Brugge, fiere werelderfgoedstad

Transcriptie

1 Brugge, fiere» Start In&Uit [Concertgebouw], t Zand» Kilometers 3 km» Eindpunt Oud Sint-Jan werelderfgoedstad Brugge mag dan oprecht trots zijn op haar werelderfgoedstatus, de stad omarmt de toekomst! Deze tocht neemt je mee langs wereldberoemde panorama s, torenhoge monumenten en eeuwenoude pleinen opgefrist met eigentijdse constructies. Met één been in de middeleeuwen, met het andere stevig in het heden. Een absolute must voor al wie Brugge voor het eerst bezoekt en meteen het hart van de stad wil ontdekken. Houd je fototoestel klaar! 14

2 13 38 Van t Zand naar het Simon Stevinplein Deze wandeling start aan In&Uit [Concertgebouw] t Zand wordt beheerst door een nieuwe, eigentijdse trekpleister: het Concertgebouw 13. Daarmee wil de werelderfgoedstad Brugge meteen duidelijk maken dat ze niet bang is voor de toekomst. Helemaal bovenaan in deze cultuurtempel vind je Forum+ 42 waar je naast actuele beeldende kunsten ook een fijn panorama gepresenteerd krijgt. Loop ook eens binnen bij In&Uit op het gelijkvloers waar je niet alleen heel wat toeristische informatie vindt, maar ook deskundig geïnformeerd wordt over alle culturele evenementen. Wandel voorbij de kathedraal en sla meteen rechts af in Sint-Salvatorskerkhof om daarna de eerste straat links, de Sint-Salvatorskoorstraat, te nemen. Zo bereik je het Simon Stevinplein. Op dit gezellige plein, netjes omzoomd met terrasjes, staat de Vlaams-Nederlandse wetenschapper Simon Stevin te pronken. De Markt en de Burg Laat het Simon Stevinplein links liggen en zet je weg voort langs de Oude Burg. Voor het einde van de straat zie je links de hallen die bij het Belfort horen. Tussen 8.00 en u (op zaterdag vanaf 9.00u) kun je hier inslaan en het imponerende binnenplein Laat In&Uit achter je, wandel het plein op en neem de eerste straat rechts, de oversteken om op de Markt te belanden. Is de poort gesloten, keer dan op je passen Zuidzandstraat. Aan je rechterkant bemerk je na ongeveer 300 meter de terug en kies voor de parallelle Hallestraat. Sint-Salvatorskathedraal 20. In wandeling II, op pagina 27, wordt de Markt uitgebreid besproken. Deze oudste parochiekerk van Brugge bevindt zich op het oorspronkelijke straatniveau en ligt dus lager dan de huidige Zuidzandstraat. In de middeleeuwen werd het Keer terug naar het Belfort 39 en sla het verkeersvrije straatje in dat in de hoek opduikt: de Breidelstraat. Wandel verder tot je op de Burg bent. huisvuil gewoon buitengegooid en platgewalst door passerende koetsen. Daardoor steeg het straatniveau geleidelijk aan. Binnen in de Sint-Salvatorskathedraal kun je Op dit traject merk je aan je rechterkant een smal steegje op, de Garre. Dit mag dan de houten nok van de kerktoren verlichten. In de Schatkamer van de kathedraal het nauwste straatje van de stad zijn met z n tweeën naast elkaar wandelen is amper mogelijk toch vind je hier heel wat gezellige cafeetjes. bewonder je onder meer schilderijen van Dirk Bouts, Hugo van der Goes en Pieter Pourbus, koperen grafplaten en staaltjes edelsmeedwerk. Neem, eens aanbeland op de Burg, je tijd om het meest majestueuze plein van de stad uitgebreid te bestuderen. Sterspeler in dit historische verhaal is het Bruggemuseum-Stadhuis 38 ( ), een van de oudste stadhuizen der Nederlanden en een gotisch voorbeeld voor tal van latere collega-stadhuizen, van Leuven over 16 17

