RUP Kleine Kerkvoetweg

Transcriptie

1 v o o r o n t w e r p v e r s i e v e r z o e k t o t r a a d p l e g i n g a u g u s t u s Gemeente Grimbergen Prinsenstraat Grimbergen tel fax D+A CONSULT, Studiebureau voor Ruimtelijke Planning, Infrastructuur en Bouw info@daconsult.be Meiboom 26, 1500 Halle T F Borchtstraat 28, 2800 Mechelen T F

2

3 colofon RUP Kleine Kerkvoetweg Opdrachtgever: Gemeente Grimbergen Opdrachthouder: D+A Consult nv Meiboom Halle Opgemaakt door ondergetekende ontwerper, Ann Lambrechts Erkend Ruimtelijk Planner fase document datum revisie versie 1 voorstudie 07/07/2010 WRO voorontwerp 02/12/2010 WRO 2.1 voorontwerp met m.e.r.-screening 29/03/2011 WRO 2.2 voorontwerp met m.e.r.-screening dossier verzoek tot raadpleging 16/05/2011-evl WRO voorontwerp herwerking concept 28/11/2011-evl WRO 3.1 voorontwerp bijsturing herwerkt concept 16/01/2012 WRO 3.2 voorontwerp bijsturing herwerkt concept 14/02/2012 WRO 3.3 voorontwerp bijsturing 24/04/2012 WRO 3.4 voorontwerp versie plenaire vergadering versie verzoek tot raadpleging 11/07/2012 ALA 3.5 voorontwerp versie verzoek tot raadpleging 23/08/2012-evl ALA

4

5 Toelichtingsnota 2 60

6

7 I nhoudstafel 0. Leeswijzer Inleiding A a n l e i d i n g v o o r d e o p m a a k v a n h e t R U P K l e i n e K e r k v o e t w e g S i t u e r i n g v a n h e t R U P K l e i n e K e r k v o e t w e g Bestaande ruimtelijke toestand Relatie met de structuurplannen R u i m t e l i j k S t r u c t u u r p l a n V l a a n d e r e n R u i m t e l i j k S t r u c t u u r p l a n V l a a m s - B r a b a n t Vanuit de gewenste nederzettingsstructuur Vanuit de gewenste mobiliteitsstructuur R u i m t e l i j k S t r u c t u u r p l a n G r i m b e r g e n Vanuit de gewenste open ruimte structuur Vanuit de gewenste nederzettingsstructuur Vanuit de gewenste verkeers- en vervoersstructuur Bestaande juridische en planningscontext B e s t a a n d e j u r i d i s c h - a d m i n i s t r a t i e v e a s p e c t e n Gewestplan Plannen van aanleg Ruimtelijke uitvoeringsplannen Vergunde niet-vervallen verkavelingen Beschermde monumenten en landschappen Milieuvergunningen

8 4. 2. B e s t a a n d e j u r i d i s c h - t e c h n i s c h e a s p e c t e n R e l e v a n t e w e t g e v i n g, s t u d i e s e n p l a n n e n Mobiliteitsplan Inventaris van het bouwkundig erfgoed (VIOE) Landschapsatlas Atlas der buurtwegen Biologische waardering Recreatief en functioneel fietsroutenetwerk Knelpunten en potenties K n e l p u n t e n P o t e n t i e s Doelstellingen, concepten en visie D o e l s t e l l i n g e n R u i m t e l i j k e c o n c e p t e n Afwerken van de Grimbergse dorpsrand Uitbouwen van een netwerk voor langzaam verkeer De Maalbeekvallei als groene ruggengraat RUP als stapsteen in centrumnetwerk G e w e n s t e r u i m t e l i j k e s t r u c t u u r I n r i c h t i n g s v o o r s t e l l e n Effecten van het RUP O n d e r z o e k t o t m. e. r Methodiek Toepassingsgebied Planonderdelen en afwegingskader Beoordeling milieueffecten Alternatieven Grensoverschrijdende effecten Besluit W a t e r t o e t s Oppervlakte- en grondwaterhuishouding

9 Besluit Gevolgen voor de juridische bestaande toestand G e w i j z i g d e j u r i d i s c h - a d m i n i s t r a t i e v e a s p e c t e n Opsomming van strijdige en op te heffen voorschriften Ruimtebalans R e g i s t e r m o g e l i j k e p l a n b a t e n, p l a n s c h a d e e n b e s t e m m i n g s w i j z i g i n g s c o m p e n s a t i e G e w i j z i g d e j u r i d i s c h - t e c h n i s c h e a s p e c t e n Administratieve inlichtingen overleg en inspraak A d m i n i s t r a t i e v e i n l i c h t i n g e n M. e. r. - s c r e e n i ng Advies van de dienst BGP Verzoek tot raadpleging Besluit van de dienst MER P l e n a i r e v e r g a d e r i n g O p e n b a a r o n d e r z o e k A d v i e s v a n h e t c o l l e g e b u r g e m e e s t e r e n s c h e p e n e n Bijlagen

10

11 0. L E E S W I J Z E R Een ruimtelijk uitvoeringsplan bevat: 1. een grafisch plan dat aangeeft voor welk gebied of welke gebieden het plan van toepassing is; 2. de erbij horende stedenbouwkundige voorschriften inzake de bestemming, de inrichting en/of het beheer; 3. een weergave van de feitelijke en juridische toestand in tekst en op kaart; 4. een toelichtingsnota met: een beknopte situering en afbakening van het RUP en duiding van het initiële programma van ruimtelijke acties voor het plangebied; de relatie met het ruimtelijk structuurplan of de ruimtelijke structuurplannen waarvan het een uitvoering is; de relatie met de bestaande juridische context en de planningscontext; een overzicht van knelpunten en potenties; een visie op de gewenste ruimtelijke structuur en de gewenste ruimtelijke ontwikkeling; het onderzoek tot significante milieueffecten (= m.e.r.-screening). De screening betreft het onderzoek naar het al dan niet voorkomen van aanzienlijke milieueffecten ten gevolge van het voorgenomen plan of programma. Bij elke beslissing over een plan, programma of vergunning moet de bevoegde overheid eveneens nagaan of er schade kan ontstaan aan het watersysteem. Dit wordt onderzocht met behulp van de watertoets; in voorkomend geval een overzicht van de conclusies van het ruimtelijk veiligheidsrapport, het plan-mer, passende beoordeling en andere verplicht voorgeschreven effectenrapporten; een overzicht van wijzigingen ten opzichte van de vroegere juridische toestand. Dit overzicht bevat een limitatieve opgave van de voorschriften die strijdig zijn met het ruimtelijk uitvoeringsplan en die opgeheven worden. in voorkomend geval een register, al dan niet grafisch, van de percelen waarop een bestemmingswijziging wordt doorgevoerd die aanleiding kan geven tot planschadevergoeding, planbatenheffing zoals bedoeld in de codex ruimtelijke ordening of een compensatie zoals omschreven in het grond- en pandenbeleid een overzicht van de administratieve inlichtingen. De gevolgen voor de juridischadministratieve en juridisch-technische aspecten worden gevaloriseerd bij goedkeuring van het voorliggende RUP. Het grafisch plan en de erbij horende stedenbouwkundige voorschriften hebben verordenende kracht. 6 60

12

13 1. I N L E I D I N G 1.1. Aa n l e i d i n g v o o r d e o p m a a k v a n h e t R U P K l e i n e K e r k v o e t w e g De opmaak van het RUP Kleine Kerkvoetweg kadert binnen de acties van de gemeente Grimbergen om te komen tot de gewenste ruimtelijke structuur. Binnen de contouren van het RUP wordt een seniorenproject uitgewerkt met een uitbreiding van het woon- en zorgcentrum Heilig Hart en serviceflats. Via de opmaak van het RUP wenst de gemeente een kernversterkend project uit te werken. Tevens wordt in het RUP een kader gecreëerd om het aantal woonlagen af te stemmen op het kernversterkende karakter. Luchtfoto met aanduiding van de site (bron: Bing Maps, eigen verwerking) 7 60

14 1.2. S i t u e r i n g v a n h e t R U P K l e i n e K e r k v o e t w e g Situering van het RUP (oranje stip) (bron: eigen verwerking, 2010) Het RUP Kleine Kerkvoetweg ligt in de hoofdkern van Grimbergen. Deze kern wordt doorkruist door de N211-Vilvoordsesteenweg en de N202-Brusselsesteenweg. Via de A12 en de E19 wordt de verbinding met Antwerpen verzorgd. Dwars door de kern van Grimbergen stroomt de Maalbeek, een belangrijke zijbeek van de Zenne. 8 60

15 2. B E S TA A N D E R U I M T E L I J K E TO E S TAN D Het RUP Kleine Kerkvoetweg ligt in het residentiële Grimbergen, op de rand van het hoofddorp. Hier primeert met andere woorden de woonfunctie. Deze woonfunctie wordt ondersteund door een uitgebreid aanbod aan lokale woonondersteunende voorzieningen (handel, horeca, diensten,...). Deze voorzieningen vinden we ook in de onmiddellijke omgeving van het RUP Kleine Kerkvoetweg terug. Zo liggen onder meer het historische centrum (met gemeentehuis, handelszaken, diensten allerhande,..), het gemeentelijk openluchtzwembad ( de Lammekens ) en de begraafplaats van Grimbergen op wandelafstand van het RUP. Naast deze woonondersteunende functies onderscheidt Grimbergen zich eveneens door haar erfgoedwaarde. Zo vinden we in de dorspkern en op wandelafstand van het RUP heel wat waardevol cultuurhistorisch patrimonium (Norbertijnenabdij, Sint-Servaasbasiliek,..). Tevens zijn heel wat woningen in de dorpskern overblijfselen uit het verleden. In de Maalbeekvallei een belangrijke open ruimte structuur binnen Grimbergen- vinden we eveneens heel wat elementen typerend voor dit landschap terug (hoeves, molens,..). Deze valleistructuur uit zich in een glooiend landschap, met lokaal sterke hoogteverschillen. Deze hoogteverschillen vinden we ook in het plangebied van het RUP terug: het maaiveldniveau varieert hier tot plaatselijk 7m. Het projectgebied ligt vlakbij de Maalbeekvallei, waarvan het groene karakter zich tot vlakbij de site doet voelen. In de verte: het WZC Heilig Hart. Onder invloed van de verstedelijkingsdruk vanuit Brussel ontstond geleidelijk aan een uitwaaierende bebouwingskrans rond het compacte historisch centrum bestaande uit verkavelingen en lintbebouwing. In de omgeving van het RUP vinden we zo lintbebouwing langs de Vilvoordsesteenweg en verkavelingen rond de Costermansstede en aan de Driekastanjelaarsstraat terug. De grens met het historische centrum van Grimbergen wordt gevormd door de N211- Vilvoordsesteenweg. Deze weg zorgt voor de verbinding van Vilvoorde met Wolvertem. Ze wordt momenteel als alternatief gebruikt om de drukte en files op de R0 en de A12 te vermijden. 9 60

16 Het gebied van het RUP zelf omvat 2 sites. In het noorden wordt ze ingevuld door het woon- en zorgcentrum (WZC) Heilig Hart 1. De ontsluiting van dit rusthuis gebeurt via de Veldkantstraat. Het WZC Heilig Hart gezien vanaf de Veldkantstraat In het zuidelijk deel van het RUP vinden we een villa en een hotel ( Abbey ) terug, met in- en uitrit langs de Kerkeblokstraat. In dit hotel bevinden zich tevens enkele gemeenschappelijke functies, zoals vergader- en seminariezalen en een restaurant. Aanpalend aan het hotel in het binnengebied van het RUP- liggen circa 75 open lucht parkeerplaatsen. Het hotel Abbey langs de Kerkeblokstraat met aanpalend parkeerplaatsen in open lucht Tussen het noordelijk en zuidelijk deel van het RUP loopt de Kleine Kerkvoetweg, een recreatieve fiets- en wandelroute die doorloopt tot het Grimbergse centrum. De recreatieve route Kleine Kerkvoetweg met rechts zicht op het WZC Heilig Hart 1 Dit rusthuis heeft een capaciteit van 150 kamers. Tevens is een dagcentrum voorzien

