Waarom Myrrha geen duurzame investering is voor de Kempen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Waarom Myrrha geen duurzame investering is voor de Kempen"

Transcriptie

1 Waarom Myrrha geen duurzame investering is voor de Kempen Persconferentie Dinsdag 9 februari De Auberge, Mol met Tinne Van der Straeten Kamerlid Groen! tinne.vanderstraeten@groen.be Dirk Peeters Vlaams volksvertegenwoordiger Groen! dirk.peeters@groen.be

2 Myrrha is geen duurzame investering voor de Kempen Myrrha staat voor Multi-purpose hybrid research reactor for high-tech applications. Het is een gecombineerde plutoniumreactor van 57 MW. Naast enkele medische toepassingen zou hij gebruikt kunnen worden in het onderzoek naar de zogenaamde kerncentrales van de vierde generatie. In tien punten leggen we u in deze persmap uit waarom Groen! zich tegen Myrrha kant. 1. Wat is Myrrha? 2. Myrrha kost België (minstens) 600 miljoen euro 3. Voor medische toepassingen hebben we Myrrha niet nodig 4. Transmutatie bestaat enkel op papier 5. Oeso is kritisch en stelt drie jaar uitstel voor 6. Myrrha behoort niet tot de wettelijke opdracht van het SCK 7. Plutonium stelt nonproliferatieproblemen 8. Onduidelijkheid over nucleaire provisies 9. Myrrha is geen duurzame meerwaarde voor de Kempen. 10. Conclusies Groen! U mag ons steeds contacteren voor bijkomende informatie. Met vriendelijke groet, Tinne Van der Straeten Kamerlid Groen! Dirk Peeters Vlaams volksvertegenwoordiger Groen! 2

3 1. Wat is Myrrha? Myrrha is een onderzoeksreactor van 57 MW. Het gaat over een nieuw type onderzoeksreactor dat nog niet gebouwd is wereldwijd. Het gaat over een snelle neutronenreactor. Volgens het SCK zal Myrrha baanbrekend nucleair onderzoek mogelijk maken en zal Myrrha in kunnen staan voor tal van toepassingen. Met name: onderzoek naar het verouderingsgedrag van materialen, verwerking van gebruikte brandstof, ontwikkeling van nieuwe medische radio-isotopen, maken van medische radioisotopen, maken van gedopeerd silicium voor onder andere hernieuwbare energiebronnen. Myrrha zal ook het onderzoek mogelijk maken naar nieuwe reactorconcepten, met name kernreactoren van de 4de generatie. Myrrha is een onderzoekstechnologie die het SCK graag in huis zou halen om haar oude BR2- reactor te vervangen. 2. Myrrha kost België (minstens) 600 miljoen euro De investeringskosten van Myrrha bedragen 960 miljoen euro, gespreid over 12 jaar. Voor de bouw rekent men 214 miljoen euro, voor de uitrusting 500 miljoen euro, voor de engineering 246 miljoen euro. Het zou project zou gefinancierd worden door verschillende landen, de EU en de Europese Investeringsbank. Het SCK verlangt van België als gastland van dit project een bijdrage van 40%. De Europese Investeringsbank zou 20% bijdragen, Frankrijk 20%, EU 5-10%, Duitsland, Italië en Spanje 5%. Voor België betekent dit 32 miljoen euro per jaar gedurende 12 jaar. Aangezien kernenergie een integraal federale bevoegdheid is, moet dit geld dus uit de federale begroting komen. Voor het project wordt 30 jaar uitbating voorzien. De uitbatingskost wordt geschat op 46 miljoen euro per jaar. Ook hiervan zou België dan 40% moeten betalen, het gaat over 18,4 miljoen euro per jaar. De afbraak- en saneringskosten zijn nog niet voorzien/begroot. Wel zou in de uitbatingskosten rekening gehouden zijn met het aanleggen van provisies, berekend op 8 miljoen euro per jaar. Hoe deze provisies aangelegd worden (boekhoudkundige voorzieningen, in een apart fonds), is op dit moment niet bekend. Deze kosten zijn uiteraard schattingen. Aangezien het om een nieuw project gaat, first of a kind, is het niet ondenkbeeldig dat men te maken krijgt met onvoorziene kosten gelieerd aan first-movers-problemen. Minister Magnette heeft in het parlement gewezen op de risico s op vlak van financiering en kostprijs. Bovendien heeft de federale regering een begrotingstekort van 25 miljard. Elke euro zal dus 2x omgedraaid moeten worden. 3

4 3. Voor medische toepassingen is Myrrha niet nodig Er zijn wereldwijd een 5-tal onderzoeksreactoren die instaan voor de productie van medische radio-isotopen. Europa telt er 3: de BR2 in het SCK, Petten in Nederland en Osiris in Frankrijk. De BR2 heeft draaidagen per jaar, in 2009 was er een extra cyclus van 21 dagen wegens het tekort aan medische radioisotopen. Het maken van medische radio-isotopen is een nevenactiviteit van een nucleaire onderzoeksreactor. Een onderzoeksreactor wordt zelden gebouwd alleen voor de aanmaak van medische radio-isotopen. Momenteel zijn er weinig alternatieven. Medische radioisotopen kunnen ook gemaakt worden in een cyclotron, maar niet alle radio-isotopen kunnen daar vervaardigd worden. Er zijn ook zeer veel cyclotrons nodig om dezelfde hoeveelheid te kunnen maken. Het is onduidelijk vandaag of de noodzakelijke productie kan opgevangen worden door cyclotrons. Myrrha is echter een zeer zware reactor. Voor de productie van medische radio-isotopen is een kleine reactor van 1 of 2 MW voldoende. Eloi Glorieux omschrijft de rol van Myrrha voor medische radio-isotopen als volgt: het is hetzelfde als een klontje boter doorsnijden met een kettingzaag. In België is het IRE vragende partij voor de bouw van een kleine reactor voor de productie van isotopen. Myrrha is niet noodzakelijk voor de productie van radio-isotopen. Er is wel een andere installatie nodig voor de productie van radio-isotopen ter vervanging van de BR2. In de wandelgangen wordt gezegd dat het SCK ook kijkt naar de herlancering van een ouder project, Adonis, dat ook kan instaan van de productie van radio-isotopen. 4. Transmutatie bestaat enkel op papier De voorstanders van Myrrha wijzen op de mogelijkheden van transmutatie, een procedure waarbij de halfwaardetijd van radio-actief afval verkort zou kunnen worden. Het SCK benadrukt zelf dat transmutatie de geologische berging niet vervangt. Het SCK zegt dat het de geologische berging zal optimaliseren in termen van radio-toxiciteit en warmte-emissie door een reductie van het volume met een factor 100 en de reductie van de duur met een factor Volgens het SCK ligt het grote probleem bij de opslag in de warmte. Canisters koelen eerst 60 jaar af, alvorens ze in aanmerking zouden komen voor geologische berging. Door de warmte te verminderen zouden de galerijen bij opslag dichter bij elkaar kunnen gezet worden. Voor transmutatie komt alleen nieuw afval in aanmerking. Verglaasd afval kan niet getransmuteerd worden. In een gesprek met het SCK werd gesteld dat vermoedelijk alleen gebruikte kernbrandstof zal in aanmerking komen voor transmutatie. Dit veronderstelt natuurlijk dat men erin slaagt om het proces te ontwikkelen. Want iedereen droomt al lang van transmutatie, zonder dat het ooit gerealiseerd is geworden. 4

