Natuur en Landschap. Highlights en tips Inclusief wandelen fietsroute

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Natuur en Landschap. Highlights en tips Inclusief wandelen fietsroute"

Transcriptie

1 Natuur en Landschap Highlights en tips Inclusief wandelen fietsroute

2 ST n- al CERISE VAN UVENW Wageningen Natuur en landschap VAN DEN- STADS- BRINK 1 1 Einde wandelroute Start wandelroute S E U VE NW 5 KSE RIJ N- NOB Wandelroute (zie p 11) 2 Torckpark Arboretum de Dreijen VEER RIJN AAN DE DOL RITZEMA 4 D ORSKAMPW ENGLAAN Arboretum 3 Belmonte 4 DI J K Veerw KNOPPERS- ENSE- Veerdam STRAAT 1E DORSKAMPW 2E DORSKAMPW SCHEID GREB BE- INGS- DOMEIN BERGLAAN BOS Onderlangs GOLV ENLAA N Randw RAND WIJK SE RIJNDIJ N

3 - KE Omgeving Wageningen Natuur en landschap Fietsroute (zie p 13) AMERONGEN VEENENDAAL RHENEN LIENDEN 36 V ICARIEW SPOORLN Kampjes N233 N N233 Middelbuurt w BOSCHE DR RONDW- OOST VEENENDAAL VEENENDAALSE RHENEN MARS MAAT- BOVEN- HOGE BEUKENLAAN NIEUWE N RHENEN Kesteren KESTEREN DEN HAAG UTRECHT MAANDERBROEK Achterberg N Nergena WAGENINGEN OPHEUSDEN m Benedeneind WAGENINGSELAAN LUITJESW RIJNBRUG LIJN- CUNERA- HEREN- STRAAT Rijnbrug DWARS MIDDELBUURTSE VRIJWEIDERS B O - V EN- W MARS HOGE MIDDEN ZUIDELIJKE MEENTSTEEG BERG STR FRUITSTR KETEL EDE GREBBE Cuneraln BOSLAND AMBTSE VEEN MEENT KOOI- MEENT- GREBBEW EG VALLEIW KAD E DICKENES- WETERING- STEEG STEEG WOLFS BENNEKOMSEKADE FRIESE- STEEG HOGESTE EG EEM WERFT Laareind HEIMERSTEINSELAAN MARS D E SNIJDER- CUNERA- CUNERA- Cuneralaan STR 8 MARK- STRAAT LEV ENDAALSELN 9 De Blauwe Kamer DIJ K TIELSESTRAAT STEEG MAANDERBROEK VEENSTEEG GREBBE RIJNSTEEG De Kraats STEEG WEI AFW PARALLEL- R MAANDER Harsloweg ZIJDVANG NUDE KAMER BLAA U WE K RAATS 10 VEENSTEEG AFWE G HAMSESTRAAT S TEVINLN VIER- HARSLOW NWE ST HAARWAL GRAAF SLAGSTEEG EGELST HARNSESTEEG EDE WAGENINGEN HAAR D VE R ENIGDE RIJNSTEEG LAWICKSE Nude LA AN NATI E S DOCTOR G D OU ST R F Hoekelum MORGENW EG KROMM ESTEEG HEET- LANGESTEEG OUD -L