Workshop transgenderbeleid in Vlaanderen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Workshop transgenderbeleid in Vlaanderen"

Transcriptie

1 Workshop transgenderbeleid in Vlaanderen Verslag workshop CathyHeyman (çavaria) De workshop rond transgenderbeleid begon met enkele stellingen waarbij de aanwezigen te kennen moesten geven of ze vonden dat deze stellingen klopten of foutief waren. Na de stellingen werd er een debat gevoerd rond enkele onderwerpen die gekozen werden aan de hand van een oefening. De deelnemers kregen de tijd om ideeën te noteren op een post-it en die bij het corresponderende thema te hangen. Uit de drie meest gevulde papieren werden de vaakst voorkomende onderwerpen geplukt. Rond deze onderwerpen werd in groep een discussie gevoerd. Hieruit kwamen drie vragen/eisen naar de politiek, die gesteld werden op het politiek debat dat volgde op de workshop. De drie vragen/eisen waren: 1. Het is belangrijk dat er naar fondsen wordt gezocht voor de terugbetaling door de ziekenfondsen van essentiële medische ingrepen bij transgenders. 2. Neem transgender op in de eindtermen van het onderwijs; laat het verplicht aan bod komen in elke school. 3. Haal de medische criteria uit de voorwaarden voor naams-en geslachtswijziging. Deze vragen werden nadien gesteld aan de politici Jan Roegiers (sp.a) en Piet De Bruyn (N-VA), die samen met vier andere politici een resolutie hebben ingediend in het Vlaams parlement over de maatschappelijke aanvaarding en gelijkschakeling van transgenders. Aan het einde van de workshop herhaalde Cathy haar eerdere stelling. Hoewel er geen grote verandering te zien was, waren er toch enkele aanwezigen meer overtuigd van de rol die çavaria voor transgenders speelt.

2 Stellingen Çavaria doet veel voor transgenders.. Bij het begin waren 2 mensen het eens met deze stelling.. Na de workshop waren er een 15 à 20-tal mensen van mening veranderd. Er is nog veel werk aan de winkel om de leefwereld van transgenders te verbeteren. Overwegend akkoord Het is goed dat er transgenderverenigingen zijn unaniem akkoord Er moet een hulpverleningslijn komen voor transgenders. Overwegend akkoord Transgenders zijn zichtbaar in onze maatschappij. Overwegend niet akkoord Transgenders worden aanvaard door onze maatschappij. Overwegend niet akkoord

3 Politiek Veel mensen waren het er over eens dat het beleid voor transgenders moet verbeteren en dat er een open dialoog moet komen over een betere wetgeving. De politieke toegankelijkheid moet verhogen, enerzijds dor luisterbereidheid en anderzijds voor respect voor het establishment. (de gevestigde orde) Bijgevolg moet er dus een goed contact bestaan tussen de beleidsmakers en de verenigingen. Tot slot was er ook nog de vraag om het holebi- en transbeleid op provinciaal en gewestelijk niveau te behouden en niet naar de gemeenten over te brengen. Een tweede groep mensen heeft vooral politiek vragen rond genderkeuze gesteld. Hierbij werd het verwijt gemaakt dat je mensenrechten als transgender beperkt worden door medische criteria. Volgens enkelen moet er geld vrij worden gemaakt om geslachtsoperaties door te voeren. Nabespreking: Er moet een betere wetgeving komen, dit door open dialoog met de beleidsmakers. Medische criteria moeten uit de voorwaarden voor naams- en geslachtswijziging. Eigenlijke eisen: - ijveren voor voorwaarden voor naamswijziging en geslachtswijziging verwijderen - ijveren voor: minder binairiteit - ijveren voor meer terugbetaling medische behandelingen voor transgenders Praten om de wet rond naams- en geslachtswijziging. Sport Op de flap rond sport was er 1 grote groep te herkennen die betrekking had tot participatie van transgenders aan sport. Er is vraag naar ofwel een sportcentrum voor transgenders of transgendervriendelijkheid binnen bestaande sportcentra promoten. Bij een transgenderpersoon in volle transitie kan vragen oproepen bij ploeggenoten of trainers. Daarnaast zou het ook mogelijk moeten zijn om als transpersoon een sport te beoefenen bij een sportgroep van je eigen gender. Bv. Als transvrouw bij een vrouwenvoetbalploeg spelen. Er was ook een post-it die vroeg voor extra aandacht bij het opleiden van trainers voor gender en hen bewust maken van genderspecifieke beledigingen. Nabespreking Transvriendelijke sportcentra. Mogelijkheid om bij sportgroep van eigen gender te spelen. Extra aandacht aan gender(-specifieke beledigingen) bij opleiding trainers. Rond sport en transgender neemt çavaria geen actie

4 Juridisch/rechten Geslachtswijziging Verplichte sterilisatie voor wettelijke geslachtsaanpassing afschaffen Geen sterilisatie Geslachtsverandering zonder SRS? (sexual reasignement surgery) Bescherming tegen discriminatie en vrije keuze voor geslachtswijziging Naamswijziging ook mogelijk voor mensen die niet hormonaal behandeld willen worden Nieuwe geboorteakte Bij aanpassing papieren eenzelfde beleid in alle gemeenten Rechten Meer rechten Vaderschap of moederschap na transitieverlies rechten? Meer rechten Andere Advocaten gezocht die gespecialiseerd zijn in T Gelieve behandeld te worden net als hetero s Nabespreking Meer vrijheid in juridische behandeling, meest voorkomend: afschaffen verplichte sterilisatie en afschaffen medische voorwaarden voor naams- en geslachtswijziging. Gelijke rechten als cisgenders. Bescherming rechten als ouder. Bescherming tegen discriminatie. Çavaria ijvert voor de rechten van transgender. In de eerste plaats aanpassing van de wet op transseksualiteit. Daarnaast ijvert çavaria voor ouderschapsrechten voor transgenders. Zie eisenplatform çavaria. Werk/vakbond Begrip Meer open staan voor werk voor gender(s) Begrepen worden wat transgender zijn is en onze rechten en plichten Juiste aanspreekvorm en naam gebruiken in communicatie met...persoon Uit de kast Iedere transgender open op de werkvloer, eigen verantwoordelijkheid nemen Bij outing beschermd statuut op werk (periode dat ontslag niet kan) Aanspreekpunt discriminatie Nabespreking Meer begrip: - Juiste aanspreekvorm en naam gebruiken. - Kennis van rechten en plichten. - Openheid en begrip voor transgender-zijn. Beschermd statuut bij coming-out.