17 3. R E L AT I E M E T D E S T R U C T U U R P L AN N E N 3.1. R u i m t e l i j k S t r u c t u u r p l a n V l a a n d e r e n Het Vlaams Parlement heeft op 19 december 1997 het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen goedgekeurd. De herziening van het RSV werd tevens definitief vastgesteld door de Vlaamse regering (besluit van 12/12/2003) en bij decreet bekrachtigd op 19/03/2004. Het deel van Grimbergen waarbinnen het projectgebied valt, behoort tot het buitengebied. Het beleid is hier gericht op: Het vrijwaren van de essentiële functies zoals natuur, bos, landbouw, wonen en werken op niveau van het buitengebied Het tegengaan van versnippering De bundeling van ontwikkelingen aan de kernen waarbij nieuwe woonprojecten een minimale dichtheid van 15 woningen per hectare dienen te respecteren De inbedding van landbouw, bos en natuur in goed gestructureerde gehelen. Bij de ontwikkeling van structuurbepalende activiteiten en functies in het buitengebied wordt het bestaande fysische systeem als uitgangspunt genomen. Het ruimtelijke beleid en milieubeleid worden hierop afgestemd R u i m t e l i j k S t r u c t u u r p l a n V l a a m s - B r a b a n t Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaams-Brabant (RSVB) werd op 11 mei 2004 definitief vastgesteld door de provincieraad en werd op 7 oktober 2004 bij ministerieel besluit goedgekeurd Vanui t de gew ens te ne derze ttingsstr uc t uur Grimbergen wordt geselecteerd als hoofddorp. In het buitengebied zijn het de hoofddorpen die hoofdzakelijk de dynamiek inzake wonen, commerciële voorzieningen, administratieve dienstverlening en lokale bedrijvigheid dienen op te nemen. De ecologische infrastructuur dient te worden versterkt ter verbetering van de leefbaarheid van de kern (wonen). Waar mogelijk wordt de ecologische infrastructuur gekoppeld aan de andere ontwikkelingen (aanleg openbaar domein, parken,...). Het wonen dient prioritair te worden gestimuleerd met aandacht voor de differentiatie van het woningaanbod. De woonkwaliteit dient maximaal te worden ondersteund. Lokale voorzieningen worden uitgebouwd ter optimalisering van het functioneren van het hoofddorp. Bovenlokale voorzieningen kunnen beperkt uitgebouwd worden, voor zover het niet aangewezen is deze in stedelijke gebieden onder te brengen. De administratieve functies worden maximaal gebundeld. Binnen de hoofddorpen zal aandacht worden geschonken aan het cultureel erfgoed. De uitbouw of versterking van een (boven)lokaal openbaar en collectief vervoersnet is prioritair en moet door de inplanting van dynamische functies ondersteund worden

18 Laagdynamische recreatie wordt met aandacht voor de ecologische aspecten versterkt en/of uitgebouwd. Een bundeling van verschillende lokale recreatieve functies wordt nagestreefd Vanui t de gew ens te mobi liteits s tr uc t uur De N211-Vilvoordsesteenweg van de N47 (Opwijk) tot R22 (Vilvoorde) wordt geselecteerd als secundaire weg type III. Een secundaire weg type III garandeert van een vlotte doorstroming van het openbaar vervoer en de fiets. De verbindingsfunctie voor het autoverkeer is hieraan ondergeschikt. Doorgaans wordt dit type wegen ontdubbeld door een hoofdweg, waardoor de verkeersfunctie voor het autoverkeer verminderd is R u i m t e l i j k S t r u c t u u r p l a n G r i m b e r g e n Definitief goedgekeurd dd. 27 januari Vanui t de gew ens te o pen ruimte str uc tu ur Uittreksel uit de gewenste open ruimte structuur met situering van de site (rode stip) (bron: structuurplan Grimbergen, 2010) De Maalbeek is ruimtelijk structurerend op bovenlokaal en lokaal niveau. Samen met zijn hoeves, molens, poelen, bomenrijen, e.d. wordt de Maalbeek als belangrijk erfgoedbaken binnen het landschap gevrijwaard in de afbakening van ruimte voor landbouw, natuur en bos in de regio Zenne-Dijle-Pajottenland. Het projectgebied maakt deel uit van het waardevol landschap van bovenlokaal niveau van de Maalbeek. Dit landschap wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van watermolens, een aantal typische Brabantse hoeven en het beekdal van de Maalbeek met interessante bos- en weidevegetaties. De dorpskern van Grimbergen samen met de abdij en het Prinsenkasteel is één grote historische site met tal van monumenten en relicten van oude aanlegpatronen. De toren van de abdijkerk is een landschappelijk baken

19 Vanui t de gew ens te ne derze ttingsstr uc t uur Uittreksel uit de gewenste nederzettingsstructuur met situering van de site (rode stip) (bron: eigen verwerking, 2010) Grimbergen wordt in het provinciaal ruimtelijk structuurplan als hoofddorp aangeduid (zie 3.2.1). Het projectgebied ligt op de rand van het hoofddorp. Aandacht voor seniorenhuisvesting Door de vergrijzing van de bevolking in de gemeente Grimbergen wordt de nodige aandacht voor seniorenhuisvesting gevraagd. Het gemeentebestuur wenst te voorzien in kleine woningen en serviceflats in de centrumgebieden waardoor de senioren gerelateerd blijven aan hun vroegere woonplaats. Het WZC Heilig Hart vormt één van de lopende projecten omtrent seniorenhuisvesting. Daarnaast wil de gemeente zich ook in de toekomst engageren om de inplanting voor seniorenhuisvesting te stimuleren. Door de bijzondere bepalingen in het gewestplan Halle-Vilvoorde betreffende de woongebieden waarbij het aantal woonlagen wordt beperkt in alle gemeenten in de rand rond Brussel (artikel 8: maximaal 2 woonlagen) kan het aanbieden van financieel haalbare ontwikkelingen voor seniorenwoningen, in het gedrang komen. In functie hiervan wenst de gemeente het mogelijk te maken door middel van een RUP het aantal woonlagen op selectieve plaatsen te verhogen. Vanuit de problematiek voor seniorenhuisvesting wordt het gebied van het RUP Kleine Kerkvoetweg in het structuurplan vermeld als mogelijke plaats tot ontwikkeling. Via het RUP Kleine Kerkvoetweg kan een opdrijven van het aantal woonlagen ten opzichte van het gewestplan mogelijk worden gemaakt. Op deze manier wordt tegemoet gekomen aan het doelgroepenbeleid

20 Vanui t de gew ens te ve rkeers - en ve r vo e rsstr uc tu ur Uittreksel uit de gewenste verkeers- en vervoersstructuur met aanduiding van de site (rode stip) (bron:eigen verwerking, 2010) De N211-Vilvoordsesteenweg vormt een belangrijke doorgaande verbinding binnen de gemeente. Deze weg wordt op provinciaal niveau geselecteerd als secundaire weg type III (zie 3.2.2). Tevens wordt de N211 geselecteerd als een belangrijke bovenlokale functionele fietsroute. De Veldkantstraat wordt geselecteerd als lokale ontsluitingsweg. Lokale ontsluitingswegen geven ontsluiting van een lokaal gebied naar een weg van hogere categorie. De hoofdfunctie is verzamelen op kern-/wijkniveau met als aanvullende functie het toegang geven. Pas in tweede instantie heeft ze een verbindende functie. Toegang geven neemt een belangrijke plaats in. De Kerkeblokstraat wordt geselecteerd als alternatieve functionele & recreatieve fietsroute

21 4. B E S TA A N D E J U R I D I S C H E E N P L AN N I N G S C O N T E X T 4.1. B e s t a a n d e j u r i d i s c h - a d m i n i s t r a t i e v e a s p e c t e n Gew estp lan Uittreksel uit het gewestplan Halle-Vilvoorde (bron: AGIV, eigen verwerking) Het plangebied ligt in woongebied Planne n va n aanleg Niet van toepassing R u imtelijke ui t vo e rings planne n Niet van toepassing Vergunde ni et - verva llen ve rkave linge n Er zijn geen vergunde niet-vervallen verkavelingen binnen het plangebied

22 B eschermde monume n ten en landscha ppe n Er bevinden zich meerdere geklasseerde dorpsgezichten in de onmiddellijke omgeving van het RUP: De Maalbeekvallei dd. 09/07/1980 De Dorpskern van Grimbergen dd. 17/02/1997 Prinsenhof dd. 09/07/1980 Geklasseerd dorpsgezicht De Maalbeekvallei Geklasseerd dorpsgezicht De Dorpskern van Grimbergen Geklasseerd dorpsgezicht Prinsenhof Kaart beschermingen (bron: AGIV, eigen verwerking) M ilieuve r gunningen Het woon- en zorgcentrum beschikt over de nodige milieuvergunningen B e s t a a n d e j u r i d i s c h - t e c h n i s c h e a s p e c t e n Wegenis Bestaande rooilijnplannen / Bestaande wegen Veldkantstraat -buurtweg n 8. Verbreding 03/09/1954 Kerkeblokstraat -buurtweg n 26 Bestaande voetwegen Kleine Kerkvoetweg - voetweg n 61 Waterlopen Maalbeek (2 de categorie) Eigendomsstructuur Informatie te bekomen bij de gemeente 16 60

23 4.3. R e l e v a n t e w e t g e v i n g, s t u d i e s e n p l a n n e n M o bi liteits plan Bron kaartmateriaal: Mobiliteitsplan definitief dossier 20 mei 2003 herziening 21 mei 2012 Op onderstaande kaarten werd telkens het plangebied aangeduid met een sterretje. Openbaar vervoer Door de Veldkantstraat en de Poddegemstraat rijdt lijn 232 Brussel - Grimbergen 17 60

24 Functioneel fietsroutenetwerk De Veldkantstraat is onderdeel van een lokale functionele fietsroute tussen Grimbergencentrum en Verbrande Brug. Vilvoordsesteenweg is onderdeel van een bovenlokale functionele fietsroute die Meise en Vilvoorde verbindt. De Kerkeblokstraat is onderdeel van een alternatieve bovenlokale functionele fietsroute die Meise en Vilvoorde verbindt (als alternatief op bovenstaande route)

25 Recreatief fietsroutenetwerk De Kerkeblokstraat is onderdeel van een recreatieve fietsroute kanaal Grimbergen (centrum). Maatregelen autoverkeer i.f.v. verkeersveiligheid en leefbaarheid Er wordt een doortochtherinrichting vooropgesteld voor de Vilvoordsesteenweg: Doortochtherinrichting N211 Wolvertemsesteenweg Vilvoordsesteenweg langsheen de dorpskern van Grimbergen. Bij de doortochtherinrichting dient voldoende aandacht te worden geschonken aan voetgangersvoorzieningen en fietsvoorzieningen en dan in het bijzonder aan de oversteekmogelijkheden. De relatie tussen kern en Maalbeekvallei wordt hierdoor versterkt. Het aantal parkeerplaatsen dient tot een minimum te worden beperkt

