H Diabetes- type 2 en leefstijl
|
|
- Jurgen Wauters
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 H Diabetes- type 2 en leefstijl
2 Inleiding Uw diabetesbehandelaar heeft met u gesproken over het belang van een gezonde leefstijl bij diabetes type 2. Wat is er aan de hand in uw lichaam Kort gezegd zijn er twee functies in uw lichaam die niet goed meer werken. Uw alvleesklier maakt niet voldoende insuline meer aan (relatief tekort). Uw lichaamscellen gaan niet efficiënt om met de beschikbare insuline (ongevoeligheid of resistentie). Wat kunt u zelf doen om uw diabetes te verbeteren U hebt zelf twee belangrijke sleutels in handen om uw diabetes te verbeteren. Voldoende beweging en gezonde voeding. Beweging: Beweging heeft een gunstig effect op uw diabetes. Het kan betekenen dat u minder bloedsuikerverlagende tabletten of insuline nodig hebt. Door een optimaal gebruik van zoveel mogelijk spieren worden de lichaamscellen gevoeliger voor insuline. Het effect van bewegen kan aanhouden tot enige uren na de inspanning. Als u last hebt van overgewicht is het voor het lichaam extra lastig de beschikbare insuline goed te gebruiken. Uw lichaam is dan minder gevoelig voor de werking van de nog aanwezige eigen insuline(resistentie). Ook in die situatie helpt voldoende bewegen om het lichaam zo optimaal mogelijk te laten omgaan met de (nog) beschikbare insuline uit uw alvleesklier. 2
3 Naast verbetering voor uw diabetes kan beweging nog veel meer betekenen voor uw gezondheid. Bewegen kan stress, angst en depressie verminderen Wie beweegt, bouwt de opgehoopte stresshormonen op natuurlijke wijze af. U kunt dus letterlijk de 'stress uit het lijf lopen'. Bewegen heeft ook invloed op de mentale gezondheid. Actievelingen zitten lekkerder in hun vel. Bewegen is goed voor uw hart Hart- en vaatziekten behoren tot één van de grootste doodsoorzaken in ons land. Van een zwakke biceps sterft u niet, van een zwakke hartspier wel. Vooral duursporten (wandelen, joggen, lopen, fietsen en zwemmen) zijn de ideale bondgenoten van het hart. Bewegen kan osteoporose voorkomen Vanaf uw 35ste worden uw botten kwetsbaarder. Stilzitten versnelt dit proces. Bewegen houdt uw botten, spieren en gewrichten stevig, soepel en in conditie. Wat is voldoende bewegen* U beweegt voldoende wanneer u minimaal vijf dagen in de week, 30 minuten matig intensief beweegt. Dit is de Nederlandse Norm voor Gezond Bewegen (NNGB). U beweegt matig intensief wanneer u een iets hogere hartslag krijgt en sneller gaat ademhalen. Onder matig intensieve beweging valt bijvoorbeeld stevig wandelen, flink doorlopen als u de hond uitlaat of fietsen. U hoeft dus niet perse te sporten om aan de norm te voldoen. Beweging kan worden uitgedrukt in MET waardes. 1 MET staat gelijk aan het energieverbruik in rust. Volgens de norm gezond bewegen is matig intensief inspannen voor een volwassen persoon een METwaarde tussen de 4-6,5 METs en voor 55-plussers geldt een METwaarde van 3-5 METs. Kijkend naar de tabel zou u dus per dag een half uur kunnen gaan grasmaaien (6 MET), stevig wandelen (5 MET) of fietsen 16 km/h (6,5 MET) om aan de Nederlandse Norm voor Gezond bewegen te voldoen. 3
