriveerden wij in de namiddag in het plaatsje Csopak aan de noordzijde van het 78 km lange Balatonmeer, het grootste binnenmeer van Europa. Dit enorme meer ligt in het middenwesten van Hongarije. Het is slechts 11 meter diep en 1 tot 15 km breed. De streek is een van de belangrijkste toeristengebieden van het land. Van belang zijn ook wijnbouw, fruitteelt en visserij. De Romeinen hebben hier van de 1 e tot de 4 e eeuw al wijngaarden aangelegd. Het meer wordt omgeven door een grote verscheidenheid aan geologische structuren, waar in talloze microklimaten een opmerkelijke serie witte druivenrassen groeit en een zich uitbreidend aantal rode. In de streek Veszprém heeft ha recht op de hoogste wijngaardclassificatie. Maar omdat er zo veel weekendhuisjes werden gebouwd door mensen die niet uit de streek komen, is slechts ha ervan beplant met wijnstokken. Jásdi Wij werden ontvangen door eigenaar en wijnmaker István Jásdi. Hij verdiende een kapitaal met de export van ganzenlever. Jásdi is econoom en woonde 5 jaar in Parijs. In 1997 kocht hij 20 ha eersteklas wijngaarden en renoveerde de 200 jaar oude wijnkelder met een meter dikke muren, rond 1082 het trotse bezit van János Ranholder, bisschop van Veszprém. Van hieruit heb je een spectaculair uitzicht over het Balatonmeer. De specialiteit is hier de olaszrizling (welschriesling), die op 820 ha de mooiste expressie haalt van de rode zandsteen bodem uit het Perm. Maar Jásdi heeft zowel bodems voor witte als voor rode wijn. Hij begint de typische kenmerken ervan steeds beter te begrijpen en slaagt er steeds beter in om de terroir van Csopak tot uitdrukking te brengen. In 2003 kwam Jásdi met een serie wijnen van individuele wijngaarden, waaronder verfijnde olaszrizlings van de wijngaarden Siramlomvágó (rond de kelder), Lőczedomb en Berekhát. Ook zijn furmint, chardonnay, szürkebarát (grijze monnik) en cserszegi

3 fűszeres (kruidige van Cserszeg) trekken de aandacht. Hij beseft wel degelijk dat hij nog een lange weg te gaan heeft, maar is ervan overtuigd dat hier de komende jaren bijzondere wijnen zullen worden geproduceerd. István Jasdi oogst slechts 1 kg druiven per wijnstok en perst hele trossen zonder stelen, onder koolzuurgas of bij lage temperatuur. Vergisting vindt zowel plaats in stalen tank als op barrique, en zowel wilde gist als gistculturen worden gebruikt. Rijping op de lie met bâtonnage wordt ook soms toegepast. De wijnen van Jásdi zijn in België te koop, maar nog niet in Nederland. In de kelder István Jásdi liet ons in zijn wijnkelder 6 wijnen van de oogst 2005 proeven. In 2005 botten de wijnstokken laat in het voorjaar, en de zomer was koud en regenachtig. Maar omdat het niet te warm was, was er nauwelijks sprake van schimmelziektes of meeldauw. Toch was het warm genoeg om de druiven op tijd te laten rijpen. De hoop was gericht op september, maar het weer dat de oogst moest redden zette pas laat in. Oktober maakte alles goed en de druiven konden worden geoogst met rijp fruit en meer dan voldoende zuren. De wijnen van 2005 ontwikkelen zich steeds beter en zijn veelbelovend. **(*) Olaszrizling 2005 ongefilterd uit tank - geur van bloesem en geel fruit met minerale ondertoon, levendige droge smaak met goed extract en fijne mineralen, drop in de nasmaak ** Chardonnay 2005 gefilterd uit tank, deze wijn was bijna klaar en heeft tevoren wat houtopvoeding gehad, maar geen malo bescheiden geur, jong van smaak met citrus en uitgesproken zuren, zuivere balans **(*) Chardonnay 2005 uit barrique (3 jaar oude Franse en Hongaarse vaten, gedeeltelijk malo met bâtonnage) vanille, wat boenwas, krachtige citrus, bitters na, nog wat wild ***- Chardonnay 2005 idem, maar vergist met wilde gist meer balans, betere houtverwerking, meer terroir (mineraal), meer fruit, meer invloed van de lie, eleganter en complexer *** Pinot Gris 2005 uit 3 jaar oude barrique, de wijn is halverwege, dit is een van de specialiteiten van Jásdi reductiegeur, verdwijnt met veel lucht, rijke smaak met minder zuren en meer fruitvulling, rokerig en zilt, behoorlijke lengte **+ Olaszrizling 2005 met botrytis Jásdi houdt hier zelf niet van zoetige, weelderige geur, geparfumeerd, earl grey thee, oosterse kruiden, de robuuste, vettige, halfzoete smaak met sterke bitters drukt het terroir en de finesse weg Buiten onder een paviljoen proefden wij enkele wijnen van Ook in dit jaar was de natuur vrij laat. Wat verder in het voorjaar deed de zon niet erg zijn best en was het vrij koud, met veel regen. Een typisch jaar waarin de kwaliteit van de wijnboer essentieel was. Sterk snoeien en veel sproeien was het devies. Uiteindelijk werden dankzij grote inspanningen door de beste producenten vrij goede wijnen gemaakt. **(*) Csopaki Pinot Blanc 2004 stuivende geur met geconcentreerde minerale tonen, prikkelend, in de smaak wit fruit, krachtige mineralen en voldoende zuren. 5,00 consument **(*) Finale 2004 blend van 20 % houtgerijpte pinot gris met 80 % pinot blanc (vorige wijn) vollere geur van stevig geel fruit, kruidige smaak met lichte toets van hout, erg mineraal, goede zuurgraad, meer lengte, ondanks het kleine aandeel pinot gris heeft deze de meeste invloed. 5,00 consument

4 ** Cserszegi Füszeres Irsai Olivér & Traminer 2004 irsai olivér is een Hongaarse kruising uit 1930 van pozsonyi met csaba gyöngye, oorspronkelijk bedoeld als tafeldruif. Plezierig aroma van muskaat, wijnen om jong te drinken. Wordt vaak gebruikt in blends. Deze wijn heeft geen houtopvoeding gehad en geen malo. Aantrekkelijke geur van rozen, zeer aromatisch. Beendroge smaak met kruidig fruit, droge finale met bittertonen. Dit spreekt een groot publiek aan. 5,00 consument **(*) Nagykúti Chardonnay 2003 van de gelijknamige single vineyard, rendement circa 25 hl/ha, opvoeding met bâtonnage op 1 e, 2 e en 3 e jaars barriques, ruim 14 % alc geur van oosterse kruiden (kerrie), het hout geeft het fruit te weinig kans en verbergt typiciteit ***+ Olaszrizling & Furmint 2004 Siralomvágó Deze single vineyard met zowel rode als witte bodem en veel stenen, vlak naast de winery gelegen, is de beste uit het bezit van Jásdi. Deze wijn is nog niet op de markt en gaat hier voor de consument 15 kosten. Krachtige minerale neus, rokerig, met peer, lindebloesem en kamille. In de smaak bloemen, planten, wit fruit (o.a. meloen) en opvallend veel minerale kracht. Ook wat honing en kerrie. Veel extract en karakter. Tot slot liet István Jásdi ons nog een rode wijn proeven, die genoemd is naar János Ranholder, bisschop van Veszprém in Hij streeft bij deze wijn naar een lokale stijl, niet naar een Bordeaux type. **(*) Ranholder Cabernet Franc & Merlot 2003 Van 50 % cabernet franc en 50 % merlot, de stokken zijn 5 jaar oud. Opvoeding gedurende 14 maanden op 1 e, 2 e en 3 e jaars barriques. 14,5 % alc. In de neus paprika en kruidige zwarte bessen. De smaak doet wat Italiaans aan (groenige sangiovese) met accenten van leer en wild. Sappige, rijpe finale met iets te weinig zuren, licht animal en een tikje onrijp. Consument 15 Bezoek aan Figula Wines te Balatonfüred Mihály Figula (geboren 1952) is een markante verschijning. Hij doet met zijn weelderige witte haardos denken aan Paul van Vliet. Figula studeerde tuinbouw aan de universiteit van Budapest en werkte voor grote Hongaarse wijnbedrijven. In 1993 bracht hij van zijn eigen wijngoed in Balatonfüred de eerste paar duizend flessen op de markt. Figula bezit momenteel 18 ha wijngaarden in Balatonfüred en Pécsely, waarvan 2 ha cabernet sauvignon, 2 ha szürkebarát, 2,5 ha chardonnay en 0,5 ha muscat. Hij experimenteert nog volop en bereikt steeds betere resultaten. Het wijnbedrijf van Figula ontvangt 10 tot 12 duizend bezoekers per jaar. Agent in Nederland voor de wijnen van Figula is Mercury International Wijnkopers In het proeflokaal van Figula stonden behalve zijn eigen wijnen ook enkele wijnen klaar van de 66-jarige Huba Szeremley de leidende producent van de vulkanische wijnstreek Badacsony, circa 40 km westelijk aan de noordzijde van het Balatonmeer. Badacsony is een zeer oude wijnstreek met een van de beste terroirs van Hongarije. De Romeinen waren hier al bezig en brachten de wijn naar Rome. In tien jaar tijd is de zwaar verwaarloosde wijnproductie hersteld en is de reputatie als kwaliteitsgebied groeiende. Momenteel telt Badacsony ha wijngaarden, die een prachtige ligging hebben aan de voet van 3 vulkanische heuvels. Dit alles is in feite te danken aan de inzet van slechts één man, de gedreven Huba Szeremley. Hij studeerde voor ingenieur aan de universiteit van Budapest en leidde vanuit Oostenrijk een internationaal constructiebedrijf. Na de omwenteling in 1990 keerde hij terug naar zijn geboortestreek Badacsony, raakte bij toeval in de wijnwereld