26 I n ve n taris va n he t bouw kundi g erfgoed (V IOE) De vaststelling van de inventaris van het bouwkundig erfgoed van 14 september 2009 zorgt ervoor dat er voor het eerst een éénduidige en overzichtelijke lijst van het gebouwd patrimonium in Vlaanderen bepaald is. Opname in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed betekent voor elk van de erfgoedobjecten dat zij een vorm van vrijwaring voor de toekomst genieten. Deze vrijwaring verschilt echter sterk van een bescherming als monument. Voor beschermde monumenten gelden immers alle juridische bepalingen uit het monumentendecreet. Door de vaststelling van de inventaris van het bouwkundig erfgoed van 14 september 2009 treden een aantal andere wettelijke bepalingen in de Vlaamse decreet- en regelgeving in werking. Er gelden binnen het onroerend erfgoedbeleid, stedenbouwkundig, woon- en energieprestatiebeleid een aantal uitzonderingsmaatregelen ten gunste van gebouwen uit de vastgestelde inventaris, met als doel die zoveel mogelijk te vrijwaren. De watertoren Heilig Hart Woon- en Zorgcentrum is opgenomen in de inventaris van het bouwkundig erfgoed (ID 75270) (op kaart aangeduid met A ). Het nieuwbouwproject Heilig Hart Woon- en Zorgcentrum werd in 1995 in gebruik genomen. In de tuin staat een watertoren als enige restant van het voormalige Heilig-Hart Gasthuis dat was gesitueerd op de hoek van de Vilvoordsesteenweg en de Veldkantstraat, gesloopt in In 1891 richtten de gezusters baronessen d'overschie een gast- en rusthuis op voor de bejaarden van Grimbergen waarvoor zij het pachthof Van Laethem en in 1901 het ernaast gelegen Koverishof opkochten. Aanvankelijk werden de bestaande volumes verbouwd en aangepast om dan geleidelijk aan gesloopt en vervangen te worden. De watertoren behoort vermoedelijk tot de bouwcampagne van In 1921 werd namelijk de Naamloze Vennootschap Institut du Sacré Coeur opgericht met als doel het instituut te voorzien van een hospitalisatie- en medisch-chirurgische dienst, alsook een rusthuis en een sanatorium in te richten. Hiervoor werden onder leiding van architect L. Pepermans en de Grimbergse aannemer V. Adams in de as van de noordelijke vleugel, langs de Veldkantstraat, twee nieuwe gebouwen met centrale verwarming opgetrokken. Dit geheel werd ingetekend op het kadaster in 1928, samen met nog twee verderop in de straat gelegen volumes waarvan het kleinste, hoewel vierkantig, overeenkomt met de huidige plaats van de watertoren. Nog vóór W.O.II was de toren buiten gebruik. Beeld van de watertoren (bron: VIOE, 2010) 20 60

27 Daarnaast zijn er nog meerdere relicten in de onmiddellijke omgeving opgenomen in de inventaris. Hieronder volgt een overzicht van de relicten die van belang kunnen zijn voor een verdere ontwikkeling van het projectgebied: Neoclassicistisch burgerghuis (ID 75272) (op kaart aangeduid met B ) Burgerhuis (neotraditionele stijl) (ID 75272) (op kaart aangeduid met C ); Hoekpand Blijenkeer (ID 75200) (op kaart aangeduid met D ) Omhaagde begraafplaats van 1932 (ID 75271) (op kaart aangeduid met E ) Villa Alexis (ID: 75274) (op kaart aangeduid met F ) Landhuis Sint-Servaashof (laat-classicistisch) (ID 75273) (op kaart aangeduid met G ) Burgerhuis (ID 75237) (op kaart aangeduid met H ) Burgerhuis (ID 75206) (op kaart aangeduid met I ) A E D C H B G F I Luchtfoto met aanduiding relicten opgenomen in VIOE (bron: Bing Maps, eigen verwerking) L andschapsatlas Ten noordwesten van het projectgebied bevindt zich de ankerplaats Maalbeek ten oosten van Grimbergen (code A20065). De Maalbeek is hierbij van historische waarde. De beek, met haar watermolens en oude hoeves, vormde immers een belangrijke economische ader. De dorpskern is samen met de abdij en het Prinsenkasteel één grote historische site met tal van monumenten en sporen van oude aanlegpatronen. De toren van de abdij is van esthetische waarde voor de ankerplaats: vanuit de wijde omgeving is deze zichtbaar en geeft ze identiteit en karakter aan het landschap

28 Kaart met situering van de ankerplaats Maalbeek ten oosten van Grimbergen (bron: AGIV, eigen verwerking) In de buurt van het plangebied bevindt zich de relictzone Tangebeek-Maalbeek- Prinsenbos-Grimbergen (code R20032). De esthetische waarde van deze zone wordt in belangrijke mate bepaald door de barokke abdijkerk (en tevens parochiekerk) die door haar hogere ligging ten opzichte van de rest van de gemeente een absolute baken vormt. Naast deze kerk zijn er tal van 18 de eeuwse panden te bewonderen op het kerkplein. Aan de Maalbeek zijn er naast 5 watermolens ook nog prachtige Brabantse hoeven te bewonderen. Het Prinsensbos met de ruïne van het Prinsenkasteel en 17 de eeuwse bijgebouwen van het kasteel vormen eveneens romantische ensembles met heel wat afwisseling. Kaart met situering van de relictzone Tangebeek-Maalbeek-Prinsenbos-Grimbergen (bron: AGIV, eigen verwerking) 22 60

29 At l a s der buur tw e gen Uittreksel uit de atlas der buurtwegen (bron: provincie Vlaams-Brabant, 2010) De wet van 10 april 1841 op de buurtwegen definieert het begrip buurtwegen en het statuut ervan. Deze wegen zijn ingetekend in de buurtwegenatlas die nu ook in digitale vorm beschikbaar is. Deze atlas kan als instrument dienen voor de ontwikkeling en herwaardering van een netwerk van trage wegen. Binnen het plangebied situeren zich de volgende voet- en buurtwegen: N buurtweg Wijziging 26 Kerkeblokstraat / 8 Veldkantstraat Verbreding (dd. 03/09/1954) N voetweg Wijziging 61 Kleine Kerkvoetweg / B i ologische w aardering De biologische waarderingskaart werd opgemaakt door het Instituut voor Natuurbehoud. Hierin werden de biologische waardevolle en minder waardevolle gebieden (bwk-kaart) op uniforme wijze geïnventariseerd en geëvalueerd. Voor het gebied van het RUP duidt de biologische waarderingskaart geen als biologisch waardevol gekarteerde delen aan. Aansluitend bij het RUP en in de Maalbeekvallei ligt biologisch (zeer) waardevol gebied

30 Legende Biologisch minder waardevol Complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle gebieden Complex van biologisch minder waardevolle, waardevolle en zeer waardevolle elementen Complex van biologisch minder waardevolle en zeer waardevolle elementen Biologisch waardevol Complex van biologisch waardevolle en zeer waardevolle elementen Biologisch zeer waardevol Faunistisch belangrijke gebieden Biologische waarderingskaart (bron: AGIV, eigen verwerking) R ecreatief en functioneel fietsroutene tw erk Legende Recreatief fietsroutenetwerk Functioneel fietsroutenetwerk Uittreksel uit het functioneel en recreatief fietsroutenetwerk met aanduiding van de site (rode contour) (bron: provincie Vlaams-Brabant, 2010) Het RUP Kleine Kerkvoetweg is goed bereikbaar via het provinciale fietsroutenetwerk. Het gebied wordt doorkruist door een recreatieve fietsroute langs de Kleine Kerkvoetweg. Langs het zuiden takt het gebied via de Kerkeblokstraat aan op het functioneel fietsroutenetwerk

31 5. K N E L P U N T E N E N P O T E N T I ES 5.1. K n e l p u n t e n De Kleine Kerkvoetweg wordt door hoog opgaande beplanting aan het zicht onttrokken. De voetweg is niet duidelijk aanwezig op de site, desondanks het feit dat ze een belangrijke functionele wandelroute en recreatieve fietsroute naar het centrum van Grimbergen vormt. De open lucht parkeerplaatsen aanpalend aan hotel Abbey zijn ruimtelijk slecht ingekaderd. Het aantal toegelaten woonlagen volgens het gewestplan is ontoereikend om een kernversterkend project gericht op senioren te voorzien indien tegelijkertijd een open karakter voor de onbebouwde ruimte dient te worden gerespecteerd P o t e n t i e s De 2 sites lenen zich door hun ligging langs de Kleine Kerkvoetweg en nabij het Grimbergse dorpscentrum goed tot inrichting van een kernversterkend project. Door de sites in samenhang met elkaar te ontwikkelen kan het kernversterkende karakter opgedreven worden. Het gebied heeft een relatief open en groen karakter en is uitnodigend om door te wandelen. Het wordt immers doorkruist door de Kleine Kerkvoetweg en de daarop aantakkende zijpaadjes. De niveauverschillen op terrein kunnen benut worden voor een integratie van de op te richten bouwvolumes. Langs de Kleine Kerkvoetweg loopt een recreatieve fietsroute van de provincie Vlaams Brabant. Langs de Kerkeblokstraat loopt een alternatieve functionele en een recreatieve fietsroute. De nabijheid van het centrum van Grimbergen, met verschillende overblijfselen uit het verleden (kerk, abdij,..). De vallei van de Maalbeek levert een belangrijke natuurwaarde aan de omgeving. Het bouwkundig erfgoed (watertoren) geeft een eigen uitstraling aan de plek

32

33 6. D O E L S T E L L I N G E N, CONCE P T E N E N V I S I E 6.1. D o e l s t e l l i n g e n Het RUP Kleine Kerkvoetweg wordt opgemaakt om een kernversterkende herinrichting van de gronden van onder meer het WZC Heilig Hart en t Wit Paard mogelijk te maken. Volgende aandachtspunten gelden hierbij: ontwikkelen van een samenhangend kernversterkend project gericht op senioren; afstemmen van het aantal woonlagen in functie van kernversterking; de Kleine Kerkvoetweg actief inschakelen in het recreatieve netwerk van Grimbergen; functionele versterking van het Grimbergse centrum; een link met de groene Maalbeekvallei tot stand brengen; een groene inkadering van de publieke ruimte R u i m t e l i j k e c o n c e p t e n Vier ontwerpconcepten synthetiseren de ontwerpstrategie voor het plangebied. Ze leveren de fundamenten voor de gewenste ruimtelijke structuur. Tevens motiveren ze de oriëntatie van de toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen in het plangebied Af w erk en va n de G rimbe rgse dor ps rand Grimbergen wordt gekenmerkt door een historisch centrum met een compacte uitstraling. Deze ruimtelijke structuur wordt geleidelijk aan uitgehold door willekeurige verkavelingen en lintbebouwing. Beleidsmatig wordt een behoud en versterking van het compacte, gestructureerde karakter vooropgesteld. Het RUP Kleine Kerkvoetweg wil tegemoet komen aan deze beleidsdoelstelling door principes van een duurzame ruimtelijke ordening toe te passen, zoals onder meer verticale stapeling en een minimale footprint. Vanuit de optiek van een efficiënt ruimtegebruik wordt tevens aandacht geschonken aan het inschakelen van reeds aanwezige bruikbare ruimtelijke en functionele eenheden op de site. Bovendien kan door dergelijke principes te 26 60

34 hanteren, de nog resterende open ruimte gevrijwaard worden van bebouwing en kan meer aandacht geschonken worden aan een kwalitatieve groene inrichting U i tb o uw en va n een ne tw erk vo or langzaam ve rkeer Teneinde duurzame vormen van transport aan te moedigen bij de bewoners van Grimbergen dienen efficiënte verbindingen voor voetgangers en fietsers gerealiseerd te worden. Beleidsmatig wenst men deze verbindingen onder meer te enten op bestaande buurt- en voetwegen. Zo maakt ook de Kleine Kerkvoetweg, die centraal door het plangebied van voorliggend RUP loopt, deel uit van dit netwerk van buurt- en voetwegen. Deze route is van lokaal belang voor Grimbergen aangezien zij doorloopt tot het centrum. Via voorliggend RUP zal de Kleine Kerkvoetweg als route naar het centrum actief ingeschakeld worden binnen het netwerk van lokale buurt- en voetwegen (het zgn. netwerk voor langzaam verkeer ) D e Maalbeekva llei als g roe ne ruggengra at De Maalbeekvallei is met haar typerende gesloten landschapsvorm en ensembles van markant erfgoed (hoeves, watermolens,..) van grote landschappelijke waarde voor Grimbergen. Daarnaast vormt ze een aangenaam kader om te wandelen en te fietsen en bekleedt ze met andere woorden een belangrijke recreatieve functie. Het plangebied van het RUP is strategisch gelegen in het overgangsgebied tussen de Maalbeekvallei en de Grimbergse dorpskern. Langs de Veldkantstraat en de Kleine Kerkvoetweg verraden tal van bomen en struiken de aanwezigheid van de achterliggende vallei. Dit groene karakter zal in het RUP Kleine Kerkvoetweg verder opgedreven worden teneinde een aansluiting met de groene ruggengraat van de Maalbeekvallei mogelijk te maken. Daarnaast zullen ook fysieke 27 60

