INDONESIA SERUMPUN VERWELKOMT U VAN HARTE OP DEZE CULTURELE MIDDAG

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "INDONESIA SERUMPUN VERWELKOMT U VAN HARTE OP DEZE CULTURELE MIDDAG"

Transcriptie

1

2 INDONESIA SERUMPUN VERWELKOMT U VAN HARTE OP DEZE CULTURELE MIDDAG 2

3 WAARHEEN GAAT DE REIS? Indonesië ligt te paard op de evenaar tussen India (N-W), Indochina (N), Australië (Z) en Filipijnen (N-O) Op verschillende breuklijnen veel vulkanische activiteit eilanden Ca bewoond km2 (16 ) 230 mio inwoners (4 ) Moslims-Hindoes-Boeddhisten-Christenen Indonesië = grootste moslimstaat ter wereld 5.632,86 km2 Ca inwoners Meer dan 90 % bevolking = (Balinese) Hindu = Indisch Hindoeïsme en Tantrisme + lokale invloeden Hoogste top=actieve vulkaan (Gunung Agung 3.142m) Specifieke fauna-flora (grens Indische / Stille Oceaan) Eiland van tempels Balinese muziek, dans, kunst

4 GESCHIEDENIS EN CULTUUR De eerste mensen op Indonesië en Bali: ca v Chr. Beïnvloeding door India en China (handel vanaf 1 eeuw vc), Arabische landen (handel in kruiden) en later Nederland (koloniale periode bracht ook koninkrijken samen tot één staat ) 4

5 GESCHIEDENIS EN CULTUUR Sterk lokaal getinte cultuur op basis van Hinduïsme: Goden, mensen en demonen leven samen in deze wereld. De mens moet de natuurlijke orde tussen hen bewaken. Dat doet men door offers, symboliek en ritueel in kunst, muziek, dans, voeding... Het goede zit boven, het slechte zit laag. De lucht en de wolken zijn voor goden en voorouders, de mens leeft op het land, duivels en monsters zitten diep in de zee Het menselijk lichaam is een microcosmos. Het goede zit boven de kin (raak nooit zonder toestemming iemand s hoofd aan), tussen kin en heupen is de neutrale zone (Balinese vrouwen liepen traditioneel met naakt bovenlijf), daaronder zit het slechte (leg nooit de benen/voeten in de richting van een persoon dit kan men zien als een belediging). 5

6 NICE 2 KNOW Sociale standen (Balinese Kaste-systeem) Brahmana (Ida Bagus Ida Ayu) Kestria (Dewa Desa Anak Agung) Wesia (Gusti) Sudra (Putu Made Nyoman Ketut) Per kaste zijn er 4 namen voor meisjes en 4 voor jongens. Die reeksen worden herhaald (naam 1 jongen = naam 5 ) Eerst huwen voor de kerk dan pas voor de staat geen multireligieuze huwelijken mogelijk. Sierlijke terrasvormige rijstvelden(sawah) Kramasubak systeem Tempels. Bali = Eiland van de tempels & goden.

7 SAWAH

8 LEVEN EN FEESTEN Agama Hindu = rode draad leven Balinees Dagelijkse offers Feesten "Hari Raya Nyepi (de Dag van de Stilte) Hari Raya Tumpek Wayang of Tumpek Ringgit, de dag gewijd aan Ida Sanghyang Aji Saraswati, de godin van de kennis, literatuur en kunst en waarop deze zaken worden gezegend. Hari Raya Pagerwesi, feestdag waarop de wayang-poppen worden gezegend. Hari Raya Saraswati, Balinees nieuwjaar bij het begin van het maanjaar (210 dagen) de dag gewijd aan Sanghyang Pramesti Guru, de heer van het heelal. Op deze dag wordt gebeden voor de versterking van de geestelijke en mentale verdediging. Hari Raya Tumpek Landep, de dag gewijd aan Sanghyang Pasupati. Op deze dag worden alle wapens, gereedschappen en andere metalen dingen gezegend. 8

