Convenant sociale veiligheid. Arriva Personenvervoer Nederland

Transcriptie

1 Convenant sociale veiligheid Arriva Personenvervoer Nederland

2 Partijen Arriva Personenvervoer Nederland BV, vertegenwoordigd in de persoon van: Dhr. A.B. Hettinga, voorzitter Raad van Bestuur Vakbonden, FNV, CNV en VVMC, vertegenwoordigd in de personen van: Mevr. B. Paas, FNV. Dhr. W. Eilert, VVMC Dhr. A. Meijerman, CNV Dhr. A.B. Hettinga Arriva Personenvervoer Nederland BV Dhr. W. Eilert Vakbond VVMC Mevr. B. Paas Vakbond FNV Dhr. A. Meijerman Vakbond CNV

3 Aanleiding Arriva is de afgelopen jaren fors gegroeid. Naast de noordelijke spoorlijnen exploiteert Arriva de MerwedeLingelijn in de provincie Zuid-Holland, en sinds december 2012 behoren ook de trajecten van de Vechtdallijnen en in de Achterhoek en Rivierenland tot de portefeuille. Daarnaast zijn er ook nieuwe busconcessies verworven. Met acht concessieverleners zijn afspraken vastgelegd over uitvoering van de concessie. Afspraken met betrekking tot sociale veiligheid inbegrepen. Aanvullend treft Arriva zelf maatregelen om de sociale veiligheid in het openbaar vervoer te verbeteren. Deze maatregelen zijn in dit document vastgelegd. De volgende onderwerpen komen aan bod: 1. Visie 2. Toezicht, service en controle 3. Cursussen en trainingen 4. Voorlichting en bewustwording 5. Gedragsregels 6. Veiligheidsarrangementen 7. Optimalisatie/borging opvang en nazorg 8. Overig Een basiskernwaarde van Arriva is dat personeel met een veilig gevoel haar werk kan doen en onze reizigers met een veilig gevoel met het openbaar vervoer kunnen reizen. Door concrete afspraken te maken met onder andere politie, kan Arriva de samenwerking optimaliseren en slagkracht verbeteren. Dit uit zich onder meer in: De medewerkers en passagiers binnen het OV kunnen rekenen op politie-ondersteuning indien nodig. Politie krijgt beter inzicht in informatie van reizigers. Informatie die men voorheen niet had. Hoe meer vervoerders in Nederland participeren, hoe inzichtelijker de objectieve en subjectieve veiligheid. Want, de aanpak is integraal toepasbaar. Zowel binnen het OV als andere partners met een Veilig Publieke Taak Als voorbeeld: notoire zwartrijders en personen die vaker geweld toepassen binnen OV komen ook in politie-database voor.

4 1. Visie Arriva zorgt er voor dat de gezondheid en veiligheid van alle medewerkers, reizigers, partners, onderaannemers en iedereen die met de dienstverlening te maken heeft, gewaarborgd wordt. In overeenstemming met landelijke en lokale wetgeving, het beleid van Arriva zelf en contractuele eisen en afspraken. Arriva zorgt voor een veilige werkomgeving, veilige arbeidsmiddelen en veilige werkmethoden. Alle leidinggevenden krijgen de taak ervoor te zorgen dat gezondheid en veiligheid de hoogste prioriteit hebben en dat het gezondheids- en veiligheidsbeleid volledig worden uitgevoerd. Als medewerker van Arriva ben je zelf verantwoordelijk voor het uitvoeren van het beleid en de procedures en voor het verzorgen van je eigen gezondheid en veiligheid, inclusief dat van de mensen met wie je samenwerkt. Hiervoor zijn het materieel en medewerkers van Arriva uitgerust met camera s, GPS, smartphone en Sigmax. 2. Toezicht, service en controle 2.1 Extra personeel voor service, controle en toezicht Bovenop de normale controles is soms extra inzet van personeel nodig. Bijvoorbeeld om grote stromen publiek in goede banen te leiden, om effectieve te kunnen optreden tegen zwartrijden of om ingangscontroles te kunnen houden op stations. Extra inzet zal worden toegepast voor de volgende acties: Toegangscontrole op stations op vooraf afgesproken dagen en tijdstippen. Evenementen. 2.2 Flexibele inzet van stewards Als geconstateerd wordt dat zich op een traject en/of bepaalde tijdstippen zich een aantal problemen voordoen, zal Arriva op basis van de verzamelde informatie beoordelen om op die trajecten (tijdelijk) twee stewards/toezichthouders in te zetten.

