Herkauwers. VOEDERS VOOR schapen, geiten, herten, hobbyvarkens & uitheemse herbivoren

Transcriptie

1 Herkauwers VOEDERS VOOR schapen, geiten, herten, hobbyvarkens & uitheemse herbivoren

2 Voeding geïnspireerd door de natuur Beste klant, In 1937 startte de visionaire stichter Prudent Versele een veevoederbedrijf op in het Belgische Deinze. Reeds begin de jaren 30 had hij besloten om zich te specialiseren in de productie van samengestelde voeders. De markt antwoordde enthousiast en de merknaam Versele werd al gauw synoniem met kwaliteit, consumentgerichtheid en expertise. Ruim 70 jaar later is Versele-Laga een bedrijf met een internationale reputatie in de dierenvoedings- en -verzorgingsindustrie. Voeding geïnspireerd door de natuur is voor Versele-Laga dan ook veel meer dan een slogan. Het is een levens- en werkwijze, een boodschap die elke dag met veel enthousiasme in de praktijk wordt gebracht. Neerhofvoeders van Versele-Laga bestaan uitsluitend uit plantaardige grondstoffen die met de grootste zorg worden geselecteerd. Hun evenwichtige samenstelling garandeert een verbetering van de conditie, de weerstand en de algemene gezondheid van dieren. Onze producten worden continu verder ontwikkeld, verfijnd en aangepast, in nauwe samenwerking met voedingsdeskundigen, dierenartsen, universiteiten, onderzoekscentra, kwekers en sportverenigingen. Bovendien is er ons eigen onderzoeksteam, dat nieuwe producten grondig test op smaak, kwaliteit en natuurlijke vertering. Want alleen het beste is goed genoeg voor uw dieren. 2

3

4 geiten p.6 schapen p.20 p.30 HERTEN p.40 lama s alpaca s uitheemse herbivoren hobbyvarkens 4 p.44

5 SCHAPEN OVI 07 GEITEN CAPRI 21 HERTEN CAPRI 31 LAMA S, ALPACA S EN UITHEEMSE HERBIVOREN CAPRI 41 HERBIKUBEN 42 HOBBYVARKENS PET PIG MUESLI 45 VOEDINGSTABEL 46 NEERHOFGAMMA % Appetit Aanwending van hoogwaardige ingrediënten garandeert een goede opname. Natural Bevat geen dierlijke grondstoffen. Samengesteld uit hoogwaardige, geselecteerde ingrediënten. Cu Low Samengesteld uit koperarme grondstoffen ter voorkoming van koperintoxicatie. Opti-Coat Extra toevoeging van essentiële vetzuren, vitamines en zink voor een glanzende vacht. 5

6 6 Schapen Wie smelt er nu niet weg bij het zien van een pasgeboren lammetje in de weide? Schapen maken deel uit van onze natuurlijke omgeving. Naast aangename gezelschapsdieren zijn het ook nutsdieren die de mens lekker vlees, warme wol en zelfs melk verschaffen.

7 Ovi Gezonde schapen vragen een goede bedrijfsvoering én een evenwichtige, geschikte voeding. Het voederniveau moet bijgevolg steeds worden aangepast aan de leeftijd, de ontwikkelingsfase en het productieniveau. Het Ovi-gamma van Versele-Laga omvat tal van uitgebalanceerde voeders, die stuk voor stuk zijn aangepast aan de behoeften van uw schaap. Aangezien bepaalde schapenrassen heel kopergevoelig zijn, zijn al onze voeders kopervrij. OVIGRAN 25 kg ENERGIERIJKE KORREL VOOR ZOWEL FOK- ALS VLEESLAMMEREN Ovigran is een energierijke korrel die verstrekt kan worden aan lammeren van 3 weken tot 1 jaar. Het hoge energiegehalte doet de lammeren snel groeien en maakt ze reeds op jonge leeftijd slachtrijp. 25 kg ART. NR EAN OVIMASH 20 kg VLOKKENMENGELING VOOR ZOWEL LAMMEREN ALS VOLWASSEN SCHAPEN Ovimash is een universele vlokkenmengeling, geschikt voor elk type schaap en lam vanaf de leeftijd van 6 weken. Deze mengeling bevat, naast korrels, ook maïs- en gerstvlokken en is uitermate geschikt voor het onderhoud van uw dieren. 20 kg ART. NR EAN

8 OVIPEL 25 kg DRACHTKORREL VOOR ZOGENDE OOIEN Dankzij het verhoogde eiwitgehalte in Ovipel wordt de melkgift van de zogende ooi optimaal gestimuleerd. Zo ontvangen de lammeren alle benodigde voedingsstoffen voor een evenwichtige groei. 25 kg ART. NR EAN OVI ALLROUND 25 kg BASISKORREL VOOR ZOWEL LAMMEREN ALS VOLWASSEN SCHAPEN Ovi Allround is een korrel die geschikt is voor elk type schaap en lam vanaf de leeftijd van 6 weken. Dit voeder is ideaal voor het onderhoud van uw schapen en gemengde kuddes. 25 kg ART. NR EAN ovigran ENERGIERIJKE KORREL VOOR ZOWEL FOK- ALS VLEESLAMMEREN ovimash VLOKKENMENGELING VOOR ZOWEL LAMMEREN ALS VOLWASSEN SCHAPEN 8

