Wij zijn gevestigd in Londen, hebben ons hoofdkantoor in Den Haag en zijn actief in meer dan 130 landen.

Transcriptie

1 Resultaat en groei Royal Dutch Shell plc Jaaroverzicht en verkorte jaarrekening 2006

2 Wij zoeken naar, produceren, transporteren, verhandelen en verkopen olie en aardgas en raffineren ruwe olie tot uiteenlopende producten zoals brandstoffen, smeermiddelen en petrochemische producten. Wij zijn tevens actief in andere bedrijfssegmenten zoals waterstof en duurzame energie. Wij zijn gevestigd in Londen, hebben ons hoofdkantoor in Den Haag en zijn actief in meer dan 130 landen. Ons netwerk van meer dan tankstations is het grootste ter wereld. Wij produceren circa 3,5 miljoen vaten olie-equivalent per dag. OVER DIT OVERZICHT In dit Overzicht verwijst de term Groep naar Royal Dutch Shell samen met al haar geconsolideerde deelnemingen. De benamingen Shell, Groep, Shell Groep en Royal Dutch Shell worden soms gemakshalve gebruikt in passages die betrekking hebben op de Groep of Groepsmaatschappijen in het algemeen. Evenzo zijn de woorden wij, ons en onze soms gebruikt om Groepsmaatschappijen in het algemeen aan te duiden, of degenen die voor die maatschappijen werkzaam zijn. Deze uitdrukkingen worden tevens gebruikt wanneer vermelding van de naam van de desbetreffende maatschappij gevoeglijk achterwege kan blijven. De uitdrukking Groepsmaatschappijen in dit Overzicht verwijst naar maatschappijen waarin Royal Dutch Shell direct of indirect overwegende zeggenschap heeft door de meerderheid van het stemrecht of door het recht om overwegende invloed uit te oefenen. Maatschappijen waarop de Groep invloed van betekenis uitoefent maar waarin zij geen overwegende zeggenschap heeft, worden als geassocieerde deelnemingen aangemerkt. Maatschappijen waarin de Groep gezamenlijk met derden de zeggenschap uitoefent, worden aangemerkt als entiteiten onder gezamenlijke zeggenschap. In dit Overzicht worden geassocieerde deelnemingen en entiteiten met gezamenlijke zeggenschap tevens aangemerkt als volgens de equity-methode opgenomen investeringen. De term werkmaatschappijen wordt in dit Overzicht gebruikt ter aanduiding van de Groepsmaatschappijen en volgens de equitymethode opgenomen investeringen die werkzaam zijn in de exploratie naar en winning van olie en aardgas en de levering van deze koolwaterstoffen aan de markt, de verkoop van en handel in aardgas en elektriciteit, het produceren van vloeibare producten uit aardgas en het raffineren van ruwe olie tot producten zoals brandstoffen, smeermiddelen, petrochemische producten, alsmede in andere sectoren zoals Hydrogen en Duurzame energie. De term Groepsbelang wordt gemakshalve gebruikt ter aanduiding van het directe en/of indirecte aandelenbelang dat door de Groep in een project, samenwerkingsverband of onderneming wordt gehouden (d.w.z. na aftrek van alle door derden gehouden belangen). Tenzij uitdrukkelijk anders is aangegeven, hebben de cijfers in de tabellen in dit Overzicht alleen betrekking op Groepsmaatschappijen, d.w.z. vóór aftrek van minderheidsbelangen van derden. Hebben de cijfers echter specifiek betrekking op de olieproductie (na aftrek van royalty s in natura), de voor verkoop beschikbare aardgasproductie, en de door raffinaderijen verwerkte hoeveelheden en de totale verkoop van olieproducten, dan wordt de term Groepsaandeel gemakshalve gebruikt om niet alleen de volumes aan te geven waartoe Groepsmaatschappijen gerechtigd zijn (vóór aftrek van minderheidsbelangen van derden), maar tevens het aandeel in de volumes van volgens de equity-methode opgenomen investeringen waartoe Groepsmaatschappijen zijn gerechtigd of dat overeenstemt met het Groepsbelang in die maatschappijen. Tenzij uitdrukkelijk anders aangegeven, is de in dit Overzicht opgenomen jaarrekening opgesteld in overeenstemming met de Britse Companies Act 1985, artikel 4 van de International Accounting Standards (IAS)-Verordening, en International Financial Reporting Standards (IFRS) zoals goedgekeurd door de Europese Unie. Zoals toegepast door Royal Dutch Shell zijn er geen materiële afwijkingen ten opzichte van IFRS zoals uitgegeven door de International Accounting Standards Board. In de geconsolideerde jaarrekening van Royal Dutch Shell en haar dochtermaatschappijen is de unificatie verantwoord op een carryover basis, d.w.z. op de basis dat de daaruit resulterende structuur gedurende de gehele verslagperiode van toepassing was. Tenzij uitdrukkelijk anders vermeld, luiden de cijfers in dit Overzicht in dollars. Met alle verwijzingen in dit Overzicht naar dollars en $ worden Amerikaanse dollars bedoeld. De verkorte bespreking van de bedrijfsresultaten en de financiële positie, die is afgeleid uit de volledige versie ervan in de Annual Report and Form 20-F, en andere onderdelen van dit Overzicht bevatten op de toekomst gerichte mededelingen ten aanzien van de financiële positie, resultaten van activiteiten en segmenten van Royal Dutch Shell. Alle mededelingen anders dan constateringen van historische feiten zijn of kunnen worden gezien als op de toekomst gerichte mededelingen. Op de toekomst gerichte mededelingen geven verwachtingen weer voor de toekomst die zijn gebaseerd op de huidige verwachtingen en aannames van het management en zijn onderhevig aan bekende en niet-bekende risico s en onzekerheden waardoor de feitelijke resultaten, prestaties of gebeurtenissen materieel kunnen afwijken van die welke in deze mededelingen worden vermeld of geïmpliceerd. Tot dergelijke op de toekomst gerichte mededelingen behoren onder meer mededelingen ten aanzien van de potentiële blootstelling van Royal Dutch Shell aan marktrisico s en mededelingen waarin verwachtingen, overtuigingen, ramingen, voorspellingen, projecties en aannames van het management tot uitdrukking komen. Deze op de toekomst gerichte mededelingen zijn te herkennen door het gebruik van termen en

