Inleiding. Graag horen wij van u hoe het lespakket bevallen is. Mocht u op- of aanmerkingen hebben dan kun u contact met ons opnemen.
|
|
- Adriaan Jonker
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Inleiding Dit lespakket helpt u Nepal in de schijnwerpers te plaatsen op uw school. Het pakket gaat uit van een Nepalproject van een week waarin elke dag een les geheel aan Nepal wordt besteed. Er zijn drie basislessen (over Nepal, de Nepalese taal en rekenen met Nepalees geld) en daarnaast vijf extra lessen waaruit u kunt kiezen. Per les staan in deze handleiding het doel, benodigde materialen, achtergrondinformatie, eventuele gespreks-onderwerpen en enkele opdrachten beschreven. Voor de eerste les (Nepal: op het dak van de Himalaya) is ook een diashow opgenomen. Wij willen u erop wijzen dat u dit lespakket alleen op uw eigen school mag gebruiken! Het lespakket is gemaakt door Susan van Klaveren (ex-bestuurslid ICFON). De opmaak is verzorgd door Ruben Meijerink (bestuurslid). Beiden hebben zich hiervoor belangenloos ingezet. De opbrengst van de verkoop van de lespakketen gaat naar de onderwijsprojecten van de stichting ICFON in Nepal. Meer informatie hierover kunt u vinden op onze website: Per les zijn er meerdere opdrachten beschreven. Deze duren langer dan een gemiddeld lesuur. Op deze wijze kunt u een les op maat maken of zelfs een geheel dagdeel vullen met het aangeboden materiaal. Ook is het bij sommige lessen mogelijk groepjes leerlingen verschillende opdrachten te laten uitvoeren. Graag horen wij van u hoe het lespakket bevallen is. Mocht u op- of aanmerkingen hebben dan kun u contact met ons opnemen. Wij wensen leerkrachten en leerlingen veel plezier met dit Nepal-lespakket! Met vriendelijke groet, Stichting ICFON Postadres: Telefoon: IBAN: BIC: t.n.v. KvK: Lobo Braakensiekstraat HR Amsterdam (020) info@icfon.nl NL57ABNA ABNANL2A ICFON, Delft / RSIN:
3 Overzicht algemene lessen 1. Nepal: op het dak van de Himalaya In deze les maken de leerlingen kennis met Nepal. Hierbij komen onderwerpen als geografie, de bevolking en religie aan bod. De les start met het bespreken wat de leerlingen al weten over Nepal. Vervolgens toont de leerkracht de diashow en vertelt hierbij enige informatie over het land. 2. De Nepalese taal De leerlingen kennis laten maken met het Nepalees door enkele woorden en zinnen in het Nepalees te leren en de tekens te leren schrijven. Daarnaast worden de gevolgen van analfabetisme besproken om inzicht te krijgen in het belang van onderwijs. 3. Rekenen met Nepalees geld In deze les leren de leerlingen tellen in het Nepalees en maken zij kennis maken met de Nepalese munteenheid, waarmee zij vervolgens gaan rekenen. Daarnaast wordt nader in gegaan op de betekenis van geld in het dagelijks leven. Overzicht extra lessen 4. Wonen in Nepal In Nepal wonen de mensen anders dan in Nederland. In deze les leren de leerlingen hoe de gemiddelde Nepalees woont. Aan de leerlingen wordt gevraagd welke verschillen zij zien en wat zij van deze verschillen vinden. 5. Nepalese muziek De leerlingen maken kennis met Nepalese muziek en enkele instrumenten die daarbinnen worden gebruikt. 6. Dieren in Nepal In deze les maken de leerlingen kennis met de dieren die in Nepal leven en bespreken zij wat de gevolgen van armoede zijn voor het omgaan met dieren. 7. Religie In deze les maken de leerlingen kennis met het Boeddhisme en het Hindoeïsme. Er is speciaal aandacht voor de betekenis van kleuren en voor de betekenis van vriendschap. 8. Expressie In deze les maken de leerlingen producten die ook in Nepal voorkomen. Daarnaast krijgen zij enige uitleg over deze producten. 9. Beweging De leerlingen maken kennis met yoga en spelen die in Nepal veel worden gespeeld. Tip 1: Eigen inbreng leerlingen Naast deze lessen is het mogelijk de leerlingen een opdracht mee te geven waar ze gedurende de week aan kunnen werken. Vraag de leerlingen bijvoorbeeld een onderwerp (bijv. dieren, religie, etc.) te kiezen en hier informatie over op te zoeken. Aan het eind van het project kunnen de leerlingen de gevonden informatie presenteren door een computerpresentatie, muurkrant, toneelstuk, muziek of een spreekbeurt. Tip 2: Nepalboekje Het is leuk de leerlingen een Nepalboekje te laten maken. Hierin kunnen zij de werkbladen van de verschillende opdrachten uit het lespakket opbergen en vervolgens aanvullen met informatie en afbeeldingen over Nepal die zij gedurende het project op internet of in boeken hebben gevonden en interessant vinden. Tip 3: Nepalhoekje Het is leuk om in een hoek van het klaslokaal een Nepalhoekje in te richten. Hier kunt u de verschillende dingen tentoonstellen die de kinderen gemaakt hebben, boeken over Nepal neerleggen, gebedsvlaggetjes ophangen, wierrook branden, Nepalese muziek draaien, etc Zo krijgt u een Nepalese sfeer in de klas. 3
