Inleiding Wat is de gebiedsscan? Straatkennis en systeeminformatie Algemeen doel De Gebiedsscan en dan Leeswijzer

Transcriptie

1 Inleiding Voor u ligt de Gebiedsscan Criminaliteit & Overlast 2013 van de gemeente Heerlen, samengesteld door het robuust basisteam Heerlen (bestaande uit de BE Heerlen Centrum/Zuid en Heerlen Noord) van het politiedistrict Parkstad eenheid Limburg. Met deze gebiedsscan informeert de politie het bestuur over lokale ontwikkelingen op het gebied van veiligheid. Wat is de gebiedsscan? De Gebiedsscan is een informatieproduct waarmee de politie invulling geeft aan haar signalerende rol en adviserende taak. In deze rapportage beschrijft de politie de meest in het oog springende ontwikkelingen en trends op het gebied van criminaliteit, overlast en dader- en risicogroepen in het afgelopen jaar. Vanuit deze ontwikkelingen geeft het politieteam onderwerpen aan die vanuit haar optiek bijzondere aandacht verdienen. Het beschrijven van de meest in het oog springende ontwikkelingen betekent dat niet alle vormen van criminaliteit in deze rapportage worden belicht en dat de aanpak ervan niet per definitie een verantwoordelijkheid van de politie is. Deze rapportage bevat geen uitputtende analyses of concrete voorstellen tot aanpak. De planvorming dient immers integraal en onder regie van de gemeente vorm en inhoud te krijgen. Straatkennis en systeeminformatie De inhoud van de Gebiedsscan is tot stand gekomen door een actieve koppeling tussen systeeminformatie (informatie uit de registratiesystemen van de politie) en straatkennis (kennis van wijkagenten, jeugdagenten en politiemedewerkers met een specifieke taakstelling). Politiemensen die actief zijn in de wijk beschikken vaak over een grote hoeveelheid impliciete kennis die niet altijd zichtbaar en meetbaar uit computersystemen te halen is. Zij zijn in staat vroegtijdig ontwikkelingen te signaleren en kennen achtergronden van bepaalde gebeurtenissen, wijken en de bewoners daarvan. Het gaat dan om kennis die cruciaal is om aard en ernst van bepaalde criminaliteitsontwikkelingen te duiden en die van belang is in het licht van de keuze van adequate interventies. Daardoor ontstaat zicht op het 'verhaal achter de cijfers' en wordt beter zichtbaar waar vanuit politieoptiek het accent moet worden gelegd om de veiligheid in de gemeente verder te verbeteren. Algemeen doel Het doel van de Gebiedsscan is tweeledig: Het vormt een goede basis voor de interne (operationele) sturing van het basisteam in het licht van een probleemgerichte aanpak van de belangrijkste lokale veiligheidsproblemen. Met de rapportage informeert de politie het lokaal bestuur (en andere veiligheidspartners) over de ontwikkelingen ten aanzien van criminaliteit en overlast in de betreffende gemeente. Als zodanig vormt het belangrijke input voor het integrale veiligheidsbeleid van gemeenten. De Gebiedsscan en dan Met de Gebiedsscan geeft de politie in globale termen aan waar vanuit haar optiek aandacht voor dient te zijn als het gaat om veiligheid. Deze adviezen worden vervolgens besproken met het lokaal bestuur (of in de lokale driehoek) waarbij de gemeente nadrukkelijk wordt uitgenodigd om de politie-informatie te verrijken met informatie van andere partners om zo te komen tot gezamenlijke lokale prioriteiten. Leeswijzer In hoofdstuk 1 is onder 'Op hoofdlijnen' een samenvatting te vinden van het lokale veiligheidsbeeld, waarbij de belangrijkste aandachtspunten op een rij zijn gezet. In de hoofdstukken 2 tot en met 4 worden achtereenvolgens ontwikkelingen op het gebied van criminaliteit (met specifieke aandacht voor vermogens- en geweldscriminaliteit), overlast en dader- en risicogroepen beschreven

2 Inhoudsopgave 1. Op hoofdlijnen Criminaliteit Overlast en vernieling Dader(s) en dadergroepen in beeld Aandachtspunten op een rij Vermogenscriminaliteit Cijfers Woningcriminaliteit Bedrijfscriminaliteit Voertuigcriminaliteit Auto-inbraak en diefstal van auto s Diefstal (brom- en snor-)fietsen Overige vermogensmisdrijven Illegale handel Brandstichting Geweldscriminaliteit Cijfers Moord, doodslag Bedreiging en mishandeling Straatroof en overvallen Relationeel geweld / huiselijk geweld Overlast en vernielingen Overlast een breed begrip Cijfers Overlast in beeld Dader- en risicogroepen in beeld Aangehouden verdachten Veelplegers Hinderlijke, overlastgevende en criminele jeugdgroepen Aandachtspunten op een rij Bijlage(n) Colofon Pagina 2 van 43

3 1. Op hoofdlijnen 1.1 Criminaliteit Op basis van de cijfers van 2013 allereerst een korte schets van de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van criminaliteit in gemeente Heerlen. Achtereenvolgens wordt aandacht besteed aan vermogenscriminaliteit en geweld. Bij vermogenscriminaliteit gaat het om een breed scala aan criminaliteit variërend van woninginbraak, auto-inbraak en autodiefstal, bedrijfsinbraken, tot zakkenrollen, drugshandel e.d. Voor een uitgebreide beschrijving zie hoofdstuk 2. Belangrijkste dalers Delicten met de grootste absolute daling zijn diefstal van brom-, snor-, fietsen (-95=-13%), diefstal/inbraak bedrijven en instellingen (-89=-25%), overige (eenvoudige) diefstal (-68=-15%). Diefstal/inbraak woning is gedaald met 42 misdrijven ten opzichte van vorig jaar (-6%). Belangrijkste stijgers Delicten die in aantal zijn toegenomen zijn winkeldiefstal (+84=+28%), diefstal uit/vanaf motorvoertuigen (+146=+24%). Het aantal geweldsdelicten op jaarbasis in de gemeente Heerlen vertoont een licht dalende tendens. In 2010 vonden nog misdrijven plaats terwijl in het verslagjaar misdrijven op jaarbasis plaatsvonden. Van deze misdrijven hebben 468 de code HG (Huiselijk Geweld). Straatroof en overvallen Straatroof en overvallen hebben naast woninginbraak landelijk de hoogste prioriteit. Ze worden alle drie gekwalificeerd als high-impact-crime vanwege de geestelijke en soms ook lichamelijke schade die slachtoffers hiervan ondervinden. In 2013 zijn 43 misdrijven als straatroof en overvallen gekwalificeerd. Het aantal straatroven is de laatste jaren ruim 30, terwijl het aantal overvallen een dalende tendens vertoont. Van 24 overvallen in 2010 naar 11 in Het oplossingspercentage van de in 2013 gepleegde overvallen is (nog) laag (27,2%) terwijl de jaren ervoor een percentage van omstreeks 55% werd behaald. Dit wordt veroorzaakt door de vaak langdurige onderzoeken vooraleer een zaak wordt opgelost. De verwachting is dat dit ook nu weer zal gebeuren. Bij straatroof is het oplossingspercentage iets meer dan 30%. Voor de aanpak van High Impact Crime (HIC) feiten is een team ingesteld dat specifiek is belast met het oplossen van deze misdrijven. Bedreiging en mishandeling Het aantal bedreiging en mishandeling is van oudsher hoog en redelijk constant in Heerlen. Op jaarbasis zijn er rond de 400 bedreigingen en 525 mishandelingen. De aantallen in 2013 zijn lager dan in De meeste bedreigingen en mishandelingen vinden plaats in het centrum van Heerlen. Aantasting openbare orde en ruimte Aantasting openbare ruimte betreft voornamelijk brand/ontploffing en Vernieling cq. Zaaksbeschadiging. Voor de gemeente Heerlen is dit aantal in 2013 hoger dan in 2012 maar beduidend lager dan de daarvoor liggende jaren. Het aantal brandstichtingen ligt 20 hoger dan in Dat jaar was echter een naar beneden afwijkend jaar. De toename ten opzichte van vorig jaar is te vinden in de wijken GMS (+4), Caumerveld-Douve Weien (+5), Heerlerheide/Passart (+7), Vrieheide/De Stack (+7). Vernieling c.q. zaaksbeschadiging is nagenoeg gelijk aan vorig jaar en daarmee ruim lager dan de 2 daaraan voorafgaande jaren. Hierbij springen Heksenberg en Vrieheide-De Stack in het oog als stijger ten opzichte van Pagina 3 van 43

