Jaarverslag ABN AMRO Holding N.V.

Transcriptie

1 Jaarverslag 2002 ABN AMRO Holding N.V.

2 Profiel ABN AMRO is een prominente internationale bank met een rijke historie die teruggaat tot 1824; richt zich op bankieren, fondsbeheer, verzekeringen en leasing; is, gemeten naar kernvermogen, de achtste Europese bank en staat op een zeventiende positie op de wereldranglijst; heeft ruim vestigingen in 66 landen en gebiedsdelen en telt ongeveer medewerkers (FTE s). Ultimo 2002 bedroeg het balanstotaal EUR 556 miljard; staat genoteerd op onder meer Euronext Amsterdam en de beurs van Londen en NewYork. Onze doelstelling is waarde te creëren voor onze klanten. Om dit te verwezenlijken passen wij een strikt relatiegerichte marktbenadering toe, waarbij wij de eisen van onze klanten scherp in de gaten houden en een uitstekende dienstverlening bieden dankzij de professionaliteit en motivatie van onze medewerkers wereldwijd. Door vast te houden aan de Managing for Value principes allocatie van de beschikbare middelen aan die activiteiten die op lange termijn het beste rendement genereren, en meting van resultaten en de mogelijkheden voor synergie tussen bedrijfsonderdelen te benutten, maximaliseren wij de economische waarde voor onze aandeelhouders. De ABN AMRO Waarden en Business Principles vormen het kader voor onze activiteiten. Een leidende positie in de geselecteerde markten is evenzeer van essentieel belang voor het succes van onze bank op lange termijn. Wij onderscheiden op hoofdlijnen drie klantsegmenten: Consumer & Commercial Clients, Wholesale Clients en Private Clients & Asset Management. Deze kernactiviteiten zijn gestructureerd in strategische business units. Wij streven naar maximalisatie zowel van de waarde van iedere kernactiviteit afzonderlijk als van hun onderlinge synergie. Consumer & Commercial Clients voor de dagelijkse bankzaken van onze ongeveer 15 miljoen particuliere klanten en relaties in het midden- en kleinbedrijf. Onze thuismarkten zijn het Midden-Westen van de Verenigde Staten, Nederland en Brazilië. De Business Unit New Growth Markets breidt deze activiteiten verder uit in geselecteerde landen. Wholesale Clients voor grote internationale ondernemingen en instellingen. Met ongeveer klanten, medewerkers en activiteiten in meer dan 45 landen behoort onze wholesale unit tot de grootste in Europa. Private Clients & Asset Management voor vermogende particulieren en institutionele beleggers. Dit snelgroeiende onderdeel van ons concern is in diverse markten sterk gepositioneerd. Het beheerd vermogen en het vermogen onder administratie bedragen respectievelijk EUR 150 miljard en EUR 96 miljard. Speciaal voor dit jaarverslag zijn foto s gemaakt die een aantal van onze specifieke kwaliteiten illustreren. Deze kwaliteiten betreffen geen abstracte onderwerpen of aspiraties, maar zaken die hun concrete weerslag vinden in ons handelen. Dit thema wordt in dit jaarverslag verder uitgediept. Zo staat de afbeelding op de omslag voor transparantie, precisie en een duidelijke focus.

3 Jaarverslag 2002 ABN AMRO Holding N.V.

4 Inhoud Bericht van de Voorzitter 5 ABN AMRO in een oogopslag 6 Raad van Commissarissen 8 Audit Committee 11 Nomination & Compensation Committee 11 Corporate governance 16 Concernstrategie 20 Corporate citizenship 22 Duurzame ontwikkeling 22 Maatschappelijke projecten 23 Sponsoring 24 Human resources 26 Kernactiviteiten 27 Resultaten in het kort 28 Consumer & Commercial Clients 30 Wholesale Clients 36 Private Clients & Asset Management 40 Overige activiteiten 44 LeasePlan Corporation (ABN AMRO Lease Holding) 44 Corporate Centre 46 Toetsingsvermogen 47 Risicobeheer 50 Informatie aandeelhouders 63 ABN AMRO vanaf Het aandeel ABN AMRO 66 Peer group ABN AMRO 71 2

5 Jaarrekening 73 Grondslagen 76 Geconsolideerde jaarrekening 82 Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening 86 Vennootschappelijke jaarrekening 131 Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening 132 Belangrijke deelnemingen 134 Overige gegevens 137 Accountantsverklaring 138 Statutaire bepalingen inzake de winstverdeling 138 Statutaire bepalingen inzake aandelen 139 Eigen vermogen en nettowinst volgens US GAAP 142 ABN AMRO Holding N.V. 145 Organisatie ABN AMRO Bank N.V. 146 Commissie van Aandeelhouders 148 Stichting Administratiekantoor ABN AMRO Holding 149 Centrale Ondernemingsraad 150 Profielschets Raad van Commissarissen 151 Curricula vitae 154 Verklarende woordenlijst 156 3

6 Raad van Bestuur Van links naar rechts: Rijkman Groenink, Wilco Jiskoot, Hugh Scott-Barrett, Tom de Swaan, Joost Kuiper, Dolf Collee.