5 3. Opleidingen en trainingen Opleidingen en trainingen zijn belangrijk om de sociale veiligheid te verbeteren. De manier waarop een steward reizigers tegemoet treedt, is van grote invloed op de sfeer in de trein en de kans dat zich een incident voordoet. De opleidingen bestaan o.a. uit: EHBO/ALH, traumaopvang, BOA-OV, weerbaarheidstraining en opvang en nazorg. Naast de groepstrainingen wordt ook aandacht besteed aan de individuele begeleiding. Op deze manier wordt iedere steward voldoende begeleiding geboden. 1. Arriva stelt medewerkers in staat om (een) training(en) te volgen waardoor in risicovolle situaties beheerst kan worden opgetreden en passagiers en zichzelf in veiligheid gebracht kunnen worden. Daarvoor krijgen medewerkers de beschikking over de benodigde kennis en vaardigheden. Vanuit een klantgerichte visie leren medewerkers effectief om te gaan met professioneel rolgedrag, conflicthantering en preventiemaatregelen. 2. Arriva stelt zo veel mogelijk per medewerker(groep) een programma van eisen vast voor de onder lid 1 genoemde training(en). 3. Arriva draagt er zorg voor dat nieuwe medewerkers binnen 12 maanden na indiensttreding de onder lid 1 genoemde training(en) volgen (tenzij een medewerker een soortgelijke training reeds gevolgd heeft) en zorgt ervoor dat iedere medewerker daarna met regelmaat, volgens afspraak, herhalingslessen volgt. De trainingen zijn onderdeel van de nascholing op grond van de Europese Richtlijn Vakbekwaamheid, maar kunnen ook separaat gevolgd worden. Arriva zal in een periodiek overleg met de vakbonden dit onderwerp aan de orde stellen. Hierbij is het dan mogelijk om te komen tot maatwerkoplossingen. 4. Arriva zorgt dat medewerkers in staat worden gesteld om bij de training aanwezig te zijn en beschikbaar te zijn op de dag van de training. 5. De medewerker volgt de door Arriva aangeboden training en handelt naar de opgedane kennis en vaardigheden. De opleidingen zijn kosteloos voor de medewerkers en vinden onder arbeidstijd plaats, eventueel buiten het rooster om. 6. Arriva draagt zorg voor evaluaties van de opleidingen en trainingen en bespreekt periodiek de resultaten daarvan met de medezeggenschapsraad. 4. Voorlichting en bewustwording Preventief les geven aan kinderen is en blijft een goed instrument om kinderen er bewust van te maken welke risico s ze lopen in en om het spoorgebied. Het streven is om per jaar in elke provincie een aantal scholen te bezoeken om de kinderen les geven over deze gevaren.