4 Wijken waar het aantal vernielingen cq zaaksbeschadigingen 20% of meer bedraagt dan het gemiddelde in Heerlen zijn: Heerlen Centrum, MSP, Vrieheide-De Stack, Hoensbroek-Centrum/De Dem en Heerlerheide-Passart. 1.2 Overlast Het aantal overlastmeldingen in 2013 is met 7% gedaald ten opzichte van vorig jaar. De grootste daling heeft plaatsgevonden bij de meldingen overlast jeugd (-27%). Het aantal meldingen verwarde/overspannen personen is daarentegen toegenomen met 14%. De meeste overlastmeldingen komen uit Hoensbroek-Centrum/De Dem op de voet gevolgd door Heerlen Centrum. Vrieheide-De Stack en MSP tellen er ook meer dan 300 in het afgelopen jaar. Op basis van de kengetallen komt GMS ook in beeld. Drugs- en Drankoverlast is het hoogst in Heerlen Centrum. Dit is verklaarbaar door de aantrekkingskracht van het centrum, het aantal horecagelegenheden en de evenementen die daar plaatsvinden. Drugsoverlast is te linken aan de ligging van de DNO en het NS-station. Burengerucht (relatieproblemen) in combinatie met 'geluidshinder overig' geeft een beeld van de woonoverlast. Deze is het hoogst in Hoensbroek-Centrum/De Dem en Vrieheide-De Stack. Overlast door verwarde/overspannen personen is het hoogst in Heerlen Centrum. Veel van deze meldingen worden veroorzaakt door een beperkt aantal personen. Zij lopen tussen het winkelend publiek en spreken deze mensen aan of zijn luidruchtig. Zij zorgen voor een onveilig gevoel bij bezoekers van het centrum. In veel mindere mate maar meer dan in de overige wijken is in GMS sprake van overlast door verwaarde en overspannen personen. (Achterzijde van het NS-station) Deze meldingen staan in verband met het grote aantal kamerverhuurpanden in deze wijk. Stijging ten opzichte van vorig jaar ook in Caumerveld-Douve Weien, Heerlerbaan-Schil, Rennemig- Beersdal en Vrieheide-De Stack. Overlast Jeugd is het hoogst in Heerlerheide-Passart en Hoensbroek-Centrum/De Dem. In Hoensbroek- Centrum/De Dem is zelfs sprake van een toename niet alleen t.o.v. vorig jaar maar ook t.o.v. het langjarig gemiddelde. In Heerlerheide-de Passart daarentegen is het aantal incidenten gedaald maar nog steeds erg hoog. Opvallende stijging in Nieuw Lotbroek Telt 26 incidenten terwijl het gemiddelde van voorgaande jaren ligt op Dader(s) en dadergroepen in beeld Reeds enkele jaren wordt gewerkt met een dadergerichte aanpak van veelplegers. In het Veiligheidshuis wordt met de partners (OM, reclassering, maatschappelijke werk, Jeugdzorg, politie, e.d.) overleg gepleegd over de persoonsgerichte aanpak van veelplegers. Bij de politie is in 2013 een start gemaakt met het maken van een Top X waarbij bekende daders in beeld worden gebracht. Hierbij is ervoor gekozen dat niet voor afzonderlijke misdrijven te doen omdat de indruk bestaat dat veelplegers op het gebied van bijvoorbeeld diefstal uit/vanaf motorvoertuigen zich ook met andere vormen van criminaliteit bezig zullen houden. Binnen de gemeente Heerlen wordt door de politie, het OM en de gemeente actueel gewerkt aan het implementeren van de persoonsgerichte aanpak van veelplegers. Veelplegers die woonachtig zijn in de gemeente zijn 'geadopteerd' door wijkagenten. Dit betekent dat de wijkagent specifieke aandacht heeft voor de veelpleger. Tegen het einde van een detentieperiode bezoekt Pagina 4 van 43

5 de wijkagent de veelpleger zodat deze weet dat de politie ervan op de hoogte is dat hij weer op vrije voeten komt. 1.4 Aandachtspunten op een rij Woninginbraak. Aan de hand van de analyse van de cijfers en de gesprekken met de wijkagenten is gebleken dat de aanpak van woninginbraak resultaat lijkt te hebben. Het aantal woninginbraken in 2013 is gedaald ten opzichte van vorig jaar en is daarmee het laagst over de afgelopen 4 jaar. Aandacht in de vorm van preventie en bewustwording van burgers over de eigen mogelijkheden om deze vorm van criminaliteit te voorkomen blijft echter noodzakelijk. Drugsgerelateerde criminaliteit en overlast Drugsgerelateerde criminaliteit en overlast is het afgelopen jaar toegenomen. Hennepplantages waarbij sprake is van een gevaarzetting voor de buurt krijgen hier voorrang. Het ruimen met bestuursdwang, gevolgd door het sluiten van het pand, lijkt hierbij een probaat middel. Ruimen in combinatie met ontneming moet drempelverhogend werken voor mensen die het idee hebben snel veel geld te kunnen verdienen door het (laten) plaatsen van een hennepplantage. Het aantal incidenten inzake openbare dronkenschap in combinatie met 'overige drugsdelicten' heeft geleid tot een stijging. Er is (nog) geen verklaring voor deze toename. Criminaliteit en overlast vanuit kamerverhuurpanden Tijdens de gesprekken met de wijkagenten is opvallend vaak melding gemaakt van de overlast die ontstaat rond de kamerverhuurpanden. Bij overlast moet dan worden gedacht aan geluidsoverlast, overspannen/verwarde personen, verloedering, e.d. Naast overlast werden kamerverhuurpanden eveneens in verband gebracht met huisvesting van criminelen, Oost-Europeanen, onveiligheidsgevoelens van de buurtbewoners. Gestoorde en overspannen personen In alle wijken wordt een toename van de overlast door verwarde/overspannen personen geconstateerd. Maatschappelijke ontwikkelingen en ontwikkelingen binnen de zorg leiden ertoe dat deze personen steeds meer worden ondergebracht in wijken in panden waar zorginstellingen kamers/appartementen hebben gehuurd. Jeugd Jeugdgroepen en aanpak van criminele activiteiten van minderjarige en jeugd. Moelanders De aanwezigheid van MOElanders binnen de gemeente wordt vaak gecombineerd met een toename van criminele activiteiten. Zij worden vaak in verband gebracht met babbeltrucs, wisseltrucs, zakkenrollerij. Pagina 5 van 43