3 Het realiseren van resultaten en groei is de basis voor ons succes. Wij realiseren projecten, uitmuntende operationele prestaties en een concurrerend rendement en investeren tegelijkertijd in nieuwe ontwikkelingen om de groei van onze activiteiten te waarborgen. Resultaten realiseren betekent waarmaken wat wij zeggen. Groei is onze toekomst. Wij hebben wereldwijd werknemers. Het aandeel Royal Dutch Shell is genoteerd aan de beurzen van Amsterdam, Londen en New York. OVERZICHT VAN HET JAAR VERKORTE BESPREKING VAN DE BEDRIJFSRESULTATEN EN DE FINANCIËLE POSITIE VERKORT VERSLAG VAN DE BOARD SAMENVATTING CORPORATE GOVERNANCE SAMENVATTING BEZOLDIGINGSVERSLAG VERKORTE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING ACCOUNTANTSMEDEDELING ADDITIONELE INFORMATIE EN INFORMATIE VOOR DE AANDEELHOUDERS 2 Geselecteerde financiële gegevens 3 Realiseren van groei 4 Bericht van de Voorzitter 5 Verslag van de Chief Executive 6 Wat wij doen 8 Waar wij actief zijn 9 Onze strategie 10 Marktoverzicht 12 Technologie en innovatie 13 Mensen 14 Groei in China 15 Smart Fields en snake wells 16 Brandstoffen voor de toekomst 17 Alternatieve energie Opruimen na Katrina Terugkeer naar New Orleans 18 Uitbreiding van LNG-productie in Nigeria LNG arriveert in Mexico 19 Vooruitgang bij Sakhalin 20 Olie uit zand 21 Samenvatting van de Groepsresultaten 22 Upstream 24 Downstream 25 Andere bedrijfssegmenten en Corporate 26 Key performance indicators Risicofactoren 27 Vermogens- en liquiditeitspositie 28 Onze mensen 29 Milieu en maatschappij 30 De Board of Directors 32 Verslag van de Board 34 Corporate governance 37 Bezoldigingsverslag 40 Winst-en-verliesrekening Winst per aandeel 41 Balans 42 Mutatieoverzicht van het eigen vermogen Kasstroomoverzicht 43 Toelichting 44 Accountantsmededeling 45 Additionele informatie 46 Informatie voor de aandeelhouders 49 Contactgegevens uitdrukkingen als rekenen met, menen, kunnen, schatten, verwachten, bedoelen, zouden kunnen, plannen, doelstellingen, vooruitzicht, waarschijnlijk, voorspellen, zullen, beogen, ten doel stellen, risico s, doelen, zouden moeten en soortgelijke termen en uitdrukkingen. Er zijn verschillende factoren die van invloed kunnen zijn op de toekomstige operaties van Royal Dutch Shell en waardoor resultaten materieel kunnen afwijken van die welke in de op de toekomst gerichte mededelingen in dit Overzicht tot uitdrukking komen, waaronder (maar niet uitsluitend): (a) prijsschommelingen voor ruwe olie en aardgas; (b) wijzigingen in de vraag naar de producten van de Groep; (c) valutakoersschommelingen; (d) boor- en productieresultaten; (e) reserveramingen; (f) marktverlies en concurrentie binnen de bedrijfstak; (g) milieurisico s en fysieke risico s; (h) risico s in verband met het vaststellen van passende potentiële overnamedoelen en de succesvolle onderhandeling over en afronding van dergelijke transacties; (i) ondernemingsrisico s in ontwikkelingslanden en landen waarop internationale sancties van toepassing zijn; (j) wettelijke, fiscale en administratiefrechtelijke ontwikkelingen waaronder potentiële rechtsgedingen en administratiefrechtelijke gevolgen die voortvloeien uit hercategorisering van reserves; (k) economische en financiële marktomstandigheden in diverse landen en gebieden; (l) politieke risico s, vertraging of versnelling bij projecten, goedkeuringen en kostenramingen; en (m) wijzigingen in handelsomstandigheden. Het voorbehoud dat in de onderhavige passage wordt gemaakt of waarnaar wordt verwezen, is onverkort van toepassing op alle in dit Overzicht opgenomen op de toekomst gerichte mededelingen in hun geheel. De lezer dient niet overmatig te steunen op dergelijke op de toekomst gerichte mededelingen. Iedere op de toekomst gerichte mededeling heeft slechts betrekking op de datum van dit Overzicht. Noch Royal Dutch Shell noch haar deelnemingen nemen enige verplichting op zich om enige op de toekomst gerichte mededeling publiekelijk te actualiseren of te herzien naar aanleiding van nieuwe informatie, toekomstige gebeurtenissen of andere informatie. Gezien deze risico s kunnen de feitelijke resultaten materieel afwijken van die welke in de in dit Overzicht opgenomen op de toekomst gerichte mededelingen worden vermeld, geïmpliceerd of die daarvan worden afgeleid. In dit Overzicht zijn verwijzingen opgenomen naar de Shell-website. Deze verwijzingen dienen slechts ter informatie voor de lezer; Shell neemt daarmee geen op opgenomen informatie in dit Overzicht op. Toegang tot gedeponeerde documenten Documenten met betrekking tot Royal Dutch Shell of haar rapporteringsplichtige rechtsvoorgangers waarnaar in dit Overzicht wordt verwezen, zijn gedeponeerd bij de Securities and Exchange Commission (SEC) en kunnen worden ingezien of gekopieerd bij de openbare naslagfaciliteit van de SEC aan 100 F Street, N.E., Room 1580, Washington, D.C , USA. Alle elektronisch door de Groep bij de SEC gedeponeerde documenten zijn voor eenieder toegankelijk op de website van de SEC, (commission file number ). Dit Overzicht, de oorspronkelijke Engelse versie ervan, alsmede het volledige Annual Report and Form 20-F in de Engelse taal, zijn kosteloos verkrijgbaar op of bij de kantoren van Royal Dutch Shell in Den Haag (Nederland) en Londen (Verenigd Koninkrijk). Het Jaaroverzicht en verkorte jaarrekening is een verkorte versie van het Annual Report and Form 20-F. Voor meer informatie zie het volledige, niet-verkorte document op of zie de achteromslag voor het adres waar kosteloos een exemplaar kan worden aangevraagd. De SEC staat olie- en gasondernemingen in hun bij de SEC te deponeren stukken alleen toe bewezen reserves te rapporteren waarvan een onderneming door daadwerkelijke productie of eenduidig formatie-onderzoek heeft aangetoond dat zij commercieel en juridisch winbaar zijn onder de huidige economische en bedrijfsomstandigheden. Wij gebruiken in dit Overzicht bepaalde termen waarvan het gebruik in bij de SEC te deponeren stukken volgens de SEC-richtlijnen ten strengste verboden is. Amerikaanse beleggers dienen zorgvuldig kennis te nemen van de informatie in ons verslag op Form 20-F, File No , die beschikbaar is op de SEC-website en die u tevens bij de SEC kunt aanvragen door te bellen. Dit document is een vertaling van het officiële Engelstalige document. In het geval van verschillen tussen beide versies prevaleert deze laatste. ROYAL DUTCH SHELL plc 1

4 Geselecteerde financiële gegevens De hieronder vermelde gegevens zijn ontleend aan de geconsolideerde jaarrekening. Deze cijfers dienen te worden gelezen in samenhang met de verkorte geconsolideerde jaarrekening en de toelichting daarbij, alsmede de verkorte bespreking van de bedrijfsresultaten en de financiële positie die in dit Jaaroverzicht zijn opgenomen. CIJFERS UIT DE GECONSOLIDEERDE WINST-EN-VERLIESREKENING $ miljoen CIJFERS UIT DE GECONSOLIDEERDE BALANS $ miljoen Opbrengsten Winst uit voortgezette bedrijfsactiviteiten Winst/(verlies) uit beëindigde bedrijfsactiviteiten (307) (234) Winst over de periode Winst toerekenbaar aan minderheidsbelangen Winst toerekenbaar aan aandeelhouders WINST PER AANDEEL $ Gewone winst per aandeel van 0,07 3,97 3,79 2,74 Verwaterde winst per aandeel van 0,07 3,95 3,78 2,74 Totaal activa Aandelenkapitaal Eigen vermogen toerekenbaar aan aandeelhouders Minderheidsbelang ANDERE GECONSOLIDEERDE GEGEVENS $ miljoen Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten Investeringen Kasstroom voor investeringsactiviteiten Betaalde dividenden Kasstroom voor financieringsactiviteiten Stijging/(daling) van geldmiddelen en kasequivalenten (2.728) Gearing [A] 14,8% 13,6% 17,5% Vastgestelde dividenden /aandeel 1,00 0,92 [B] 0,86 [C] Dividenden equivalent $/aandeel 1,27 1,13 [B] 1,07 [C] [A] De gearing van de Groep is een maatstaf die aangeeft in hoeverre de activiteiten van de Groep zijn gefinancierd met eigen of met vreemd vermogen. [B] Inclusief een eerste interimdividend van 0,23 ($0,2973) betaalbaar gesteld aan aandeelhouders van N.V. Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij in juni 2005 en een eerste interimdividend van 15,84 pence ($0,3014) betaalbaar gesteld aan aandeelhouders van The Shell Transport and Trading Company, p.l.c. in juni 2005, een tweede interimdividend van 0,23 ($0,2771) betaalbaar gesteld aan aandeelhouders van Royal Dutch Shell plc in september 2005, een derde interimdividend van 0,23 ($0,2787) betaalbaar gesteld aan aandeelhouders van Royal Dutch Shell plc in december 2005 en een vierde interimdividend van 0,23 ($0,2771) betaalbaar gesteld aan aandeelhouders van Royal Dutch Shell plc in maart Tezamen vormden deze het totale dividend over [C] Bestaand uit een interimdividend van de Koninklijke van 0,75 betaalbaar gesteld in september 2004 en een tweede interimdividend van 1,04 betaalbaar gesteld in maart 2005, en een interimdividend van Shell Transport van 6,25 pence en een tweede interimdividend van 10,7 pence die worden gebruikt om het equivalente dividend op een Royal Dutch Shell-basis te berekenen. 2 ROYAL DUTCH SHELL plc