9 OVIMILK 5 KG // 25 kg KUNSTMELK IN POEDERVORM VOOR LAMMEREN Ovimilk is een aangezuurde kunstmelk voor lammeren tot een maximumleeftijd van 16 weken. Dit melkpoeder bevat 50% magere melk. 5 kg ART. NR EAN kg ART. NR EAN OVILIC 20 kg LIKEMMER VOOR SCHAPEN Ovilic is een likemmer die perfect voldoet aan de dagelijkse behoefte aan vitaminen, mineralen en sporenelementen van zowel ooien als lammeren. Dit voeder bevat geen toegevoegd koper. Wel zorgen toegevoegde kruiden en plantenextracten (look, tijm, Corsicaans mos, mannetjesvaren, melganzenvoet, wormkruid) voor verminderde wormbesmetting en achterhandbevuiling. Het resultaat is een kleiner gevaar voor de gevreesde ziekte myiasis. 20 kg ART. NR EAN ovipel EIWITRIJKE KORREL VOOR ZOGENDE OOIEN ovi allround BASISKORREL VOOR ZOWEL LAMMEREN ALS VOLWASSEN SCHAPEN ovimilk KUNSTMELK IN POEDERVORM VOOR LAMMEREN 9

10 10

11 Voederschema Levensfase dier Voeder Kenmerken Vorm VOLWASSEN SCHAAP Onderhoud of rust Ovimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken Ovi Allround Onderhoudskorrel Korrel Flushing Ovimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken Ovi Allround Onderhoudskorrel Korrel Dracht Ovimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken Ovi Allround Onderhoudskorrel Korrel Ovipel Drachtkorrel Korrel Lactatie Ovipel Drachtkorrel Korrel LAMMEREN Dag 1 - spenen Ovimilk Kunstmelk Poeder 3 weken - spenen Ovigran Groeikorrel Korrel OOILAMMEREN Spenen - einde groei Ovimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken Ovi Allround Onderhoudskorrel Korrel VLEESLAMMEREN Spenen - slachtrijp Ovigran Groeikorrel Korrel Alle schapenvoeders zijn kopervrij 11

12 12

13 Het juiste voeder op het juiste moment VOLWASSEN SCHAPEN Schapen worden het overgrote deel van het jaar op een weide gehouden. Deze herkauwers hebben voornamelijk nood aan ruwvoer. Ook de kwaliteit van de weide draagt bij tot het voedingsevenwicht. Voor volwassen schapen hangt de behoefte aan krachtvoer af van het gewicht van het schaap en de beschikbaarheid van kwaliteitsvol ruwvoer. Het gewicht van volwassen schapen verschilt sterk al naargelang het ras. Over het algemeen wegen rammen meer dan ooien. Zij hebben dus een grotere behoefte aan krachtvoer. Voor volwassen schapen die zich in een rust- of onderhoudsfase bevinden, raden wij Ovimash of Ovi Allround aan. Bij voldoende aanwezigheid van ruwvoer in de zomer volstaat 250 g per schaap per dag. In de winter moet de hoeveelheid tot 500 g worden verhoogd. Wilt u uw schapen voorbereiden op de dektijd of wilt u aan flushing doen? Dan zijn Ovimash of Ovi Allround uiterst geschikt. Geef minimaal 3 weken voor het dekken 200 g tot zelfs 500 g krachtvoeder per schaap per dag bij. Flushing Het begrip flushing is al jaar en dag ingeburgerd in de schapenhouderij. Flushing komt neer op het verhogen van het voerniveau juist voor en tijdens de dektijd om zo de vruchtbaarheid te vergroten. Wanneer de voedingstoestand van een ooi verbetert, heeft dat een positief effect op haar algemene conditie. Het is echter niet mogelijk om dieren met een slechte conditie in deze drie weken tijd topfit te krijgen. Houd dus steeds de conditie van uw schapen in het oog en vermijd onder- of overvoeding. 13

14 TIJDENS DE DRACHT Na een succesvolle dekking zal de ooi in de dracht komen. Tijdens de eerste maand is de kans op embryonale sterfte het hoogst. In deze maand is het vooral van belang om aan de onderhoudsbehoefte te voldoen en niet te rijk bij te voederen. In de zomer zal het ruwvoer op de weide vaak volstaan. In de winter is het aangeraden om het verstrekte ruwvoeder, dat vaak minder eiwitrijk is dan in de zomer, aan te vullen met 150 g Ovimash of Ovi Allround. In de tweede en derde maand van de dracht mag de voeding niet te energierijk zijn. Zo kunt u vervetting en te zware lammeren vermijden. Beperk dus het verstrekken van krachtvoeder tijdens deze periode. Bij het einde van de dracht, tijdens de laatste 6 weken, groeien de lammeren in de baarmoeder heel snel. Dit betekent dat ook de behoefte aan voedingsstoffen toeneemt. Hierdoor moet er meer en vooral kwaliteitsvollere voeding dan enkel ruwvoer verstrekt worden. Zo voorkomt u drachtigheidsvergiftiging bij ooien drachtig van meerlingen. Lammeren met een hoog geboortegewicht zijn levenskrachtig, hebben een hogere weerstand en groeien beter. Let er wel op dat uw lammeren niet te zwaar worden. Dit kan immers resulteren in geboortemoeilijkheden en sterfte. Geef voldoende krachtvoer. Zo krijgt uw ooi een streefgewicht van rond de 80 kg tijdens de laatste 4 weken van de dracht. In de winter bekomt u dit gewicht door het bijvoederen van 250 g tot 500 g Ovipel. In de zomer kunt u bijvoederen tot 250 g. Acetonaemie 14 Acetonaemie of drachtigheidsvergiftiging wordt veroorzaakt door een energietekort van de ooi. Het risico op deze aandoening is het hoogst tijdens de laatste weken van de dracht. De warmteproductie van de ooi ligt dan een stuk hoger en in haar buik is er minder ruimte voor voedselopname. Bij een te kleine opname van de benodigde voedingsstoffen zal de ooi een beroep doen op haar lichaamsreserves. Een te grote afbraak van de lichaamsreserves zal resulteren in een sterke achteruitgang van de algemene conditie en de levensvatbaarheid van de lammeren. Ook overvette schapen zijn vatbaar voor deze aandoening. Tracht eveneens stress, ziekte of snelle rantsoenwisseling te vermijden.