5 5. Oeso is kritisch en stelt drie jaar uitstel voor De OESO liet het Myrrha-project doorlichten door MIRT, het Myrrha International Review Team. In het rapport dat daaruit volgde en dat eind 2009 verscheen, suggereerde de OESO drie mogelijke scenario s. Eén waarbij meteen van start zou worden gegaan, maar daar had de OESO ernstige bedenkingen bij, omwille van de hoge risico s op vlak van financiering en veiligheid. Om die reden bestond scenario drie er in dat het hele Myrrha-project best zou afgeblazen worden. Uiteindelijk suggereerde de OESO dat de kosten, baten en veiligheidsrisico s nog s zorgvuldig zouden bestuderen. Als de eindconclusies daarvan positief uitdraait, zou ten vroegste binnen twee-drie jaar de beslissing voor de uitbouw van Myrrha kunnen genomen worden. De OESO stelt zich vragen bij de technische haalbaarheid van transmutatie door Myrrha: However, it is not yet possible to know if partitioning and transmutation can add enough value in the disposal of nuclear wastes to justify the additional costs incurred, nor if an accelerator-driven fast reactor system would be necessary to ensure good control and effectiveness of such a process if ultimately used, or whether other incineration strategies would be preferred. Ook het financiële plaatje baart de OESO zorgen: In summary, MYRRHA is an exciting project with the possibility of many applications but also with substantial risks: in cost, that cost and time to completion will exceed the estimates; in performance, that the facility will take longer than planned to achieve the intended performance; in financing, that external investment funds will not be available and/or revenue streams from users will prove smaller than planned. 6. Myrrha behoort niet tot de wettelijke opdracht van het SCK Onderzoek naar kerncentrales van de 4 de generatie is in strijd met de prioritaireopdracht van het SCK, dat stelde Greenpeace in een nota over dat onderwerp. De opdracht voor het SCK is duidelijk omschreven in het K.B. van 16 oktober 1991 en omvatten de nucleaire veiligheid, radioprotectie, kernafvalbeheer en non-proliferatie. Dit K.B. was een duidelijke trendbreuk met het verleden, want het SCK had een sterke traditie in onderzoek naar nieuwe en soms vrij exotische toepassingen van kernenergie, zoals plutoniumsplijtstoffen en kweekreactoren. Het SCK heeft het moeilijk gehad om zich te houden aan deze prioriteiten, vooral door het operationeel houden van de ondertussen 44-jaar oude onderzoeksreactor BR-2 die vooral geschikt is voor onderzoek naar nieuwe types splijtstof en de levensduurverlenging van kerncentrales. De BR-2 alleen al vergde ook na 1991 jaarlijks honderden miljoenen BF overheidsgeld, een flinke hap uit het SCK budget, ten koste van de echte prioritaire taken. Het SCK heeft na 1991 een erg ruime interpretatie gehanteerd van haar prioritaire taken, zo werd onderzoek naar het verhogen van de opbrandgraad van splijtstoffen, MOX of levensduurverlenging van kerncentrales gedefinieerd als 'nucleaire veiligheid'. Dit probleem zet zich voort met de onderzoeksprojecten voor de ontwikkeling van de kernreactoren van de 4de generatie. Vooreerst moet een misverstand uit de weg geruimd worden. Deze reactoren bestaan enkel op papier, en het is erg onzeker of ze wel realiseerbaar zijn. Er zijn immers nog tal van technische problemen die overwonnen moeten worden. De ontwikkeling zou ook grote sommen onderzoeksgeld opeisen en de uiteindelijke kostprijs van zo'n reactor zou op het einde van de rit de bouw ervan kunnen verhinderen. 5

6 Onderzoeksgelden voor de 4de generatie zijn daarom een onaanvaardbare verspilling en kunnen beter besteed worden aan hernieuwbare energievormen die vandaag al hun doeltreffendheid bewezen hebben. Dit onderzoek voor de ontwikkeling van kerncentrales van de 4de generatie, en in het bijzonder van de snelleneutronenreactoren, is in strijd met de 'prioritaire taken' van het SCK. Dergelijke reactoren houden bijzondere risico's in, in het bijzonder op het vlak van nucleaire proliferatie Plutonium stelt nonproliferatieproblemen Greenpeace benoemt Myrrha consequent als een plutoniumreactor. Myrrha zou immers plutonium als grondstof gebruiken en ook plutonium kunnen kweken. In die zin stelt Myrrha specifieke nonproliferatieproblemen. Volgens de Minister zijn er echter geen redenen voor een meer dan buitengewone bezorgdheid wat betreft de non-proliferatieaspecten. Volgens het SCK zijn snelle neutronen niet geschikt om een bom te kunnen maken. Myrrha zou kunnen betekenen dat er meer gevaarlijke transporten zullen nodig zijn. Hier brengt het SCK tegenin dat het plutonium in 1 keer kan gekocht worden en ter plaatse bewaakt. Het SCK zal de gebruikte plutonium ook opnieuw laten opwerken, vermoedelijk in Engeland of Zuid-Frankrijk. De bewaking van plutonium veronderstelt wel specifieke beveilgingsmaatregelen. Ter vergelijking: bij het opvragen van de nucleaire inventaris van het NIRAS over de nucleaire provisies moest alle informatie met betrekking tot de exacte vorm en locatie van kerntechnische materialen zwart gemaakt worden. Alle gegevens met betrekking tot plutonium in België bevinden zich ook in andere documenten waar een veiligheidsmachtiging voor nodig is. Dit probleem zomaar van tafel vegen is niet ernstig. 8. Onduidelijkheid over nucleaire provisies Het SCK zal provisies moeten aanleggen voor de toekomstige ontmanteling en sanering van Myrrha. In een gesprek met het SCK werd toegelicht dat zij 8 miljoen euro per jaar begroten voor provisies gedurende de 30 jaar uitbating. In het Parlement zei de minister echter dat de provisies moeten aangelegd worden vanuit de inkomsten van het Myrrha project. Het SCK zei in een gesprek dat dit deel uitmaakt van de uitbatingskost en ook door de investeringspartners moet gedragen worden. In het gesprek kon het SCK niet antwoorden op vragen op welke wijze zij de provisies zouden aanleggen en beheren. Vandaag voorziet het SCK voor de provisies die ze zelf moeten aanleggen (met name voor installaties in gebruik genomen na 1987) in louter boekhoudkundige voorzieningen: dus een post op de begroting. Het NIRAS kwalificeert deze provisies als gering beschikbaar. Het zou beter zijn dat de provisies worden aangelegd in een apart fonds en dat ze daar veilig belegd worden. 6