35 linken met de Maalbeekvallei gelegd worden aan de hand van groene doorsteken voor wandelaars en fietsers R U P als stapste en i n centr um ne tw erk Grimbergen wenst een kwalitatief woonbeleid te voeren. Een belangrijke vereiste hiervoor is de uitbouw van centrumvoorzieningen die het wonen ondersteunen. Met het WZC Heilig Hart en het hotel Abbey zijn er langs de Kleine Kerkvoetweg reeds enkele gemeenschapsvoorzieningen aanwezig. Deze gemeenschapsvoorzieningen functioneren echter los van elkaar. Het RUP Kleine Kerkvoetweg voorziet in een verdere uitbouw en onderlinge verweving van deze voorzieningen. Via de uitbouw van deze voorzieningen kan het RUP als stapsteen worden ingepast in het netwerk van gemeenschapsvoorzieningen dat vandaag reeds latent aanwezig is tussen de Veldkantstraat en het centrum van Grimbergen. Op deze manier vormt zij een functionele versterking van het centrumnetwerk

36 6.3. G e w e n s t e r u i m t e l i j k e s t r u c t u u r Structuurschets van het RUP Kleine Kerkvoetweg in haar omgeving Het RUP Kleine Kerkvoetweg voorziet in een totaalproject voor senioren nabij de dorpskern van Grimbergen. Meer specifiek wordt een uitbreiding van het bestaande woon- en zorgcentrum Heilig Hart mogelijk gemaakt, samen met de oprichting van nieuwe 29 60

37 serviceflats. Het ontwikkelen van een volwaardig project gericht op ouderen specifiek op deze locatie op wandelafstand van het centrum biedt het voordeel dat de senioren sociaal ingebed blijven in hun vertrouwde leefomgeving. Eén van de uitgangspunten van het totaalproject is een aansluiting met het centrum van Grimbergen te bewerkstelligen. Dit wordt mogelijk gemaakt door de toekomstige bebouwing (WZC, serviceflats..) te ontwikkelen rond de Kleine Kerkvoetweg. Deze voetweg vormt immers een belangrijke zachte verbinding naar het centrum van Grimbergen. Door de bebouwing te richten op deze voetweg wordt een fysieke link met het centrumgebied gerealiseerd. Daarnaast worden op strategische plaatsen zichtrelaties met het project gelegd om te vermijden dat de Kleine Kerkvoetweg een anonieme achterkant wordt. Tevens voorziet de structuurvisie in de inrichting van ontmoetingsplekken langs deze voetweg op knooppunten met andere wegen. Hierdoor wordt de belevingswaarde opgedreven en kan de Kleine Kerkvoetweg ontwikkeld worden tot een voorzijde. Aan de hand van deze ingrepen wordt het belang van deze voetweg als route naar het centrum duidelijk voelbaar. Naast een fysieke link wordt ook een visuele link met het centrum gelegd en meer specifiek met de abdijtoren 2 aan de hand van een zichtrelatie. De abdijtoren blijft vanop verschillende plekken op de site zichtbaar. De Kerkeblokstraat vormt eveneens een belangrijke link met het centrum. Hier wordt een voorzijde gecreëerd door de woongelegenheden voor senioren te ontwikkelen in combinatie met collectieve functies ten dienste van de senioren. Vanuit de optiek van efficiënt ruimtegebruik wordt op termijn een integratie van de collectieve functies in de reeds aanwezige bebouwing vooropgesteld. Zo kan onder meer de aanwezige infrastructuur (keuken, refter ) van het hotel Abbey actief ingeschakeld en ingericht worden tot een gezamenlijk restaurant ten dienste van het WZC. Op korte termijn kan het hotel zijn functie behouden, maar kunnen bijvoorbeeld enkele kamers omgevormd worden tot businessflats. Ondersteunend aan de gezamenlijke ruimtes in het hotel Abbey kan op termijn de villa langs de Kerkeblokstraat omgevormd worden voor animatie doeleinden, zoals cinemaruimte, bar, leesruimte ten dienste van de serviceflats. Er kan overwogen worden de collectieve functies toegankelijk te maken voor omwonenden. Dit biedt als bijkomend voordeel dat het project actief deel gaat uitmaken van het dorpsweefsel. Zo wordt het project geen eiland in het Grimbergse weefsel. Bovendien wordt via de ontwikkeling van collectieve voorzieningen een impuls gegeven voor een functionele versterking van het Grimbergse centrumnetwerk. Naast een aansluiting met het centrum van Grimbergen wordt in het RUP tevens aansluiting gezocht met de Maalbeekvallei. Hiertoe wordt een dwarse doorsteek voor voetgangers en fietsers ontwikkeld die doorheen het ganse projectgebied loopt. Deze groene wandelas fungeert als continue publieke ruimte doorheen het gebied en geeft het gebied karakter. Door het koppelen van groenruimten aan het tracé zorgt het eveneens voor een duidelijkere, groene identiteit in relatie met de Maalbeekvallei. Het tracé is de kapstok waaraan de groene ruimten worden opgehangen en zorgt voor een aaneenschakeling van groene, structurerende publieke ruimten langsheen het wandel- en fietstracé. 2 Meer specifiek wordt hier de toren van de Norbertijnenabdij bedoeld, een karakteriserend element van het historische centrum

38 De belevingswaarde van de dwarse doorsteek wordt opgedreven door deze te enten op enkele belangrijke cultuurhistorische relicten in de omgeving 3 en door een algemene groene inrichting. Via deze ingrepen wordt de plek een stapsteen naar de Maalbeekvallei. Ten oosten van de zuidelijke zone van het plangebied bevindt zich een woonwijk die hoofdzakelijk is ingevuld met ééngezinswoningen. De inplanting van de serviceflats in deze zone dient zodanig te gebeuren dat er geenszins een afbreuk wordt gedaan aan de woonkwaliteit in de woonwijk. Om dit te realiseren zal de gevel langsheen de woonwijk op voldoende afstand van de perceelsgrens worden ingeplant en zullen uitsparingen in de gevel en plaatselijke verlagingen van het aantal bouwlagen ervoor zorgen dat het geheel is afgestemd op het karakter van de woonwijk. De groene wandelas fungeert hier als groene overgangsruimte tussen het serviceflatproject en de woonwijk. De publieke ruimtes in de woonwijk en langsheen de groene wandelas dienen op elkaar afgestemd te worden en fungeren samen als een netwerk van verblijfsplekken. In de woonwijk wordt de inrichting van een pleintje voorzien. Dit pleintje grenst aan het plangebied van voorliggend RUP. Ter hoogte van deze locatie wordt de aantakking van de groene wandelas naar de Kleine Kerkvoetweg voorzien. Deze aantakking dient zodanig ingericht te worden dat de pleinfunctie in de woonwijk versterkt wordt en doorloopt in het plangebied. Door de inplanting van de serviceflats langsheen de wandelas ontstaat er een nieuwe gevelwand langs het pleintje. Op die manier wordt het weefsel hier verder afgewerkt. Voor de serviceflats in de zuidelijke zone van het plangebied wordt in het RUP ondergronds parkeren vooropgesteld. Slechts in beperkte mate wordt bovengronds parkeren toegelaten, in de zone palend aan de Kerkeblokstraat. Door de parkeerplaatsen voor het project ondergronds te voorzien, wordt bovengronds ademruimte gecreëerd voor een kwalitatieve inrichting van de publieke ruimte. Vanuit dezelfde optiek en om een aansluiting met de groene Maalbeekvallei mogelijk te maken, kunnen de aanwezige parkeerplaatsen ter hoogte van het WZC Heilig Hart een groene inkadering krijgen. Op deze manier wordt bijgedragen tot een aantrekkelijke woonomgeving. 3 Hiermee worden de bouwkundige relicten opgenomen in de inventaris bouwkundig erfgoed (zie punt Inventaris van het bouwkundig erfgoed (VIOE)) bedoeld

39 6.4. I n r i c h t i n g s v o o r s t e l l en Inrichtingsvoorstel voor het RUP Kleine Kerkvoetweg 32 60

40 33 60

41 Zichtrelatie abdijtoren vanuit Koveris Om een voldoende aanbod aan seniorenhuisvesting te kunnen realiseren en op deze manier tegemoet te komen aan het doelgroepenbeleid van de gemeente voorziet het RUP in de mogelijkheid tot het realiseren van bijkomende serviceflats (site t Wit Paard ten zuiden van de Kleine Kerkvoetweg) en bijkomende seniorenkamers (site Heilig Hart ten noorden van de Kleine Kerkvoetweg). Om aan te sluiten bij de schaal van Grimberen en de aangrenzende woonwijk, wordt het maximaal aantal bouwlagen beperkt gehouden: voor de serviceflats op site t Wit Paard worden maximaal 3 bouwlagen voorzien in een volume met variërende hoogte, afgestemd op de aanpalende woonwijk en de zichtrelaties met de abdijtoren. voor het woon- en zorgcentrum Heilig Hart worden maximaal 4 bouwlagen voorzien, met een beperking van de absolute hoogte van het volume. Op die manier wordt bekomen dat nieuwe volumes in de helling worden geschoven, zodat in het binnengebied het aantal bouwlagen boven maaiveld beperkt kan blijven. Er wordt gestreefd naar een interessante volumewerking teneinde de belevingswaarde in het gebied op te drijven (cf. supra). Op de site t Wit Paard kan voorzien worden in maximaal 75 serviceflats in combinatie met collectieve functies. Het realiseren van 75 serviceflats resulteert in een woondichtheid van 65 woningen per ha. Indien deze dichtheid wordt vergeleken met de woondichtheid van de aangrenzende woonwijk ligt deze aanzienlijk hoger. Hierbij dienen evenwel een aantal kanttekeningen gemaakt te worden. De grotere woondichtheid per ha in de zone voor serviceflats zal niet noodzakelijk resulteren in een hogere bevolkingsdichtheid per ha. Er kan verondersteld worden dat er in de woonwijk een 3 à 4-tal bewoners per wooneenheid zijn. De serviceflats zullen bewoond worden door 1 à 2 bewoners per flat. Indien wordt gekeken naar de bevolkingsdichtheid is het verschil in dichtheid tussen de woonwijk en de serviceflats dan ook aanzienlijk kleiner. Bovendien zijn senioren globaal genomen minder mobiel (autogebruik) dan jonge gezinnen in een woonwijk. Ook qua verkeersgeneratie zullen de serviceflats dus niet aanzienlijk hoger scoren dan de woonwijk. De ontsluiting van site t Wit Paard wordt geregeld via de Kerkeblokstraat. Om de verkeersafwikkeling echter vlot en veilig te laten verlopen, is het aangewezen de aantakking van de Kerkeblokstraat op de Vilvoordsesteenweg herin te richten. De huidige schuine 34 60

42 aansluiting in de bocht van de Vilvoordsesteenweg is erg onoverzichtelijk en heeft door zijn inrichting eerder het karakter van een erfontsluiting. Het doel is een volwaardige aansluiting haaks op de Vilvoordsesteenweg te creëren. Daarom lijkt het aangewezen de aantakking eerder in te richten ter hoogte van de toegang van de site t Wit Paard, eerder aan het begin van de bocht. Op de site van WZC Heilig Hart kan in functie van de resterende woonbehoefte een uitbreiding voorzien worden. Om te voldoen aan de nieuwe VIPA normen is een vergroting van de kamers nodig. Verder zal ook voorzien worden in de uitbouw van een centrum voor dagverzorging, extra kamers voor opvang in kortverblijf, bijkomende opvang voor zwaarzorgbehoevende ouderen en bijkomende ondergrondse parkeerplaatsen. Om dit programma te kunnen realiseren, is een uitbreiding van de vloeroppervlakte nodig met m². Dit zal gebeuren door enerzijds een deel van het bestaande gebouw te verhogen (het gedeelte met 2 bouwlagen kan opgetrokken worden naar 3 bouwlagen) en anderzijds een uitbreiding te voorzien in een nieuw volume. Er worden maximaal 4 bouwlagen toegelaten. Door echter de absolute bouwhoogte van het gebouw te beperken en gebruik te maken van de sterke helling in het terrein, zal de bouwhoogte boven maaiveld echter beperkt blijven. Het gebouw wordt als het ware in de helling geschoven. Parkeren WZC Heilig Hart De open lucht parkeerplaatsen voor het huidige WZC Heilig Hart worden behouden maar krijgen een groenere uitstraling. Op deze manier kan de verblijfskwaliteit van de omgeving rond het rusthuis worden verhoogd. Bovendien wordt door een heraanleg van de parking in natuurlijke en halfverharde materialen de waterbergingscapaciteit verhoogd. Bijkomende parkeerplaatsen worden ondergronds ingericht. t Wit Paard De parkeervoorzieningen ten behoeve van het serviceflatproject en de collectieve functies worden volledig ondergronds voorzien. Het gebouw wordt voorzien van 1 volledige ondergrondse bouwlaag met een 100-tal parkeerplaatsen. Deze dienen volgende behoefte te dekken: 0,7 pp per serviceflat 4 53 pp collectieve functies 45 pp (zie hieronder) Aangezien het hotel, het restaurant, seminaries en feesten functies zijn die momenteel reeds aanwezig zijn, geeft de actuele situatie een duidelijk beeld op de behoefte aan parkeervoorzieningen voor de collectieve functies. In de maand september 2011 werd bijgehouden hoeveel voertuigen er maximaal op hetzelfde tijdstip (13u en 17u30) op het parkeerterrein staan. De maand september is samen met de maanden oktober, november, december en mei een piekmaand voor seminaries en bezetting van het hotel. Gemiddeld bevonden er zich om 13u 15 wagens op het parkeerterrein en om 17u30 10 wagens. Op 27 september werd om 13u het absolute maximum van de maand geteld, namelijk 45 wagens. Op basis van deze gegevens kan gesteld worden dat het voorzien van 45 parkeerplaatsen voor deze doelgroep toereikend zal zijn. 4 CROW: 0,7 parkeerplaatsen per serviceflat 35 60