6 2. Vermogenscriminaliteit In dit hoofdstuk gaan we in op de belangrijkste vormen van vermogenscriminaliteit in de gemeente Heerlen. Allereerst gaat onze aandacht uit naar inbraak. Inbraak in woningen vanzelfsprekend, maar ook inbraken in (en diefstal uit) bedrijven en instellingen. Daarnaast komen ook auto-inbraken en diefstal van auto s, (brom)fietsen, scooters e.d. aan bod. Ook wordt kort ingegaan op de overige vermogensdelicten. Onder deze laatste categorie valt een breed scala aan vermogensdelicten waarvan zakkenrollerij en oplichting de belangrijksten zijn. Tot slot wordt aandacht besteed aan illegale handel. Het gaat dan om handel in (en vervaardigen van) drugs, maar ook mensenhandel of wapenhandel en fraude Cijfers 2013 Onderstaand overzicht geeft de ontwikkelingen op het gebied van vermogenscriminaliteit over de jaren 2010 tot en met 2013 weer. 1 Als de aantallen in 2013 gekleurd zijn betekent het dat er sprake is van een structurele stijging (rood) of daling (groen) over de afgelopen vier jaar. 2 Tevens wordt in de laatste kolom aangegeven hoeveel procent de criminaliteit is gestegen of gedaald in vergelijking met voorgaand jaar. Gemeente Heerlen Perc. 01 Woningcriminaliteit % Diefstal/inbraak w oning % Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis % 02 Voertuigcriminaliteit % Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen % Diefstal van motorvoertuigen % Diefstal van brom-, snor-, fietsen % Diefstal af/uit/van overige voertuigen % 03 Bedrijfscriminaliteit % Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen % Winkeldiefstal % 04 Overige Vermogensdelicten % Zakkenrollerij % Overige vermogensdelicten % 08 Illegale handel % Drugshandel % Mensensmokkel nvt Wapenhandel % Fraude % 1 Deze cijfers komen uit BVI en betreffen alle misdrijven in dat jaar. Misdrijven zijn zaken waarin een aangifte is opgenomen, geen aangifte is gedaan, maar wel een dossier naar het OM is opgemaakt, als ze van een bepaalde zwaarte zijn (1 t/m 4) en er een slachtoffer en/of verdachte in de zaak zit. 2 Bij 10 % of meer stijging t.o.v. het gemiddelde van voorgaande drie jaren noemen we een structurele stijger (rood gemarkeerd); bij 10 % of meer daling noemen we een structurele daler (groen gemarkeerd). Pagina 6 van 43

7 2.2 Woningcriminaliteit Onder de noemer woningcriminaliteit valt allereerst inbraak in woningen en in het verlengde daarvan inbraak in garage, kelderbox of tuinhuis. Woninginbraak wordt (evenals straatroof en overvallen) gekwalificeerd als high-impact-crime vanwege de geestelijke en soms ook lichamelijke schade die slachtoffers hiervan ondervinden. In deze subparagraaf zullen we de woninginbraken bespreken, verderop in Hoofdstuk 3 worden in paragraaf 3.4 de straatroven en overvallen nader bekeken. Niet alle woninginbraken zijn van hetzelfde kaliber. Allereerst rangschikken we onder deze delictvorm ook pogingen tot woninginbraak. In dergelijke gevallen is er wel schade toegebracht aan de woning, maar is men er niet in geslaagd de woning te betreden. Dit is overigens ook vaak een aanwijzing voor het type woninginbreker (gelegenheidsinbrekers). Het aantal woninginbraken is onder meer afhankelijk van het seizoen. Normaliter is er een stijging rond de zogenoemde donkere dagen (start van de winter). Gemeente Heerlen Perc. 01 Woningcriminaliteit % Diefstal/inbraak w oning % Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis % Woningcriminaliteit bestaat voor bijna 70% uit Diefstal/Inbraak woning en 30% uit Diefstal/Inbraak box/garage/schuur/tuinhuis. Het aantal geregistreerde misdrijven van diefstal/inbraak woning is in 2013 gedaald met 42 ten opzichte van het vorige jaar en met 100 ten opzichte van het gemiddelde van de 3 daaraan voorafgaande jaren. Het gemiddelde wordt sterk beïnvloed door het hoge aantal in Dit lag ongeveer 250 hoger dan het huidige jaar. Hoensbroek Centrum/De Dem telt het hoogste aantal woninginbraken, op de voet gevolgd door Nieuw Lotbroek en MSP. Nieuw Lotbroek valt op door een toename van 103% ten opzichte van vorig jaar maar dit is een gevolg van het afwijkend lage aantal in Kijkend naar de lange termijn is er geen sterke afwijking. Het percentage pogingen van diefstal/inbraak woning schommelt voor de gemeente rond de 25%. Het stadsdeel Heerlerbaan wijkt daar sterk van af met 46%. Uit verdere analyse blijkt dat er ook geen sprake is van een reeks op één nacht. Het betreffen allemaal registraties op verschillende datums. Het aantal geregistreerde misdrijven diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis is gestegen ten opzichte van vorig jaar maar lager dan het gemiddelde van de 3 daaraan voorafgaande jaren. De meeste inbraken vinden eveneens in Hoensbroek-Centrum/De Dem plaats (Buttingstraat). De aanpak van woninginbraken is een landelijke prioriteit vanwege de grote impact van dit misdrijf op de slachtoffers. Bestrijding hiervan kent inmiddels een breed scala aan maatregelen waaraan diverse partners binnen de gemeente meewerken. Preventie: Het geven van voorlichting en informatieverstrekking via de wijkbladen, weekbladen, wijkbijeenkomsten. Woningcorporaties verbeteren het hang- en sluitwerk aan de huurwoningen, gemeente zorgt voor adequate verlichting van donkere steegjes. Proactief: Keurmerk veilig wonen, het leggen van voetjes om bewoners te attenderen op omstandigheden die het voor inbrekers gemakkelijker maakt om binnen te komen zoals niet afgesloten (tuin)deuren en ramen, containers aan de buitenkant van de schutting, e.d. Veelplegers die bekend zijn bij de politie in zake woninginbraken worden extra in de gaten gehouden. Uitvoeren van extra controles op invalswegen om zo voertuigen met inbrekerswerktuig op te sporen. Hondenbezitters worden gevraagd bij het uitlaten van hun hond ook te letten op verdachte situaties in de buurt en dit te melden aan de politie. Repressief: Inzet van politiecapaciteit die zich specifiek bezighoudt met High Impact Crime. Woninginbraken maken hiervan deel uit. Zij besteden extra aandacht aan zaken waarbij sprake is van een daderindicatie om deze zaken op te lossen en op die manier de dader veroordeelt te krijgen. Pagina 7 van 43