7 Bericht van de Voorzitter Geachte aandeelhouder, Namens de Raad van Bestuur doe ik u verslag van de resultaten van de bank in Wij hebben in 2002 ondanks de zwakke wereldeconomie een sterke performance laten zien. Conform de eerder in het jaar uitgesproken verwachting, bleven de baten van de groep met EUR relatief stabiel terwijl de lasten werden teruggedrongen. Het bedrijfsresultaat is dan ook aanzienlijk verbeterd en bereikte met EUR zelfs het hoogste niveau uit de geschiedenis van onze bank. Het dividend is gehandhaafd op EUR 0,90. Hoewel de voorzieningen op een hoog niveau lagen, steeg de nettowinst (exclusief buitengewoon resultaat) tot EUR miljoen. Onze vermogensratio s zijn eveneens verbeterd, ondanks de waardedaling van de Braziliaanse real en de aanpassingen voor pensioenvoorzieningen. Het behaalde resultaat vormt het bewijs van het succes van ons bedrijfsmodel, de herstructurering en de daadkracht van onze medewerkers. Door de omvangrijke bedrijfsfaillissementen stonden corporate governance en duurzaamheid volop in de aandacht. De Sarbanes-Oxley Act in de Verenigde Staten was hiervan een uitvloeisel. Om volledig aan de eisen van deze wet te voldoen hoeven wij evenwel slechts minimale wijzigingen in ons huidige bestuursmodel aan te brengen. Ons model bevat immers reeds de noodzakelijke checks and balances om de eisen en wensen van alle belanghebbenden met elkaar in overeenstemming te brengen en de creatie van aandeelhouderswaarde op lange termijn te bevorderen. Daarnaast gaan wij onze positie onder het Nederlandse structuurregime herzien. Wij willen onze aandeelhouders meer inspraak geven in het bestuur van ons concern en de verhoudingen tussen aandeelhouders, Raad van Commissarissen en Raad van Bestuur beter met elkaar in evenwicht brengen. In dit verband zal onder meer de procedure voor de voordracht en de benoeming van leden van de Raad van Commissarissen en Raad van Bestuur worden gewijzigd en zal het prioriteitsaandeel worden afgeschaft. Het plan zal tijdens de jaarvergadering aan de aandeelhouders worden voorgelegd. Regelgeving alleen is echter niet voldoende. Minstens zo belangrijk is dat wij onze Waarden en Business Principles naleven. Wij hebben daarom een corporate branding proces in gang gezet om ervoor te zorgen dat alle medewerkers bij hun dagelijkse werkzaamheden naar onze waarden handelen en deze ook naar buiten toe uitdragen. Ondanks het huidige momentum van onze activiteiten, menen wij echter dat gegeven de huidige geo-politieke onzekerheden en de mogelijke uitwerkingen daarvan op de wereldeconomie, een prognose van de nettowinst op basis van economische aannames alleen, niet erg realistisch is. Daarom willen wij in dit stadium nog geen uitspraak doen over de vooruitzichten voor het hele jaar. Hoogachtend, Rijkman Groenink Voorzitter van de Raad van Bestuur 14 maart

8 ABN AMRO in een oogopslag Baten (in miljoenen) Bedrijfsresultaat (in miljoenen) '98 '99 '00 '01 '02 '98 '99 '00 '01 '02 Baten in 2002 per SBU (in %) Bedrijfsresultaat in 2002 per SBU (in%) C&CC WCS PC&AM AALH CC Voorzieningen als % van naar risico gewogen activa RGA (in miljarden) Voorzieningen (in miljoenen) Voorzieningen als % van RGA 0,53 0,51 0,23 0,35 0,28 0,33 0,28 0,24 0,51 0, RGA (in miljarden) Voorzieningen als % van RGA '93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 6

9 ABN AMRO in een oogopslag Nettowinst (in miljoenen) Rendement op eigen vermogen (in %) ,6 20,5 26,5 23,7 16,9 0 0 '98 '99 '00 '01 '02 '98 '99 '00 '01 '02 Winst per aandeel (in euro s) Marktkapitalisatie (in miljarden) 2,5 2,0 1,5 1, ,52 1,53 2,04 1, ,5 28,6 37,2 37,4 0, , ,8 0 0 '98 '99 '00 '01 '02 '98 '99 '00 '01 '02 Koersontwikkeling januari 2002-december 2002 (in euro s) (MSCI en AEX indices herleid tot koers gewoon aandeel ABN AMRO Holding N.V. op 2 januari 2002) jan feb mrt apr mei juni juli aug sept okt nov dec ABN AMRO Holding N.V. MSCI European Banking Index AEX 7

10 Raad van Commissarissen Raad van Commissarissen 8 Door het uitblijven van een economisch herstel lieten de markten over het algemeen een zwak beeld zien. ABN AMRO behaalde echter een solide resultaat, zowel in absolute zin als in vergelijking met haar peer group. De baten bleven relatief stabiel en de doelstellingen voor het terugdringen van de kosten werden gehaald. Het resultaat van de bank werd voorts ondersteund door een sterke prestatie in onderdelen van het retail en asset gathering bedrijf, met name in de Verenigde Staten en Nederland. Uit het groepsresultaat voor het jaar 2002 blijkt eens te meer hoe succesvol de herstructurering is verlopen. Het management en de medewerkers komt hiervoor alle lof toe. De resultaten kwamen tot stand mede dankzij hun toewijding en inzet. Jaarrekening en dividendvoorstel Dit jaarverslag bevat onder meer de jaarrekening, die wij na controle door Ernst &Young Accountants hebben vastgesteld. Wij stellen aandeelhouders voor de jaarrekening 2002 goed te keuren en de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen decharge te verlenen voor het respectievelijk gevoerde beleid en het uitgeoefende toezicht. Bij goedkeuring van de jaarrekening en de daarin opgenomen winstverdeling zullen houders van gewone aandelen een keuzedividend van EUR 0,90 per gewoon aandeel van EUR 0,56 ontvangen. Na aftrek van het interimdividend van EUR 0,45 resteert een slotdividend van EUR 0,45 per gewoon aandeel. Houders van de overige soorten aandelen ontvangen het statutaire dividend zoals omschreven op pagina 138 van het jaarverslag. Samenstelling Raad van Commissarissen Per 2 mei 2002 werd de heer A.C. Martinez als nieuw lid van de Raad van Commissarissen benoemd voor een periode van vier jaar. Jhr. mr. A.A. Loudon en A. Burgmans werden herbenoemd voor een nieuwe termijn van vier jaar. Mr. W. Overmars treedt per 29 april 2003, de dag van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, terug als lid van de Raad van Commissarissen in verband met zijn leeftijd (70). Hij is dan 12 jaar de maximale termijn lid van onze Raad geweest. Met de voor hem karakteristieke kalmte heeft hij een wezenlijke bijdrage geleverd aan de discussies binnen onze Raad. Hij aarzelde nooit vragen te stellen vanuit zijn ruime kennis en ervaring als ondernemer en vanuit het inzicht dat hij gedurende zijn commissariaat bij de bank heeft verworven in de financiële wereld en met name ABN AMRO. De Raad van Commissarissen betreurt het voorts ten zeerste dat drs. C.H. van der Hoeven de Raad gaat verlaten. In december kondigde hij aan dat hij zijn functie als commissaris na de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 29 april 2003 zal neerleggen. De heer Van der Hoeven heeft een buitengewone bijdrage aan het werk van onze Raad geleverd en heeft met zijn enorme kennis van het bedrijfsleven en zijn ruime ervaring de discussies binnen onze Raad verrijkt. De heer D.R.J. Baron de Rothschild en mevrouw drs. L.S. Groenman treden per 29 april 2003 periodiek af. De Raad heeft hen bij besluit van de vergadering van 14 maart 2003 opnieuw benoemd. In diezelfde vergadering werden de heren M.V. Pratini de Moraes, P. Scaroni en Lord Sharman of Redlynch als nieuw lid van de Raad benoemd per 29 april De heer Pratini de Moraes, die de Braziliaanse nationaliteit bezit, heeft diverse topfuncties in het openbaar bestuur en het bedrijfsleven bekleed. Hij is voorts adviseur geweest van internationale organisaties en is een expert op het gebied van handelsbetrekkingen. De heer Scaroni heeft de Italiaanse nationaliteit en is Chief Executive van Enel SpA. Hij heeft als bestuurder van diverse grote ondernemingen, waaronder St Gobain en Pilkington, ruime ervaring opgedaan in het internationale bedrijfsleven. Lord Sharman uit Groot-Brittannië heeft een achtergrond in de accountancy. Hij was