5 verzeild en investeerde er zijn fortuin. Huba Szeremley bezit met zijn Szent Orbán Winery ruim 100 ha wijngaarden en is de grootste producent van Badacsony. Kéknyelű Een van de specialiteiten van Szeremley is het witte druivenras kéknyelű, dat hij voor uitsterving behoedde. Kéknyelű wijnen vooral die van de hoger gelegen hellingen met hun vulkanische bodem van zwart basalt - hebben buitengewoon veel kwaliteit met kracht, karakter en enorm bewaarpotentieel. Szeremley bezit een fles uit 1902 die volgens hem nog steeds erg goed is. Maar ook de andere witte wijnen van Szeremley zijn opmerkelijk, zoals zijn szürkebarát, olaszrizling en riesling (volgens velen de beste van Hongarije). De lamme helpt de blinde Huba Szeremley geeft toe dat hij geen wijnmaker is. Maar hij heeft het instinct van een ware ondernemer. Hij nam de voormalige mecanicien Béla Fölföldi aan als wijnmaker, een man die over uitmuntende smaakpapillen blijkt te beschikken. Het succes van dit team is dan ook opmerkelijk. Szeremly was een van de eersten die het grote belang van wijntoerisme onderkende. Hij opende het Szent Orbán Restaurant met uitzicht op het Balatonmeer, waar wordt gewerkt met lokale producten. De importeurs van Szeremley zijn Lindenhoff Wijn, contactpersoon Richard Spreij en LUH (Lekkers Uit Hongarije) Proeverij van wijnen van Figula en Szeremley *** Olaszrizling 2004, Figula Een belangrijk ras in Balatonfüred, 14 % van de wijngaarden is ermee beplant. Rendement 18 hl/ha. Minerale geur met medicinaal accent en kaas (Comté). Zilte, beendroge smaak als van brandnetel en Manzanilla, met vrij veel diepgang. Het minerale is nadrukkelijker aanwezig dan het perzikfruit. Mooie balans, wel spanning maar niet erg complex. ***(*)Gella Sauvignon Blanc 2004, Figula Van de Gella wijngaard, rendement 14 hl/ha. Opgevoed op tank en gebruikte barriques. Exotische geur, zeer geparfumeerd, met lychee fruit, doet erg aan nieuwe wereld denken. Erg goed van smaak, internationale stijl uit de school van Didier Daguenau. Potentie van 5 jaar. Prijs 10,50 per 0,5 liter (consument). ***+ Olaszrizling 2005, Figula Van laat geoogste druiven uit de Sóskút wijngaard, vatmonster uit oude foeders van liter. Moet nog tot de zomer van 2006 op foeder blijven. De malo werd gestopt. Groene kleur. Geur van wit en groen fruit met amandelen, acacia en jasmijn. Krachtige, zilte, plantaardige smaak met zeer rijpe steenvruchten en veel identiteit. Mooie bittertoon in de brede, lange, krachtige finale. **(*) Chardonnay-Sémillon 2005, Figula Van 60 % chardonnay en 40 % sémillon, samen geoogst en samen vergist, opgevoed op nieuwe barriques (Amerikaanse vaten van Hongaars eiken) met volledige malo. Volle, rijpe geur van geel fruit en banaan met krachtige citrus. Veel hout in de smaak. Figula denkt dat de wijn nu klaar is, maar wij vinden dat het hout overheerst. Naast een goede zuurgraad mist de wijn fruitconcentraat. Nieuwe wereldstijl. ***(*) Rajnai Riesling 2005, Szeremley Van de riesling druif, hier ook wel rhine riesling genoemd. Deze wijn wordt door deskundigen beschouwd als de beste riesling van Hongarije. Florale, rokerige geur met grapefruit en licht tropische toon (ananas). Uitstekende riesling met typiciteit, spel, balans en veel karakter. Ook de finale is fraai. Al vrij toegankelijk, gastronomische wijn met klasse, veel drinkplezier biedend.

6 **** Farkasverem Cabernet Franc Selection 2004, Figula Van de gelijknamige wijngaard, de naam betekent hol van de wolf. Vinificatie en malo op tank, daarna rijping op 1 e en 2 e jaars vaten. Gebotteld op 0,5 liter fles. Volop typiciteit in de geur, met kruidig, metalig fruit, inkt, paprika en minerale onderbouw. Duidelijk cabernet franc in de smaak, elegant, licht animal en leer. Erg goed glas wijn met balans en potentie voor 3 jaar. Bij het door Figula aangeboden diner genoot ik nog van zijn Gella Sauvignon Blanc 2004 (zie boven), zijn Cabernet Sauvignon 2004 (zacht en rijp met fijne tannines, op dronk) en zijn Merlot Selection 2004 (beter dan de Cabernet, met meer concentraat en vulling, op halve liter). Dag 2 Balatonmeer zuidzijde: Balatonboglár Na met de veerboot het smalste stuk van het meer 1 km breed te zijn overgestoken reden wij 20 km door tot de plaats Balatonboglár. In deze streek zijn ruim ha wijngaarden geclassificeerd als categorie 1. In principe is er qua klimaat niet zo veel verschil tussen de noord- en de zuidoever van het Balatonmeer. Het klimaat is zacht en in sommige jaren warm, maar kent geen uitschieters. De oogstjaren vertonen daardoor een gelijkmatig patroon. De bodem bestaat vooral uit afzettingen van kalkhoudend zand en klei, afkomstig van de Pannonische binnenzee (20 miljoen jaar geleden). Dit werd in het Quartair bedekt met löss. Vroeger werd in deze streek zowel wit als rood verbouwd. Tegenwoordig overheersen de witte rassen, met als voornaamste királyleányka, chardonnay en zöld veltelini. Van de rode rassen zijn merlot en kékfrankos het belangrijkste. Na de communistische periode, die werd gekenmerkt door massaproductie zonder kwaliteit, is er nog steeds veel gebrek aan ervaring. In feite is nog steeds sprake van een experimentele periode, waarin wordt geëxperimenteerd met de meest uiteenlopende druivenrassen. Ottó Légli Ottó Légli is oenoloog en beschikt zowel over een duidelijk concept als over een uitstekende tong. Hij bracht eerst kapitaal bijeen met de teelt van perziken en begon in 1993 zijn eigen wijnbedrijf, dat nu beschikt over 33 ha. De jaarlijkse productie bedraagt flessen. Witte wijnen zijn in de meerderheid. Hij produceert ze van olaszrizling, sauvignon blanc, királyleányka en chardonnay. Maar Légli maakt ook pinot noir. In het groeiseizoen doet Légli drie keer een groene oogst. Otto Légli is in gesprek met 2 Nederlandse importeurs voor eventuele export naar ons land. Appellation Balaton? Légli is er voorstander van om de zeven verschillende wijnstreken van Balaton onder te brengen in een enkele appellation Balaton. Dat is een naam die internationaal zeer goed uit te spreken is en het zal de naamsbekendheid alleen maar vergroten, terwijl de producenten hun krachten gebundeld zien. Wij werden warm en hartelijk door Ottó Légli en zijn aanstaande vrouw ontvangen en hij liet ons zijn eigen wijnen proeven, samen met die van zijn collega Vencel Garamvári die zijn wijnmaker Péter Puklus had gestuurd. Garamvári produceert hier op de St. Donátus winery te Balatonlelle flessen per jaar van 68 ha wijngaarden. Hij is tevens eigenaar van Château Vincent, een groot wijnbedrijf in Budafok, waar hij mousserende wijnen maakt. De helft van de aanplant in Balatonlelle is de laatste 6 jaar vervangen, met nieuwe klonen, hoge plantdichtheid en als snoeiwijze cordon (80 cm hoog in plaats van de vroegere 1.20 m). Vanaf de oogst 2004 is de kwaliteitsverbetering te proeven.