5 Aanspreekpunt discriminatie. Input brochure transgender op de werkvloer brochure, komt uit op 12/12. Opvolgend vaninforvragen van vakbonden, werkgevers, werknemers School/onderwijs Conclusie post-it s Uit de post-its bleek een dringende vraag naar een betere, duidelijkere educatie rond het transgender thema. Onderwijs is het aangewezen domein om (voor)oordelen rond het genderthema aan te pakken en negatieve attitudes te veranderen. Er zou onder andere iets moeten gedaan worden om het dichotome stereotype man/vrouw uit de wereld te helpen. Een mogelijke manier om dit te doen is door vroeg te beginnen met kinderen te onderwijzen. Volgens sommigen moet je beginnen op de middelbare of de lagere school. Volgens anderen moet het nog vroeger gebeuren. Vroeg beginnen met een goede beeldvorming rond het transgender thema is volgens hen al het halve werk. Een voorstel was om vanaf het zesde leerjaar het thema transgender voor te stellen met behulp van de educatieve map gender in de blender. Deze map bevat verhalen en tips voor leerkrachten om mee aan de slag te gaan in het secundair onderwijs. Ook voor het lager en kleuteronderwijs bestaan brochures of educatieve mappen om mee te werken. Een punt dat ook werd aangehaald als belangrijk is dat de leerkrachten zelf geïnformeerd moeten worden en moeten worden ondersteund bij vragen rond transgenders. Eventueel door in de lerarenopleiding een deel te geven over wat transgenders zijn. Er is veel onwetendheid rond dit thema. Verschillende mensen waren het erover eens dat gendervariatie (en seksuele variatie) eigen zijn aan de mens en daarom ook in de opleiding horen te zitten. De vraag rijst naar een verplichte integratie van het thema in lessenpakketten en de eindtermen. Sommigen waren eerder voor het idee om het op te nemen in de eindtermeneen ander idee was om een projectweek te houden waarbij het genderthema aan bod komt. Tot slot waren er ook nog enkele punten waarmee volgens de deelnemers rekening mee moet worden gehouden. Om te beginnen moet het taboe op educatie rond transgender naar jongeren onder de jaar doorbreken. Daarnaast is er nog de vraag hoe je als leerkracht om moet gaan met vragen van kinderen die een transmama of transpapa hebben en hoe je om moet gaan met transgenderkinderen in je klas. Nabespreking Zo goed als alle aanbevelingen die men deed, doet çavaria al: - Sensibiliseren en stereotypen doorbreken. - Door kinderen zo vroeg mogelijk te onderwijzen. - Door leerkrachten op te leiden. - Leerkrachten bijstaan in omgaan met transouder of kind. - Gender in de Blender werd zelfs aangeraden zonder te weten dat çavaria hier aan heeft meegewerkt.

6 Neem het transgenderthema op in de eindtermen van het onderwijs, laat het verplicht aan bod komen in elke school. Integreren gender en transgender in onze algemene werking Geven ook specifiek vormingen rond gender, transgender en omgaan met een gendervariant kind in de klas/op school. Ijvert voor opnemen van transgenderthema in de eindtermen en ontwikkelingsdoelen Ziekenfonds/medisch Lichamelijk Terugbetaling 10 sessies epilatie Terugbetaling van laserbehandeling Vergoeding laserontharing schaamstreek noodzakelijk voor operatie Terugbetaling laserontharing van het gezicht is wenselijk momenteel hoge kost bij transitie Tussenkomst ontharing Terugbetaling borstvergroting en/of protheses Meer terugbetaling Terugbetaling testosteron is levensnoodzakelijk voor de rest van ons leven Androtardyl (hormonenspuiten) terugbetalen Tussenkomst ontharingsbehandeling Terugbetaling regelen Ik vind dat ze geslachtsoperaties moeten terugbetalen. Het is levensnoodzakelijk. Mensen kunnen er niets aan doen dat ze verkeerd geboren zijn. Laseren terugbetaald door ziekenfonds Ingrepen in het buitenland Buitenlandse operatie op eigen kosten terwijl de zorgen veel beter zijn Geslachtsoperatie in buitenland moet ook terugbetaald worden door ziekenfondsen Ziekenfondsen/verzekeringen Respect voor gewenste aanspreekvorm bij ziekenfondsen PC systeem aanpassen zodat communicatie met transpersoon in juiste naam en genderrol gebeurt Open doorzichtig beleid naar hospitalisatieverzekering Mijn hospitalisatie zegt: wij vergoeden geen SRS. Mag dit? Verschillende ziekenfondsen zelfde beleid (CM!) Psyche Bredere inschakeling van psychiaters Psychologen mogen diagnose geven Geen pathologiseren (het moeten passeren langs een psychiater en labeltje psychisch gestoord moeten krijgen) De psychiater is een gatekeeper: hij oordeelt of je wel een echte bent Andere De monopolisering van UZ Gent! Vlottere begeleiding bij UZ of andere instanties. Te lange wachtlijsten!

7 Nabespreking Het is belangrijk dat er naar fondsen wordt gezocht voor de terugbetaling van essentiële medische ingrepen bij transgenders. Terugbetaling van buitenlandse ingrepen, deze zijn veel goedkoper. Ziekenfondsen juiste naam en aanspreekvorm gebruiken. Transparant beleid dat hetzelfde is bij alle ziekenfondsen. Duidelijkheid rond rechten en plichten. Mag bv. een hospitalisatie de vergoeding van SRS weigeren? Meer inschakeling psychiaters en psychologen versus geen pathologiseren (labeltje psychisch gestoord). Te lange wachtlijsten UZ Gent. Hangt samen met politiek en juridisch. Betrokken met onderhandelingen nomenclatuur (terugbetalingen) Contacten onderhouden met medische teams om te weten wat er bij hen leeft, wat is de reële situatie, wat gebeurt er medisch en wat loopt er fout. Verenigingen Een eerste punt waarrond enkele voorstellen waren had te maken met het onderhouden en opstarten van transgenderverenigingen. Ze was er een vraag naar meer aandacht voor jongeren tussen de 12 en de 16 jaar en naar jongeren die hun transitie hebben afgerond voor hun jaar. Volgens anderen is er ook een grote nood aan verenigingen van ouders van transgenders omdat ze vaak met vragen over hun kinderen blijven zitten. Hierbij werd ook de opmerking gemaakt dat de opstartsubsidie van çavaria een aanmoedigingspremie moet zijn, niet iets wat gebruikt wordt om andere kosten mee te dekken. Ook zou er gewerkt moeten worden aan een betere samenwerking en/of integratie met andere LBG organisaties. Tot slot waren er vanuit deze invalshoek nog de vraag naar meer verenigingen in West-Vlaanderen en de vraag dat de budgeten niet beperkt worden. Naast de vraag naar extra verenigingen was er ook nog een vraag naar communicatie. Hiermee werd bedoeld dat er veel overleg is en dat de communicatie (onderling, met andere organisaties, met de koepel, ) beter moet. Samenwerken is immers beter dan tegenwerken. Een voorstel rond interne samenwerking hield in om teamdagen te doen. (Het is niet duidelijk of hiermee een soort teambuilding mee wordt bedoeld of eerder samenwerk-dagen of planningsdagen) Tot slot was er nog één reactie die aan çavaria steun vroeg om een (aparte) transgenderkoepel op te richten. NabesprekingOndersteuning, met in bijzonder rond jongeren, ouders van transgenders en West-Vlaanderen. Integratie met andere LGB-verenigingen. Beter communiceren. Samenwerken. Veel overleg. Samen teamdagen doen.

