Instituut voor de nationale rekeningen. Nationale rekeningen

Transcriptie

1 Instituut voor de nationale rekeningen Nationale rekeningen Gedetailleerde rekeningen en tabellen 2017

2 Inhoud van de publicatie De jaarlijkse gedetailleerde nationale rekeningen van België worden opgesteld volgens de definities van het Europees Stelsel van Rekeningen (ESR2010). De elektronische versie van de gedetailleerde nationale rekeningen werd op 19 oktober 2018 verspreid via de gegevensbank NBB.stat. Deze publicatie bevat de gedetailleerde tabellen, ingeleid door een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen. De cijfers m.b.t. de laatste drie jaren moeten als voorlopig worden beschouwd. Instituut voor de nationale rekeningen Nationale Bank van België, Brussel Alle rechten voorbehouden. De volledige of gedeeltelijke verveelvoudiging van deze brochure voor educatieve en niet-commerciële doeleinden is toegestaan mits bronvermelding. ISSN (print) ISSN (online)

3 Woord vooraf Het Instituut voor de nationale rekeningen (INR) stelt in deze publicatie de gedetailleerde resultaten voor van de nationale rekeningen van België voor de periode , opgesteld volgens de methodologie van het ESR Deze gegevens werden op 19 oktober 2018 gepubliceerd via de onlinedatabank Nbb.Stat van de Nationale Bank van België. Het Wetenschappelijk comité voor de nationale rekeningen heeft op 26 september 2018 kennis genomen van de kwalitatieve verbeteringen in de rekeningen en heeft de resultaten goedgekeurd. De voorzitter van de Raad van bestuur van het Instituut voor de nationale rekeningen Jean-Marc Delporte Brussel, oktober

4

5 Inhoudstafel Woord vooraf 3 Toelichting bij de recente ontwikkelingen 7 1. Economische bedrijvigheid 7 2. Vraag 8 3. Inkomens en sectorrekeningen 9 4. Arbeidsmarkt 11 Tabellen 1. Synthesetabellen 1.1 Samenstelling van het bruto binnenlands product Samenstelling van het bruto binnenlands product, ramingen tegen lopende prijzen Samenstelling van het bruto binnenlands product, ramingen in volume Verdeling van het binnenlands product Beschikbaar inkomen, besparingen en vorderingenoverschot of -tekort, ramingen tegen lopende prijzen Reëel beschikbaar inkomen, ramingen in volume Synthesetabellen van de sectorrekeningen (ramingen tegen lopende prijzen) Synthesetabellen van de sectorrekeningen Gedetailleerde tabellen 2.1 Productie- en inkomensvorming Productie- en inkomensvormingsrekening per bedrijfstak (A38), totale economie (S.1), ramingen tegen lopende prijzen Bruto toegevoegde waarde per institutionele sector en bedrijfstak (A38), ramingen tegen lopende prijzen Output (P.1), intermediair verbruik (P.2) en bruto toegevoegde waarde (B.1g) / bruto binnenlands product, totale economie (S.1), ramingen in volume 57 5

6 2.1.4 Beloning van werknemers per institutionele sector en bedrijfstak (A38), ramingen tegen lopende prijzen Belangrijkste bestedingscomponenten Bruto-investeringen in vaste activa Bruto-investeringen in vaste activa (P.51): detail per categorie van activa (AN) Finale consumptie van de huishoudens (P.3) Werkelijke consumptie van de huishoudens (P.4) Verbruik van vaste activa Bruto kapitaalgoederenvoorraad (A38) Netto kapitaalgoederenvoorraad (A38) Voorraden (AN.12) per sector en bedrijfstak (A38), ramingen tegen lopende prijzen Nettovoorraden van niet-financiële activa per sector, ramingen tegen lopende prijzen Bruto voorraden van niet-financiële activa per sector, ramingen tegen lopende prijzen Sectorrekeningen Totale economie (S.1) Niet-financiële vennootschappen (S.11) Monetaire financiële instellingen (S.121+S.122+S.123) Beleggingsfondsen m.u.v. gmf s, overige financiele intermediairs m.u.v. verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen en financiele instellingen en kredietverstrekkers binnen concernverband (S.124+S.125+S.127) Financiële hulpbedrijven (S.126) Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen (S.128+S.129) Overheid (S.13) Huishoudens (S.14) Instellingen zonder winstoogmerk t.b.v. huishoudens (S.15) Buitenland (S.2) Werkgelegenheid Aantal werkzame personen per bedrijfstak (A38), totale economie (S.1) Aantal werkzame personen per institutionele sector en bedrijfstak (A38) - Werknemers Aantal werkzame personen per bedrijfstak (A38), totale economie (S.1) - Zelfstandigen Arbeidsvolume (aantal uren): detail per bedrijfstak (A38), totale economie (S.1) Arbeidsvolume (aantal uren): detail per institutionele sector en bedrijfstak (A38) - Werknemers Arbeidsvolume (aantal uren): detail per bedrijfstak (A38), totale economie (S.1) - Zelfstandigen 177 Publicaties van het INR en contactpersonen 179 Algemene opmerkingen 183 Conventionele tekens 185 Lijst van afkortingen 187 6

7 Toelichting bij de recente ontwikkelingen 1. Economische bedrijvigheid In 2017 nam het bruto binnenlands product van de Belgische economie toe met 1,7 % in volume, na een stijging met 1,5 % in Tegen lopende prijzen bedraagt het bbp van België 439 miljard euro. De kleine groeiversnelling in 2017 is afkomstig van de dienstensector, waar de bedrijvigheid is gestegen met 2,2 % tegenover 1,6 % het jaar voordien. De opleving was duidelijk in de takken "informatie en communicatie" en "diensten aan bedrijven", waarvan de groei van ongeveer 6 % de algemene economische bedrijvigheid op grootschalige wijze bleef ondersteunen. De bedrijvigheid leefde, na drie jaar van achteruitgang, opnieuw op in de gezondheidszorg en maatschappelijke diensten, en in de overige diensten aan personen, terwijl in de onroerende diensten, de overheid en het onderwijs, de toegevoegde waarde steeg met een vergelijkbaar ritme als in De bedrijvigheid ging er echter op achteruit in handel, horeca en vervoer, en in de financiële diensten, na een duidelijke versnelling in Dit laatste verloop is voornamelijk te verklaren door de bedrijvigheid in de verzekeringsdiensten. De productie en de toegevoegde waarde van de levensverzekeringsdiensten hadden drie jaar achteruitgang geregistreerd omwille van een verminderde aantrekkingskracht van levensverzekeringsproducten, in combinatie met uitzonderlijke afkopen van contracten. In 2016 kenden ze een herstel, om in 2017 te stabiliseren, zonder echter weer het niveau van voor 2013 te bereiken. Tabel 1 TOEGEVOEGDE WAARDE PER BEDRIJFSTAK, NAAR VOLUME (veranderingspercentages ten opzichte van het voorgaande jaar) Gewicht 1 Landbouw -0,4 17,1-6,2-9,6 0,6 Industrie en energie 3,7 2,8 0,5 0,5 14,6 Bouwnijverheid 0,5 1,7-0,1-0,8 4,6 Diensten 0,9 1,6 1,6 2,2 69,5 Handel, herstelling, vervoer, horeca, accommodatie en maaltijden -0,4 1,9 1,1 0,4 17,4 Informatie en communicatie 3,1 4,4 2,5 5,8 3,4 Financiële dienstverlening -8,6-1,1 5,0 0,9 5,7 Exploitatie van en handel in onroerend goed 4,4 1,6 1,5 1,5 7,6 Diensten aan bedrijven 4,4 4,4 2,1 6,0 13,3 Menselijke gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening -0,9-0,3-0,1 1,6 6,6 Overige diensten aan personen -0,7-1,1-0,8 1,5 2,0 Overheid en onderwijs 1,6 0,0 1,1 1,3 13,1 Bruto binnenlands product 1,3 1,7 1,5 1,7 100,0 Bron: INR. 1 aandeel in % van het bbp van 2017 in volume. 7