7 Myrrha impliceert een groot industrieel risico voor het SCK. Als het project te maken krijgt met grote kostenstijgingen kan dit de begroting van het SCK leegzuigen, en dus de aangelegde provisies doen verdwijnen. De onduidelijkheid over de provisies is onrustwekkend. België heeft internationale verdragen geratificeerd waarin het erkend dat de staat de uiteindelijke verantwoordelijke is voor het beheer van het radioactief afval. Dit impliceert dat als er geen geld is voor het beheer en sanering (dus als er een passief ontstaat), de Belgische staat, dus de belastingbetaler, daarvoor moet opdraaien. Zo betaalt de Belgische belastingbetaler 55 miljoen euro per jaar via de elektriciteitsfactuur voor het beheer van de nucleaire kerkhoven BP1 en BP2 in de Kempen omdat er in het verleden nooit (genoeg) geld voor voorzien is geweest. De saneringsactiviteiten voor BP1 en BP2 lopen nog tot minstens 2020 en worden geschat op meer dan 800 miljoen euro. 9. Myrrha is geen duurzame meerwaarde voor de Kempen Het Strategisch Plan Kempen (SPK) heeft Myrrha doorgelicht en komt tot de conclusie dat het een grote impact kan hebben voor de tewerkstelling in de regio. Het SCK zou ontwikkeld worden tot een echt kenniscentrum dat aan wetenschappelijk onderzoek doet, technologie ontwikkelt en diensten levert. Onder het wetenschapsluik gaat het over extra onderzoeksprogramma s die ontwikkeld kunnen worden, het technologieluik gaat over de versterking van industriële en academische partnerships, en het diensten luik gaat over een industriële logica. Concreet gaat het dan over het aantrekken van studenten, wetenschappers, creatie van spin-offs,... Het SPK schat de totale impact op de tewerkstelling op middellange en lange termijn op meer dan 2000 gecreëerde jobs. Deze cijfers zijn indrukwekkend, maar moeten ook in perspectief gezien worden. Het eerste windmolenproject op zee van C-Power heeft gezorgd voor meer dan 1 miljoen manuren. Agoria schat de tewerkstelling in hernieuwbare energie tegen 2020 op jobs. Ook energie-efficiënte renovatie van woningen en gebouwen kan zorgen voor meer dan extra jobs. Moet voor de ontwikkeling van de Kempen als kennisregio per definitie gekozen worden voor nucleair onderzoek? Onlangs bleek uit een rapport van de Global Wind Energy Council dat België hopeloos achterop hinkt op het vlak van windenergie. In plaats van te investeren in nucleair onderzoek, kan beter geïnvesteerd worden in onderzoek naar duurzame en hernieuwbare energie. 7

8 10. Conclusie Groen! Groen! steunt het Myrrha project niet en begrijpt eigenlijk ook niet zo goed waarom de regering het wel zou steunen. Paul Magnette verlengt wel de levensduur van de centrales, maar benadrukt telkens dat kernenergie een overgangstechnologie is naar 100% hernieuwbare energie. Hij zal de kernuitstapwet aanpassen, maar het moratorium op de bouw van nieuwe kerncentrales zal behouden blijven. In die zin is het moeilijk begrijpbaar dat de federale regering zoveel geld zou uitgeven aan een onderzoeksproject dat uiteindelijk de bedoeling heeft nieuwe reactorconcepten te ontwikkelen. Grote problemen met Myrrha zijn: het financiële plaatje: de startbedragen zijn hoog, en dit geld heeft de federale regering niet. Het gaat bovendien om schatting, de bedragen kunnen veel hoger uitkomen onzekerheid over de aanleg van nucleaire provisies het gaat over een plutoniumreactor het project vervangt de geologische berging niet, transmutatie is erg onzeker voor medische radio-isotopen zijn efficiëntere en goedkopere oplossingen mogelijk de Kempen kan evengoed een kennisregio zijn op andere vlakken, bijvoorbeeld in het onderzoek naar duurzame en hernieuwbare energie 8

Greenpeace eist een nieuwe wet die de nucleaire provisies veiligstelt in een Nationaal Fonds van de Nucleaire Voorzieningen

Greenpeace eist een nieuwe wet die de nucleaire provisies veiligstelt in een Nationaal Fonds van de Nucleaire Voorzieningen Greenpeace eist een nieuwe wet die de nucleaire provisies veiligstelt in een Nationaal Fonds van de Nucleaire Voorzieningen Hoewel de kernuitstap keer op keer ter discussie wordt gesteld, is over de invoering

Nadere informatie

Het Studiecentrum voor Kernenergie heet. de leden van VOKA Kempen Oost. van harte welkom

Het Studiecentrum voor Kernenergie heet. de leden van VOKA Kempen Oost. van harte welkom Het Studiecentrum voor Kernenergie heet de leden van VOKA Kempen Oost van harte welkom Sterk in pionierswerk BR3 De eerste drukwaterreactor buiten de VS BR2 De krachtigste onderzoeksreactor in Europa GUINEVERE

Nadere informatie

Nucleair Materiaal onschadelijk maken

Nucleair Materiaal onschadelijk maken Nucleair Materiaal onschadelijk maken Frodo Klaassen Kivi Symposium 24 maart 2014 klaassen@nrg.eu Inleiding Wat is nucleair materiaal? Hoeveel materiaal is er op de wereld? Afbreken en onschadelijk maken

Nadere informatie

Windenergie goedkoper dan kernenergie!

Windenergie goedkoper dan kernenergie! Go Wind - Stop nuclear Briefing 1 26 june 2002 Windenergie goedkoper dan kernenergie! Electrabel geeft verkeerde informatie over kostprijs van kernenergie en windenergie. Electrabel beweert dat windenergie

Nadere informatie

Sluit Doel 1 en 2. #eerlijkerisbeter

Sluit Doel 1 en 2. #eerlijkerisbeter Sluit Doel 1 en 2 In november 2015 hebben de federale regering en Electrabel een akkoord bereikt waardoor de kerncentrales van Doel 1 en 2 nog tien jaar lang kunnen openblijven. Doel 1 en Doel 2 zijn versleten,

Nadere informatie

Onderzoek bij de sectie PNR

Onderzoek bij de sectie PNR Onderzoek bij de sectie PNR De Zeer-Hoge Temperatuur Reactor (VHTR) De Hoge Temperatuur Reactor met extra hoge bedrijfstemperatuur (Very High Temperature Reactor-VHTR) is gevuld met enkele honderdduizenden

Nadere informatie

MYRRHA, Multifunctionele onderzoeksinfrastructuur En Bijdrage aan de duurzame energiemix voor morgen. Prof. Dr. Hamid AÏT ABDERRAHIM SCK CEN

MYRRHA, Multifunctionele onderzoeksinfrastructuur En Bijdrage aan de duurzame energiemix voor morgen. Prof. Dr. Hamid AÏT ABDERRAHIM SCK CEN MYRRHA, Multifunctionele onderzoeksinfrastructuur En Bijdrage aan de duurzame energiemix voor morgen Prof. Dr. Hamid AÏT ABDERRAHIM SCK CEN Copyright 2011 SCK CEN haitabde@sckcen.be or myrrha@sckcen.be

Nadere informatie

Milieu Onderzoeksreactoren

Milieu Onderzoeksreactoren Koninklijk Instituut van Ingenieurs - Afdeling Kerntechniek Netherlands Nuclear Society Programma 2003-2005 De afdeling Kerntechniek van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs en de Netherlands Nuclear