3 De Burg, een architectuurresumé! Estheten hebben het ondertussen ongetwijfeld al opgemerkt: de Burg serveert een fijn overzicht van alle bouwstijlen die door de eeuwen heen opzien baarden. Een handige architectuursamenvatting gebald op één plein. Van romaans (Sint- Basilius kerk) en gotiek (Stadhuis) over renaissance (Brugse Vrije) en barok (proosdij) tot classicisme (landhuis van het Brugse Vrije) en de 21ste eeuw (Toyo Ito). En dat zonder kilometers rond te hossen. 35 Oudenaarde tot Brussel. Heb je zijn buitenkant uitvoerig bewonderd, loop dan zeker De legende wil dat De Blinde eens binnen om je te vergapen aan de indrukwekkende Gotische Zaal met gepolychromeerd hanggewelf. Aan de rechterzijde van dit gotische monument verschuilt heeft aan een blinde ezel. Ezelstraat zijn naam te danken In zich de Basiliek van het Heilig Bloed 05, een mystieke dubbelkapel met op de bene- denverdieping de romaanse Sint-Basiliuskerk ( ). Een etage hoger bevindt zich de neogotische basiliek waar sinds mensenheugenis de relikwie van het Heilig Bloed wordt bewaard. Op Hemelvaartsdag wordt de relikwie jaarlijks, en dat al zeker sinds 1291, meegedragen in de Heilig-Bloedprocessie, een volks gebeuren dat de hele stad beroert. In de andere hoek van de Burg merk je de blinkende renaissancegevel op van de voormalige Civiele Griffie ( ) met pal ernaast het Bruggemuseum-Brugse Vrije 32. Pronkstuk hier is de prachtige eikenhouten schouw (1529) het linkerhoekhuis dat tegen de Reie aanleunt, schuilde lange tijd een molen die aangedreven werd door een ezel. Om het arme beest te behoeden voor het deprimerende besef dat hij alleen maar rondjes draaide, kreeg het dier een blinddoek voorgebonden. Een straatnaam was geboren. Van op de brug zie je links de Meebrug, naar verluidt de oudste brug van de stad. met albasten fries. Het voormalige landhuis van het Brugse Vrije ( ) dwarst het plein. Vanuit dit landhuis werd het platteland rond Brugge bestuurd, na 1795 fungeerde het als gerechtshof, sinds 1988 is dit het administratief centrum van de stad. Aanvankelijk werd er vis verkocht op de hoek van de Markt, maar wegens de geurhin- Net voorbij de brug beland je op de Vismarkt 35. Pal tegenover het Stadhuis, waar nu het futuristische paviljoen van Toyo Ito furore der werden de visverkopers naar hier verbannen. In het speciaal opgetrokken zuilencomplex (1821) werd zeevis verkocht, een dure delicatesse die enkel voor de rijken maakt, stond vroeger de Sint-Donaaskathedraal die in 1799 verwoest werd. In de aanpalende proosdij ( ), die er wel nog staat, zetelde destijds de proosdij was weggelegd. Anno 2009 kun je hier van dinsdag tot en met zaterdag nog steeds van Sint-Donaas. elke voormiddag dagverse zeevis kopen. Verhalen met een geurtje Begeef je nu naar het straatje dat links naast het Stadhuis opduikt, de Blinde Ezelstraat. Vergeet niet om even achterom te kijken naar de kunstig uitgewerkte overwelving tussen het Stadhuis en de Civiele Griffie. Naast Salomon merk je er links het beeld van de Voorspoed op, rechts dat van de Vrede. Keer op je stappen terug en draai net voor het bruggetje links af om op het Huidenvettersplein te belanden. Terwijl de Vismarkt de rijken bediende, vonden de armen hun gading op het Huidenvettersplein. Hier dus geen zeevis op het menu, wel budgetvriendelijkere zoetwatervis. De paal die in het midden van het plein opduikt, had nog een identieke broer, ertussen hing de balans waarop de vis gewogen werd. Het grote opvallende gebouw dat 18 19