AAN NIEUWE KANAAL WAGENINGSE AF MANESWAA RD DALWAGENSEW BRAM VINGERLING- PLANTSOEN KIELE- NUDE- GREBBEDIJ K RIJ NBAN PK ALLEE H ALSLN ZANDL AA N N781 De Blauwe Bergen 90 WILLEM DREES- LAAN BORNSEST K ORTENOORD ALLEE W OLFKAMPSE- RIJNBAN- PLASST NUDE VAN Opheusden DIEDENW EDESE ED ES EW BENNEKOM BA LVERE N H A LDER M OLE NSTRA A T STADS- KAMPST BORNSE- STEEG ACHTERSTR NIJENOORD ALLEE OOST- ST WOLFSWRD CERISE LAKEMONDSESTRAAT TOLSESTRAAT DALWA GEN HOO FD- LINIE- RIJNBAN- Havenkanaal Nederrijn VAN UVENW 5 EDESE BOVENW Arboretum de Dreijen 81 LN Torckpark VE Hemmen E 3 5 Wageningen- Hoog Arboretum Belmonte DOCTOR HARTOGSW EG L D- HORA- LAAN Laarderallee VOSSEN SELTERSKAMP KIER KAMPERW HEELSUMSEW MANSHOLT- LAAN DIEDEN- BRINK W DE GOOR C H UR C HILL- VAN RA ND W ILDEKAMP U V E NW IJKSE RIJ N- DE HEL DIKKENBERG- MARKT- PLEIN NOBELW 2 AAN DE HEIDELN BENNEKOMSEW RIJN I JENBERGSE- 5 OUDE DIEDEN- VEER RITZEMA BUISSTEEG BOSW 7 GESPERDENSESTRAAT HEINRICH WITTE ENGLAAN PRINS HENDRIK DENNENLN DOLDERSTR 3 BORN Veerdam A 1 2 OOST BREUKELDER- KEIJENBERGSE PAPEN- PAD EVERLN W EG D ORSKAMPW DI J K 4 Veerw THIJSSELN STADS- HOLLANDSE- STRAAT INGS- LAAN 2E STRAAT LAAN HARTENSE- ZOOM- GRE B BE- GRINT- MARTER- 1E DORSKAMPW DORSKAMPW SCHEID WAGENINGSE- KNOPPERS- DOMEIN BERGLAAN BOS Onderlangs Randwijk N836 BERGP GRENSP GOLV ENLAA N MOSP AD Indoornik ENGLN GEERTJES KERKST R LING EWAL MOLEN STRAAT HEMMENSE- VELD- TRAAT HO OFDSTR AAT HASELW 89 BOSLAAN G R LN N225 KORTENBG 51 N DOCTOR HARTOGS N MOFTBOS HERTOG PANORAMA HA RTENSE KORTENBG ACHTERSTR B REDESTR- BREDE- OUDE VEENSEGRIND- STR BEUKEN LN E U ROPA- Z UIDER- SLAG- LAAR- MOS- BOSBEEK- NWE STEENBAKKERIJ RANDWIJK GSS 76 N837 Zetten RENKUM GROENEW LAAN Q UADENOORD HOGENKAMPSE 55 WIJDE-VELDPA He ste RIJKS RIJKS N I JBURGSESTRA A T DE HOEVE 6 DE ASTERD WETERINGSEWAL RAND WIJK SE RIJNDIJ K RAND WIJKSE RIJN- Lipperstpad Woerdsestraat Ve erw B B STREEFLAN H He BOTE R H OEKS NOORD DI JK ELENHAM SE- STEENOVEN- LAAN POLDERST Slopsestr W