4 Les 2 De Nepalese taal DOEL De leerlingen kennis laten maken met het Nepalees door enkele woorden en zinnen in het Nepalees te leren en de tekens te leren schrijven. Daarnaast worden de gevolgen van analfabetisme besproken om inzicht te krijgen in het belang van onderwijs. Benodigde Materialen Indien u alle opdrachten doet, heeft u voor deze les nodig: Werkblad Het Nepalese alfabet Geluidsfragment Het Nepalese alfabet Werkblad Nepalese woorden leren schrijven Geluidsfragment Nepalese woorden leren Papier Teken- en schildermateriaal Achtergrondinformatie Het Nepalees (of Nepali) is de officiële taal van Nepal. Het Nepalees lijkt erg op het Hindi, dat in India wordt gesproken. De taal wordt net als Hindi geschreven in het Devanagari alfabet. Het heeft 12 klinkers en 36 medeklinkers. Dat is heel wat meer dan de 26 letters van ons alfabet. Het Nepalees wordt ook wel eens Gurkhali genoemd, naar de Gurkha groep die Nepal in de 18e eeuw hebben veroverd en gesticht. Voor die tijd sprak elke volksstam zijn eigen taal, zoals het Newari, Maithili en Bhojpuri. Nadat het Nepalees de voertaal was geworden, leerden veel Nepalezen deze taal. Ruim de helft van de Nepalezen spreekt Nepalees als moedertaal, de anderen spreken daarnaast ook de taal van hun eigen etnische groep. Soms zijn mensen niet naar school geweest en hebben zij daardoor geen Nepalees geleerd. Ongeveer de helft van de volwassenen kan niet lezen of schrijven. 3 op de 10 mannen heeft dit nooit geleerd en 6 op de 10 vrouwen. heeft dit nooit geleerd. De oorzaak hiervan is de armoede is Nepal. Er zijn weinig scholen en ouders hebben vaak geen geld om hun kinderen naar school te sturen. De kinderen moeten werken op het land, in een fabriek of restaurant. Door meer inzet van de Nepalese overheid en hulp van rijke landen gaan tegenwoordig steeds meer kinderen naar school. Zij krijgen gratis onderwijs. Hierdoor gaan op dit moment 7 van de 10 kinderen naar de lagere school. In tegenstelling tot hun ouders leren zij wel lezen, schrijven en rekenen. 4. De nationale taal in Nepal is Nepali. Niet voor alle Nepalezen is dit de moedertaal, terwijl er op scholen wel in deze taal gesproken moet worden. Hoe zou het zijn om in een andere taal dan je eigen taal les te krijgen? Wat vinden de leerlingen daarvan? Zouden ze het redden op school? 11 Gespreksonderwerpen 1. In Nederland is het heel gewoon dat kinderen leren lezen en schrijven. In Nepal gaat bijna een derde van de kinderen niet naar school, waardoor bijna 1 op de 3 kinderen niet kan lezen of schrijven. Leg uit dat mensen die niet kunnen lezen of schrijven analfabeet zijn. Bespreek vervolgens met de leerlingen hoeveel van hen analfabeet zou zijn als in Nederland net zo weinig kinderen naar school zouden gaan als in Nepal. 2. Leg de leerlingen de situatie voor dat zij wel kunnen lezen en schrijven maar hun ouders niet. Wat zou dat dan betekenen? Wat vinden de leerlingen van een dergelijke situatie? Praat vervolgens met de leerlingen over wat het betekent als je niet kan lezen of schrijven. Denk hierbij aan het niet kunnen en, sms-en of appen met vrienden, geen (strip)boeken kunnen lezen of het niet kunnen spelen van games waarin teksten voorkomen. Niet kunnen lezen betekent ook dat je gebruiksaanwijzingen en instructies niet kunt lezen. Denk bijvoorbeeld aan de gebruiksaanwijzing bij je mobiel of computer, de instructie bij een nieuw spel of de bijsluiters bij medicijnen. Benadruk dat als je de bijsluiter niet kunt lezen, het gevaarlijk is pillen te gebruiken. Vraag aan de leerlingen waarvan ze het erg zouden vinden als ze het niet zouden kunnen lezen. 3. In Nepal worden veel verschillende talen gesproken. Hierdoor kunnen mensen elkaar niet altijd verstaan. Bespreek met de leerlingen de gevolgen hiervan: vertalen van kranten, boeken in meerdere talen, problemen als je door het land reist Tegen welke problemen loop je dan aan? Ook in Nederland zijn er verschillende talen/dialecten. Wat vinden de leerlingen daarvan? En hoe kun je iets duidelijk maken aan elkaar als je de taal van de ander niet spreekt? Hebben de leerlingen hier ervaring mee? Welke en hoe was dat?