11 Raad van Commissarissen senior partner bij KPMG Engeland en voorzitter van KPMG International. Lord Sharman wordt tevens lid van het Audit Committee. Wij zijn ervan overtuigd dat de nieuw benoemde commissarissen, gezien hun grote ervaring op uiteenlopende terreinen, een waardevolle bijdrage aan het werk van onze Raad zullen leveren. Alle benoemingen vonden plaats in overeenstemming met de profielschets die voor het laatst in 2002 is geactualiseerd. Deze profielschets is op pagina 151 en volgende van dit jaarverslag opgenomen. De Commissie van Aandeelhouders en de Centrale Ondernemingsraad zijn in kennis gesteld van de vacatures en hebben de voorgenomen benoemingen besproken. Beide gremia hebben de voordracht ondersteund en geen andere kandidaten aanbevolen. Door de bovengenoemde mutaties wordt onze Raad uitgebreid van elf tot twaalf leden. Vijf van hen hebben een andere dan de Nederlandse nationaliteit. Mutaties in ABN AMRO topkader De heer S.A. Lires Rial is per 15 mei 2002 teruggetreden als lid van de Raad van Bestuur. Wij zijn de heer Rial erkentelijk voor de bijdrage die hij gedurende een groot aantal jaren heeft geleverd aan de succesvolle ontwikkeling van de bank in diverse posities, het meest recent als lid van het Executive Committee van de strategische business unit Wholesale Clients (WCS). Onze Raad heeft, op voorstel van de Raad van Bestuur en op aanbeveling van het Nomination & Compensation Committee, ermee ingestemd om het aantal leden van de Raad van Bestuur op zes te handhaven. met WCS als specifiek aandachtsgebied (drs. W.G. Jiskoot en de heer H.Y. Scott- Barrett) en zeven Senior Executive Vice Presidents (SEVP s) van de SBU. Binnen de Raad van Bestuur is de heer Jiskoot primair verantwoordelijk voor de WCS productgroepen Equities, Financial Markets en Private Equity, naast zijn dagelijkse betrokkenheid bij klanten en grote transacties. De heer Scott- Barrett is primair verantwoordelijk voor de WCS klantgroepen, de productgroepen Corporate Finance en Working Capital Management, Technology, Operations & Property Services (TOPS) en de implementatie van het herziene bedrijfsmodel. Na een discussie over de heroriëntatie van de asset gathering activiteiten van de bank is in augustus 2002 besloten dat binnen de Raad van Bestuur mr. C.H.A. Collee zich gaat wijden aan de aansturing van asset gathering. Dit ligt immers in het verlengde van zijn bestaande aandachtsgebieden, namelijk New Growth Markets binnen de strategische business unit Consumer & Commercial Clients (C&CC) en de strategische business unit Private Clients & Asset Management (PC&AM). De drie thuismarkten binnen C&CC (het Midden- Westen van de Verenigde Staten, Nederland en Brazilië) vallen sinds augustus 2002 volledig onder de verantwoordelijkheid van mr. J.Ch.L. Kuiper. De Raad van Bestuur heeft overleg met onze Raad gevoerd over de benoeming tot SEVP van N.R. Bobins (C&CC President & Chief Executive Officer van LaSalle Bank Corporation), drs. G.J.A. Louw (Corporate Centre Group Human Resources), P. Overmars (WCS Financial Markets), drs. R. Teerlink (WCS Chief Operating Officer) en S.M. Zavatti (WCS Financial Institutions & Public Sector). In verband met het vertrek van de heer Rial en de verdere aanpassing van WCS is de topstructuur van deze strategische business unit (SBU) herzien. De algehele leiding berust thans bij een Executive Committee bestaande uit de twee leden van de Raad van Bestuur Als gevolg van deze benoemingen, alsmede door organisatorische veranderingen en uittreding, is het aantal SEVP s per saldo ongewijzigd gebleven op 21. Vijf SEVP s hebben een andere dan de Nederlandse nationaliteit. 9

12 Raad van Commissarissen 10 Plenaire activiteiten De Raad heeft in de verslagperiode zesmaal vergaderd, vijf keer op het hoofdkantoor in Amsterdam en één keer in Parijs. Na afloop van de vergadering in Parijs vond een bijeenkomst plaats met het management team van het Franse bedrijf van de bank. Doel hiervan was onze Raad beter inzicht te geven in de activiteiten van de bank in Frankrijk en de uitdagingen waarvoor de bank in Frankrijk staat. Alle vergaderingen werden plenair met de voltallige Raad van Bestuur gehouden. Eén bijeenkomst vond voor een deel plaats buiten de aanwezigheid van de leden van de Raad van Bestuur. Bij die gelegenheid werd gesproken over de samenstelling en het functioneren van zowel onze Raad als de Raad van Bestuur. Voorts heeft onze Raad twee keer overleg gevoerd met alleen de voorzitter van de Raad van Bestuur over de samenstelling, het functioneren en de beloning van de Raad van Bestuur. De vergaderingen van de Raad van Commissarissen worden voorbereid door de voorzitter en vice-voorzitter van onze Raad en de voorzitter van de Raad van Bestuur. Vaste onderwerpen op de agenda waren onderdelen van de concernstrategie, de financiële resultaten, de SBU prestatiecontracten en het geconsolideerde groepsbudget, corporate governance en de organisatiestructuur, het sociaal beleid, klant- en dienstenstrategieën en krediet- en overige risico s. De financiële resultaten van de bank worden uitvoerig besproken op de vergadering van onze Raad voorafgaande aan de publicatie van de kwartaal-, halfjaar- en jaarcijfers. Hierbij zijn ook vakspecialisten en interne en externe accountants aanwezig. De uitgebreide informatie die door de Raad van Bestuur wordt verschaft en door het Audit Committee met ondersteuning van interne en externe accountants wordt geëvalueerd, geeft onze Raad goed inzicht in de risico s en resultaten van de bank en haar vermogens- en liquiditeitspositie. Niet alleen in absolute termen, maar ook relatief in verhouding tot de overeengekomen doelstellingen en in vergelijking met onze peer group. Onze Raad bespreekt minstens eenmaal per jaar de concernstrategie in het algemeen en buigt zich daarnaast regelmatig over de specifieke strategieën voor de markt- en klantsegmenten van de SBU s, alsmede de ontwikkelingen bij de Product Business Units (BU s). Onze Raad heeft vastgesteld dat de Raad van Bestuur aanzienlijke vooruitgang heeft geboekt met de uitvoering van de nieuwe strategie van de bank en deze in de loop van het jaar naar tevredenheid heeft bijgesteld naar aanleiding van internationale marktontwikkelingen en economische omstandigheden. Onder het agendapunt concernstrategie heeft onze Raad ook regelmatig van gedachten gewisseld over het beleid inzake fusies & overnames alsmede specifieke transacties. De Raad van Bestuur heeft onze Raad regelmatig geïnformeerd over voorgenomen wijzigingen in de organisatiestructuur en het topkader van de verschillende onderdelen van de bank, alsmede over personele aangelegenheden. Tijdens alle vergaderingen in 2002 werd bijzondere aandacht besteed aan de personele gevolgen van de reorganisatie van het Nederlandse kantorennet ( Zonder Omwegen ) en de reorganisatie van de activiteiten van WCS en van Corporate Finance en Equities in Noord-Amerika. Een ander onderwerp dat meerdere keren aan de orde kwam, betrof corporate governance. Hierbij werd van gedachten gewisseld over wereldwijde trends en wetgeving, met name de Amerikaanse Sarbanes-Oxley Act. Onze Raad keurde na uitvoerige bespreking een aantal wijzigingen goed in de reglementen van de Raad van Commissarissen en zijn commissies (het Audit Committee en het Nomination & Compensation Committee). Hierbij werden nieuwe ontwikkelingen en wetgeving in aanmerking genomen. Zo is de zittingstermijn van leden van het Audit