7 Proeverij Légli en Garamvári ** Királyleányka 2005, Ottó Légli De naam van deze van oorsprong Roemeense kruising betekent prinses. De wijn ervan is licht, fris en knisperend, bedoeld om jong te drinken. Vaak geblend. Fonkelend goud. Flinke zuurgraad, zacht wit fruit met weinig bitters, licht mineraal. Zuiver en fijn. *** Sauvignon Blanc 2005, Ottó Légli 2005 was bij Légli de slechtste oogst sinds hij in 1993 begon. Bescheiden geur, niet zo stuivend. Grassige smaak, niet tropisch, reine claude en granny smith. Sappige finale met licht bitter en iets mineraal. Veel drinkgenoegen. *** Sauvignon Blanc 2005, Garamvári Geur van appel en citrus met iets banaan. Zacht wit fruit in de smaak, licht zoet en meer tropisch, met iets plantaardigs en buxus. Bittertje na. *** Chardonnay 2005, Ottó Légli Vatmonster, krijgt in totaal maanden barrique (Hongaars eiken, 2 e jaars). In de neus hazelnoot, citrus, mineralen. Levendige, speelse smaak met noten en citrus. In de finale medicinaal (jodium in de geur van een geleegd glas). ***(*) Chardonnay 2005, Garamvári Strakke vegetale geur met elegante fijne citrus. Erg mooie zuren in de smaak. Salmiak in de finale. ***+ Sauvignon Blanc Reserve 2004, Otto Légli Van 18 jaar oude stokken in de wijngaarden Szőlősgyörök, Rekesz en Mogyorós, laag rendement. Vergist op foeders van 500 liter. Wordt alleen in de beste jaren gemaakt. Otto Légli vindt zijn sauvignon blanc van de jonge aanplant (zie boven) echter zelf veel beter. Circa 8 consument. Boterig, voorjaarsbloemen, ontwikkeld en gerijpt. Vol en toegankelijk, met veel impact van de lie. Serieus glas wijn, nu erg lekker om te drinken. **** Olaszrizling 2003, Otto Légli Het belangrijkste druivenras rond het Balatonmeer, wordt veel aangeplant. De wijn moet minstens 13 % alcohol bevatten (250 gram suiker per liter in de druif) om kwaliteit te hebben. In lang niet alle jaren levert olaszrizling een mooie wijn op. Stokken uit Légli vergist deze olaszrizling op tank, waarna rijping volgt op foeders van 500 liter (lichte oxydatie), opvoeding op de lie zonder bâtonnage, omdat de wijn anders zijn fruit zou verliezen. Geur van amandelen, honing en citrus. De smaak zet in met een zoetje, honing, bloesem en fijne kruiden. Pittig concentraat en boeiende tonen. Mooie wijn. **** Landord 2003, Otto Légli Van 100 % chardonnay uit de gelijknamige wijngaard, met stokken uit Door de invloed van het meer en de kleibodem (houdt water vast) bezit deze wijn frisse zuren. Opvoeding op 2 e jaars Hongaarse barriques. Consument 12. Veel fruitconcentraat van appel en citrus in de geur, zonder houtdominantie. In de mond een hecht geheel van compact fruit, grapefruitschil en levendige zuren. Mooie lengte, frisse zuren houden aan. Stevige gebalanceerde wijn met volle rijpe stijl. **(*) Lellei Cabernet Merlot Cuvée Rosé 2005, Garamvári Zalmkleurig, lichte frambozentint. Geurt naar frambozen, zuurstok en wijnballen. Frisse, dorstlessende smaak van licht rood fruit. Goed product voor de lokale markt, goede commerciële stijl.

8 **(*) Pinot Noir 2004, Garamvári In de neus licht fruit van kersen, een tikje kunstmatig en zoetig. Enkelvoudige smaak, correcte wijn met goede zuren, heeft niet zo veel te bieden. Niveau coöperatie Bourgogne, zoals Buxy. **(*) Merlot 2004, Garamvári Enkelvoudige geur van bessen en tabak. De smaak heeft meer expressie en materie, maar mist typiciteit. De zuren zijn ook hier in orde en de bitters wat storend. Ook iets groenig. Redelijk glas, aan de commerciële kant. *** Sinaï Cabernet Sauvignon 2003, Garamvári Van de Sinaï wijngaard met 7,5 ha cabernet sauvignon was hier een beter jaar voor rood de tannines waren rijper - dan De plantdichtheid in de Sinaï wijngaard (1996 en 1997) is stokken/ha en het rendement bedroeg in hl/ha. 12,8 % alc. Ook hier is sprake van 3x groene oogst. De klonen zijn niet de allerbeste, maar het terroir is subliem. Wijnmaker Péter Puklus zou hier dan ook het liefste Bordeaux klonen neerzetten. In geur noch smaak zijn groene tonen te bespeuren. Elegant, levendig rijp cassisfruit met paprika, munt, leer en tabak. Typiciteit, vulling en lengte zijn in orde. Wijnbouw Péter Puklus vertelt nog wat over de wijnbouw. De meest voorkomende ziektes hier zijn peronospera (poederachtige meeldauw), oïdium en grijze rot. Omdat het hier s zomers erg heet kan zijn en tevens erg vochtig kunnen schimmels ontstaan. Alles is daarbij afhankelijk van regen, vochtigheid, temperatuur en de capaciteit van de lucht om vocht op te nemen. Hoe meer vocht wordt opgenomen door de lucht, hoe groter de aromatische ontwikkeling van de druif. Het risico is en blijft echter de vorming van schimmels in zomer en herfst. De laat rijpende olaszrizling is erg gevoelig voor oïdium en heeft veel najaarszon nodig. Chardonnay en sauvignon blanc zijn veel gevoeliger voor peronospera. Van vorstschade in het voorjaar heeft men slechts eens in de 20 jaar last. Szekszárd Deze wijnstreek vinden we tussen de heuvels van Tolna-Baranya en de laagvlakte van de Donau. De beste wijngaarden liggen op de Szekzárdy-hegi (Szekszárd heuvel) ten westen van de plaats Szekszárd. Van de ha die geklasseerd zijn als klasse I (3.789 ha) en klasse II wijngaard lokaties is ha ook daadwerkelijk met wijnstokken beplant. Er is dus nog ruimte genoeg voor nieuwe aanplant. Klimaat Men kan in Szekszárd spreken van een gematigd landklimaat met zachte winters en hete zomers. De invloed van de Middellandse Zee is wel wat minder dan in het zuidelijker gelegen Villány, maar toch nog vrij present. Door de warmte in het voorjaar is er nauwelijks sprake van nachtvorst in het voorjaar, belangrijk voor vorstgevoelige druivenrassen als kadarka en merlot. In de herfst zorgt de warmte vaak voor het achterwege blijven van rot, vooral belangrijk voor de rode rassen. Maar in september kan ook veel regen vallen. De jaarlijkse neerslag varieert van 440 tot 680 mm. Tenslotte kent Szekszárd een van de langste groeiseizoenen van de Hongaarse wijnstreken. Oogstjaren 2000 excellent jaar 2001 te vergeten, de wijnen werden gedistilleerd 2002 redelijke kwaliteit, zuurgraad wat aan de hoge kant 2003 mediterraan met zeer veel zon; de zuren verbrandden en de wijnen zijn jammy met geroosterde tonen 2004 redelijk goed, te weinig zon 2005 geen goede zomer; veel problemen; redelijk van kwaliteit Szekszárd is nu qua technologie klaar voor een prachtig wijnjaar De natuur beslist.