15 TIJDENS DE LACTATIE (VOOR HET SPENEN) De groeisnelheid van lammeren wordt door verschillende factoren bepaald, zoals correcte voeding, genetica en gezondheid. In de eerste maanden na de geboorte is de melkproductie van de moeder bepalend voor de groei van de lammeren. Maximale melkproductie wordt behaald door de lacterende ooi, naast een goed ruwvoeder, dagelijks van ongeveer 1 kg Ovipel te voorzien. Is het ruwvoeder van mindere kwaliteit, bijvoorbeeld in de winter, dan mag dit rantsoen zelfs worden verhoogd. Houd steeds de melkgift en de algemene conditie van de ooi in de gaten om uitputting te voorkomen. Bij onvoldoende melkgift of te grote worpen is het opfokken met kunstmelk aangewezen. Ook het verstrekken van 150 g Ovigran per dag aan lammeren vanaf de leeftijd van 3 weken is ten zeerste aan te bevelen. Plaats de Ovigran wel buiten het bereik van de ooi. Lammeren kunnen op de leeftijd van 5 à 6 weken gespeend worden of wanneer zij een gewicht van ongeveer 15 kg hebben bereikt. Bij het spenen zal de hoeveelheid melk vervangen worden door water. De biest Bij de geboorte krijgt een lam maar een geringe voorraad voedingsstoffen met zich mee. Bij een correct verloop van de geboorte zal de ooi direct melk geven. De eerste melk (biest of colostrum) bevat niet alleen de benodigde voedingsstoffen, maar ook afweerstoffen tegen allerlei ziekten. Het is dus heel belangrijk dat pasgeboren lammeren voldoende biest te drinken krijgen. 15

16 HET GEBRUIK VAN KUNSTMELK Lammeren kunnen na de eerste dag worden gespeend. Ze kunnen bij de moeder dan nog voldoende biest opnemen. Indien u moet overgaan tot het voederen met kunstmelk, laat u het jonge lam beter niet te lang bij de moeder. Anders zal het heel moeilijk wennen aan de kunstspeen. U kunt de biest ook in een emmertje melken en dan in een fles aan het lam geven. Dit heeft als voordeel dat de lammeren nog sneller aan de lambar (emmer met kunstspenen) komen. De eerste dag moet er vier- tot vijfmaal met een flesje van minimaal 0,3 liter worden gevoederd. Vanaf de tweede dag wordt de biest vervangen door kunstmelk Ovimilk en kan het lam aan de kunstbar. De melk moet worden aangemaakt volgens het voorschrift en mag pas verstrekt worden nadat ze de omgevingstemperatuur heeft aangenomen. Leeftijd Ovimilk/dag Aantal maaltijden Dag liter 4 Week 2 1 liter 3 Week 3-4 1,5 liter 3 Week liter 2 De ideale omgeving voor schapen Schapen worden tijdens herfst en winter het best van het grasland gehaald om de grasmat te sparen. Zorg steeds voor voldoende drinkwater. Na het werpen zal een ooi al snel 5 à 10 liter water per dag opnemen. 16 Voorzie een goede afrastering. Zo voorkomt u dat uw schapen zich op ander terrein wagen.

17 een vlotte voortplanting De dracht bij schapen duurt gemiddeld 147 dagen en de bronstcyclus 17 dagen. De meeste schapenrassen worden bronstig wanneer de dagen korter worden, dus meestal vanaf augustus tot januari. Speen uw ramlammeren tijdig. Zo vermijdt u dat ze dekram van hun moeder of zussen worden. Volg de dekkingen goed op. Zo kunt u de geboorten beter voorspellen. Gebruik voor elke nieuwe bronstcyclus een nieuwe kleurstift, zodat u goed weet of er een dekking is geweest.

18 OPGROEI VAN OOILAMMEREN NA HET SPENEN Lammeren groeien meestal op door ze in de weide te laten grazen. Voor een optimale groei moeten de jonge lammeren over goed gras beschikken. Het gaat bij voorkeur om jong gras of gras waarop in het voorjaar geen ooien met lammeren gegraasd hebben. Het weer blijft een onzekere factor bij het weiden van lammeren. Veel regen maakt het gras zo nat dat de lammeren er onvoldoende droog stof uit kunnen opnemen. Ook langdurige droogte kan het grasaanbod drastisch verminderen. Voeder bij met krachtvoeder indien de graskwaliteit of de hoeveelheid gras onvoldoende zijn. Ooilammeren die worden gehouden voor de vervanging van de schapenstapel moeten zodanig gevoed worden dat ze als halfjarige voor het dekken minimaal 40 kg wegen. Als krachtvoeder kunt u Ovimash of Ovi Allround gebruiken. De hoeveelheden zullen afhangen van het seizoen, de kwaliteit van het verstrekte ruwvoeder en de weide. Tips voor rammen en ooien Schapen zijn in de eerste plaats herkauwers en moeten over ruwvoeder beschikken. Het dagelijks rantsoen mag maximaal voor 60% uit krachtvoeder bestaan. 18 Het gewicht van een ooi schommelt meestal tussen de 60 en 80 kg. Bij een ram varieert dit al snel tussen de 80 en 115 kg.