Nadere informatie

INFORMATIEDOSSIER MAART 2007 VOORUITZICHTEN TOEKOMSTIGE TRANSPORTEN

INFORMATIEDOSSIER MAART 2007 VOORUITZICHTEN TOEKOMSTIGE TRANSPORTEN INFORMATIEDOSSIER MAART 2007 VOORUITZICHTEN TOEKOMSTIGE TRANSPORTEN Inhoud 1 De context 5 2 Overzicht verschillende afvalsoorten 8 2.1 Afval afkomstig van de opwerking van brandstof van SYNATOM (kerncentrales)

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2015 COMMISSIE VOOR NUCLEAIRE VOORZIENINGEN

JAARVERSLAG 2015 COMMISSIE VOOR NUCLEAIRE VOORZIENINGEN JAARVERSLAG 2015 COMMISSIE VOOR NUCLEAIRE VOORZIENINGEN De advies- en controlecommissie over de voorzieningen aangelegd voor de ontmanteling van de kerncentrales en voor het beheer van bestraalde splijtstoffen

Nadere informatie

VERSLAG KLANKBORDRAAD: BEZOEK STUDIECENTRUM VOOR KERNENERGIE

VERSLAG KLANKBORDRAAD: BEZOEK STUDIECENTRUM VOOR KERNENERGIE VERSLAG KLANKBORDRAAD: BEZOEK STUDIECENTRUM VOOR KERNENERGIE Verslag: Vergadering Klankbordraad Datum: 20 mei 2010 Dienst: Externe Communicatie Kerncentrale Doel Aanwezig: André Verté, Michel De Spiegeleer,

Nadere informatie

Samenvatting voor beleidsmakers

Samenvatting voor beleidsmakers Road book towards a nuclear-free Belgium. How to phase out nuclear electricity production in Belgium? rapport door Alex Polfliet, Zero Emissions Solutions, in opdracht van Greenpeace Belgium Samenvatting

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 33 626 Oprichting Stichting Voorbereiding Pallas-reactor Nr. 6 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

STUDIE OVER DE PERSPECTIEVEN VAN ELEKTRICITEITSBEVOORRADING TEGEN 2030 ADDENDUM

STUDIE OVER DE PERSPECTIEVEN VAN ELEKTRICITEITSBEVOORRADING TEGEN 2030 ADDENDUM STUDIE OVER DE PERSPECTIEVEN VAN ELEKTRICITEITSBEVOORRADING TEGEN 2030 ADDENDUM Januari 2015 2 De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt

Nadere informatie

Insights Energiebranche

Insights Energiebranche Insights Energiebranche Naar aanleiding van de nucleaire ramp in Fukushima heeft de Duitse politiek besloten vaart te zetten achter het afbouwen van kernenergie. Een transitie naar duurzame energie is

Nadere informatie

Monitoring Belgisch grondgebied is afgerond

Monitoring Belgisch grondgebied is afgerond Nationale instelling voor radioactief afval n verrijkte splijtstoffen NIRAS Kunstlaan 14 1210 Brussel Informatiedossier Monitoring Belgisch grondgebied 1998-2002 is afgerond Eerste vijfjaarlijks rapport

Nadere informatie

Peiling Kerntechnologie

Peiling Kerntechnologie Augustus 2013 TNS Augustus 2013 J032 Contents 1 Het onderzoek 3 2 Introductie/Context 6 3 Kernenergie: een kritische maar 9 genuanceerde blik 4 Onbekend maakt onbemind 18 TNS Augustus 2013 J032 2 1 Het

Nadere informatie

Kernenergie in de Belgische energiemix

Kernenergie in de Belgische energiemix Kernenergie in de Belgische energiemix 1. Bevoorradingszekerheid De energie-afhankelijkheid van België is hoger dan het Europees gemiddelde. Zo bedroeg het percentage energie-afhankelijkheid van België

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2014 COMMISSIE VOOR NUCLEAIRE VOORZIENINGEN

JAARVERSLAG 2014 COMMISSIE VOOR NUCLEAIRE VOORZIENINGEN JAARVERSLAG 2014 COMMISSIE VOOR NUCLEAIRE VOORZIENINGEN De advies- en controlecommissie over de voorzieningen aangelegd voor de ontmanteling van de kerncentrales en voor het beheer van bestraalde splijtstoffen

Nadere informatie

MOX-FABRIEK van BELGONUCLEAIRE te DESSEL

MOX-FABRIEK van BELGONUCLEAIRE te DESSEL MOX-FABRIEK van BELGONUCLEAIRE te DESSEL Voorstelling van het ontmantelingsproject Dessel, 30 januari 2007 Ontmanteling van de MOX-fabriek Aanwezig voor BELGONUCLEAIRE Achiel DE BACKER directeur personeel

Nadere informatie

voor tegen gemaakt door: 2009

voor tegen gemaakt door: 2009 In oktober 2008 maakte De Argumentenfabriek in opdracht van De Volkskrant een overzicht van de argumente n - en het bouwen van nieuwe kerncentrales in Nederlan d. De Argumenten kaart Kernenergie is gefabriceerd

Nadere informatie

Informatiecentrum over radioactieve afvalstoffen

Informatiecentrum over radioactieve afvalstoffen Informatiecentrum over radioactieve afvalstoffen Informatiecentrum over radioactieve afvalstoffen Isotopolis, Het informatiecentrum over radioactieve afvalstoffen Een kijkje nemen achter de muren van een

Nadere informatie

Kernenergie in België. Een straat zonder einde?

Kernenergie in België. Een straat zonder einde? Kernenergie in België Een straat zonder einde? België kiest voor kernenergie 60 Keuze kernenergie zonder publiek debat 1975: 3 kernreactoren (Doel 1,2 - Tihange 1) 70 Oliecrisis 1982-1985:4 kernreactoren

Nadere informatie

Studie naar de werkgelegenheid. door de nucleaire sector in België

Studie naar de werkgelegenheid. door de nucleaire sector in België www.pwc.com Studie naar de werkgelegenheid gecreëerd door de nucleaire sector in België Mei 2012 Agenda 1. Inleiding 2. Economische structuur van de nucleaire sector 3. Werkgelegenheid gecreëerd door de

Nadere informatie

BR2 Onderzoeksreactor met vele toepassingen

BR2 Onderzoeksreactor met vele toepassingen BR2 Onderzoeksreactor met vele toepassingen Samenstelling Anne Verledens Met bijdragen en ondersteuning van Max Bausart Michèle Coeck Roel Dillen Frank Joppen Steven Van Dyck Ellen Van Roey Ludo Veuchelen

Nadere informatie

Titel voorstel Voorstel voor een richtlijn van de Raad inzake het beheer van verbruikte splijtstof en radioactief

Titel voorstel Voorstel voor een richtlijn van de Raad inzake het beheer van verbruikte splijtstof en radioactief Fiche 1: richtlijn radioactief afval en ontmanteling 1. Algemene gegevens Titel voorstel Voorstel voor een richtlijn van de Raad inzake het beheer van verbruikte splijtstof en radioactief afval Datum Commissiedocument

Nadere informatie

Informatiedossier. Terugkeer van gecementeerd afval vanuit Schotland naar België

Informatiedossier. Terugkeer van gecementeerd afval vanuit Schotland naar België Informatiedossier Terugkeer van gecementeerd afval vanuit Schotland naar België Augustus 2012 1 Inhoud 1. DE CONTEXT... 3 1.1. TERUGKEER VAN GECEMENTEERD AFVAL... 3 1.2. BELGISCHE ACTOREN... 3 2. DE BR2-ONDERZOEKSREACTOR...