9 Bodem De heuvels bestaan uit een dikke laag löss, ideaal voor rode rassen. In de geologische periode van het Holoceen (honderd eeuwen geleden) werd de laag löss bedekt met mergel, klei, zand en stenen. Vooral dankzij een behoorlijk kalkgehalte (met schelpen uit de periode van de Pannonische zee) is alles aanwezig voor de productie van complexe wijnen. In het noorden van de streek vinden we onder de laag van löss de befaamde rode aarde vörös föld, waarvan de rode kleur duidt op ijzeroxide. Na de phylloxera werden terrassen gemaakt om erosie te voorkomen. Daarnaast werden holle betonnen wegen in de wijngaarden aangelegd, die voor afvoer van regenwater zorgen. Druivenrassen We vinden in Szekszárd vooral rode druivenrassen. Kékfrankos (45% van de rode rassen), zweigelt, merlot, cabernet franc, kadarka (vroeger het meest aangeplant), kékoportó, cabernet sauvignon en pinot noir zijn de belangrijkste. Van oudsher staat hier de olaszrizling (Olasz is het Hongaarse woord voor Italiaans), recentelijk kwam daar de aanplant bij van chardonnay, rajnai rizling (riesling), rizlingszilváni en ezerfürtű. Szekszárdi Bikavér Szekszárd staat bekend om zijn uitstekende, elegante rode wijnen met zachte tannines en veel fruit. Internationaal is de Egri Bikavér uit de wijnstreek Eger weliswaar het meest bekend, maar de Szekszárdi Bikavér ontstond eerder. In de communistische tijd mocht Bikavér uitsluitend uit Eger komen, vandaar. Ook hier is de kadarka druif de basis van de blend en de verhoudingen verschillen per producent. De laatste jaren verschijnen ook steeds meer goede roséwijnen. Szekszárd Six Wijnbouw was nooit de belangrijkste activiteit in Szekszárd, dat was de verbouw van graan. Pas in de jaren 90 besloten 6 wijnproducenten om hun krachten te bundelen als de Szekszárd Six. Toen een van hen, Ferenc Vesztergombi, in 1993 werd uitgroepen tot Hongaars wijnmaker van het jaar, kreeg Szekszárd steeds meer bekendheid. Maar Szekszárd loopt nog steeds wat achter bij Villány qua bekendheid en investeringen. Toch heeft Szekszárd iets wat Villány niet heeft: een marketing organisatie, onder leiding van de gedreven producent Zoltán Heimann. Potentie Szekszárd is al met al een van de meest veelbelovende wijnstreken van Hongarije. Bodem en microklimaat zijn zeer bijzonder, de frisse zuren en de elegante stijl van de rijke bewaarwijnen vormen steeds vaker het overtuigende bewijs ervan. De wijnstreek is in goede handen bij gedreven en uiterst deskundige wijnmakers als Vesztergombi, Takler, Vida, Heimann, Dúzsi, Sárosdi, Aranyfürt, Hoensbroech, Sebestyén en Godor. Pál Mészáros Een familiebedrijf uit de 17 e eeuw met 40 ha wijngaarden in Szekszárd, waar kékoportó, zweigelt, kékfrankos, merlot, cabernet franc en cabernet sauvignon staan, met een afstand tussen de wijnstokken van 3 bij 1 meter. Vergisting vindt plaats in gesloten cuves en opvoeding op hout gedurende 1-2 jaar. De kelders werden in de 17 e eeuw in twee verdiepingen aangelegd. Slechts een deel is nog in gebruik, omdat de gemeente een gedeelte vorderde voor huizenbouw en infrastructuur. Pál Mészáros leidde ons rond, samen met zijn wijnmaker, en liet ons in de kelder verschillende wijnen proeven. Hij heeft in Nederland geen importeur. *** Szekszárdi Rosé 2005, Pál Mészáros Gemaakt van het vrij weglopende sap van cabernet franc en kékfrankos, zonder te persen. Vergist op tank, daarna koudebehandeling en toevoeging van wat koolzuur. Productie flessen. Zalmkleurig roze, met zachte geuraroma s van frambozen, kersen en bessen. Heerlijke rosé, met sappig fruit en prima lengte. Easy drinking,

10 allerplezierigst. De beste rosé tot nu toe op deze reis. Ideale wijn voor de Nederlandse markt, zeker gezien de scherpe prijs: consument 4,00 in Hongarije. *** Szekszárdi Kadarka 2004, Pál Mészáros Door dit rode druivenras (spreek uit koddórkoh) kreeg Szekszárd bekendheid als wijnstreek. Het lijkt wat op een lichte versie van de pinot noir. Vergisting bij circa 20º C plus malo op tank. De wijn rijpte 1 jaar in gebruikte barriques. Licht kersenrood. De geur is een tikje jammy, met kruidige kersen en pruimen. Frisse, sappige smaak met kruidig fruit. Fijne levendige finale. Koel schenken doet deze zachte, rustieke wijn goed. *** Szekszárdi Pinot Noir 2004, Pál Mészáros De eerste gebottelde oogst van jonge stokken. 13 % alc. De kleur heeft voor pinot noir een goede concentratie. In de neus kruidige kersen, maar niet veel diepgang en finesse. Zachte inzet, voldoende sappigheid maakt de smaak frivool. Licht verteerbaar. Dit is de goede golflengte: zuiverheid en typiciteit zijn aanwezig, het is geen karikatuur. ***(*) Szekszárdi Merlot 2004, Pál Mészáros Vatmonster. Kersenrode kleur met iets lichte rand en gemiddelde concentratie. Rijpe, wat zwoele geur van rood en zwart fruit met merkbare alcohol. Zoetige inzet met frambozen, rozen en kaneel. Goed houtgebruik (Hongaars hout), iets exotisch. De zuren zijn aangenaam en de tannines zacht. Geen groene tonen, balans en lengte zijn goed met veel vulling en backbone. **** Szekszárdi Kékfrankos 2003, Pál Mészáros Erg mooie kleur, geconcentreerd tot aan de rand. Bloemige geur met viooltjes, cassis en wat leer. Veel structuur in de smaak door veel zachte tannines rondom een sterke ziel van fruit en laurier, gedragen door terroir. De lengte is fraai, balans en finesse geven de wijn veel stijl en gastronomische inzetbaarheid (lamscarré). Met een consumentenprijs in Hongarije van circa 7,00 is deze wijn erg goedkoop. **(*) Szekszárdi Bikavér 2003, Pál Mészáros Een cuvée van kadarka, kékfrankos, merlot, cabernet franc en pinot noir. Bikavér is ieder jaar verschillend van samenstelling. Vrij lichte kleur. Rustieke, strakke geur met tonen van wild en wat gebrek aan concentratie, zeker voor De finale is wat drogend en iets groenig. Kan beter. ***(*) Szekszárdi Merlot 2003, Pál Mészáros Vrij veel kleur. Rijp en vol qua geur, ietwat gestoofd. In de mond meer sappig fruit met veel vulling. Iets kokos, zoetig en wat overrijp, geroosterd. Volle rijpe finale met rijk fruit, de zuren zijn nog goed. De smaak is beter dan de geur en heeft meer concentratie. ***+ Szekszárdi Cabernet Sauvignon 2003, Pál Mészáros Goed geconcentreerde kleur, tot aan de rand. Geur van leer, cassis, animal en eucalyptus. Enigszins gestoofde, gebrande smaak, wat atypisch, koffie en mint. In de iets drogende finale karamel en chocolade. Deze wat boerse, zwoele cabernet mist het een en ander. **** Szekszárdi Cuvée 2003, Pál Mészáros Vatmonster, reeds geblend van 35 % cabernet franc, 35 % merlot en 30 % cabernet sauvignon. Nieuw en gebruikt hout, zowel foeders als barriques. Werkelijk uitstekende kleur, met concentratie tot aan de rand. Boeiende expressieve geur van viooltjes en cassisfruit met veel karakter. Sappige, levendige smaak gevuld met heerlijk fruit. Zachte tannines, elegante balans en veel lengte. Kompleet glas wijn, alles klopt hier. Blijkbaar zorgt de blend van de 3 rassen voor complexiteit.

11 ****+ Szekszárdi Cabernet Sauvignon 2004, Pál Mészáros Vatmonster. Vrij goede kleur met iets waterige rand. Wat gesloten in de geur, maar zowel diep als levendig met munt, cassis en brandnetel. Veel sappigheid met rijke cassis, basilicum, mint en mooie tannines. Flinke lengte met spanning en karakter. Prachtwijn. Tot slot nog een buitenbeentje, een halfzoete witte wijn van rode druiven. *** Kadarka 2004, Pál Mészáros 16 gram restsuiker. Koele vergisting. Licht goudgeel van kleur met een zweem van rood. In de neus witte pruimen, meloen, anijs, jonge rabarber, granny smith en kruisbessen. Droge smaak met stevige zuren en tannines. Een goed glas wijn, maar niet zoet genoeg als dessertwijn. Avond à la Breughel Het diner en de overnachting vonden plaats op het wijngoed tevens hotel-restaurant van Jószef Fritz. Wij amuseerden ons kostelijk met een boerenmaaltijd, waarbij de rustieke, eenvoudige wijnen van de goede Fritz overvloedig werden geschonken, maar vooral door het aanstekelijke enthousiasme van onze gastheer. Hij liet een accordeonspeler opdraven die naar hartelust zijn programma op ons losliet. Van Trink, trink, Brüderlein trink via Tulpen uit Amsterdam naar de Zigeunerpolka was voor de man geen enkel probleem. Fritz zong nog een prachtig duet met hem mee en de dansvloer werd door enkelen van ons uitgebreid verkend. Mede dankzij de grappa rolden wij keurig het bed in. Dag 3 vervolg Szekszárd Op het ochtendprogramma stond een bezoek aan het uit 1790 daterende familiebedrijf van Ferenc Vesztergombi vesztergombipince@axelero.hu. Een klein wijnbedrijf met 6 mensen in dienst. Vesztergombi werd in 1993 uitgeroepen tot Hongaars wijnmaker van het jaar en is 58 jaar oud. Vesztergombi is een grote promotor van lokale druivenrassen als kadarka. Maar hij weet ook dat kadarka een erg lastig ras is, ook weer iets dat deze gemeen heeft met pinot noir. Zijn stijl van wijnmaken is traditioneel, de wijnen hebben veel kleur en in tegenstelling tot andere producenten zijn ze veelal gebaseerd op Cabernet Sauvignon. New Generation Zijn zoon Csaba introduceerde nieuwe technieken, die voor een sterke verbetering van kwaliteit zorgden. Csaba is lid van een groepje van 5 jonge wijnmakers (Balaton, Szekszárd, Tokaj, Villány en Eger) met de naam New Generation. In 1999 introduceerde hij zijn eigen blend, Csaba Cuvée, die als een van de topwijnen van Hongarije een nieuw tijdperk voor het wijnbedrijf inluidde. Wijngaarden De wijnstokken van Vesztergombi staan in de beste wijngaarden van Szekszárd: kékfrankos in de Baranya vallei en Leányvár, merlot in Kerékhegy, cabernet sauvignon in Parászta en Hidaspetre en wat kékfrankos in de Porkoláb vallei. Chardonnay, kadarka, en merlot zijn ook aangeplant. Er is een grote verscheidenheid aan valleien, afwisselend met een lössbodem, Niyrok genaamd of met de befaamde rode bodem, waarvan Vesztergombi 12 ha heeft. Omdat elke vallei een eigen microklimaat heeft ontstaan wijnen met grote identiteitsverschillen. Het bezit van Vesztergombi telt 20 ha aan wijngaarden en hij heeft recht op uitbreiding met nog eens 10 ha. Verder worden druiven aangekocht van 5 ha - door hem en zijn zoon gecontroleerde - wijngaarden. Er wordt veel aandacht besteed aan nieuwe aanplant en laag rendement. Vesztergombi vertelde ons dat de wijnen van Szekszárd ronder en