4 Tabel voor de activiteiten die horen bij de MET-waarde. Activiteiten MET Rusten, liggen, zitten, eten, spreken 1,0 Afwassen, strijken 2,5 Schoonmaak huishouden 3,0 Gras maaien 6,0 Typen 1,5 Piano spelen 2,5 Auto rijden 2,0 Wandelen 4 km/h 3,0 Wandelen 5 km/h 4,0 Fietsen 12 km/h 4,0 Fietsen 16 km/h 6,5 Fietsen 22 km/h 10,0 Joggen 10 km/h 10,0 Hardlopen 13 km/h 13,5 Volleybal, zaal 6,0 Tennis, single 7,5 Hockey, veld 8,0 Zwemmen (crawl) 1 km/h 5,0 Zwemmen (crawl) 3 km/h 20,0 Schaatsen, algemeen 7,0 Bewegingsbeperking Soms is beginnen met bewegen lastig omdat u gezondheidsbeperkingen hebt. Het televisieprogramma Nederland in beweging (Nederland 1 dagelijks ) laat zien dat bewegen ook zittend op een stoel goed mogelijk is. Bewegen is niet duur Bewegen hoeft niet te betekenen dat u een abonnement op de sportschool moet nemen. Het is meestal niet noodzakelijk om onder begeleiding van een fysiotherapeut te bewegen. Ook bewegen bij een gymnastiekvereniging, wandelclub of baantjes trekken in het zwembad zijn goede vormen van bewegen. Tips voor informatie over beweegmogelijkheden staan achterin deze folder. 4
5 Bewegen en diabetes medicatie Sommige diabetes tabletten en insuline kunnen een lage bloedsuiker veroorzaken als uw lichaam door het bewegen weer beter om kan gaan met de beschikbare eigen insuline. Bespreek met uw diabetes behandelaar waar u op moet letten. Voeding Algemeen ** Voor iedere mens is gezonde voeding de basis om goed te functioneren. Gezonde voeding bestaat uit: variatie en samenstelling volgens de schijf van 5. De Schijf van Vijf De Schijf van Vijf is een hulpmiddel dat in een oogopslag laat zien hoe u gezond kunt eten. Op ziet u een interactieve variant van de schijf van 5. Daar kunt u meer informatie vinden over de onderstaande schuin gedrukte begrippen. U hebt met de Schijf van Vijf oneindig veel mogelijkheden om te variëren met eten en drinken. Binnen de vijf vakken en de vijf adviezen van de Schijf van Vijf hebt u vrijheid om zelf te bepalen wat u eet. 5
6 Vijf vakken en vijf regels De vijf vakken laten zien met wat voor soort producten u uw lichaam gezond kunt houden. De aanbevolen hoeveelheden geven u een beeld van hoeveel u ongeveer per dag uit de vakken zou moeten eten. De 5 regels helpen u extra op te letten bij kiezen van u eten. Elke dag uit elk vak Het eten en drinken van gezonde producten levert de voedingsstoffen die nodig zijn om het lichaam gezond te houden. Elk product bevat verschillende voedingsstoffen in wisselende hoeveelheden. Door gevarieerd te eten, is de kans het grootst dat u voldoende van alle voedingsstoffen binnenkrijgt. Eten uit alle vakken van de Schijf van Vijf, is hierbij een goed uitgangspunt. Basis voor een gezond lichaam Gezond eten vormt samen met voldoende bewegen de basis voor een gezond gewicht en lichaam. Dat zorgt weer voor een kleinere kans op chronische ziekten, zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en een aantal vormen van kanker. Eet u dagelijks volgens de Schijf van Vijf en bent u zuinig met zout, dan hebt u een gezond eetpatroon. Advies bij diabetes Gezond eten volgens de Schijf van Vijf. Niet te veel suiker nemen. Het is niet nodig om suikervrije producten te nemen, maar wel matig met suiker te zijn. Dat helpt om uw gewicht gezond te houden. Niet te veel verzadigd vet nemen (roomboter, margarine in een wikkel, volvette kaas, volle melkproducten, (vet) vlees, chocolade, koek, gebak, snacks, cacaoboter, palmolie en kokosvet). Want anders stijgt het cholesterolgehalte. Genoeg voedingsvezels nemen, met name uit volkoren graanproducten. Ze zorgen ervoor dat het bloedsuikergehalte niet te veel stijgt na de maaltijd. Daarnaast heeft vezelrijk eten een cholesterolverlagend effect. Af vallen als u overgewicht hebt. Regelmatig eten. Het is belangrijk om 3 maaltijden per dag te nemen en een aantal keren iets tussendoor. 6