4 conservator Till-Holger Borchert op pagina 52. het pleintje beheerst, was het ambachtshuis van de huidenvetters. Hier werden koeienhuiden tot leder bewerkt. Een ambacht met een geurtje en dus bevond het huidenvettershuis zich niet toevallig vlak bij de vismarkten. Zoek het beeldje dat de hoek van het gebouw siert en toepasselijk zijn neus optrekt Godshuizen, de snelste weg Je belandt automatisch op de Rozenhoedkaai, naar de hemel houd hier rechts aan. 20 Deze 14de-eeuwse woonerven werden De Rozenhoedkaai is het meest gefoto- uit liefdadigheid opgetrokken. grafeerde plekje van Brugge! Tijd dus om Nu eens door ambachten die hun bejaarde leden een dak boven het hoofd wilden geven, dan weer door wedu- die camera boven te halen. Hier vond je vroeger de zouthaven. Zout was het goud van de middeleeuwen: je kon er immers zicht van de Zuid-Nederlandse en Belgische schilderkunst, van de 15de tot de 20ste eeuw. Je bereikt de museumingang via enkele charmante binnentuinen. Als je meer wilt lezen over de Vlaamse Primitieven, blader dan naar het interview met Groeninge- wes of gegoede burgers die zo een plaatsje in de hemel wilden veroveren. Om zich van dat plekje te verzekeren, had elk woonerf zijn kapel, waar de bewoners dankgebedjes naar boven konden sturen. Vandaag zijn zowat alle godshuizen gerestaureerd en gemoderniseerd en wonen er nog steeds bejaarden in. Met hun pittoreske tuintjes en witgekalkte gevels zijn het de plekken bij uitstek om even tot rust te komen. Bovendien zijn ze vrij toegankelijk voor al wie hun stilte respecteert. voedsel in bewaren en gerechten mee op smaak brengen. Woorden als salaris, salaire, salary herinneren nog aan die middeleeuwse periode. Ze stammen stuk voor stuk af van het Latijnse sal of zout. Van Groeninge tot Bonifaciusbrug Wandel verder langs de Dijver. Eeuwen geleden verzamelden allerhande druïden aan de Dijver om deze heilige plaats te eren. Langs dit sfeertraject tref je vandaag achtereenvolgens het Europacollege (nummer 9 tot 11), 03 een internationaal postuniversitair centrum dat focust op Europa, en het Groeningemuseum (nummer 12) 20, Brugges meest befaamde museum. Je ontdekt hier de wereldberoemde meesterwerken van Vlaamse Primitieven zoals Jan van Eyck, Hugo van der Goes en Gerard David. Daarnaast serveert het museum een waardevolle selectie werken van Vlaamse expressionisten, neoclassicistische topwerken uit de 18de en 19de eeuw en heel wat naoorlogse moderne kunst. Kortom, een compleet over- Wandel rechtdoor en je komt automatisch in de Gruuthusestraat waar het Gruuthusemuseum gevestigd is. Meer weten over het Bruggemuseum-Gruuthuse 21? Blader snel naar wandeling II op pagina 24! Wandel verder tot het Guido Gezelleplein, sla net voor de Onthaalkerk -O.L.V. 14 links af en volg het smalle wandelpad tot aan het charmante Bonifaciusbruggetje. De kruisen die je her en der ziet staan, zijn geen graven, wel kerktorenspitsen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden de spitsen van de kerken gehaald om de vijandelijke piloten te desoriënteren. Na de oorlog werden de kruisen niet teruggezet. Vlakbij het Bonifaciusbruggetje merk je het kleinste gotische venstertje van de stad op. Kijk maar omhoog! Door het raampje konden de heren en dames van Gruuthuse piepen naar hun aanlegsteiger. Eens de brug bedwongen, beland je in de pittoreske stadstuin die bij het elegante, 18de-eeuwse Arentshuis 02 hoort. Op de bovenste etage wordt het oeuvre van Brits multitalent Frank Brangwyn geëtaleerd, terwijl de benedenverdieping ruimte biedt aan tijdelijke exposities. In de tuin valt vooral de beeldengroep van Rik Poot op die de Apocalyps verbeeldt. Een samengaan van hongersnood, dood, revolutie en pest, een thema dat ook Memling kon bekoren. Via het tuinhekje kun je de doorsteek maken naar het Groeningemuseum 20 om nog meer werk van Memling te bekijken