5 Realiseren van groei Shell is actief in olie, gas, petrochemie, kolentechnologie en alternatieve energievormen, waaronder biobrandstoffen, wind- en zonne-energie en waterstof ,97 + 4% ,2% % 3,79 In 2006 hebben wij goede vooruitgang geboekt bij het opstarten van nieuwe productie en het ontwikkelen van grote projecten die in de toekomst olie en gas zullen leveren. Ook hebben wij onze positie in onconventionele olie- en gasbronnen verder uitgebreid, waarvan de productie naar verwachting zal stijgen boven het huidige niveau. Wij hebben onze leidende positie in olieproducten behouden en onze portfolio verder aangepast Opbrengsten ($ miljoen) Winst over de periode ($ miljoen) Gewone winst per aandeel ($) Wij hebben de operationele prestaties van onze raffinaderijen en petrochemische fabrieken verder verbeterd. In 2007 bouwen we voort op onze sterke punten om groei te realiseren. Daartoe behoren: Onze vooraanstaande positie op het gebied van technologie en innovatie in de energie-industrie. Ons streven naar samenwerking op de lange termijn. Onze diverse, transnationale organisatie. Onze inzet voor onze algemene beleidsuitgangspunten en duurzame ontwikkeling. ROYAL DUTCH SHELL plc 3

6 Bericht van de Voorzitter In dit eerste bericht van mij aan de aandeelhouders wil ik graag met u stilstaan bij een aantal van de indrukken die ik heb opgedaan sinds ik in 2006 Voorzitter werd van Royal Dutch Shell plc. De energie-industrie, dat ervaar ik nu iedere dag, speelt een centrale rol bij een aantal van de belangrijkste vraagstukken ten aanzien van economie, milieu en maatschappij waar de wereld mee te maken heeft. Betrouwbare en betaalbare energie is essentieel voor economische groei en voor verbetering van de levensstandaard in gebieden waar mensen in armoede leven. Tegelijkertijd is het duidelijk, zoals de toenemende bezorgdheid over klimaatverandering aantoont, dat het leveren van die energie op een manier die het milieu zoveel mogelijk ontziet een van de grootste uitdagingen is waar iedereen van ons mee te maken heeft. Shell draagt bij tot oplossingen voor die uitdagingen. Onze ondernemingsstrategie is erop gericht om op een verantwoorde manier de energiebronnen te vinden en te produceren om in de groeiende behoefte aan energie te helpen voorzien. Daartoe behoort het onderzoeken en ontwikkelen van projecten om CO2-emissies terug te dringen en het waarborgen dat de activiteiten bij individuele faciliteiten van Shell voldoen aan de hoogste milieustandaarden. Het Social Responsibility Committee van de Board is direct betrokken bij het toezicht op de manier waarop de Groep met deze vraagstukken omgaat en bezoekt regelmatig Shell-locaties om te zien hoe Shell de uitdagingen op het gebied van milieu en maatschappij benadert. Ik zie het als de taak van de Board om het werk van de Chief Executive en zijn team te ondersteunen, maar ook kritisch te toetsen; en te waarborgen dat Shell voor haar aandeelhouders het rendement blijft leveren dat zij verwachten. Naar mijn overtuiging bieden de structuren die sinds onze unificatie in 2005 zijn ingevoerd een effectief kader voor de Board om die taak te vervullen. Graag wil ik mijn bijzondere waardering uitspreken voor mijn voorganger als Voorzitter, Aad Jacobs, voor de manier waarop hij in een moeilijke periode leiding heeft gegeven aan de Groep. Overal binnen Shell heb ik toegewijde, resultaatgerichte mensen ontmoet die in een productieve bedrijfscultuur met uitgesproken sterke normen en waarden werken. Het is indrukwekkend om te zien hoe zij inspelen op de snelle veranderingen in de energie-industrie, hoe zij goede resultaten behalen en hoe zij werken om de toekomstige groei van de activiteiten van Shell zeker te stellen. Ik hoop dat de aandeelhouders in dit jaar waarin Shell haar honderdjarig bestaan viert, even trots zijn als ik om deel uit te maken van een onderneming die een succesvolle bijdrage levert om de wereld te voorzien van de energie die zij nodig heeft. Ik hoop dat de aandeelhouders in dit jaar waarin Shell haar honderdjarig bestaan viert, even trots zijn als ik om deel uit te maken van een onderneming die een succesvolle bijdrage levert om de wereld te voorzien van de energie die zij nodig heeft. Jorma Ollila VOORZITTER 4 ROYAL DUTCH SHELL plc

7 Verslag van de Chief Executive Shell kan terugblikken op een goed jaar. Onze financiële positie is sterk, we hebben een recordwinst van $26,3 miljard behaald en hebben $16,3 miljard aan de aandeelhouders teruggegeven. Voortbouwend op de in 2005 geboekte vooruitgang hebben we de nadruk op resultaten en groei gehandhaafd en daarmee een solide basis gelegd voor de toekomst. Onze strategie van meer upstream en winstgevende downstream ligt op koers. We hebben goede vooruitgang geboekt bij het revitaliseren van onze gediversifieerde portfolio. Onze exploratie-inspanningen in de upstream leiden tot resultaat. We hebben omvangrijke investeringen gedaan in grootschalige geïntegreerde projecten met een lange levensduur die gedurende vele tientallen jaren inkomsten zullen genereren. In de downstream hebben we onze groeiportfolio uitgebreid, vooral in China. De veiligheidssituatie in Nigeria waardoor aanzienlijke volumes in het Deltagebied niet geproduceerd worden blijft een belangrijk punt van zorg. We weten nog niet wanneer de productie daar kan worden hervat. Onze projecten in diepwater in Nigeria daarentegen waren in 2006 zeer succesvol, waardoor het effect van de productie-uitval onshore gedeeltelijk werd gecompenseerd. In Sachalin hebben we de weg naar de toekomst geëffend door overeen te komen als partner met Gazprom samen te werken in wat s werelds grootste geïntegreerde olie- en gasproject in aanbouw is. Ons segment Exploratie & Productie heeft goed gepresteerd. Het resultaat steeg ten opzichte van 2005 met 7% naar $15,2 miljard. We hebben ongeveer 2 miljard vaten olie-equivalent aan onze bewezen olie- en gasreserves en bewezen mijnbouwreserves toegevoegd. Het bod op de minderheidsaandelen in Shell Canada en de uitbreiding van het Athabasca-oliezandenproject onderstrepen onze inzet om een vooraanstaande positie te behouden bij niet-conventionele oliebronnen. Ons segment Gas & Elektriciteit heeft een bijzonder sterke winstgroei behaald, van 68%, tot $2,7 miljard. We gaan door met de bouw van de Pearl Gas to Liquids (GTL) installatie in Qatar, de grootste van dit type ter wereld. De verkoop van LNG steeg met 14%, waardoor onze leidende positie in de LNG-markten van Noord-Amerika, het Aziatisch-Pacifisch gebied en Europa werd verstevigd. In de downstream investeren we in omvangrijke projecten, met name in Azië. De uitbreiding van ons petrochemische complex in Singapore en de succesvolle inbedrijfstelling van het Nanhai-complex in China versterken onze positie in de dynamische Aziatische markten. We hebben een belang van 75% genomen in de toonaangevende smeermiddelenproducent en -verkoper van China, waardoor Shell nu de grootste internationale onderneming op het gebied van smeermiddelen in China is. Plannen voor de uitbreiding van onze installaties in Port Arthur zouden resulteren in de grootste raffinaderij van de Verenigde Staten. Het werken in steeds veeleisender omgevingen stelt ook steeds grotere eisen aan de veiligheid. We blijven het belang van training benadrukken ter verbetering van de veiligheid als een belangrijke component van operational excellence. Onze resultaten op het gebied van veiligheid gaven in 2006 echter een gemengd beeld te zien met een toename van dodelijke ongevallen. We hebben hierop gereageerd door onze nadruk op veiligheid te versterken door de invoering van een gespecialiseerde overkoepelende veiligheidsfunctie die wereldwijd de naleving van standaarden en procedures zal verbeteren. We houden aan onze doelstelling vast om één omvangrijke activiteit op het gebied van alternatieve energie te ontwikkelen. We hebben voor de Nederlandse kust ons eerste offshore-windmolenpark in bedrijf gesteld en blijven vooruitgang boeken bij projecten voor waterstof, geavanceerde zonneceltechnologie en tweede-generatie biobrandstoffen. Ik ben ervan overtuigd dat technologie essentieel is om onze ondernemingsstrategie en de complexe projecten van de toekomst uit te voeren. In 2006 hebben we een Chief Technology Officer aangesteld om leiding te geven aan onze technologie-inspanningen, met zeven Chief Scientists en duizenden technische specialisten in onze wereldwijde technologiecentra, waaronder ons nieuwe technologiecentrum in Bangalore, India. Tevens hebben we het eerste Technology Report van Shell gepubliceerd. Voor technologie is een centrale rol weggelegd bij het beheersen van CO2-emissies. Bij Shell onderzoeken we een aantal activiteiten die kunnen helpen om het CO2- probleem op te lossen, waaronder verbetering van de efficiency, vermindering van het affakkelen van gas en mogelijkheden voor het afvangen en opslaan van CO2. Dit alles zou niet mogelijk zijn zonder de inspanningen van onze mensen, en ik spreek graag mijn waardering daarvoor uit. Met ons goede prestatieniveau in 2006 zijn wij voorbereid op de steeds fellere concurrentie in de energie-industrie; het getuigt van ons vermogen om resultaten te realiseren voor zowel onze aandeelhouders als onze partners. In 2007 zullen we ernaar streven dit voort te zetten door de nadruk te blijven leggen op resultaat en groei. Ons goede prestatieniveau in 2006 getuigt van ons vermogen om resultaten te behalen. Dat is de basis voor onze groei. Jeroen van der Veer CHIEF EXECUTIVE ROYAL DUTCH SHELL plc 5