7 Bij diabetes mellitus is het extra belangrijk op te letten met de hoeveelheid koolhydraten (samengestelde suikers). Het belangrijkste is om de hoeveelheden en soort van koolhydraten goed op elkaar af te stemmen. Hiervoor heeft u informatie nodig over de samenstelling van koolhydraten. De diëtist kan u hierbij helpen. Als u insuline gebruikt, neemt het belang van koolhydraat kennis verder toe. Dit is een reden om bij start van de insulinebehandeling de diëtist te raadplegen. Matig te zijn met alcohol. Alcohol kan het bloedsuikergehalte ontregelen. Ook het risico op sterfte aan diabetes type 2 lijkt kleiner te zijn bij matig alcoholgebruik. Mogelijk houdt dit verband met het verminderde risico op coronaire hartziekten. Matig alcoholgebruik doet daarnaast de insulinegevoeligheid toenemen. Door hoge alcoholconsumptie daarentegen neemt de gevoeligheid af. Chronisch overmatig alcoholgebruik kan leiden tot diabetes. Praktische tips: Kijk op de verpakking van de voedingsmiddelen die u koopt. Zo leert u veel over de samenstelling. Kook zoveel mogelijk met verse producten. Alle kant en klaar maaltijden, sausen, pakjes, levensmiddelen in blikken en potjes bevatten vaak koolhydraten en zout. Diabetes, bewegen en afvallen Is uw doel van bewegen om meer dan 5 kilo af te vallen, dan is het verstandig uw voedingsgewoonte te veranderen. Vraag hiervoor advies aan uw diëtist. Diabetes, bloeddruk en zout Algemeen *** Minder zout is goed voor iedereen. Veel mensen denken dat je alleen op zout moet letten als je een te hoge bloeddruk hebt. Maar minder zout eten helpt bij iedereen om de bloeddruk gezond te houden. Het vermindert het risico op hart- en vaatziekten en nierziekten. Dit geldt in het bijzonder voor mensen met overgewicht. Per dag krijgen we gemiddeld 9 gram zout binnen. Dit zou 6 gram of minder moeten zijn. 7
8 Betekent minder zout ook minder lekker? Wat betekent zout voor de smaak? Een gesprek met Bob Cramwinckel van het Centrum voor Smaakonderzoek in Wageningen over de psychologie van de smaak en het voordeel van minder zout. Of je iets zout of flauw vindt, hangt af van wat je eerst waarneemt. Mensen vergelijken de smaak van producten en van daaruit worden ze wijs. Ze vergelijken wat ze krijgen met wat ze gewend zijn. Als er geleidelijk minder zout in het brood zit, dan zullen mensen niet zeggen: wat is dit brood flauw. We wennen aan iets omdat het lekker is, maar het omgekeerde geldt ook: iets is lekker omdat we het zo gewend zijn. Hoe lang duurt het om te wennen aan minder zout? Veel mensen hebben in het begin moeite met een zoutarm dieet, maar na twee a drie weken lusten ze het eten met het zoutgehalte van eerst al niet meer. Dat komt ook doordat de smaakpapillen zich elke zeven tot tien dagen vernieuwen. Die eerste weken is het even schrikken, maar als de zintuigen eenmaal ingesteld zijn, vinden we de smaak normaal. Smaak is een kwestie van gewenning. Als je geleidelijk aan wat minder zout eet, accepteer je dat en vind je dat lekker. Andersom kun je ook makkelijk wennen aan meer zout. De volledige tekst