4 Natuur in Wageningen Wageningen is een stad, maar de natuur is altijd dichtbij Vanuit het gezellige centrum vindt u op loopafstand twee unieke botanische tuinen en lopend langs de historische gracht passeert u tal van groene doorkijkjes Wageningen wordt bovendien omringd door een enorme verscheidenheid aan natuur, vegetatie en uitzichten die u zelden ergens treft Dat komt doordat de stad op een snijpunt van landschappen ligt In het oosten van Wageningen begint de Veluwe met zijn uitgestrekte bossen, stuwwallen en beekdalen In het zuiden stroomt de Nederrijn, omringd door de ruige uiterwaarden Net over de rivier ligt de Betuwe met zijn boomgaarden In het westen vindt u de ruimte van de Gelderse vallei en de bossen en stuwwallen van de Utrechtse heuvelrug 2 Arboretum De Dreijen Arboretumlaan 4, Wageningen, wwwbelmontearboretumnl Arboretum De Dreijen is een groene en vredige enclave in de stad met een bewogen geschiedenis Tijdens zijn 116-jarig bestaan wisselde de tuin meermalen van functie en werden er stukken aan toegevoegd of juist van afgesneden Die geschiedenis maakt deze levende plantencollectie extra aantrekkelijk voor de bezoeker Het Arboretum maakt deel uit van Beeldengalerij Het Depot die het tuinbeheer heeft overgenomen Alle dagen gratis toegang van uur 1 Stadsgracht De stadsgracht van Wageningen is in zijn geheel aangewezen als beschermd rijksmonument, net als de bewaard gebleven delen van de Middeleeuwse stadsmuur Langs de gracht zijn veel mooie plekjes met stadsnatuur te vinden 3 Arboretum Belmonte Arboretumlaan 4, Wageningen, wwwhetdepotnl De botanische tuin Belmonte is elk jaargetijde een bezoek waard U vindt er onder meer sierkersen, rododendrons en magnolia s maar ook de Gelderse roos en de zakdoekenboom Het prachtige uitzicht vanaf de tuin over de uiterwaarden, de Nederrijn en de Betuwe maakt deze plek een fantastische wandelbestemming Belmonte was vroeger het landgoed van de familie De Constant Rebecque Na de Tweede Wereldoorlog kocht de Landbouwuniversiteit het landgoed om De Dreijen te kunnen uitbreiden Alle dagen gratis toegang van zonsopgang tot zonsondergang 6 7

5 Natuur en Landschap omgeving Wageningen 4 Wageningse Berg en Bergpad De Wageningse Berg is het meest zuidelijke gedeelte van de stuwwal van de Veluwe Deze stuwwal werd in de voorlaatste ijstijd gevormd door een ijslob die vanuit de Gelderse Vallei het bodemmateriaal naar twee zijden toe wegdrukte Aan de oostzijde was dat de Wageningse berg en aan de westzijde werd de Grebbeberg gevormd Aan de zuidzijde van de Wageningse Berg kunt u langs een prachtig pad, het Bergpad, lopen tot bijna in het centrum van Wageningen 6 Veluwe / Renkums beekdal Nieuwe Keyenbergseweg 174, Renkum, tel , wwwrenkumsbeekdalnl De Veluwe is het grootste laagland-natuurterrein van noordwest-europa De bossen bij Wageningen vormen daarvan het zuidwestelijke puntje Het bos bestaat uit oud beukenbos, jong naaldbos en een deel waarin eiken, berken en dennen elkaar afwisselen U vindt er indrukwekkende lanen met beuken van honderden jaren oud Door de glooiing van het terrein waant u zich soms in het buitenland Aan de oostzijde van de stuwwal ligt het Renkums beekdal waar drie sprengenbeken (de Molenbeek, de Halve Radbeek en de Oliemolenbeek) doorheen stromen In het Renkums beekdal bevindt zich een natuurinformatiecentrum van Staatsbosbeheer Openingstijden op wo, zat van uur, zo van uur 5 Uiterwaarden Wageningen Wageningen ligt aan de rivier de Nederrijn Deze rivier wordt geflankeerd door imposante uiterwaarden Die vormen het overloopgebied van de rivier Meestal zijn ze droog, maar soms voert de rivier zoveel water aan dat ze onderlopen Het uiterwaardengebied van Wageningen is prachtig om in rond te struinen en het kent mooie uitzichten op de rivier, de stad en de Wageningse Berg 7 De Betuwe wwwkasteeltuinhemmennl Ten zuiden van de Nederrijn ligt de Betuwe Deze streek is vooral bekend om de boomgaarden die in het voorjaar prachtig in bloei staan Op fietsafstand van Wageningen stond het - in januari 1945 door de geallieerden verwoeste- Kasteel Hemmen of Huis Hemmen U vindt hier de mooie ommuurde kasteeltuin ten westen van het dorp Hemmen aan de rivier De Linge 8 9