8 RESULTAAT EN GROEI Wat wij doen Upstream De upstream-activiteiten van Shell richten zich op het zoeken naar en winnen van olie en aardgas, en het bouwen en exploiteren van de infrastructuur die nodig is om deze koolwaterstoffen op de markt te brengen. In de meeste landen werken wij met partners samen in joint ventures. EXPLORATIE & PRODUCTIE Het segment Exploratie & Productie legt zich over de gehele wereld toe op het zoeken naar en produceren van olie en aardgas en is in 39 landen actief. Het merendeel van deze activiteiten wordt uitgevoerd in samenwerkingsverbanden met externe partners. GAS & ELEKTRICITEIT Het segment Gas & Elektriciteit vervaardigt en transporteert vloeibaar gemaakt aardgas en ontwikkelt gasmarkten en daaraan gerelateerde infrastructuur. Tevens verkoopt en verhandelt dit segment aardgas en elektriciteit en produceert het schone brandstoffen uit vloeibaar gemaakt aardgas. Daarnaast biedt zich een aantal nieuwe mogelijkheden aan voor toepassing van het door ons ontwikkelde procedé voor kolenvergassing. Downstream De downstream-activiteiten van Shell raffineren ruwe olie tot uiteenlopende producten zoals brandstoffen, smeermiddelen en petrochemische producten. Het verkoopnetwerk van de Groep van meer dan tankstations is het grootste ter wereld. OLIEPRODUCTEN Het segment Olieproducten bestaat uit een aantal verschillende downstreamactiviteiten zoals Verwerking, Levering en Distributie, Retail, Business to Business en Smeermiddelen. Deze activiteiten tezamen raffineren, leveren, verhandelen en verschepen aardolieproducten over de gehele wereld en verkopen brandstoffen en smeermiddelen voor huishoudelijk en industrieel gebruik en voor de transportsector. CHEMIE Onze chemie-ondernemingen produceren en verkopen petrochemische producten aan industriële afnemers over de gehele wereld. De producten worden op grote schaal gebruikt in kunststoffen, coatings en reinigingsmiddelen, die weer worden verwerkt in producten zoals vezels en textiel, warmte- en elektrische isolatiematerialen, medische apparatuur en steriele hulpmiddelen, computers, lichtere en efficiëntere voertuigen en verf. 6 ROYAL DUTCH SHELL plc

9 Andere bedrijfssegmenten en Corporate Onder Andere bedrijfssegmenten vallen Duurzame energie en Hydrogen en CO2-coördinatieactiviteiten. DUURZAME ENERGIE, HYDROGEN EN CO 2 Duurzame energie ontwikkelt activiteiten op basis van duurzame energiebronnen, waaronder wind- en zonne-energie. Hydrogen ontwikkelt commerciële mogelijkheden voor waterstof- en brandstofceltechnologie. Shell streeft ernaar om ten minste één alternatieve energiebron tot een omvangrijke activiteit te ontwikkelen. Onze CO2-groep coördineert onderzoek naar het afvangen en opslaan van koolstofdioxide. CORPORATE Corporate is een segment dat geen bedrijfsactiviteiten uitvoert. Het omvat hoofdzakelijk rentelasten op schulden en bepaalde andere niet-toegerekende kosten. Resultaten per bedrijfssegment $ miljoen 2006 Exploratie & Productie Gas & Elektriciteit Olieproducten Chemie Andere bedrijfssegmenten en Corporate 277 Winst over de periode Percentages per bedrijfssegment % 2006 Opbrengsten Winst Werknemers Exploratie & Productie 6% 58% 18% Gas & Elektriciteit 5% 10% 3% Olieproducten 78% 27% 62% Chemie 11% 4% 6% Andere bedrijfssegmenten en Corporate 1% 11% ROYAL DUTCH SHELL plc 7

10 RESULTAAT EN GROEI Waar wij actief zijn Wij zijn wereldwijd in meer dan 130 landen en gebiedsdelen actief. Wij zoeken naar olie en gas in reeds ontwikkelde gebieden zoals de Golf van Mexico en in nieuwe gebieden zoals de Beaufortzee. Belangrijke bestaande producerende gebieden zijn de Verenigde Staten, Europa, Afrika en het Midden-Oosten. Uit grote projecten in gebieden met uitdagende omstandigheden zoals Sachalin en Athabasca komen nieuwe volumes beschikbaar. OPBRENGSTEN PER REGIO $ miljoen % Europa Midden-Oosten, Afrika, GOS en Aziatisch-Pacifisch gebied Verenigde Staten Canada, Latijns-Amerika TOTAAL WERKNEMERS PER GEBIED [A] % Verenigd Koninkrijk Nederland Rest Europa Midden-Oosten, Afrika, GOS en Aziatisch-Pacifisch gebied Verenigde Staten Canada, Latijns-Amerika TOTAAL [A] Gemiddelde aantallen, afgerond naar dichtstbijzijnde duizendtal. NOORD-AMERIKA LATIJNS-AMERIKA CARIBISCH GEBIED EUROPA AFRIKA Canada Verenigde Staten UPSTREAM Exploratie & Productie Gas & Elektriciteit Argentinië Bolivia Brazilië Chili Colombia Costa Rica Ecuador El Salvador Guatemala Honduras Mexico Nicaragua Panama Peru Suriname Venezuela DOWNSTREAM Olieproducten Chemie Antigua & Barbuda Bahama s Barbados Dominicaanse Republiek Franse Antillen & Guyana Puerto Rico St. Kitts & Nevis St. Lucia St. Vincent Trinidad & Tobago OVERIGE Duurzame energie en Hydrogen België Bulgarije Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Gibraltar Griekenland Hongarije Ierland IJsland Italië Kroatië Letland Litouwen Luxemburg Montenegro Nederland Noorwegen Oostenrijk Polen Portugal Roemenië Servië Slovenië Slowakije Spanje Tsjechië Turkije Verenigd Koninkrijk Zweden Zwitserland Algerije Angola Benin Botswana Burkina Faso Democratische Republiek Congo Djibouti Egypte Ethiopië Gabon Gambia Ghana Guinee Ivoorkust Kaapverdië Kameroen Kenia Lesotho Libië Madagaskar Mali Marokko Mozambique Namibië Nigeria Oeganda Réunion Senegal Soedan Swaziland Tanzania Togo Tunesië Zimbabwe Zuid-Afrika 8 ROYAL DUTCH SHELL plc