43 Voor parkeerplaatsen ten behoeve van de serviceflats wordt gerekend aan 0,7 pp per flat. Hierin zit een marge vervat voor piekmomenten zoals het wisselen van de shifts van het personeel. Naast de ondergrondse parking kunnen nog een aantal bovengrondse parkeerplaatsen voorzien worden in de zone voor collectieve functies, langsheen de Kerkeblokstraat. De onbebouwde ruimte naast de bestaande villa kan deels ingericht worden als groene parking ten behoeve van de collectieve functies en het geplande opleidingscentrum van Colruyt (tussen de Kerkeblokstraat en de Vilvoordsesteenweg

44

45 7. E F F E C T E N VA N H E T RUP 7.1. O n d e r z o e k t o t m. e. r. De m.e.r. screening (onderzoek tot m.e.r.) wordt hier integraal geïntegreerd in de toelichtingsnota van het voorliggende RUP. Deze dient dan ook samen gelezen te worden met de andere hoofdstukken van de toelichtingsnota, de bestaande toestand, het grafisch plan en de stedenbouwkundige voorschriften. Op deze wijze heeft de lezer steeds volledige inzage in het RUP en specifiek in de bestaande toestand als referentiesituatie en de planningscontext waarbinnen het voorliggend RUP kadert M e th o diek Een eerste stap in het onderzoek tot m.e.r. is nagaan of het RUP niet van rechtswege plan- MER-plichtig is volgens de regelgeving zoals vastgelegd in het plan-m.e.r.-decreet van 27 april Indien dit niet het geval is kan overgegaan worden op de beschrijving en evaluatie van de te verwachten significante effecten van het voorgenomen plan en de redelijke alternatieven. Om het onderzoek naar de milieueffecten op een kwalitatieve en eenduidige wijze te kunnen voeren, wordt het plangebied onderverdeeld in verschillende planonderdelen. Deze worden zodanig gekozen dat de ontwikkelingsmogelijkheden geboden door voorliggend RUP binnen eenzelfde planonderdeel sterk gelijkaardig zijn. Voor elk planonderdeel wordt het afwegingskader ingevuld samen met de kwetsbaarheid van de verschillende disciplines 5. Dit afwegingskader doet dienst als toetsing van de relevantie van de verschillende disciplines waarbinnen milieueffecten kunnen optreden. De beoordeling kan variëren tussen zeer relevant, relevant, beperkt relevant en niet relevant. Afhankelijk van deze beoordeling zullen de disciplines meer of minder uitgebreid onderzocht en besproken worden. Bij het onderzoek van de milieueffecten worden er per discipline volgende stappen ondernomen. In een eerste fase wordt de referentiesituatie besproken. Deze geeft een indicatie van de kwetsbaarheid van het plangebied. In een tweede fase worden de milieueffecten en milderende maatregelen besproken. Afhankelijk van het oordeel in het afwegingskader kan het gaan om een zeer beknopte, beknopte of uitgebreide bespreking. Tenslotte wordt een besluit getrokken over het al dan niet aanwezig zijn van significantie negatieve milieueffecten. 5 De kwetsbaarheid van de verschillende disciplines wordt afgeleid uit de referentiesituatie in het plangebied. De bespreking hiervan gebeurt bij de beoordeling van de milieueffecten

46 T oe passingsgebied Het RUP is niet van rechtswege plan-mer-plichtig omwille van volgende redenen: Het RUP vormt een kader voor de toekenning van een vergunning voor een project opgesomd in bijlage I of bijlage II van het project m.e.r.-besluit van 10 december 2004 of voor een project opgesomd in de bijlage bij omzendbrief LNE 2011/1 22 juli 2011, namelijk voor de rubriek 10 Infrastructuurprojecten van bijlage b Stadsontwikkelingsprojecten. Het RUP bepaalt echter het gebruik van een klein gebied op lokaal niveau of houdt een kleine wijziging in omdat er een seniorenproject wordt uitgewerkt met een uitbreiding van het bestaande woon- en zorgcentrum Heilig Hart en serviceflats. Het RUP is dus screeningsgerechtigd. Het RUP is geen plan of programma waarvoor een passende beoordeling vereist is zoals bepaald door het artikel 36ter 3 van het natuurdecreet. Omwille van bovenstaande motivering dient besloten te worden dat het RUP van rechtswege niet plan-mer-plichtig is, maar wel screeningsplichtig. Naargelang het resultaat van het onderzoek naar mogelijke aanzienlijke milieueffecten, wordt er een oordeel geveld over de noodzaak van de opmaak van een plan-mer: indien er geen aanzienlijke milieueffecten kunnen zijn: geen plan-mer-plicht; indien er wel aanzienlijke milieueffecten kunnen worden aangetoond voor één of meerdere criteria: wel plan-mer-plicht Planonde rde len en afw egi ngskade r Om het onderzoek tot m.e.r. op een kwalitatieve wijze te kunnen voeren, worden onderstaande planonderdelen afgebakend binnen het RUP Kleine Kerkvoetweg: X: wegenis (0,26 ha): o o X1: openbare wegenis (0,17 ha); X2: openbare voetweg (0,09 ha). Y: zone voor gemeenschapsvoorzieningen (3,46 ha): o o o Y1: zone A (2,30 ha); Y2: zone B (0,74 ha); Y3 zone voor collectieve functies (0,42 ha). Voorliggend RUP beslaat een totale oppervlakte van 3,72 ha en kent op het gewestplan woongebied als bestemming. De belangrijkste verschillen in inrichtings- en bestemmingsvoorschriften (volgens gewestplan en het RUP Kleine Kerkvoetweg) die van belang zijn bij het beoordelen van de mogelijke milieueffecten worden hier kort weergeven. Het voornaamste verschil met de bepalingen van het gewestplan is het vergroten van het aantal potentiële woonlagen van 2 naar 3 (zone B, planonderdeel Y2) en 2 naar 4 (zone A, planonderdeel Y1). Voor de zone voor collectieve functies houdt men vast aan maximaal 2 bouwlagen onder de kroonlijst of afgewerkte dakrand. De ruimte onder dak kan als woonruimte ingevuld worden. Er zijn maximaal 3 woonlagen toegelaten (planonderdeel Y3). Bovendien wordt er specifiek gekozen voor het mogelijk maken van de publieke doorkruising van het gebied (enerzijds door de voetweg Kleine Kerkvoetweg en anderzijds door de realisatie van een wandel- en fietsverbinding van zuid naar noord waaraan een 38 60

47 collectief binnengebied wordt gekoppeld) en wordt er ingezet op het behoud van zichtrelaties en bouwkundig erfgoed (overdrukken). Langsheen de Kleine Kerkvoetweg moet er gezorgd worden voor een ingroening van deze voetweg (minimale G/T 0,7). Hierbij mag het echter niet gaan om een buffer die zou resulteren in een benauwd geheel en de recreatieve kwaliteit van de voetweg in het gedrang zou brengen. Langsheen de Kleine Kerkvoetweg dien tevens een ontmoetingsplek voor de buurt te worden gerealiseerd. Naast deze aspecten wordt er aandacht besteed aan de waterhuishouding in het gebied en moet er voorzien worden in de afvoer van afval- en hemelwater via een gescheiden rioleringsstelsel. Het plantmateriaal in het gebied moet bestaan uit inheemse bomen en struiken. Bij de inplanting en keuze van de verlichtingselementen dient rekening gehouden te worden met het omliggende park en de privacy van de bewoners. Naast deze algemene bepalingen kennen zone A en B (respectievelijk planonderdeel Y1 en Y2) volgende specifieke bepalingen. Voor planonderdeel Y1 geldt: maximale B/T 0,25 en maximale V/T 0,88; maximale bouwhoogte 40 m TAW, maximaal 4 bouwlagen exclusief volledig ondergronds verdieping; minimale G/T 0,5 in onbebouwde ruimte. Voor planonderdeel Y2 geldt: maximale B/T 0,3 en maximale V/T 0,75; maximale bouwhoogte 10 m, maximaal 3 bouw- en woonlagen, exclusief één ondergrondse verdieping; minimale G/T 0,5 in onbebouwde ruimte De zone voor collectieve functies (Y3) heeft volgende specifieke bepalingen: maximale B/T 0,35 en maximale V/T 0,95; maximale bouwhoogte 7 m en maximale nokhoogte van 10 m, maximaal 2 bouwlagen onder de kroonlijst en maximaal 3 woonlagen; minimale G/T 0,3 in onbebouwde ruimte. De bepalingen en voorschriften zijn een belangrijke basis om te bepalen of er al dan niet milieueffecten kunnen verwacht worden binnen de verschillende disciplines. Onderstaande tabel geeft hiervan een synthese en zal bepalen of het noodzakelijk is om een discipline aan een uitgebreid, beknopt of geen nader onderzoek te onderwerpen. De invulling van deze tabel wordt verklaard in de tekstuele bespreking van de verschillende disciplines

48 Bodem Energie- en grondstoffenvoorraden Grond- en oppervlaktewater Geluid en trillingen Lucht Atmosfeer en klimatologische factoren Licht Fauna en flora Landschap, onroerend erfgoed en archeologie Mens en ruimte RUP Kleine Kerkvoetweg referentiesituatie o o o/x o o o o o o/x x beoordeling effect nvt nvt X +/- +/- +/- +/- +/- +/- +/- + Y1 (-) - +/- +/- +/- +/- +/- + Y2 (-) - +/- +/- +/- +/- +/- + Y3 (-) - +/- +/- +/- +/- +/- + relevant? o/x o/x o o/x o o/x o/x o/x referentiesituatie: kwetsbaarheid van de discipline xx = zeer kwetsbaar x = kwetsbaar o/x = niet uitgesproken kwetsbaar tot matig kwetsbaar o = niet kwetsbaar beoordeling effect: mate waarin binnen het planonderdeel effecten op een specifieke discipline kunnen verwacht worden - - = een significant negatief effect - = een negatief effect (-) = een licht negatief effect +/- = geen effect (+) = een lichtpositief effect + = een positief effect + + = een significant positief effect t = het effect is tijdelijk van aard nvt = het effect is niet van toepassing relevant?: relevantie van discipline bij beoordeling milieueffecten xx = zeer relevant uitgebreide bespreking aangewezen x = relevant beknopte bespreking aangewezen o/x = beperkt relevant zeer beknopte bespreking aangewezen o = niet relevant bespreking niet aangewezen synthesetabel met te verwachten milieueffecten van de verschillende planonderdelen op de verschillende disciplines B eoor deling milieue ffecten Bodem Referentiesituatie Fysische bodemtoestand De bodem in het plangebied bestaat hoofdzakelijk uit een droge leem. De bodem heeft een textuur B horizont (Aba1) of geen profielontwikkeling (Abp). Een zeer kleine zone in westen van het plangebied wordt aangeduid als bebouwde ruimte (OB). Uitgaande van de bestaande toestand kan men stellen dat de zone OB zich ook uitstrekt over de volledige noordelijke zijde van het RUP. De bebouwing binnen Zone voor 40 60