12 voller zijn dan die van Villány, met zachtere tannines, meer kleur en materie. Die van Villány zijn eerder kruidig en hebben minder tannines maar meer kleur als gevolg van de valleien. Export Vesztergombi exporteert naar Zwitserland en Duitsland. In Nederland heeft hij nog geen importeur gevonden. Proeverij **(*) Szekszárdi Ezerfürtű 2004, Vesztergombi Ezerfürtű (=1.000 stokken) is de naam van het witte - druivenras. De wijnstokken zijn 46 jaar oud. Bleek geel. Minerale geur en lichte, droge smaak van wit fruit (appel), sappig en zuiver, met een accent van jodium. Zilte finale met plantaardige tonen. Apart karakter, fijne wijn. **(*) Szekszárdi Kadarka 1999, Vesztergombi De kadarka druif is groot van omvang en heeft een dunne schil (weinig tannine). Deze wijn van oude stokken vergistte 14 dagen op de schillen. De bewaarmogelijkheid van een kadarka wijn is 2-9 jaar, afhankelijk van de oogstkwaliteit. 12 % alc. Consument 6,00. Gerijpte kleur met gemiddelde concentratie. Animale geur met wild en leer, kreupelhout en jam. Fris en sappig van smaak, enkelvoudig en boers, maar niet ordinair. In de nasmaak een dropje, nog geen sprake van uitdroging. Deze wijn heeft vet eten zoals van gans of lam nodig als begeleiding. *** Szekszárdi Merlot 2004, Vesztergombi Volledige ontsteling. Gedurende dagen vergisting op de schillen. 13,5 % alc. De kleur is gemiddeld geconcentreerd. De geur heeft alle typiciteit van merlot, met aangenaam rijpe animale tonen. Volle, zachte smaakinzet, maar wat groenig. De levendige zuren en de fruitvulling zijn goed. In de enigszins stoffige, ruwe finale komt het hout terug. De wijn is nog jong en zal met flesrijping aan kwaliteit winnen. ***+ Szekszárdi Bikavér 2003, Vesztergombi Van 66 % kadarka en kékfrankos geblend met merlot en cabernet sauvignon. Dit is een voorbeeld van de nieuwe stijl van Bikavér, een eeuw geleden werd nog 70 % kadarka als basis gebruikt. Consument 6,50. Fonkelende vitale kleur, mooi geconcentreerd. Ietwat kruidige geur met gestoofd fruit. Frisse, levendige smaak met bramenfruit, droger dan de geur doet vermoeden. Het smaakbeeld verandert met beluchting. Goede finale met rustieke elementen. Een mooi voorbeeld van Bikavér. ***(*) Szekszárdi Kékfrankos reserve 2003, Vesztergombi Deze wijn werd gemaakt van de laatste wijnstokken die 35 jaar geleden door de vader van Vesztergombi werden geplant, op de rode löss. Opgevoed op Hongaarse barriques. Vrij diepe kleur. Wat jammy blauw fruit met leer in de geur, rijp en levendig qua spectrum. Erg mooi fruit in de smaak, sappig en rijp, mooie vulling. Ook in de finale blijft de wijn in een lijn, met sappigheid en opvallend goede houtverwerking. Elegant met balans en enige complexiteit. ***(*) Szekszárdi Cabernet Franc reserve Hidaspetre 2003, Vesztergombi Van de 35 ha grote Hidaspetre wijngaard, gelegen in de gelijknamige vallei. 14 % alc. Vrij goed van kleur. Neus met kruidige specerijen en verse paprika. Stevige volle smaak met veel rijp fruit, flinke tannines en stevige zuren. Machtige finale. Een robuuste eetwijn met veel materie, die nog een paar jaar nodig heeft om zich te ontwikkelen. Complexiteit is al aanwezig. Consument 15,00.

13 **** Csaba Cuvée 2003, Vesztergombi Dit is wijn van zoon Csaba Vesztergombi, geblend van cabernet franc, cabernet sauvignon en merlot. Laag rendement, minder dan 1 kg druiven per wijnstok, 22 maanden gerijpt op barriques. Dit is de 3 e oogst dat deze wijn werd uitgebracht, hij wordt alleen in de beste jaren gemaakt. 14,5 % alc. Geur van zwart fruit met tabak, prachtige kwaliteit. Sap en materie in de smaak, omringd door mint, tabak en ceder. Prima houtgebruik, lange finale. Wijn met balans en klasse, erg goed glas. Een beetje richting nieuwe wereldstijl. **** Cabernet Sauvignon Reserve 2003, Vesztergombi Diepe kleur. Gesloten in de geur, met compact fruit. In de mond een weelderige vulling van fruit (bramen, cassis) met prachtige tannines en zuren, maar geen eucalyptus. Prachtige lengte waarbij alles terugkomt, samen met chocolade. Wijn met internationale stijl, ietwat gelikt. 14,5 % alc. Proeverij bij Heimann Wij proefden bij Heimann een serie wijnen van hem zelf en van enkele andere producenten. Tussendoor genoten we van een regionale specialiteit, varkenssoep met groenten, dragon, room en peterselie. Zóltan Heimann Het bedrijf van de familie Heimann, van origine Zwaben uit het Zwarte Woud, dateert van Zóltan heeft 2 zonen de 10 e generatie - die beiden worden voorbereid om hem op te volgen. Momenteel telt het wijngoed 20 ha aan wijngaarden met de rode rassen merlot, cabernet franc, kékfrankos, kadarka, shiraz, pinot noir, sagrantino, tannat en portugieser. Verder heeft Heimann nog wat chardonnay en viognier, waarvan hij de Viona maakt. Schroefdop Heimann is tevens bankdirecteur en hij speelde het klaar om forse investeringen in zijn kelders te doen, zowel qua houten vaten als qua stalen tanks en apparatuur. Tijdens de rondgang door de kelders zagen wij o.a. een nieuwe bottellijn, die zowel voor kurken als voor schroefdoppen geschikt is. Heimann vertelde dat hij hierin niet de enige is, verschillende producenten in Hongarije beschikken al over installaties om met schroefdop te bottelen. Heimann heeft zijn uitrusting de laatste jaren sterk uitgebreid en gemoderniseerd, maar hecht nog steeds aan tradities. Er is gebrek aan ervaring van vroeger, alles moet opnieuw worden uitgeprobeerd. Net als bij Vesztergombi is de finetuning in handen van zijn oudste zoon, de 18-jarige Zóltan jr. Heimann is op zoek naar een importeur voor de Nederlandse Horeca. *** Fuchsli 2005, Heimann Een zgn. Schillerwein, een rosé van 40% kadarka, 40% kekfrankos, 15% merlot en 5% syrah. Inweking op de schillen gedurende 12 uur, daarna vergisting op tank. Productie flessen. Consument 4,00. Meer kleur dan de vorige, rood-oranje (de Duitse naam betekent vossenkleur). Bescheiden, zuivere geur van aardbeien. Ook de smaak heeft meer vulling. Lijkt op een lichte Claret. ***(*) Viona 2005, Heimann Van 98 % viognier en 2 % chardonnay, vergist op Hongaarse barriques met bâtonnage en 2 maanden daarop gerijpt, daarna verder op tank. Productie flessen. 8,00 consument. Geur van nieuw hout met tropisch fruit en vanille. Erg zuivere wijn, sappig en niet vet of log. Goed houtgebruik, niet overdreven. Elegante, speelse wijn met de stijl van een Condrieu. *** Merlot 2004, Heimann Merendeels vergist op tank en 10 maanden gerijpt op grote foeders. De meest verkochte wijn van Heimann, 40 % van de omzet. Consument 8,00. Vitale kleur, fonkelend met