11 Onze strategie van meer upstream en winstgevende downstream Shell heeft in de loop der jaren en over de gehele cyclus van grondstofprijzen in de upstream hogere resultaten en een beter rendement op het geïnvesteerde vermogen behaald dan met de overige bedrijfssegmenten en ziet een aanzienlijk groeipotentieel voor olie en aardgas. De nadruk zal dan ook vooral op toekomstige groei in onze upstream-activiteiten liggen. In de downstream zal de nadruk liggen op het structureel genereren van kasstromen en het blijven aanpassen van onze portfolio met het oog op de groeiende markten in het Aziatisch-Pacifisch gebied. Onze strategie van meer upstream en winstgevende downstream zal onze leidende positie in de olie- en gasindustrie versterken en structureel een concurrerend totaalrendement voor de aandeelhouders genereren. Wij voorzien netto-uitgaven voor investeringen [B] van $22 tot $23 miljard in 2007, waarvan circa 80% wordt geïnvesteerd in upstream-projecten. Deze investeringen helpen om een upstream-portfolio samen te stellen van activa met een lange, productieve levensduur. Deze investeringen zullen op zowel conventionele als onconventionele koolwaterstofprojecten gericht zijn. Tegelijkertijd zal ons investeringsprogramma onze concurrentiepositie in de downstream consolideren en versterken door verbetering van de kwaliteit, betrouwbaarheid en concurrentiekracht van onze raffinageportfolio en door ontwikkeling van onze aanwezigheid in groeimarkten. Meer energie leveren op een manier die het milieu zoveel mogelijk ontziet is een grote uitdaging voor de wereldwijde energie-industrie en de samenleving als geheel. Wij onderzoeken een aantal mogelijkheden om activiteiten te ontwikkelen op basis van alternatieve energie. Wij onderkennen tevens het belang van CO2-beheer voor onze onderneming en de kansen die het biedt. Wij ontwikkelen verantwoorde manieren om CO2 te beheren, zoals projecten voor het sekwestreren van CO2 en voor energie-efficiency. MIDDEN-OOSTEN GEMENEBEST VAN ONAFHANKELIJKE STATEN AZIATISCH-PACIFISCH GEBIED Onze inzet voor technologie en innovatie blijft van centraal belang voor onze ondernemingsstrategie. Wij zijn ervan overtuigd dat onze technologische expertise een sleutelfactor zal zijn voor de groei van onze activiteiten, gezien de toenemende complexiteit en technische moeilijkheidsgraad van energieprojecten. De kerncompetenties van de Groep zijn onder meer de ontwikkeling en toepassing van technologie en de financiële en projectmanagementvaardigheden die ons in staat stellen om grote olie- en gasprojecten te ontwikkelen. Tevens profiteren wij van onze diverse en internationale activiteitenportfolio en klantgerichte activiteiten waarbij de kracht van het Shell-merk centraal staat. Met ons vermogen om grote, uitdagende projecten voor conventionele en onconventionele olie en gas te beheren, manieren te vinden voor het beperken van CO2-emissies en alternatieve energieoplossingen aan te bieden zijn wij goed gepositioneerd als voorkeurspartner voor overheden en anderen met energiebronnen, nu en in de toekomst. Iran Jemen Oman Qatar Saoedi-Arabië Syrië Verenigde Arabische Emiraten Azerbeidzjan Kazachstan Oekraïne Rusland Australië Brunei China (inclusief Hongkong) Fiji Filipijnen Guam India Indonesië Japan Laos Maleisië Mauritius Nieuw-Zeeland Pakistan Singapore Sri Lanka Taiwan Thailand Vietnam Zuid-Korea [B] De netto-uitgaven voor investeringen geven de verwachte investeringen inclusief opbrengsten uit afstotingen en voor acquisities aangewende middelen weer. ROYAL DUTCH SHELL plc 9

12 RESULTAAT EN GROEI Marktoverzicht ONZE CONCURRENTIEPOSITIE Wij hebben een solide portfolio aan olie- en gasvolumes en wij investeren meer dan ooit tevoren om additionele olie- en gasvolumes te vinden en te produceren. Door onze innovatieve technologie kunnen wij in omgevingen met uitdagende omstandigheden werken en de efficiency van onze operaties continu verbeteren. Shell heeft een winstgevende downstreamsector met s werelds grootste verkoopnetwerk onder één merk, en is een van de sterkste merken ter wereld. Wij bouwen voort op onze bewezen successen in elk onderdeel van de productieketen voor LNG (vloeibaar aardgas) en zijn een van de grootste aanbieders van LNG. Wij menen dat wij s werelds grootste distributeur van biobrandstoffen zijn en wij zijn een van de grootste ontwikkelaars van windenergie. DE TOEKOMST Wij zien de omgeving waarin wij in de toekomst zullen opereren als een waarin: olie, gas en kolen nog steeds in het overgrote deel van de wereldenergiebehoefte zullen voorzien; meer olie geproduceerd zal worden uit onconventionele bronnen, zoals oliezanden; het beheersen van de gevolgen van energiegebruik en productie op milieu en maatschappij een prioriteit blijft; partnerschap met overheden en staatsoliebedrijven een centrale rol zal spelen. MARKTONTWIKKELINGEN De wereldeconomie is in 2006 met 5,4% gegroeid, vergeleken met 4,8% in 2005, mede door sterke groei in China, India en Rusland. Terwijl de economische groei in de Verenigde Staten aan het begin van het jaar eveneens goed was, vlakte deze in de loop van het jaar af door een sterke daling van de huizenmarkt. De consumptieve bestedingen en bedrijfsinvesteringen zijn echter op peil gebleven en hebben de groei ondersteund. De Europese economische groei trok in 2006 aanmerkelijk aan. Deze ontwikkeling zal naar verwachting doorzetten en zich volgens de Europese Centrale Bank vertalen in solide groei. In Japan daarentegen namen de consumptieve bestedingen af. De export en de bedrijfsinvesteringen bleven echter op peil, en dit wijst op een verbetering in In China en India was de groei in 2006 bijzonder robuust. In China was de groei vooral te danken aan bedrijfsinvesteringen en export, en in India aan de binnenlandse vraag en de dienstensector. In beide landen zet de groei zich in 2007 naar verwachting voort, maar op een lager niveau dan in het recente verleden. OLIE- EN AARDGASPRIJZEN De olieprijzen stegen in 2006 door een combinatie van sterke wereldwijde economische groei, aanbodverstoringen, geopolitieke spanningen in het Midden- Oosten, en beperkte onbenutte OPEC-productiecapaciteit. De gemiddelde prijs van Brent-olie was in 2006 $65,10 per vat, tegen $54,55 per vat in 2005, terwijl West Texas Intermediate (WTI) gemiddeld $66,04 per vat noteerde, tegen $56,60 een jaar eerder. Als gevolg van aanhoudende geopolitieke spanningen zullen de olieprijzen in 2007 over het geheel genomen naar verwachting robuust blijven. De trend kan echter lager zijn dan in 2006 indien de economische groei minder is, het aanbod uit niet-opec landen sterker groeit, de onbenutte productiecapaciteit van de OPEC hoger is en er geen grote aanbodverstoringen zijn. Voor de middellange en langere termijn verwacht de Groep dat de prijzen zullen dalen ten opzichte van de huidige niveaus, doordat zowel het aanbod als de vraag naar verwachting zullen reageren op de hogere prijzen en de onbenutte productiecapaciteit van de OPEC weer zal toenemen. 10 ROYAL DUTCH SHELL plc

13 De gemiddelde Henry Hub-aardgasprijs in de Verenigde Staten in 2006 was $6,76 per miljoen British thermal units (Btu), tegen $8,80 in De aardgasprijzen op het Europese vasteland en in het Aziatisch-Pacifisch gebied zijn in belangrijke mate gekoppeld aan de olieprijzen en in 2006 stegen de prijzen in Europa, voornamelijk als gevolg van hogere olieprijzen en een sterke vraag. DE DOWNSTREAM-MARKT In 2006 bleven de raffinagemarges goed op peil, mede als gevolg van robuuste groei van de vraag naar producten en aanbodbeperkingen vanwege ongebruikelijk omvangrijke onderhoudswerkzaamheden in de raffinage-industrie na de orkanen aan de Amerikaanse Golfkust in Tenzij zich grote aanbodverstoringen voordoen, zal de trend voor de raffinagemarges in 2007 naar verwachting lager zijn dan in 2006, mede als gevolg van de inbedrijfstelling van nieuwe conversiecapaciteit en de mogelijk tragere economische groei. De uiteindelijke niveaus zijn echter onzeker en zullen in hoge mate worden beïnvloed door het tempo van wereldwijde economische groei, het effect van aanhoudend hoge olieprijzen op de vraag naar producten en het tijdstip waarop de verwachte uitbreidingen van raffinaderijen in bedrijf worden genomen. De vraag naar petrochemische producten zal in 2007 naar verwachting in lijn met de wereldwijde economische groei toenemen, vooral in het Aziatisch- Pacifische gebied. De toevoeging van nieuwe capaciteit, in combinatie met het vooruitzicht van aanhoudend hoge grondstof- en energiekosten, kan echter de ruimte voor verbetering van de marges temperen. DE ENERGIE-UITDAGING Door de groeiende wereldbevolking en economische groei zal de vraag naar energie naar verwachting snel toenemen. In 2050 kan de wereldwijde vraag naar energie ruimschoots zijn verdubbeld. De uitdaging is om op een ten aanzien van milieu en maatschappij verantwoorde wijze in deze toegenomen vraag naar zekere, betaalbare energie te voorzien. Een deel van de oplossing is de ontwikkeling van een breed scala aan traditionele en alternatieve energiebronnen. Fossiele brandstoffen, inclusief kolen, voorzien nu in circa 80% van s werelds energiebehoefte, en zij zullen waarschijnlijk de komende decennia de meest betaalbare en toegankelijke bron van energie blijven. Alternatieven voor fossiele brandstoffen, zoals wind- en zonne-energie, zullen de komende 30 jaar in een groeiend deel van de wereldenergiebehoefte voorzien. Maar de vraag naar olie en gas zal ook blijven stijgen. Het einde van het tijdperk van gemakkelijk winbare olie betekent dat energieondernemingen meer technisch complexe projecten moeten aangaan, en tegelijkertijd de effecten daarvan ten aanzien van politiek, milieu en maatschappij moeten zien te beheersen. Shell investeert meer dan ooit tevoren in de opsporing en winning van nieuwe energiebronnen. Wij doen aanzienlijke investeringen om nieuwe technologie te ontwikkelen en te waarborgen dat wij competente medewerkers beschikbaar hebben om deze toe te passen. Wij hebben ervoor gekozen om te werken met een brede energiemix van conventionele olie- en gasbronnen, Gas to Liquids (GTL), onconventionele oliebronnen en alternatieve energie. Wij exploreren met succes in steeds grotere waterdieptes, breiden onze LNG-activiteiten uit en ontwikkelen onconventionele bronnen zoals oliezanden. Een essentieel onderdeel van de milieu-uitdaging is de noodzaak om de aan klimaatverandering gerelateerde broeikasgasemissies te beperken en tegelijkertijd verdere groei te realiseren. Wij blijven werken aan het behalen van onze eigen ambitieuze doelstelling om de emissies van de activiteiten van Shell te verminderen. Tevens spelen wij een leidende rol bij het aantonen van verantwoorde manieren om CO2 te beheren. Tegelijkertijd onderkennen wij dat een enkele onderneming of zelfs de energie-industrie in zijn geheel de uitdaging van de klimaatverandering niet alleen kan aangaan. Overheden moeten privaatpublieke samenwerking ondersteunen, een sterk beleidskader verschaffen en investeringen stimuleren om CO2-beheersing op grote schaal haalbaar te maken. ROYAL DUTCH SHELL plc 11