van dit gesprek is te vinden op: de%20smaak%20juist%20verrijken.pdf Zout in voeding Van het zout dat wij binnenkrijgen, komt ongeveer 30% uit het zoutvaatje. Zo n 70% zit al in ons eten en drinken. Dat komt doordat in de fabriek aan veel producten zout wordt toegevoegd. Vaak is dat vanwege de smaak. Zo zit er veel zout in kant-en-klaar maaltijden, soepen, sauzen en kruidenmixen. Aan kaas en vleeswaren wordt zout ook toegevoegd om ze houdbaar te maken. Ter vergelijking Kant en klare stamppot met rookworst: 7,5 gram zout. Zelfgemaakte stamppot met JOZO bewust en gehaktballetjes met kruiden: 1,5 gram zout. 8
9 Tip: Proef eerst Proef u eten eerst voordat u er zout op doet. Vaak doet u er al zout op uit gewoonte, terwijl het niet nodig is. Jam en appelstroop bevatten nauwelijks zout. Dus een goed alternatief voor vleeswaren en kaas. Ter vergelijking Brood met worst en kaas bevat veel zout. Brood met halvajam en cottage cheese bevat weinig zout. Minder zout koken U kunt bij het koken het zout (gedeeltelijk) vervangen door allerlei andere smaakmakers. Gebruik bijvoorbeeld: groene kruiden zoals basilicum, bieslook, dille, lavas, oregano, peterselie en rozemarijn specerijen zoals kaneel, kerrie, kruidnagel, nootmuskaat, peper en cayennepeper gember, ui, knoflook en mosterdzaad pijnboompitten, sesamzaad en zonnebloempitten azijn en wijn (de alcohol verdampt) Er zit veel zout in smaakmakers, zoals: vlees-,kruiden-,kip,-en visbouillon blokje maggi ketjap worcestersaus mosterd sambal ketchup Gebruik hiervan weinig of gebruik soorten waar weinig zout in zit. Hoge bloeddruk Weinig zout eten is helemaal belangrijk als u al een hoge bloeddruk heeft. Misschien gebruikt u hiervoor medicijnen. Maar ook gezond leven kan de bloeddruk verlagen: val af als u overgewicht heeft eet gezond en gevarieerd, gebruik dagelijks groenten en fruit zorg elke dag voor minimaal een half uur beweging, bijvoorbeeld fietsen of wandelen 9
10 eet weinig zout en gezouten producten rook niet ontspan op tijd drink niet te veel alcohol eet weinig drop Ga voor een persoonlijk advies altijd naar uw huisarts of een diëtist. Tip: Bestel het boek Alles over lekker eten met minder zout op Etiket lezen Kijk op het etiket van het product hoeveel zout erin zit. Let op: het kan er als natrium op staan. Sommige fabrikanten hebben de hoeveelheid zout verlaagd. Vergelijk daarom de informatie op de etiketten, bijvoorbeeld van sauzen en soepen. Hoe minder erin zit, hoe beter. Zorg voor voldoende kalium Kalium verlaagt het bloeddrukverhogende effect van natrium. Het beschermt ook tegen hartritmestoornissen. In groente, fruit en aardappelen zit veel kalium. Elke dag twee ons groente en twee keer fruit eten, helpt dus ook je bloeddruk gezond te houden. In plaats van gewoon zout Als u zout gebruikt, kies dan zout waarbij een deel van het natrium is vervangen door kalium en magnesium. Bijvoorbeeld JOZO Bewust of Lo Salt Mineraalzout, beide met jodium. Deze zoutmengsels met mineralen zijn niet geschikt voor mensen met slechte nieren en mensen die bepaalde plaspillen of ontstekingsremmers gebruiken. Lees hiervoor de medicijnbijsluiter. Overleg bij twijfel met uw huisarts. Meer informatie en praktische voorbeelden vindt u op de site van het voedingscentrum: 10