19 SLACHTRIJP MAKEN VAN VLEESLAMMEREN Voor het slachtrijp maken van vleeslammeren kunt u kiezen tussen weiden of opfokken in de stal. Indien u opteert voor het weiden, is het eiwitrijke Ovigran een goede keuze. Vanaf de derde levensweek mag u 150 g Ovigran per dag aan het jonge lam verstrekken. Van zodra u overgaat tot het spenen, mag deze hoeveelheid worden verhoogd tot 250 g per dag. Voer deze hoeveelheid geleidelijk op tot 500 g Ovigran per dag. Het bijvoederen van krachtvoer - naast het beschikbare ruwvoeder - heeft vele voordelen: een betere groei, een hogere karkaskwaliteit en het sneller afleveren van lammeren of zwaardere lammeren. Kwaliteitsverschillen in het verstrekte ruwvoeder worden ook sneller opgevangen. Bij het slachtrijp maken van lammeren op stal zal het rantsoen grotendeels uit krachtvoer bestaan. Houd er wel rekening mee dat schapen herkauwers zijn en dus steeds behoefte hebben aan ruwvoer. Daarom mag maximaal 60% van het dagelijkse rantsoen bestaan uit krachtvoer. Voor een goed resultaat is het dan ook wenselijk om minimaal 250 g hooi per dag per dier bij te voederen. U kunt eveneens kiezen voor een onbeperkt rantsoen van goed kuilgras en ongeveer 500 g Ovigran. Slachtrijpheid De slachtrijpheid van lammeren is sterk afhankelijk van het ras. De lammeren van de Texel zijn over het algemeen slachtrijp rond de leeftijd van 4,5 maand met een gewicht van ongeveer 45 kg. Suffolkschapen zijn al slachtrijp na 3,5 maand met een gewicht van 35 tot 40 kg. De Hampshire, een vroegrijp en rustiek ras, heeft een uitstekende vleeskwaliteit tot en met een levend gewicht van 20 à 25 kg. Eens dit gewicht is overschreden, worden de lammeren te vet. 19

20 20 Geiten Geiten zijn van nature echte kuddedieren en zijn daarom erg gesteld op gezelschap. Geitjes brengen ook het nodige leven in uw omgeving. Het zijn energieke dieren en echte klimmers. Zij hebben bijgevolg nood aan een aangepaste voeding.

21 Capri Geiten zijn kieskeurige dieren als het op voeding aankomt. Een gevarieerde en vooral smakelijke voeding ligt dan ook aan de basis van een goede gezondheid van uw geiten. Net zoals bij de mens, zal het voederniveau en het benodigde type voeder variëren naargelang de leeftijd, ontwikkelingsfase en zelfs het productieniveau. Met het Capri-gamma biedt Versele-Laga u een aantal uitgebalanceerde voeders aan. CAPRIFLOC 20 kg AANVULLENDE VLOKKENMENGELING Evenwichtige mengeling van korrels en vlokken geschikt voor geitenlammeren van 3 weken tot 3 maanden. 20 kg ART. NR EAN CAPRINA 25 kg AANVULLENDE ONDERHOUDSKORREL Caprina is een kwalitatieve korrel geschikt voor geiten en dwerggeiten vanaf de leeftijd van 3 maanden. Caprina is uitermate geschikt om de melkproductie van melkgeiten zo hoog mogelijk te houden. 25 kg ART. NR EAN

22 CAPRIMASH 20 kg AANVULLENDE VLOKKENMENGELING Dit onderhoudsvoeder is geschikt voor geitenlammeren vanaf de leeftijd van 3 maanden en voor volwassen dieren. De mengeling bestaat uit korrels met maïs- en gerstvlokken, wat de smaak en de opname sterk bevordert. 20 kg ART. NR EAN caprina AANVULLENDE ONDERHOUDSKORREL caprifloc AANVULLENDE VLOKKENMENGELING caprimash AANVULLENDE VLOKKENMENGELING 22

23 Voederschema Levensfase dier Voeder Kenmerken Vorm VOLWASSEN GEITEN EN DWERGGEITEN Onderhoud of rust Caprina Onderhouds- en drachtkorrel Korrel Caprimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken Dracht (2 e maand - einde) Caprina Onderhouds- en drachtkorrel Korrel Caprimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken Lactatie Caprina Onderhouds- en drachtkorrel Korrel LAMMEREN Dag 1 - spenen Ovimilk Kunstmelk Poeder 3 Weken - spenen Caprifloc Groeimengeling Korrel + vlokken Spenen - einde groei Caprina Onderhouds- en drachtkorrel Korrel Caprimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken MELKGEITEN Melkgift Caprina Onderhouds- en drachtkorrel Korrel Tips voor een geschikte geitenwoning Voorzie een stal die tochtvrij en waterdicht is, en die gemaakt is van stevig en weerbaar materiaal. Zorg ervoor dat de stal verlucht kan worden. De stal isoleren is niet nodig. Geiten zijn immers volledig winterhard. Plaats de stal hoog genoeg. Zo komt er geen regen- of grondwater naar binnen. Een betonnen vloer kan ook. Geiten mogen zomer en winter op de weide maar hebben steeds nood aan een schuilplaats tegen de regen. 23