8 In de andere grote bedrijfstakken was het verloop in 2017 in het beste geval identiek aan die van het vorige jaar. De stijging van de toegevoegde waarde in de industrie is net als in 2016 beperkt tot 0,5 % in volume en wordt naar beneden gedreven door de energiegerelateerde takken (raffinage en productie van elektriciteit en gas) en de staalindustrie, die de zeer sterke prijsstijgingen van hun inputs niet hebben kunnen doorrekenen in hun verkoopprijs. Verder hebben bepaalde nijverheidstakken in 2017 een sterke groei gekend, zoals de chemische en farmaceutische nijverheid en de productie van transportmiddelen. In de bouwsector, waar de prijzen van de materialen in 2017 ook een duidelijke versnelling lieten optekenen, is de bedrijvigheid met 0,8 % achteruit gegaan. De toegevoegde waarde van de landbouw tot slot is voor het tweede jaar op rij sterk gedaald (-6,2 % in 2016 en -9,6 % in 2017), waardoor de sterke stijging van 2015 (+17,1 %) teniet werd gedaan. 2. Vraag alle componenten van de binnenlandse vraag hebben in 2017 positief bijgedragen aan de groei, met uitzondering van de investeringen van de huishoudens in de woningbouw, die onveranderd zijn gebleven ten opzichte van vorig jaar, en de voorraadwijzigingen, waarvan de bijdrage neutraal is. De private consumptie vertraagde in 2017 (+1,1 % tegenover +1,7 % vorig jaar), maar bleef een belangrijke steun aan de economisch groei. De vertraging is hoofdzakelijk te wijten aan het verloop in de levensverzekeringsdiensten, die een directe impact heeft op de finale consumptie van de huishoudens, aangezien dit product enkel door hen wordt verbruikt. De bestedingen in de gezondheidszorg groeiden ook trager dan een jaar eerder. De bestedingen voor voeding en woning stegen daarentegen meer dan het gemiddelde van de verbruikte goederen en diensten, en sneller dan in aangezien de begrotingsconsolidatie voortgaat, zijn de finale consumptieve bestedingen van de overheid gematigd gestegen, met 0,6 % in volume, nadat ze in 2016 met 0,2 % waren gedaald. De bruto-investeringen in vaste activa van de overheid zijn sterker gestegen (+2,1 % na een daling van 2 % in 2016) waarbij de investeringen van lokale overheden een opleving kenden in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen. Tabel 2 VOORNAAMSTE BESTEDINGSCATEGORIEËN NAAR VOLUME (veranderingspercentages ten opzichte van het voorgaande jaar) Consumptieve bestedingen van de huishoudens en van de IZW's ten behoeve van de huishoudens ,6 0,9 1,7 1,1 Consumptieve bestedingen van de overheid 0,6 0,6-0,2 0,6 Bruto-investeringen in vaste activa 5,8 2,7 3,8 1,8 Ondernemingen 6,5 3,6 4,7 2,3 Woongebouwen 5,7 1,0 3,7 0,0 Overheid 1,4 0,7-2,0 2,1 Voorraadwijzigingen 1 0,3 0,3 0,3 0,0 p.m. Binnenlandse bestedingen, exclusief voorraadwijzigingen 1,8 1,2 1,8 1,1 Uitvoer van goederen en diensten 5,2 3,5 7,6 5,0 Invoer van goederen en diensten 6,2 3,4 8,5 4,3 p.m. Netto-uitvoer van goederen en diensten 1-0,8 0,1-0,5 0,6 Bruto binnenlands product 1,3 1,7 1,5 1,7 Bron: INR. 1 Bijdrage tot de groei van het bbp. Om het verloop van de bedrijfsinvesteringen, de invoer en de bijdrage van de netto-uitvoer correct te analyseren, is het nodig om de gegevens te corrigeren voor uitzonderlijke transacties, met in het bijzonder de impact van de verdwijning van de aankoop van een groot schip in