8 Curatief: Slachtoffers van woninginbraken worden binnen 14 dagen teruggebeld en binnen 30 dagen door de wijkagent bezocht. Tijdens deze contacten wordt geïnformeerd naar eventueel nog aanvullende informatie en in hoeverre er nog behoefte bestaat aan verdere begeleiding van het slachtoffer. 2.3 Bedrijfscriminaliteit Onder deze noemer vallen zowel inbraken in bedrijven of instellingen, als diefstal uit bedrijven of instellingen. Het vaakst doelwit zijn bedrijven en kantoren, maar ook scholen, sportcomplexen en winkels worden met enige regelmaat geconfronteerd met inbraak. Winkeldiefstal wordt apart beschreven. Gemeente Heerlen Perc. 03 Bedrijfscriminaliteit % Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen % Winkeldiefstal % Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen is de laatste 2 jaren nagenoeg gelijk. Dit aantal is 13% lager dan de daaraan voorafgaande 2 jaren. De bedrijventerreinen in Heerlen beschikken allen over het Keurmerk Veilig Ondernemen. Bedrijfscriminaliteit bestaat voor 60% uit winkeldiefstallen en 40% uit Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen. Inbraak bij bedrijven/kantoren vindt het meest plaats op de industrieterreinen De Beitel en De Koumen. De woonboulevard blijft nagenoeg verschoont van deze vorm van criminaliteit. Naast de genoemde bedrijventerreinen valt de wijk Zeswegen-Nieuw Husken op door 9 bedrijfsinbraken. Deze hebben voornamelijk plaatsgevonden op de Terhoevenderweg en In de Cramer. Ook op deze locatie zijn veel bedrijven gehuisvest. Het aantal winkeldiefstallen is ten opzichte van vorig jaar met 28% gestegen Wijkt echter in aantal sterk naar beneden af van het gemiddelde. Kijkend naar de lange termijn wijkt 2013 dan ook niet af. Van de winkeldiefstallen vindt bijna 60% plaats in Heerlen Centrum en daarvan 67% in de buurt Centrum (binnenstad). Bijna de helft daarvan vindt weer plaats in het Corio Center. Een andere locatie met veel winkeldiefstallen is 't Loon. (Homerusplein/Homeruspassage) Het project 'Winkeldief dubbel gepakt' leidt indirect tot meer registraties vanwege de schadeloosstelling van de winkelier. Bovendien is in 2013 een artikel in de APV opgenomen waarin gesteld wordt dat het met zich meevoeren van zaken die winkeldiefstal vergemakkelijken, strafbaar gesteld wordt. Dit artikel is nu van kracht en wordt met regelmaat succesvol toegepast. In 80% van alle winkeldiefstallen wordt gebruik gemaakt van zogenaamde rooftassen en/of kleding die speciaal geprepareerd zijn voor winkeldiefstallen. De tassen of kledingstukken hebben vaak een dubbele wand van aluminiumfolie. Daardoor werkt de detectie van de winkel niet meer. Nu het verbod in de APV staat, kan de politie sneller optreden. Door het in beslag nemen van de tas of een kledingstuk kan een winkeldief al worden opgepakt voordat hij/zij iets heeft gestolen. Bedrijven worden steeds betere beveiligingstechnisch ingericht bij de preventie van winkeldiefstal, waarbij ontdekking op heterdaad toeneemt. Verder is er overleg binnen het opgerichte beveiligingsnetwerk waarin wijkagent zitting heeft samen met vrijwel alle beveiligingsbedrijven binnen centrum en dit soort zaken worden besproken. Pagina 8 van 43

9 2.4 Voertuigcriminaliteit Onder voertuigcriminaliteit vallen verschillende delicten. Allereerst richten we ons op auto-inbraak en diefstal van auto s Auto-inbraak en diefstal van auto s Auto-inbraak wordt formeel omschreven als diefstal uit, of vanaf motorvoertuigen. In dat laatste geval (diefstal vanaf motorvoertuigen) gaat het om het stelen van wielen, wieldoppen, benzine, kentekenplaten e.d. Diefstal van kentekenplaten hangt vaak samen met het illegaal tanken (doorrijden - nadat er is getankt - zonder te betalen). Door gebruik te maken van illegale kentekenplaten is de benzinedief niet te achterhalen. In een klein deel van de gevallen is het ook mogelijk dat gestolen kentekenplaten worden gebruikt voor andere criminele handelingen (overvallen, ramkraken e.d.). Goede tweede bij voertuigcriminaliteit betreft diefstal van voertuigen zelf (auto s, vrachtauto s en motoren). Op jaarbasis worden in dit gebied ± 260 voertuigen gestolen. Gemeente Heerlen Perc. 02 Voertuigcriminaliteit % Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen % Diefstal van motorvoertuigen % Diefstal van brom-, snor-, fietsen % Diefstal af/uit/van overige voertuigen % In 2013 is het aantal misdrijven inzake voertuigcriminaliteit gedaald met 1% ten opzichte van Het aantal dieftallen uit/vanaf motorvoertuigen is daarbij gestegen met 24% terwijl de overige categorieën zijn gedaald met ongeveer 14%. De stijging is te verklaren uit het afwijkende aantal in Het gemiddelde in de afgelopen jaren ligt op ongeveer 750 terwijl dit in 2012 bijna 600 bedroeg. De grootste stijgers in 2013 zijn de wijken Nieuw Lotbroek, Eikenderveld, Bekkerveld-Aarveld, Caumerveld-Douve Weien en Welten-Benzenrade. Locaties waar veel diefstallen uit/vanaf personenauto's plaatsvinden zijn: De Tichel/Dillegaard in Douve Weien, de Pijperstraat in Eikenderveld, Benzenrade, Nieuw Eyckholt/Koekoeksweg in Terworm, de Dr. Goossensstraat in Welten Dorp en de Henri Dunantstraat/Kloosterkensweg in de buurt Ziekenhuis Diefstal (brom- en snor-)fietsen Locaties waar deze diefstallen plaatsvinden verschuiven niet zo veel. De laatste jaren is sprake van een dalend aantal 'fietsdiefstallen'. Heerlen Centrum/Centrum is een locatie waar de meeste diefstallen plaatsvinden. Het Stationsplein komt daarbij het meest voor, op de voet gevolgd door de Bongerd. Op het station is een bewaakte (betaald) fietsenstalling aanwezig en op de Akerstraat is een bewaakte gratis fietsenstalling. Ononderbroken langdurig gestalde fietsen worden geruimd in het kader van het weesfietsenbeleid. De fietsenrekken aan de Geerstraat en de Parallelweg zijn ontoereikend. Hierdoor worden veel fietsen buiten de rekken gestald. Op plaatsen met cameratoezicht wordt in geval van fietsdiefstal met bruikbare camerabeelden getracht de daders te achterhalen en daarmee de zaak op te lossen. Pagina 9 van 43