8 Steun voor transgenderkoepel. Ondersteuning aangesloten transgenderverenigingen. Aanbieden overlegplatform. Transfoon Conclusie post-it s deelnemers De meerderheid vindt dat er een hulpverleningslijn moet komen, maar niet ten koste van andere belangrijke zaken. Hier moet dus een bijkomend budget voor gevonden worden zodat het transgenderbeleid noch de ondersteuning van de transgenderverenigingen niet in het gedrang komen. Een andere piste is het ondersteunen van reeds bestaande zaken hieromtrent. Zo kunnen we vormingen uitwerken en aanbieden aan Tele-onthaal, de zelfmoordlijn, CAW s, en hen een sociale kaart bezorgen rond het transgenderthema. Een minderheid stelt dat er geen specifieke noodlijn moet komen. Er zijn al bestaande zaken en men kan dan doorverwijzen naar transgenders. Hierbij stellen ze niet de nood aan opvang in vraag, deze is er zeker, maar ze zijn niet overtuigd van de nood om hiervoor een aparte lijn te hebben. Een consensus bestaat over het feit dat het huidige aanbod niet voldoet. Een meer gedragen voorstel was om dit bij het Transgender Infopunt te laten aansluiten. Het TIP ontvangt nu al wel opvangvragen en heeft al een heel informatiedatabase ter beschikking rond het thema. Een ander gedragen voorstel was om dit te integreren bij de Holebifoon. Deze werking bestaat al, deze kan dan het kader bieden aan transgendervrijwilligers om de transgenderopvang voor zich te nemen. De Holebifoon kan dan de çavariafoon worden en er voor beide doelgroepen zijn. Een aparte lijn Transfoon leek de groep niet zo financieel haalbaar. Een Transfoon bij çavaria zagen zij als uitbreiding van de Holebifoon naar een çavariafoon. Over wie aan de andere kant moet zitten is de algemene consensus: mensen die weten over wat ze praten, transgenders. Men zou dit in de eerste instantie niet laten doen door holebi s en/of cisgenders. Deze mensen moeten ook de nodige kennis en vaardigheden bezitten om gesprekken tot een goed einde te brengen. Een belangrijk punt ook wat deze lijn zou moeten doen is doorverwijzen naar lokale organisaties. Mensen er van bewust maken dat er transgenderverenigingen zijn in hun buurt, wat deze doen en dus ook wat deze voor hen kunnen betekenen. Nabespreking Meerderheid vindt dat er een hulpverleningslijn moet komen maar niet ten koste van het transgenderbeleid of de ondersteuning van de transgenderverenigingen, er moet dus bijkomend budget voor gezocht worden. Ondersteunen van bestaande zaken dmv vormingen en sociale kaart aan CAW s, zelfmoordlijn, Tele-onthaal, Minderheid niet overtuigd van nood aan aparte hulpverleningslijn. Consensus: huidige aanbod voldoet niet. Integreren van deze lijn bij het Transgender Infopunt of de Holebifoon. Transfoon niet apart, bij çavaria gezien als uitbreiding van de Holebifoon naar çavariafoon.

9 Door transgenders met de nodige kennis en vaardigheden. Doorverwijzen naar lokale organisaties. Onderzoek naar haalbaarheid en nood aan een Transfoon gedaan in opdracht van het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen. Rapport nu gebruiken als lobby-instrument. (heeft niet automatisch gevolgen bij het IGVM) Andere Conclusie post-it s deelnemers Op de flap andere was een groep met post-it s te onderscheiden die uitging naar de omgeving van transgenders. Er is een algemene vraag naar begeleiding van de omgeving en een vraag naar het opnemen van het transgenderthema in bepaalde opleidingen. Er moet specifieke aandacht uitgaan naar partners en kinderen van transpersonen. Ze moeten ergens terecht kunnen met hun vragen. Daarnaast zouden holebiverenigingen een speciale opleiding/vorming rond het transgenderthema moeten krijgen indien er sprake is van een samenwerking met transgenderbewegingen. Daarnaast is er vraag naar integratie van transgenders in de opleiding van agenten, artsen, verplegend personeel en ambtenaren. Bij dit laatste aansluitend zou er meer flexibiliteit moeten zijn voor het naam gebruik bij officiële zaken zoals internet- en telefoonaansluiting, gas, huur, Naast de vraag naar begeleiding en opleiding waren er ook enkele algemene bedenkingen. Ten eerste is er de bedenking dat men over cisgender zou moeten beginnen spreken ipv. Het altijd over trans te hebben. Ten tweede was er de bedenking dat er een hogere verdraagzaamheid moet zijn, en dat je overal jezelf zou moeten kunnen zijn. Tot slot was er nog iemand van mening dat iedere transgender een verantwoordelijkheid heeft naar de buitenwereld om open te zijn. Tot slot had iemand een analyse gemaakt waarbij hij of zij drie manieren aanhaalde waardoor transgenders verbonden zijn. Ten eerste was er het bevestigen van de eigen identiteit, vaak tegen andere identiteiten. Ten tweede is er verbondenheid op basis van de onderdrukking van transgenders, het feit dat sommigen zich wentelen in de slachtofferrol en interne transfobie. De laatste wijze van met elkaar verbonden zijn is op basis van wat transgenders wel willen. Nabespreking Begeleiding omgeving: - Opnemen transgenderthema in opleidingen artsen, agenten, verpleegkundigen en ambtenaren. - Partners en kinderen van moeten ergens terecht kunnen met hun vragen. Speciale opleiding/vorming voor holebi-verenigingen rond transgenderthema. Meer flexibiliteit rond naamgebruik bij officiële zaken. Meer focus op cisgender dan op transgender. Verdraagzaamheid en jezelf kunnen zijn overal. Iedere transgender verantwoordelijkheid naar buitenwereld om open te zijn. Aandacht voor de media rond dit thema.

10 Contact met IGVM Grotendeels politiek lobbywerk wat over het juridische, medische en maatschappelijke verhaal. Steunen van de resolutie trasngender (ingediend 2013) Aangesloten bij tg europe (aanwezig op conferenties), volgen grotendeels richtlijnen, transthema in alles wat we doen te integreren: nieuwskanalen, brochures, Vragen structurele ondersteuning in Vlaanderen voor het transgenderthema. Infovragen beantwoorden en doorverwijzen naar de verenigingen en naar het Transgenderinfopunt.

11 Afsluiting Çavaria is er voor holebi s én transgenders. Wij cisgenders zullen jullie nooit 100% begrijpen maar we doen ons best en willen en kunnen jullie helpen. We hebben ook erg veel gemeenschappelijk: we botsen op dezelfde rigide genderrollen en zijn daardoor slachtoffer van verbaal en fysiek geweld, we zijn allemaal minderheden, we moeten allemaal onze coming-out doen, we hebben allemaal nood aan maatschappelijke aanvaarding en gelijke rechten, een deel transgenders is holebi en een deel holebi s zijn transgender. Ik sta hier voor jullie als getrouwde vrouw, iets wat enkel mogelijk was dankzij de hulp van hetero s. Die hetero s zullen nooit helemaal begrijpen wat het is om lesbisch te zijn noch hoe het voelt om niet met je geliefde te kunnen trouwen. Maar ze droegen mij een warm hart toe en hebben mij geholpen om mijn leefwereld te verbeteren. Laat cisgenders hetzelfde doen voor jullie. Çavaria draagt jullie een warm hart toe en wil jullie helpen. Samen staan we sterk!