24 24

25 Het juiste voeder op het juiste moment Naast ruwvoer zoals tarwe, stro, hooi, gras en bieten is krachtvoer een belangrijk aspect van de voeding. Geiten zijn in de eerste plaats herkauwers en hebben steeds nood aan ruwvoer. Daarom mag maximaal 60% van het dagelijkse rantsoen uit krachtvoer bestaan. VOLWASSEN GEITEN EN DWERGGEITEN Voor volwassen geiten is de opgenomen hoeveelheid krachtvoer afhankelijk van de hoeveelheid en de kwaliteit van het beschikbare ruwvoer (gras, hooi ) en het seizoen (zomer of winter). In het voorjaar en de zomer, als het gras volop groeit, is het risico op voedingsproblemen bijzonder klein. Het valt wel aan te raden om s morgens wat hooi ter beschikking te stellen en zo de goede penswerking te stimuleren. Zorg ook steeds voor voldoende water. Voor het onderhoud van uw volwassen dieren is Caprina of Caprimash een goede keuze. Een hoeveelheid van 200 à 300 g per dag per dier is voldoende om in het dagelijks onderhoud te voorzien. Bij drachtige geiten raden wij aan om de hoeveelheid krachtvoer pas vanaf ongeveer 2 maanden dracht langzaam op te voeren. Tegen het moment van het aflammeren zal de hoeveelheid krachtvoer 600 g tot zelfs 800 g per dag per dier bedragen. 25

26 Dwerggeiten zullen deze producten even gemakkelijk opnemen. Dwerggeiten worden echter snel vet. Spring dus voorzichtig om met het toedienen van krachtvoer. Beperk de hoeveelheid Caprina of Caprimash tijdens de zomer tot 50 g à 100 g. In de winter, als er minder kwalitatief ruwvoer beschikbaar is, mag dit rantsoen verhoogd worden tot maximaal 150 g per dag per dier. TIJDENS DE LACTATIE Bij de geboorte van een lam is het heel belangrijk dat de eerste biest (colostrum) binnen de eerste twee uur aan het lam wordt toegediend. De eerste twee dagen moet het jonge lam ongeveer 100 ml per kg lichaamsgewicht opnemen. De biest wordt het best in vele kleine porties gegeven en verdeeld over 3 à 4 porties per dag. Dit verkleint de kans op maag- en darmstoornissen. Na de biestperiode (de eerste twee levensdagen) schakelt u over op geitenmelk. In geval van lactatieproblemen kunt u steeds kunstmelk toedienen (zie Het gebruik van kunstmelk p.16). Zodra de lammeren hooi en krachtvoer (Caprifloc) opnemen, stelt u dit ook ter beschikking. Houd daarbij rekening met een maximum van 500 g per dag per dier. Zodra de weersomstandigheden het toelaten, kunnen de lammeren zich bij de kudde voegen op de weide. de voortplanting van geiten Geiten worden bronstig als de dagen korter worden. De herfst is het dekseizoen bij uitstek (augustus-december). De bronstcyclus duurt 18 tot 30 dagen. Het aflammerseizoen situeert zich in het voorjaar, met een piek in februari-maart. 26 Lammeren zijn al geslachtsrijp op een leeftijd van 4 à 5 maanden. Zorg er wel voor dat zij niet gedekt worden voor de leeftijd van 7 à 8 maanden.

27 TIJDENS DE OPFOK Na de lactatie moeten de jonge lammeren overschakelen van melk naar vaste voeding. Alvorens het speenproces te starten, moet u nagaan of het lam klaar is voor deze omschakeling. Houd rekening met de volgende voorwaarden: minimaal 10 kg wegen; minimaal 6 weken oud zijn; ongeveer 250 g Caprifloc per dag opnemen; in goede gezondheid verkeren. Afhankelijk van de conditie kan het tijdstip van spenen dus wat vervroegd of verlaat worden. Het is belangrijk om tijdens het spenen niet te veel wijzigingen tegelijk door te voeren. De samenstelling van de rantsoenen voor lammeren is sterk afhankelijk van de gebruikte voedingsmiddelen. Bij erg jonge lammeren gebruikt u best Caprifloc, aangezien deze mengeling heel vlot kan worden opgenomen. Het grootste deel van het rantsoen moet bestaan uit ruwvoer, omdat dit de ontwikkeling van de pens bevordert. Vanaf de leeftijd van 3 maanden kunt u overschakelen op een onderhoudskorrel zoals Caprina of Caprimash. In principe krijgen de lammeren tot een leeftijd van 5 maanden tot 500 g per dag per lam. Indien het krachtvoer onbeperkt wordt toegediend, kunnen lammeren van 4 à 5 maanden oud tot 1 kg voeder opnemen, wat het risico op vervetting aanzienlijk verhoogt. Eens de leeftijd van 5 maanden voorbij, als de groei van de lammeren volgens schema verloopt en er voldoende ruwvoer van goede kwaliteit aanwezig is, is 300 g per lam per dag voldoende. Als richtlijn kunt u stellen dat lammeren op een leeftijd van 7 maanden gemiddeld 35 kg moeten wegen, en dit met een constante groei. 27

28 MELKGEITEN Bij melkgeiten wordt de lactatie in werking gehouden. Een lactatieperiode duurt ongeveer 300 dagen en de rantsoenen bestaan voornamelijk uit krachtvoer. Houd het ruwvoer toch op ongeveer 20%. Een lagere hoeveelheid kan immers maag- en darmstoornissen veroorzaken. In de eerste 100 dagen van de lactatie hebben de geiten een negatieve energiebalans: d.w.z. dat ze meer energie verbruiken dan ze via het voer kunnen opnemen. Het gevolg is dat het lichaamgewicht van de geit sterk afneemt. Om uitputting te voorkomen, voert u vanaf de tweede week na het aflammeren de toediening van krachtvoer geleidelijk op met 500 g Caprina per dag per dier. In de tweede helft van de lactatieperiode kunnen de geiten voldoende voer opnemen om aan hun energiebehoefte te voldoen. Houd de krachtvoergift op een constant hoog niveau, zodat ook de melkproductie zo hoog mogelijk blijft. Tijdens de lactatieperiode mogen de melkgeiten tot 2 kg Caprina per dag opnemen. Na de lactatieperiode is het belangrijk dat de geiten in een goede conditie de droogstand ingaan. Blijf tijdens deze periode - en naast een ruwvoer van een goede kwaliteit g Caprina of Caprimash toedienen. 28

29

30 30 Herten De twee bekendste hertensoorten in gevangenschap zijn het damhert en het edelhert. Deze prachtige en statige dieren worden voornamelijk gehouden in hertenkampen. Naast een ruime en gevarieerde weide, ligt het geheim van een evenwichtige hertenvoeding in het bijvoederen van krachtvoer.