10 2.5 Overige vermogensmisdrijven Hieronder valt een breed scala aan vermogensdelicten, waaronder zakkenrollerij. Gemeente Heerlen Perc. 04 Overige Vermogensdelicten % Zakkenrollerij % Overige vermogensdelicten % Zakkenrollerij vertoont over de afgelopen 4 jaren een dalende tendens. Van de 207 misdrijven in 2013 vonden 135 plaats in Heerlen-Centrum. De hotspot voor zakkenrollerij is het winkelhart van Heerlen waarbij vooral de straten waar de wekelijkse markt wordt gehouden in het oog springen. Afgelopen jaar zijn diverse keren extra patrouilles in burger op de been geweest om zakkenrollers aan te houden. Deze acties leveren niet het gewenste resultaat omdat gestolen beurzen zo snel worden doorgegeven dat de aangehouden personen (veelal Oost-Europeanen) geen spullen meer in hun bezit hebben. Overige vermogensdelicten bestaat voornamelijk uit overige (eenvoudige) diefstallen en overige diefstallen d.m.v. braak. Het aantal 'overige (eenvoudige) diefstallen' is in 2013 beduidend minder dan de voorgaande jaren. Kijkend naar de lange termijn is sprake van een dalende trend. Wijken met een in het oog springend aantal registraties zijn Heerlen-Centrum en Hoensbroek-Centrum/De Dem. Binnen deze wijken betreft het de drukkere plekken, denk hierbij aan winkelstraten, uitgaansgelegenheden, scholen, kamerverhuurpanden, DNO. Maar denk ook aan locaties als het ziekenhuis, theater, verzorgingshuizen, bejaardenhuizen e.d. Door middel van waarschuwingsbordjes en voorlichtingsbijeenkomsten (voor regelmatige bezoekers) kan op deze locaties preventief worden gewerkt. 2.6 Illegale handel Onder illegale handel vallen vier vormen van criminaliteit. Het gaat om de drugshandel, mensenhandel, wapenhandel en fraude. Onder drugscriminaliteit vallen zowel het bezit van, de handel in, en het vervaardigen van softdrugs en harddrugs. Bij de handel gaat het om straathandel of handel vanuit (horeca)panden. Bij het vervaardigen van drugs gaat het vooral om hennepkwekerijen, maar soms ook om laboratoria waar synthetische drugs worden vervaardigd. Als er één terrein is verweven met criminaliteit (en overlast) dan betreft het drugs. Zo is een deel van de straatroof of inbraken gekoppeld aan verslavingsproblematiek en is bij een groeiend deel van de geweldsincidenten sprake van excessief alcohol en/of drugsgebruik. Drugshandel en drugsteelt zijn zogenoemde aangifteloze of slachtofferloze delicten en worden in de regel zo goed mogelijk afgeschermd. Bij een illegale drugsdeal hebben verkoper en koper een gedeeld belang om dit buiten het blikveld van de politie te doen. Dit betekent dat veel drugshandel en drugsteelt niet wordt geregistreerd. Deze onderregistratie is overigens een structureel verschijnsel. Het doet zich met andere woorden thans voor, maar ook in voorgaande jaren. Dat staat vergelijkingen in de tijd dus niet in de weg. Pagina 10 van 43

11 Gemeente Heerlen Perc. 08 Illegale handel % Drugshandel % Bezit hard-drugs (lijst 1) % Bezit softdrugs (lijst 2) % Handel e.d. hard-drugs (lijst 1) nvt Handel e.d. softdrugs (lijst 2) nvt Vervaardigen hard-drugs (lijst 1) % Vervaardigen softdrugs (lijst 2) % Mensensmokkel nvt Wapenhandel % Fraude % Drugshandel maakt 44% uit van de illegale handel, Fraude is 41% en wapenhandel 15%. Drugshandel is licht gestegen ten opzichte van het vorige jaar en is het hoogst van de afgelopen 4 jaren. De vervaardiging van softdrugs is toegenomen met 17 misdrijven (+29%) terwijl het bezit is gedaald met 19 (-23%). Bovenstaand overzicht geeft de plekken aan waar de meeste hennepplantages voorkwamen in Pagina 11 van 43

12 Opvallende toename Illegale handel ten opzichte van vorig jaar heeft plaatsgevonden in de wijken De Beitel (+9), Heerlerbaan-Schil (+7), Heerlerheide-Passart (+6), Rennemig-Beersdal (+5), Hoensbroek- Centrum-De Dem (+15) en Maria Gewanden-Ter Schuren (+12). Deze toename wordt in het algemeen veroorzaakt door een toename van de drugshandel, maar in Hoensbroek-Centrum/De Dem wordt dit veroorzaakt door wapenhandel. De toename in de wijk Hoensbroek-Centrum/De Dem is mogelijk een gevolg van de een aantal preventief fouilleeracties. Fraude vindt met name plaats in Heerlen-Centrum in de buurten Centrum en Lindeveld. Oplichting komt daarbij het meeste voor, gevolgd door vervalsingen (geld, paspoort). 2.7 Brandstichting Het aantal brandstichtingen is in 2013 gestegen ten opzichte van 2012 met 32%. Kijkend naar het langjarig gemiddelde wijkt dit aantal niet af. Aanhouding van daders ter zake brandstichting heeft niet geleid tot een afname van het aantal brandstichtingen. Niet alle brandstichtingen zijn een gemeen gevaar voor personen en/of goederen. Het betreft ook vaak het in brand steken van containers, prullenbakken e.d. In geval er sprake is van gevaar voor personen en/of goederen dan wordt de aangifte verder uitgerechercheerd. Gemeente Heerlen Perc. 07 Aantasting openbare orde en ruimte % Brand/ontploffing % Vernieling cq. zaakbeschadiging % Aantasting openbare orde nvt Pagina 12 van 43