Jongeren op zoek naar hun genderidentiteit. Vrijdag 7 november 2008 Provinciehuis Leuven STUDIEDAG

Jongeren op zoek naar hun genderidentiteit. Vrijdag 7 november 2008 Provinciehuis Leuven STUDIEDAG Jongeren op zoek naar hun genderidentiteit Vrijdag 7 november 2008 Provinciehuis Leuven STUDIEDAG Genderdiversiteit en genderidentiteit Joz Motmans Steunpunt Gelijkekansenbeleid UA-UH Wat is wat? gendervariant:

Nadere informatie

Verslag T-day 11 december 2011

Verslag T-day 11 december 2011 Verslag T-day 11 december 2011 - werkgroep omgeving, familie, vrienden - werkgroep politiek lobbywerk - werkroep vorming - open werkgroep Verslag werkgroep omgeving, familie, vrienden van transgenders

Nadere informatie

Domino, de musical. Ontdek de lespakketten in deze folder. Cultuur in combinatie met belangrijke levensthema s. Jurgen Delnaet.

Domino, de musical. Ontdek de lespakketten in deze folder. Cultuur in combinatie met belangrijke levensthema s. Jurgen Delnaet. Jurgen Delnaet Maaike Cafmeyer Marijn De Valck Mark Tijsmans Alexander Metselaar Deborah De Ridder Domino, de musical Cultuur in combinatie met belangrijke levensthema s Ontdek de lespakketten in deze

Nadere informatie

V/M/A/X/Y/? Wet op transseksualiteit is DRINGEND aan herziening toe!! Erkenning van genderidentiteit versus afschaffing van sekseregistratie

V/M/A/X/Y/? Wet op transseksualiteit is DRINGEND aan herziening toe!! Erkenning van genderidentiteit versus afschaffing van sekseregistratie V/M/A/X/Y/? Wet op transseksualiteit is DRINGEND aan herziening toe!! Erkenning van genderidentiteit versus afschaffing van sekseregistratie Wat zegt de transwet vandaag? Hoe moet het verder met de transwet?

Nadere informatie

De Vlaamse overheid b(r)ouwt een diverse werkvloer

De Vlaamse overheid b(r)ouwt een diverse werkvloer De Vlaamse overheid b(r)ouwt een diverse werkvloer Holebi s & transgenders als collega s DIENST DIVERSITEITSBELEID Resultaten online enquête Om de situaties van homo s, lesbiennes, biseksuelen (holebi

Nadere informatie

Resultaten Bevraging. Pesten op school

Resultaten Bevraging. Pesten op school Resultaten Bevraging Pesten op school Een initiatief van de drie ouderkoepels (KOOGO, GO! Ouders en VCOV) in het kader van de Vlaamse Week tegen Pesten Samen tegen pesten: wie doet er mee? De cijfers Wanneer

Nadere informatie

Niet Normaal. Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer.

Niet Normaal. Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer. LEIDRAAD VOOR BEGELEIDERS Niet Normaal Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer. Het project Niet Normaal wil seksuele diversiteit bespreekbaar maken bij (Gentse) jongeren van 14 tot 18 jaar.

Nadere informatie

HOLEBI'S EN TRANSGENDERS: OOG OP WELZIJN. Katrien Vanleirberghe beleidsmedewerker Çavaria Ilse Conserriere CGG-SP medewerker

HOLEBI'S EN TRANSGENDERS: OOG OP WELZIJN. Katrien Vanleirberghe beleidsmedewerker Çavaria Ilse Conserriere CGG-SP medewerker HOLEBI'S EN TRANSGENDERS: OOG OP WELZIJN. Katrien Vanleirberghe beleidsmedewerker Çavaria Ilse Conserriere CGG-SP medewerker INHOUD 1. Stellingen: juist of fout? 2. Cijfers en risicofactoren 3. Casussen

Nadere informatie

Interfederaal actieplan tegen homofobie en transfobie 29/06/2013

Interfederaal actieplan tegen homofobie en transfobie 29/06/2013 Interfederaal actieplan tegen homofobie en transfobie 29/06/2013 Voorgeschiedenis Diverse onderzoeken naar agressie tegenover holebi s en transgenders Geweld tegen holebi's in Brussel stad 2007 Poelman

Nadere informatie

Het holebi- en transgenderthema in het onderwijs: Welke projecten passeerden de revue bij çavaria?

Het holebi- en transgenderthema in het onderwijs: Welke projecten passeerden de revue bij çavaria? Het holebi- en transgenderthema in het onderwijs: Welke projecten passeerden de revue bij çavaria? 1 Çavaria en onderwijs Onderwijs is een belangrijke speler om op lange termijn te werken aan de genderklik,

Nadere informatie

Soorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6

Soorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 Soorten gezinnen 1. Thema: Diversiteit 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst 3. Doelgroep Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 4. Duur: 50 min. 5. Doelen Eindtermen Wereldoriëntatie:

Nadere informatie

Holebi. transgender. Je bent wie je bent!

Holebi. transgender. Je bent wie je bent! Holebi en transgender Je bent wie je bent! Alles over holebi en transgender Holebifoon Voor vragen over holebiseksualiteit. Je kan er ook discriminatie melden tel. 0800 99 533 www.holebifoon.be Çavaria

Nadere informatie

Holebi. transgender. Je bent wie je bent!

Holebi. transgender. Je bent wie je bent! Holebi en transgender Je bent wie je bent! Alles over holebi en transgender Holebifoon Voor vragen over holebiseksualiteit. Je kan er ook discriminatie melden tel. 0800 99 533 www.holebifoon.be Çavaria

Nadere informatie

EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGdZORG

EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGdZORG EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGdZORG 2 Inleiding In deze brochure vind je informatie over het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg. We leggen uit wat het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg is, wie er werken

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

JIJ EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGDZORG

JIJ EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGDZORG JIJ EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGDZORG 2 JIJ EN HET ONDERSTEUNINGSCENTRUM JEUGDZORG / 3 INLEI DING In deze brochure vind je informatie over het Ondersteuningscentrum jeugdzorg. We leggen uit wat het

Nadere informatie

Studiedag Ethnic Profiling Dienst diversiteit

Studiedag Ethnic Profiling Dienst diversiteit Studiedag Ethnic Profiling Dienst diversiteit Isaac De Vos 21 mei 2015 Cel Diversiteit Doel: Discriminatie binnen de geïntegreerde politie tegen te gaan. Sensibiliseringscampagnes, het coördineren van

Nadere informatie

Diverse school, diverse kansen

Diverse school, diverse kansen Diverse school, diverse kansen Stel je buur de volgende 3 vragen: 1. Hoe kom jij in aanraking met diversiteit in onderwijs? 2. Wat is het eerste gevoel dat jij hebt wanneer je denkt aan diversiteit? 3.

Nadere informatie

2-1-2014. De jongerenbox. Creatief en op maat communiceren met de AYA. Kwalitatief onderzoek. Inhoud. Inleiding

2-1-2014. De jongerenbox. Creatief en op maat communiceren met de AYA. Kwalitatief onderzoek. Inhoud. Inleiding De jongerenbox Creatief en op maat communiceren met de AYA Medewerkers: UZ Gent: E. Decoene, M. Quaghebeur, A. Raes, N. Nolf, V. Van De Velde, L. Dillen Universiteit Gent, afdeling verplegingswetenschappen

Nadere informatie

Er zijn 2 redenen om te hollaback-en : voor jezelf en voor de wereld..