11 In deze folder is steeds het belang van bewegen besproken. Hieronder vindt u een aantal adressen voor Bewegen dichtbij huis : Coevorden Dalen: De Diabetescarrousel van verschillende huisartsenpraktijken; o.a. huisartsenpraktijk de Meander, huisartsenpraktijk Harwig en van Vlokhoven, Huisartsenpraktijk Coevorden, Maatschap Hermans/Wortelboer. De diabetescarrousel is een groepsactiviteit gericht op mensen die aan hun gezondheid willen werken door bewuster te gaan eten en te bewegen. De carrousel wordt begeleid door de POH (Praktijk Ondersteuner Huisartsenpraktijk), de diëtiste en de fysiotherapeut. Verschillende beweegprogramma s zowel in groepen als individueel voor diabetes type 1. en 2. Aangeboden door verschillende fysiotherapeutische trainingscentra, De Haere diverse locaties; Bergentheim, Kloosterhaar, Hardenberg, Vroomshoop, Westerhaar, Beerzerveld Fysiotherapeutisch centrum Hardenberg Mijn fysio Hardenberg Fysiotherapie Hollandscheveld Fysiotherapeutisch centrum Ommen; de Carousel Meestal worden deze programma s vergoed door de ziektekostenverzekeraar. Duur: 3 maanden tot 1 jaar. Deze lijst is niet volledig kijk ook in uw eigen omgeving naar de mogelijkheden. *Bron **Bron ***Bron 11
12 Gramsbergen: Volksdansen voor ouderen Donderdag uur Hattemattestraat Gymnastiekvereniging Damesgroep jaar Dinsdag uur Leiding: Gea Eichner Senioren Fit: Hardenberg, Lutten, de Krim, Slagharen, Radewijk en Bergentheim: Turn- en Sportcentrum Turn- en Sportcentrum Hardenberg Donderdag uur Gymzaal F. de Zwerverlaan Hardenberg Dinsdag uur Info: Dhr. Kampman Wielewaalstraat 10 Ommen Sporthal De Beek Hardenberg Woensdag uur Gymzaal Hazenbos in Hardenberg Dinsdag uur uur Woonvorm Frederikshof in Hardenberg Woensdag uur Info: Jo van de Brink Dennenkamp 7 Hardenberg Pro Rege Lutten Maandag uur Info: Gea Altena Mr. Van Engbrinkstraat 28 Bruchterveld De Planeet de Krim Maandag uur uur Woensdag uur Kronkelhonk in Slagharen Donderdag Info: Gea Eichner Marsstraat 41 de Krim uur De Heugte in Radewijk Donderdag uur 12
13 De Bo in Bergentheim Dinsdag uur Hoeksteen in Bergentheim Donderdag uur Raadpleeg eventueel: Uw huisarts: Informatie over beweegprogramma s bij u in de wijk. Uw zorgverzekeraar: mogelijkheden voor gesubsidieerde of kostenloze deelname een preventieprogramma. 13
14 SPORTVERENIGINGEN Atletiek Atletiekvereniging Hardenberg. Badminton Badmintonvereniging Hardenberg, Balkbrug en Dedemsvaart. Basketbal Basketbalvereniging Hardenberg en Dedemsvaart. Biljarten Biljartvereniging Regio Avereest, Gramsbergen, Rheeze, Ane, Hardenberg, Bruchterveld, Slagharen en Dedemsvaart. Boogschieten Kruisboogvereniging Dedemsvaart. Bowls Bowlsclub Het Vechtdal. Bridge Bridge Club Hardenberg en Balkbrug. Gymnastiek en turnen Gymnastiekvereniging de Krim, Bruchterveld, Balkbrug, Bergentheim, Gramsbergen, Dedemsvaart, Sibculo, Marienberg, Lutten, Hardenberg en Kloosterhaar. Hengelsport Hengelsportvereniging Bergentheim e.o., Dedemsvaart, Brucht en Coevorden e.o. Hockey Hockeyclub GZG Hardenberg. Honk- en softbal Honk- en Softbalvereniging Hardenberg. Jeu de boules Jeu de Boules Vereniging Hardenberg. Koersbal Koersbalclub Hardenberg. Korfbal Korfbalvereniging Avereest, de Krim, Hardenberg, Sibculo, Kloosterhaar. Omnisport Omnisportvereniging VAW Schuinesloot voor: Badminton, gymnastiek, streetdance, volleybal, zumba. Schietsport Schietsportvereniging Dedemsvaart, Gramsbergen en Hardenberg. 14