9 Daaruit blijkt dat de groei van de bedrijfsinvesteringen dynamisch blijft in De gecorrigeerde bedrijfsinvesteringen kenden immers in 2017 een groei van 5,5 %, die nog steeds ondersteund werd door voordelige financieringsvoorwaarden en de goede financiële gezondheid van de bedrijven. Tabel 3 IMPACT VAN DE UITZONDERLIJKE TRANSACTIES 1 OP DE BEDRIJFSINVESTERINGEN EN DE INVOER (veranderingspercentages naar volume ten opzichte van het voorgaande jaar) Bruto-investeringen in vaste activa van de ondernemingen 6,5 3,6 4,7 2,3 Gecorrigeerde bruto-investeringen in vaste activa van de 2,5 3,7 5,5 5,5 ondernemingen 1 Invoer van goederen en diensten 6,2 3,4 8,5 4,3 Gecorrigeerde invoer van goederen en diensten 1 5,5 3,4 8,7 4,8 Netto-uitvoer van goederen en diensten 2-0,8 0,1-0,5 0,6 Gecorrigeerde netto-uitvoer van goederen en diensten 1,2-0,2 0,2-0,6 0,1 Bron: INR. 1 Het betreft de aankoop van boten en van een patent in 2014, een patent in 2015 en van een groot schip in Bijdrage tot de groei van het bbp. De buitenlandse vraag heeft ook in 2017 de groei ondersteund: de uitvoer van goederen en diensten is in volume immers met 5,0 % gestegen. Ook de invoer groeide sterk in 2017, zelfs indien gecorrigeerd werd voor de uitzonderlijke transacties (+4,8% i.p.v. 4,3%). Bijgevolg is de bijdrage van de netto-uitvoer beperkt tot 0,1 groeipunt. Het groeitempo van de buitenlandse handel gaat echter achteruit ten opzichte van 2016, toen het aanzienlijk werd aangewakkerd door de reorganisatie van de activiteiten van een groot farmaceutisch bedrijf. 3. Inkomens en sectorrekeningen Van de componenten waaruit het bbp bestaat volgens de inkomensoptiek, is de beloning van de werknemers in 2017 gestegen (+3,3 %). De brutolonen en de sociale bijdragen ten laste van de werkgevers werden in 2017 met respectievelijk 3,5 % en 2,7 % verhoogd. In 2016 hadden de sociale bijdragen ten laste van de werkgevers een achteruitgang geboekt (-1,4 %) als gevolg van de overheidsmaatregelen om bepaalde socialezekerheidsbijdragen te verlagen. De versnelling van het groeitempo van de brutolonen in 2017 is hoofdzakelijk te verklaren door enerzijds de indexering ervan op het verloop van de consumptieprijzen - het loonindexeringsmechanisme werd in april 2016 gereactiveerd - en anderzijds door de conventionele verhogingen onderhandeld op sectorniveau op basis van het interprofessionele akkoord Het bruto-exploitatieoverschot is in 2017 met 3,6 % gestegen, dus op een trager tempo dan in 2016 (5,3 %). Deze groei is min of meer gelijkaardig verdeeld tussen resultaten van de vennootschappen en huurinkomsten van de huishoudens 1. De stijging van het bruto gemengd inkomen, dat overeenstemt met de inkomens van de zelfstandigen, kende in 2017 een opleving, gaande van 0,9 % naar 2,4 %. De stijging van de toegevoegde waarde afkomstig van zelfstandigen was hoger dan de stijging van hun personeelskosten in combinatie met de stijging van de belastingen op de productie na aftrek van de subsidies. De toename van de belastingen op de productie en de invoer na aftrek van subsidies, werd teruggebracht tot 3,7 %. We herinneren eraan dat de gevoelige stijging - van ongeveer 6,5 % - in 2016 te wijten was aan verschillende maatregelen zoals het optrekken van de btw op elektriciteitsverbruik, de verhoging van verschillende accijnsrechten, de invoering van een nieuwe bijdrage aan het Energiefonds in het Vlaamse Gewest, en de toename van de opbrengst van de bancaire belastingen. 1 Inclusief de geïmputeerde huurgelden. 9

10 Tabel 4 INKOMENSCATEGORIEËN (lopende prijzen, veranderingspercentages ten opzichte van het voorgaande jaar) Gewicht 1 Beloning van werknemers 1,3 0,8 1,7 3,3 49,4% Brutolonen 1,5 0,7 2,9 3,5 36,2% Sociale bijdragen t.l.v. werkgevers 0,9 1,2-1,4 2,7 13,3% Bruto-exploitatieoverschot 3,0 5,8 5,3 3,6 34,3% Bruto-exploitatieoverschot van de vennootschappen en de overheid 2,8 7,0 6,0 3,6 28,7% Bruto-exploitatieoverschot van de huishoudens en de IZW's ten behoeve van huishoudens 4,0 0,3 1,5 3,8 5,5% Bruto gemengd inkomen 3,3 2,5 0,9 2,4 6,3% Saldo belastingen en subsidies op productie en invoer 1,4 2,5 6,5 3,7 10,0% Bruto binnenlands product 2,0 2,7 3,3 3,4 100,0% Bron: INR. 1 Aandeel in % van het bbp van 2017 tegen lopende prijzen. De margevoet van de vennootschappen (financiële en niet-financiële vennootschappen samen), namelijk het per eenheid toegevoegde waarde gecreëerde exploitatie-overschot, is gestabiliseerd en bereikte in ,5 %, zijn hoogste niveau sinds De bruto spaarmiddelen van de vennootschappen, die worden gemeten na het in rekening nemen van de betaalde en ontvangen inkomens uit vermogen en van de transacties inzake secundaire inkomensverdeling, is licht gestegen tot 28,6 % van de toegevoegde waarde in De vennootschappen hebben dit spaaroverschot grotendeels gebruikt om hun investeringen te financieren. De investeringsquote is immers met 0,2 procentpunt gestegen, en kwam uit op 25,3 %, wat in historisch opzicht ook een heel hoog niveau is. Het financieringsvermogen van de vennootschappen is licht gedaald, van 2,1 % van het bbp in 2016 naar 1,6 % in Voor de gezamenlijke overheid liet het volgens de normen van het ESR 2010 opgestelde financieringssaldo in 2017 een tekort van 0,9 % van het bbp optekenen, wat een aanzienlijke verbetering is ten opzichte van het tekort in Deze verbetering is enerzijds te danken aan de stijging van de inkomens, in het bijzonder die van de voorafbetalingen voor de vennootschapsbelasting als gevolg van de verhoging van de boete bij niet-betaling, en anderzijds, de daling van de rentelasten dankzij het extreem lage niveau van de rentevoeten op nieuwe overheidsschuldbewijzen- en leningen. De primaire uitgaven zijn daarentegen gestegen (2,3 %), maar trager dan het bbp (+3,4 %). De primaire bruto-inkomens van de huishoudens (inclusief de IZW s ten behoeve van de huishoudens) zijn in 2017 met 3,3 % gestegen. alle componenten van de primaire inkomens zijn min of meer in dezelfde verhouding gestegen: beloning van de werknemers (+3,3 %), bruto exploitatie-overschot en gemengd inkomen (+3,0 %) en inkomens uit vermogen (+3,5 %). Deze laatste die sinds 2009 achteruitgingen of heel licht stegen, hebben in 2017 een opleving gekend, vooral door de stijging van de dividenden en andere ontvangen inkomsten uit investeringen. De stijging van het beschikbare bruto-inkomen van de huishoudens - berekend na het in aanmerking nemen van de transacties inzake secundaire inkomensverdeling - was vergelijkbaar met die van de primaire inkomens, nl. +3,3 %. De ontvangen sociale uitkeringen zijn evenredig gestegen met de nettobijdragen en betaalde belastingen. aangezien de huishoudens hun finale consumptieve bestedingen in mindere mate hebben verhoogd (+3,0 % in nominale termen) is hun spaarquote licht gestegen met 0,2 procentpunten naar 11,5 % in De bruto-investeringen in vaste activa van de huishoudens, die voornamelijk bestaat uit investeringsuitgaven in woningen, stegen in 2017 met 3,0 %. Ten opzichte van het beschikbare inkomen, bedroeg de investeringsquote van de huishoudens in ,1 %, wijzend op een zekere stabiliteit in de laatste vier jaar. Tot slot leidde de lichte toename van de spaarquote en de stabiliteit van de investeringen voor het eerst in acht jaar tot een verhoging - zij het wel beperkt - van het financieringssaldo van de sector huishoudens. Het saldo beliep in ,2 % van het bbp. 10