14 RESULTAAT EN GROEI Onze sterke punten TECHNOLOGIE EN INNOVATIE Wij hebben het eerste Shell Science Symposium gehouden en het eerste Shell Technology Report gepubliceerd. Snake well en Smart Fields -technologie hebben geholpen om de productie in Brunei te verhogen naar het hoogste niveau van de afgelopen 25 jaar. Met behulp van 4D seismische technologie zijn in bestaande velden in de Noordzee aanzienlijke olievolumes ontdekt met productiepotentieel. Shell is in Qatar begonnen met de bouw van s werelds grootste GTL-fabriek. Een Audi R10 TDI heeft op een speciaal mengsel van Shell s GTL-brandstof en V-Power diesel als eerste dieselwagen de 24-uursrace van Le Mans gewonnen. Toepassing van door Shell ontwikkelde opzwelbare elastomeren heeft additionele productie mogelijk gemaakt in Oman. Shell en het Noorse Statoil werken samen aan de mogelijke ontwikkeling van s werelds grootste project dat gebruikmaakt van CO2 voor verbeterde offshore-oliewinning. Technologie speelt een steeds belangrijkere rol bij het aangaan van de energieuitdaging. Shell heeft altijd vooropgelopen bij technologische innovatie en heeft methoden ontwikkeld om nieuwe energiebronnen te vinden en te ontwikkelen. In 2006 hebben wij onze investeringen in technologie verhoogd en een Chief Technology Officer aangesteld om onze strategische benadering te ondersteunen en de ontwikkeling en toepassing van nieuwe technologie te versterken. Door Shell ontwikkelde en toegepaste technologie helpt ons om olie en gas te produceren in steeds moeilijker toegankelijke gebieden van de wereld en in steeds dieper water. Onze geavanceerde seismische technieken en boortechnieken stellen ons in staat om nieuwe olie en gas te vinden in complexe geologische formaties. Tevens werken wij aan verbetering van de productie uit bestaande putten. Wij zetten geavanceerde computertechnologie in om putten continu te bewaken. Dit helpt ons om slagvaardig op veranderende reservoir-omstandigheden te reageren en de productie te maximaliseren. Nieuwe productietechnieken ontsluiten het potentieel van onconventionele bronnen zoals oliezanden en olieschalie. Technologie speelt daarnaast ook een essentiële rol bij het verminderen van de milieueffecten van het produceren en gebruiken van energie. Wij produceren en verkopen schonere brandstoffen, zoals Gas to Liquids (GTL) en biobrandstoffen, en werken samen met autofabrikanten om efficiëntere brandstoffen en motoren te ontwikkelen. Ook onderzoekt Shell een aantal mogelijkheden voor het afvangen en opslaan van CO2. De commerciële levensvatbaarheid van duurzame energie is eveneens afhankelijk van nieuwe technologie. Wij ontwikkelen manieren om de kosten van zonnepanelen te verminderen en windenergie breder toegankelijk te maken. Technologie is van oudsher een drijvende kracht geweest achter de producten, productiemethoden en mensen van Shell. Technologie zal ons helpen om in 2007 en daarna in alle activiteiten van Shell groei te realiseren. 12 ROYAL DUTCH SHELL plc

15 MENSEN Deskundige, ervaren medewerkers zijn essentieel om de complexe energieprojecten van de toekomst te kunnen voltooien. Wij werken hard om zeker te stellen dat wij de mensen aantrekken en behouden die nodig zijn voor de ontwikkeling van onze onderneming in de toekomst. Daarom hebben wij in 2006 een reeks initiatieven genomen, waaronder een succesvol wervingsproces waardoor bijna mensen bij Shell in dienst zijn getreden, waarvan driekwart ervaren professionals. Ook hebben wij in Bangalore een nieuw technologiecentrum opgericht om getalenteerde werknemers in India te werven, en hebben we onze contacten met academische en opleidingsinstituten wereldwijd verder ontwikkeld. Een sterk punt van onze werknemers is hun diversiteit. Zo vertegenwoordigen vrouwen 27% van al onze nieuwe werknemers, en 28% van nieuwe werknemers in technische functies. Wij blijven initiatieven ontwikkelen om te waarborgen dat wij alle medewerkers kansen geven om hun vaardigheden te ontwikkelen en hun potentieel te verwezenlijken. waaronder coaching en mentorschap, online-kanalen om kennis en best practices te delen, en formele opleidingen en accreditatie. In 2006 hebben meer dan werknemers van Shell deelgenomen aan evenementen van de Academy. Shell heeft vier universitaire organisaties als partner gekozen om het leerprogramma te ontwikkelen en de projectmanagementexpertise van Shell zelf aan te vullen. Dat zijn de Cranfield School of Management, de Technische Universiteit Delft, de University of Texas at Austin/McCombs School of Business en Queensland University of Technology. De expertise en ervaring die zij op het gebied van projectmanagement inbrengen, ondersteunt het werk van de Academy en verbreedt de leer- en ontwikkelingsmogelijkheden van de Academy. Shell is ervan overtuigd dat de mogelijkheden die worden geboden door de Project Academy ons zullen helpen om de beste projectmanagers in onze industrie aan te trekken en te behouden. Dat zal ons helpen om ook in de toekomst complexe energieprojecten op schema en binnen budget op te leveren. PROJECT ACADEMY Shell streeft consequent hoge standaarden na bij het ontwikkelen en opstarten van energieprojecten. Maar met de toenemende noodzaak om koolwaterstoffen op te sporen en te winnen in steeds afgelegener of moeilijker omgevingen, worden die projecten steeds complexer en uitdagender. Zij vereisen het gebruik van nieuwe technologie en de vaardigheden om in te spelen op uitdagingen ten aanzien van milieu en maatschappij. Shell-werknemers moeten hun projectmanagementvaardigheden ontwikkelen en wereldwijd toegang hebben tot best practices en de nieuwste technologie. Daarom heeft Shell haar Project Academy opgericht. De Academy biedt training en ontwikkeling voor werknemers in alle fasen van projecten, van de initiële planningfase tot de concrete operaties. Zij biedt een breed scala aan mogelijkheden, ROYAL DUTCH SHELL plc 13