Nadere informatie

IS KERNENERGIE DUURZAAM?

IS KERNENERGIE DUURZAAM? IS KERNENERGIE DUURZAAM? Kivi lezing, Netwerkcafe, Arnhem Ronald Schram Director Strategic Alliances NRG 1 April 2019 2 INHOUDSOPGAVE NRG R&D Is kernenergie duurzaam? Enkele antwoorden Wat is duurzaamheid,

Nadere informatie

Kernenergie - Keuzes voor overheid en bedrijfsleven

Kernenergie - Keuzes voor overheid en bedrijfsleven Kernenergie - Keuzes voor overheid en bedrijfsleven Peter Boerma, voorzitter RvB DELTA nv KIVI NIRIA DELFT 14 november 2006 Kleine enquête Met handopsteken: wie gelooft dat we in 2016 een 2e kerncentrale

Nadere informatie

SCK CEN. Studiecentrum voor Kernenergie. 60 jaar ervaring in nucleaire wetenschap en technologie

SCK CEN. Studiecentrum voor Kernenergie. 60 jaar ervaring in nucleaire wetenschap en technologie SCK CEN Studiecentrum voor Kernenergie 60 jaar ervaring in nucleaire wetenschap en technologie Samenstelling SCK CEN, Studiecentrum voor Kernenergie SCK CEN Studiecentrum voor Kernenergie Voorwoord 5 1.

Nadere informatie

Nood aan afstemming gevaarlijke transporten en ruimtelijke ordening

Nood aan afstemming gevaarlijke transporten en ruimtelijke ordening Veerle Solia Van: BBL - Beleidsbabbel Verzonden: maandag 13 mei 2013 16:06 Aan: BBL - Beleidsbabbel Onderwerp: Nood aan afstemming gevaarlijke transporten en ruimtelijke ordening

Nadere informatie

Werken vanuit principes voor het beheer van radioactief afval

Werken vanuit principes voor het beheer van radioactief afval Werken vanuit principes voor het beheer van radioactief afval DOELSTELLING EN PRINCIPIËLE AANPAK De algemene doelstelling van radioactief afvalbeheer is zorg te dragen voor het radioactief afval op een

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 24 mei 2019 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 24 mei 2019 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 24 mei 2019 (OR. en) 9437/19 ATO 56 RECH 271 SAN 256 NOTA I/A-PUNT van: aan: Betreft: het secretariaat-generaal van de Raad het Comité van permanente vertegenwoordigers

Nadere informatie

De energietransitie in internationaal perspectief Dr. Ir. Martien Visser, lector energietransitie, Hanzehogeschool Groningen.

De energietransitie in internationaal perspectief Dr. Ir. Martien Visser, lector energietransitie, Hanzehogeschool Groningen. De energietransitie in internationaal perspectief Dr. Ir. Martien Visser, lector energietransitie, Hanzehogeschool Groningen Twitter: @BM_Visser De Nederlandse postzegel Dubbel zoveel CO2 als het wereldgemiddelde

Nadere informatie

Nucleaire technologie: diversiteit, nut en uitdagingen voor de toekomst

Nucleaire technologie: diversiteit, nut en uitdagingen voor de toekomst Nucleaire technologie: diversiteit, nut en uitdagingen voor de toekomst 2 Markante feiten en cijfers Nucleaire technologie, essentieel voor vele dagelijkse toepassingen. Naast elektriciteitsproductie wordt

Nadere informatie

Nieuwe kernreactoren voor de toekomst. Mondiale energieconsumptie

Nieuwe kernreactoren voor de toekomst. Mondiale energieconsumptie Nieuwe kernreactoren voor de toekomst Jan Leen Kloosterman 1 Jan Leen Kloosterman Technische Universteit Delft Mondiale energieconsumptie Jan Leen Kloosterman 2 1 Energie voor welvaart & welzijn 6 5 Noord-Amerika

Nadere informatie

Europese Raad WERKBLAD

Europese Raad WERKBLAD Europese Raad Jullie vinden het belangrijk dat mensen sneller en goedkoper met de trein kunnen reizen tussen Europese hoofdsteden. Zo hoeft niet iedereen meer in het vliegtuig te stappen voor korte afstanden.

Nadere informatie

R&D-kostenkampioen van Europa? Een haalbare uitdaging!

R&D-kostenkampioen van Europa? Een haalbare uitdaging! R&D-kostenkampioen van Europa? Een haalbare uitdaging! Onze ambitie: de R&D-kostenkampioen van Europa worden > Agoria > Meer dan 1.600 lidbedrijven > Goed voor 300.000 werknemers > Exporteert ongeveer

Nadere informatie

Radioactief afval Cat. B & C - De eerste beslissingen

Radioactief afval Cat. B & C - De eerste beslissingen Classificatie van radioactief afval Radioactief afval Cat. B & C - De eerste beslissingen LANGE TERFMIJN LANGE KORTE TERMIJN BESLISSEN OM NIET TE BESLISSEN DE VEILIGHEID OP LANGE EEN ACTIEF TERMIJN VERZEKEREN

Nadere informatie

Fiche 9: MFK - Verordening financieel programma ontmanteling nucleaire faciliteiten en beheer kernafval

Fiche 9: MFK - Verordening financieel programma ontmanteling nucleaire faciliteiten en beheer kernafval Fiche 9: MFK - Verordening financieel programma ontmanteling nucleaire faciliteiten en beheer kernafval 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel COM (2018)467: Voorstel voor een verordening van de Raad tot

Nadere informatie

Reactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht

Reactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht Reactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht 29 februari 2016 INHOUDSTAFEL 1 Voorwoord... 3 2 Elia, beheerder van het transmissienet

Nadere informatie

De veiligheid van de kerncentrale van Doel en de rol van het FANC

De veiligheid van de kerncentrale van Doel en de rol van het FANC De veiligheid van de kerncentrale van Doel en de rol van het FANC 14 oktober 2015 Jan Bens Directeur-generaal FANC 1. Over het FANC Overzicht 2. De kerncentrale van Doel 2.1. Doel 1/2: Long Term Operation

Nadere informatie

ADVIES AR ALGEMENE RAAD COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS. over

ADVIES AR ALGEMENE RAAD COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS. over Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel. : 02/289.76.11 Fax : 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS ALGEMENE

Nadere informatie

Notitie Reactie FNV op ECN-rapport fact finding kernenergie Inleiding

Notitie Reactie FNV op ECN-rapport fact finding kernenergie Inleiding Notitie Datum 25 oktober 2007 Aan Secretariaat SER-cie TE T.k.n. Van FNV Onderwerp Reactie FNV op ECN-rapport fact finding kernenergie Inleiding In de SER-commissie Toekomstige Energievoorziening wordt

Nadere informatie

Antwoord 3 Nee. De investeringskosten die horen bij de maatregelen zijn mij niet bekend.