5 Les 3 Rekenen met Nepalees geld DOEL In deze les leren de leerlingen tellen in het Nepalees en maken zij kennis maken met de Nepalese munteenheid, waarmee zij vervolgens gaan rekenen. Daarnaast wordt nader in gegaan op de betekenis van geld in het dagelijks leven. Benodigde Materiaal. Indien u alle opdrachten doet, heeft u voor deze les nodig: Werkblad Leren tellen in het Nepalees Geluidsfragment Leren tellen in het Nepalees Werkblad Rekenen met Nepalees geld Werkblad Koop eens Werkblad Maak een Nepalees bankbiljet Biljetten maken: verf of stiften/potloden, papier (A4 of A3) Achtergrondinformatie De roepie (rupī, rupee) is de munteenheid van Nepal. Er gaan ongeveer 130 roepies in een euro. Eén roepie is honderd paisaa. NPR 1,20 is dus 1 roepie en 20 paisaa. De volgende munten worden gebruikt: 5, 10, 25 en 50 paisaa en 1 en 5 roepie. Het papiergeld is beschikbaar in 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 500 en 1000 roepie. De verschillen in wat iemand verdient zijn in Nepal erg groot. Een klein aantal mensen verdient royaal en kan daar goed van leven, maar veel mensen zijn erg arm. Eén op de drie Nepalezen heeft minder dan één dollar per dag te besteden. Zij leven vooral op het platteland. Slechts 1 op de 2 Nepalezen heeft betaald werk. De anderen werken op het land of hebben zwart werk (werk in de informele sector), zoals schoenpoetser, riksjarijder of het verzamelen van afval. Ruim 80% van de Nepalese bevolking is werkzaam in de landbouw. Zij verbouwen rijst, maïs, tarwe, aardappelen, oliezaden en suikerriet. De opbrengst is soms erg laag doordat ze weinig land hebben, de kwaliteit van de grond en de gebruikte materialen slecht is en er irrigatieproblemen zijn. De mensen die op het land werken, hebben soms niet voor het hele jaar te eten. Anderen verdienen maar 1 of 2 euro per dag met het verbrijzelen van stenen tot kiezels, het uitzoeken van afval of het werken op het land van een landheer. Het bedrag dat zij verdienen is vaak niet voldoende voor eten, huur en kleding. Omdat de ouders niet altijd voldoende verdienen werken in Nepal ook veel kinderen. Er zijn schattingen dat de helft van de kinderen onder de 14 jaar werkt (parttime of fulltime). Zij werken op het land, in de toeristische industrie of in een tapijtenfabriek. Werkgevers zijn blij met kinderen omdat zij hen minder hoeven te betalen en de kinderen niet snel in opstand komen. De kinderen kunnen echter niet naar school en daardoor later geen beter betaalde baan vinden. Gespreksonderwerpen 1. In Nepal zijn producten goedkoper dan in Nederland. Vraag aan de leerlingen wat je in Nederland voor 5 euro kunt kopen. Leg hun vervolgens de lijst voor met prijzen uit Nepal (zie werkblad Koop eens ). Wat kunnen zij met hetzelfde bedrag in Nepal kopen? Wat vinden de leerlingen hiervan? 2. Geef aan de leerlingen uitleg over salarissen in Nepal (zie achtergrondinformatie ) en leg de leerlingen vervolgens de situatie voor dat hun ouders maar 1 of 2 euro per dag verdienen. Wat voor ideeën roept dit op bij de leerlingen? Bespreek vervolgens met de kinderen of het hierdoor ook goedkoper is voor mensen om in Nepal te wonen. 3. Vertel aan de leerlingen over kinderarbeid in Nepal. Hebben de leerlingen wel eerder over kinderarbeid gehoord? Wat vinden zij daarvan? Zouden zij zelf ook willen werken? Waarom wel/niet? 15
BHUTAN 2012 Contant geld meenemen!!
BHUTAN 2012 Contant geld meenemen!! Inhoudsopgave: Dia Officiële munteenheid van Bhutan 3 Voorbeelden van enkele bankbiljetten 4 en 5 Officiële munteenheid van Nepal 6 Voorbeeld van een bankbiljet 7 Officiële
Nadere informatieGroep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie
Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten
Nadere informatieEen poster voor een goed doel maken
Een poster voor een goed doel maken Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Een reclameposter voor maken voor een zelfbedacht goed doel. instructieles oefenles Lesdoel: Leerlingen kunnen
Nadere informatieChina Pagina 1. - Wie nodig jij uit voor een Chinese maaltijd? -
China Pagina 1 Colofon Uitnodiging voor maaltijd in Chinees Les voor groep 6-8 150-180 minuten Handvaardigheid Let op! In deze les opzet werken leerlingen in tweetallen, en maken samen 1 werkstuk, maar
Nadere informatieEen overtuigende tekst schrijven
Een overtuigende tekst schrijven Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Je mening geven over een andere manier van herdenken op school instructieles oefenlesles Lesdoel: Leerlingen kennen
Nadere informatielesmateriaal Taalkrant
lesmateriaal Taalkrant Toelichting Navolgend vindt u een plan van aanpak en 12 werkbladen voor het maken van de Taalkrant in de klas, behorende bij het project Taalplezier van Stichting Wereldleren. De
Nadere informatieMet welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen?
Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen? In groep 5-6 nemen kinderen steeds vaker werk mee naar huis. Vaak vinden kinderen het leuk om thuis aan schooldingen
Nadere informatieLesbrief voor het basisonderwijs Bovenbouw
Lesbrief voor het basisonderwijs INFORMATIE VOOR LEERKRACHTEN Deze lesbrief hoort bij de Dorcas Voedselactie. Tijdens de Dorcas Voedselactie zamelt Dorcas in heel Nederland producten in voor de allerarmsten
Nadere informatieVertel: Dit is de eerste les van een serie van vier lessen. In die lessen gaan we het hebben over media en mediawijsheid. Aan het eind van deze serie
Vertel: Dit is de eerste les van een serie van vier lessen. In die lessen gaan we het hebben over media en mediawijsheid. Aan het eind van deze serie lessen weet je meer over: wat zijn media en hoe werkt
Nadere informatieBevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep.
DOE KAART 1 Bevolkingsgroepen Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. Zoek 6 verschillende bevolkingsgroepen op. Kies 1 bevolkingsgroep uit waar je meer over wilt
Nadere informatieWERK AAN DE WINKEL Hoe vind je een job?
Hoe vind je een job? Inhoud Doelgroep Vakgebied Duur Materialen Doelen De leerlingen exploreren de verschillende manieren om aan een baan te geraken. Ze vertrekken van hun eigen ervaringen, interviewen
Nadere informatieOnlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek.
Beste docent, Onlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek. De leerlingen hebben in het museum onder andere
Nadere informatieNatuur, Buiten Activiteit:
Natuur, Buiten Activiteit: Doelgroep: middenbouw (groep 4, 5 en 6) Doel van de activiteit: - De kinderen worden bewust van de herfst en zijn veranderingen. - De kinderen leren over de onderdelen van bladeren
Nadere informatieBIJLAGE bij de Website voor Groep 6, 7, 8
Zoals u wellicht weet wordt er ieder jaar in oktober de KINDERBOEKENWEEK georganiseerd. Op de meeste scholen worden er dan ook Voorleeswedstrijden gehouden, en gaat de aandacht speciaal uit naar de PROMOTIE
Nadere informatieinformatiepakketje voor leerlingen van de basisschool
informatiepakketje voor leerlingen van de basisschool Spreekbeurt voor een huis Leuk dat je dit pakketje van onze website hebt gedownload! Ga je een spreekbeurt houden over het werk van Wereldfoundation?
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland? aardrijkskunde, praktische opdracht
What s up Zuiderzeeland? Aardrijkskunde praktische opdracht praktisch onderzoek in zuiderzeeland 4 HV Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat Waterschap
Nadere informatieSTAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE
STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE Naam: Klas: Bedrijf: Stageperiode: Maak een inhoudsopgave zoals hieronder is afgebeeld. Indien nodig je eigen onderdelen tussen voegen en uiteindelijk de inhoudsopgave
Nadere informatieNederlands in Uitvoering
Nederlands in Uitvoering Leerjaar 1 Sport & spel Een mondelinge instructie begrijpen Algemene modulegegevens Leerjaar: 1 Taaltaak: Een mondelinge instructie begrijpen Thema: Sport & spel Leerstijlvariant:
Nadere informatieHIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK
COMPLETE DOCENTENINFORMATIE: HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK DE TIJDSWINKEL VOOR GROEP 3-4 HET LEVEN VAN MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDSPERIODEN AAN DE HAND
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieU heeft met uw klas een bezoek gepland staan aan het Kinderboekenmuseum voor de les Brief voor Aap.
Beste leerkracht, U heeft met uw klas een bezoek gepland staan aan het Kinderboekenmuseum voor de les Brief voor Aap. De museumles start met een verhaal waarin Aap een brief heeft ontvangen die hij niet
Nadere informatiePostcode van de bibliotheekvestiging. Samen op t web. Vragenlijst 1
Versie: november 2014_2 IN TE VULLEN DOOR BIBLIOTHEEKMEDEWERKER Postcode van de bibliotheekvestiging. Samen op t web Vragenlijst 1 Beste deelnemer, U gaat oefenen met internet. De bibliotheek helpt u daar
Nadere informatieLes 17 Zo zeg je dat (niet)
Blok 3 We hebben oor voor elkaar les 17 Les 17 Zo zeg je dat (niet) Doel blok 3: Leskern: Woordenschat: Materialen: Leerlingen leren belangrijke communicatieve vaardigheden, zoals verplaatsen in het gezichtspunt
Nadere informatieWat zijn de buurlanden van Nepal? Wat is de naam van het gebergte. dat in Nepal ligt? Himalaya. China en India. Wat is de hoofdstad van Nepal?
Wat is de juiste vlag van Nepal? Wat is de munteenheid van Nepal? Nepalese Roepies Welke twee godsdiensten komen het vaakst voor in Nepal? Hindoeïsme Boeddhisme Wat zijn de zeven fundamentele principes
Nadere informatieSOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN
SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna
Nadere informatieBeoordeling power-point groep 5
Beoordeling power-point groep 5 Leerkracht: Leerling: Onderdeel 2 4 6 8 10 Opmerkingen Titeldia: Duidelijke titel met onderwerp/naam/groep Inhoudsopgave: Puntsgewijs wat ga je behandelen. Plaatjes: Functioneel
Nadere informatieGeachte ouders/ verzorgers, Nieuwsbrief oktober 2015
CBS De Bron/ Christinaplaats Christinaplaats 1 3223XE Hellevoetsluis Telefoonnummer 0181 313638 E- mail: info@cbsdebron.vcodekring.nl Website: www.cbs-debrug.nl Nieuwsbrief oktober 2015 Geachte ouders/
Nadere informatieGroep 8 Basisles: Verschil in energiebronnen
Leerkrachtinformatie Deze basisles kunt u op verschillende manieren organiseren: A. Klassikaal (35 minuten) U verzorgt en begeleidt de les. U gebruikt hierbij deze Leerkrachtinformatie en het Werkblad
Nadere informatieSuc6 Cursussen voor mensen. Suc6 Cursusboek 2014/2015
Cursussen voor mensen Suc6 Cursusboek 2014/2015 Inleiding Leren is leuk. Als je iets leert, weet je meer of kun je meer! In dit boekje staan alle cursussen die je bij Suc6 kunt leren. Je kunt samen met
Nadere informatieLesbrief 35. AOW aanvragen.