Er zijn 2 redenen om te hollaback-en : voor jezelf en voor de wereld.. Hollaback! (= Roep terug) betekent : Reageren Tegen straatintimidatie, op jouw manier. Of je nu iemand vertelt wat je overkwam, je verhaal deelt online, het in kaart brengt via de Hollaback app, op het

Nadere informatie

Vertrouwenspersoon op Koninklijke UD

Vertrouwenspersoon op Koninklijke UD Vertrouwenspersoon op Koninklijke UD Op aanraden van NOC*NSF gaan veel sportverenigingen over op het aanstellen van een vertrouwenspersoon. Voor Koninklijke UD is dit Lars Stempher. Wat houdt deze vertrouwenspersoon

Nadere informatie

Werk. Omdat een andere blik je leven verrijkt

Werk. Omdat een andere blik je leven verrijkt Werk vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt (Samen)werken met autisme Autisme heeft invloed op het hele leven, dus ook op de werkplek. Autisme brengt talenten en kwaliteiten met zich mee

Nadere informatie

Voor de paboopleider. Werkvorm 9: voor de opleider (1) Reageren op discriminatie

Voor de paboopleider. Werkvorm 9: voor de opleider (1) Reageren op discriminatie Werkvorm 9: voor de opleider (1) Hoe kun je reageren op discriminatie op school? Iedereen in het onderwijs krijgt er vroeg of laat mee te maken: vooroordelen en discriminatie. Het is zaak om hier goed

Nadere informatie

Peer to peer interventie copyright Marieke Kroneman les 3 van 4 debat

Peer to peer interventie copyright Marieke Kroneman les 3 van 4 debat 3. Derde bijeenkomst over gender stereotype verwachtingen Gender stereotype verwachtingen zijn een belangrijke determinant voor een homonegatieve houding. KERNBOODSCHAP van deze les: je hoeft niet je houding

Nadere informatie

De overheid beslist wie ik ben

De overheid beslist wie ik ben AMNESTY INTERNATIONAL TRANSGENDERS IN EUROPA ONVOLDOENDE ERKEND De overheid beslist wie ik ben Inleiding Een officiële erkenning van mijn genderidentiteit is belangrijk voor me, want het is een erkenning

Nadere informatie

Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? Door: Johan Clarysse, stafmedewerker Tele-Onthaal West-Vlaanderen

Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? Door: Johan Clarysse, stafmedewerker Tele-Onthaal West-Vlaanderen Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? Door: Johan Clarysse, stafmedewerker Tele-Onthaal West-Vlaanderen Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? 1 Advies is vaak iets anders

Nadere informatie

RESULTATEN BEVRAGING: TASK FORCE "WOMEN & SPORT" Kennisdag Sport Vlaanderen 17/03/2019

RESULTATEN BEVRAGING: TASK FORCE WOMEN & SPORT Kennisdag Sport Vlaanderen 17/03/2019 : TASK FORCE "WOMEN & SPORT" Kennisdag Sport Vlaanderen 17/03/2019 Anonieme, kwalitatieve bevraging (stellingen + open vragen) Online via Survey Monkey Looptijd: 2 weken (24/04-09/05) Doelgroepen: 1. Bestuursters

Nadere informatie

Integrale Jeugdhulpverlening: een nieuw plan in de maak

Integrale Jeugdhulpverlening: een nieuw plan in de maak Integrale Jeugdhulpverlening: een nieuw plan in de maak Document opgesteld door: vzw de Keeting vzw Recht-Op Kroonstraat 64/66 Lange Lobroekstraat 34 2800 Mechelen 2060 Antwerpen email: info@dekeeting.be

Nadere informatie

Leidraad leerkracht 5 de en 6 de leerjaar

Leidraad leerkracht 5 de en 6 de leerjaar Leidraad leerkracht 5 de en 6 de leerjaar INLEIDING 2 Beste leerkracht U plant een buurtboostactie met de kinderen van uw klas. Deze actie wil: kinderen bewust laten worden van wat er in de buurt speelt

Nadere informatie

VICTAS Klachten BOPZ

VICTAS Klachten BOPZ VICTAS Klachten BOPZ Utrecht, September 2013 Inhoud 1. Inleiding 2. Wat is een klacht? 2.1. Klachten over het verblijf op de afdeling B3 van Victas 2.2. BOPZ-klachten 3. De klachtencommissie 3.1. Hoe dien

Nadere informatie

Verslag IHBV HB-Café 12-09-2014 Utrecht

Verslag IHBV HB-Café 12-09-2014 Utrecht Verslag IHBV HB-Café 12-09-2014 Utrecht Op vrijdag 12 september 2014 werd in de Kargadoor in Utrecht voor de vierde keer het HBcafé voor hoogbegaafde volwassenen gehouden. Dit keer als onderwerp het vertellen

Nadere informatie

DE KRACHT VAN VERBINDING. Terugkoppeling Ideeën om het natuurlijk netwerk te versterken. Workshop 3

DE KRACHT VAN VERBINDING. Terugkoppeling Ideeën om het natuurlijk netwerk te versterken. Workshop 3 DE KRACHT VAN VERBINDING Terugkoppeling Ideeën om het natuurlijk netwerk te versterken Workshop 3 HERSTEL GEEFT HOOP. HOOP OP EEN ZINVOL LEVEN Verbinding maken Stellingenspel Akkoord! of Niet akkoord!

Nadere informatie

Gezonde tanden, een leven lang! Tand-Plus. www.lm.be

Gezonde tanden, een leven lang! Tand-Plus. www.lm.be Gezonde tanden, een leven lang! Tand-Plus www.lm.be 2 Bij LM ontvang je een terugbetaling voor: orthodontie jaarlijks mondonderzoek tandzorgen 3 Orthodontie Een stralend gebit? Ook voor jou! Een stralende

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van

Nadere informatie

INHOUD. Wat is een signaal

INHOUD. Wat is een signaal INHOUD Wat is een signaal Gebruikers Organisaties Beleid Signaleren: tussen vertrouwen, zorgvuldigheid en verantwoordelijkheid Zorgzaam werken: je houding als vrijwilliger Doorverwijzen 2 3 SIGNALEN Signalen

Nadere informatie

Audiovisuele Mediacademie

Audiovisuele Mediacademie Audiovisuele Mediacademie mediarte.be, als spil voor talentmanagement in de audiovisuele sector mediacademie.be, als regisseur, moderator, facilitator en monitor voor talentmanagement in de audiovisuele

Nadere informatie

Communicatie op de werkvloer

Communicatie op de werkvloer Communicatie op de werkvloer Voor een goede communicatie op de werkvloer is het noodzakelijk dat we letterlijk dezelfde taal spreken. Een goede kennis van het vakjargon is dan ook erg belangrijk. Net zo

Nadere informatie

Afstamming heeft alles te maken met welke bloedband je hebt met je voorouders (je ouders, grootouders, overgrootouders,...). Je afstamming bepaalt

Afstamming heeft alles te maken met welke bloedband je hebt met je voorouders (je ouders, grootouders, overgrootouders,...). Je afstamming bepaalt Afstamming heeft alles te maken met welke bloedband je hebt met je voorouders (je ouders, grootouders, overgrootouders,...). Je afstamming bepaalt dus bij welke familie je hoort. Ouders Met je ouders heb

Nadere informatie

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt

Nadere informatie

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen

Nadere informatie

WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS. Avéro Achmea P13628

WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS. Avéro Achmea P13628 WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS P13628 INHOUDSOPGAVE KARAKTERISTIEKEN CONCLUSIE WAARDE VAN ADVIES KARAKTERISTIEKEN ONDERZOEKSOPZET CONCLUSIE CONCLUSIES DE WAARDE VAN ADVIES