16 RESULTAAT EN GROEI Onze prestaties In 2006 hebben we de nadruk gelegd op resultaat en groei en daarmee een solide basis gelegd voor de toekomst. GROEI IN CHINA Het Nanhai-petrochemiecomplex in Zuid-China is begin 2006 in bedrijf gesteld. Het is een van de grootste en meest complexe petrochemieprojecten waaraan Shell heeft deelgenomen en vertegenwoordigt een van de grootste afzonderlijke investeringen van Shell in de petrochemie. Het project ter waarde van $4,3 miljard, een 50:50 joint venture met de Chinese onderneming CNOOC, heeft mensen in dienst, waarvan 95% lokale werknemers. Het complex, dat op tijd en binnen het gestelde budget is voltooid, ligt in de provincie Guangdong, zo n 80 kilometer ten noordoosten van Hongkong. De installaties van het complex maken gebruik van zeer geavanceerde technologie en kunnen een grotere verscheidenheid aan grondstoffen verwerken dan de meeste fabrieken in China. Ook voldoet het aan de meest stringente milieustandaarden. Duurzame ontwikkeling heeft vanaf het begin een centrale rol gespeeld in dit project, waarbij op basis van overleg met lokale gemeenschappen, overheden en nietgouvernementele organisaties een diepgaande beoordeling is uitgevoerd van de effecten op het milieu en de samenleving. De 2,3 miljoen ton per jaar aan petrochemische producten uit Nanhai voor gebruik in producten zoals kunststoffen, verpakkingen en textiel en schuim zal helpen in de groeiende vraag in China naar vezels, kunststoffen en petrochemische producten te voorzien. Een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van Nanhai was het toesnijden van producten op de behoeften van Chinese ondernemingen. Hiertoe behoort ook het opzetten van een netwerk van distributeurs en regionale opslagterminals, evenals weg- en scheepstransportcontracten. Als gevolg daarvan heeft de fabriek zeer snel klanten en een sterke positie in de markt verworven. De Nanhai-joint venture is van centraal belang voor de groeiplannen van Shell Chemie en positioneert Shell in het hart van de snelstgroeiende markt ter wereld. In 2010 zal China naar verwachting circa 20% van de wereldwijde vraag naar basischemicaliën voor zijn rekening nemen. 14 ROYAL DUTCH SHELL plc

17 Smart technologie Snake well SMART FIELDS EN SNAKE WELLS De meest recente ontwikkeling van het Champion West-veld toont aan hoe nieuwe technologie olie- en gasbronnen kan ontsluiten die voorheen als te moeilijk of te duur waren aangemerkt om te winnen. De productie uit de derde ontwikkelingsfase van dit veld startte begin 2006, eerder dan gepland. Dit veld ligt 90 kilometer voor de kust van Brunei en omvat een aantal van de grootste potentiële bronnen van dit gebied en zal naar verwachting gedurende een periode van ten minste 20 jaar olie en gas produceren. Bijna drie decennia lang leek toegang tot de volumes van Champion West echter niet mogelijk, aangezien zij waren ingesloten in een reeks afzonderlijke reservoirs in uiteenlopende geologische structuren. Dergelijke volumes werden voorheen beschouwd als niet-produceerbaar of te duur voor afzonderlijke winning. De snake well-boortechnologie van Shell is een van de nieuwe technologieën waarmee we dergelijk complexe velden kunnen ontwikkelen. Anders dan conventionele horizontale putten, kunnen snake wells in bochten kronkelen om holtes met koolwaterstoffen die ver van elkaar liggen en zich op verschillende diepten bevinden met elkaar te verbinden. Door snake well-technologie kunnen alle reservoirs van dit veld afzonderlijk dan wel in combinatie worden geproduceerd. Shell s Smart Fields -technologie is een ander belangrijk aspect van de ontwikkeling van Champion West. Digitale informatietechnologie en een aantal sensoren in de put stellen ons in staat om op afstand bedrijfsomstandigheden zoals doorstroming, temperatuur en druk live te volgen. Deze 24-uursbewaking vergroot de productie-efficiency aanzienlijk en helpt de winbare olie- en gasvolumes te maximaliseren. Technici kunnen elektronisch ondergrondse afsluiters activeren om problemen op te lossen en de productie te regelen. Dit maakt Champion West een van de technologisch meest geavanceerde offshore-velden ter wereld. Met een verdere uitbreiding van het veld zal volgens de planning een aantal gasputten in productie komen. Naar verwachting zal aan het eind van dit decennium bijna een kwart van de gasproductie van Brunei Shell Petroleum uit dit veld komen. ROYAL DUTCH SHELL plc 15

18 RESULTAAT EN GROEI BRANDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST Shell heeft meer dan een eeuw ervaring in het ontwikkelen van nieuwe transportbrandstoffen en de succesvolle verkoop ervan aan klanten. Wij investeren in de technologie en innovatie de nodig is om een vooraanstaande aanbieder van de volgende generatie brandstoffen te worden. Deze reiken van geavanceerde diesel en benzine tot synthetische brandstof die wordt gewonnen uit het gas-toliquids-procedé, tot tweede-generatie biobrandstoffen en waterstof. Benzine en diesel zullen nog vele jaren een betaalbare, praktische manier zijn om in de transportbehoefte van de wereld te voorzien. Shell heeft een reeks geavanceerde brandstoffen ontwikkeld die de motor- en brandstofefficiency vergroten en lokale emissies verminderen. Wij zetten de technologische samenwerking met autofabrikanten voort om de ontwikkeling van brandstoffen af te stemmen op die van motoren en om emissies nog verder terug te dringen door de efficiency te verbeteren. Shell s Gas to Liquids (GTL) technologie produceert een hoogwaardige synthetische transportbrandstof uit aardgas die geschikt is voor gebruik in dieselmotoren. Deze brandstof produceert lagere lokale emissies van koolstofmonoxide en onverbrande fijnstof in uitlaatgassen dan conventionele diesel, en helpt om de luchtvervuiling in stedelijke gebieden aan te pakken. De voordelen van deze brandstof zijn in een aantal tests aangetoond. In juni 2006 heeft een Audi R10 TDI de 24-uursrace van Le Mans gewonnen op een GTL-dieselmengsel uit Shell s V-Power diesel technologie. Het was de eerste keer dat een dieselwagen erin slaagde dit evenement, een van de meest veeleisende langeafstandsraces ter wereld, te winnen. Shell s GTL-dieselmengsels zijn in heel Europa verkrijgbaar. Shell heeft in 2006 een belangrijke stap gezet met de beslissing om met de bouw van het Pearl GTL-project in Qatar te beginnen. Na oplevering zal Pearl vaten per dag aan GTL-producten vervaardigen en vaten olie-equivalent per dag aan aardgascondensaten, LPG en ethaan produceren. Shell is een van de grootste distributeurs van uit planten vervaardigde, eerstegeneratie biobrandstoffen. Maar wij investeren ook in ondernemingen die tweede-generatie biobrandstoffen produceren uit stro of houtsnippers, die niet met voedingsgewassen concurreren. Deze brandstoffen kunnen over hun gehele levenscyclus minder koolstofdioxide produceren dan eerste-generatie biobrandstoffen en fossiele brandstoffen. Shell werkt samen met Iogen, een Canadese onderneming, aan de vervaardiging van tweede-generatie biobrandstof die bekendstaat als cellulose-ethanol van stro. Ook werken wij samen met CHOREN Industries, uit Duitsland, aan de omzetting van biomassa, zoals houtsnippers, in een brandstof die identiek is aan GTL, met een vergelijkbare vermindering in lokale emissies. Daarnaast blijven wij manieren zoeken om waterstof als levensvatbare transportbrandstof te ontwikkelen. 16 ROYAL DUTCH SHELL plc