11 Tabel 5 SYNTHESE VAN DE SECTORREKENINGEN (procenten, lopende prijzen, tenzij anders vermeld) Vennootschappen 1 Margevoet (bruto-exploitatieoverschot / bruto toegevoegde waarde) 40,7 42,3 43,4 43,5 Spaarquote (brutobesparingen / bruto toegevoegde waarde) 26,0 26,0 28,3 28,6 Investeringsquote (bruto-investeringen in vaste activa / bruto toegevoegde waarde) 24,6 24,6 25,1 25,3 Financieringsvermogen (+) of -behoefte (-) / bbp 1,6 1,3 2,1 1,6 Overheid Financieringsvermogen (+) of -behoefte (-) / bbp -3,1-2,5-2,4-0,9 Huishoudens 2 Bruto primair inkomen (verandering t.o.v. het voorgaande jaar) 1,1 0,7 1,3 3,3 Bruto beschikbaar inkomen (verandering t.o.v. het voorgaande jaar) 1,2 0,8 3,0 3,3 Consumptieve bestedingen (verandering t.o.v. het voorgaande jaar) 1,2 1,6 3,5 3,0 Spaarquote (brutobesparingen / bruto beschikbaar inkomen) 12,5 11,8 11,3 11,5 Investeringsquote (bruto-investeringen in vaste activa / bruto beschikbaar inkomen) 10,0 10,0 10,1 10,1 Financieringsvermogen (+) of -behoefte (-) / bbp 1,0 0,4 0,1 0,2 Buitenland Saldo van de goederen- en dienstentransacties van het buitenland / bbp -0,6-1,4-1,3-1,2 Financieringsvermogen (+) of -behoefte (-) / bbp 0,5 0,7 0,3-1,0 Bron: INR. 1 Niet-financiële en financiële vennootschappen. 2 Met inbegrip van de IZW's ten behoeve van huishoudens. De binnenlandse economie, alle sectoren samen, vertoonde in 2017 een financieringsvermogen tegenover het buitenland van 1,0 % van het bbp. Dit saldo was de voorbije drie jaar negatief. Het saldo van de goederen- en dienstentransacties met het buitenland is vrij stabiel gebleven ten opzichte van 2016, aangezien de uitvoer en de invoer een vergelijkbare stijging naar waarde hebben laten optekenen. Het is dus hoofdzakelijk het verloop van de inkomens uit beleggingen en investeringen dat het saldo van België ten opzichte van de rest van de wereld gunstig heeft beïnvloed. Het betreft in het bijzonder een toename van zowel de geherinvesteerde winsten als de dividenden betaald door de rest van de wereld aan België. Dit is voornamelijk te verklaren door een verbetering van de winstgevendheid van de buitenlandse eenheden waarin Belgische bedrijven een participatie aanhouden. 4. Arbeidsmarkt De binnenlandse werkgelegenheid, uitgedrukt in aantal personen, steeg in 2017 met eenheden (+1,4 %). Zowel de zelfstandige als de gesalarieerde werkgelegenheid hebben aan die groei bijgedragen, respectievelijk met (+1,6 %) en personen (+1,3 %). In 2016 werden netto jobs gecreëerd (+1,3 %), zodat de beweging in 2017 werd geconsolideerd en zelfs versterkt. Uitgedrukt in gewerkte uren is het arbeidsvolume in 2017 in een iets hoger tempo gegroeid (+1,5 %) dan het aantal werkenden. De gemiddelde arbeidsduur per persoon is dus in vergelijking met 2016 licht gestegen (+0,1 %), terwijl hij jaar na jaar veeleer afnam onder invloed van structurele factoren (ontwikkeling van de deeltijdarbeid, vervrouwelijking van de werkgelegenheid, de-industrialisering en versterking van het aandeel van de diensten, enz.). 11

12 Tabel 6 BINNENLANDSE WERKGELEGENHEID (jaar-op-jaarverandering van de waarden op jaarbasis, tenzij anders vermeld) Niveau in 2017 Binnenlandse werkgelegenheid Duizenden personen (% tussen haakjes) Zelfstandigen 6,1 (0,8) 10,3 (1,4) 12,8 (1,7) 12,2 (1,6) 790,1 Loontrekkenden 13,7 (0,4) 30,4 (0,8) 46,2 (1,2) 52,3 (1,3) 3 934,0 Totaal 19,8 (0,4) 40,7 (0,9) 58,9 (1,3) 64,5 (1,4) 4 724,1 Miljoenen gewerkte uren (% tussen haakjes) Zelfstandigen 9,0 (0,5) -5,4 (-0,3) 15,0 (0,9) 20,4 (1,2) 1 695,8 Loontrekkenden 9,1 (0,2) 31,3 (0,6) 74,7 (1,4) 89,5 (1,6) 5 621,3 Totaal 18,1 (0,3) 25,8 (0,4) 89,8 (1,3) 109,9 (1,5) 7 317,1 Gemiddelde arbeidsduur per persoon (% tussen haakjes) Zelfstandigen (-0,3) (-1,7) (-0,7) (-0,3) Loontrekkenden (-0,2) (-0,2) (0,2) (0,3) Totaal (-0,2) (-0,5) (0,0) (0,1) Gesalarieerde werkgelegenheid Duizenden personen (% tussen haakjes) Landbouw 0,4 (2,1) 1,2 (5,4) 0,0 (0,1) 0,0 (-0,1) 22,7 Industrie (inclusief energie) -13,6 (-2,5) -12,6 (-2,3) -0,4 (-0,1) 2,9 (0,6) 528,6 Bouwnijverheid -5,3 (-2,5) -3,5 (-1,7) -0,4 (-0,2) 1,8 (0,9) 202,6 Overheid en onderwijs 7,5 (0,9) 3,4 (0,4) 2,8 (0,3) 1,6 (0,2) 814,9 Overige diensten 24,7 (1,1) 41,9 (1,9) 44,1 (1,9) 45,9 (2,0) 2 365,1 Totaal 13,7 (0,4) 30,4 (0,8) 46,2 (1,2) 52,2 (1,3) 3 934,0 Miljoenen gewerkte uren (% tussen haakjes) Landbouw 1,0 (3,2) 1,9 (5,7) 0,5 (1,6) 0,8 (2,3) 35,6 Industrie (inclusief energie) -19,8 (-2,3) -16,9 (-2,0) 0,1 (0,0) 9,2 (1,1) 821,9 Bouwnijverheid 0,1 (0,0) -5,9 (-1,9) 1,5 (0,5) 4,0 (1,3) 303,3 Overheid en onderwijs 8,2 (0,7) 0,0 (0,0) -0,6 (-0,1) 2,8 (0,2) 1 150,8 Overige diensten 19,6 (0,6) 52,2 (1,7) 73,2 (2,3) 72,6 (2,2) 3 309,7 Totaal 9,1 (0,2) 31,3 (0,6) 74,7 (1,4) 89,5 (1,6) 5 621,3 Bron: INR. De in 2017 opgetekende groei van de gesalarieerde werkgelegenheid is vooral te wijten aan de toename van het aantal loontrekkenden in de bedrijfstak overige diensten (+2 %) - wat overeenkomt met bijna 2/3 van de totale gesalarieerde werkgelegenheid - maar heeft eveneens te maken met het groeiherstel in de industrie (+0,6 %) en in de bouwnijverheid (+0,9 %) na verschillende jaren van terugval. In de overheid en het onderwijs bleef de groei van de werkgelegenheid heel matig (+0,2 % in 2017 tegenover +0,3 % het voorgaande jaar). De opgetekende ontwikkelingen op het niveau van het arbeidsvolume van de loontrekkenden per bedrijfstak zijn gelijkaardig. De bedrijfstak overige diensten boekte de grootste groei van gewerkte uren van de loontrekkenden in absolute termen (+72,6 miljoen uren of +2,2 % in 2017), terwijl de bedrijfstakken industrie, bouwnijverheid en overheid en onderwijs ook gestegen zijn, maar minder sterk. 12

