Inwendig onderzoek van de galwegen

Transcriptie

1 Inwendig onderzoek van de galwegen ERCP Inleiding Binnenkort komt u naar het MCL voor een ERCP. Dit is een onderzoek van de galwegen en/of de afvoergang van de alvleesklier. In medische termen heet dit onderzoek Endoscopische Retrograde Cholangio- en Pancreaticografie (ERCP). Bij dit onderzoek kan de arts met behulp van een kijkinstrument uw galwegen en de afvoergang van de alvleesklier van binnen bekijken. Het onderzoek wordt gedaan om afwijkingen aan de galwegen en/of de alvleesklier op te sporen die uw klachten of ziekte kunnen veroorzaken. Uw behandelend arts heeft met u besproken waarom dit onderzoek bij u gedaan wordt. Voor dit onderzoek wordt u ongeveer een uur van tevoren opgenomen in het ziekenhuis. Het onderzoek vindt plaats op de afdeling radiologie. Na het onderzoek blijft u nog ongeveer vier uur in het ziekenhuis ter observatie. In deze folder vindt u algemene informatie over de ERCP. Als u na het lezen van deze folder vragen hebt over het onderzoek dan kunt u die het beste voor het onderzoek stellen aan de arts of aan de endoscopie-assistente. Wat is een ERCP Een ERCP is een inwendig onderzoek van de galwegen en/of de alvleeskliertoegang. Het kijkinstrument dat gebruikt wordt is een endoscoop. De endoscoop, een flexibele slang, wordt via de mond, de slokdarm en de maag opgevoerd tot in de twaalfvingerige darm. Op die plek komen de galwegen en de afvoergang van de alvleesklier in de darm uit, via een kleine opening (de papil van Vater). Met de endoscoop kan deze opening en de omgeving ervan bekeken worden. Vervolgens wordt een dun slangetje (katheter) door de endoscoop opgevoerd en via deze opening in de galwegen en/of afvoergang van de alvleesklier gebracht. Daarna kan door de katheter contrastvloeistof worden ingespoten, zodat met behulp van een röntgendoorlichting plaatjes van de galwegen en/of de afvoerwegen van de alvleesklier gemaakt kunnen worden. Mogelijke ingrepen tijdens het onderzoek Via de endoscoop kan de arts verschillende ingrepen uitvoeren, bijvoorbeeld: een stukje weefsel wegnemen voor onderzoek (biopt) een buisje (stent) plaatsen door een vernauwing of afsluiting galstenen uit de galwegen verwijderen Om bovengenoemde ingrepen uit te kunnen voeren, kan het nodig zijn om de opening (papil) in te snijden. Deze ingreep is niet pijnlijk. 1

2 Voorbereiding voor het onderzoek Het is belangrijk dat u het volgende aan uw verwijzend arts vertelt: Of u bloedverdunners gebruikt. Deze moeten meestal enige tijd voor het onderzoek worden gestopt. Of u allergisch bent voor bepaalde geneesmiddelen. Of u ooit aan uw maag of darmen geopereerd bent. Nuchter zijn Heeft u de afspraak voor het onderzoek in de ochtend (v r uur), dan mag u de avond voor het onderzoek vanaf middernacht (0.00 uur) niets meer eten of drinken. Heeft u de afspraak voor het onderzoek in de middag (na uur), dan mag u de avond voor het onderzoek vanaf middernacht (0.00 uur) niets meer eten of drinken. s Morgens om 8.00 uur mag u dan nog wel 1 beschuit (met boter en beleg) en 1 kopje thee (suiker mag) gebruiken. Als u medicijnen gebruikt, dan kunt u die innemen met wat water. Is de anesthesioloog betrokken bij dit onderzoek? Dan zijn de nuchterheidsregels in deze folder niet voor u van toepassing. Alléén de nuchterheidsregels die u van de anesthesioloog/poli anesthesiologie heeft gekregen, gelden dan voor u. Diabetes mellitus Patiënten met diabetes mellitus (suikerziekte) moeten zo vroeg mogelijk worden geholpen. Heeft u diabetes? Dan is het belangrijk dat u dit bij het maken van de afspraak meldt. Als u medicijnen gebruikt voor uw diabetes, overleg dan met uw behandelend arts of u de hoeveelheid medicijnen voor het onderzoek moet aanpassen omdat u nuchter moet zijn. Hoe verloopt het onderzoek U krijgt op de afdeling een naaldje in de arm of hand waardoor u tijdens het onderzoek medicijnen krijgt, zodat u slaperig en ontspannen wordt. Daarna wordt u naar de röntgenafdeling gebracht, waar de arts en de assistentes aanwezig zijn. De voorbereiding Uw keel wordt verdoofd met een spray. Uw keel wordt hierdoor gevoelloos en dit onderdrukt de neiging tot kokhalzen. Mogelijk krijgt u ook een zetpil om de kans op een alvleesklierontsteking (een mogelijke complicatie van het onderzoek) te verkleinen. Er wordt een klemmetje op uw vinger gedaan, dit om uw pols en zuurstofgehalte te controleren. U krijgt een bloeddrukband om, om de bloeddruk tijdens het onderzoek in de gaten te houden. Ook krijgt u een zuurstofslangetje in de neus voor het toedienen van zuurstof tijdens het onderzoek. 2

