Hoe leg je een goede basis voor een. klimaatadaptieve tuin?

Transcriptie

1 Tuinprofessionaldagen 2019 DOOR KENNIS VERBONDEN Hoe leg je een goede basis voor een Deze kennissessie wordt u aangeboden door: klimaatadaptieve tuin?

2 UW GASTHEREN : André Pes - ACO Marcel Straatman - Heicom 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 2

3 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 3

4 ONDERWERPEN: Klimaatverandering Frequent voorkomende bodems in Nederland Eigenschappen bodem Relatie tussen bodem en water Regenwateroverlast en verdroging: twee uitersten Verschillende oplossingen 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 4

5 KLIMAATVERANDERING : WAT HEBBEN WIJ ER MEE TE MAKEN? 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 5

6 KLIMAATVERANDERING : WAT HEBBEN WIJ ER MEE TE MAKEN? Regengebeurtenissen 21 e eeuw KNMI Fellere regenbuien, langere perioden van droogte Riool (Gemengd-, vuilwater-, regen-) kan het niet verwerken, bij felle buien (zware) overlast op laagste plek in dorp of stad Urban heat vrnl in verstedelijkt gebied door te weinig verdamping Gemeenten nemen maatregelen : Waterwet 2008 : regenwater is van perceelseigenaar en hoeft niet door gemeente aangenomen te worden Herinrichting openbare ruimte (WADI s) Operatie Steenbreek Subsidie voor afkoppelen woning We ain t seen nothing yet 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 6

7 KLIMAATVERANDERING : WAT HEBBEN WIJ ER MEE TE MAKEN? Maar ook droogte-effecten beken vallen droog drinkwater wordt schaars bomen en heesters gaan dood En droogte-maatregelen: verboden om tuin te sproeien, auto te wassen, minder te douchen 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 7

8 FREQUENT VOORKOMENDE BODEMS IN NEDERLAND 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 8

9 GLOBALE HORIZONTALE DOORLATENDHEID (K-WAARDE) Grondsoort Doorlatendheid (m/dag) Zware klei 0,0001 Veen 0,001 0,1 Zand Teelaarde 5 Grind , januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 9

10 HOE BELANGRIJK IS EEN GOEDE BODEM VOOR UW TUIN? Wie laat voor aanvang tuinbodem analyseren? Van welke bodemeigenschappen zouden we iets moeten willen weten? 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 10

11 DE BODEMEIGENSCHAPPEN Chemische eigenschappen - ph - EC Fysische eigenschappen - Organische stofgehalte - M50 zandfractie - D60/D10 - Leem/lutum 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 11

12 WAT IS DE IDEALE BODEM? De ideale bodem voor een groeiende tuin bestaat uit: 8-12% organische stof ph waarde 5,5-6,5 Klei/zand verhouding: 3% klei / 97% zand M50 > januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 12

13 WAT ALS DE BODEM NIET IDEAAL IS? 1. Grond uitwisselen 2. Verbeteren 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 13

14 1. GROND UITWISSELEN Situatie:. klei i.c.m veel neerslag Grond kan slecht water verwerken Grond niet geschikt voor grote hoeveelheden waterbuffering Aanpak: 30 cm afgraven/afvoeren en goede grond verwerken. 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 14

15 2. VERBETEREN Situatie 1: Verschralen Lichte klei, humusrijke grond Toevoegen: zand/humus 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 15

16 ÉÉNTOPPIG ZAND D60/D10

17 UNIFORMITEIT Zand B Zand A

18 WATER EN LUCHT IN DE PORIËN Met lucht gevulde poriën Met water gevulde poriën Afhankelijk van de grootte zijn poriën gevuld met water of lucht. Bufferend vermogen tot 35% 35% januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 18

19 VERBETEREN 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 19

20 VERBETEREN 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 20

21 VERRIJKEN Situatie: schrale/zanderige grond Verbeteren met bodemvoedingsgrond o.b.v. analyse 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 21

22 VERRIJKEN 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 22

23 VERRIJKEN Toevoegen: organische stof Bodemvoedingsgrond 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 23

24 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 24

25 VERRIJKEN De opbouw is goed maar voeding is slecht. Verbeteren door compost/tuinturf 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 25

26 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 26

27 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 27

28 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 28

29 SOMS NEEMT EEN ZANDBODEM GEEN WATER OP Waslaag ontstaat aan de bovenzijde Waslaag is waterafstotend Na langere tijd (>een uur) wordt de bodem weer wateropnemend 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 29

30 WAT BETEKENT KLIMAATVERANDERING VOOR EEN TUIN? Opgevangen regenwater van terras, veranda of aanbouw mag niet meer op riool aangesloten worden Klimaatadaptieve inrichting in plant en boomkeuze, bodemgesteldheid en watervoorziening Meer zand vergroot buffervolume, meer organische stof vergroot watervasthoudendheid. 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 30

31 VOORBEELDEN : GEEN AANSLUITING OP RIOOL 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 31

32 VOORBEELDEN : AFKOPPELEN VAN AANBOUW OF WONING 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 32

33 MAAK JE TERRAS MET HALFVERHARDING Grint en split heeft een open factor van ca 35%. In 5cm grit kan 20 mm regen opgevangen worden Met grintplaten kan met grint een stabiele ondergrond gemaakt worden 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 33

34 VOORBEELDEN : AFKOPPELEN T.B.V. VERDAMPING Sommige bomen nemen erg veel water op, denk daarbij aan de veldesdoorn, vogelkers, judasboom of zwarte els Een verdampende boom is een verkoelende boom, schaduw en koelte Regenwater van dak infiltreren aan 2 zijden van boom, geen overlast en prettige verkoeling ACO EasyGarden bomen 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 34

35 VOORBEELDEN : AFKOPPELEN AAN DE HETE WONINGZIJDE Zuidzijde van de woning is heter, droger en kent een grotere waterbehoefte Water van het dak kan helpen om de grond vochtiger te houden ACO Easygarden - Met name op zuid en west genieten van water - YouTube 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 35

36 AANLEG VAN EEN WADI Breng het water van het dak op een creatieve wijze (open goot) naar een plek dieper in de tuin Zorg voor voldoende bergingscapaciteit bvb door RainBloxx met daarboven grint of keien Plant vochtminnende planten als Adderwortel, Hartlelie of Pluimspirea of Grassoorten Zeggen, Pijpestrootje, Koningsvaren Marcel, wat doe ik aan de grond in een WADI? 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 36

37 VRAGEN?????? 14 januari 2019 Tuinprofessionals - Door kennis verbonden 37

38 Bedankt voor uw aandacht! Namens alle partners van de Tuinprofessionals