13 Technische nota m.b.t. de patronale sociale bijdragenverminderingen In overeenstemming met de ESR2010-voorschriften worden de patronale sociale bijdragenverminderingen voor doelgroepen in de nationale rekeningen, sedert de september 2014 publicatie, bruto geregistreerd. Ze worden dus niet meer in mindering gebracht van de loonmassa, maar opgenomen als element van de loonsubsidies. Hierdoor werd het niveau van de beloning van werknemers (D.1) meer specifiek het deel sociale bijdragen (D.1211) - opwaarts herzien evenals de subsidies aan ondernemingen (D.39). De structurele bijdragenverminderingen daarentegen, beogen een algemene daling van de patronale sociale bijdragen en worden dus verder in mindering gebracht bij de bepaling van de patronale sociale bijdragen en de beloning van werknemers. De tax shift hervormt de toekenningswijze van de bijdragenverminderingen ten gronde en beoogt een algemene daling van de patronale sociale bijdragenvoet vanaf het tweede trimester van Hierdoor dalen de werkgeversbijdragen aan de RSZ. Dit wordt ten dele gefinancierd door een verstrengde toekenning van structurele bijdragenverminderingen. De bijdragenverminderingen voor doelgroepen zijn nu bovendien een regionale bevoegdheid geworden. Tussen 2017 en 2019 zullen de structurele sociale bijdragenverminderingen afnemen. De verminderingen voor doelgroepen daarentegen zouden moeten toenemen en dit kan verschillen naargelang het gewest waartoe de onderneming behoort. Dit zal, ceteris paribus, onvermijdelijk leiden tot een toename van de sociale bijdragen volgens de nationale rekeningen. 13

14

15 Tabellen

16

17 1. Synthesetabellen

18 1.1 SAMENSTELLING VAN HET BRUTO BINNENLANDS PRODUCT SAMENSTELLING VAN HET BRUTO BINNENLANDS PRODUCT, RAMINGEN TEGEN LOPENDE PRIJZEN Toegevoegde waarde Output (tegen basisprijzen) (P.1) , , , , , , , , , ,2 Intermediair verbruik (tegen aankoopprijzen) (P.2) , , , , , , , , , ,3 Toegevoegde waarde (tegen basisprijzen) (B.1g) , , , , , , , , , ,9 Productgebonden belastingen (D.21) , , , , , , , , , ,6 Productgebonden subsidies (D.31) (-) , , , , , , , , , ,6 Bruto binnenlands product (B.1g+D.21-D.31) , , , , , , , , , ,9 Bestedingen Consumptieve bestedingen (P.3) , , , , , , , , , ,2 Consumptieve bestedingen van de gezinnen , , , , , , , , , ,0 Consumptieve bestedingen van de IZW s 3.593, , , , , , , , , ,5 Consumptieve bestedingen van de overheid , , , , , , , , , ,7 Individuele consumptieve bestedingen (P.31) , , , , , , , , , ,2 Collectieve consumptieve bestedingen (P.32) , , , , , , , , , ,5 Investeringen (bruto) (P.5) , , , , , , , , , ,7 Investeringen in vaste activa (bruto) (P.51) , , , , , , , , , ,0 Veranderingen in voorraden (P.52) 6.120, , , , ,1-46, , , , ,5 Saldo aan- en verkopen van kostbaarheden (P.53) 96,8 92,0 101,4 106,9 63,7 98,4 37,0 24,3 13,7 19,2 Totaal van de nationale bestedingen , , , , , , , , , ,9 Uitvoer van goederen en diensten (P.6) , , , , , , , , , ,0 Totaal van de finale bestedingen , , , , , , , , , ,9 Invoer van goederen en diensten (P.7) , , , , , , , , , ,0 p.m. Netto-uitvoer van goederen en diensten 1.713, , , , , , , , , ,0 Bruto binnenlands product (P.3+P.5+P.6-P.7) , , , , , , , , , ,9 Inkomen Beloning van werknemers (D.1) , , , , , , , , , ,5 Bruto exploitatieoverschot (B.2g) en gemengd inkomen (B.3g) , , , , , , , , , ,5 Belastingen op productie en invoer (D.2) , , , , , , , , , ,3 Subsidies (D.3) (-) , , , , , , , , , ,4 Bruto binnenlands product (D.1+B.2g+B.3g+D.2-D.3) , , , , , , , , , ,9 Beloning van werknemers ontvangen uit het buitenland (D.1) 7.100, , , , , , , , , ,5 Beloning van werknemers betaald aan het buitenland (D.1) 2.361, , , , , , , , , ,2 Belastingen op productie en invoer betaald aan het buitenland (D.2) 1.619, , , , , , , , , ,4 Subsidies ontvangen uit het buitenland (D.3) 671,8 631,8 692,1 621,6 642,6 664,9 624,2 703,4 657,7 630,5 Inkomen uit vermogen ontvangen uit het buitenland (D.4) , , , , , , , , , ,0 Inkomen uit vermogen betaald aan het buitenland (D.4) , , , , , , , , , ,6 Bruto nationaal inkomen (tegen marktprijzen) , , , , , , , , , ,7 Pro memorie Consumptieve bestedingen van de gezinnen exclusief indirect gemeten diensten van financiële intermediairs (IGDFI) , , , , , , , , , ,8 Uitvoer van goederen en diensten (P.6) exclusief indirect gemeten diensten van financiële intermediairs (IGDFI) , , , , , , , , , ,1 Invoer van goederen en diensten (P.7) exclusief indirect gemeten diensten van financiële intermediairs (IGDFI) , , , , , , , , , ,5