http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Lesbrief 35. AOW aanvragen. Wat leert u in deze les? Informatie over AOW begrijpen. Uitleg vragen. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den
Nadere informatieEen instructietekst is een doe-tekst. In een instructietekst lees je hoe je iets moet doen of wat je moet doen. Je krijgt ergens aanwijzingen voor.
Hoe maak ik een spaarplan? 1. Bedenk waarvoor je wilt sparen. Als je gaat sparen heb je eerst een doel nodig. Je kunt sparen voor iets leuks, bijvoorbeeld een computerspel of een stripboek, of voor extra
Nadere informatieHoe maak ik in groep 6 een werkstuk?
Hoe maak ik in groep 6 een werkstuk? Jij gaat de komende weken thuis een werkstuk maken. Een werkstuk is een lange weettekst. Het wordt geschreven om iemand iets te leren of te laten weten. Net als in
Nadere informatie- Een docent controleert of jij je huiswerk op hebt geschreven. - Je hebt aanmoediging nodig om je huiswerk te noteren.
Schoolse competenties Competentie 1: Agendagebruik - Je schrijft je huiswerk in je agenda als dit wordt opgegeven. - Je agenda ziet er verzorgd uit. - Een docent controleert of jij je huiswerk op hebt
Nadere informatieAflevering 6: Eigen bedrijf
Aflevering 6: Eigen bedrijf Vragen vooraf: Heb je wel eens een eigen bedrijf gehad? Ken je mensen met een eigen bedrijf? Wat voor soort bedrijf is dat? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Khalid wil een
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieLesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol
Lesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol Voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief Thema s in het boek Lesopzet Doel van de les Uitwerking Bijlage: opdrachtenblad Thema s in het boek
Nadere informatieIn groep 8 gaan we een aantal dingen door het jaar heen doen, namelijk het maken van een:
Beste groep 8-er, In groep 8 gaan we een aantal dingen door het jaar heen doen, namelijk het maken van een: een boekbespreking een werkstuk een boekverslag een spreekbeurt Je krijgt nu in één keer de instructie
Nadere informatieInformatieboekje. Spreekbeurt, leeskring en nieuwskring. 2015 / 2016 groep 8
Informatieboekje Spreekbeurt, leeskring en nieuwskring 2015 / 2016 groep 8 Informatie In dit informatieboekje vind je informatie voor je spreekbeurt, je leeskring en je nieuwskring. De voorbereiding is
Nadere informatieKern 6: geit-pauw-duif-ei
Kern 6: geit-pauw-duif-ei In deze kern leert uw kind Letters: g - ui - au - f - ei Woorden: geit, pauw, duif, ei Alle letters compleet In kern 6 leert uw kind de laatste nieuwe letters. Op het eind van
Nadere informatie(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding
(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding Aan de slag met lezen in beroepsgerichte vakken Voor de verbetering van leesvaardigheid is het belangrijk dat leerlingen regelmatig en veel lezen. Hoe krijg
Nadere informatieJouw werkstuk lever je uiterlijk in op donderdag 20 maart 2014!!
Hoe maak ik in groep 8 een werkstuk? Jij gaat de komende weken thuis een werkstuk maken. Een werkstuk is een lange weettekst. Het wordt geschreven om iemand iets te leren of te laten weten. Net als in
Nadere informatieDoeltaal is voertaal. Engels geven in het Engels. Whitepaper. Doeltaal is voertaal Marion Ooijevaar, 30 januari Introductie
Engels geven in het Engels Introductie Deze whitepaper verschijnt in een serie whitepapers over Engels in het basisonderwijs. De serie bespreekt verschillende onderwerpen die relevant zijn voor leerkrachten
Nadere informatieVERVANGTAAK LICHAMELIJKE OPVOEDING VOOR LANGDURIG GEBLESSEERDEN
VERVANGTAAK LICHAMELIJKE OPVOEDING VOOR LANGDURIG GEBLESSEERDEN Je maakt een werkstuk over een (voor jou) niet zo bekende sport. Je maakt het werkstuk op aan de hand van onderstaande handleiding. Veel
Nadere informatieAflevering 6: Eigen bedrijf
Aflevering 6: Eigen bedrijf Vragen vooraf: Heb je wel eens een eigen bedrijf gehad? Als je een eigen bedrijf zou beginnen, wat voor soort bedrijf zou dat dan zijn? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Khalid
Nadere informatieDriestar lesschema Pabo 1 2014-2015
Driestar lesschema Pabo 1 2014-201 Gegevens opleiding Naam Sandra Kögeler van Helden Klas D1B Dag- of deeltijdopleiding Deeltijd Slb er L. van Hartingsveldt Periode 4 Gegevens stageschool Code Kri Naam
Nadere informatieWerkvormen: Basis 6.1 Kwaliteiten van een vriend Reflectie Subgroepen 30 min 6.2 Hyves-profiel Reflectie Subgroepen (digi) 20 min.