31 Capri Net zoals schapen en geiten zijn herten echte herkauwers. Zij verschillen wel in de iets slechtere vertering van ruwvezel. De stofwisseling van herten wordt sterk beïnvloed door de seizoenen. Herten hebben in de winter een eerder stagnerende groei, onafhankelijk van het aangeboden voedsel. Gezien de grote overeenkomst met geiten, is het Capri-gamma ook voor deze diersoort geschikt. CAPRIFLOC 20 kg AANVULLENDE VLOKKENMENGELING Evenwichtige mengeling van korrels en vlokken voor hertenkalveren vanaf de leeftijd van 3 weken tot 3 maanden. 20 kg ART. NR EAN CAPRINA 25 kg AANVULLENDE ONDERHOUDSKORREL Caprina is een kwalitatieve korrel geschikt voor hertenkalveren vanaf de leeftijd van 3 maanden en volwassen hinden en herten. 25 kg ART. NR EAN

32 CAPRIMASH 20 kg AANVULLENDE VLOKKENMENGELING Dit onderhoudsvoeder is geschikt voor herten en hinden vanaf de leeftijd van 3 maanden en voor volwassen dieren. De mengeling bestaat uit korrel met vlokken van maïs en gerst wat de smakelijkheid en de opname sterk bevordert. 20 kg ART. NR EAN caprina AANVULLENDE ONDERHOUDSKORREL caprifloc AANVULLENDE VLOKKENMENGELING caprimash AANVULLENDE VLOKKENMENGELING 32

33 Voederschema Levensfase dier Voeder Kenmerken Vorm VOLWASSEN HERTEN Bronst Caprina Onderhoudskorrel Korrel Caprimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken HINDEN Dracht Caprina Onderhoudskorrel Korrel Caprimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken Lactatie Caprimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken HERTENKALVEREN Dag 3 - spenen Caprifloc Verhoogd eiwitgehalte Korrel + vlokken Spenen - einde groei Caprina Onderhoudskorrel Korrel Caprimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken Wat u over herten en hinden moet weten In de natuur leven herten en hinden een groot deel van het jaar in afzonderlijke groepen. Tot de hindengroep behoren de hinden, de kalveren en de vrouwelijke kalveren van het vorig seizoen. Herten kunnen gevaarlijk zijn voor de mens. Vooral mannelijke dieren in bronst of hinden met een kalf vormen een potentieel gevaar. Mannelijke herten en hinden zijn geslachtsrijp op een leeftijd van ongeveer 16 maanden. Hinden zullen voor het eerst kalven op een leeftijd van 2 jaar. 33

34 34

35 Het juiste voeder op het juiste moment VOLWASSEN HERTEN Na een zomer op grasland zal een hert meestal voldoende wegen om het bronstseizoen in te gaan. Er worden vetreserves aangelegd om de winter door te komen. Bijvoederen voor de bronstperiode is voor herten belangrijker dan voor hinden. Tijdens de bronst zullen herten een aantal weken niet of nauwelijks eten en dus veel gewicht verliezen. Hierbij zullen zij soms tot 80% van hun vetreserves en een gedeelte van hun eiwitreserves aanspreken. Wil men conditieverlies tijdens deze periode voorkomen, dan moet de kwaliteit van het wintervoer heel goed zijn om de lage voederopname te compenseren. Een winterrantsoen voor volwassen edelherten kan bestaan uit: 2 kg Caprina of Caprimash per dier per dag met voldoende hooi of ander ruwvoeder ter beschikking; of 15 kg voordroog per dier per dag. De eetlust van een hert zal na de bronstperiode wel weer toenemen, maar zijn energiebehoefte blijft in deze periode relatief hoog. De ideale thuis voor herten en hinden Tracht herten en hinden buiten het bronstseizoen van elkaar gescheiden te houden. Voorzie een omheining van zeker 2 meter hoogte. Herten kunnen immers heel hoog springen als ze worden opgeschrikt. De aanbevolen beweidingsdichtheid is 12 tot 16 hinden met kalveren per hectare. 35

36 HINDEN TIJDENS DE DRACHT Herten behoren tot de zogenaamde seizoensvoortplanters. Hun vruchtbare periode begint in de herfst en kan tot 4 à 5 maanden aanhouden. Hun vruchtbaarheid bereikt in oktober en november een hoogtepunt. De vruchtbaarheidscycli bij edelhinden duren 19 dagen en bij damhinden 22 dagen. Eens een hinde drachtig is, duurt het gemiddeld 231 dagen (damhinden 234 dagen) tot de kalving. Hertenjongen worden dus meestal geboren tussen midden mei en midden juli. Het lichaamsgewicht van een hinde is meestal bepalend voor het aantal vlotte geboorten. Zwaardere hinden krijgen meestal zwaardere kalveren, die een grotere overlevingskans hebben. Dit gaat echter vaak gepaard met een verhoogd risico op problemen tijdens de kalving. Jaarlinghinden, die door een te laag lichaamsgewicht in de herfst weinig kans hebben om een kalf te krijgen, kunnen door extra bijvoeren in het bronstseizoen toch nog bijkomen. Zij komen dan later in de vruchtbaarheidscyclus en kunnen alsnog drachtig worden. Het edelhert Een edelhert is tussen 162 en 200 cm lang en weegt gemiddeld 90 tot 150 kg. Hun gewicht kan echter oplopen tot 300 à 400 kg! Edelhinden zijn een derde of een vierde lichter dan de mannelijke dieren. 36 Hun kleur is s zomers roodbruin en tijdens de winter meer bruingrijs. Het jeugdkleed is gevlekt.