13 Raad van Commissarissen Committee verlengd om de rol van deze commissie verder te versterken. De discussie die in brede kring wordt gevoerd over corporate governance, zal waarschijnlijk ook binnen de bank zijn weerslag hebben. Het ligt dan ook in de lijn der verwachting dat de reglementen in de toekomst vaker zullen worden aangepast. Audit Committee Het Audit Committee van de Raad van Commissarissen bereidt de behandeling in de voltallige Raad voor van de kwartaalcijfers en de jaarcijfers, de management-letter van de accountant, het bijbehorende commentaar van de Raad van Bestuur en het management control proces dat Group Audit samen met de externe accountant uitvoert. De commissie, die door de Raad van Commissarissen wordt benoemd, bespreekt ook regelmatig het totale risicoprofiel van de bank (kredietrisico, marktrisico, landenrisico en operationeel risico), de kwaliteit van de kredietportefeuille en afzonderlijke grote posten, alsmede de voorzieningen. Een andere taak van de commissie betreft de regelmatige toetsing van de performance van de externe accountant, met inbegrip van de rapportage van haar bevindingen en aanbevelingen aan de voltallige Raad. Voorts toetst de commissie regelmatig de belangrijkste grondslagen van de bank voor financiële verslaggeving, de interne accountantsfunctie, het Audit Charter van de bank en de procedures en mechanismen voor interne controle. De commissie, die per 2 mei 2002 bestond uit de heren Loudon (voorzitter), Van Veen, Overmars, Van der Hoeven en Kalff en mevrouw Maas-de Brouwer, vergaderde vijf keer met de voorzitter van de Raad van Bestuur, de Chief Financial Officer en één of meer andere leden van de Raad van Bestuur. Bij specifieke onderwerpen waren eventueel ook vertegenwoordigers van Group Finance, Group Risk Management en Group Legal & Compliance aanwezig. De vergaderingen waarin de jaarrekening, het accountantsrapport, het Audit Charter, de managementletter en het management control proces aan de orde kwamen, werden voor dat deel bijgewoond door de externe en interne accountant. Als uitvloeisel van de bovengenoemde discussies in de plenaire Raad over corporate governance is besloten dat met ingang van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 2003 het Audit Committee zal bestaan uit minimaal vier leden die onze Raad uit zijn midden benoemt voor een periode van vier jaar. Onze Raad zal ervoor zorgen dat de leden gezamenlijk over de vereiste ervaring, financiële expertise en onafhankelijkheid beschikken om toezicht uit te oefenen op de activiteiten van de bank, de jaarrekening en het risicoprofiel. Op de vergadering van oktober besprak het Audit Committee de implicaties van de Amerikaanse Sarbanes-Oxley Act voor de bank. Alle eisen van deze wet zijn geëvalueerd en de door de bank in dit kader te ondernemen actie is bepaald. Op voorstel van de Raad van Bestuur werd het ABN AMRO beleid inzake de onafhankelijkheid van de externe accountant vastgesteld. Dit beleid omvat regels voor de benoeming van en het toezicht op registeraccountants die accountantsdiensten voor de bank verrichten, alsmede voor de vergoedingen voor controleopdrachten en andere werkzaamheden. Deze en andere daarmee verwante onderwerpen worden nader besproken in het hoofdstuk Corporate governance op pagina 16 en volgende. Nomination & Compensation Committee Met ingang van 2 mei 2002 bestond het Nomination & Compensation Committee uit de heren Loudon (voorzitter), Van Veen en Burgmans. De commissie vergaderde vijf keer, steeds in aanwezigheid van de SEVP Group Human Resources, die tevens als secretaris optrad. Samen met de voorzitter 11