Antwoord 3 Nee. De investeringskosten die horen bij de maatregelen zijn mij niet bekend. > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

5. HET STUDIECENTRUM VOOR KERNENERGIE IN MOL (SCK)

5. HET STUDIECENTRUM VOOR KERNENERGIE IN MOL (SCK) 5. HET STUDIECENTRUM VOOR KERNENERGIE IN MOL (SCK) Het moet triest zijn voor hen: gedurende decennia behoorden ze tot de wereldtop op het vlak van nucleair onderzoek en nu verkeren ze al jaren in totale

Nadere informatie

Aan de hand van de stukken die wel ter beschikking staan, breng ik het volgende in:

Aan de hand van de stukken die wel ter beschikking staan, breng ik het volgende in: Ministerie van Economische Zaken Programmadirectie Nucleaire Installaties en Veiligheid O.v.v. Ontwerpbeschikking Covra Aanleverpunt: C-Noord3 A17/18 Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG Stichting Laka Ketelhuisplein

Nadere informatie

Mijnheer de Schepen, Mijnheer Christiaens, Mijnheer Hellings, Dames en heren,

Mijnheer de Schepen, Mijnheer Christiaens, Mijnheer Hellings, Dames en heren, TOESPRAAK DOOR KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER-PRESIDENT EN VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW, ZEEVISSERIJ EN PLATTELANDSBELEID Keppel-Seghers 28 maart 2011 Mijnheer de Schepen, Mijnheer

Nadere informatie

- Ten slotte berekende Lockheed Martin voor Portugal reeds wat de hard SLEP kost voor de blok 15, carrosserie én uitrusting

- Ten slotte berekende Lockheed Martin voor Portugal reeds wat de hard SLEP kost voor de blok 15, carrosserie én uitrusting Wat is de kost van Soft en Hard SLEP? De Minister van Defensie vroeg vanmiddag uitleg aan de oppositie over de eventuele meerkost om de F16s tot 2029 operationeel en inzetbaar te houden naar aanleiding

Nadere informatie

Les Kernenergie. Werkblad

Les Kernenergie. Werkblad LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Kernenergie Werkblad Les Kernenergie Werkblad Wat is kernenergie? Het Griekse woord atomos betekent ondeelbaar. Het woord atoom is hiervan afgeleid. Ooit dachten wetenschappers

Nadere informatie

* ONTWERPVERSLAG. NL In verscheidenheid verenigd NL. Europees Parlement 2018/0252(NLE)

* ONTWERPVERSLAG. NL In verscheidenheid verenigd NL. Europees Parlement 2018/0252(NLE) Europees Parlement 2014-2019 Commissie industrie, onderzoek en energie 2018/0252(E) 27.9.2018 * ONTWERPVERSLAG over het voorstel voor een verordening van de Raad tot vaststelling van een specifiek financieel

Nadere informatie

PERSBERICHT. Vrijdag 8 februari 2019, 7u00. Persbericht 8 februari 2019

PERSBERICHT. Vrijdag 8 februari 2019, 7u00. Persbericht 8 februari 2019 PERSBERICHT Vrijdag 8 februari 2019, 7u00 1 WDP zet ambitie totale capaciteit van 100 MWp kracht bij door verdubbeling capaciteit zonnepanelen in Vlaanderen Na de eerdere installatie van zonnepanelen in

Nadere informatie

Kernenergie. Van uitstel komt afstel

Kernenergie. Van uitstel komt afstel 23 Kernenergie. Van uitstel komt afstel Bart Leurs, Lenny Vulperhorst De business case van Borssele II staat ter discussie. De bouw van een tweede kerncentrale in Zeeland wordt uitgesteld. Komt van uitstel

Nadere informatie

Gegevens stroometikettering 2004

Gegevens stroometikettering 2004 CE CE Oplossingen voor Oplossingen voor milieu, economie milieu, economie en technologie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft tel: 015 2 150 150 fax: fax: 015 015 2 150 150 151 151

Nadere informatie

ENERGIE? Beheer van Common Goods!

ENERGIE? Beheer van Common Goods! ENERGIE? Beheer van Common Goods! Fiene Biesbrouck & Daan Creupelandt Antwerpen 20 oktober 2015 Inleidende video 2 Overzicht 0. Inleidende video 1. Energietransitie 2. Energiedemocratie 3. REScoops 4.

Nadere informatie

Levende schoolgebouwen voor Vitale Gemeenten

Levende schoolgebouwen voor Vitale Gemeenten Levende schoolgebouwen voor Vitale Gemeenten Dr. ir. Wim F. Gielingh Real Capital IP 20-3-2013 dia 1 De behoefte aan dynamische huisvestingsoplossingen Gebouwen zijn thans statische oplossingen voor dynamische

Nadere informatie

Welkomstwoord en inleiding tot de NIRAS Dialogen. Naar een duurzaam beheer van hoogradioactief en langlevend afval

Welkomstwoord en inleiding tot de NIRAS Dialogen. Naar een duurzaam beheer van hoogradioactief en langlevend afval Welkomstwoord en inleiding tot de NIRAS Dialogen Naar een duurzaam beheer van hoogradioactief en langlevend afval Wie is NIRAS en waarom een Afvalplan? NIRAS is de openbare instelling die wettelijk belast

Nadere informatie

Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie

Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Waterstof Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Jörg Gigler & Marcel Weeda TKI Nieuw Gas Waterstofbijeenkomst

Nadere informatie

Dutch Young Generation, Jaarverslag 2008

Dutch Young Generation, Jaarverslag 2008 Dutch Young Generation, Jaarverslag 2008 1. De Dutch Young Generation in 2008 en vooruitblik naar 2009 1 2. Toekomst DYG 3 3. Visie, Missie en Doelen DYG 4 4. Vooruitblik 2009 5 1. De Dutch Young Generation

Nadere informatie

Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) Continu veiliger

Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) Continu veiliger Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) Continu veiliger Continu veiliger De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) ziet er op toe dat de nucleaire veiligheid

Nadere informatie

Kernreactor voor onderzoek

Kernreactor voor onderzoek Jan Leen Kloosterman Technische Universteit Delft Toegepaste Natuur Wetenschappen Jan Leen Kloosterman 1 Kernreactor voor onderzoek Jan Leen Kloosterman 2 1 1. Het Mondiale Energievraagstuk 2. Werking

Nadere informatie

Thorium Energie Centrales

Thorium Energie Centrales Thorium Energie Centrales 15-4-2015 Jan Leen Kloosterman, Jilt Sietsma TU Delft Delft University of Technology 2 1 Unieke eigenschappen thorium Thorium is prima grondstof voor electriciteitsproductie Thorium

Nadere informatie

Prof. Jos Uyttenhove. E21UKort

Prof. Jos Uyttenhove. E21UKort Historisch perspectief 1945-1970 Keerpunten in de jaren 70 oliecrisis en milieu Tsjernobyl (1986) ramp door menselijke fouten Kyoto protocol (1997) (CO 2 en global warming problematiek) Start alternatieven

Nadere informatie

Luminus Groen : 100% Belgische, groene energie

Luminus Groen : 100% Belgische, groene energie Luminus Groen : 100% Belgische, groene energie Een leader in windenergie in België We houden momenteel 53 windmolens draaiende. In 2004 bouwde Luminus haar eerste windmolenpark in Villers-le-Bouillet.