49 gemeenschapsvoorzieningen A (planonderdeel Y1) is namelijk gerealiseerd. Een verstoorde bodem door antropogene ingrepen (bebouwing) zou dan ook een beter beeld schetsen over de fysische bodemtoestand. Op basis van een boring nabij het plangebied weten we dat de dikte van de Quartaire afzettingen minstens 20,4 m dik is (stratigrafie). De lithologie beschrijft leemafzettingen tot een diepte van ca. 15 m onder het maaiveld. Daaronder ligt ca. 1 m grind. Vervolgens heeft met een pakket grijze leem van ca. 4 m dikte tot slot situeert zich er nog grind en zand tot minstens 20,4 m onder het oppervlak. Elementen met belang tot verdichting zijn de textuur en de vochtigheidsgraad van de bodem. Hoe vochtiger en hoe kleiner de textuur van een bodem, hoe gevoeliger deze is voor verdichting. De droge leembodem is weinig gevoelig voor verdichting. Daarnaast is het plangebied weliswaar grotendeels erosiegevoelig (zie watertoets). Concluderend kan gesteld worden dat de fysische bodemtoestand in het plangebied matig kwetsbaar is. Legende Antropogeen Natte leem Droge leem Bodemkaart (AGIV, 2012) Bodemkwaliteit Bij de beoordeling van de bodemkwaliteit vormen de gevoeligheidskaarten voor verzuring, verdroging en eutrofiëring belangrijke informatiebronnen. Het plangebied is niet gevoelig voor eutrofiëring, verdroging of verzuring. Milieueffecten en milderende maatregelen De effecten van de uitvoering van een RUP op de fysische bodemtoestand zouden zich hoofdzakelijk kunnen manifesteren onder de vorm van een toename in de verharde oppervlakte, een verstoring van de bodem door bebouwing (erosie wordt besproken onder de watertoets in 7.2). Wat betreft bodemkwaliteit zouden mogelijke effecten zich hoofdzakelijk kunnen uiten op het vlak van verzuring, eutrofiëring en verdroging. De bodem is echter niet kwetsbaar voor dit laatste en dit zal hier dan ook niet verder besproken worden. De uitvoering van het RUP zal resulteren in een toename van de verharde oppervlakte. In planonderdeel Y1 bedraagt de maximale B/T 0,25 in planonderdeel Y2 0,3 en in planonderdeel Y3 0,35. De realisatie van de bebouwing en verhardingen zal gepaard gaan met een verstoring van de bodem (die grootschaliger is bij de realisatie van ondergrondse constructies). Van verdichting zal er geen sprake zijn aangezien droge leem hier niet gevoelig voor is. Globaal kan er gesteld worden dat het RUP Kleine Kerkvoetweg ten opzichte van de huidige bestaande situatie lichte negatieve effecten zal hebben op de fysische bodemtoestand in het plangebied. Hierbij dient in rekening genomen te worden dat het plangebied reeds in belangrijke mate bebouwd is, meer bepaald het noordelijk deel waarin het huidige woonzorgcentrum zich bevindt. De bestemming als woongebied in het gewestplan maakte deze toename van bebouwing en verharding echter ook reeds mogelijk

50 Ten opzichte van de huidige juridische toestand verkleint de potentiële oppervlakte onder verharding zelfs. Beoordeling In het plangebied zal er sprake zijn van een toename aan verharde oppervlaktes en eraan gerelateerde verstoring. Ten opzichte van de huidige bestaande toestand is er sprake van licht negatief effect op de bodem als gevolg van de uitvoering van het RUP. Concluderend kan gesteld worden dat er geen sprake is van significante negatieve milieueffecten op de discipline bodem. Energie- en grondstoffenvoorraden De uitvoering van het RUP Kleine Kerkvoetweg zal geen significante wijzigingen in de aanwezige energie- en grondstoffenvoorraden veroorzaken. Grond- en oppervlaktewater Referentiesituatie De discipline grond- en oppervlaktewater valt uiteen in twee subdisciplines, namelijk de grond- en oppervlaktewaterhuishouding en de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater. Grond- en oppervlaktewaterhuishouding Wat betreft drainage wordt het plangebied volledig geklasseerd als droog. Het bevindt zich in het Dijlebekken. In de omgeving van het RUP Kleine Kerkvoetweg stroomt de Maalbeek. Het is een geklasseerde waterloop van tweede categorie op ca. 350 m ten noorden van het plangebied. Ze wordt beheerd door de provincie Vlaams-Brabant. Andere aspecten van de grond- en oppervlaktewaterhuishouding zullen besproken worden bij de watertoets onder 7.2. Drainagekaart (AGIV, 2012) Het plangebied is niet gelegen in een waterwingebied, noch zijn er vergunde grondwaterputten aanwezig in de omgeving (DOV, 2012). Wat betreft de grondwaterkwetsbaarheid 6 is het plangebied zeer kwetsbaar (Ca1). Cagronden hebben een deklaag van minder dan 5 m en/of ze zijn zandig. De watervoerende laag bestaat uit zand en de onverzadigde zone bedraagt maximaal 10 m. 6 De grondwaterkwetsbaarheid van een gebied is een code die het risico op verontreiniging van het grondwater in de bovenste watervoerende laag aangeeft (DOV, 2012)

51 Kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater Voor de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater zijn ook volgende aspecten van belang. De PIO 7 en de BBI 8 vormen twee indexen om de algemene kwaliteit van onze waterlopen kwantitatief te kunnen beoordelen (bron: VMM, 2012). De Maalbeek is matig verontreinigd wat betreft PIO (meting 2010) en kent een matige kwaliteit voor zijn BBI (meting 2010). Volgens het zoneringsplan van de Vlaamse Milieumaatschappij bevindt het projectgebied zich in het centraal gebied. Dit wil zeggen dat er aanwezige afvalwaterriolering verbonden is met een operationele waterzuiveringsinstallatie. De site zal hierop moeten worden op aangesloten. Conclusie Uit dit alles kan geconcludeerd worden dat het plangebied weinig kwetsbaar is wat betreft de discipline grond- en oppervlaktewater. Milieueffecten en milderende maatregelen De effecten op de grond- en oppervlaktewaterhuishouding en de milderende maatregelen worden hier kort besproken en zullen uitgebreider aan bod komen in de watertoets in sectie 7.2. Een belangrijke factor hierbij is de toename in verhardingen. Dit zal immers resulteren in een toename van de hoeveelheid afvloeiend hemelwater. Het vooropstellen van het gebruik van waterdoorlatende en/of halfverharde natuurlijke materialen indien mogelijk zal deze effecten zo minimaal mogelijk houden. Ondergrondse constructies spelen eveneens een belangrijke rol bij de beoordeling van deze discipline. Wat betreft de grond- en oppervlaktewaterhuishouding zal de uitvoering van het RUP resulteren in een licht negatief effect. Dit wordt verder besproken in de watertoets. Wat betreft de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater moeten volgende aspecten in rekening genomen worden. De uitvoering van het RUP laat de ontwikkeling van activiteiten met een negatief effect op de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater niet toe. Bovendien moet er voorzien worden in een aansluiting op het gescheiden rioleringsstelsel om lozingen van verontreinigd water in de waterlopen of de bodem te vermijden. De uitvoering van het RUP zal dan ook geen uitgesproken negatief effect hebben op de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater. Beoordeling Concluderend kan gesteld worden, rekening houdend met de bevindingen uit de watertoets in 7.2, dat de uitvoering van het RUP Kleine Kerkvoetweg geen significante negatieve effecten op de discipline grond- en oppervlaktewater zal teweegbrengen. 7 De Prati Index zuurstof (PIO) geeft aan of er al dan niet een probleem is met de zuurstofverzadiging in het water. Dit kan zowel gaan om zuurstofgebrek als verzadiging. (0,1-1: niet verontreinigd; 1-2: aanvaardbaar; 2-4: matig verontreinigd; 4-8: verontreinigd en >8: zwaar verontreinigd) 8 De Belgische Biotische Index (BBI) evalueert de kwaliteit van een waterloop als biotoop. Deze index is gebaseerd op de aan- of afwezigheid van met het blote oog zichtbare ongewervelde waterdiertjes. De BBI integreert twee factoren: de aan- of afwezigheid van verontreinigingsgevoelige soorten en het totale aantal aangetroffen soortengroepen. (9-10: zeer goede kwaliteit; 7-8: goede kwaliteit; 5-6: matige kwaliteit; 3-4: slechte kwaliteit; 1-2: zeer slechte kwaliteit en 0: uiterst slechte kwaliteit) 43 60

52 Geluid en trillingen Binnen deze discipline geldt er een overdracht naar de discipline mens en ruimte. Door de aard van de activiteiten die binnen het RUP Kleine Kerkvoetweg worden mogelijk gemaakt is een bespreking van de discipline geluid en trillingen niet aan de orde. De collectieve functies die worden gerealiseerd in het zuiden van het plangebied zijn niet van dergelijke aard dat ze een sterk geluidsgenererend karakter zullen kennen. De toename aan verkeer (zie discipline mens en ruimte voor een meer uitgebreide bespreking) is eveneens niet van dergelijke aard dat ze zal resulteren in een significante toename van geluid en trillingen in het plangebieden de omgeving. Lucht Binnen deze discipline geldt er een overdracht naar de discipline mens en ruimte en de discipline klimaat en atmosfeer. De activiteiten die worden mogelijk gemaakt binnen het RUP Kleine Kerkvoetweg zijn niet van dergelijke aard dat ze een effect op de discipline lucht zullen veroorzaken. Een uitgebreide bespreking van deze discipline is dan ook niet aan de orde. Er dient wel aandacht geschonken te worden aan het mobiliteitsaspect en hoe dit in relatie staat tot de discipline lucht. Een toename in verkeersintensiteiten gaat immers gepaard met een toename van vervuilende emissies wat een negatief effect heeft op de luchtkwaliteit in de omgeving. De gegevens van de dienst lucht van de Vlaamse Milieumaatschappij met betrekking tot de luchtkwaliteit in Vlaanderen geven een beeld van de luchtkwaliteit in het plangebied 9. Het gebied kent een jaargemiddelde aan NO 2 van 26,7 g/m³ en aan PM 10 van 24,5 g/m³. Een daggemiddelde van 50 µg/m³ wordt 17 maal per jaar overschreden wat dus ook ruim onder de Europese norm ligt. Al deze metingen vallen onder de grens van de normoverschrijding en de luchtkwaliteit kan er als middelmatig bestempeld worden. Ten zuiden van het plangebied is de luchtkwaliteit slecht. De nabijheid van Brussel en een industriezone speelt hierin een belangrijke rol. Globaal kan gesteld worden dat het gebied niet uitgesproken kwetsbaar is wat betreft de discipline lucht. Het mobiliteitsaspect wordt besproken onder de discipline mens en ruimte. Er kan gesteld worden dat de toename aan verkeer eerder beperkt zal zijn en niet van dergelijke aard dat ze resulteert in een significant negatief effect op de discipline lucht. Concluderend kan gesteld worden dat de uitvoering van het RUP Kleine Kerkvoetweg niet zal resulteren in een significant negatief effect op de discipline lucht. Atmosfeer en klimatologische factoren Binnen deze discipline geldt er een overdracht naar de discipline lucht. De activiteiten die worden mogelijk gemaakt binnen het RUP Kleine Kerkvoetweg zijn niet van dergelijke aard dat ze een effect op de discipline atmosfeer en klimatologische factoren zullen veroorzaken. 9 De polluenten NO 2 (stikstofdioxide) en PM 10 (fijn stof) zijn hiervoor de belangrijkste indicatoren in Vlaanderen. De huidig geldende Europees vastgelegde jaargrenswaarde bedraagt voor de betrokken polluenten NO 2 en PM10 40 g/m³. Bovendien mag voor PM 10 een daggemiddelde van 50 g/m³ niet meer dan 35 keer per jaar overschreden worden