14 Raad van Commissarissen 12 van de Raad van Bestuur besprak de commissie de samenstelling en de bezoldiging van de Raad van Bestuur en het beloningsbeleid voor het overige topkader van de bank en werden voorstellen aan de Raad van Commissarissen voorbereid. Teneinde te komen tot een evenwichtig en in vergelijking met branchegenoten concurrerend pakket arbeidsvoorwaarden heeft de commissie bij de voorbereiding van de voorstellen het advies van zowel interne als externe deskundigen ingewonnen. De voorstellen voor 2002 waren in overeenstemming met het nieuwe beloningsbeleid dat begin 2001 van kracht werd. Dit beleid wordt hieronder uitvoerig toegelicht. Beloningsbeleid Raad van Bestuur Het huidige beloningsbeleid van de Raad van Bestuur, dat begin 2001 van kracht werd, is reeds uitvoerig beschreven in de jaarverslagen over 2000 en Gestreefd wordt naar een gemiddeld beloningspakket ten opzichte van toonaangevende Europese financiële instellingen en een positie in het bovenste kwartiel van Nederlandse multinationals. De prestatiegebonden bonusregeling is ingevoerd om sterk de nadruk te leggen op de behaalde resultaten versus de ambitieuze doelstellingen die de bank zich stelt. Het Performance Share Plan en de aandelenoptieregeling zijn direct gerelateerd aan het succes van de bank op de lange termijn. Het Nomination & Compensation Committee van de Raad van Commissarissen beoordeelt het beloningspakket van de Raad van Bestuur minstens één keer per jaar, mede op basis van externe marktgegevens, en schakelt waar nodig een erkend specialist op dit gebied in. Basissalaris Het basissalaris is hetzelfde voor alle leden van de Raad van Bestuur, met uitzondering van de voorzitter die 40% meer ontvangt. In 2002 is het basissalaris niet gewijzigd en dit zal evenmin in 2003 gebeuren. Het lid van de Raad van Bestuur dat een andere dan de Nederlandse nationaliteit bezit, ontvangt naast het basissalaris een marktgerelateerde toelage. Prestatiegebonden bonus De jaarlijkse bonus voor leden van de Raad van Bestuur is gebaseerd op kwantitatieve en kwalitatieve prestatiedoelstellingen op groeps- en SBU niveau. Deze doelstellingen zijn door onze Raad goedgekeurd op voorstel van het Nomination & Compensation Committee. De bonus van de voorzitter en de Chief Financial Officer is uitsluitend gerelateerd aan prestatiedoelstellingen op groepsniveau. De bonus van de overige leden van de Raad van Bestuur is voor 50% afhankelijk van het groepsresultaat en voor 50% van het SBU resultaat. Als de kwantitatieve doelstellingen volledig worden gehaald, ligt de bonus tussen 60% en 75% van het basissalaris. Dit kan oplopen tot 100% bij een uitstekende performance, met een absoluut maximum van 125%. Het Nomination & Compensation Committee kan aan de hand van de beoordeling van individuele prestaties ten opzichte van kwalitatieve criteria de bonusuitkering met maximaal 20% van het basissalaris verhogen of verlagen, een en ander met inachtneming van het maximum van 125% van het basissalaris. De vastgestelde bonus over 2002 voor de leden van de Raad van Bestuur is opgenomen in de jaarrekening. Aandelenopties De toekenning van aandelenopties vormt een integraal onderdeel van het beloningspakket van leden van de Raad van Bestuur. In 2002 ontvingen de leden en de voorzitter voorwaardelijke opties. De opties hebben een looptijd van tien jaar en zijn gekoppeld aan toekomstige resultaten. Zij worden pas na drie jaar definitief toegekend. De meetperiode voor de in 2002 toegekende opties loopt tot en met De resultaten moeten aan de volgende voorwaarden voldoen: groei van de reële economische winst over een periode van drie boekjaren, beginnend in het boekjaar waarin de aandelenopties

15 Raad van Commissarissen worden toegekend (vergelijkingsbasis is de economische winst over 2001); en rendement op eigen vermogen volgens in Nederland algemeen aanvaarde waarderingsgrondslagen gelijk aan of groter dan 12,5% in het boekjaar voorafgaand aan het jaar waarin de optie voor het eerst uitgeoefend zou kunnen worden. Als in het derde jaar na toekenning van de opties niet aan beide criteria wordt voldaan, kan de toetsing in de drie daaropvolgende jaren steeds worden herhaald. De opties komen echter te vervallen indien de doelstellingen in het zesde jaar na de datum van toekenning nog steeds niet zijn gehaald. Performance Share Plan Het in 2001 geïntroduceerde Performance Share Plan is in 2002 gecontinueerd en blijft onderdeel van het beloningspakket van de leden van de Raad van Bestuur. In 2002 werden aan ieder lid van de Raad van Bestuur aandelen voorwaardelijk toegekend en aan de voorzitter aandelen. Het daadwerkelijk toe te kennen aantal aandelen is afhankelijk van de resultaten van de bank gedurende de meetperiode van vier jaar (het jaar van toekenning en de drie daaropvolgende jaren). Bovendien moet het betreffende lid aan het einde van die periode nog steeds in dienst van de groep zijn. De indicator die als maatstaf wordt gehanteerd, is het totaal rendement voor aandeelhouders dat door de bank wordt gerealiseerd in verhouding tot haar peer group. Het Nomination & Compensation Committee heeft besloten de voorwaarden waaronder de toekenning van prestatiegebonden aandelen over 2002 plaatsvindt, iets te wijzigen. Het basisprincipe is evenwel niet veranderd: het aantal aandelen dat uiteindelijk wordt uitgekeerd, hangt af van het totaal rendement voor aandeelhouders na vier jaar. Hiertoe is een glijdende schaal opgesteld, waarbij een vijfde plaats binnen de peer group van 21 banken als norm geldt en recht geeft op 100% van de aandelen. Bij een elfde of lagere positie krijgen de leden geen aandelen, terwijl de eerste plaats recht geeft op 150% van de norm. Voor de cyclus zal hetzelfde aantal aandelen worden toegekend als in Overige beloningselementen van de leden van de Raad van Bestuur omvatten: pensioenregeling op basis van eindloon met bepaalde garanties. De premies worden betaald door de werkgever. Het pensioengevend salaris voor de leden van de Raad van Bestuur is afgetopt op 90% van hun feitelijke basissalaris. De normale pensioenleeftijd is 62 jaar; gebruik van leaseauto van de bank met chauffeur; representatievergoeding van thans EUR netto voor leden van de Raad van Bestuur en EUR netto voor de voorzitter als compensatie voor niet-declarabele kosten; vergoeding van de kosten voor adequate beveiliging van hun woonhuis; doorlopende persoonlijke ongevallenverzekering met een vast verzekerd bedrag van EUR 1,8 miljoen voor de leden van de Raad van Bestuur en EUR 2,5 miljoen voor de voorzitter; korting op bankproducten zoals hypotheek en leningen en bijdrage in de particuliere ziektekostenverzekering, conform het beleid voor alle ABN AMRO medewerkers in Nederland. Overige activiteiten Bij toerbeurt bezochten een of meer leden van onze Raad zeven vergaderingen van de Centrale Ondernemingsraad. Hierbij kwamen onder meer aan de orde het uitbestedingsbeleid van de bank, beveiliging en het convenant tussen de sociale partners inzake ziekteverzuim. De vergaderingen verliepen in een prettige sfeer en waren productief. Onze Raad stelt de uitwisseling van gedachten zeer op prijs. Amsterdam, 14 maart 2003 Raad van Commissarissen 13

16 Corporate governance heeft voortdurend onze aandacht. Kernbegrippen daarbij zijn maximale transparantie en verantwoording.