6 Wandelroutes 8 Utrechtse Heuvelrug / Grebbeberg wwwgrebbebergnl, wwwouwehandnl De Utrechtse Heuvelrug is een gebied van bossen, buitenplaatsen en bergen waar u heerlijk kunt wandelen en fietsen over de stuwwal, in het bos, door heideterreinen, langs kastelen, landgoederen etc De Grebbeberg is het meest oostelijke puntje van de heuvelrug Vanaf deze berg heeft u een prachtig uitzicht over de Nederrijn, de Betuwe en het Binnenveld (de Gelderse Vallei) U kunt uw tocht prima combineren met een bezoek aan Ouwehands Dierenpark in Rhenen of het Militaire Ereveld Grebbeberg 9 De Blauwe Kamer Blaauwe Kamer 14, tel , wwwutrechtslandschapnl Het natuurgebied de Blauwe Kamer ligt ten oosten van de Grebbeberg In dit fraaie gebied heeft het water van de Nederrijn vrij spel Het landschap is afwisselend, met graslanden, moerassen, plassen en ooibos Bijzondere dieren als de kleine zwaan, visarend, bever en ijsvogel voelen zich er thuis In totaal komen in het gebied ruim 200 vogelsoorten en 300 plantensoorten voor U vindt er een vogel-observatiehut, een panoramarestaurant en een bezoekerscentrum Hier vandaan heeft u een prachtig uitzicht op het rivieroeverreservaat Het bezoekerscentrum is geopend op di, wo en do van uur en op vr, za en zo van 1300 tot 1600 uur 10 Gelderse Vallei / Binnenveld De Gelderse Vallei beslaat het gebied tussen de Utrechtse Heuvelrug in het westen, de Nederrijn in het zuiden, de Veluwe in het oosten en de Randmeren in het noorden Het zuidelijke deel waar Wageningen aan ligt, wordt het Binnenveld genoemd Dit uitgestrekte gebied bestaat uit weidegrond afgewisseld met natuurterreintjes en is doorsneden door lange rechte wegen en paden Voor wie er oog en oor voor heeft, vallen diverse gevederde bewoners op De kievit, grutto, tureluur, wulp en scholekster, maar ook minder bekende soorten akkervogels zoals de veldleeuwerik, patrijs, gele kwikstaart en diverse eendensoorten Dwars door het gebied loopt het Valleikanaal, ook De Grift genoemd Hierlangs kunt u prachtig fietsen Wandelroute Wageningen: uiterwaarden en Wageningse Berg (8 km, ca 2 uur wandelen) Zie kaart p 2 Goed om te weten: veel paden zijn onverhard en de route kent enkele klimmetjes De wandeling begint op de Markt Loop uit het stadhuis komende (hoofdingang met glazen deur), linksaf en dan weer links de Boterstraat in Volg de Boterstraat, steek de Niemeijerstraat over en sla in de bocht rechtsaf Sla in het parkje bij de stadsgracht (1) rechtsaf en loop tot het einde Via de parkeerplaats Rijnbolwerk komt u weer bij de Niemeijerstraat Sla linksaf en daarna weer de eerste weg linksaf (Dijkstraat) Sla rechtsaf op de Grebbedijk Volg deze tot de haven Sla linksaf en volg de Pabstsendam voorbij de haven Neem het eerste pad (na de geul) naar links, ga door een hekje en volg het onverharde pad tot vlakbij de Nederrijn Sla linksaf en volg de dijk langs de rivier door de uiterwaarden (5) Ga door een hekje Volg de verharde weg (Aan de Rijn) U passeert oa de oude steenfabriek De Bovenste Polder Ga in de bocht van de weg door een hekje en vervolg uw tocht langs de rivier Ga als u voorbij de geul bent naar links, richting de Wageningse Berg tot aan de Veerweg Ga hier naar rechts tot bij de T-splitsing Steek de weg over en neem rechts de trap omhoog tot bovenop de Wageningse Berg (4) U bent nu in het arboretum Belmonte (3) Ga rechtsaf Op splitsing rechts aanhouden, 1e pad rechts (asfaltpad) en einde linksaf Ga op de splitsing links (rechts is n uitzichtpunt met bankjes) en ga vervolgens het 2e pad links Volg dit pad ruim 300 meter (zijwegen negeren) tot u uitkomt op een klinkerweggetje (Holle weg) Ga linksaf en loop naar beneden Ga onderaan naar rechts de Westbergweg op en volg deze asfaltweg naar boven tot bij een klein paadje aan de linkerkant Volg dit pad (4: Bergpad) tot u uitkomt op de Veerstraat Steek deze over en volg de Grebbedijk naar rechts Ga de eerste weg rechts naar beneden en ga op de splitsing rechtdoor (Bowlespark) Loop aan het eind van het parkje linksaf en bijna gelijk (net vóór Museum De Casteelse Poort) naar rechts Ga een paar treden af en sla rechtsaf Volg het pad door het Torckpark langs de stadsmuur en de Latijnse School tot bij de Heerenstraat Steek deze over en volg de Molenstraat tot de Hoogstraat Sla linksaf en volg de Hoogstraat terug naar de Markt 10 11