19 ALTERNATIEVE ENERGIE De productie van duurzame energie speelt een centrale rol in de activiteiten van Shell. Vandaag hebben wij een van de breedste portfolio s in duurzame energie van alle grote energieondernemingen: biobrandstoffen en waterstof voor transport, wind- en zonne-energie voor elektriciteit. Ons streven is om ten minste één omvangrijke activiteit op het gebied van alternatieve energie te ontwikkelen. Om dat te doen, blijven wij manieren zoeken om deze technologieën kostenefficiënt te maken. Wij zijn een van de grootste distributeurs van eerste-generatie biobrandstoffen en wij richten ons op de ontwikkeling van tweede-generatie biobrandstoffen, gemaakt van plantaardig afval. Tweede-generatie biobrandstoffen kunnen de kooldioxideemissies van transportbrandstoffen verminderen en sluiten goed aan bij de bestaande activiteiten van Shell. Shell is een van de grootste ontwikkelaars van windenergie ter wereld. In 2006 hebben wij geïnvesteerd in een omvangrijk nieuw project in Mount Storm in West Virginia, in de VS. Het eerste offshorewindpark van Shell, Offshore Windpark Egmond aan Zee, voor de Nederlandse kust, is begonnen met de opwekking van elektriciteit uit 36 turbines met een capaciteit van 108 megawatt (Shell-belang 50%), voldoende om ruim huishoudens van stroom te voorzien. Wij nemen deel in de mogelijke ontwikkeling van het London Array-project, met een capaciteit van megawatt. Indien de noodzakelijke vergunningen worden ontvangen en het project wordt uitgevoerd, zou dit het grootste windpark ter wereld kunnen worden. Ook onderzoeken wij mogelijkheden voor projecten in China. Onze belangen in zonne-energie zijn in 2006 vergroot door de samenwerking met glasfabrikant Saint-Gobain voor de vervaardiging van de volgende generatie CIS dunnefilm-zonnepanelen. De joint venture, AVANCIS GmbH, is in november in Duitsland gestart met de bouw van een fabriek met een capaciteit van 20 megawatt voor de vervaardiging van dunnefilm-panelen. Dit is een technologie die naar onze mening de kosten aanzienlijk zal reduceren en het potentieel van zonne-energie zal ontsluiten. Waterstof is ook een mogelijke bron van schonere energie. Shell investeert in research en ontwikkeling om van waterstof een veilige, efficiënte en praktische alternatieve brandstof te maken. Wij hebben demonstratieprojecten in Azië, Noord-Amerika en Europa en werken aan manieren om de verkooppunten uit te breiden. In 2006 heeft Shell bekendgemaakt dat het in Rotterdam gaat helpen om het grootste openbaar-vervoerproject ter wereld op basis van waterstof op te zetten. OPRUIMEN NA KATRINA De orkaan Katrina heeft in 2005 een aantal van de productiefaciliteiten van Shell in de Golf van Mexico beschadigd. Alle productiefaciliteiten werden voor het einde van dat jaar weer in bedrijf genomen, behalve het zwaarst beschadigde platform, Mars. Dit ligt 200 kilometer ten zuidoosten van New Orleans en is goed voor zo n 5% van de dagelijkse productie uit de Golf van Mexico. Zo n vier uur lang beukten 25 meter hoge golven en wind met een snelheid van meer dan 300 kilometer per uur op het platform. De boorinstallatie van het platform en de pijpleidingen onder water werden zwaar beschadigd. Met de herstelwerkzaamheden, die in de eerste maanden van 2006 begonnen, was een aantal van de technologisch meest complexe operaties gemoeid die ooit in de energie-industrie zijn uitgevoerd. Het vergde drie maanden voorbereiding en planning alvorens de verwoeste boorinstallatie kon worden opgetakeld van de plek waar zij op het platformdek was gevallen. Het optakelen van deze verbogen staalconstructie van meer dan 600 ton zonder de andere faciliteiten en verwerkingsinstallaties verder te beschadigen, was een grote uitdaging. Wij zijn daarin geslaagd, en de beschadigde segmenten zijn ter reparatie aan land gebracht. Een andere grote technische prestatie was de reparatie van de olie- en gaspijpleidingen op 800 meter diepte, waarbij op afstand bediende instrumenten werden ingezet. Door de pijpleidingen op de bodem van de zee te repareren kon het proces veel sneller worden uitgevoerd dan met meer conventionele methodes waarbij de pijpleidingen uit hun positie worden gehesen. Meer dan 500 mensen hebben in totaal één miljoen manuren zonder ongeval gewerkt om de reparaties uit te voeren. De werkzaamheden werden in mei 2006, eerder dan gepland, voltooid. Aan het eind van het jaar produceerde het Mars-veld ruim 20% meer olie dan voor de orkaan. TERUGKEER NAAR NEW ORLEANS Shell-werknemers hebben moed, vastberadenheid en vindingrijkheid getoond bij het herstellen van de schade die orkaan Katrina toebracht aan onze activiteiten in de Golf van Mexico. Dankzij hun inspanningen zijn onze offshore-platforms, tankstations, raffinaderijen en chemische fabrieken opmerkelijk snel weer in bedrijf gesteld. Een van de meest aangrijpende gebeurtenissen was de heropening in februari van het hoofdgebouw van Shell in het centrum van New Orleans, vijf maanden na de orkaan. De terugkeer van duizend werknemers waarvan de eerste 250 in een emotionele openbare viering met muziek en werknemers in Shell is Home T-shirts onderstreepten Shell s inzet voor deze stad en onze bijdrage aan haar economisch herstel. ROYAL DUTCH SHELL plc 17

20 RESULTAAT EN GROEI UITBREIDING VAN LNG-PRODUCTIE IN NIGERIA Shell heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling en groei van de LNGindustrie in Nigeria. Wij hebben een belang van 25,6% in de fabriek van Nigeria LNG (NLNG) op Bonny Island. De fabriek is sinds de inbedrijfstelling in 1999 snel gegroeid en wordt nu substantieel verder uitgebreid. Twee nieuwe treinen de installaties waarin gas vloeibaar wordt gemaakt zijn rond het begin van 2006 met de productie gestart. Daarmee heeft de fabriek op Bonny Island nu vijf treinen, met een totale productiecapaciteit van ruim 17 miljoen ton LNG per jaar. Mede door Shell s LNG-projectmanagementexpertise en geavanceerde technologie zijn beide treinen binnen het gestelde budget voltooid. Een verdere uitbreiding van de fabriek is onderhanden, met een zesde trein die naar verwachting binnen een jaar met de productie zal aanvangen. Als deze trein is voltooid kan NLNG zo n 350 ladingen per jaar naar Europese en Amerikaanse markten verschepen. De planning is begonnen voor een zevende trein. Deze kan de productiecapaciteit aan het begin van het volgende decennium tot 30 miljoen ton per jaar vergroten. De fabriek op Bonny Island levert aan een aantal verschillende markten, waaronder Noord-Amerika waar de vraag naar aardgas, dat schoon verbrandt, toeneemt. Ladingen uit Nigeria worden verscheept naar Lake Charles in de Verenigde Staten en naar de nieuwe Altamira-terminal in Mexico. De fabriek levert ook al sinds vele jaren aan de Europese markt en heeft nieuwe klanten gewonnen in het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Italië. Met zijn aanzienlijke gasreserves zou Nigeria, na Qatar, in de eerste jaren van het volgende decennium de op één na grootste producent van LNG ter wereld kunnen worden. LNG ARRIVEERT IN MEXICO De eerste lading LNG voor Mexico arriveerde in augustus 2006 op de Altamirahervergassingsterminal. Het LNG was afkomstig van de fabriek op Bonny Island in Nigeria. De LNG-terminal, die aan de noordelijke Golfkust van Mexico ligt, is een joint venture tussen Shell, Total en Mitsui. De bouw heeft minder dan drie jaar in beslag genomen, van de goedkeuring voor de bouw tot het opstarten van de activiteiten. Shell heeft rechten tot 75% van de capaciteit van de terminal. Schepen met een capaciteit van tot kubieke meter kunnen daar hun lading lossen. Elk van de twee opslagtanks van de terminal heeft een capaciteit van maximaal kubieke meter LNG en de hervergassingsfaciliteiten zelf kunnen tot 760 miljoen kubieke voet gas per dag produceren. De terminal vergroot de energieaanvoer in Mexico in een tijd waarin dat land streeft naar uitbreiding van zijn energieaanbod. Het staatselektriciteitsbedrijf heeft een overeenkomst gesloten voor de aankoop van 3,92 miljoen ton LNG per jaar van Altamira gedurende de volgende 15 jaar. De terminal, die alleen de Mexicaanse markt belevert, heeft het potentieel om op kostenefficiënte wijze te groeien om aan een toename van de vraag in de toekomst tegemoet te komen. Shell houdt tevens rechten op 50% van de capaciteit in een andere LNG-terminal in Baja California aan de Stille Oceaankust van Mexico, die naar verwachting in 2008 in bedrijf zal worden genomen. De succesvolle inbedrijfstelling van de Altamira-terminal geeft Shell een centrale positie in een markt met aanzienlijke groeimogelijkheden. Het onderstreept Shell s succes bij de oplevering van LNG-faciliteiten op tijd en binnen het gestelde budget. Daarnaast bewijst het onze expertise, van de exploratie en productie tot aan de uiteindelijke levering van aardgas aan klanten. Ook het milieu profiteert hiervan, omdat de uitstoot van koolstofdioxide en de lokale emissies van gasgestookte elektriciteitscentrales aanmerkelijk lager zijn dan die van conventionele kolengestookte centrales. 18 ROYAL DUTCH SHELL plc