17 Corporate governance Corporate governance 16 ABN AMRO beschouwt corporate governance als de wijze waarop de relaties tussen aandeelhouders, Raad van Commissarissen, Raad van Bestuur en medewerkers worden geregeld. Voor ABN AMRO is een goede corporate governance noodzakelijk om haar strategische doelstelling duurzame waardecreatie op lange termijn te verwezenlijken. Een gedegen corporate governance is ook essentieel voor alle belanghebbenden bij onze bank: aandeelhouders, klanten, medewerkers, leveranciers en de samenleving. Corporate governance moet recht doen aan de belangen van alle betrokkenen. Ons uitgangspunt daarbij is dat wij duurzame economische waarde op lange termijn willen creëren. Rijkman Groenink, voorzitter van de Raad van Bestuur. In de afgelopen jaren stond corporate governance centraal in de maatschappelijke discussie over de aard en het gedrag van ondernemingen. ABN AMRO heeft de initiatieven in binnen- en buitenland om corporate governance te verbeteren, op de voet gevolgd en hieraan actief deelgenomen. Wij hebben het vaste voornemen om deze initiatieven in te voeren en gaan hiermee verder dan hetgeen wettelijk is vereist. Het belang van de bank en haar aandeelhouders is er immers mee gediend dat wij tegemoetkomen aan de eisen en wensen van de internationale zakenwereld. Corporate governance in Nederland Vennootschappen die onder het Nederlandse structuurregime vallen, zoals vervat in artikels 2:152 tot en met 164 van het Burgerlijk Wetboek, moeten een bestuursmodel hebben dat bestaat uit twee onderling onafhankelijke organen: een Raad van Commissarissen en een Raad van Bestuur. Gelijktijdig lidmaatschap van beide raden is niet toegestaan. De Raad van Commissarissen heeft de wettelijke taak toezicht te houden op de bedrijfsvoering en het beleid van de Raad van Bestuur, alsmede op de algemene gang van zaken in de vennootschap. Voorts staat de Raad van Commissarissen de Raad van Bestuur met raad terzijde. De commissarissen moeten zich bij de uitoefening van hun taken laten leiden door de belangen van de vennootschap en haar activiteiten en niet door die van specifieke belanghebbenden. De leden van de Raad van Commissarissen zijn niet in loondienst van de onderneming, maar ontvangen voor hun werkzaamheden als commissaris een jaarlijkse vergoeding. Het Audit Committee en het Nomination & Compensation Committee zijn commissies van de Raad van Commissarissen. De Raad van Bestuur bepaalt het beleid en is belast met de dagelijkse leiding van de vennootschap. In de afgelopen jaren heeft de positie van aandeelhouders als belanghebbenden meer aandacht gekregen in de maatschappelijke discussie over de aard en het gedrag van ondernemingen. Het accent is sterker komen te liggen op het begrip aandeelhouderswaarde en op maatregelen die de betrokkenheid en invloed van aandeelhouders versterken. Dit gebeurt vanuit het besef dat de nadruk op duurzame waardecreatie voor aandeelhouders ook een kwestie is van het juiste evenwicht met en aandacht voor de behoeften van andere belanghebbenden. ABN AMRO heeft bij deze ontwikkelingen vooropgelopen. In 2000 kondigden wij een prestatiedoelstelling aan om de creatie van aandeelhouderswaarde in vergelijking met

18 Corporate governance een groep andere banken (onze peer group ) te meten. Om deze doelstelling te kunnen verwezenlijken zijn belangrijke initiatieven genomen en reorganisaties doorgevoerd. In januari 2002 is in de Tweede Kamer een wetsvoorstel ingediend om het structuurregime ingrijpend te wijzigen. Aandeelhouders krijgen ruimere bevoegdheden doordat voor meer bestuursbesluiten hun goedkeuring is vereist. Het belangrijkste element in het wetsvoorstel is dat de benoemingsbevoegdheid komt te liggen bij de aandeelhouders in plaats van de Raad van Commissarissen. Het is echter nog uiterst onzeker wanneer en in welke vorm de voorstellen zullen worden ingevoerd. Corporate governance in de Verenigde Staten ABN AMRO is geregistreerd bij de Amerikaanse Securities and Exchange Commission en staat genoteerd aan de New York Stock Exchange. Dit houdt in dat onze bank is onderworpen aan de Amerikaanse effectenwetgeving, waaronder ook de Sarbanes-Oxley Act die in 2002 werd aangenomen om na diverse omvangrijke boekhoudschandalen en faillissementen het vertrouwen van beleggers te herstellen. De wet beslaat een breed terrein en omvat onder meer regels voor de publicatie van cijfers door beursgenoteerde ondernemingen en corporate governance. De integriteit van bestuurders en accountants staat centraal in de Sarbanes-Oxley Act. Zo is bepaald dat beursgenoteerde vennootschappen een audit committee moeten hebben dat is samengesteld uit onafhankelijke leden. Voorts bevordert de wet de onafhankelijkheid van accountants door het verbod om naast de accountantscontrole bepaalde andere, niet aan de controletaak gerelateerde diensten te verlenen. Toezicht en corporate governance voldeden bij ABN AMRO al in veel opzichten aan de Sarbanes-Oxley Act, zowel naar de geest als naar de letter. Zo had de bank reeds lang een onafhankelijk Audit Committee. In de onafhankelijkheid van deze commissie komt door de Sarbanes-Oxley Act geen verandering. De Raad van Bestuur van ABN AMRO neemt maatregelen die het vertrouwen van beleggers en de integriteit van de markt bevorderen. Naar aanleiding van de Sarbanes- Oxley Act heeft ABN AMRO een Disclosure Committee ingesteld. Hiermee zijn de functies en disciplines die verantwoordelijk zijn voor de nauwkeurigheid en volledigheid van gepubliceerde gegevens, geformaliseerd. In deze commissie hebben zitting de Principal Accounting Officer (voorzitter), de hoofden van Group Legal & Compliance, Investor Relations, Group Audit en Group Risk Management, alsmede desgewenst vertegenwoordigers van andere bedrijfsonderdelen. Het is ons vaste voornemen om in alle landen waar wij actief zijn, te voldoen aan de daar geldende wet- en regelgeving. Als nieuwe wetten en regelingen van kracht worden, bijvoorbeeld als uitvloeisel van de Sarbanes- Oxley Act, zal de bank haar bestuursmodel zodanig aanpassen dat de volledige naleving daarvan is gewaarborgd. Invloed van aandeelhouders ABN AMRO Holding N.V. (de Holding ) en ABN AMRO Bank N.V. (de Bank ) zijn naamloze vennootschappen volgens Nederlands recht waarop het structuurregime van toepassing is. ABN AMRO stelt zich op het standpunt dat het bestuursmodel transparant en in overeenstemming met internationale normen moet zijn. Op grond van deze overtuiging zal aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 29 april 2003 worden 17