19 1.1.2 SAMENSTELLING VAN HET BRUTO BINNENLANDS PRODUCT, RAMINGEN IN VOLUME (kettingeuro s, referentiejaar 2016, in miljoen) Toegevoegde waarde Output (tegen basisprijzen) (P.1) , , , , , , , , , ,0 Intermediair verbruik (tegen aankoopprijzen) (P.2) , , , , , , , , , ,4 Toegevoegde waarde (tegen basisprijzen) (B.1g) , , , , , , , , , ,6 Productgebonden belastingen (D.21) , , , , , , , , , ,1 Productgebonden subsidies (D.31) , , , , , , , , , ,4 Bruto binnenlands product (bbp) , , , , , , , , , ,3 Bestedingen Consumptieve bestedingen (P.3) , , , , , , , , , ,0 Consumptieve bestedingen van de gezinnen , , , , , , , , , ,5 Consumptieve bestedingen van de IZW s 4.145, , , , , , , , , ,5 Consumptieve bestedingen van de overheid , , , , , , , , , ,0 Individuele consumptieve bestedingen (P.31) , , , , , , , , , ,6 Collectieve consumptieve bestedingen (P.32) , , , , , , , , , ,4 Investeringen (bruto) (P.5) , , , , , , , , , ,4 Investeringen in vaste activa (bruto) (P.51) , , , , , , , , , ,8 Veranderingen in voorraden (P.52) 1.691, ,6 489, ,9 822,6-745,6 347, , , ,7 Saldo aan- en verkopen van kostbaarheden (P.53) 108,1 101,9 110,3 114,0 66,6 101,8 38,0 24,7 13,7 18,9 Totaal van de nationale bestedingen , , , , , , , , , ,4 Uitvoer van goederen en diensten (P.6) , , , , , , , , , ,8 Totaal van de finale bestedingen , , , , , , , , , ,2 Invoer van goederen en diensten (P.7) , , , , , , , , , ,9 p.m. Netto-uitvoer van goederen en diensten , , , , , , , , , ,9 Bruto binnenlands product (bbp) , , , , , , , , , ,3 Pro memoria Consumptieve bestedingen van de gezinnen exclusief indirect gemeten diensten van financiële intermediairs (IGDFI) , , , , , , , , , ,5 Uitvoer van goederen en diensten (P.6) exclusief indirect gemeten diensten van financiële intermediairs (IGDFI) , , , , , , , , , ,0 Invoer van goederen en diensten (P.7) exclusief indirect gemeten diensten van financiële intermediairs (IGDFI) , , , , , , , , , ,3 N.B.: In kettingeuro s is er voor andere jaren dan het referentiejaar en het daaropvolgende jaar een verschil tussen het aggregaat en zijn onderliggende componenten. Dit verschil wordt veroorzaakt door het gebruik van Laspeyres kettingindices en kan niet aan de componenten van het aggregaat worden toegewezen.

20 1.2 VERDELING VAN HET BINNENLANDS PRODUCT BESCHIKBAAR INKOMEN, BESPARINGEN EN VORDERINGENOVERSCHOT OF -TEKORT, RAMINGEN TEGEN LOPENDE PRIJZEN Bruto binnenlands product tegen marktprijzen (bbp) , , , , , , , , , ,9 Saldo van de primaire inkomens van/naar het buitenland 8.300,6 429, , , , , , ,5 422, ,8 Bruto nationaal inkomen (bni) , , , , , , , , , ,7 Verbruik van vaste activa (K.1) , , , , , , , , , ,0 Netto nationaal inkomen , , , , , , , , , ,7 Saldo van de inkomensoverdrachten van/naar het buitenland (D.5, D.6, D.7) , , , , , , , , , ,1 Netto nationaal beschikbaar inkomen , , , , , , , , , ,6 Nationale consumptie , , , , , , , , , ,2 Correcties voor mutaties in voorzieningen pensioenverzekering (D.8) 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Netto nationale besparingen , , , , , , , , , ,4 Investeringen in vaste activa (P.51) , , , , , , , , , ,0 Veranderingen in voorraden (P.52) 6.120, , , , ,1-46, , , , ,5 Saldo aan- en verkopen van kostbaarheden (P.53) 96,8 92,0 101,4 106,9 63,7 98,4 37,0 24,3 13,7 19,2 Saldo van de kapitaaloverdrachten met het buitenland (D.9) -179,8-202,7-277,0-460, ,0-173,8-290,0-34,3-410,9-204,6 Saldo aan- en verkopen van niet-geproduceerde niet-financiële activa (K.2) 1.125,0 262,9 31,6-84,9-374,0 87,5 625,0-86,0-821,0-582,0 Vorderingenoverschot (+)/-tekort (-) van de totale economie (B.9) 3.500, , ,4 504, , , , , , , REËEL BESCHIKBAAR INKOMEN, RAMINGEN IN VOLUME (kettingeuro s, referentiejaar 2016, in miljoen) Bruto binnenlands product tegen marktprijzen , , , , , , , , , ,3 Ruilvoetwinst of -verlies , , , , , , , ,4 0, ,0 Reëel bruto binnenlands inkomen , , , , , , , , , ,3 Saldo van de reële primaire inkomens van/naar het buitenland 9.146,8 479, , , , , , ,2 422, ,4 Reëel bruto nationaal inkomen , , , , , , , , , ,7 Verbruik van vaste activa , , , , , , , , , ,9 Reëel netto nationaal inkomen , , , , , , , , , ,7 Saldo van de reële inkomensoverdrachten van/naar het buitenland , , , , , , , , , ,3 Reëel netto nationaal beschikbaar inkomen , , , , , , , , , ,3 N.B.: In kettingeuro s is er voor andere jaren dan het referentiejaar en het daaropvolgende jaar een verschil tussen het aggregaat en zijn onderliggende componenten. Dit verschil wordt veroorzaakt door het gebruik van Laspeyres kettingindices en kan niet aan de componenten van het aggregaat worden toegewezen.