14 nog iets paars. De expressieve geur is floraal en biedt rood fruit. Sappige smaak met het fruit op de voorgrond. Drinkt gemakkelijk weg. ***(*) Cuvée Cervaes 2003, Heimann De naam is Latijn voor hert. Van 40% kékfrankos, 40% cabernet franc, 15% merlot en 5% kadarka voor kruidigheid. Vergist in foeders van 53 hl. Rijping gedurende 16 maanden op oude foeders en jonge barriques. 13 % alc. Meer dan gemiddelde kleurconcentratie, kersenrood. Jammy geur met aardbeien en cassis. Sappige smaak met fraaie vulling van kwaliteitsfruit. Uitstekende balans, goede lengte. Een tikje jammy. Eszterbauer Dit familiebedrijf anno 1716 (de huidige generatie is de 10 e ) bezit slechts 1 ha aan wijngaarden, met cabernet sauvignon, cabernet franc, merlot, pinot noir, kékfrankos en excellente kadarka wijnstokken, die steevast de beste kadarka wijn van Szekszárd opleveren. Importeur: VOF HollandVin ** Rosé Cuvée 2005, Eszterbauer Deze wijn werd geblend van merlot en zweigelt. Reductieve technologie. 12,5 % alc. Consument 3,20. Licht zalmkleurig met veel koolzuurbellen. Zuivere geur van zacht fruit met een beetje banaan. Fris zacht fruit in de smaak, dorstlessend. *** Kadarka 2004, Esterbauer Deze wijn kreeg geen houtopvoeding en 3 weken macération. De malo begon voor een deel al tijdens de alcoholische gisting. Licht kersenrood. Boeiende geur van kruidig fruit, aromatisch. Soepele, sappige smaak met levendig spel van fruit. Goede finale. Deze doordrinkwijn heeft geen maaltijd nodig en heeft baat bij een koele serveertemperatuur. *** Kékfrankos Válogatás 2004, Esterbauer Rijping op oude en nieuwe barriques. Productie flessen. Circa 8,00 consument. Licht kersenrood. Florale geur met wat zuivel. Frisse aalbessen in de smaak met een accent van klaprozen. Keurige lengte, de balans is in orde. Deze sappige, elegante wijn biedt veel drinkplezier. Bodri Het familiebedrijf van Dr. István Bodri bezit 25 ha wijngaarden. **(*) Kadarka 2004, Bodri Van 100 % kadarka, met 1 kg druiven per wijnstok (bush vines). Traditionele vergisting op houten vaten, die aan het eind van de vinificatie worden afgedekt met klei. Rijping op hout gedurende 10 maanden. Licht kersenrood. De geur is krachtiger dan van de vorige kadarka en doet denken aan spinazie à la crème en rode bessen. Droge smaak met weinig vulling, tendeert wat naar droging. Wat straf in de finale, geeft minder drinkplezier. Ietwat ernstig van stijl en niet zo boeiend. *** Kékfrankos 2004, Bodri Dit is de eerste oogst van deze wijn die gebotteld werd. Laag rendement: slechts 1 tot 1 ½ kg druiven per wijnstok. 13,5 % alc. Meer kleur dan de vorige. De geur lijkt wat gestoofd en beïnvloed door de alcohol. Vettige, volle smaak met rijp en net even wat kruidig fruit. De tannines geven de wijn structuur en voldoende zuren dragen sappigheid aan. De stijl is wat grassig en de lengte is goed. *** Kékfrankos 2003, Bodri Alc. 13,5 %. Goede, diepe kleur. In de neus krieken en oosterse kruiden. Ernstige smaak, ingetogen, met flink wat zuren en tannines en wat minder materie. De lengte is goed met blauwe bessen. Stevige wijn.

15 *** Kékfrankos Selection 2003, Bodri Alc. 14,8 %. Krachtige kleur, donker kersenrood. Rijpe geur met zwoel fruit, leer en viooltjes. De alcohol is zeer aanwezig. Warm fruit in de smaak. In de finale prikt de alcohol. ** Szekszárdi Bikavér 2004, Bodri Redelijke kleurconcentratie met waterige rand. Metalige muntneus. Wat hoekige smaak, rammelt wat. Iets stoffig in de finale. Geen mooi voorbeeld van Bikavér. Péter Vida Door gebrek aan kapitaal voltooide Péter Vida pas in 2003 zijn eigen wijnkelder. Hij bezit nu 10 ha aan wijngaarden, waarvan 1 ha op de Bakta heuvel (hij is er maar wat trots op), en koopt elk jaar circa 12 ton druiven van andere boeren. De beste wijnen worden op zorgvuldig geselecteerde barriques opgevoed. Péter Vida benadert zijn beroep op een welhaast religieuze wijze en zijn presentatie maakte op ons veel indruk. ****- Kadarka 2004, Péter Vida Van 85 jaar oude stokken. Iets meer kleur dan de vorige twee, vitaal kersenrood. Jammy neus met veel aroma. Veel beter van smaak, meer balans en meer vulling. Niet zo streng, meer structuur en veel karakter met verfijning. Mooie lengte. Past prima bij charcuterie. ****+ Merlot Válogatás 2003, Péter Vida Deze wijn is bedoeld als prestigewijn. Het antwoord ligt in de concentratie van droge stoffen, die hier niet 24 % maar 40 % bedraagt. Diepe kleur, tot aan de rand. Complexiteit in de geur met fraai spel van fruit. Compacte smaak met diep rood en zwart fruit, leer en viooltjes. Zeer lange finale. Topwijn met klasse. ***(*) Szekszárdi Bikavér 2003, Péter Vida Van kékfrankos, kadarka en merlot. 13,5 % alc. Goede gemiddelde kleurconcentratie. Prachtige geur van elegant fruit. Zeer veel sappigheid in de smaak, fris en opvallend elegant. Iets zoetige finale met anijs en net even een tikje groenigheid. Een van de goede Bikavérs. **** Cabernet Sauvignon Selection 2003, Péter Vida Vrij diepe kleur. In de geur wat oxidatie en rokerige bramen. Zeer rijp smaakbeeld met gebalde kracht. De finale is niet erg munt-achtig en heeft veel zuren. Machtig glas wijn met complexiteit, maar niet zo veel typiciteit. Sebestyén csillasebestyen@fre .hu Csaba Sebestyén is pas sinds 1998 bezig met zijn familiebedrijf. Het bezit omvat 6,5 ha wijngaarden met zweigelt, cabernet franc, cabernet sauvignon, kékfrankos, merlot, cserszegi fűszeres (kruising tussen tramini en irsai oliver) en olaszrizling. Op het verlanglijstje staat nog meer aanplant van zweigelt en kékfrankos. Tot nu toe koopt Sebestyén jaarlijks druiven bij van circa 3 ha. De jaarproductie bedraagt tot flessen. **(*) Kékfrankos Válogatás 2004, Sebestyén Deze wijn komt van een 4,5 ha grote nieuwe aanplant. Rendement 2 trossen per stok, strenge selectie. Opgevoed op 2 e jaars Hongaarse barriques (van de tonnelier Trust) gedurende 12 maanden. Gemiddelde kleurconcentratie. Elegante, zeer zuivere fruitgeur. Soepele smaak, licht, sappig en subtiel. Lichte, korte finale. Gemaakt om direct te drinken, niet om te bewaren. Verleidelijke fruitbom. De zuren staan nog wel wat apart. ****(+) Grádus 2003, Csaba Sebestyén Van de zuidflanken op de heuvels Strázsa en Iván. Cuvée van merlot, cabernet franc en cabernet sauvignon. Rijping gedurende 26 maanden op nieuwe barriques. De wijn is een