19 Corporate governance 18 voorgesteld de statuten zodanig te wijzigen dat de Holding gebruik kan maken van een juridische vrijstelling om het structuurregime te verlaten. Een belangrijk gevolg is dat de bevoegdheid tot benoeming van de leden van de Raad van Commissarissen en Raad van Bestuur bij de aandeelhouders in plaats van bij de Raad van Commissarissen komt te liggen. Wij zullen een structuur voorstellen waarbij de leden van de Raad van Commissarissen en Raad van Bestuur worden benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op bindende voordracht van de Raad van Commissarissen. Voor afwijking van de bindende voordracht is een gekwalificeerde meerderheid van stemmen van de aandeelhouders vereist. In overeenstemming met internationale ontwikkelingen om de invloed van aandeelhouders te vergroten hebben wij het voornemen om het uitstaande prioriteitsaandeel te converteren in een gewoon aandeel, om het prioriteitsaandeel als soort af te schaffen en om de Stichting Prioriteit ABN AMRO Holding, die het uitstaande prioriteitsaandeel houdt, te ontbinden. Aan het prioriteitsaandeel is het recht verbonden om het aantal leden van de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen vast te stellen en wijzigingen van de statuten goed te keuren. Het recht om de omvang van deze beide Raden vast te stellen komt te berusten bij de Raad van Commissarissen. Wij zijn van mening dat in een modern bestuursmodel geen behoefte bestaat aan een dergelijk aandeel. Raad van Commissarissen Kandidaten voor (her)benoeming als lid van de Raad van Commissarissen moeten voldoen aan de profielschets, die is opgenomen op pagina 151 tot en met 153 van dit jaarverslag. Om de onafhankelijkheid van de Raad van Commissarissen te waarborgen is bepaald dat medewerkers van de Holding of een verbonden onderneming niet tot commissaris mogen worden benoemd. Commissarissen mogen evenmin specifieke belangen vertegenwoordigen. Als een belang van een lid van de Raad van Commissarissen strijdig is met een belang van de onderneming, moet de voorzitter van de Raad van Commissarissen hiervan in kennis worden gesteld. Op dit moment heeft één voormalig lid van de Raad van Bestuur zitting in de Raad van Commissarissen. Leden van de Raad van Commissarissen van ABN AMRO ontvangen een vaste vergoeding. Per 2 mei 2002 telde de Raad van Commissarissen van ABN AMRO elf leden. De Raad benoemt uit zijn midden een voorzitter en vice-voorzitter, alsmede een Audit Committee en een Nomination & Compensation Committee. Met ingang van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 29 april 2003 worden leden van het Audit Committee benoemd voor een termijn van vier jaar. In de nieuwe opzet bestaat deze commissie uit minimaal vier leden. Het Nomination & Compensation Committee telt minimaal drie leden. Het reglement van de Raad van Commissarissen van de Holding, dat voortdurend wordt herzien, en de uitgebreide curricula vitae van de leden liggen ter inzage ten kantore van de vennootschap. De curricula vitae van nieuwe leden worden tevens opgenomen in het jaarverslag van de Holding dat verschijnt in het jaar waarin zij worden benoemd. De samenstelling van de Raden van Bestuur en Commissarissen van de Holding en de Bank is identiek. De onafhankelijkheid van de accountant heeft de bijzondere aandacht van het Audit Committee van de Raad van Commissarissen. Het Audit Committee evalueert formeel de

20 Corporate governance onafhankelijkheid van de externe accountant, de maatstaven voor de kwaliteitscontrole van diens werkzaamheden en het jaarlijkse accountantsbudget. In 2002 heeft het Audit Committee het beleid inzake de onafhankelijkheid van de externe accountant vastgesteld. Dit beleid, dat ter inzage ligt ten kantore van de vennootschap of kan worden nagelezen op de internetsite van de bank, omvat regels voor de benoeming en honorering van en het toezicht op registeraccountants. Als gevolg van dit beleid zijn de voorschriften voor opdrachten aan onafhankelijke accountantsfirma s aangescherpt. De externe accountant wordt (her)benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor een periode van vijf jaar, op advies van de Raad van Commissarissen. Voor contracten met onafhankelijke accountantskantoren, alsmede voor de vergoedingen voor controleopdrachten en andere, niet aan de controletaak gerelateerde werkzaamheden is de goedkeuring van het Audit Committee van de Raad van Commissarissen vereist. Externe accountants die de jaarrekening controleren, mogen niet langer bepaalde andere, niet aan de controletaak gerelateerde werkzaamheden voor de bank uitvoeren. Het Nomination & Compensation Committee heeft onder meer als taak de selectie en voordracht van kandidaten voor benoeming tot de Raad van Commissarissen en Raad van Bestuur voor te bereiden en de beloningselementen van leden van de Raad van Bestuur te bepalen en aan de Raad van Commissarissen ter goedkeuring voor te leggen. zijn zij zowel gezamenlijk als afzonderlijk verantwoording verschuldigd. De leiding van de SBU s en het Corporate Centre is gedelegeerd aan Executive Committees, die bestaan uit een of meer leden van de Raad van Bestuur en een of meer SEVP s en EVP s. De voorzitter van de Raad van Bestuur geeft leiding aan de Raad bij het algemene bestuur van de vennootschap dat erop is gericht de prestatiedoelstellingen en ambities te verwezenlijken. Hij is het belangrijkste aanspreekpunt voor de Raad van Commissarissen. De Chief Financial Officer is verantwoordelijk voor ondersteuning van de voorzitter bij diens aansturing van de onderneming en voor de financiële gang van zaken. Corporate governance en integriteit Processen, systemen, regels en procedures om een goede corporate governance te bevorderen, vertellen slechts een deel van het verhaal. Een krachtige morele code voor zowel persoonlijke als vennootschappelijke integriteit vormt het fundament. De ABN AMRO Waarden en Business Principles die door de Raad van Bestuur werden ingevoerd in respectievelijk 1996 en 2001, verklaren de positie van de bank. Deze waarden en Business Principles vormen voor al onze medewerkers de leidraad bij hun dagelijks handelen. Nadere bijzonderheden kunt u vinden in het hoofdstuk Corporate citizenship op pagina 22 tot en met 25. Raad van Bestuur De leden van de Raad van Bestuur besturen gezamenlijk de vennootschap en zijn verantwoordelijk voor de behaalde resultaten. Voor alle besluiten van de Raad van Bestuur 19