13 3. Geweldscriminaliteit 3.1 Cijfers 2013 Onderstaand overzicht geeft de ontwikkelingen op het gebied van geweld over de jaren 2010 tot en met 2013 weer. 3 Als de aantallen in 2013 gekleurd zijn betekent het dat er sprake is van een structurele stijging (rood) of daling (groen) over de afgelopen vier jaar. 4 Tevens wordt in de laatste kolom aangegeven hoeveel procent de criminaliteit is gestegen of gedaald in vergelijking met voorgaand jaar. 5 Gemeente Heerlen Perc. 05 Geweldsdelicten % Moord, doodslag % Openlijk geweld (persoon) nvt Bedreiging % Mishandeling % Straatroof nvt Overval nvt Het merendeel van de geweldsdelicten betreft bedreiging en mishandeling. 3.2 Moord, doodslag De toename van het aantal misdrijven ter zake moord,doodslag is lager dan bovenstaande tabel doet vermoeden. Na correctie van de registraties blijkt dit aantal 41 te zijn. Het betreft daarbij 38 pogingen en 3 voltooide delicten. 3.3 Bedreiging en mishandeling Opvallend is de daling van het aantal geregistreerde bedreigingen ten opzichte van 2012 (-30). Sinds 2010 steeg dit aantal elk jaar licht. Wijken met een opvallende stijging ten opzichte van het gemiddelde van de 3 voorafgaande jaren zijn Rennemig-Beersdal, Maria Gewanden-Terschuren, en Mariarade. Voor mishandeling zijn dat: Heksenberg, Rennemig-Beersdal, Vrieheide-De Stack en De Koumen. Naar aanleiding van vragen van de gemeenteraad is in 2013 ingezoomd op geweld in de binnenstad van Heerlen, met name met de vraag of de gesignaleerde toename van het bedreiging en mishandeling een vorm van uitgaansgeweld betrof. Hierin is geconstateerd dat er weliswaar een van oudsher hoog aantal registraties is voor de binnenstad maar dat dit niet als buitenproportioneel gezien kan worden gelet op het 3 Deze cijfers komen uit BVI en betreffen alle misdrijven in dat jaar. Misdrijven zijn zaken waarin een aangifte is opgenomen, geen aangifte is gedaan, maar wel een dossier naar het OM is opgemaakt, als ze van een bepaalde zwaarte zijn (1 t/m 4) en er een slachtoffer en/of verdachte in de zaak zit. 4 Bij 10 % of meer stijging t.o.v. het gemiddelde van voorgaande drie jaren noemen we een structurele stijger (rood gemarkeerd); bij 10 % of meer daling noemen we een structurele daler (groen gemarkeerd). 5 Als het om aantallen gaat < dan 50 op jaarbasis berekenen we geen procentuele verschillen over de laatste twee jaar. Het is dan reëler om de absolute aantallen te gebruiken. Pagina 13 van 43

14 aantal horecagelegenheden en evenementen in de stad. Kijkend naar de cijfers van de afgelopen jaren voor de wijk Heerlen Centrum zijn de aantallen redelijk constant. Een substantieel deel van de bedreiging en mishandeling wordt gepleegd door jongeren tot 25 jaar. Voor bedreiging ligt dat op ongeveer 25% en voor mishandeling op ongeveer 35%. Gemeente Heerlen % tm 24 jr van totaal aantal verdachten per soort geweldsmisdrijf Bedreiging 23,6% 26,8% 30,6% 24,3% Mishandeling 40,4% 34,5% 38,5% 31,7% 3.4 Straatroof en overvallen Straatroof en overvallen hebben naast woninginbraak (zie voorgaande paragraaf 2.1) de hoogste prioriteit. Ze worden alle drie gekwalificeerd als high-impact-crime vanwege de geestelijke en soms ook lichamelijke schade die slachtoffers hiervan ondervinden. Straatroof en een deel van de overvallen zijn in de optiek van betrokken veiligheidsdeskundigen meer en meer te karakteriseren als gelegenheidscriminaliteit. Toevallige passanten (veelal jongeren) worden voor de lol bedreigd, geïntimideerd of in elkaar geslagen en en passant gedwongen hun fiets, mobieltje of geld af te geven. Door het impulsieve karakter is er moeilijk een patroon te ontdekken in straatroof. Locaties en tijdstippen wisselen vrij willekeurig. Dat bemoeilijkt een adequate aanpak. De overvallen zijn deels van hetzelfde niveau. Het gaat dan om impulsieve berovingen van kleine ondernemers. Voorlopige analyses wijzen uit dat we hier te maken hebben met relatief jonge daders. Soms maken ze deel uit van criminele (jeugd)groepen en houden zich bezig met allerlei vormen van groepscriminaliteit zoals auto-inbraak en woninginbraak. Straatroof is dan één van de delicten waar deze jongeren zich af en toe meestal groepsgewijs aan schuldig maken. Naarmate bijvoorbeeld woninginbraak door allerlei preventiemaatregelen moeilijker wordt, wijkt een deel van hen uit naar straatroof of een overval; een andere snelle manier om geld te maken. Een dergelijke verschuiving in delictsoort wordt aangeduid als het waterbedeffect. Men drukt op één plaats en ergens anders duikt het weer op. Echt resultaat is te behalen als men er in slaagt de dader(s) of dadergroepen aan te pakken. Gemeente Heerlen % tm 24 jr van totaal aantal verdachten per soort geweldsmisdrijf Straatroof 67,9% 88,9% 42,9% 45,5% Overval 21,4% 66,7% 40,0% 85,7% Het aantal overvallen ten opzichte van de voorgaande jaren is gedaald. In 2013 waren dat er 8 terwijl dat 14, 19 en 19 betrof in respectievelijk 2010, 2011 en Naast de gemaakte interne afspraken met betrekking tot operationele aanpak van overvallen wordt ook gebruik gemaakt van burgernet. Bij een overval kan de meldkamer politie besluiten een bericht via burgernet uit te laten gaan waarbij burgers gevraagd worden uit te kijken naar een bepaald voertuig of personen op basis van uiterlijke kenmerken. Naast deze aanpak is er voor het opsporingsonderzoek een team ingesteld dat zicht specifiek bezighoudt met High Impact Crime. In het kader van nazorg worden slachtoffers van overvallen door de wijkagenten bezocht om te informeren naar de verwerking van het voorval en om te adviseren in te nemen maatregelen om herhaling te voorkomen. Landelijk is afgesproken dat de aangever van een overval binnen 14 dagen wordt teruggebeld om hen te informeren over de voortgang van het onderzoek. Straatroof is een vorm van diefstal met geweld. Vormen van straatroof zijn bijvoorbeeld het beroven van mensen bij een geldautomaat, het beroven van automobilisten die stilstaan voor een rood stoplicht en het Pagina 14 van 43

