3,6. Samenvatting door een scholier 1458 woorden 7 februari keer beoordeeld. Geschiedenis. Jaartallen

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "3,6. Samenvatting door een scholier 1458 woorden 7 februari keer beoordeeld. Geschiedenis. Jaartallen"

Erna Mertens
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

Samenvatting door een scholier 1458 woorden 7 februari 2011 3,6 18 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Centraal examen Jaartallen uitleg >1650< rond het jaartal 1650 >1650 voor het jaartal 1650

1 Samenvatting door een scholier 1458 woorden 7 februari ,6 18 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Centraal examen Jaartallen uitleg >1650< rond het jaartal 1650 >1650 voor het jaartal < na het jaartal tijd tussen de jaren 1530 en 1534 (jaren)1540 de tijd tussen 1540 en in het jaar 1721 jaartalen en gebeutenisen >1000< gebied Nederland onbewoonbaar >1300< Nederland bewoonbaar gemaakt 14de-15de eeuw Holland in crisis 1438(-1544) begin sonten oorlogen procent woon in een stad bijna 50 procent bevolkingsgroei 1500< waterschappen nemen verzorging van damen over van de boeren >1500< globaal shift gaat van Middellandse zee naar westelijk Europa >1500< jaarlijks zo'n honderd schepen naar het noorden >1500< Holland licht achter op Vlaanderen Brabant 1530 handelsvloot Nederland groter dan Frankrijk en Engeland samen 1542 invoer centrale belasting 1544 einde sonten oorlog >1550< 80 procent van Nederlandse handel woord geregeld door Antwerpen 1557 Spanje in failliet 1560 paar meren woorden droog gelegd >1560< graan woord belangrijk 1568(-1548) begin tachtig jarige oorlog Pagina 1 van 5

2 veel gevochten in Holland tijden de tachtig jarige oorlog 1575< tachtigjarige oorlog speelt zich buiten Holland af 1575 Spanje opnieuw failliet door oorlog geweld bevolking Deventer gehalveerd volksklasse stijgt drastisch in aantallen honderdduizend vreemdelingen vestigen in zuidelijke Nederlanden 1585 handel met Rusland 1585 val Antwerpen 1585 Antwerpen sluit zich bij Spanje aan 1585< textiel industrie leiden woord groter 1589 Dordrecht gouda en Handelsbelemmeringen een vaarroute tussen a'dam-r'dam (jaren)1590 landbouw gaat beter (jaren)1590 handel in meerdere delen Europa (jaren)1590 vertrouwen in republiek op oorlog tegen Spanje 1590 Spanje valt toch Frankrijk aan venplaats Holland 1590 handels embargo opgeheven van Spanje 1595 eerste weg naar Indonesië 1597 schip terug uit Indonesië met resultaat 1598 Holland als eerst naar Amerika geweld van tachtig jarige oorlog gaat op en neer, tot Spaans bestand >1600< Nederland belangrijk in handel van specerijen en peper 1600< financiële instuten opgericht 1600< vaarwegen groter gemaakt 1600< infrastructuur beter 1600< specificatie in steden groter-delfs blauw 1600< nijverheid vertrekt naar platteland om gildes te vermijden 1600< verschil arm rijk woord groter 1600< trekvaart geeft republiek voorsprong 1600< lonen zijn in het republiek grootste van Europa er vestigen een half miljoen vreemdelingen in Holland Nederland grootste leger na Spanje 1602 oprichting VOC Beemster droog gelegd 1609 Amsterdamse beurs opgericht 1609 Holland trekt Amerika door 1609 Hugo de groot brenkt 'mare liberum' uit 1609(-1621) begin bestand Spanje Holland krijgt door drooglegging 1/3 land bij 1612 eerste jacht op walvissen 1614 noordse compagnie krijgt monopolie op walvisjacht 1618(-1648) begin 30tig jarige oorlog 1621 einde bestand Spanje Pagina 2 van 5