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag

Nadere informatie

Peiling Kerntechnologie Maart 2015

Peiling Kerntechnologie Maart 2015 Peiling Kerntechnologie Maart 205 TNS 40469 Contents Onderzoeksopzet 2 Kernenergie Attitude Een stabiele en genuanceerde houding 3 Kerntechnologie Kennis Onbekend maakt onbemind TNS 40469 2 Onderzoeksopzet

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL. WOORD VOORAF... v RECENTE ONTWIKKELINGEN IN HET EUROPEES ENERGIEBELEID EN -RECHT JAN GEKIERE...1. Inleiding...1

INHOUDSTAFEL. WOORD VOORAF... v RECENTE ONTWIKKELINGEN IN HET EUROPEES ENERGIEBELEID EN -RECHT JAN GEKIERE...1. Inleiding...1 INHOUDSTAFEL WOORD VOORAF... v RECENTE ONTWIKKELINGEN IN HET EUROPEES ENERGIEBELEID EN -RECHT JAN GEKIERE...1 Inleiding...1 Hoofdstuk 1. De nieuwe Europese energiewetgeving...2 Afdeling 1. De richtlijnen

Nadere informatie

MIX. Van verantwoorde. herkomst

MIX. Van verantwoorde. herkomst Van verantwoorde MIX herkomst Het papier gebruikt in deze brochure is FSC gecertificeerd (Forest Stewardship Council). Dit certificaat staat voor een aantal mondiaal erkende principes en criteria op het

Nadere informatie

Verslag aan de Provincieraad

Verslag aan de Provincieraad Griffie Verslag aan de Provincieraad registratienr. 0408926 betreft verslaggever NIET-CONFESSIONELE MORELE DIENSTVERLENING Advies bij het ontwerp van begroting 2005 van de Provinciale Instelling voor Morele

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN MOBILITEIT, OPENBARE WERKEN, VLAAMSE RAND, TOERISME EN DIERENWELZIJN NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: - Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot aanpassing van de regelgeving

Nadere informatie

Vraag 1 Bent u bekend met het voornemen van de Belgische overheid om de levensduur van de kerncentrales Doel 1 en Doel 2 met 10 jaar te verlengen?

Vraag 1 Bent u bekend met het voornemen van de Belgische overheid om de levensduur van de kerncentrales Doel 1 en Doel 2 met 10 jaar te verlengen? > Retouradres Postbus 20906 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesman/weg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Impact maatschappelijke rol van Eandis op nettarieven

Impact maatschappelijke rol van Eandis op nettarieven 31 maart 2011 Impact maatschappelijke rol van Eandis op nettarieven 1. Inleiding: samenstelling energiefactuur In de verbruiksfactuur van de energieleverancier zijn de kosten van verschillende marktspelers

Nadere informatie

HOTCO2: alternatief voor de WKK en ketel in de tuinbouw

HOTCO2: alternatief voor de WKK en ketel in de tuinbouw HOTCO2: alternatief voor de WKK en ketel in de tuinbouw Inschatting van de potentie van efficiëntere productie van warmte en CO2 met het HOTCO2 systeem in de tuinbouwsector Erin Kimball (TNO), Ronald-Jan

Nadere informatie

ONTDEK ALLES WAT U ALTIJD AL WILDE WETEN OVER KERNAFVAL

ONTDEK ALLES WAT U ALTIJD AL WILDE WETEN OVER KERNAFVAL ONTDEK ALLES WAT U NOOIT WILDE WETEN OVER KERNAFVAL ONTDEK ALLES WAT U ALTIJD AL WILDE WETEN OVER KERNAFVAL Vier weken lang zal het Nucleair Forum door middel van een reeks thematische dossiers proberen

Nadere informatie

Werken vanuit principes. Beheer van radioactief afval. Doelstelling en principiële aanpak. Een geïntegreerd en duurzaam beheer van radioactief afval

Werken vanuit principes. Beheer van radioactief afval. Doelstelling en principiële aanpak. Een geïntegreerd en duurzaam beheer van radioactief afval NIRAS werkt al geruime tijd aan een oplossing voor het langetermijnbeheer van radioactief afval van de categorieën B en C (hoogactief en langlevend afval). In 2009 zal dit ingepast worden in het kader

Nadere informatie

GEMEENTERAADSFRACTIE KERKRADE A. Rossel Maarzijde 60, 6467 GC Kerkrade, andyrossel@telfort.nl

GEMEENTERAADSFRACTIE KERKRADE A. Rossel Maarzijde 60, 6467 GC Kerkrade, andyrossel@telfort.nl Aan gemeente Kerkrade T.a.v. de griffie Postbus 600 6460 AP Kerkrade Kerkrade, 26 mei 2011 Behandeld door: M.A.H. van Aken Subject: initiatiefvoorstel ex artikel 36 reglement van orde voor de vergaderingen

Nadere informatie

Vragen en antwoorden in verband met het mogelijk tekort aan medische radio-isotopen

Vragen en antwoorden in verband met het mogelijk tekort aan medische radio-isotopen Vragen en antwoorden in verband met het mogelijk tekort aan medische radio-isotopen 1. Wat zijn radio-isotopen? Een radio-isotoop is een atoomkern die niet stabiel is, maar volgens een proces van radioactief

Nadere informatie

Succesvol samenwerken cases: duurzaamheid op een tijdshorizon van ettelijke 100den jaren

Succesvol samenwerken cases: duurzaamheid op een tijdshorizon van ettelijke 100den jaren Succesvol samenwerken cases: duurzaamheid op een tijdshorizon van ettelijke 100den jaren Michèle Coeck en Diederik Jacques, Mol DBm Seminar 2015 Samenwerking brengt innovatie in de bouw, 2/12/2015, Gent

Nadere informatie

Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge. Ben Segers Francies Van Gijzeghem

Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge. Ben Segers Francies Van Gijzeghem Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge Ben Segers Francies Van Gijzeghem 1 Inhoud Intro ODE en BE-p Wat is biomassa? Hele kleine installaties Medium schaal Grote schaal

Nadere informatie

De waarheid over de notionele intrestaftrek

De waarheid over de notionele intrestaftrek De waarheid over de notionele intrestaftrek Februari 2008 Wat is de notionele intrestaftrek? Notionele intrestaftrek, een moeilijke term voor een eenvoudig principe. Vennootschappen kunnen een bepaald

Nadere informatie

HET FWO IN BEELD Een overzicht van de bestedingen in

HET FWO IN BEELD Een overzicht van de bestedingen in HET FWO IN BEELD Een overzicht van de bestedingen in 2002-2010 Inkomsten en besteding Evolutie 2002-2010 & Analyse 2010 Inkomsten evolutie 2002-2010 Inkomsten toelagespreiding 2010 Het FWO had in 2010

