Dokter, voelt U mijn pijn?! Over yellow flags en psychologische behandeling Tamara Sinnaeve, klinisch psychologe AZ Monica

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Dokter, voelt U mijn pijn?! Over yellow flags en psychologische behandeling Tamara Sinnaeve, klinisch psychologe AZ Monica"

Johan Groen
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Dokter, voelt U mijn pijn?! Over yellow flags en psychologische behandeling Tamara Sinnaeve, klinisch psychologe AZ Monica

2 2 Geef me de kalmte om te accepteren wat ik niet kan veranderen, De moed om te veranderen wat ik kan veranderen, En de wijsheid om het verschil te kennen

3 Inhoud 3 Biopsychosociaal model Behandelingstrajecten Het ABC van Yellow Flags Rol van de hulpverleners Psychologische evaluatie/interventies Toekomstperspectieven en uitdagingen

4 Biopsychosociaal model 4

5 Evolutie naar chronische pijn 5

6 6 Behandelingstrajecten 2 trajecten: - Preventietraject: psychosociale risicofactoren tot ontwikkelen van chronische pijn worden gescreend/geëvalueerd; yellow flags. - Multidisciplinair pijntraject: chronische pijnpatiënten worden geëvalueerd/opgevolgd bij de psycholoog met als doel de levenskwaliteit en functioneringsniveau te verbeteren.

- Multidisciplinair pijntraject: chronische pijnpatiënten worden

7 7 Yellow flags Definitie Psychosociale risicofactoren wijzend op een verhoogde kans op chroniciteit van pijn

8 8 Yellow flags Vroege herkenning en identificatie van de gele vlaggen leidt tot een gepaste interventie (cognitief, gedragsmatig), wat het risico op chroniciteit en de bijhorende gevolgen (pijn, disability en verminderd activiteitenniveau) kan verkleinen Focus: secundaire preventie

risico op chroniciteit en de bijhorende gevolgen (pijn, disability en

9 9 Het ABC van de yellow flags Attitude Overtuiging dat de pijn verdere schade toebrengt, wat kan leiden tot angst-vermijdingsgedrag Overtuiging dat pijn niet zelf te controleren is (externe locus of control) Gebrekkig inschatten van eigen capaciteiten algemeen passieve houding Gedachte vooraf of men het werk zal kunnen hervatten heeft een sterk voorspellende waarde voor daadwerkelijke werkhervatting later (Hildebrandt, ea 1997)

Gebrekkig inschatten van eigen capaciteiten algemeen passieve houding Gedachte vooraf of men het werk zal

10 10 Het ABC van de yellow flags Behaviour Rusten, rusten, rusten, Onregelmatige deelname aan fysiotherapie Vermijding van normale, dagelijkse taken Buitensporig hoge pijnscores

11 11 Het ABC van de yellow flags Compensatie Gebrek aan financiële motivatie voor werkhervatting Voorgeschiedenis van langdurig werkverzuim tgv pijnproblematiek

12 12 Het ABC van de yellow flags Diagnose en behandeling Verwarring rond diagnose, tegenstrijdige verklaringen omtrent de pijn (Deyo et al 1986) Gebruik van jargon, wat kan leiden tot angst en catastroferen Medical shopping Ontevredenheid over voorgaande behandelingen

et al 1986) Gebruik van jargon, wat kan leiden tot angst en

13 13 Het ABC van de yellow flags Emoties Angst voor pijn tijdens activatie/werk Depressie Prikkelbaar Toegenomen bewustzijn over lichamelijke prikkels Stress Nutteloosheid

14 14 Het ABC F van de yellow flags Familie Overbeschermende partner (+overnemen van taken van de patiënt) Straffende reacties van de partner (bvb: negeren, constante uiting van frustraties, ) Gebrek aan steun

15 15 Het ABC W van de yellow flags Werk Frequente jobveranderingen Gebrek aan steun en plezier op de huidige werkvloer Lage scholingsgraad, lage SES Job met hoog niveau van fysieke inspanning Negatieve ervaringen van management tegenover afwezigheid en pijn Gebrek aan interesse en steun van de directe leidinggevende

hoog niveau van fysieke inspanning Negatieve ervaringen van management

16 16 Beste voorspellers Kritische items: Overtuiging dat pijn schadelijk is Catastroferen Angst-vermijdingsgedrag Gevoelens van depressie en sociale isolatie Overtuiging dat passieve behandeling beter en effectiever is dan actieve participatie.