15 overvallen van mensen bij het binnengaan van het portiek, het beroven van mensen op een trottoir of fiets (tasjesroof). Diefstal van mobiele telefoons komt het meest voor. De meeste straatroven komen voor in Heerlen Centrum (8) en Welten-Benzenrade (4). 3.5 Relationeel geweld / huiselijk geweld Huiselijk geweld komt overal voor. Doordat huiselijk geweld de laatste jaren meer onder de aandacht staat stijgt het aantal aangiften: deels waarschijnlijk omdat het meer voor komt (onder meer vanwege de crisis), maar ook omdat er steeds meer aandacht voor is bij de politie en door middel van campagnes. Hierdoor worden slachtoffers vaker gestimuleerd om aangiften te doen. De politie kan ook - zonder aangifte zelf besluiten tot vervolging over te gaan (ambtshalve vervolging) en ook dat leidt tot een toename van het aantal zaken. Aantal huisverboden Sinds 2009 is het mogelijk via een bestuurlijke maatregel de pleger van huiselijk geweld tijdelijk uit huis te plaatsen. Dat geldt dan primair (maar niet uitsluitend) voor die situaties waarin onvoldoende gronden zijn voor een strafrechtelijk optreden, maar wel tal van aanwijzingen zijn dat de situatie binnen niet al te lange termijn opnieuw kan escaleren. We noemen die maatregel het huisverbod. De pleger van huiselijk geweld wordt hiermee voor een kortdurende periode (tien dagen) verboden thuis te komen. Hij mag geen contact hebben met de gezinsleden en/of huisgenoten die in de beschikking worden genoemd. Daarmee wordt een mogelijke escalatie van huiselijk geweld voorkomen. In deze periode wordt tevens alles in het werk gesteld om dader en slachtoffer(s) te begeleiden naar hulpverlening (snelle interventie). Het is mogelijk het huisverbod te verlengen tot maximaal 4 weken. In de gemeente Heerlen zijn in risico-inventarisaties opgemaakt en in 37 gevallen is een huisverboden opgelegd. Gemeente Heerlen Perc. Incidenten (alleen huiselijk geweld) ,6% Aangifte opgenomen ,0% opgemaakte RIHG ,8% opgelegd huisverbod ,3% Aanpak huiselijk geweld Huiselijk geweld is en blijft per definitie een prioriteit. Zeker als men zich realiseert dat er slechts een zeer klein deel van het werkelijke aantal huiselijk geweldsincidenten in beeld komt. En bij al die gevallen kan men er gevoeglijk van uitgaan dat dergelijke personen al veel vaker slachtoffer zijn geweest van geweld. Huiselijk geweld heeft daarom duidelijk de aandacht van de politie. Pagina 15 van 43

16 4. Overlast en vernielingen In dit hoofdstuk wordt stil gestaan bij diverse vormen van overlast (jeugdoverlast, uitgaansoverlast, overlast van sociaal onaangepaste/psychisch gestoorde personen) en in het verlengde daarvan vernielingen die plaatsvinden binnen de gemeente en meer specifiek binnen de verschillende wijken. De aandacht richt zich op de belangrijkste overlastlocaties. Gekeken wordt waar die zich bevinden, welke vormen van overlast zich daar afspelen, of er zicht is op de overlastveroorzakers. 4.1 Overlast een breed begrip Onder de noemer overlast vallen allerlei zaken waar bewoners zich ernstig aan ergeren of duidelijk last van ondervinden. Rondhangende jongeren die zich misdragen tegenover voorbijgangers, rotzooi op straat maken en met scooters over trottoirs crossen. Uitgaansjeugd die ver na middernacht mensen uit de slaap houdt, her en der vernielingen aanricht, in portieken urineert en zich schuldig maakt aan openlijke geweldpleging. Een belangrijk deel bestaat ook uit druggerelateerde overlast (verslaafden) of (geluids)overlast door bewoners met psychische stoornissen of asociaal gedrag. Tot slot kan men ook overlast ondervinden van het verkeer (en parkeren) of van bepaalde risicovoorzieningen in de buurt (coffeeshop, daklozenopvang, asielzoekerscentrum, polenhotels e.d.). In het verlengde van overlast liggen incidenten die worden vastgelegd onder de noemer aantasting van de openbare orde /ruimte. Het merendeel hiervan betreft vernielingen aan publieke of private eigendommen. 4.2 Cijfers 2013 Overlast die bewoners ondervinden is voor een deel objectief vast te stellen. We hebben het dan bijvoorbeeld over zaken die bewoners melden bij politie zoals vernieling, openlijke provocatie of intimidatie, geluids- of parkeeroverlast, overlast door drugshandel en dergelijke. Overlast is daarnaast ook persoonlijk (subjectief) gekleurd. De één is toleranter dan de ander en ergert zich daarom minder snel aan zaken. Ook de wijze waarop bewoners met een overlastsituatie omgaan verschilt. De één stapt er zelf op af en probeert de zaken persoonlijk op te lossen, de ander belt de politie of schakelt buurtbemiddeling in. En niet onbelangrijk is dat een ander deel zich weliswaar ergert, maar verder geen actie onderneemt. Al met al is duidelijk dat een deel van de overlast en ook vernielingen niet wordt gemeld en dus niet wordt geregistreerd. Om die reden is het essentieel ook andere signalen op dit gebied op te pikken. Onderstaand overzicht toont de geregistreerde overlast en aantasting van de openbare orde over de jaren 2010 tot en met Als de aantallen in 2013 gekleurd zijn betekent dat er sprake is van een structurele stijging (rood) of daling (groen) over de afgelopen vier jaar. 6 Tevens wordt in de laatste kolom aangegeven hoeveel procent de criminaliteit is gestegen of gedaald in vergelijking met voorgaand jaar. 6 Bij 10 % of meer stijging t.o.v. het gemiddelde van voorgaande drie jaren noemen we een structurele stijger (rood gemarkeerd); bij 10 % of meer daling noemen we een structurele daler (groen gemarkeerd). Pagina 16 van 43

17 Gemeente Heerlen Perc. 10A Overlast % Drugs/Drankoverlast % Verkeersoverlast % Burengerucht (Relatieproblemen) % Overlast % Vuurwerk % Geluid % 10B Vernielingen & beschadiging (overlast) % Vernieling Cq. Zaakbeschadiging % Het aantal overlastmeldingen in 2013 is met 1% gedaald ten opzichte van vorig jaar. De grootste daling heeft plaatsgevonden bij de meldingen overlast jeugd (-27%). Het aantal meldingen verwarde/overspannen personen is daarentegen toegenomen met 14%. De meeste overlastmeldingen komen uit Hoensbroek-Centrum/De Dem op de voet gevolgd door Heerlen Centrum. Vrieheide-De Stack en MSP tellen er ook nog meer dan 300 afgelopen jaar. Op basis van de kengetallen komt GMS ook in beeld. Gemeente Heerlen Perc. 10A Overlast % Drugs/Drankoverlast % Overlast ivm drugs % Openbare dronkenschap % Aantreffen drugs (geen verdachte) nvt Overige drugsdelicten nvt Drugs- en Drankoverlast is het hoogst in Heerlen Centrum. Dit is verklaarbaar door de aantrekkingskracht van het centrum, het aantal horecagelegenheden en de evenementen die daar plaatsvinden. Drugsoverlast is te linken aan de ligging van de DNO en het NS-station. Ook in MSP, GMS, Vrieheide-De Stack, Heerlerheide-Passart en Hoensbroek-Centrum/De Dem hebben veel overlast i.v.m. drugs. Drankoverlast (openbare dronkenschap) komt nagenoeg alleen in Heerlen-Centrum voor. Gemeente Heerlen Perc. Burengerucht (Relatieproblemen) % Burenruzie (zonder gevolgen) % Huiselijke twist (zonder vervolg) % Geluidsoverlast particulieren nvt Geluidshinder overig % Opgemaakte RIHG ,8% Opgelegd huisverbod ,4% Burengerucht (relatieproblemen) in combinatie met 'geluidshinder overig' geeft een beeld van de woonoverlast. Wijkagenten geven aan hier veel tijd in steken. Dit komt voor in alle wijken, maar is het hoogst in Hoensbroek-Centrum/De Dem en Vrieheide-De Stack. In iets mindere mate in de wijken MSP, Zeswegen-Nieuw Husken; GMS; Nieuw Lotbroek en Molenberg. Pagina 17 van 43