Nadere informatie

Zonnestroom en windstroom Samen meer

Zonnestroom en windstroom Samen meer Zonnestroom en windstroom Samen meer Van niche naar impact Wim Sinke -- Peter Eecen Perslunch ECN Amsterdam, CASA 400 2 juni 2015 www.ecn.nl Structuur Context klimaat + economie Uitzicht op 2050 Wind Technologie,

Nadere informatie

Derde rapport over de inventaris van de nucleaire passiva van NIRAS aan haar voogdij (periode 2008 2012)

Derde rapport over de inventaris van de nucleaire passiva van NIRAS aan haar voogdij (periode 2008 2012) Derde rapport over de inventaris van de nucleaire passiva van NIRAS aan haar voogdij (periode 2008 2012) Evaluatie van het bestaan, de toereikendheid en de beschikbaarheid van de provisies bestemd om de

Nadere informatie

Makers van biodiesel en bioethanol

Makers van biodiesel en bioethanol De Standaard Makers van biodiesel en bioethanol verzuipen donderdag 12 maart 2009 Auteur: BRUSSEL - Verscheidene biodiesel- en bioethanolbedrijven dreigen over de kop te gaan. Hun installaties draaien

Nadere informatie

Klimaatverandering in het Zuiden

Klimaatverandering in het Zuiden Klimaatverandering in het Zuiden Het belang van klimaatfinanciering Lien Vandamme, Beleidsmedewerker Klimaat Zondag 22 mei 2016 BTC infocyclus Overzicht Introductie Klimaatverandering in het Zuiden Ontwikkelingsuitdaging

Nadere informatie

Circulaire 2018/C/118 over de vrijgestelde voorzieningen voor risico s en kosten in de VenB

Circulaire 2018/C/118 over de vrijgestelde voorzieningen voor risico s en kosten in de VenB Eigenschappen Titel : Circulaire 2018/C/118 over de vrijgestelde voorzieningen voor risico s en kosten in de VenB Samenvatting : Deze circulaire gaat over de nieuwe bepaling die betrekking heeft op de

Nadere informatie

Vacature. Medewerker Acceptatie. 1. Kader (M/V)

Vacature. Medewerker Acceptatie. 1. Kader (M/V) 1. Kader De Nationale instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen (NIRAS) is belast met het beheer van radioactief afval in België. Dit beheer omvat in het bijzonder de inventaris, het

Nadere informatie

Innovation Across Borders Forum VBO-FEB Preparation Form Innovation Cases

Innovation Across Borders Forum VBO-FEB Preparation Form Innovation Cases Innovation Across Borders Forum VBO-FEB Preparation Form Innovation Cases WHO Welke onderneming(en) werd(en) hierbij betrokken? (grootte, bedrijfssector, )? Met welke partner(s) (clusters, O&O-centrum,

Nadere informatie

Toelichting bij het begrip onderneming binnen de call voor kleine en middelgrote windturbines

Toelichting bij het begrip onderneming binnen de call voor kleine en middelgrote windturbines Toelichting bij het begrip onderneming binnen de call voor kleine en middelgrote windturbines De voorwaarden waaraan voldaan moet worden in het kader van de steunregeling voor kleine en middelgrote windturbines,

Nadere informatie

2013 breekt klimaatrecords: wetenschappers vragen dringend meer emissiereducties

2013 breekt klimaatrecords: wetenschappers vragen dringend meer emissiereducties Veerle Solia Van: BBL - Beleidsbabbel Verzonden: vrijdag 12 september 2014 11:55 Aan: BBL - Beleidsbabbel Onderwerp: Kerncentrales langer openhouden is een schijnoplossing Kan je

Nadere informatie

Jaarverslag 2012 Commissie van advies voor de niet-verspreiding van kernwapens

Jaarverslag 2012 Commissie van advies voor de niet-verspreiding van kernwapens Jaarverslag 2012 Commissie van advies voor de niet-verspreiding van kernwapens Jaarverslag 2012 Commissie van advies voor de niet-verspreiding van kernwapens 2 Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O.,

Nadere informatie

Gelvorming in afvalvaten opgeslagen bij Belgoprocess in Dessel

Gelvorming in afvalvaten opgeslagen bij Belgoprocess in Dessel Gelvorming in afvalvaten opgeslagen bij Belgoprocess in Dessel Infovergadering 21 januari 2014 Marc Demarche Adjunct directeur-generaal NIRAS Wim Van Laer Algemeen directeur Belgoprocess Nationale instelling

Nadere informatie

Gegarandeerde leveringszekerheid: revisie van de radio-isotopen productieketen

Gegarandeerde leveringszekerheid: revisie van de radio-isotopen productieketen Gegarandeerde leveringszekerheid: revisie van de radio-isotopen productieketen G.J.L.M. de Haas NRG, Petten KIVI-NIRIA Jaarcongres Zorg en Techniek 11 okober 2012 NRG Nuclear Research & Consultancy Group

Nadere informatie

Greenpeace Belgium wenste na de opiniepeiling in 2009 opnieuw te peilen naar de houding van de Belg ten opzichte van een kernuitstap.

Greenpeace Belgium wenste na de opiniepeiling in 2009 opnieuw te peilen naar de houding van de Belg ten opzichte van een kernuitstap. 1. Doelstellingen Greenpeace Belgium wenste na de opiniepeiling in 2009 opnieuw te peilen naar de houding van de Belg ten opzichte van een kernuitstap. Deze studie beoogt het meten van opinies over de

Nadere informatie

Goedkeuring milieueffectrapport. Kerncentrale van Doel hernieuwing van de Vlarem-vergunning

Goedkeuring milieueffectrapport. Kerncentrale van Doel hernieuwing van de Vlarem-vergunning Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 1000 BRUSSEL tel: 02/553.80.79 fax: 02/553.80.75 Goedkeuring

Nadere informatie

Aan het college van burgemeester en schepenen,

Aan het college van burgemeester en schepenen, Ham, 19 september 2011 Aan het college van burgemeester en schepenen, Betreft: Schriftelijke vraag met schriftelijk antwoord over de Gemeentelijk Holding Geacht college, De Gemeentelijk Holding (verder:

Nadere informatie

Agenda. Ondersteuning elektriciteit 1950-2050. Ondersteuning van het volledige energiesysteem 2005-2010. Baten van hernieuwbare energie

Agenda. Ondersteuning elektriciteit 1950-2050. Ondersteuning van het volledige energiesysteem 2005-2010. Baten van hernieuwbare energie Agenda Ondersteuning elektriciteit 1950-2050 Ondersteuning van het volledige energiesysteem 2005-2010 Baten van hernieuwbare energie Verdeling kosten/baten hernieuwbare energie Conclusies Aanbevelingen

Nadere informatie

Postacademische opleiding. Offshore windenergie Permanente vorming

Postacademische opleiding. Offshore windenergie Permanente vorming Postacademische opleiding Offshore windenergie 2016-2017 Permanente vorming Tegen 2020 wil België 13% van haar energie uit hernieuwbare energiebronnen halen. Windenergie speelt daarin een cruciale rol.

Nadere informatie