21 1.3 SYNTHESETABELLEN VAN DE SECTORREKENINGEN (RAMINGEN TEGEN LOPENDE PRIJZEN) SYNTHESETABELLEN VAN DE SECTORREKENINGEN Niet-financiële instellingen (S.11) Financiële instellingen (S.12) Overheid (S.13) Huishoudens (S.14) Instellingen zonder winstoogmerk t.b.v. huishoudens (S.15) Onverdeelde transacties Totale economie (S.1) Buitenland (S.2) In- en uitvoer Invoer van goederen en diensten (P.7) ,9 Uitvoer van goederen en diensten (P.6) ,3 Productierekening Middelen Productie (basisprijzen) (P.1) , , , , , ,3 Productgebonden belastingen (D.21) , ,2 Productgebonden subsidies (D.31) , ,1 Bestedingen Intermediair verbruik (tegen aankoopprijzen) (P.2) , , , , , ,5 Toegevoegde waarde (bruto) / bruto binnenlands product (B.1g) , , , , , , ,9 Inkomensrekening (inkomensvorming) Middelen Toegevoegde waarde (bruto) / bruto binnenlands product (B.1g) , , , , , ,9 Bestedingen Beloning van werknemers (D.1) , , , , , , ,2 Belastingen op productie en invoer (D.2) 2.833,0 706,9 0, ,1 15, , ,9 Productgebonden belastingen (D.21) , ,2 Niet-productgebonden belastingen (D.29) 2.833,0 706,9 0, ,1 15, ,7 Subsidies (D.3) ,1-31,9-473,2-479,1-117, , ,1 Productgebonden subsidies (D.31) , ,1 Niet-productgebonden subsidies (D.39) ,1-31,9-473,2-479,1-117, ,0 Bruto exploitatieoverschot / gemengd inkomen (B.2g/B.3g) , , , ,4 421, ,9 Rekening voor bestemming van primaire inkomens Middelen Bruto exploitatieoverschot / gemengd inkomen (B.2g/B.3g) , , , ,4 421, ,9 Beloning van werknemers (D.1) , , ,3 Belastingen op productie en invoer (D.2) , , ,6 Subsidies (D.3) , ,3-671,8 Inkomen uit vermogen (D.4) , , , ,7 64, , ,6 Bestedingen Inkomen uit vermogen (D.4) , , , ,1 13, , ,1 Bruto primair inkomen / bruto nationaal inkomen (B.5g) , , , ,1 472, ,5 Inkomensrekening (secundaire verdeling) Middelen Bruto primair inkomen / bruto nationaal inkomen (B.5g) , , , ,1 472, ,5 Belastingen op inkomen en vermogen (D.5) , ,3 284,5 Sociale premies (D.61) 2.997, , ,8 31,1 139, , ,7 Sociale uitkeringen (in geld) (D.62) , ,7 687,0 Overige inkomensoverdrachten (D.7) 2.341, , , , , , ,3 Bestedingen Belastingen op inkomen en vermogen (D.5) 9.664, ,1 7, ,2 32, ,1 746,7

22 1.3.1 SYNTHESETABELLEN VAN DE SECTORREKENINGEN (VERVOLG) Niet-financiële instellingen (S.11) Financiële instellingen (S.12) Overheid (S.13) Huishoudens (S.14) Instellingen zonder winstoogmerk t.b.v. huishoudens (S.15) Onverdeelde transacties Totale economie (S.1) Buitenland (S.2) 22 Sociale premies (D.61) , ,2 729,1 Sociale uitkeringen (in geld) (D.62) 2.997, , ,3 31,1 139, ,4 531,3 Overige inkomensoverdrachten (D.7) 3.104, , , ,1 890, , ,7 Bruto beschikbaar inkomen (B.6g) , , , , , ,8 Inkomensrekening (inkomensbesteding) Middelen Bruto beschikbaar inkomen (B.6g) , , , , , ,8 Correctie voor mutaties in voorzieningen pensioenverzekering (D.8) 0, ,5-3, ,2 Bestedingen Consumptieve bestedingen (P.3) , , , ,7 Bruto besparingen (B.8g) , , , ,1 405, ,1 Rekening voor mutaties in het vermogenssaldo a.g.v. besparingen en kapitaaloverdrachten Mutaties in passiva Bruto besparingen (B.8g) , , , ,1 405, ,1 Saldo lopende transacties van het buitenland met België (B.12) ,3 Kapitaaloverdrachten, ontvangen (D.9) 3.741,2 360, ,6 693,5 92, ,1 511,4 Kapitaaloverdrachten, betaald (D.9) -300,0-382, , ,2 0, ,9-331,6 Mutaties in activa Saldo van de bruto besparingen en kapitaaloverdrachten (B.10g) , , , ,4 497, , ,5 Kapitaalrekening (kapitaalvorming) Mutaties in passiva Saldo van de bruto besparingen en kapitaaloverdrachten (B.10) , , , ,4 497, , ,5 Mutaties in activa Investeringen (bruto) (P.5) , , , ,9 453, ,8 Saldo aan- en verkopen van niet-geproduceerde niet-financiële activa (K.2) 1.535,1-27,3 41,8-424,6 0, , ,0 Vorderingenoverschot (+) of -tekort (-) (B.9) , , , ,1 43, , ,5 Bron: INR Berekeningen: NBB