7 Wandelroutes Fietsroutes Fietsroute: landschappen rond Wageningen (44km) Stadswandelingen en wandelingen in en om Wageningen De volgende wandelingen doorkruisen Wageningen of de directe omgeving Rondleidingen Gilde Wageningen: wandelingen en fietstochten in en om Wageningen, wwwrondleidingenwageningennl Wandelroute Wageningen Blauwe Kamer Grebbedijk, wwwutrechtslandschapnl NS Wandeltocht Belmonte wwweropuitnl Stadsgrachtwandeling Wageningen wwwwageningencentrumnl Paaltjesroutes Grebbeberg wwwutrechtslandschapnl Paaltjesroutes Blauwe Kamer wwwutrechtslandschapnl Paaltjesroutes Zuid-Veluwe, Renkums beekdal wwwwandeleninrenkumnl Klompenpad Breukerenpad wwwklompenpadennl Grebbeliniepad wwwgrebbelinienl Met deze fietsroute kunt u alle landschappen rond Wageningen ervaren U maakt gebruik van de fietsknooppunten Tijdens de tocht steekt u tweemaal de Nederrijn over met een pontje De start is naast het stadhuis Fiets vanaf het bordes rechtsaf Steek de straat over en ga de Waagstraat in Fiets door tot u de gracht oversteekt en ga direct daarna naar links (Spijk) U fietst dan langs het Torckpark en de stadsgracht Ga 2x einde weg rechts Fiets via de Bergstraat, het 5 mei Plein (Hotel De Wereld) en de Generaal Foulkesweg de Wageningse Berg op U komt oa langs de twee arboreta Bovenop de Wageningse berg komt u op de knooppuntenroute naar knooppunt 80 Vervolg bij knooppunt 80 de route via de knooppunten 89, 88, 67, 90, 91, 29, 27, 26, 31, 53, 35, 52, 32, 24, 94, 19, 95, en 81 Ga vanaf 81 naar 24 Sla net voor de stenen bank rechtsaf (Dijkstraat) Neem de eerste weg rechts (Niemeijerstraat) en volg deze tot het startpunt (Stadhuis) Andere fietsroutes rondom Wageningen: Bij het VVV agentschap in boekhandel Kniphorst, Hoogstraat 49, kunt u terecht voor uitgebreide beschrijvingen van andere fietsroutes rondom Wageningen Op internet zijn ook een aantal routes te vinden: Grebbelinie noord fietsroute wwweropuitinedenl/routes/grebbelinie Historische Buitenplaatsen Veluwezoom West wwwlekkerfietsennl Grift en Kraats route wwweropuitnl Callunaroute wwweropuitnl 12 13