53 Licht Binnen deze discipline geldt er een overdracht naar de discipline fauna en flora en de discipline mens en ruimte. Het RUP Kleine Kerkvoetweg maakt geen activiteiten mogelijk die een significante invloed zullen hebben op de discipline licht. Een bespreking van deze discipline is dan ook niet aan de orde. Bovendien wordt er binnen het RUP aandacht besteed aan het doordacht inplanten van verlichting om hinder voor de omwonenden te vermijden. Fauna en flora Referentiesituatie Binnen het plangebied van het RUP Kleine Kerkvoetweg bevinden zich geen speciale beschermingszones, habitatrichtlijnengebied, delen van het Vlaams Ecologisch Netwerk of het Integraal Verwevings- en Ondersteunend Netwerk. Volgens de biologische waarderingskaart is het plangebied biologisch minder waardevol (cf ). Ten noorden ervan situeren zich rondom de Maalbeek wel een aantal biologisch waardevolle percelen. Het gebied is niet kwetsbaar voor ecotoopverlies. Ecosysteemkwetsbaarheidskaart ecotoopverlies (AGIV, 2012) Concluderend kan gesteld worden dat het plangebied niet kwetsbaar is wat betreft de discipline fauna en flora. Milieueffecten en milderende maatregelen Door de uitvoering van het RUP wordt de harde invulling van het plangebied (die reeds vooropstond in het gewestplan) verder doorgezet. Hierbij wordt er echter eveneens aandacht besteed aan een groene inkleding (met minimale G/T van 0,5 in Y1 en Y2 en van 0,3 in Y3) en aan de realisatie van kwalitatieve groene ruimtes zoals de groene wandelas (indicatieve aanduiding) en de zone voor ingrepen langs openbare voetweg (overdruk). Samen met gebruik van inheems plantmateriaal zal dit zorgen voor een versterking van de fauna en flora in het gebied. Aangezien het plangebied niet kwetsbaar is voor fauna en flora is een verdere bespreking van deze discipline niet aan de orde. Beoordeling Concluderend kan gesteld worden dat de uitvoering van het RUP Kleine Kerkvoetweg niet zal resulteren in significant negatieve effecten op de discipline fauna en flora. Landschap, onroerend erfgoed en archeologie Referentiesituatie Het plangebied situeert zich in het traditionele landschap Land van Asse. De puntrelicten Charleroihoeve, de Abdijkerk van Grimbergen en de Premonstratenzer abdij bevinden 45 60

54 zich ten noorden en ten westen van de projectzone. De ankerplaats Maalbeek ten oosten van Grimbergen en de relictzone Tangebeek-Maalbeek-Prinsenbos-Grimbergen situeren zich in ten noorden van het voorliggende RUP Kleine Kerkvoetweg. Er situeren zich eveneens drie geklasseerde dorpsgezichten in de omgeving (zie 4.1.5): de Maalbeekvallei, de dorpskern van Grimbergen en Prinsenhof. Legende Ankerplaatsen Relictzones Lijnrelicten Puntrelicten Beschermd erfgoed stads- & dorpsgezichten Landschapsatlas (AGIV, 2012) Er bevindt zich een historisch gebouw in het plangebied dat is terug te vinden in het inventaris van het bouwkundig erfgoed, namelijk de watertoren van het RVT Heilig Hart (ID 75270). Hiernaast biedt het plangebied een uniek zicht op de abdijtoren van Grimbergen en kent ze een zichtrelatie met de vallei van de Maalbeek. Er is geen kennis van belangrijke archeologische waarden op de site. De CAI (Centrale Archeologische Inventaris) toont drie plekken van archeologische vondsten. Ten eerste betreft het Prinsenhof (ID 3092) ten zuidwesten van het voorliggende RUP. Het goed is gelegen in de Guldendal en dateert uit de Late Middeleeuwen. Op de site vindt men een ruïne van een waterkasteel waarvan alleen de woontoren is bewaard. Het monument werd beschermd in Ten tweede ligt ten westen van het plangebied de Norbertijner-abdij (ID 10069) gesticht in de Volle Middeleeuwen. Op de site bevindt zich een poortgebouw met stallen, de abdij met de hedendaagse parochiekerk Sint-Servatius (d.i. de voormalige abdijkerk). Ten derde situeert zich de Charleroi Hoeve (ID 10071) uit de Late Middeleeuwen aan de Lierbaan. Het betreft een alleenstaande hoeve met walgracht. CAI (AGIV, 2012) Globaal kan gesteld worden dat het plangebied niet uitgesproken kwetsbaar is voor de discipline landschap, onroerend erfgoed en archeologie, maar dat er toch een aantal belangrijke waarden aanwezig zijn in de onmiddellijke omgeving. Milieueffecten en milderende maatregelen De watertoren Heilig Hart Woon- en Zorgcentrum wordt aangeduid als bouwkundig erfgoed en dient behouden te blijven als een waardevol element. Hiernaast wordt de realisatie van een zichtrelatie vooropgesteld. Het zicht naar de abdijtoren dient gewaarborgd te blijven en 46 60

55 storende constructies kunnen niet worden opgericht. Hiernaast wordt de relatie met de Maalbeek versterkt door de inrichting van een voetgangersdoorsteek. De uitvoering van het RUP Kleine Kerkvoetweg zal geen invloed hebben op de relictzone, puntrelicten, ankerplaats en dorpsgezichten in de omgeving. Er moet immers maximaal aandacht besteed worden aan de inrichting in harmonie met en ter versterking van de omgeving. Om het eventueel aanwezig archeologisch erfgoed maximaal te beschermen dient men voor de aanvang van alle bouwwerken die aanzienlijke bodemingrepen vereisen de mogelijkheid tot archeologische prospectie te verzekeren. Door deze bepaling wordt gegarandeerd dat de uitvoering van het RUP geen significante negatieve invloed zal hebben op eventueel aanwezig archeologisch erfgoed. Beoordeling Concluderend kan gesteld worden dat de uitvoering van het RUP Kleine Kerkvoetweg geen significante negatieve milieueffecten op de discipline landschap, onroerend erfgoed en archeologie teweeg zal brengen. Mens en ruimte Referentiesituatie In de huidige situatie zorgt de invulling van het gebied reeds voor de opvang van senioren in het aanwezige woon- en zorgcentrum. Dit impliceert een belangrijke sociale rol van het plangebied, mede door de ideale locatie zowel qua omgeving als nabijheid bij de woonkern van Grimbergen. De onbebouwde percelen kennen bebouwingsmogelijkheden door hun aanduiding als woongebied op het gewestplan. Hiernaast doorkruist een recreatieve fietsroute langsheen de Kleine Kerkvoetweg het plangebied. Concluderend kan gesteld worden dat het plangebied weinig kwetsbaar is voor de discipline mens en ruimte. Milieueffecten en milderende maatregelen Wat betreft de bebouwingsmogelijkheden worden deze door de uitvoering van het RUP Kleine Kerkvoetweg verder uitgebreid, wat in het belang is van de eigenaars van de percelen. Bebouwing moet echter gerealiseerd worden onder de vorm van een uitbreiding van het woon- en zorgcentrum (planonderdeel Y1), serviceflats (planonderdeel Y2) en gebouwen voor collectieve functies (planonderdeel Y3). Dit verzekert het voortbestaan en de uitbreiding en versterking van het woon- en zorgcentrum. Op sociaal vlak zal de uitvoering van het RUP Kleine Kerkvoetweg dan ook resulteren in een versterking van de opvang voor senioren. Bovendien kunnen ze hun oude dag doorbrengen in een sociaal weefsel waar ze vertrouwd mee zijn, wat de kwaliteit ervan zal versterken. Hiernaast wordt de mogelijkheid tot de inrichting van gemeenschapsfuncties voorzien welke eveneens toegankelijk kunnen gemaakt worden voor de omwonenden. Er wordt aandacht besteed aan de publieke toegankelijkheid van het gebied met de inrichting van kwalitatieve groene ruimtes in het binnengebied en het inrichten van een doorsteek als verbinding met de groene ruggengraat van de Maalbeekvallei. De Kleine Kerkvoetweg zal opgewaardeerd worden en de inrichting erlangs moet opgevat worden als een voorkant van de bebouwing/tuinzones. Hiernaast zullen de serviceflats zodanig gerealiseerd te worden dat de relatie met de aangrenzende woonwijk (Koveris) wordt gegarandeerd (cf. 6.4). Met betrekking tot de discipline mens en ruimte dient er eveneens aandacht te gaan naar het mobiliteitsaspect. De realisatie van bijkomende functies zal gepaard gaan met een bijkomende verkeersgeneratie en parkeerbehoefte

56 Verkeersgeneratie De verkeersgeneratie die gepaard zal gaan met de oprichting van bijkomende seniorenkamers (planonderdeel Y1), serviceflats (planonderdeel Y2) en collectieve functies (planonderdeel Y3) zal eerder beperkt zijn. Deze verkeerstoename zal het gevolg zijn van een toename in bewonersaantallen, personeel, leveringen en bezoekers. De ontsluiting ervan gebeurt deels langs de Veldkantstraat (planonderdeel Y1) en deels langs de Kerkeblokstraat (planonderdeel Y2 en Y3). Beiden geven uit op de Vilvoordsesteenweg. Verkeersgeneratie Veldkantstraat Momenteel zijn er reeds 163 seniorenkamers aanwezig (bron WZC Heilig Hart, Het woonzorgcentrum beschikt hiertoe over een bruto vloeroppervlakte van m². Er wordt een uitbreiding van het woonzorgcentrum voorzien (in planonderdeel Y1). Om te voldoen aan de nieuwe VIPA normen is een vergroting van de kamers nodig. Verder zal ook voorzien worden in de uitbouw van een centrum voor dagverzorging, extra kamers voor opvang in kortverblijf, bijkomende opvang voor zwaar-zorgbehoevende ouderen en bijkomende ondergrondse parkeerplaatsen. Om dit programma te kunnen realiseren, is een uitbreiding van de vloeroppervlakte nodig met zo n m². Op basis van bovenstaande gegevens zal het aantal bijkomende seniorenkamers resulteren in maximaal 150 bewoners. Voor deze bewoners wordt ervan uitgegaan dat deze slechts in beperkte mate automobiel zijn. Er wordt gerekend met 1 vervoersbeweging per dag per 15 bewoners. Dit resulteert in 10 bijkomende vervoersbewegingen per dag. Het aantal bezoekers zal sterk variëren doorheen de dag en de week, met piekmomenten op avonden en in het weekend. Aangezien deze piekmomenten niet samenvallen met de piekuren voor het autoverkeer, wordt hier gerekend met een gemiddeld aantal bezoekers. Er wordt gerekend met 1 bezoeker per dag per 6 bewoners. Dit resulteert in een 25-tal bezoekers per dag en dus een 50-tal bijkomende vervoersbewegingen. Ook moet er gedacht worden aan de personeelsleden die de senioren bijstaan. Voor 150 senioren heeft men in theorie behoefte aan ca. 25 eenheden verzorgend personeel en ca. 10 eenheden overig personeel (zoals voor catering, ) en ca. 1,25 eenheden animatoren 10. In totaal heeft men dus zo n 37 personeelsleden die 2 verkeersbewegingen maken om te komen werken. Dit resulteert in 74 bijkomende vervoersbewegingen per dag. Globaal resulteert de uitbreiding van het woonzorgcentrum in 134 bijkomende vervoersbewegingen per dag die langs de Veldkantstraat de site zullen bereiken en verlaten. Indien er wordt in rekening genomen dat 10% hiervan gedurende de spitsuren zal plaatsvinden, gaat het om 14 wagens per uur. De Veldkantstraat is een N-weg die dergelijke stijging in verkeersintensiteit zonder problemen kan verwerken. Verkeersgeneratie Kerkeblokstraat In planonderdeel Y2 wordt de realisatie van 75 serviceflats gepland. De serviceflats huisvesten 1 à 2 personen. Dit zijn dan gemiddeld 113 bewoners. Voor deze bewoners wordt ervan uitgegaan dat deze slechts in beperkte mate automobiel zijn. Er wordt gerekend met 1 vervoersbeweging per dag per 10 bewoners (voor de bewoners van de serviceflats zal dit aandeel hoger liggen, maar voor deze van de seniorenkamers lager). Dit resulteert in 10 Bijlage XII Woonzorgecntra bij het Besluit van de Vlaamse regering betreffende de programmatie, de erkenningsvoorwaarden en de subsidieregeling voor woonzorgvoorzieningen en verenigingen van gebruikers en mantelzorgers