Les 6: Gezocht: een vriend Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten wat ze belangrijk vinden in een vriendschap; Kinderen kunnen een aantal kenmerken en voorwaarden benoemen waar een vriendschap aan moet
Nadere informatieLes 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieLeerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 1: Communiceren en sociaal contact onderhouden
Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 1: : Thema 1 1. Introductieles De leerling vertelt waarom het belangrijk is om goed te presenteren. Arbeidsvoorbereidend
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieAfasie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Afasie Afasie is een taalstoornis ontstaan door hersenletsel. Iemand met afasie heeft moeite met het uiten en het begrijpen van de taal. In deze brochure leest u wat afasie inhoudt en vindt u een aantal
Nadere informatieLespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Lerarenhandleiding Groep 7 & 8
Lespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Lerarenhandleiding Groep 7 & 8 kunnen de definitie van voeding benoemen. weten wat de vier hoofdbestanddelen van voeding zijn en wat de functie
Nadere informatieGeachte docent, Met vriendelijke groeten, Medewerkers van Stichting Vredesburo Eindhoven
Geachte docent, Door moderne communicatiemiddelen zijn we tegenwoordig verbonden met alle plekken op aarde. We zien de opstanden in de Arabische wereld net zo makkelijk aan ons voorbijtrekken, als het
Nadere informatieThema: Nieuw biljet van vijf euro. Handleiding en opgaven niveau A2. Opgave 1: Samen
Handleiding en opgaven niveau A2 Thema: Nieuw biljet van vijf euro Benodigd materiaal - Voor alle leerlingen een exemplaar van Opgavenblad A2 (zie pagina 6) - Voor alle leerlingen drie exemplaren van Werkblad
Nadere informatieChique woorden Weet jij wat deze woorden betekenen? Vraag om de beurt de betekenis van een chique woord aan elkaar.
LES 8: Spijsvertering (2) Chique woorden Weet jij wat deze woorden betekenen? Vraag om de beurt de betekenis van een chique woord aan elkaar. Defecatie - Poepen Borborygmus - Knorrende maag Monosodiumglutamaat
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieDe aarde viert feest
Landbouw graad 1 Lesvoorbereiding De aarde viert feest Zoek een mooi potje, vul het met (bos)grond en versier het. Print en knip de vriendenkaartjes 1 keer uit. Print de vriendenverhalen 1 keer uit. Print
Nadere informatieLESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.
Vrijdag februari 2015 Artikelen: Alle artikelen - 7Days week Inhoud: Leerlingen leren om kritisch te kijken naar de actuele artikelen in 7Days. Leerlingen leren standpunten en argumenten te herkennen.
Nadere informatieBeleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013
Document leerlingenraad Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Inhoud: 1. wat verstaan we onder een leerlingenraad? 2. opzet en organisatie van een leerlingenraad a. samenstelling van
Nadere informatieWELKOM BIJ BOMBERBOT! LES 2: SEQUENTIES I LES 2: SEQUENTIES I WAAR GAAT DEZE LES OVER? INTRODUCTIE
WELKOM BIJ BOMBERBOT! Bij onze lessen horen ook nog een online game, waarin de leerlingen de concepten die ze geleerd krijgen direct moeten toepassen, en een online platform, waarin u de voortgang van
Nadere informatieOntdek je kracht voor de leerkracht
Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te
Nadere informatiewerkbladen thema 5 werk
werkbladen thema 5 werk 5.0 vragen bij de film alleen Kijk naar de film. Geef antwoord op de vragen. eerste ronde filmkijken 1 Jan staat voor het uitzendbureau. Jan heeft werk. Tarik wil taxichauffeur
Nadere informatieVeel kinderen in Oost-Europa leven nog steeds in armoede!!! Meer dan 1 miljoen kinderen wonen daar in kindertehuizen.
Veel kinderen in Oost-Europa leven nog steeds in armoede!!! Meer dan 1 miljoen kinderen wonen daar in kindertehuizen. toekomst voor Roemeense kindertehuiskinderen Help ons helpen! Al enige jaren zetten
Nadere informatieIntroduceren thema Natuurgeweld. tsunami s. centraal rondom natuurgeweld: Thema: Natuurgeweld. laten ontstaan?
Aardrijkskunde Natuurgeweld Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Natuurgeweld In dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal rondom natuurgeweld: 1. Wat zou er moeten gebeuren
Nadere informatieLiefde, voor iedereen gelijk?
Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'
Nadere informatie25 april 2015: aardbeving verwoest Nepal
25 april 2015: aardbeving verwoest Nepal Land Inwoners: 30.430.267 (België: 10.449.361) Oppervlakte: 147.181 km² (België: 30 528 km²) BNP/capita: $ 2 400 (België: $41 700) Bevolking Levensverwachting bij
Nadere informatieKBS De Schothorst. En het beste idee is... Z E L F S T A N D I G I N O N T W I K K E L I N G. In dit nummer:
Z E L F S T A N D I G I N O N T W I K K E L I N G KBS De Schothorst NB 6, 28-01-2015 Nieuwsbrief 2014-2015 NB 6, 28-01-2015 In dit nummer: Het beste idee 1 Carnaval 1 Schoolreis 2 Kinderen en hun sociale
Nadere informatieInformatieboekje schooljaar 2011-2012 groep 6 RKBS De Hofstee Carli Koster Judith Balemans Edwin Kraan Louis Oomen
Informatieboekje schooljaar 2011-2012 groep 6 RKBS De Hofstee Carli Koster Judith Balemans Edwin Kraan Louis Oomen Welkomstwoordje Uw kind zit dit jaar in groep 6A of in groep 6B. In beide groepen hebben
Nadere informatieLES 1 OFFERFEEST, RITUELEN EN DE FILM GODS LAM
LES 1 OFFERFEEST, RITUELEN EN DE FILM GODS LAM Algemene opzet van de les Doelen: " Kinderen kunnen verwoorden hoe het offerfeest gevierd wordt. " Kinderen kunnen zich inleven in de personen uit de film
Nadere informatieMaak zelf geld. Lesvoorbereiding. Verwondering. Kennis
Geld graad 1 Lesvoorbereiding Maak zelf geld Print 1 keer het verhaal Isaura s droom, Toon Isaura's foto op het smartboard Print de Braziliaanse munt, de real uit. Verwondering Lees het verhaal Isaura
Nadere informatieLesvoorbereiding. Inhoudelijke gegevens vak of vormingsgebied: Wereldoriëntatie, China.
Lesvoorbereiding Zakelijke gegevens naam student: Anouk Bluemink stageschool: O.B.S Jan Ligthart, Zelhem Iselinge klas: VR2B mentrix: Mieke van den Berg datum: 13-05-2014 aantal leerlingen: 21 tijd: 13:45-14:35
Nadere informatieVoordoen (modelen, hardop denken)
week 11-12 maart 2012 - hardop-denktekst schrijven B Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet.
Nadere informatieDE INFOBEURS. School, regels, wonen, drugs, Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS 1
DE INFOBEURS Jongeren die nieuw aankomen op de school hebben wellicht veel vragen over hoe het eraan toegaat op de school, of ze kunnen gaan werken, welke stageplekken tof zijn, Daarnaast zijn jongeren
Nadere informatieHANDLEIDING Leerkracht
Lespakket Onderwerp: aanslagen mei 2017 HNDLEIDING Leerkracht Tijd Groep Doelen 60 minuten 5 t/m 8 - Uw leerlingen leren deze les wat er in Manchester is gebeurd. - Uw leerlingen leren deze les wat ze
Nadere informatielezen veilig leren Kinderboekenweek 2010 Tips voor regio zuid Zinnen maken met woorden én beeldtaal zijn Les 1
veilig leren lezen Kinderboekenweek 2010 Tips voor regio zuid Auteur: Josée Warnaar Zinnen maken met woorden én beeldtaal Regio noord en midden hebben kern 2 behandeld als de Kinderboekenweek begint. Regio
Nadere informatieAfbeeldingen in binaire code
U UNPLUGGED Afbeeldingen in binaire code Lestijd: 20 minuten Deze basisles omvat alleen oefeningen. Er kunnen inleidende en afrondende suggesties worden gebruikt om dieper op het onderwerp in te gaan als
Nadere informatiewerkbladen thema 7 DE BASISSCHOOL
werkbladen thema 7 DE BASISSCHOOL 7.0 vragen bij de film alleen Kijk naar de film. Geef antwoord op de vragen. eerste ronde filmkijken 1 2 3 Badria vindt Nederlands moeilijk. De juf komt op huisbezoek.
Nadere informatieSpreken - Presenteren HV 1. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52520
Spreken - Presenteren HV 1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 July 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52520 Dit lesmateriaal is gemaakt
Nadere informatieTe veel, te rijk, te weinig. Waterpark Lankheet
Waterpark Lankheet Erfgoed/NME project voor groep 8 Handleiding leerkracht Opdrachtgever: Waterpark Lankheet en Commissie Culturele Vorming Haaksbergen Bronmateriaal: Waterpark Lankheet/Historische Kring
Nadere informatieDit stappenplan is ingevuld door:
STAPPENPLAN Dit stappenplan is ingevuld door: Dit is jullie opdracht: Bekijk de kranten en/of nieuwssites die je toegewezen krijgt. Ga op zoek naar een nieuwsartikel waarin techniek een belangrijke rol
Nadere informatieHet Amsterdam Museum gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen.
2 INTRODUCTIE Het programma is gemaakt door het. Het gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen. Een schilderij is gemaakt door een schilder. In het museum zijn ook voorwerpen te zien. Het
Nadere informatieBijlage 1. Beste ouders/verzorgers van de leerlingen van groep 3/4,
Bijlage 1 Brief aan de ouders Beste ouders/verzorgers van de leerlingen van groep 3/4, De komende periode gaan wij aan de slag met het thema feesten. We bespreken allerlei feestelijke momenten in het jaar
Nadere informatieDiscriminatie? Niet in onze school!