23 1.3.2 SYNTHESETABELLEN VAN DE SECTORREKENINGEN Niet-financiële instellingen (S.11) Financiële instellingen (S.12) Overheid (S.13) Huishoudens (S.14) Instellingen zonder winstoogmerk t.b.v. huishoudens (S.15) Onverdeelde transacties Totale economie (S.1) Buitenland (S.2) In- en uitvoer Invoer van goederen en diensten (P.7) ,2 Uitvoer van goederen en diensten (P.6) ,4 Productierekening Middelen Productie (basisprijzen) (P.1) , , , , , ,7 Productgebonden belastingen (D.21) , ,9 Productgebonden subsidies (D.31) , ,2 Bestedingen Intermediair verbruik (tegen aankoopprijzen) (P.2) , , , , , ,3 Toegevoegde waarde (bruto) / bruto binnenlands product (B.1g) , , , , , , ,1 Inkomensrekening (inkomensvorming) Middelen Toegevoegde waarde (bruto) / bruto binnenlands product (B.1g) , , , , , ,1 Bestedingen Beloning van werknemers (D.1) , , , , , , ,5 Belastingen op productie en invoer (D.2) 2.925,2 690,7 0, ,8 35, , ,8 Productgebonden belastingen (D.21) , ,9 Niet-productgebonden belastingen (D.29) 2.925,2 690,7 0, ,8 35, ,9 Subsidies (D.3) ,8-33,6-545,3-505,3-117, , ,7 Productgebonden subsidies (D.31) , ,2 Niet-productgebonden subsidies (D.39) ,8-33,6-545,3-505,3-117, ,5 Bruto exploitatieoverschot / gemengd inkomen (B.2g/B.3g) , , , ,1 418, ,7 Rekening voor bestemming van primaire inkomens Middelen Bruto exploitatieoverschot / gemengd inkomen (B.2g/B.3g) , , , ,1 418, ,7 Beloning van werknemers (D.1) , , ,7 Belastingen op productie en invoer (D.2) , , ,4 Subsidies (D.3) , ,9-631,8 Inkomen uit vermogen (D.4) , , , ,2 107, , ,2 Bestedingen Inkomen uit vermogen (D.4) , , , ,4 12, , ,8 Bruto primair inkomen / bruto nationaal inkomen (B.5g) , , , ,0 512, ,9 Inkomensrekening (secundaire verdeling) Middelen Bruto primair inkomen / bruto nationaal inkomen (B.5g) , , , ,0 512, ,9 Belastingen op inkomen en vermogen (D.5) , ,5 310,8 Sociale premies (D.61) 3.286, , ,6 32,2 102, , ,2 Sociale uitkeringen (in geld) (D.62) , ,2 760,0 Overige inkomensoverdrachten (D.7) 2.936, , , , , , ,5 Bestedingen Belastingen op inkomen en vermogen (D.5) 6.477, ,2 19, ,6 28, ,9 791,4 Sociale premies (D.61) , ,8 776,0

24 1.3.2 SYNTHESETABELLEN VAN DE SECTORREKENINGEN (VERVOLG) Niet-financiële instellingen (S.11) Financiële instellingen (S.12) Overheid (S.13) Huishoudens (S.14) Instellingen zonder winstoogmerk t.b.v. huishoudens (S.15) Onverdeelde transacties Totale economie (S.1) Buitenland (S.2) 24 Sociale uitkeringen (in geld) (D.62) 3.286, , ,5 32,2 102, ,3 560,9 Overige inkomensoverdrachten (D.7) 3.332, , , ,2 945, , ,9 Bruto beschikbaar inkomen (B.6g) , , , , , ,6 Inkomensrekening (inkomensbesteding) Middelen Bruto beschikbaar inkomen (B.6g) , , , , , ,6 Correctie voor mutaties in voorzieningen pensioenverzekering (D.8) 0, ,3 6, ,3 Bestedingen Consumptieve bestedingen (P.3) , , , ,5 Bruto besparingen (B.8g) , , , ,2 110, ,1 Rekening voor mutaties in het vermogenssaldo a.g.v. besparingen en kapitaaloverdrachten Mutaties in passiva Bruto besparingen (B.8g) , , , ,2 110, ,1 Saldo lopende transacties van het buitenland met België (B.12) ,7 Kapitaaloverdrachten, ontvangen (D.9) 3.831,3 282, , ,9 99, ,1 540,5 Kapitaaloverdrachten, betaald (D.9) -368,1-274, , ,3 0, ,8-337,8 Mutaties in activa Saldo van de bruto besparingen en kapitaaloverdrachten (B.10g) , , , ,8 209, , ,0 Kapitaalrekening (kapitaalvorming) Mutaties in passiva Saldo van de bruto besparingen en kapitaaloverdrachten (B.10) , , , ,8 209, , ,0 Mutaties in activa Investeringen (bruto) (P.5) , , , ,1 450, ,4 Saldo aan- en verkopen van niet-geproduceerde niet-financiële activa (K.2) 519,2-2,8 47,1-300,6 0,0 262,9-262,9 Vorderingenoverschot (+) of -tekort (-) (B.9) , , , ,3-240, , ,1 Bron: INR Berekeningen: NBB

25 1.3.3 SYNTHESETABELLEN VAN DE SECTORREKENINGEN Niet-financiële instellingen (S.11) Financiële instellingen (S.12) Overheid (S.13) Huishoudens (S.14) Instellingen zonder winstoogmerk t.b.v. huishoudens (S.15) Onverdeelde transacties Totale economie (S.1) Buitenland (S.2) In- en uitvoer Invoer van goederen en diensten (P.7) ,8 Uitvoer van goederen en diensten (P.6) ,7 Productierekening Middelen Productie (basisprijzen) (P.1) , , , , , ,6 Productgebonden belastingen (D.21) , ,5 Productgebonden subsidies (D.31) , ,7 Bestedingen Intermediair verbruik (tegen aankoopprijzen) (P.2) , , , , , ,9 Toegevoegde waarde (bruto) / bruto binnenlands product (B.1g) , , , , , , ,5 Inkomensrekening (inkomensvorming) Middelen Toegevoegde waarde (bruto) / bruto binnenlands product (B.1g) , , , , , ,5 Bestedingen Beloning van werknemers (D.1) , , , , , , ,1 Belastingen op productie en invoer (D.2) 2.944,4 901,9 0, ,7 50, , ,1 Productgebonden belastingen (D.21) , ,5 Niet-productgebonden belastingen (D.29) 2.944,4 901,9 0, ,7 50, ,6 Subsidies (D.3) ,2-35,2-570,2-530,3-125, , ,6 Productgebonden subsidies (D.31) , ,7 Niet-productgebonden subsidies (D.39) ,2-35,2-570,2-530,3-125, ,9 Bruto exploitatieoverschot / gemengd inkomen (B.2g/B.3g) , , , ,7 428, ,0 Rekening voor bestemming van primaire inkomens Middelen Bruto exploitatieoverschot / gemengd inkomen (B.2g/B.3g) , , , ,7 428, ,0 Beloning van werknemers (D.1) , , ,1 Belastingen op productie en invoer (D.2) , , ,0 Subsidies (D.3) , ,5-692,1 Inkomen uit vermogen (D.4) , , , ,9 114, , ,7 Bestedingen Inkomen uit vermogen (D.4) , , , ,2 28, , ,2 Bruto primair inkomen / bruto nationaal inkomen (B.5g) , , , ,4 513, ,1 Inkomensrekening (secundaire verdeling) Middelen Bruto primair inkomen / bruto nationaal inkomen (B.5g) , , , ,4 513, ,1 Belastingen op inkomen en vermogen (D.5) , ,8 345,2 Sociale premies (D.61) 3.292, , ,5 31,3 103, , ,4 Sociale uitkeringen (in geld) (D.62) , ,9 742,0 Overige inkomensoverdrachten (D.7) 3.830, , , , , , ,5 Bestedingen Belastingen op inkomen en vermogen (D.5) 7.548, ,0 21, ,1 32, ,2 809,8 Sociale premies (D.61) , ,3 800,0