16 selectie van de beste vaten. Productie circa flessen. Dit is de topwijn van Sebestyén. Alc. 15,2 %. Zeer donkere kleur. De complexe geur is niet alcoholisch en heeft diepe lagen en schakeringen. Kracht en elegantie gaan erg mooi samen in de volle smaak, waarbij complexe fruittonen eindigen in chocolade. Deze prachtwijn zal met 3-4 jaar rijping alleen nog maar mooier en boeiender worden. Een groot compliment voor Sebestyén, die pas erg kort bezig is. Sárosdi ***+ Kékfrankos 2003, Sárosdi Ferenc Sárosdi bezit circa 40 ha wijngaarden. De wijn rijpte 14 maanden op hout. Alc. 13 %. Diepe kleur. Geur van viooltjes en geconcentreerde cassis. In de smaak rabarber, cassis en planten. Goede finale met mooi aromaspel. Sappige wijn met stevige vulling. ** Cuvée 2003, Sárosdi Bordeaux blend. Gemiddelde kleurdichtheid. Jammy fruitneus, aardbeien en bosbessen. Onrijpe smaak, groenig, jammy en rustiek. De finale is wat dun en gestoofd. **** Cabernet Sauvignon barrique 2003, Sárosdi Alc. 13,5 %. Diepe kleur. Vrij koele geur van munt met rustiek aroma van mest en compact fruit. Vlezige, gespierde smaak. Prima lengte. Takler Aan Takler werd een apart bezoek gewijd. András Takler bezit 37 ha grond, waarvan 13 ha met wijnstokken zijn beplant. Daarvan staat op 1 ½ ha pinot noir, 1 ha syrah, 1 ½ ha cabernet sauvignon en 1 ha sauvignon blanc. In 2007 worden nog eens 17 ha jonge stokken neergezet. Er worden druiven aangekocht bij andere wijnboeren van 13 ha. Merlot is zeer succesvol bij Takler. Topwijnen zijn de Primarius en Regnum Cuvée, blends die alleen in de beste jaren worden gemaakt. Maar zelf geeft hij de voorkeur aan de lokale rassen, die een gunstige prijs-kwaliteit verhouding bieden. De internationale druivenrassen verkopen erg goed. Takler is bezig om met EU subsidie nieuwe kelders te bouwen. Daarbij worden voorzieningen gemaakt om op warme oogstdagen de druiven te koelen, alvorens deze te vinifiëren. Plukken op een vroeg uur in de ochtend geeft namelijk risico van dauw en nevel, reden waarom Takler liever wacht tot de zon schijnt. Takler is nog niet zover dat hij kan of wil bottelen met schroefdop. De wijnen van Takler worden in Nederland geïmporteerd door Sebastiaan Koppers van Vinologics te Huizen en Joop Sikosek van MonarchiaMatt Benelux te Gasteren *** Rosé Cuvée 2005, Takler Blend van 50 % kékfrankos, 25 % cabernet franc en 25 % cabernet sauvignon. Zeer licht zalmkleurig. Prettige geur van zacht rood snoepjesfruit en bloemen. Beendroge, aangename smaak met hoge zuren. Wijn met balans en lengte, prima fruit, strak en fijn. ***(*) Merlot 2004, Takler Zeer diepe kleur. Levendige geur met vrij veel diepgang, rijp fruit, niet groenig, paprika. In de smaak balans en rijp fruit van mooie kwaliteit. Klassieke wijn die veel drinkplezier geeft, uitstekend glas. *** Cabernet Franc 2005, Takler Geproefd uit barrique (malo voltooid). Laag rendement, ½ kg druiven per wijnstok, 2 ton per ha. Fijne elegante wijn met goed fruit, voldoende rijp, en iets munt.

17 ***+ Cabernet Franc Selection 2004 Geproefd van nieuwe barrique, wordt zomer 2006 gebotteld. Zoetig fruit, koffie, krachtig, meer toast van het hout. ***(*) Szekszárdi Bikavér Selection 2003, Takler Tijdens de Bikavér proeverij op de Pannonhalma wijnkeuring van 2005 was dit een van de 10 beste wijnen van de circa 35. Consumentenprijs 13,00. Vrij diepe kleur. Volle geur van rijp fruit. Rijke smaak met veel vulling en extract. In de finale een dropje. Erg mooie tannines ondersteunen en rijk glas wijn met sappigheid en levendigheid. ****- Szekszárdi Bikavér Selection 2004, Takler Tankmonster. Consumentenprijs 13,00. Iets minder diepe kleur. In de geur veel meer fris fruit. De smaak is elegant en erg fraai. Ook de lengte is uitstekend. Dit is de meest elegante Bikavér tot nu toe geproefd, met bovendien de beste balans. **** Kékfrankos Reserve 2003, Takler Op het etiket is te lezen no alcohol, wat een persiflage blijkt te zijn op de Amerikaanse wetgeving. Consumentenprijs 20,00. Goede tot erg goede kleur. Diep geconcentreerde, aromatische geur van rozen en cassis, prachtig. Zeer gastronomische smaak, sappig en zeer verteerbaar. Ongewoon goed voor het jaar **(*) Kékfrankos 2005, Takler Gekarafeerd. De eenvoudigste kékfrankos uit het programma van Takler. 4,00 cons. Vitale kleur, gemiddeld geconcentreerd. Geur van bloemen en bessen. Zoetige smaakimpressie. Verrukkelijk glas met balans, uiteraard niet complex. Prima lengte. Veel meer dan een goed commercieel product, zeer aangenaam en zeer drinkbaar. ****(*) Regnum Cuvée 2003, Takler Van 37 % merlot, van de selectie die ook wordt gebruikt voor de Primarius. Verder is de blend gemaakt met 37 % andere merlot druiven, 15 % cabernet sauvignon en 11 % andere druiven. Alc. 16 %. Deze wijn werd het eerst uitgebracht in 1999 en verder alleen in grote jaren. Zeer diepe kleur. Enorm geconcentreerd complex zwart fruit. Prachtig concentraat van fruit in de smaak, met medicinaal accent. Kracht en elegantie gaan hand in hand. Zeer grote lengte. Niet log, zeer compleet en met volop finesse. De beste wijn tot nu toe op deze reis geproefd. ***** Primarius 2003, Takler Deze wijn werd gemaakt in 2000, 2002 en In 2004 gingen de druiven voor in de blend van de Bikavér Reserve (zie boven) en in 2005 werd ook geen Primarius gemaakt. In 2003 waren de wijnstokken nog maar 5-6 jaar oud. Alc. 16,9 %! Zeer diepe kleur. Verbazingwekkend elegante en complexe geur, en dat voor Nog complexer en spiritueler dan de Regnum, ook slanker en fijner. Alleen al het feit dat de alcohol de wijn niet uit balans brengt, is een prestatie van de eerste orde. ***+ Kadarka 2000, Takler Vrij licht van kleur. Geur van een vers geslachte haas, leer, bont, viooltjes en rijp aromatisch fruit. De frisse, sappige, karaktervolle smaak met animal en lever wordt met beluchting steeds breder. Wat drop in de finale, maar vooral gebraden haas. Heel apart. Dag 3 en 4 - Villány In het uiterste zuiden van Hongarije, vlak bij de grens met Kroatië, ligt onder de 46 e breedtegraad deze bekende, uit de Griekse en Keltische tijd daterende wijnstreek, die eigenlijk Villány-Siklós heet. De wijngaarden concentreren zich rond de plaatsen Villány (rode wijnen) en Siklós (witte wijnen). Het kadaster heeft ruim ha aangewezen als geschikt voor wijngaarden. Hiervan zijn ha met wijnstokken beplant. De beste wijngaarden zijn Jammertal (dal van verdriet), Ördögárok (duivelsvallei), Csillavölgy

18 (sterrendal), Remete (heremiet), Kopár (kaal, dor), Konkoly, Várerdő (kasteelbos) en Zuhánya. Ördögárok In de 44 jaar van communistisch bewind werd deze topwijngaard volkomen verwaarloosd en stonden er uitgestrekte bossen. Maar Attila Gere hoorde destijds van zijn grootvader dat de duivelsvallei het beste stuk van Villány is. De duivelsvallei werd in 2003 in ere hersteld door Attila Gere, Ede Tiffán en enkele andere wijnproducenten. Met eindeloos geduld en veel inspanning werden bossen gerooid en werden terrassen en wegen aangelegd. Alles is nu met wijnstokken beplant. Attila Gere liet ons vol trots het enorme dal zien en wij waren erg onder de indruk. Over enkele jaren zullen de eerste resultaten te proeven zijn. Bodem Deze bestaat uit een onderlaag van bitterkalk, mergel en kleiachtige kalksteen, afgedekt met een metersdikke bovenlaag van soms zandachtige löss. Druivenrassen Villány is bekend om zijn rode wijnen. De meest gebruikte druivenrassen hiervoor zijn kékoportó, cabernet sauvignon, kékfrankos, zweigelt, cabernet franc en merlot. De witte rassen staan in Siklós: chardonnay, rajnai rizling, hárslevelű, rizlingszilváni en tramini. Cabernet franc doet het erg goed op de warme bodems van Villány en de beste wijnboeren weten op voortreffelijke wijze het karakter van het terroir in de wijn te brengen. Klimaat Villány kent dankzij de zuidelijke ligging met Mediterrane invloed het grootste aantal zonne-uren per jaar en heeft de hoogste gemiddelde jaartemperatuur van Hongarije. In het noorden wordt de streek beschermd tegen koude winden door de Villány Mountains. In de omgeving stroomt de rivier Drava. Deze zorgt voor dauw op de bladeren van de wijnstok, wat vooral s zomers belangrijk is omdat het nuttige insecten aantrekt. Er valt in Villány circa 700 mm neerslag per jaar. Voorsprong In Villány worden de duurste rode wijnen van Hongarije geproduceerd. Villány was de eerste streek waar de boeren zelf hun rode wijnen gingen bottelen, wijnen die het konden opnemen tegen bekende wijnen van west Europa. Villány heeft door zijn eerder gevestigde naam een flinke voorsprong opgebouwd t.o.v. streken als Szekszárd en Eger, die overigens in snel tempo hun achterstand inhalen. Na aankomst in Villány vond een ontvangst bij Gere plaats, die begon met een heerlijke lunch op het terras van zijn nieuwe wijnbedrijf. Een zeer goed verzorgde barbecue we konden kiezen uit 6 gerechten - met frisse salades en heerlijke soep. Tijdens de lunch werden lichte wijnen geschonken zoals: ** Villány Rosé Cuvée 2005, Weninger & Gere Licht zalmkleurig. Fijne geur van rood fruit, fris en licht. Speelse smaak met goede zuren en licht rood fruit. Correcte lengte. Speelse, dorstlessende zomerwijn. Overzichtsproeverij In het proeflokaal van Gere presenteerde hij na de lunch samen met enkele collega s een serie wijnen van Villány. Csány De succesvolle bankier Dr. Sándor Csányi kocht in 1997 als familiebelegging de uit de communistische tijd stammende Villány State Wine Farm, inclusief de befaamde wijngaarden anno van het vroegere aartshertogelijke domein en van het