6 5. Gedragsregels Maatregelen op gebied van gedragsregels zijn: 1. Arriva heeft gedragsregels opgesteld die het toelaatbaar gedrag aangeven in het voertuig en de wijze waarop deze regels effectief te handhaven zijn. 2. Arriva zorgt voor het bekendmaken van de gedragsregels aan reizigers. 3. Een bewustwordingscampagne waarmee reizigers worden geprikkeld na te denken over hoe zich te gedragen in de trein. 4. Bij strafbare feiten doet Arriva altijd aangifte. 5. Arriva stimuleert en begeleidt het doen van aangifte door de medewerker. De voor het doen van aangifte benodigde tijd wordt beschouwd als arbeidstijd. 6. Veiligheidsarrangementen Arriva neemt al jaren deel aan sociale veiligheidsarrangementen op de verschillende baanvakken. Het gevoel voor onveiligheid op de instaphalte ontstaat vaak door rondhangende personen en gebrek aan toezicht op veel trajecten. De gemaakte afspraken tussen de politie Rotterdam en de Arriva regio s in de provincie Zuid-Holland worden uitgebreid naar de overige regio s. De afspraken omvatten de volgende 5 punten: 1. Eén aanspreekpunt binnen politie en vervoerder zorgt dat 24 uur per dag, 7 dagen per week indien nodig ad-hoc afstemming kan plaatsvinden. 2. Gezamenlijke analyse van incidenten door middel van informatiesysteem Duurzaam Verbinden op zowel operationeel- als strategisch niveau. 3. Gezamenlijke voorbereiding en optreden bij acties en evenementen. 4. Oogjes, oortjes en camerabeelden (vordering officier van Justitie) delen. Denk aan interne verspreiding Burgernet en Amber Alert. 5. Uniformering van het doen van aangifte (binnen 24 uur) en terugkoppeling door politie. 7. Melding, opvang en nazorg 7.1.Melden en opvang 1. Arriva draagt zorg voor een procedure voor het melden en een uniforme registratie van incidenten. Het gaat om het melden van elk voorval waarin derden de norm, zoals beschreven in de ABC-systematiek, overschrijden. 2. Arriva voldoet in voorkomende gevallen aan de verplichting tot melding van incidenten bij de Arbeidsinspectie. 3. Arriva wijst één of meerdere functionarissen aan waar deze melding kan worden gedaan. 4. De medewerker is verplicht om te melden op een door Arriva voorgeschreven wijze. 5. Arriva koppelt aan medewerkers terug wat er met de melding is, of wordt gedaan. 6. De vertegenwoordigers van de medewerkers hebben een verantwoordelijkheid voor de meldingsbereidheid van hun leden. Zij gaan een inspanningsverplichting aan om hun achterban te doordringen van het belang om incidenten te melden. Zo zullen zij onder meer periodiek aandacht aan dit onderwerp besteden in hun ledenblad en het onderwerp aansnijden tijdens bijeenkomsten met leden.

7 7.2. Nazorg 1. Arriva biedt de medewerker die geconfronteerd is geweest met agressie en geweld begeleiding c.q. nazorg aan. 2. Arriva heeft hiervoor een nazorgbeleid vastgesteld en zorgt dat de medewerker hiervan op de hoogte is en in voorkomende gevallen gebruik van kan maken. 3. Arriva zal individuele scholing/begeleiding aanbieden aan medewerkers die ernstige incidenten of meerdere incidenten hebben meegemaakt. 4. Arriva draagt, indien nodig, zorg voor juridische ondersteuning om de eventuele persoonlijke schade van de medewerker en de schade van Arriva, zoals ziekteverzuim, te verhalen. Indien nodig kan dit verhaal plaatsvinden door de inzet van een externe jurist. 8. Overige Onderwerpen 8.1. Toezicht op onbevoegde personen Incidenteel komt het voor dat de treinen worden gebruikt door onbevoegde personen. Bijvoorbeeld als slaapplaats door zwervers. Deze personen breken de deuren van de trein open en maken er in de trein vaak een rotzooi van. Resultaat is dat dit in de ochtend door ons personeel moet worden opgeruimd en zij zich niet veilig voelt op de opstelterreinen Treinverbod Reizigers die 3 keer zonder geldig vervoerbewijs in de trein zijn uitgeschreven krijgen een gele kaart, en bij de volgende keer krijgen ze een treinverbod opgelegd Camerabeelden Arriva heeft het afgelopen jaar veel gedaan om de kwaliteit van het camerasysteem te verbeteren. Zo heeft een uitgebreide inventarisatie plaatsgevonden van de werking van het systeem in elk trein. Er kan een onderzoek gestart worden naar de mogelijkheden van het op afstand meekijken van camerabeelden Boetes Doordat we gebruik gaan maken van de Transactiemodule van het CJIB wordt het ook gemakkelijker om boetes aan te leveren die zijn uitgeschreven voor feiten anders dan reizen zonder (geldig) vervoersbewijs Preventiemaatregelen 1. Arriva draagt zorg voor een adequate noodknopvoorziening in de voertuigen. 2. Arriva draagt er zorg voor dat de noodknopvoorziening goed functioneert Evaluatie In het periodieke overleg met de vakbonden zal eens per jaar een evaluatie over de toepassing van de bepalingen uit dit convenant op de agenda worden geplaatst.