21 Concernstrategie Concernstrategie 20 Wij streven ernaar onze klanten uitstekende diensten en producten te bieden, voor onze medewerkers een stimulerende werkomgeving met navenante beloning te creëren en aan de redelijke verwachtingen van andere belanghebbenden en de samenleving te voldoen. Dat is de weg waarlangs wij waarde willen creëren voor onze aandeelhouders. Om maximale waardecreatie op lange termijn te realiseren moet dit een duurzaam karakter hebben. Daarom hebben wij onze Waarden en Business Principles ingebed in onze strategie. Het belangrijkste instrument voor maximale waardecreatie voor aandeelhouders op lange termijn is Managing for Value (MfV). MfV vormt een leidraad voor het management bij de allocatie van de beschikbare middelen aan die activiteiten die het hoogste rendement opleveren. Maatstaf hiervoor is de economische winst die een bepaalde line of business genereert. Mede dankzij MfV kunnen wij onze kerncompetenties relatiebeheer en distributie van financiële producten en diensten in onze drie thuismarkten het Midden-Westen van de Verenigde Staten, Nederland en Brazilië, alsmede in de rest van het internationale netwerk van onze bank optimaal benutten. Het speerpunt van onze strategie de verdere uitbouw van de positie van onze groep als een toonaangevend speler op het gebied van asset gathering is de logische uitkomst van de optelsom van strategische doelstellingen, MfV, kerncompetenties en geografische positionering. Op grond van de ervaring die in de afgelopen twee jaar is opgedaan met de implementatie van de strategie, alsmede onder invloed van de marktontwikkelingen in 2002, hebben wij in de loop van het verslagjaar de geformuleerde strategie verfijnd. Een belangrijke ontwikkeling binnen de groep is de grotere nadruk op de realisatie van synergievoordelen, zowel binnen als tussen SBU s alsmede tussen de SBU s en het Corporate Centre. Zo is aan onnodige overlappingen tussen BU s een einde gemaakt, worden kennis en vaardigheden vaker gedeeld en gecombineerd en worden gezamenlijke initiatieven ontplooid. Hierdoor kunnen kosten worden bespaard en ontstaan er nieuwe product- of afzetmogelijkheden. Voorbeelden zijn onder meer de uitbesteding van functies zoals IT diensten, de concentratie van risicobeheer in het Corporate Centre en de introductie van nieuwe retail banking en asset gathering initiatieven. De praktische resultaten van de versnelde zoektocht naar synergiemogelijkheden komen in C&CC onder meer tot uitdrukking in de reorganisatie van het Nederlandse retail banking bedrijf. Doel hiervan is een ultramodern multi-channel distributieplatform te creëren en onze klanten betere service en adviezen te verlenen. De traditionele bankkantoren zijn omgebouwd tot bankshops en advieskantoren. Daarnaast gaan steeds meer klanten bankieren via het internet. Wij hebben onze particuliere dienstverlening verder verbeterd met de introductie van het open architectuur concept. Dit houdt in dat wij naast onze huisfondsen ook beleggingsfondsen van derden aanbieden. WCS is erin geslaagd de kosten en het kapitaalbeslag ten behoeve van haar kredietportefeuille aanzienlijk te verminderen. Als uitvloeisel van de strategie om ons sterker te richten op klant- en productsegmenten waar onze bank een voorsprong heeft op de concurrentie, zijn diverse investment banking activiteiten, met name in de Verenigde Staten, beëindigd en zijn twee nieuwe BU s gevormd: Financial Markets (combinatie van Global Financial Markets en Loan Products) en Working Capital Management (met Global Transaction Services als basis).

22 Concernstrategie In het afgelopen jaar zijn concrete initiatieven genomen om de activiteiten van WCS beter af te stemmen op de concernstrategie, waardoor de drie SBU s elkaar beter kunnen ondersteunen. In verband hiermee is een task force van beperkte omvang opgezet om gesignaleerde synergiemogelijkheden tussen enerzijds WCS en anderzijds C&CC en PC&AM te benutten. Zo kan bijvoorbeeld beter gebruik worden gemaakt van de beschikbare kennis van beleggingsproducten voor particuliere en private banking klanten en liggen er ook kansen voor asset gathering via instellingen en bedrijven. Het bedrijfsmodel van Private Clients is eveneens herzien in het licht van onze asset gathering strategie. Dit heeft geresulteerd in de sterkere focus op meer bemiddelde relaties. In Nederland en Frankrijk is een kwaliteitsslag uitgevoerd om deze groep klanten de diensten te kunnen bieden waaraan zij behoefte hebben. Met de overname van Delbrück & Co, een gereputeerde speler in de Duitse private banking markt, heeft ABN AMRO haar positie in de top 10 van private bankers wereldwijd verstevigd. Binnen Asset Management werd ons overwegend op groei gerichte bedrijfsmodel geconfronteerd met een krimpende markt. Met de fusie van ABN AMRO Asset Management en het Britse Artemis Investment Management Limited, een gereputeerd beheerder van beleggingsfondsen, en de samenwerkingsovereenkomst met de toonaangevende Zweedse verzekeringsgroep Länsförsäkringar hebben wij ons Asset Management bedrijf verder versterkt. pijlers van onze concernstrategie. Onze activiteiten in het Midden-Westen van de Verenigde Staten zijn opnieuw van zeer grote waarde gebleken voor het groepsresultaat. Ons Braziliaanse bedrijf verbeterde zijn resultaten, hoewel de winstbijdrage in euro s door devaluatie lager uitviel. Ten slotte bieden onze snelgroeiende bedrijven in andere regio s zoals Azië een aanzienlijk potentieel. Onze strategie heeft in de moeilijke marktomstandigheden van 2002 haar waarde bewezen. De markten zullen waarschijnlijk ook in 2003 zwak blijven. De langetermijnstrategie van de bank is echter flexibel en gefocust flexibel in de zin dat wij ons bedrijf in onzekere tijden kunnen aanpassen en gefocust voor wat betreft waardecreatie. Wij zullen onze status als een van de leidende Europese financiële instellingen verder verstevigen. De euro en de convergentie binnen de Europese financiële sector bieden nieuwe kansen. Ook het Midden-Westen van de Verenigde Staten en Brazilië zijn onmisbare 21