3 Als u een kunstgebit heeft dan moet u uw gebit uitdoen; zo niet, dan krijgt u voor het onderzoek begint een gebitsbeschermer in uw mond om uw gebit en de scoop te beschermen. U gaat op uw buik op een onderzoektafel liggen, met uw hoofd naar rechts gedraaid. In deze houding blijft u de rest van het onderzoek liggen. Sommige mensen vinden dit een onprettige houding. Het onderzoek De arts brengt de endoscoop in uw mond. U kunt gevraagd worden te slikken. De arts schuift de scoop voorzichtig naar binnen, via slokdarm en maag naar de twaalfvingerige darm. Via de endoscoop wordt ondertussen wat lucht ingeblazen. Mogelijk moet u hierdoor boeren of winden laten; dit is normaal. Het inbrengen van de endoscoop duurt maar kort en kan wat onprettig zijn. Probeer rustig door de neus te ademen. Dit kan zonder belemmering, want de endoscoop zit in de slokdarm, de luchtpijp blijft vrij. Probeer te ontspannen. Als het uiteinde van de endoscoop op zijn plaats zit, heeft u er weinig last meer van. Mocht u last krijgen van speekselvorming dan wordt dat - net zoals bij de tandarts - weggezogen. Via de endoscoop wordt nu een dun slangetje (katheter) opgevoerd in de galwegen en/of alvleesklierafvoergang. Hierdoor wordt contrastmiddel ingespoten, waarna er een aantal röntgenfoto's gemaakt wordt. Als een ingreep nodig is dan gebeurt dat meteen daarna. Aan het eind van het onderzoek wordt de endoscoop weer teruggetrokken (dit gaat gemakkelijk). Het onderzoek duurt een half uur tot een uur. Na het onderzoek U wordt teruggebracht naar de verpleegafdeling of de REND (rustruimte endoscopieafdeling) waar u ten minste nog 4 uur ter observatie blijft. Zo kan er ingegrepen worden als zich een complicatie voordoet. De verpleegkundige meet regelmatig uw temperatuur en bloeddruk. Het klemmetje op uw vinger blijft nog even zitten voor het controleren van uw pols en zuurstofgehalte. Als u koorts krijgt wordt een arts gewaarschuwd. Het is normaal dat uw keel wat gevoelig is na het onderzoek, vooral bij het hoesten. Dit gaat vanzelf over. U kunt een 'opgeblazen' gevoel hebben dat na het laten van een aantal boeren of winden overgaat. Ook kunt u door de verdoving wat suffig zijn. Belangrijk is dat u na het onderzoek: de eerste anderhalf uur niet eet of drinkt, omdat de verdoving van uw keel nog niet is uitgewerkt en u zich daardoor kunt verslikken. Begin eerst met het drinken van wat koud water na overleg met de verpleegkundige. het eerste uur na het onderzoek bedrust neemt. bij ernstige buikpijn direct een verpleegkundige waarschuwt. 3

4 Risico's en mogelijke complicaties van een ERCP ERCP is een relatief veilige ingreep. Toch kunnen er complicaties voorkomen. De meest voorkomende complicatie na een ERCP is een alvleesklierontsteking. Dit kan ontstaan door het inspuiten van contrastmiddel in de alvleeskliergang of een andere prikkeling van de alvleesklier. De verschijnselen van een alvleesklierontsteking kunnen zijn pijn in de bovenbuik. Een alvleesklierontsteking is meestal mild, maar kan ook ernstig verlopen. Afhankelijk van de ernst van de klachten is behandeling met pijnstillers en opname in het ziekenhuis nodig. Als er een ingreep wordt gedaan tijdens de ERCP, is de kans op complicaties groter. Door de ERCP en door het insnijden van de opening kan een gaatje of scheurtje (perforatie) in de darmwand of een bloeding ontstaan. Hiervoor kan een aanvullende behandeling noodzakelijk zijn. Door het roesje kunnen ademhalingsproblemen en/of stoornissen in de bloeddruk ontstaan. Daarom worden tijdens en na het onderzoek uw ademhaling en bloeddruk zorgvuldig gecontroleerd. Een andere zeldzame complicatie is een infectie van de luchtwegen. Dit kan ontstaan als u zich verslikt en er maaginhoud in uw luchtwegen terecht komt. Door het gebruik van keelverdoving neemt de kans hierop toe. Röntgenfoto s worden met behulp van röntgenstralen gemaakt. De röntgenstralen gaan door uw lichaam heen zonder dat u daar iets van merkt. Blootstelling aan röntgenstralen kan schadelijk zijn. Daarom wordt er zorgvuldig op gelet dat u zo weinig mogelijk straling krijgt. Straling kan ook gevolgen hebben voor het ongeboren kind. Als u zwanger bent of denkt te zijn, dient u dit van tevoren te melden aan uw behandelend arts of aan de laborant. Extra informatie (alleen bestemd voor mensen bij wie een endoprothese (stent) geplaatst is) Er is bij u een buisje (endoprothese) geplaatst. U moet er rekening mee houden dat dit buisje vroeger of later verstopt kan raken. U merkt dit doordat uw urine donker wordt, uw huid/oogwit gelig verkleurt (geelzucht); vaak gaat dit met koorts en buikpijn gepaard. Neem bij deze klachten meteen contact op met uw behandelend arts, s avonds en in het weekend via het algemeen nummer van het MCL. Het verwisselen van het buisje en/of antibiotica kan dan nodig zijn. Tot slot Als u nog vragen heeft, kunt u deze stellen aan uw behandelend arts. Wilt u bij verhindering zo spoedig mogelijk contact opnemen met de planning endoscopieafdeling? Zij maken dan een andere afspraak voor u. Het telefoonnummer is

5 Uw afspraak: Wij verwachten u op: dag Datum: om uur MCL Planning endoscopieafdeling MCL mei 2018 Docnr (6) 5