3 1621 oprichting wic 1621 crisis in het republiek door hervatting oorlog met Spanje duinkapers nemen velen holandse schepen over 1630 wic verovert antilen-op Spanje en brazile-op Portugal (jaren)1630 er werd door de 80 jarige oorlog gevochten in Brabant, Limburg, Gelderland 1640 Spanje vraagt om vrede met Nederland 1642 noordse compagnie afgeschaft, door monopolie onderduiking 1646 Frankrijk neemt Duinkerken over 1648 einde 30tig jarige oorlog 1648 einde 80tig jarige oorlog 1648 verdrag van munchen-einde 30tig en 80tig jarige oorlog de republiek gaat schuldpapier aflossen 1651 grote vergadering 1651 ancondeging acte van navigatie(engeland) 1652 begin eerste Engelse oorlog, over acte van navigatie 1654 einde eerste Engelse oorlog, en intrekking acte van navigatie 1659 Spanje sluit vrede met Frankrijk (jaren)1660 het gaat slechter met de graanhandel 1660< voedsel prijzen stijgen commerciële landbouw aan kust diepe crisis 1665 tweede Engelse oorlog, door handels spanningen 1667 Engeland moet weer acte van navigatie intrekken 1670 suikerindustrie lijd zware klappen Nederlands inwoners aantal is 1.9 miljoen 1672 rampjaar, Engeland en Frankrijk vallen Nederland aan de republiek moet veel lenen belasting woorden veel hoger 1678 Lodewijk stelde verlaging van import heving voor 1679 vrede van Nijmegen, vrede tussen republiek en Frankrijk 1680 begin groei met koloniale handel Frankrijk veroverd staatburg 1685< veel bedrijfstakken achteruit 1685 Frankrijk trekt edict van nantes in 1687 Frankrijk verbied handel met Nederlandse haring en boycot textiel industrie >1700< koffie en thee woord ontdekt 1700< aardappel woord voedsel numero 1 in de republiek 1700< het gaat slechter met republiek 1700< trekvaart is niet meer het beste middel om te verschepen 1700< visserij liep in verval 1700< wic is nog steeds niet winstgevend 1700< jenever industrie groeit 1700< particularisme zit welvaart in de weg Pagina 3 van 5

4 1700< volksklasse vaker in problemen 1700< beter gescholden arbeiders hadden het wel goed 1700< armen woorden aan het werk gezet 1700< positie vrouw op arbeid markt gaat achteruit 1700 textiel is in waarde nog maar de helft van ondernemers steken nog veel geld projecten de handel met de west vertienvoudigd 1701 Pruis rijk woord gesticht Spaanse successie oorlog, oorlog tussen Frankrijk en Spanje 1702 Willem 3 koning van de republiek sterft 1713< periode van vrede 1713< republiek probeert zo neutraal mogelijk te blijven in Europese conflict 1714< er ontstaan een veepest epidemie republiek houd vergadering over hervorming Engelse militaire vloot woord groter dan republiek 1720 waarde die uit de oostvaart was nog maar de helft van graan is allen nog maar voor binnenlandse handel >1730< voc maakt nog net zoveel winst als rond < houtwormen vernielen houd 1734 wic verliest monopolie in slavenhandel (jaren)1740 ¾ procent van de vee gaat dood in Holland en Friesland aan de pest 1740< landbouw industrie steigd weer >1740 papier industrie stijgt papier industrie blijft gelijk 1747 oproer over regenten 1748 volk boos over belastingen (jaren)1750 walvisvaart geeft nog zelden winst >1750 het lukt republiek niet om schulden af te lossen 1750< schulden woorden nu wel weer afgelost van de republiek 1750< republiek gaat achteruit omdat andere landen groter woorden 1750< thee en koffie woord populairder 1750< Spanje, Frankrijk en Engeland handelen in Amerika niet meer met republiek 1750< Amsterdamse kapitaalmarkt groeide 1750< zaanstreek zwaar achteruit 1750< het gaat slechter met de gescholden arbeiders 1750< veel mensen werden arm 1760 de haring handel is nog maar 1/5 van 1630 (jaren)1770 Amerika komt in opstand tegen Engeland (jaren)1780 koopvaartvloot weer even groot als in Amsterdam altijd nog 3 keer zo groot als Rotterdam 1780 zestig procent van de Hollanders in steden 1780 textiel is nog maar een kwart van Pagina 4 van 5

5 1780 belasting 2,5 keer zo groot als in < democratie leeft weer op 1784 voc heeft problemen met rentebelasting ondergang van de republiek Engeland verklaart republiek de oorlog 1784 vrede woord gesloten met Engeland 1785 papier gaat ook slecht (jaren)1790 elk 10 mannen waren er 13 vrouwen in de republiek 1792 wic woord opgeheven Frankrijk in oorlog met koning krijg Holland 1795 republiek valt 1795 koloniale handel is faliet 1795 wisselbanken storten in 1806< handel in Nederland stort helemaal in 1806 napoleon sticht koninkrijk Holland 1807< nijverheid in Holland stort in Pagina 5 van 5

Vergelijkbare documenten

Samenvatting Geschiedenis Dynamiek en stagnatie in de republiek

Samenvatting Geschiedenis Dynamiek en stagnatie in de republiek Samenvatting door een scholier 1456 woorden 22 januari 2011 10 1 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Dynamiek en Stagnatie De Republiek in haar