Gevoelens van depressie en sociale isolatie Overtuiging dat

17 17 Rol van de hulpverleners Nagaan van kritische items Moedig gedragsactivatie aan Uitleg geven over belang van vroegtijdig handelen; pijnfysiologie --- overgevoeligheid Bij indruk van rol van depressie en/of angst doorverwijzen!

vroegtijdig handelen; pijnfysiologie --- overgevoeligheid

18 Psychologische evaluatie 18 Intakegesprek Overzicht maken van de moeilijkheden - Pijngewaarwording - Pijnbeleving - Coping - Psychiatrische voorgeschiedenis - Onderhoudende factoren - Verwachtingen

19 Psychologische evaluatie 19 Doelstellingen samen met de pt formuleren Psycholoog als wegwijzer Motivatie als absolute voorwaarde tot succes

20 Psychologische interventies 20 Thema s Pijneducatie: rol van alle hulpverleners Activiteitenmanagement: graded activity vs graded exposure Vergroten zelfcompetenties en zelfwaardegevoel Corrigeren van irrationele cognities, emoties, gedrag Systeem mee betrekken in pijnbehandeling Relaxatietechnieken bijbrengen Werken rond aanvaarding, leven naar waarden.

zelfwaardegevoel Corrigeren van irrationele cognities, emoties, gedrag Systeem mee

21 Psychologische interventies 21 2 soorten behandelingsvormen 1) Individueel: beperkt tot ongeveer 8 consultaties 2) Interactief groepsprogramma: - Sessie 1: pijn en gedrag - Sessie 2 en 3: pijn en gedachten - Sessie 4: pijn en emoties/ impact op zelfbeeld - Sessie 5: pijn en sociale context/communicatie (rollenspel) - Sessie 6: effectevaluatie + tussentijdse evaluatie sociale dienst

22 Werken rond aanvaarding 22 Wat is aanvaarding? Bereid zijn lichamelijke sensaties zoals pijn precies zo te ervaren zoals ze voor jou op dat moment zijn = actief proces

23 23 Wat denk je over de volgende stelling: Soms is het beter om te stoppen met vechten tegen de pijn A) Waar B) Niet waar

24 24 Pijn + Verzet = LIJDEN Clean pain vs dirty pain

25 25 Hoofddoel van de psychologische behandeling is: A) Verminderen van de pijn B) Verhogen levenskwaliteit C) Re-integratie naar de werksituatie

26 26 Welke criteria horen tot de beste voorspellers tot het ontwikkelen van chronische pijn: A) Stress en gebrek aan sociale ondersteuning B) Medisch shoppen en toegenomen bewustzijn voor lichamelijke prikkels C) Job met hoog niveau van fysieke inspanning en lage socio-economische status D) Angst-vermijdingsgedrag en catastroferen

27 27 Wat denk je over de volgende stelling: pijn geeft je het signaal dat je beter stopt met de activiteit waar je mee bezig was A) Klopt B) Klopt niet

28 28 Toekomstperspectieven & uitdagingen Méér samenwerken met eerstelijns (huisartsen, psychologen, ). Opstellen samenwerkingsverbanden Uitbouw preventietraject pijn Pijlen richten op socioprofessionele re-integratie Opstart mindfulnesstraject

29 Soms is loslaten de volgende stap Bedankt voor jullie aandacht!

30 datum VOETTEKST 30

31 datum

33 33 Familie Ouderschap Werk / carrière Hobby Intieme relaties Sociaal leven Opleiding / vorming Spiritualiteit Gezondheid / zelfzorg Burgerschap / gemeenschap

Vergelijkbare documenten

Risicofactoren voor chronificatie van pijn

PIJN Samen maken we er een punt van. Risicofactoren voor chronificatie van pijn Annemie Verwimp, Psycholoog ZNA Multidisciplinair Algologisch Team Introductie Zijn de gele vlaggen gekend? ORANJE: ik ken