5,2. Samenvatting door een scholier 2280 woorden 7 december keer beoordeeld. Geschiedenis

Transcriptie

1 Samenvatting door een scholier 2280 woorden 7 december ,2 91 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1.1 Het leven van jagers en verzamelaars. Rond v.c kwam er een einde aan de laatste ijstijd. Dit kwam door het stijgen van de tempratuur. De door stijgende tempraturen kwamen er meer verschillende dier soorten. De jagers en verzamelaar kwamen terug naar het Noorden. Tijdens de ijstijd waren de jagers en verzamelaars in het Zuiden om te kunnen overleven. De jagers en verzamelaar leefden in kleine groepjes zo tussen de 10 en 25 mensen. Als er op 1 plek niet meer genoeg voedsel was vertrokken de jagers en verzamelaars. Ook in de tijd van de jagers en verzamelaars waren de taken al verdeeld tussen man en vrouw. De mannen gingen op jacht. De vrouwen hadden de zorgen voor de kinderen. Natuurlijk hielp de vrouw ook wel mee om aan voedsel te komen. Zij zochten voedsel zoals; paddenstoelen, bessen en knollen. De jagers en verzamelaar hebben waarschijnlijk heel veel afgeweten van de natuur. Door ervaring is deze informatie van generatie op generatie doorgegeven. Welke plekken je het beste kan jagen en verzamelen. Welk seizoen je het beste kon jagen en verzamelen. Wanneer je wat moest plukken. Welk voedsel eetbaar was om te kunnen overleven. De jagers en verzamelaars waren niet alleen erg slim ze waren ook heel erg handig het hun handen. Van vuursteen maakten ze messen, pijlpunten en krabbers. Botten en van het gewei van de edelhert werden priemen, bijlen en meerdere werktuigen gemaakt. Vezels van moerasplanten werden gebruikt om touw, fuiken en manden van te maken. Er werden grotschilderingen gemaakt. Ze sneden beeldjes uit bot en uit hout. Deze keer in uitgelicht: Ötzi 1.2 Het ontstaan van de landbouw. Rond v.c veranderde de leefwijze van de mens. De jagers en verzamelaars trokken niet meer rond. Het werden boeren. Dit was een grote overgang dat we spreken van een landbouwrevolutie. De landbouwrevolutie begin in het vruchtbare halve maan gebied. Bestaande uit de landen; Israel Libanon Jordanië Syrië Irak Pagina 1 van 6

2 In deze verschillende gebieden groeiden verschillende graansoorten. Deze graansoorten werden verzameld door de Nomaden. Door hun kennis van de planten gingen ze de zaden zaaien. De landbouwers gingen nu ook vee opfokken, zo ontstond er ook veeteelt. Bessen, paddenstoelen veranderen in melk en brood. De landbouwsamenleving verschilt helemaal het de samenleving van de jagers en verzamelaars. De landbouwers trokken niet meer rond. Ze gingen wonen bij hun akkers. Er kwam een dagindeling, door het werken op het land. Door de opkomst van de landbouwsamenleving werden er geregeld nieuwe dingen ontdekt. De ploeg Het wiel Het kleibakken Door het bestuderen van de maan kwamen er kalenders 1.3 De eerste steden. Ieder jaar overstroomden er rivieren zoals: De Eurofaat en de Tigris. Dit was het gevolg van de smetlende ijskappen in het Noorden. De slib die achterbleef was zeer geschikt voor de landbouw. Verschillende boeren gingen zich vestigen op de plaatsen waar de rivieren overstroomden. De boeren bouwden dijken om de overstromingen onder controle te krijgen. Deze dijken kwam voor de akkers die men verderop bouwden. Op den duur gingen de boeren meer produceren, dat de boeren voor eigengebruik nodig hadden. 2 belangrijke gevolgen waren: Andere boeren konden zich specialiseren op ander gebied. Specialiseren op gereedschap Specialiseren op kleding Specialiseren op aardewerk Of Handeldrijven met de overschotten Hierdoor kwamen ook de sociale verschillen op gang. De oudste steden zijn Jericho en Cantal Hüyük, voor de prehistorie waren het steden. In een gewonen landbouwnederzetting woonden ongeveer 400 mensen. Jericho had er rond het jaar v.c al 2.000, Cantal Hüyük telde op dit moment ongeveer mensen. Na Jericho en Cantal Hüyük volgden er meer stedelijke beschavingen. In Somerië lag een tempel. Priesters voerden vanaf hier: Rituelen uit Coördineerden het irrigatie systeem En hielen toezicht Begrippen hoofdstuk 1. Agrarisch; Heeft betrekking op de landbouw. Landbouw wordt tegenwoordig onderverdeeld in akkerbouw, veelteelt, tuinbouw en bosbouw. Graan en vlees zijn agrarische producten. Boeren werken in den agrarische beroepensector. Cultuur; oorspronkelijk betekend het woord cultuur het verbouwen van gewassen. Natuur wordt daarmee in cultuur gebracht. Tegenwoordig wordt er ook beschaving mee bedoeld, de totale manier van leven, doen en denken van de mens. Zoals; taal, godsdienst, eten, normen en waarden. In beperkte zin heeft cultuur betrekking op kunt, ontspanning en vermaak. Samenleving van jagers en verzamelaars; Samenleving van nomaden die leven van wat ze vinden in de natuur. Ze Pagina 2 van 6