57 11 bijkomende vervoersbewegingen per dag. Het aantal bezoekers zal sterk variëren doorheen de dag en de week, met piekmomenten op avonden en in het weekend. Aangezien deze piekmomenten niet samenvallen met de piekuren voor het autoverkeer, wordt hier gerekend met een gemiddeld aantal bezoekers. Er wordt gerekend met 1 bezoeker per dag per 6 bewoners. Dit resulteert in een 19-tal bezoekers per dag en dus een 38-tal bijkomende vervoersbewegingen. Ook moet er gedacht worden aan de personeelsleden die de senioren bijstaan. Het gaat hier evenwel om serviceflats waar de graad van zorgbehoevendheid lager ligt. Het personeel van het woonzorgcentrum zal deze dan ook in belangrijke mate op zich kunnen nemen. Er wordt een stijging met een 5-tal personeelsleden ingecalculeerd. Dit resulteer in een 10-tal bijkomende vervoersbewegingen per dag. Globaal resulteert de uitbreiding van het woonzorgcentrum en de realisatie van serviceflats in 59 bijkomende vervoersbewegingen per dag. Wat betreft de collectieve voorzieningen begroot men het aantal vervoersbewegingen per dag op maximaal 140. Een kleine telling van het aantal wagens toont aan dat het absolute maximum 45 was op het middaguur. Ervan uitgaande dat elke wagen 2 vervoersbewegingen genereert en dat er s avonds nog eens 25 auto s geparkeerd werden, dan heeft men in totaal 140 vervoersbewegingen. Het gaat hier dan ook geenszins om een constante stroom van personenauto s. De uitbreiding van de collectieve functies (planonderdeel Y3) zal bovendien eerder beperkt zijn, het gaat hoofdzakelijk om een behoud. De bestaande functies kunnen tevens omgevormd worden in functie van het woonzorgcentrum en de serviceflats. De stijging in het aantal bezoekers en het aantal leveringen zal dan ook niet van die aard zijn dat er een significante stijging van het autoverkeer zal plaatsvinden. De stijging van het totaal aantal vervoersbewegingen dat de site zal bereiken via de Kerkeblokstraat wordt geraamd op 66 (59 i.f.v. serviceflats en 7 i.f.v. collectieve voorzieningen). Indien er wordt gerekend dat 10% hiervan gedurende de spitsuren zal plaatsvinden, gaat het om een 7-tal wagens per uur. De inrichting van de Kerkeblokstraat en het woonkarakter laten sterke verkeerstijgingen niet toe. Een stijging met een 7-tal wagens per uur kan evenwel niet geïnterpreteerd worden als een sterke stijging. Globaal Vilvoordsesteenweg Er kan gesteld worden dat het totaal aantal bijkomende vervoersbewegingen per dag als gevolg van de uitvoering van voorliggend RUP maximaal 200 (193 in functie van WZC en serviceflats + lichte stijging als gevolg van collectieve functies) bedraagt. Indien er wordt gerekend dat 10% hiervan gedurende de spitsuren zal plaatsvinden, gaat het om 20 wagens per uur. De piekuren van deze vervoersbewegingen zullen echter slechts in beperkte mate samenvallen met de spitsuren op de wegenis. Wat betreft personeel gaat het hier om een toename van verkeer op een aantal specifieke momenten van de dag/nacht, namelijk bij de aanvang en het einde van werkshiften. Verder vinden de meeste bezoeken plaats in de avond en in het weekend. Parkeerbehoefte Wat betreft de parkeerbehoefte kan het volgende gesteld worden. Voor de collectieve functies (planonderdeel Y3) wordt de realisatie van 45 parkeergelegenheden voorgeschreven in de stedenbouwkundige bepalingen. Dit cijfer werd bekomen na een kleine telling op het terrein. De zone voor gemeenschapsvoorzieningen A (planonderdeel Y1) dient voldoende parkeergelegenheid te voorzien voor de bijkomende seniorenkamers. De voorschriften stellen dat het minimum aantal parkeerplaatsen met betrekking tot het woon- en zorgcentrum 0,25 parkeerplaatsen per seniorenkamer telt en dat men voorziet in 0,7 parkeerplaatsen per serviceflat (CROW) De bestaande parkeervoorzieningen in open 49 60

58 lucht kunnen behouden blijven. Bijkomende parkeervoorzieningen kunnen in open lucht en/of ondergronds ingericht worden. De parkeergelegenheden voor de serviceflats (planonderdeel Y2) dienen ondergronds en op eigen terrein ingericht te worden. Andere maatregelen Om de verkeersdruk verder te beperken kunnen er bij de realisatie en uitbating van het project een aantal flankerende maatregelen worden genomen. Zo maakt de Kerkeblokstraat onderdeel uit van een alternatieve bovenlokale functionele fietsroute en de Kleine Kerkvoetweg van een lokaal functioneel fietsroutenetwerk. Stimulering van het gebruik van de fiets door personeel en bezoekers kan dan ook een belangrijk element vormen in de beperking van het aantal verkeersbewegingen van en naar de site. De nabijheid van het centrumgebied speelt hier ook een stimulerende factor in. Bezoekers kunnen eveneens gestimuleerd worden om langs de Kleine Kerkvoetweg te voet het gebied te betreden. Het uitbouwen van een aantrekkelijk en functioneel netwerk van trage wegen, voor zowel voetgangers en fietsers, met aansluiting op bestaande (voet)wegen en de Maalbeekvallei speelt een belangrijke rol in de beperking van de verkeersdruk in het gebied. De Kerkeblokstraat, ontsluiting van het zuidelijk deel, zal bijkomend belast worden door de verdere ontwikkelingen van de collectieve functies en de realisatie van de seniorenflats. Voorbij de locatie van het huidige hotel en de toekomstige collectieve functies is de Kerkeblokstraat echter geknipt. Het verkeer kan het woonzorgcentrum dus slechts langs één zijde bereiken waardoor de belasting voor de omwonenden beperkt blijft tot dit gedeelte van de Kerkeblokstraat. Deze belasting is echter niet van dergelijke aard dat ze zal resulteren in significante effecten op de mobiliteit en de woonkwaliteit in de omgeving. De Veldkantstraat, ontsluiting van het noordelijk deel, zal bijkomend belast worden indien het RVT uitbreidt. Deze belasting zal eveneens niet van dergelijke aard zijn dat ze zal resulteren in significante effecten op de mobiliteit en de woonkwaliteit in de omgeving. Beoordeling Concluderend kan gesteld worden dat de uitvoering van het RUP Kleine Kerkvoetweg zal resulteren in een eerder positief effect op de discipline mens en ruimte. Dit geldt zowel voor de bewoners van het woon- en zorgcentrum als voor de omwonenden. Wat betreft mobiliteit zal er sprake zijn van een lichte stijging van het verkeer in de omgeving. Deze stijging zal echter niet van dergelijke aard zijn dat ze zal resulteren in een significant negatief effect op de discipline mens en ruimte. Globaal zal er dan ook geen sprake zijn van significante negatieve milieueffecten op deze discipline Al t e r na tieve n Als alternatief voor de uitvoering van het RUP Kleine Kerkvoetweg zal hier kort aandacht besteed worden aan het nulalternatief. In het nulalternatief zou de bestemming volgens het gewestplan en de ermee gerelateerde bepalingen en voorschriften behouden blijven. De belangrijkste plus- en minpunten worden hieronder aangehaald: Pluspunten van het nulalternatief: beperkt houden van het aantal woonlagen; behouden van de mogelijkheden tot de oprichting van privé-woningen. Minpunten van het nulalternatief: verhoging van het aantal woonlagen om de functionering van het woon- en zorgcentrum te optimaliseren is niet mogelijk; 50 60

59 aantrekkelijke inrichting van het gebied met respect voor de omgeving wordt niet gegarandeerd; aandacht voor de publieke toegankelijkheid wordt niet gegarandeerd; inrichting van gemeenschapsvoorzieningen die eveneens toegankelijk zijn voor omwonenden wordt niet vooropgesteld G rensove rschrijdende effecte n Gelet op de ligging van het plangebied RUP Kleine Kerkvoetweg, de lokale schaal van de ontwikkeling en het ontbreken van significante milieueffecten dient te worden geconcludeerd dat er geen gewest- of landgrensoverschrijdende effecten zullen voorkomen door de uitvoering ervan Beslui t Er dient geconcludeerd te worden dat voor de activiteiten die binnen het kader van het RUP Kleine Kerkvoetweg kunnen worden gerealiseerd, er van rechtswege geen plan-mer-plicht is. Het resultaat van bovenstaande m.e.r.-screening toont aan dat de uitvoering van het voorliggende RUP eveneens geen aanzienlijke milieueffecten zal veroorzaken die de opmaak van een plan-mer noodzakelijk maken. De bestemmings-, inrichtings- en beheersvoorschriften zijn niet van dergelijke aard dat ze de ontwikkeling van activiteiten met aanzienlijke milieueffecten toelaten. De bestemming van het gewestplan als woongebied wordt verfijnd tot gemeenschapsvoorzieningen met het oog op de inrichting van een woon- en zorgcentrum en serviceflats. Ten opzichte van de bestaande toestand zal er sprake zijn van een toename in de verharde oppervlaktes en de oprichting van ondergrondse constructies. Dit zal resulteren in licht negatieve effecten op de discipline bodem en oppervlakte- en grondwater. Ten opzichte van de huidige juridische toestand blijven de mogelijkheden overwegend identiek en is er dus geen sprake van negatieve effecten. De effecten op de discipline mens en ruimte zullen eerder positief zijn, zowel voor de bewoners van het woon- en zorgcentrum als de omwonenden. Globaal kan gesteld worden dat de uitvoering van het RUP Kleine Kerkvoetweg geen significante negatieve milieueffecten met zich mee zal brengen en dat de opmaak van een plan-mer dus niet noodzakelijk is W a t e r t o e t s O ppervl akte- en grondw ate rhuishoudi ng Overstromingsgevoelige gebieden De kaart met overstromingsgevoelige gebieden (2011) werd opgemaakt om te kunnen beoordelen hoe belangrijk effecten van ingrepen op overstromingsgevoeligheid zijn

60 Overstromingsgevoeligheidskaart (AGIV, 2012) Het plangebied bevindt zich grotendeels binnen niet-overstromingsgevoelig gebied. Een kleine zone aan de Veldkantstraat en aan de Kerkeblokstraat is gecategoriseerd als mogelijk overstromingsgevoelig gebied. De uitvoering van het RUP zal niet bijdragen tot de overstromingsgevoeligheid van het gebied daar er stedenbouwkundige voorschriften opgesteld zijn voor de opvang en afvoer van hemelwater en de vigerende wetgeving hier dient toegepast te worden. Hiernaast dient er bij de uitvoering van de bebouwing voor gezorgd te worden dat water vanop het maaiveld de garage niet kan binnendringen, noch dat via terugstuwing in de riolering de ondergrondse garages waterschade oplopen als gevolg van hoge waterstanden. Waterbeheerders (Vlaamse Hydrografische Atlas) In het kader van de watertoets is het voornamelijk van belang de waterbeheerders te kennen van waterlopen in en/of nabij het plangebied. Er situeren zich geen waterlopen binnen de contouren van het plangebied. Infiltratiegevoelige bodems De kaart met de infiltratiegevoelige bodems werd opgemaakt om te kunnen nagaan in welke gebieden er relatief gemakkelijk hemelwater kan infiltreren naar de ondergrond. Infiltratie van hemelwater naar het grondwater is belangrijk omdat daardoor de oppervlakkige afstroming en dus ook de kans op wateroverlast afneemt. Het plangebied bevindt zich volledige binnen niet-infiltratiegevoelig gebied. De uitvoering van het RUP zal dan ook geen invloed hebben op de infiltratiegevoeligheid Grondwaterstromingsgevoelige gebieden De kaart met grondwaterstromingsgevoelige gebieden werd opgemaakt om te kunnen beoordelen hoe belangrijk effecten van ingrepen op de grondwaterstroming zijn. Met grondwaterstroming wordt vooral de laterale beweging van grondwater doorheen de ondergrond en de toestroming door kwel bedoeld. Bij de watertoets gaat de aandacht in de eerste plaats naar de ondiepe grondwaterstroming