Nadere informatie

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Rapportage Juli 2013 Meer informatie: info@wijzeringeldzaken.nl Samenvatting (1/3) 1. Veel 17-jarigen maken de indruk verstandig om te gaan

Nadere informatie

Kinderen met een handicap op de schoolbanken

Kinderen met een handicap op de schoolbanken Kinderen met een handicap op de schoolbanken Ouders van een kind met een handicap moeten vaak een moeilijke weg bewandelen met veel hindernissen en omwegen om voor hun kind de geschikte onderwijsvorm of

Nadere informatie

Forum Opvoedingsondersteuning Westhoek. 8 10 2013 Jonkershove (Houthulst)

Forum Opvoedingsondersteuning Westhoek. 8 10 2013 Jonkershove (Houthulst) Forum Opvoedingsondersteuning Westhoek 8 10 2013 Jonkershove (Houthulst) Programma Timing 9u00-9u15 9u15-10u15 10u15-10u30 10u30-11u30 11u30 Inhoud Verwelkoming Workshop deel I Pauze Workshop deel II Broodjesmaaltijd

Nadere informatie

Ideeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf

Ideeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf Ideeën presenteren aan sceptische mensen Inleiding Iedereen heeft wel eens meegemaakt dat het moeilijk kan zijn om gehoor te vinden voor informatie of een voorstel. Sommige mensen lijken er uisluitend

Nadere informatie

Lou en Lena: NEE tegen geweld!

Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn prentenboek Prentenboek voor leerlingen 1 e en 2 e leerjaar Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn naam:... Mijn klas:... Mondiale Vorming - Plan België Hallo, ik ben Lou. En dit is mijn zus Lena. We

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

GAMS België. GAMS België

GAMS België. GAMS België 14 15 Emoties zijn reacties op allerlei zaken die zich afspe- VGV is een uiterst pijnlijke ingreep die vaak onder len rondom ons: angst, vreugde, woede, verbazing, dwang en zonder waarschuwing wordt uitgevoerd.

Nadere informatie

Projectkosten ophalen met fondsenwerving

Projectkosten ophalen met fondsenwerving Projectkosten ophalen met fondsenwerving Het is soms ook best duur om vrijwilligerswerk te doen in het buitenland, of stage te lopen over de grens. Voor Local Dreamers, en voor onze Ecuadoriaanse partnerorganisaties,

Nadere informatie

Algemene informatie genderdysforie Adolescenten

Algemene informatie genderdysforie Adolescenten Algemene informatie genderdysforie Adolescenten Je hebt samen met je ouders een afspraak met het genderteam kinderen en adolescenten. Dit team is onderdeel van van het kennis- en zorgcentrum voor genderdysforie

Nadere informatie

Stad Gent lanceert campagne 'Iedereen anders, allemaal Gent' op Internationale Dag van Verdraagzaamheid

Stad Gent lanceert campagne 'Iedereen anders, allemaal Gent' op Internationale Dag van Verdraagzaamheid Stad Gent lanceert campagne 'Iedereen anders, allemaal Gent' op Internationale Dag van Verdraagzaamheid Op donderdag 16 november 2017, de Internationale Dag van Verdraagzaamheid, lanceert de Stad Gent

Nadere informatie

Inleiding. Vragen. Doelgroep. Tijdsduur. Materiaal

Inleiding. Vragen. Doelgroep. Tijdsduur. Materiaal Silent Stories Dit pakket kwam tot stand door samenwerking van Çavaria vzw / Kammerstraat 22 / 9000 Gent / www.cavaria.be Vluchtelingenwerk Vlaanderen / Kruidtuinstraat 75/ 1210 Brussel / www.vluchtelingenwerk.be

Nadere informatie

Draaiboek vorming oudercontact

Draaiboek vorming oudercontact Draaiboek vorming oudercontact Doel van de avond: - De juiste informatie over uw kind uit het oudercontact kunnen halen en zelf de juiste informatie aan de leerkracht tijdens het oudercontact kunnen geven

Nadere informatie

GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD

GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD ROESELARE THERAPIE EN ONDERZOEKSCENTRUM DE BOOM / OCMW

Nadere informatie

EEN SCHOOL MET TALENTUITDAGEND ONDERWIJS

EEN SCHOOL MET TALENTUITDAGEND ONDERWIJS EEN SCHOOL MET TALENTUITDAGEND ONDERWIJS Een school met talentuitdagend onderwijs Een basisschool kiezen is moeilijk. Er is zoveel om op te letten. Is de school wat zij lijkt? Van buiten kan een schoolgebouw

Nadere informatie

HIJ/ZIJ VOORBIJ! Tips voor een lokaal transgenderbeleid

HIJ/ZIJ VOORBIJ! Tips voor een lokaal transgenderbeleid HIJ ZIJ VOORBIJ! Inhoud HIJ/ZIJ VOORBIJ!... 1 Transgenders: over wie hebben we het?... 2 Transgenderparaplu... 3 Diversiteit onder transgenders... 4 De transgenderijsberg... 5 Welke moeilijkheden ervaren

Nadere informatie

Volleybalvereniging Woudenberg. Functie- en taakomschrijving vertrouwenspersoon. Beleid vertrouwenspersoon Volleybalvereniging Woudenberg

Volleybalvereniging Woudenberg. Functie- en taakomschrijving vertrouwenspersoon. Beleid vertrouwenspersoon Volleybalvereniging Woudenberg Volleybalvereniging Woudenberg Functie- en taakomschrijving vertrouwenspersoon 1 1 Inleiding Binnen de Volleybalvereniging Woudenberg vinden we dat we met respect met elkaar moeten omgaan. Stelregel is:

Nadere informatie

Voorstelling project Bemiddeling op School. Antwerpse Dienst Alternatieve Maatregelen (ADAM) PIVA Antwerpen

Voorstelling project Bemiddeling op School. Antwerpse Dienst Alternatieve Maatregelen (ADAM) PIVA Antwerpen Voorstelling project Bemiddeling op School Antwerpse Dienst Alternatieve Maatregelen (ADAM) PIVA Antwerpen 1. Inleiding: het verhaal van PIVA 2. De werking van ADAM algemeen 3. Het project Bemiddeling

Nadere informatie

De beste zorg vinden? Zorg of ondersteuning nodig? PZP helpt! 2013/2014. Uw verzekering snel en digitaal regelen?

De beste zorg vinden? Zorg of ondersteuning nodig? PZP helpt! 2013/2014. Uw verzekering snel en digitaal regelen? 2013/2014 Zorg of ondersteuning nodig? PZP helpt! De beste zorg vinden? Uw verzekering snel en digitaal regelen? Medische vraag? Stel hem aan onze deskundigen Inhoudsopgave 4 Uw verzekering snel en digitaal

Nadere informatie

Workshop opleiding op leeftijd. Margreet Verbeek

Workshop opleiding op leeftijd. Margreet Verbeek Workshop opleiding op leeftijd Margreet Verbeek Workshop opleiding op leeftijd Werken aan een gezonde toekomst Kom in beweging! 2 Wat gaan we doen? Kennismaking: Wie zijn wij? Actieve kennismaking Ik ga

Nadere informatie

Draaiboek mini-burgerkabinet

Draaiboek mini-burgerkabinet Draaiboek mini-burgerkabinet 31 januari 2018 7 april 2018 Wat is het burgerkabinet en wanneer vindt dit alles plaats? Vlaams minister van Cultuur,, Jeugd en Brussel Sven Gatz wil burgers betrekken bij

Nadere informatie

Algemene info over de vakbond en haar maatschappelijke rol

Algemene info over de vakbond en haar maatschappelijke rol Algemene info over de vakbond en haar maatschappelijke rol Waarom zijn er vakbonden?... 1 CNV... 1 Afsluiten van CAO s... 2 Leden van een vakbond... 2 Verschillen tussen vakbonden... 2 Beroepsverenigingen...