3 jagen, vissen en verzamelen voedsel. De jagers en verzamelaars leefden in kleine groepje van enkele tientallen. Gedurende het grootste deel van de prehistorie leefden mensen als jagers en verzamelaars. Landbouwsamenleving; Samenleving waarin de landbouw een overheersend middel van bestaan is en waarin steden met handel en ambachten vrijwel niet verkomen. In het Midden - Oosten ginge jagers en verzamelaars van v.c aan landbouw doen. Beschaving; Ontwikkeling van gewoonten, gebruiken, technische kennis, omgangsvormen, maatschappelijk verhoudingen enzovoort. In deze betekenis is het een synoniem van cultuur. Beschaving wordt gebruikt in tegenstelling tot barbarij. Het staat dan ook voor verfijnd en ontwikkeld. Landbouwrevolutie; ingrijpende verandering waarbij mensen op de landbouw overgaan van een samenleving van jagen en verzamelen naar een landbouwsamenleving. Steden; Plaatsen waar grotere groepen mensen bijeenwonen, afgescheiden van het platteland. Voor de moderne tijd gebeurde die afscheiding vaak door middel van een muur of wal. Steden hadden vaak een eigen bestuur en munt. In steden ontstond al snel een arbeidsverdeling. Een deel van de stadbewoners hield zich niet bezig met de voedselproductie. De wereld van de Grieken en Romeinen. De tijd van v.c t m 500 n.c kunnen we opdelen in de oudheid en in de tijd van de Grieken en de Romeinen. In deze langere periode zijn veel hoogontwikkelde culturen ontstaan. Vanaf 3.00 v.c ontstonden er hoog ontwikkelde culturen. Vooral langs en om rivieren. De Nijl De Tigris De Eurofaat Hoangho Indus Hier ontstond een landbouwsamenleving en daarop volgde een landbouwstedelijke samenleving. Een landbouwstedelijke samenleving noemen we ook wel een agrarische urbane. De steden gingen zich uitbreiden. Er werd geregeerd vanuit een geloofsovertuiging. Dit noemen we ook wel een sociale hiërarchie. Ook kwam het gebruik van het schrift opgang. Na de verovering van het Perzische rijk onderleiding van Alexander de Grote, ontstond een Grieks Perzische cultuur. Andere culturen die in opkomst waren: Het Hindoeïsme rond 1500 v.c Het Boeddhisme rond 527 v.c Het grote keizerrijk van China rond 200 v.c Rond het haar v.c ontstond op Kreta de minoïsche cultuur. Dit was de eerste hoge beschaving van Europa. Op het vaste land van Griekenland was er de Myceense cultuur. Dit was van 1600 t m ongeveer 1200 v.c. Homerus schreef allemaal verhaal op in de Ilias en den Odysee. Hij schreef de verhalen op rond het jaartal 750 v.c. Rond de tijd van Homerus ging de Grieken koloniën stichten, zo werd de Griekse cultuur verspreid. In de 2de v.c werd Griekenland bij het Romeinse rijk getrokken. Het Romeinse rijk groeide en groeide. Rome groeide in de 4de en 3de eeuw v.c uit to een groot imperium. Na Italië verlegde de Romeinen hun grenzen aan alle kanten. Rond 117 n.c was het Romeinse rijk op z n grootst. Er kwam steden met een landbouwstedelijke samenleving en een geldeconomie. Pagina 3 van 6