37 Het begin van de dracht valt meestal samen met de herfst. In deze periode daalt de voederopname en zijn de weersomstandigheden een stuk minder gunstig. Om te voorkomen dat een te groot gewichtsverlies tot meer miskramen leidt, moet dit verlies tijdens de wintermaanden tot een minimum van 10% beperkt blijven. Het is - naast het ter beschikking stellen van hooi en vers water - wenselijk om bij te voederen met krachtvoer (tot 500 g Caprimash of Caprina per dier per dag). Tijdens de laatste 9 weken van de dracht groeit het kalf zeer snel. Als gevolg daarvan neemt de energie- en eiwitbehoefte van de hinde toe, waardoor ook haar voederopname stijgt. Goed voorjaarsgras kan perfect aan deze behoefte voldoen. Hinden die zeer vroeg kalven of binnen zitten, beschikken niet over goed voorjaarsgras en moeten bijgevoederd worden met krachtvoer. Hetzelfde geldt bij een tekort aan of een onvoldoende groei van voorjaarsgras. TIJDENS DE LACTATIE De melkproductie van hinden, die in juni en juli kan oplopen tot 2 liter per dag, vergt veel energie en eiwitten. In deze periode hebben zij tot tweemaal zoveel energie nodig als tijdens de dracht. Om aan deze verhoogde energiebehoefte te kunnen voldoen, raden wij u dan ook aan om, naast het grazen, bij te voederen met 500 g Caprimash per hinde per dag. Het bijvoederen in de maanden augustus en september voorkomt ook gewichtsverlies bij aanvang van het bronstseizoen. Jonge hinden die worden gehouden als fokhinde, worden tijdens de winter beter op een hoog voederniveau gehouden. Na het spenen is de energiebehoefte van de moederhinde niet erg groot. Als ze echter veel gewicht heeft verloren tijdens de lactatie, is het van groot belang haar terug op het gewicht van voor de bronst te brengen. 37

38 TIJDENS DE OPFOK Alvorens over te gaan tot het spenen, is het belangrijk om de jonge hertenkalveren daarvoor al te laten kennismaken met krachtvoer. Wij raden u dan ook aan om vanaf de derde levensdag Caprifloc ter beschikking te stellen om zo de penswerking te stimuleren. Zodra de kalveren in staat zijn om dit krachtvoer op te nemen, kunt u de verstrekte hoeveelheid geleidelijk verhogen. In de natuur gaan kalveren al in de tweede tot derde week over tot het gedeeltelijk opnemen van ruwvoer. De opname van krachtvoer is echter pas vanaf de leeftijd van 6 weken substantieel. Het natuurlijk spenen van kalveren gebeurt geleidelijk aan vanaf de leeftijd van 4 tot 6 maanden. Het kan echter gebeuren dat een kalf nog steeds bij zijn moeder zuigt als het al een jaar oud is. Hertenkalveren kunnen al vanaf de leeftijd van 6 tot 8 weken gespeend worden maar een leeftijd van 3 tot 4 maanden is aangewezen. Vanaf de leeftijd van 3 maanden is het aangeraden om over te schakelen naar Caprina of Caprimash. Alvorens tot het spenen over te gaan, moeten de kalveren voldoende ruwvoer en krachtvoer opnemen. Het is aanbevolen om de gespeende edelhertenkalveren in een goede weide te houden en dagelijks circa 500 g Caprina of Caprimash per dier bij te voederen. De jongen kunnen bij de moeder gehouden worden tot een leeftijd van 10 maanden. Het DAMHERT Damherten zijn tussen 120 en 175 cm lang. Ze wegen gemiddeld 55 tot 125 kg en de hinden 25 tot 50 kg. 38 Hun normale wildkleur is roodbruin met vele lichte vlekken en een lichte onderzijde. s Winters is hun kleur grijzer en zijn de vlekken onduidelijk.

39 Als de kalveren binnen worden gehouden, is een rantsoen met onbeperkt krachtvoer (Caprina of Caprimash) een goede keuze. De dieren nemen ongeveer 1 kg tot 1,2 kg krachtvoer per dier per dag en hooi naar eigen behoefte op. Voor een goede pensontwikkeling is het belangrijk dat minimaal 15% van de droge stof uit ruwvoer bestaat. Van december tot februari daalt de voederopname en zullen de kalveren niet veel meer groeien. De krachtvoeropname in deze periode mag teruggebracht worden tot 500 g. Vanaf begin maart neemt de voederopname weer toe en kunt u al wat meer bijvoederen. Tegen september is de groeiachterstand van de winter volledig gecompenseerd. Edelherten hebben een streefgewicht van minimaal 65 à 70 kg tegen de leeftijd van 16 maanden. Voor damherten bedraagt dit 28 à 30 kg.