Nadere informatie

uitgave januari 2015

uitgave januari 2015 uitgave januari 2015 Veel kinderen stellen vragen aan de Kinderrechtswinkel over wat er met hen gebeurt als hun ouders uit elkaar gaan. Bijvoorbeeld of zij kunnen beslissen bij welke ouder ze willen wonen

Nadere informatie

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden. VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn

Nadere informatie

De Nieuwe Bestuurstafel Burgemeesters

De Nieuwe Bestuurstafel Burgemeesters De Nieuwe Bestuurstafel Burgemeesters Bijeenkomst 1 (in een serie van 3) SAMENVATTING Maandag 19 september 2011 Kasteel de Hooge Vuursche, Baarn Als burgemeester kan je autoriteit een handicap zijn De

Nadere informatie

Casus Seksuele handelingen als zorgvraag: directe aanpassing beroepscode?

Casus Seksuele handelingen als zorgvraag: directe aanpassing beroepscode? Casus Seksuele handelingen als zorgvraag: directe aanpassing beroepscode? 1. Inleiding In de media was de afgelopen weken uitgebreid aandacht voor de casus van de studente verpleegkunde die geacht werd

Nadere informatie

Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen. uitgave 2005

Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen. uitgave 2005 Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen uitgave 2005 Steeds meer kinderen stellen vragen aan de Kinderrechtswinkels over echtscheiding. Scheiden kan niet zomaar, je moet heel veel regels

Nadere informatie

Oncologisch Centrum Sociale dienst. Wegwijs in de voorzieningen voor kankerpatiënten en hun naasten

Oncologisch Centrum Sociale dienst. Wegwijs in de voorzieningen voor kankerpatiënten en hun naasten Oncologisch Centrum Sociale dienst Wegwijs in de voorzieningen voor kankerpatiënten en hun naasten Inhoud 1. De Vlaamse Zorgverzekering (VZ)...5 2. De hospitalisatieverzekering...6 3. Tussenkomst in reisonkosten

Nadere informatie

Voorstel van resolutie. betreffende een meer doeltreffende preventie van vrouwelijke genitale verminking in Vlaanderen

Voorstel van resolutie. betreffende een meer doeltreffende preventie van vrouwelijke genitale verminking in Vlaanderen stuk ingediend op 1680 (2011-2012) Nr. 1 19 juni 2012 (2011-2012) Voorstel van resolutie van de dames Marijke Dillen, Gerda Van Steenberge en Linda Vissers en de heren Frank Creyelman, Filip Dewinter,

Nadere informatie

Veiligheid en bescherming bij geweld in relaties

Veiligheid en bescherming bij geweld in relaties Veiligheid en bescherming bij geweld in relaties Arosa biedt veiligheid en bescherming bij geweld in relaties. Vrouwen, mannen en hun kinderen kunnen bij Arosa terecht voor opvang en begeleiding. Arosa

Nadere informatie

2. Digitale interactieve cliënten systemen. Je hoeft geen titel te hebben om een goed leider te zijn Oefening Unpack your backpack

2. Digitale interactieve cliënten systemen. Je hoeft geen titel te hebben om een goed leider te zijn Oefening Unpack your backpack Aantal praktijkvoorbeelden uit de Internationale Planetree Conferentie 2012 1. De kracht van vrijwilligers 2. Digitale interactieve cliënten systemen 3. Een aantal bijzondere en praktische initiatieven.

Nadere informatie

De loopbaanchecklist

De loopbaanchecklist De loopbaanchecklist Met deze checklist ga je voor je zelf na hoe het gesteld is met de manier waarop je jouw loopbaan stuurt. Bij het beantwoorden van de vragen gaat het niet direct om andere banen, je

Nadere informatie

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren.

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. 1/5 Fase 1: Wat wilde ik bereiken? Handelen/ ervaring opdoen Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. De opdracht wilde ik zo ontwikkelen,

Nadere informatie

Advice2Change. Juist daarvoor is Advice2Change bijzonder geschikt! Dit kan op verschillende manieren worden ingevuld:

Advice2Change. Juist daarvoor is Advice2Change bijzonder geschikt! Dit kan op verschillende manieren worden ingevuld: Join2Change advies Een adviestraject kunnen we op verschillende manieren inrichten: Dit hangt af van een aantal factoren, zoals de aard en omvang van het probleem, de beschikbare tijd om tot een oplossing

Nadere informatie

Ik word scholenwerker! - augustus Ik word scholenwerker!

Ik word scholenwerker! - augustus Ik word scholenwerker! Ik word scholenwerker! - augustus 2017 Ik word scholenwerker! 1 Ik word scholenwerker! - augustus 2017 2 Welkom! Tof dat je de tijd neemt om de scholenwerking van Wel Jong Niet Hetero beter te leren kennen.

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

online enquête acv-openbare diensten

online enquête acv-openbare diensten online enquête acv-openbare diensten actie voeren dienstverlening lidmaatschap opdracht taken Resultaten Mei 2015 waarden resultaten mei 2015 Naar aanleiding van het congres van ACV-Openbare Diensten in

Nadere informatie

Motiverende beoordelingsvormen in de Lichamelijke Opvoeding. Project 4/05/2015. Missie onderzoeksgroep sportpedagogiek UGent

Motiverende beoordelingsvormen in de Lichamelijke Opvoeding. Project 4/05/2015. Missie onderzoeksgroep sportpedagogiek UGent Motiverende beoordelingsvormen in de Lichamelijke Opvoeding Met dank aan Project ENW project binnen doctoraat Sport Pedagogiek UGent Samenwerking tussen partnerinstellingen die opleiding tot leraar lichamelijke

Nadere informatie

Holebi. Niets verkeerds mee!

Holebi. Niets verkeerds mee! Holebi Niets verkeerds mee! Alles over holebi Holebifoon tel. 0800 99 533 www.holebifoon.be Çavaria tel. 09 223 69 29 www.cavaria.be Wel Jong Niet Hetero www.weljongniethetero.be Merhaba www.merhaba.be

Nadere informatie

Profiel Ombudspersoon (man/vrouw) / Vertrouwenspersoon

Profiel Ombudspersoon (man/vrouw) / Vertrouwenspersoon KONINKLIJKE ANTWERPSE KORFBAL CLUB vzw Turnhoutsebaan 165/3, 2100 Deurne Tel. 03 324 44 15 www.akc-korfbal.be Profiel Ombudspersoon (man/vrouw) / Vertrouwenspersoon Chris Van Riet zal vanaf 1 augustus

Nadere informatie

Transgender Netwerk Nederland TRANSGENDER OP DE WERKVLOER EEN FOLDER VOOR WERKGEVERS EN HUN TRANSGENDER WERKNEMERS