Discriminatie? Niet in onze school! voorlichting, training, lesmateriaal en advies voortgezet onderwijs Hé homo, doe s normaal! Uitsluiten, uitschelden en pesten horen niet bij een school waar leerlingen
Nadere informatieThema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?
Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een
Nadere informatieHoe ben jij KNAP??? >> Doe nu de test! Ga naar de 'Vragenlijst' Howard Gardner
Hoe ben jij KNAP??? Je zou talent kunnen omschrijven als ergens heel goed in zijn. Elk mens heeft zo z n eigen talenten. Zelfs de grootste luilak die heeft namelijk een slaaptalent en een lui op de bank
Nadere informatie= iemand die vertelt of schrijft over het nieuws. = de politie zorgt ervoor dat het veilig is.
Woordenschat blok 1 gr5 Les 1 De journalist De politie De acteur De chirurg De soldaat De receptionist De portier Het personeel Het bedrijf De werkloze De werknemer = iemand die vertelt of schrijft over
Nadere informatieAflevering 2: Solliciteren Docentenblad HO bij opdracht 1 en 2 (pagina 15, 16 en 17 van het cursistenmateriaal)
Aflevering 2: Solliciteren Docentenblad HO bij opdracht 1 en 2 (pagina 15, 16 en 17 van het cursistenmateriaal) Doel: kunnen spreken over je eigen competenties. Tijd: afhankelijk van gekozen werkvorm (betekenis
Nadere informatieTechnisch lezen Methode: Lijn 3 - Alle letters kennen. - Van deze letters woorden kunnen maken. - Correct en vlot kunnen lezen van. woorden.
Welkom! Van harte welkom in groep 3. Door middel van deze brochure informeren we u aan het begin van het schooljaar graag over belangrijke zaken in deze groep. Neemt u ook regelmatig een kijkje op onze
Nadere informatiePostcode van de bibliotheekvestiging. Vragenlijst 1
Versie: november 2014_2 IN TE VULLEN DOOR BIBLIOTHEEKMEDEWERKER Postcode van de bibliotheekvestiging. De basis en/of Het internet op Vragenlijst 1 Beste deelnemer, U gaat oefenen met internet. De bibliotheek
Nadere informatieLesmateriaal. Waar slaat dat op! Basisonderwijs groep 5 groep 8
Lesmateriaal Waar slaat dat op! Basisonderwijs groep 5 groep 8 Inleiding Binnenkort gaat u met de klas naar de voor Waar slaat dat op!? van Het Gelders Orkest. In deze voorstelling wordt er muziek gemaakt
Nadere informatieVMBO praktische leerweg VMBO theoretische leerweg HAVO VWO
Page of 7 Enquête voortgezet onderwijs Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E. Er zijn in totaal 9 vragen. A. Over jezelf Dit onderdeel bestaat uit zeven vragen. Hoe oud ben je? In welke klas
Nadere informatieEen verzorgingskaart maken voor je huisdier
Een verzorgingskaart maken voor je huisdier Taalhandeling: Instrueren Instrueren ervaarles Schrijftaak: Een verzorgingskaart maken voor iemand die jouw huisdier verzorgt. instructieles oefenlesles Lesdoel:
Nadere informatieHAND L E ID IN G. behorende bij de website. hoeradicaalbenjij.nl
HAND L E ID IN G behorende bij de website hoeradicaalbenjij.nl Beste gespreksleider, Dank voor het downloaden van deze handleiding, behorende bij de quiz Hoe Radicaal Ben jij?. Deze quiz werd ontwikkeld
Nadere informatieWalk4Food Handleiding
Walk4Food Handleiding Inhoud Inleiding 3 1. Wat is Walk4Food? 3 2. Samenstelling team 4 3. De organisatie stap voor stap 4 4. Na afloop van de sponsorloop 5 5. Tips 6 Bijlage: Opzet persbericht 7 2 Inleiding
Nadere informatieWerkstuk wizard Hulpvragen
Hulpvragen Hulpvragen dieren Waarnemen Hoe ziet het dier eruit? Hoe beweegt het dier? Welke geluiden maakt het dier? Hoe voelt het dier aan? Hoe reageert het dier op je? Hoe neemt het dier waar? Leven
Nadere informatieSpreekopdrachten thema 1 Voorstellen
Spreekopdrachten thema 1 Voorstellen Opdracht 1 bij 1.2 * Doe de opdracht met de groep. Uitleg voor de docent: De cursisten lopen door elkaar door het lokaal. Laat de cursisten elkaar in tweetallen begroeten,
Nadere informatieLes 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar
Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Overzicht Doelen Leerlingen vormen een beeld bij het onderzoek van de professor Leerlingen vergroten hun woordenschat door het leren van nieuwe vaktermen
Nadere informatieVragenlijstresultaat
17/04/2017 18:24 Organisatiemanagement Huisvesting en voorzieningen Kinderen vinden hun lokaal gezellig. Kinderen vinden dat de school er gezellig uit ziet. Kinderen vinden dat de gangen en de wc s netjes
Nadere informatieInhoudsopgave. Inhoud van de leskist
Inhoudsopgave Inhoud van de leskist... Inleiding... Leerdoelen... Opbouw van de les 1. Voorbereiding voor de leerkracht... 2. Introductie Brief van de jutter... 3. Veldwerk in de schoolomgeving Afval jutten...
Nadere informatie