8 Fiets- en Wandelroutes Activiteiten Rustpunten wwwrustpuntnu Handige adressen voor fietsers en wandelaars Fietsoplaadpunten in Wageningen wwwfietsoplaadpuntennl Fietsverhuur Breetbikes Bevrijdingsstraat 30a, Wageningen, T , wwwbreetbikesnl Hof van Wageningen Lawickse Allee 9, Wageningen, T , wwwhofvanwageningennl Hotel de Wageningsche Berg Generaal Foulkesweg 9, Wageningen, T , wwwhoteldewageningschebergnl Profile Lawickse Allee 5, Wageningen, T , wwwprofilepeerenboomnl/fietsverhuur-wageningen Schoenmaker Veluviaweg 25, Wageningen, T (buiten openingstijden), wwwfietsverhuurwageningennl Bootsafari langs de Nederrijn met de Blauwe Bever Vanaf de boot de Blauwe Bever ontdekt u de prachtige noordoever van de NederRijn U ziet er kwelmoerassen, wilgen- en populierenbossen, bloemrijke graslanden, kreken en geulen Langs de oevers is plaats voor planten en dieren die in Nederland zeldzaam zijn of uitgestorven Bijvoorbeeld de otter, bever, zwarte ooievaar, ijsvogel, kamsalamander, allerlei libellensoorten, zalm, waterviolier en veldsalie Deskundige gidsen geven u informatie over het unieke Nederlandse rivierenlandschap, het project Noordoever Nederrijn, de geschiedenis van de rivier, planten en dieren en de historische ontwikkeling van plaatsen als Rhenen en Amerongen Reservering: wwwutrechtslandschapnl Kanoroute Grebbelinie/Grift Met de kano langs de Grebbelinie Kanovaarders kunnen vanaf Wageningen op een sportieve ontdekkingstocht over het Valleikanaal en de Grift Het kanoboekje bevat vier kanoroutes tussen Rhenen en Amersfoort Met de kano verkent u dit laaggelegen gebied tussen de Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe In de Gelderse Vallei vindt u veel variatie: bossen, landgoederen, akkers, weilanden en oude boerderijen De kanoroutes volgen de Grift en het Valleikanaal Het Wageningse opstappunt is bij de voormalige proefboerderij de Ossekampen, Haarwal 3, Wageningen Een boekje met vier routes is te downloaden op: wwwrecreatiemiddennederlandnl In de omgeving van Wageningen kunt u terecht bij een aantal Rustpunten Dit zijn vaak onverwachte en mooi gelegen plekken waar gepauzeerd kan worden met een kop koffie, thee of limonade (tegen een vrijwillige bijdrage) Ook kan van het toilet gebruik gemaakt worden Locaties: Nieuwe Steeg bij de kanosteiger Bornsesteeg bij Zorgboerderij De Hoge Born Grintweg bij Zorgboerderij De Willemshoeve Nieuwe Kanaal, Binnenveld Dorskampweg, Pluktuin De Bosrand Nachtvlindernacht De nationale Vlindernacht wordt jaarlijks in juni door de Vlinderstichting georganiseerd Tijdens deze avond kunt u, net als op 200 andere plekken in het land, kennismaken met nachtvlinders (reuze spannend ook voor kinderen), wwwvlinderstichtingnl Locatie: Arboretum Belmonte, Generaal Foulkesweg 94, Wageningen 14 15

9 wwwproefwageningennl VVV agentschap (in boekhandel Kniphorst) Hoogstraat 49, Wageningen tel facebookcom/ ProefWageningen twittercom/ ProefWageningen Uitgave van de gemeente Wageningen in samenwerking met Stichting Ondernemersfonds Wageningen Met medewerking van: B van Aller, JaTi Wageningen Foto s: B van Aller, C Beumer, M Meijer zu Slochtern, R Smit Mei 2015 De uitgevers zijn niet aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van eventuele onjuistheden en/of onvolkomenheden in deze uitgave