19 wijnbedrijf van Zsigmond Teleki, de man die wereldbekendheid kreeg met het ontwikkelen van resistente druivenrassen tijdens de phylloxera plaag. Csányi is met een jaarlijkse productie van ruim 2 miljoen flessen veruit het grootste bedrijf van Villány, het telt ruim 340 ha grond, waarvan 200 ha met wijnstokken zijn beplant. Daartoe behoren toplocaties als Csillagvölgy, Fennsíki en Hársos, waarvan de wijnen als single vineyard worden uitgebracht. Veertig procent van de aanplant bestaat uit autochtone rassen als portugieser, kékfrankos en zweigelt. Sándor Csányi besefte maar al te goed dat het rendement niet groot zou zijn en de weg naar herstel lang. Hij begon met grootschalige nieuwe aanplant, gevolgd door modernisering en uitbreiding van de oude Teleki kelders en de outillage. Het laboratorium behoort tot de modernste van het land en werkt voor de hele wijnstreek. Csányi zag het belang in van wijntoerisme en bouwde prachtige ontvangstruimtes. Importeur o.a. LUH (Lekkers Uit Hongarije) ** Chateau Teleki-Villány Merlot 2003, Csányi De druiven komen uit Csillagvölgy (Sterntal). Korte houtopvoeding. 14 % alc. Zeer diepe kleur. Gestoofde geur met maggi, evolutie. De smaak is geen feest, de wijn is ietwat drogend met vrij logge tannines, gebrek aan verfijning en sterke bitters in de finale. Kortom, een dikke, volle, gestoofde wijn, gelukkig niet groenig. ***+ Chateau Teleki-Villány Cabernet Sauvignon 2003, Csányi Van streng gesnoeide jonge en 25 jaar oude stokken uit de Kopár wijngaard. Consument 10,00. Zeer goede kleurconcentratie. Frisse geur met mint en typiciteit. Elegante smaak met mint, naast vol en dik fruit. De zuren redden de wijn en de cabernet sauvignon heeft zich goed staande gehouden (cabernet kan meer hebben). **(*) Chateau Teleki-Villány Cabernet Franc 2003, Csányi Uit de Hársos wijngaard. Consumentenprijs 11,00. Meer dan gemiddeld geconcentreerde kleur. Wat minder expressieve geur dan van de vorige wijn. Vriendelijke aanzet, dan gestoofd bosfruit en specerijen met flinke zuren en goede tannines. Minder zoet dan de vorige. Redelijke finale. Totaalbeeld van Mon Chérie met weinig karakter en gebrek aan typiciteit. **** Premium Wine Collection Elegance Cuvée 2003, Csányi Van 45 % cabernet franc, 40 % merlot en 15 % cabernet sauvignon, jaar oude stokken. Dit is de eerste keer dat deze blend wordt uitgebracht. Productie flessen. Consumentenprijs 20,00. Diepe kleur. Levendige, expressieve geur met mint en leer. Elegante smaak met complexiteit, prima balans tussen fruit, zuren en tannines. Fraaie lengte. Zeer geslaagde wijn. ***(*) Premium Wine Collection Prestige Cuvée 2003, Csányi Van cabernet sauvignon, aangevuld met merlot en cabernet franc. Productie flessen. Ook dit is een noviteit van Csány. Diepe kleur. Koele geur met mint en frisheid. Volle, krachtige smaak met mooie vulling van rijp fruit. Machtige finale als gevolg van het hout. Wat meer de Parker stijl, niet zo verfijnd. Robuuste wijn met brute kracht. Heeft meer tijd nodig om toegankelijk te worden. Tamás Gere De vroeger metaalarbeider Tamás Gere is de zwager van Attila Gere. In 1989 werd hij gegrepen door het wijnvirus en mocht hij gebruik maken van de kelders van Attila. Tamás bezit 20 ha wijngaarden, voornamelijk beplant met rode rassen. Verder staat er wat riesling en hárslevelű. De donker gekleurde, geconcentreerde rode wijnen van Tamás zijn rijker aan tannine dan die van Attila en moeten langer rijpen om toegankelijkheid te krijgen. Maar na een ernstig ongeval in 2000 heeft zijn zoon Zsolt, die op het punt stond

20 te vertrekken om in de Nieuwe Wijnlanden ervaring op te doen, het wijnmaken van zijn vader overgenomen. Zsolt introduceerde moderne technieken en het aantal barriques nam zienderogen toe, de stijl werd zuiverder en minder tannineus. *** Cabernet Sauvignon Barrique 2000, Tamás Gere Deze wijn, van jaar oude stokken, vergistte en rijpte 18 maanden op 100 % nieuwe barriques. De wijn werd gebotteld in Consumentenprijs 14,25. Diepe, vitale kleur. Levendige geur van rijp fruit met mint, tamelijk elegant. De smaak vertoont hetzelfde beeld. De wijn leeft op zijn zuren en heeft een wat stoffige finale met chocolade. Naast sappigheid is er ook sprake van iets drogends. Heeft niet zo veel toekomst meer. ***(*) Merlot 2003, Tamás Gere Vanaf eind augustus geoogst. Rijping gedurende 22 maanden op Hongaarse barriques (10 % nieuw, 60 % tweedejaars en 30 % derdejaars). 13,3 % alc. Vrij diepe kleur. Neus met wat maggi, animal en confiture, speels en rijp. In de mond zorgen goede zuren voor vrij veel elegantie, zeker voor De finale biedt veel extract met fijne bitters. Complete wijn met prima rijpheid, nu drinken of enkele jaren wachten. ****- Cabernet Franc Barrique 2003, Tamás Gere Begin september geoogst. Rijping gedurende 22 maanden op Hongaarse barriques (10 % nieuw, 60 % tweedejaars en 30 % derdejaars). 13 % alc. Consumentenprijs 14,25. Vrij diepe kleur. Geur met wat toffee (boterbabbelaars), aardbeienjam en iets volatile. Hoge zuurgraad in de smaak, met ook hier merkbare volatile. Krachtige wijn met veel lengte en potentie. Zoltán Günzer Dit familiebedrijf is bezig om zich langzaam en geleidelijk te ontwikkelen en hoort nu al bij de beste producenten. De kwaliteit van de wijnen is regelmatig en betrouwbaar. Günzer bezit 15 ha, waarvan 8,5 ha productief, met gemiddeld 10 jaar oude stokken (plantdichtheid stokken/ha). De beste percelen liggen in Jammertal en Csillagvölgy en zijn beplant met kékoportó, kékfrankos, merlot, cabernet sauvignon en cabernet franc. Wijn van de jonge aanplant van kadarka is nog niet aan bottelen toe. In de Ördögárok wijngaard wordt 7,5 ha aan nieuwe stokken geplant met stokken/ha. In 2000 heeft Günzer flink geïnvesteerd in stalen tanks en moderne apparatuur. De productie varieert van tot flessen per jaar. ***(*) Cabernet Sauvignon Cabernet Franc Cuvée 2003, Zoltán Günzer Van 60 % cabernet franc en 40 % cabernet sauvignon. Rendement slechts 0,8 kg per wijnstok. Vrij korte inweking op de schillen. Opvoeding gedurende 20 maanden op barriques, waarvan de helft nieuw. 13,8 % alc. Diepe kleur. Geur met bessen, paprika en chocolade, iets animal. Zeer zachte, aangename tannines zorgen voor veel drinkplezier. Goede lengte maar kan wat meer identiteit gebruiken. Technisch perfect, aantrekkelijke consumentenprijs van 12. ***+ Villus Cuvée 2003, Zoltán Günzer Blend van cabernet sauvignon, cabernet franc en merlot. Rendement 1-1 ½ kg druiven per wijnstok. 50 % nieuw Hongaars eiken. Alc. 13,5 %. Consumentenprijs circa 17,00. Diepe kleur. Levendige, iets prikkelende geur met alweer chocolade, maggi en mineraliteit. Rijp, rond en vol van smaak met voldoende sappigheid. Het fruit zich nog wat verstopt, maar de balans is in orde. Prettige wijn, vrij elegant, maar ook weer met wat te weinig identiteit. **** Merlot 2003, Zoltán Günzer Van 100 % merlot uit de steile wijngaard Jammertal. Slechts 1 ½ kg druiven per wijnstok. Volledig nieuwe barriques. Alc. 14,6 %. Diepe kleur. De complexe geur toont