8 Overzicht overtredingen en daarop te nemen acties Overtreding Omschrijving overtreding Categorie A Strafrecht en APV (optreden politie is vereist. BOA is niet bevoegd) A1 Mishandeling Mishandeling: fysiek geweld, waarbij opzettelijk pijn of letsel toegebracht werd aan personeel/reiziger. A2 Bedreiging met een wapen Bedreiging met fysiek geweld van personeel/reiziger, met (slag-,schiet-, steek-) wapen, maar zonder dat het A3 Bedreiging zonder wapen daadwerkelijk tot fysiek geweld komt. Bedreiging met fysiek geweld van personeel/reiziger, zonder wapen, maar zonder dat het daadwerkelijk tot fysiek geweld komt. A4 Diefstal/beroving Diefstal, beroving of zakkenrollerij, waarvan personeel/reiziger slachtoffer werd zonder gebruik van geweld. Het kan zowel betrekking hebben op werkmateriaal als op persoonlijke bezittingen. A5 A6 A7 Optreden bij drugsoverlast Vandalisme, brandstichting, graffiti Overige overtredingen: duwen, trekken, spugen etc. Repressief optreden tegen overlast door (vermoedelijke) handel in en/of gebruik van verdovende middelen, bijvoorbeeld indien assistentie politie ingeroepen moet worden. Repressief optreden tegen opzettelijk vernielen, bekladden (graffiti), bekrassen of onbruikbaar maken, brandstichting etc. Onder andere: agressief duwen/trekken, spugen, wederrechtelijk aanraken van persoon, lijf en goed, vechtende passagiers, geweld in het verkeer (zoals moedwillig aanrijden). Categorie B Overtreding Wet Personenvervoer B1 Schelden Verbale agressie tegen personeel/reiziger, inclusief schelden, beledigen, provocatie. B2 Lastigvallen Hinderlijk aanraken, aanspreken of aankijken van personeel/reiziger, zonder dat daarbij sprake is van agressie, geweld of bedreiging. B3 B4 C1 C2 Optreden bij betalingsproblemen Overige verstoringen: misbruik voorzieningen/noodrem etc. Categorie C Overtredingen huisregels: voeten op de bank, roken etc. Overige overlast: verontreiniging in- en exterieur. Reiziger die niet wil (bij)betalen of (bij)stempelen en waarvoor assistentie moet worden ingeroepen. Waaronder: misbruik voorziening, misbruik noodrem, bedelen/muzikanten, baldadigheid, hinderlijk gedrag, onzedelijk gedrag, wildplassers, slapers, aanwijzing personeel niet opvolgen, onenigheid. Overtreding Besluit Personenvervoer en gedragsregels Voeten op de bank, roken, geluidsoverlast, gevaarlijk gedrag (surfen), verstoren exploitatie, openhouden/trekken/trappen deuren. Overtreden huisregels (voor zover niet hierboven genoemd) verontreiniging interieur, verontreiniging exterieur.