40 40 Lama s, alpaca s en uitheemse herbivoren In dierentuinen en dierenparken zijn exotische diersoorten zoals kamelen, giraffen en olifanten steeds vaker aanwezig. Lama s, alpaca s en kangoeroes vinden op hun beurt vaak een onderkomen in de weiden van hobbyisten.

41 Capri Lama s en vooral alpaca s zijn erg kieskeurig wat hun voeder betreft. Ze zullen dan ook niet alle voeders even goed appreciëren. De voeders uit het Capri-gamma zijn ook voor dit type van dieren de meest aangewezen keuze. Exotische dieren zoals olifanten, giraffen en kangoeroes zijn een schraler dieet gewoon dan inlandse herbivoren. Als aanvulling op het ruwvoeder heeft Versele-Laga voor de voedingsbehoeften van deze speciale categorie bijgevolg Herbikuben ontwikkeld. CAPRIFLOC 20 kg AANVULLENDE VLOKKENMENGELING Evenwichtige mengeling van korrels en vlokken, geschikt voor jonge lama s en alpaca s vanaf de leeftijd van 3 weken tot 3 maanden. 20 kg ART. NR EAN CAPRINA 25 kg AANVULLENDE ONDERHOUDSKORREL Caprina is een kwalitatieve korrel geschikt voor lama s en alpaca s vanaf de leeftijd van 3 maanden. 25 kg ART. NR EAN

42 CAPRIMASH 20 kg AANVULLENDE VLOKKENMENGELING Dit onderhoudsvoeder is geschikt voor lama s en alpaca s vanaf de leeftijd van 3 maanden en voor volwassen dieren. De mengeling bestaat uit korrels en vlokken van maïs en gerst. Dit zorgt voor een betere smaak en opname. 20 kg ART. NR EAN HERBIKUBEN 25 kg ONDERHOUDSKORREL Dit aanvullend voeder is geschikt voor uitheemse herbivoren die een schraler dieet nodig hebben dan geiten of schapen. Deze korrel bevat graanproducten, oliehoudende zaden en de nodige vitaminen en mineralen. 25 kg ART. NR EAN caprina AANVULLENDE ONDERHOUDSKORREL caprifloc AANVULLENDE VLOKKENMENGELING caprimash AANVULLENDE VLOKKENMENGELING HERBIKUBEN ONDERHOUDSKORREL 42

43 Voederschema Levensfase dier Voeder Kenmerken Vorm VOLWASSEN DIEREN Onderhoud en rust Caprina Onderhoudskorrel Korrel Caprimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken Dracht Caprina Onderhoudskorrel Korrel Caprimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken KALVEREN Week 3 - spenen Caprifloc Groeimengeling Korrel + vlokken Spenen - einde groei Caprina Onderhoudskorrel Korrel Caprimash Smakelijke muesli Korrel + vlokken VOLWASSEN UITHEEMSE HERBIVOREN Onderhoud Herbikuben Schraler ruwvoer Korrel

44 44 Hobbyvarkens Iedereen weet dat honden en katten de populairste huisdieren zijn en varkens vooral worden gekweekt voor hun smakelijk vlees. Maar ook heel wat varkensrassen zijn stilaan echte gezelschapsdieren geworden. Bij tal van gezinnen vinden we dan ook hobbyvarkens terug.

45 Pet Pig Muesli Het spreekt vanzelf dat de voeding voor een hobbyvarken totaal verschilt van die van een consumptievarken. Terwijl de voeders voor vleesvarkens gericht zijn op een snelle groei en vleesaanzet, is het bij een hobbyvarken net van belang dat de voeding evenwichtig en niet te energierijk is. Varkens zijn omnivoren en eten werkelijk alles. Het is dus heel belangrijk dat uw hobbyvarken niet te zwaarlijvig wordt en gezondheidsproblemen krijgt. Om dit te vermijden, is Pet Pig Muesli de ideale keuze. PET PIG MUESLI 20 kg VLOKKENMENGELING Dit hoogkwalitatief, functioneel en volledig voeder voor mini- en hangbuikvarkens heeft een beperkt energiegehalte om zwaarlijvigheid te voorkomen en bestaat volledig uit plantaardige grondstoffen. Het grote aandeel aan hoogwaardige voedingsvezels (13%) ondersteunt de spijsvertering en beperkt het hongergevoel. 20 kg ART. NR EAN pet pig muesli AANVULLENDE VLOKKENMENGELING 45

46 Voedingstabel Ruw eiwit Ruw vet Ruwe celstof Ruwe as Vitamine A I.E./kg Vitamine D3 I.E./kg Vitamine E I.E./kg Koper mg/kg Schapen Ovigran 17% 3,5% 9% 8% Ovimash 15% 4% 9% 8% Ovipel 23% 3,5% 7,5% 8,5% Ovi Allround 16% 3% 9% 8,5% Ovimilk 23% 22% < 0,1% 8% Ovilic Geiten, herten, lama's en alpaca's Caprina 18% 4% 10,5% 8% Caprifloc 15% 3% 8,5% 6% Caprimash 16% 3,5% 11% 6,5% Uitheemse herbivoren Herbikuben 17% 4% 6,5% 6% Hobbyvarkens Pet Pig Muesli 12,5% 2,5% 12% 6,5%

47 Neerhofgamma Versele-Laga biedt een volledig gamma neerhofvoeders aan. Pluimvee VOEDERS VOOR kippen, kalkoenen, parkvogels, loopvogels & watervogels Konijnen voeders voor konijnen Sierduiven VOEDERS VOOR sierduiven Voor meer informatie verwijzen wij u graag door naar onze website:

48 Versele-Laga nv Kapellestraat Deinze - België t f NLD - 10/ ART. NR