Transgender Netwerk Nederland TRANSGENDER OP DE WERKVLOER EEN FOLDER VOOR WERKGEVERS EN HUN TRANSGENDER WERKNEMERS Transgender Netwerk Nederland TRANSGENDER OP DE WERKVLOER EEN FOLDER VOOR WERKGEVERS EN HUN TRANSGENDER WERKNEMERS 1 JEZELF ZIJN. DÁT WERKT! Hoe vreemd is het als een vertrokken mannelijke collega wordt

Nadere informatie

Wat is GRIP? Gelijke Rechten voor Iedere Persoon met een handicap Burgerrechtenorganisatie Handicapoverstijgend Ervaringsdeskundigheid staat centraal

Wat is GRIP? Gelijke Rechten voor Iedere Persoon met een handicap Burgerrechtenorganisatie Handicapoverstijgend Ervaringsdeskundigheid staat centraal Getuigennetwerk Wat is GRIP? Gelijke Rechten voor Iedere Persoon met een handicap Burgerrechtenorganisatie Handicapoverstijgend Ervaringsdeskundigheid staat centraal DOEL Inclusieve samenleving Zelfbeschikking

Nadere informatie

Procedure voor een aanvraag bij het VAPH in UZ Leuven

Procedure voor een aanvraag bij het VAPH in UZ Leuven Procedure voor een aanvraag bij het VAPH in UZ Leuven Informatie voor patiënten Procedure voor een aanvraag bij het VAPH in UZ Leuven 2 Procedure voor een aanvraag bij het VAPH in UZ Leuven 3 Inleiding

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

WELZIJN VAN ARTSEN: ZORG VOOR ZICHZELF & DREMPELS TOT HULP. Saartje Jooris, huisarts Eline Van Tilburgh, huisarts

WELZIJN VAN ARTSEN: ZORG VOOR ZICHZELF & DREMPELS TOT HULP. Saartje Jooris, huisarts Eline Van Tilburgh, huisarts WELZIJN VAN ARTSEN: ZORG VOOR ZICHZELF & DREMPELS TOT HULP Saartje Jooris, huisarts Eline Van Tilburgh, huisarts Er was eens Jaarlijks: Ø 25,53 / 1000 artsen Ø 20,23 / 1000 advocaten Ø 15,93 / 1000 dominees

Nadere informatie

Nieuwsbrief cbs de Blinke en obs de Waarborg

Nieuwsbrief cbs de Blinke en obs de Waarborg Nieuwsbrief en Het fusierapport is ondertekend! De fusie gaat door! Per 1 augustus 2016. Nu is het officieel. Beide besturen en beide medezeggenschapsraden hebben het fusierapport ondertekend. Het bestuur

Nadere informatie

Worden de rechten van vaders op het werk gerespecteerd?

Worden de rechten van vaders op het werk gerespecteerd? Persbericht van 17 januari 2011 Worden de rechten van vaders op het werk gerespecteerd? Brussels, 17.01.2011 - Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen publiceert zijn rapport De ervaringen

Nadere informatie

Persoonlijk opleiding plan

Persoonlijk opleiding plan Persoonlijk opleiding plan Een opdrachtgever adviseren Hem vertellen wat jou de beste optie lijkt. Het klopt dat ik deze competenties zo had ingevuld. Ik heb hiermee ervaring doordat ik vaak op forums

Nadere informatie

standpunt noodhulp 18 augustus 2009

standpunt noodhulp 18 augustus 2009 Vlaams Netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen vzw Aromagebouw / Vooruitgangstraat 323 bus 6 (3 de verdieping) / 1030 Brussel / tel. 02-204 06 50 / fax : 02-204 06 59 info@vlaams-netwerk-armoede.be

Nadere informatie

> VERSLAG MAATSCHAPPELIJKE STAGES II Inspraakdag Vlaams Parlement Vrijdag 18 maart 2011 (namiddag)

> VERSLAG MAATSCHAPPELIJKE STAGES II Inspraakdag Vlaams Parlement Vrijdag 18 maart 2011 (namiddag) > VERSLAG MAATSCHAPPELIJKE STAGES II Inspraakdag Vlaams Parlement Vrijdag 18 maart 2011 (namiddag) Aanwezig: 18 leerlingen Vertegenwoordiging: Vrij Technisch Instituut Leuven, Sint-Theresia-instituut Kortrijk,

Nadere informatie

Let s talk about sex Eerste hulp bij seksuele voorlichting

Let s talk about sex Eerste hulp bij seksuele voorlichting Let s talk about sex Eerste hulp bij seksuele voorlichting Normen en waarden De spelleider wijst iemand aan die een casus voorlegt waarin seksuele voorlichting is gegeven aan een cliënt. Bespreek in tweetallen

Nadere informatie

vlaamse jeugdraad spreekt voor kinderen, jongeren & jeugdwerk

vlaamse jeugdraad spreekt voor kinderen, jongeren & jeugdwerk vlaamse jeugdraad spreekt voor kinderen, jongeren & jeugdwerk vlaamse jeugdraad in het kort De Vlaamse Jeugdraad is de plek waar ministers aankloppen wanneer ze beslissingen nemen die een invloed hebben

Nadere informatie

Ik heb een klacht, wat nu? Landelijk Meldpunt

Ik heb een klacht, wat nu? Landelijk Meldpunt Ik heb een klacht, wat nu? Landelijk Meldpunt Z0rg Het Landelijk Meldpunt Zorg helpt u verder! Soms loopt het contact met uw zorgverlener anders dan u had verwacht. Er ging bijvoorbeeld iets mis bij uw

Nadere informatie

Toegankelijkheid van communicatie: over begrijpen en begrepen worden

Toegankelijkheid van communicatie: over begrijpen en begrepen worden Toegankelijkheid van communicatie: over begrijpen en begrepen worden Toegankelijkheid We gaan er vaak van uit dat de toegankelijkheid van de fysieke omgeving een voldoende voorwaarde is om iedereen te

Nadere informatie

Stress Cope. Krachtgerichte groepsaanpak rond psychisch welzijn

Stress Cope. Krachtgerichte groepsaanpak rond psychisch welzijn Stress Cope Krachtgerichte groepsaanpak rond psychisch welzijn Interview je buur Wat is jouw naam? Wat maakt je blij? Wat geeft je energie? Wat maakt je boos? Wat irriteert je? Benoem successen van je

Nadere informatie

4. Wat zijn de rechten en plichten van een asielzoeker in België?

4. Wat zijn de rechten en plichten van een asielzoeker in België? 4. Wat zijn de rechten en plichten van een asielzoeker in België? Sinds 12 januari 2007 is in België de 'opvangwet' van kracht. Dit is een bundel van bepalingen die de asielopvang regelen. De opvangwet

Nadere informatie

De pedagogisch medewerker

De pedagogisch medewerker De pedagogisch medewerker 1 Inleiding Het kind dat in het ziekenhuis wordt opgenomen, komt in een voor hem vreemde omgeving terecht. Voor kinderen is het ziekenhuis een onnatuurlijke situatie. Ziek zijn

Nadere informatie

Introductie tot Wereld van Nestor Lancering 4 oktober 2012, VVSG-ouderendag (Leuven)

Introductie tot Wereld van Nestor Lancering 4 oktober 2012, VVSG-ouderendag (Leuven) Introductie tot Wereld van Nestor Lancering 4 oktober 2012, VVSG-ouderendag (Leuven) Inhoud > Introductie > Wat is Wereld van Nestor? > Hoe werd het ontwikkeld? > Hoe ziet het er uit? > Wanneer te gebruiken?

Nadere informatie