5 01 12 Rechts, op nummer 26, vind je, en dat al sinds 1546, huisbrouwerij De Halve Maan, 12 Brugges laatste stadsbrouwerij. Hier draait alles rond Brugse Zot, een pittig hogegistingsbiertje op basis van mout, hop en speciale gist. Het bier verwijst naar de bijnaam van de Bruggelingen die zij dan weer aan Maximiliaan van Oostenrijk zouden te danken hebben. Om hem welkom te heten, lieten de Bruggelingen een uitbundige stoet van bonte feestvierders en zotten voorbijtrekken. Toen ze hem wat later vroegen om een nieuw zothuis (gekkenhuis) te financieren, was zijn antwoord kort maar krachtig: Ik heb hier alleen maar zotten gezien, Brugge is één groot zothuis, sluit gewoon de poorten. Afsluiten in Oud Sint-Jan Op naar het Begijnhof! Het voormalige Sint-Janshospitaal (13de Verlaat de tuin via het smalle tuinhek en houd rechts aan. Op het kruispunt met de 14de eeuw) 25 dat je in de rechterhoek Nieuwe Gentweg sla je opnieuw rechts af. Merk hier de godshuizen Sint-Jozef (17de eeuw) en De Meulenaere (1613) op. Wandel daarna verder tot het einde van de weg. Op de hoek van de Oude Gentweg en de Katelijnestraat bevindt zich het Diamantmuseum 18, Brugges meest fonkelende museum en de stek voor wie houdt van wat blingbling. Geef toe, in de meest romantische stad van het westelijk halfrond kan een inspirerend diamantmuseum niet ontbreken! Sla links de Zonnekemeers in om, eens over het water, rechts door de grote poort Oud Sint-Jan binnen te wandelen. opmerkt, gaat prat op acht eeuwen geschiedenis. De oudste documenten dateren uit de 12de eeuw! Religieuzen verzorgden hier pelgrims, reizigers en zieken. Vaak kwamen ze hier sterven. Hans Memling was ooit een van hen, zo wil een veel latere legende, en hij beloonde zijn weldoensters met maar liefst zes meesterwerken. Wandel links de Katelijnestraat in en kies meteen de eerste straat rechts, de Wijngaardstraat. Je passeert het Wijngaardplein, halteplaats voor de koetsiers, en wat Ga de hoek om, stap binnen en dwaal rond verder ga je de brug van het Minnewater over om het Begijnhof binnen te wandelen. in de middeleeuwse ziekenzalen, de bijbehorende kerk, de Diksmuidezolder en de Het Minnewater was vroeger de aanlegplaats voor de barges of trekschuiten die een regelmatige verbinding tussen Brugge en Gent garandeerden. Vandaag is het de oude slaapzaal. Breng ook een bezoekje romantische plek bij uitstek. Van een andere orde maar net zo stemmig is het Begijnhof. Vandaag wordt het Prinselijk Begijnhof Ten Wijngaarde 01, gesticht in 1245, theek. In de kruidentuin vind je zowat alle aan de aanpalende 17de-eeuwse apo- niet meer door begijntjes maar wel door zusters van de orde van Sint-Benedictus gruut-ingrediënten: van vrouwenmantel bewoond. Toch krijg je in het Begijnenhuisje nog altijd een goed beeld van hoe het over gagel tot laurier. Op het stemmige dagelijkse leven er toen uitzag. De imposante binnentuin, de witgekalkte geveltjes pleintje dat naar die tuin leidt, kom je en gezegende stilte creëren een zeer aparte sfeer. Opgelet, de toegangspoort van het De aderen van het klooster tegen, een Begijnhof gaat om 18.30u onherroepelijk dicht! werk van de actuele Italiaanse kunstenaar Giuseppe Penone. Of hoe de geschiedenis het heden voedt, een stelling Wandel door het Begijnhof en vertrek langs de hoofdpoort. Sla na het brugje links af om meteen opnieuw links aan te houden en het Walplein op te lopen. op maat van werelderfgoedstad Brugge