9 LEVEN EN FEESTEN Hari Raya Tumpek Uduh of Tumpek Wariga of Tumpek Pengatag, Hari Raya Galungan is de viering van de overwinning van Dharma (het goede) op Adharma (het slechte). Alle goden en voorouders dalen af naar de aarde om dit mee te vieren. Hari Raya Kuningan de dag waarop alle planten worden gezegend voor een goede oogst. is de laatste dag van de tiendaagse Galungan-periode. Dan stijgen de goden en geesten van de voorouders weer op naar de hemel. En ONTELBARE LOKALE FEESTEN EN TEMPELVIERINGEN Waar veel mensen samenkomen, wordt er veel gegeten 9

10 SFEERBEELDEN: EEN HUWELIJK - DOOD Het varken vertegenwoordigt de dieren 10

11 OGOH-OGOH OPTOCHT / TEMPELFEESTEN 11

12 BALI Dans en muziek zijn erg belangrijk in het dagelijks leven maar zeker ook in het spirituele. De dansen worden ondersteund door gamelanmuziek.

13 BALINESE DANS EN SCHADUWPOPPEN 13

14 KUNST Het Rad van het Leven, I Ketut Murtika, Gouache op doek 14

15 BALI Handwerk steden zijn Batubulan, Celuk, Mas, Sukawati, Peliatan, Pengosekan en Ubud.

16 CULINAIR

17

18 RELIGIE EN KEUKEN Hindoes zien voeding als een deel van Brahman. Eten is n geschenk van God dat respect vereist. Balinezen laten meestal wat over op hun bord als deel voor Goden en overleden voorouders Een huisvrouw verpakt een deel van haar bereidingen vóór het eten in n bananenblad en legt dit op het huisaltaar Men mag enkel in een zuivere plaats eten. Voeding wordt voor het eten met water besprenkeld om het te zuiveren Er zijn geen verboden producten, maar voeding bepaalt de aard van wie het eet. Dus alcohol maakt zondig, wie (te) kruidig eet wordt (te) ambitieus, wie (te) veel vlees eet krijgt de manieren van een dier sommige Hindu-groepen zijn vegetarisch (niet op Bali) 18

19 RELIGIE EN KEUKEN Offers op feestdagen Vrouwen dragen kleurrijke torens naar tempel waar men via wierrook de essentie van het eten aan de God offert De rest gaat terug naar huis en wordt gegeten, samen met andere bereidingen die de mannen klaarmaakten 19

20 DE BALINESE KEUKEN Rijst is de basis voor de Indonesische en dus ook voor de Balinese keuken. Witte (Nasi Putih), Gele (Nasi Kuning), Kleefrijs( (Ketan Putih) en Zwarte kleefrijst (Ketan Hitam) Men kookt s morgens voor de hele dag men eet dus meestal koud of lauw. Men eet met de handen Bali is een eiland met vruchtbare grond: Aantal soorten groenten is beperkt (tot WO II) Balinees wil groen op zijn/haar bord Creatief met groenten en planten Balinese keuken is kruidig en gevarieerd. 20

21 TYPISCHE INGREDIËNTEN Zie verder hand-outs Pandan bladeren: Sterk geurend blad kerries, desserts, cakes Salam blad: Ook Indische laurier genoemd Citroensmaak Onvervangbaar Petis zwarte garnalenpasta Smaakmaker voor sauzen Trassi gedroogde garnalenpasta Slechte geur Geur en Smaak bij koken 21

22 EN WAT ETEN WE VANDAAG? Geel is naast zwart, rood en wit één van de heilige kleuren van het hindoeïsme Voorstelling mythische berg MERU op het kruispunt van de fysische, metafysische en het spirituele universum (zowel Hindoe als Boeddha) Verblijfplaats van Brahman en de halfgoden (Devas) Om bescherming van de berg en zijn bewoners af te smeken. Gebruikelijk geboorte, e.a. bij huwelijken, Het topje moet bediend worden door de belangrijkste persoon 22

23 EERST WERKEN DAN ETEN Show-cooking van enkele gerechten: Loempia Dadar Gulung (groene pannenkoeken) Pepes Bebek (eend in bananenblad) 23