15 Sjoelen Sjoelvereniging Dedemsvaart e.o., Bergentheim, Lutten en Hardenberg. Tafeltennis/tennis Tafeltennisvereniging Ane en Dedemsvaart. Tennisclub De Reest Balkbrug, De Krim, Gramsbergen, Kloosterhaar, Dedemsvaart, Slagharen e.o., Hardenberg. Trimmen Trimclub Lutten. Voetbal Voetbalvereniging Avereest Balkbrug, Bergentheim, Bruchterveld, de Krim, Slagharen, Hardenberg, Lutten, Kloosterhaar, Mariënberg, Dedemsvaart, Gramsbergen, Sibculo. Volleybal Volleybalvereniging Bergentheim, Hardenberg, de Krim, Beerzerveld, Dedemsvaart en Gramsbergen. Wandelsport Hardenberg en Dedemsvaart. Watersport Kano/ roeiverenigingen en zwemvereniging in Dedemsvaart, Hardenberg en Coevorden. Zaalvoetbal Maandagavond Zaalvoetbal Dedemsvaart. Contact en locatie informatie over de verschillende sportverenigingen en clubs kunt u vinden in de gemeentegids van Hardenberg. De gemeentegids is te verkrijgen in het gemeentehuis of te downloaden via: 15
16 Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt u contact opnemen met de diabetesverpleegkundige Telefonisch spreekuur van maandag tot en met vrijdag van tot uur (0523) diabvpl@sxb.nl 16
Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding
Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding Gezond eten is voor iedereen belangrijk, maar voor mensen met diabetes type 2 zijn er extra aandachtspunten. Onze voedingsadviezen helpen je. Wat gebeurt
Nadere informatieWandelprogramma: Beweegt u voldoende?
Wandelprogramma: Beweegt u voldoende? Voldoende beweging zorgt ervoor dat u zich fitter voelt, ontspannen bent en er strakker uitziet. U beweegt voldoende wanneer u minimaal 5 dagen in de week, 30 minuten
Nadere informatieMinder zout in uw voeding
Minder zout in uw voeding Albert Schweitzer ziekenhuis mei 2011 pavo 0922 Inleiding U heeft het advies gekregen om minder zout in uw voeding te gaan gebruiken. In deze folder leggen we uit waarom en hoe
Nadere informatieG e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf
G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf De Schijf van Vijf in het kort Om fit en gezond te leven is het belangrijk om gezond te eten. Gezond eten is samen met voldoende bewegen dé basis voor een
Nadere informatieNatriumbeperkt dieet Radboud universitair medisch centrum
Natriumbeperkt dieet U heeft het advies gekregen om een natriumbeperkt dieet te volgen. Deze brochure geeft u nadere informatie en voedingsadviezen. Heeft u na het lezen van deze tekst nog vragen dan
Nadere informatieDiabetes type 2. Het belang van gezonde voeding
Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding Gezond eten is voor iedereen belangrijk, maar voor mensen met diabetes type 2 zijn er extra aandachtspunten. Onze voedingsadviezen helpen je. Wat gebeurt
Nadere informatieSENIOREN FIT. Stichting De Stuw De Stuwdijk 4 7772 XW Hardenberg Tel: 0523-267478. www.destuw.nl
SENIOREN FIT Stichting De Stuw De Stuwdijk 4 7772 XW Hardenberg Tel: 0523-267478 www.destuw.nl Machtiging Hierbij machtig ik De Stuw m.i.v. datum.. De verschuldigde maandelijkse bijdrage van voor mijn
Nadere informatieGezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet
Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Waarom eet je eigenlijk? Je krijgt er energie van! Energie heb je nodig alle processen in je lichaam b.v. voor lopen, computeren Maar ook
Nadere informatiePre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.
Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het
Nadere informatiePre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.
Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het
Nadere informatieLekker eten met minder zout
Lekker eten met minder zout Inleiding In deze brochure vindt u informatie over hoe u het zoutgehalte in uw voeding kunt verminderen en toch lekker kunt blijven eten. Gemiddeld krijgen we per dag 9 gram
Nadere informatieSENIOREN FIT. Stichting De Stuw De Stuwdijk XW Hardenberg Tel:
SENIOREN FIT Stichting De Stuw De Stuwdijk 4 7772 XW Hardenberg Tel: 0523-267478 www.destuw.nl Machtiging Hierbij machtig ik De Stuw m.i.v. datum.. De verschuldigde maandelijkse bijdrage van voor mijn
Nadere informatieNatriumbeperkt dieet. Afdeling Diëtetiek
Natriumbeperkt dieet Afdeling Diëtetiek Wat doet natrium in het lichaam? Een van de belangrijkste taken van natrium in het lichaam is het regelen van de vochtbalans. Natrium is een mineraal dat zowel in
Nadere informatieVoedingsadviezen. 2.1. Samenstelling van de voeding. 6-7 sneetjes. 20-25 g. 4-5 aardappelen/ opscheplepels
Hoofdstuk 2 Voedingsadviezen voor mensen met diabetes mellitus 2.1. Samenstelling van de voeding Dieetadviezen bij diabetes mellitus zijn niet anders dan adviezen voor een goede voeding. De basis van een
Nadere informatieZ O U T : TOP? ZOUT : STOP!
ZOUT : STOP! ZOUT : TOP? Zout, wat is dat nu eigenlijk? In feite is het zout dat we in onze voeding gebruiken natriumchloride of NaCl. Het element dat in deze formule voor problemen zorgt, is het natrium.
Nadere informatieDIABETES EN BEWEGEN Hypo of hyper
DIABETES EN BEWEGEN Bewegen is voor iedereen belangrijk. Als u regelmatig beweegt, verbetert uw conditie. Ook kan voldoende beweging voorkomen dat u te zwaar wordt, en het helpt bij afvallen. Bovendien
Nadere informatieHart- en vaatziekten. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart
Hart- en vaatziekten voor Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn. Daarna vertellen
Nadere informatieHart- en vaatziekten. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart
Hart- en vaatziekten voor Marokkaanse Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn.
Nadere informatieAfdeling diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes
Afdeling diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes Telefoonnummer: 0344 674285 Zwangerschapsdiabetes (= diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat en meestal
Nadere informatieGezond eten. Tips voor een gezonde
Gezond eten Tips voor een gezonde leefstijl Gezond eten door kleine veranderingen Inleiding In dit boekje lees je meer over hoe je met kleine veranderingen gezonder kunt eten. Tips die weinig moeite
Nadere informatieHoe kunt u de kans op hart- en vaatziekten verkleinen?