4 Er kwam volksverhuizingen op veel Germaans volkeren trokken naar het Romeinse rijk. Door de grootte van het Romeinse rijk veranderde de hoofdstad. Keizer Constantijn benoemde de Griekse Byzantium tot Constantinopel. In 395 splitste het Romeinse rijk in een Oostelijk gedeelte en in een Westelijk gedeelte. Vanaf 57 v.c kwamen de Romeinen naar Nederland. Ze veroverden Nederland tot aan de Rijn. Tussen 50 v.c en 12 v.c vestigden de Bataven en de Canninefate zich in Nederland. Andere volkeren in Nederland: De Kelten Franken Friezen Saksen 2.1 Wetenschap en politieke in de Griekse stadsstaat. Hellas, zo noemde de Grieken hun rijk. Hun rijk was niet een groot rijk, maar onderverdeeld in verschillende stadsstaten. de verschillenden stadsstaten samen word ook wel de poleis genoemd. Uit verschillende bronnen blijkt dat er in de 4de eeuw v.c 150 stadsstaten bij het Griekse rijk hoorden. De stadstaten waren niet echt groot, hoogstens met een paar duizend inwoners. Athene sprong er uit. Athene telde in den 5de eeuw v.c al inwoners. Het bestuur was in elke stadstaat verschillend: Tirannie = tiran Oligarchie = paar mannen Democratie = volk Aristocratie = regering van de besten, families Monarchie = Koning De regeringsvormen wisselden elkaar vaak af. Tot Kleinstenes aan de macht kwam. Hij voor de in 507 v.c de democratie in Athene. De volksvergadering kreeg de hoogste macht de ekklesia. De ekklesia zorgde voor: Wetten Koos militaire leiders Andere leiders Controleerde bestuurders Controleerde ambtenaren Als er nieuwe wet moest komen, moesten er meer dan mannen aanwezig zijn. Iemand die zo n menigte toe wilde spreken, moest een goede spreken zijn. De democratie hield bijna 200 jaar stand. Sommige mensen vonden het een oneerlijk systeem. Een tegen stelling van de democratie was Sparta. De filosofen hadden weinig goede woorden over voor de democratie. Ze voelden meer voor een oligarchie of een aristocratie. Socrates een filosoof vond dat de democratie kansen vergooide. Plato een leerling van Socrates vond de democratie de dictatuur van de armen. Zijn ideaal beeld was een republiek waarin den filosofen de macht hadden. Toch begonnen de filosofen buiten Athene namelijk in Ionië. De filosofen gingen vanuit de natuur denk. Filosofen Pagina 4 van 6

5 betekend letterlijk liefhebbers van de wijsheid. De filosofeerden vooral over: Biologie Astronomie Natuurkunde Wiskunde 2.2 Het Romeinse Imperium Rome wordt gesticht in 754 v.c. De Romeinen gingen vanaf de 5de eeuw v.c steeds meer gebieden veroveren, zo werd het Romeinse rijk groter. Rome was nog een republiek, maar steeds meer krijgsheren trokken de macht naar hun toe. De meest succesvolle was Julias Caesar. Ceasar greep in 48 v.c de alleenheerschappij. In 27 v.c stichtte zijn opvolger Augustus een keizerrijk. Daarin was het millitaire leger erg belangrijk, om de grens te verdedigen van wel duizenden kilometers lang. De Romeinen hadden een paar dingen waar ze echt in uitblonken: Hardheid Taaiheid Discipline Organiseren Door het organiseren kon het Romeinse zo groeien. Alles wat er gebeurde en wat gedaan moest worden werd georganiseerd in Rome. Gouverneurs hieven belasting, zo kon het leger betaald. Ook werden er verharde wegen mee aangelegd. Er ontstond een samensmelting van 2 culturen. De Romeinen hadden diep respect voor de Griekse cultuur. Er moesten verschillende mensen vanuit Griekenland naar het Romeinse rijk komen: Artsen Schrijvers Beeldhouwers Bouwmeesters De Romeinen gingen veel nabootsen van de Grieken, eigenlijk alles! Overal waar de Romeinen kwamen bouwden ze: Aquaducten Bruggen Amfitheaters Triomfbogen Bij kruispunten moesten steden komen op Romeins recept: Marktplein en of forum Tempel in Griekse stijl gebouwd Keulen is een voorbeeld van zo n stad. De Romeinen waren tolerant tegen over ander culturen: Geloofovertuiging Cultuur en of beschaving Het leger bevorderde de romanisering. Door alle gewoontes die ze meenamen van uit alle streken. De grens tussen het Romaanse en het Germaanse rijk komt ook bijna overeen met het taal gebruik van de Romeinen Pagina 5 van 6

6 en Grieken. 2.3 De Griekse Romeinse cultuur De Griekse kunst was in het begin zeer beïnvloed door de Egyptische kunst. De kunstwerken waren vaak zonder rondingen en stijf. De Grieken ontdekten dat ze veel meer konden doen met de beelden om ze levendiger te maken. Een glimlach Benen wat losser Armen in een andere stand De afbeeldingen die ze maakten waren goden dus ze moesten perfect zijn. De perfectie werd dan ook gezien als goddelijk. De beeldhouwkunst veranderde van primitief verfijnd werk. De mooiste beelden werden gemaakt in de 5de eeuw v.c. dit wordt ook wel de klassieke periode genoemd. In de 7de eeuw v.c. werden er tempels gebouwd in Dorische stijl robuust en sober. Later werden de beelden vrolijker, ranker en van boven tot onder versierd Ionische stijl. In 447 v.c werden tempels en gebouwen weer opgebouwd. Er moesten mooiere en ook vooral grotere gebouwen komen. Beeldhouwer Phidias en de 2 bouwmeesters Kallicrates en Ictinos kregen de opdracht om een tempel te bouwen voor Athena op de Akropolis. De tempel was af in 432 v.c. de tempel was helemaal versierd. De tempel was minstens 10 meter hoog. De zuilen waren een beetje schuin geplaatst, zodat ze recht leken. Boven de architraaf kwam een fries, die helemaal versierd was. Binnenin de tempel stond een beeld van Athena wel 11 meter hoog. Een deel van deze friezen zijn verkocht aan een Engelse lord, Lord Elgin Pagina 6 van 6