18 Het betreft personen of gezinnen die meerdere keren per jaar overlast veroorzaken. De politie komt hiermee in eerste instantie in aanraking. Als deze interventie geen oplossing biedt en er is geen sprake van handelingen waarvoor repressief opgetreden kan worden, worden hulpverleningsinstanties ingeschakeld. Gemeente Heerlen Perc. Overlast % Overlast door verward/overspannen persoon % Melding overlast jeugd % Overlast zwervers % Overlast door verwarde/overspannen personen is het hoogst in Heerlen Centrum. Veel van deze meldingen worden veroorzaakt door een beperkt aantal personen. Zij lopen tussen het winkelend publiek en spreken deze mensen aan of zijn luidruchtig. Zij zorgen voor een onveilig gevoel bij bezoekers van het centrum. In veel mindere mate maar meer dan in de overige wijken is in GMS sprake van overlast door verwaarde en overspannen personen. (Achterzijde van het NS-station) Deze meldingen worden veroorzaakt door het grote aantal kamerverhuurpanden in deze wijk in de buurt van het station. Stijging ten opzichte van vorig jaar ook in Caumerveld-Douve Weien, Heerlerbaan-Schil, Rennemig- Beersdal en Vrieheide-De Stack. Overlast Jeugd is het hoogst in Heerlerheide-Passart en Hoensbroek-Centrum/De Dem. In Hoensbroek is zelfs sprake van een toename niet alleen t.o.v. vorig jaar maar ook t.o.v. het langjarig gemiddelde. In Heerlerheide-de Passart daarentegen is het aantal incidenten gedaald maar nog steeds erg hoog. Opvallende stijging in Nieuw Lotbroek. In 2013 zijn er 26 incidenten terwijl het gemiddelde van voorgaande jaren ligt op 16. Gemeente Heerlen Perc. Verkeersoverlast % Parkeerproblemen % Verkeersstremming nvt Vuurwerk % Geluid % Meldingen van verkeersoverlast zijn vaak gekoppeld aan wegwerkzaamheden en festiviteiten en evenementen in de wijk. Bezoekers parkeren hun voertuig dan in de buurt. Als dit leidt tot onveilige situaties, bijvoorbeeld belemmering van doorgang van hulpverleningsvoertuigen of de verkeersdoorstroming in het algemeen dan wordt repressief (verbaliserend) opgetreden door Handhaving en Toezicht en/of de politie. Tijdens de jaarwisseling wordt extra gelet op het te vroeg afsteken van vuurwerk en het bezit/gebruik van illegaal vuurwerk. Hierbij wordt integraal samengewerkt met HALT en het OM om overtreders zo snel mogelijk te kunnen afhandelen. Pagina 18 van 43

19 10B Vernielingen & beschadiging (overlast) % Vernieling Cq. Zaakbeschadiging % Vernieling van/aan auto % Vernieling van/aan openbaar vervoer/abri nvt Vernieling van/aan openbaar gebouw nvt Vernieling overige objecten % Vandalisme/baldadigheid % Openlijke geweldpleging tegen goederen nvt 10B Vernieling & beschadiging (overlast) Vernieling c.q. zaaksbeschadiging is gedaald met 4% t.o.v. vorig jaar en is het laagst van de afgelopen 4 jaar. Ongeveer 50% van het totaal aantal incidenten heeft betrekking op vernieling van/aan auto en de andere 50% op vernieling van overige objecten. Vernielingen van/aan auto's, betreft beschadiging van spiegels (eraf getrapt, kapot), antennes, krassen e.d., zijn met 7% gestegen en het aantal incidenten van vernieling aan overige objecten, veelal straatmeubilair, is gedaald met 2%. Wijken met de meeste incidenten (zowel vernieling van/aan auto's als ook overige objecten) zijn Hoensbroek-Centrum/De Dem, Heerlen Centrum, MSP, Heerlerheide-Passart en Vrieheide-De Stack. Om inzichtelijk te maken hoe het verloop is van het aantal incidenten ter zake overlast over de afgelopen 4 jaar en welk percentage het per stadsdeel uitmaakt van het totaal aantal incidenten is onderstaande grafiek opgenomen. Hieruit blijkt dat er weinig fluctuaties zijn in de aantallen per stadsdeel. Wanneer we het gemiddelde aantal incidenten voor Heerlen stellen op 100% dan blijkt dat Maria Gewanden-Terschuuren de enige wijk is die in de loop der jaren onder dit gemiddelde is gekomen. Zeswegen-Nieuw Husken is na 2011 weer teruggekeerd naar een niveau onder het Heerlense gemiddelde. Heerlerheide-Passart vertoont een licht dalende tendens. Het aantal incidenten bestaat voor een deel uit meldingen door burgers maar bevat ook registraties van de politie ter zake overlast in dat gebied. Hierin kunnen ook registraties ten gevolge van extra controles zitten. Waar het om gaat is dat de bewoners vooruitgang ervaren en dat is beter te meten met een enquête zoals bijvoorbeeld de Parkstadmonitor. Verloop incidenten overlast 50% 45% 44% 45% 46% 46% 46% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 26% 25% 23% 24% 25% 25% 26% 23% 22% 23% 10% 5% 7% 6% 6% 7% 6% 0% Heerlen Stad Heerlerheide Heerlerbaan Hoensbroek Pagina 19 van 43

20 4.3 Overlast in beeld In bovenstaand afbeelding is de overlast met betrekking tot jeugd, drugs, drank, verwarde/overspannen personen, verkeer, burengerucht (relatieproblemen) in beeld gebracht. Duidelijk blijkt dat de buurten Heerlen-Centrum, Hoensbroek Centrum en Heerlerheide-Kom nog steeds de wijken zijn waar de meeste overlast plaatsvindt. Iets minder in de wijken/buurten: Maria-Gewanden, Hoensbroek-Centrum/De Dem; Nieuw Lotbroek Zuid, Heerlerheide-Kom; Rennemig, Heksenberg, Vrieheide, Uterweg, Meezenbroek, Schaesbergerveld, Schandelen, Hoppersgraaf, Zeswegen, Douve Weien en Heerlerbaan Centrum. Pagina 20 van 43