Hoe kunt u de kans op hart- en vaatziekten verkleinen? Voedings- en leefstijladviezen voor mensen die zelf iets willen doen! Bronvermelding Deze folder is gemaakt door de afdeling diëtetiek van het UMC
Nadere informatieGezonde voeding. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart
Gezonde voeding voor Marokkaanse Nederlanders Zorg goed voor uw hart Wat is het belang van goede voeding? Risicofactoren We eten om in leven te blijven. Maar we eten ook omdat we het gezellig vinden. En
Nadere informatieCardiologie / Diëtetiek. Vocht- en zoutgebruik bij hartfalen
Afdeling: Onderwerp: Cardiologie / Diëtetiek Vocht- en zoutgebruik bij hartfalen Inleiding Voor u ligt een brochure, bedoeld voor patiënten met hartfalen, over vocht- en zoutgebruik. In deze brochure wordt
Nadere informatieRapport Gezondheids-APK
Rapport Gezondheids-APK Glucose Cholesterol Bloeddruk BMI Uw Gezondheids-APK We zijn steeds meer bezig met onze gezondheid, maar wat is het effect van onze leefstijl? Door bewust om te gaan met ons lichaam
Nadere informatieDiëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes
Diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes (= diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat en meestal na de bevalling weer verdwijnt.
Nadere informatieEEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN
EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Eet gezond en gevarieerd Vermijd overgewicht Beweeg voldoende Stop met roken en beperk alcoholgebruik www.diabetescoach.be EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Een gezonde
Nadere informatieVoedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog
Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Obesitas
Praktische opdracht ANW Obesitas Praktische-opdracht door een scholier 1250 woorden 4 juni 2007 5,9 20 keer beoordeeld Vak ANW Wat is obesitas? Zwaarlijvigheid is één van de grootste gezondheidsproblemen
Nadere informatieOvergewicht Wat is een gezond gewicht en hoe bereik ik dat?
Overgewicht Wat is een gezond gewicht en hoe bereik ik dat? Overgewicht Een gezond gewicht en een gezond lijf gaan hand in hand. Als je te veel weegt, heb je overgewicht. Dat is niet goed voor je gezondheid.
Nadere informatieGewichtstoename bij behandeling van kanker
Gewichtstoename bij behandeling van kanker Albert Schweitzer ziekenhuis Januari 2012 Pavo 0915 Inleiding U bent tijdens uw behandelingen tegen kanker ongewenst in gewicht aangekomen. In deze folder leggen
Nadere informatieTe licht. Tips als uw kind niet wil eten. Eet- en beweegkalender
Te licht Bij kinderen is het lastig om aan te geven wanneer er sprake is van ondergewicht. Uw kind kan heel veel eten en toch ondergewicht hebben. Dit kan komen door een groeispurt, of door veel sporten.
Nadere informatiePre-diabetes. Vasculair Preventie Centrum
Pre-diabetes Vasculair Preventie Centrum Wat is pre-diabetes? Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het glucosegehalte in uw bloed (bloedsuiker) is, vooral s ochtends voordat u gegeten
Nadere informatieVerlaag uw kans op een hart- of vaatziekte
Verlaag uw kans op een hart of vaatziekte Neem het heft in eigen hand! Verlaag het risico op hart en vaatziekten We willen allemaal graag gezond en vitaal oud worden. Daarbij helpt het als u voldoende
Nadere informatievoedingsadvies bij dreigende ondervoeding
patiënteninformatie voedingsadvies bij dreigende ondervoeding De arts of verpleegkundige heeft met u besproken dat u kans heeft op ondervoeding. Goede voeding kan helpen om uw conditie te verbeteren. Wat
Nadere informatieGewichtstoename bij behandeling van kanker
Gewichtstoename bij behandeling van kanker Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent tijdens uw behandelingen tegen kanker ongewenst in gewicht aangekomen. In deze
Nadere informatieLekker eten met minder zout
Lekker eten met minder zout Inleiding In deze folder vindt u informatie over het minderen van het zoutgehalte in uw voeding en toch lekker blijven eten. Gemiddeld krijgen we per dag 9-10 gram zout binnen.
Nadere informatiePilot studie LOSA. Interne geneeskunde / Nefrologie. Persoonlijk boekje. Persoonlijk voedingsboekje. Naam. Geboortedatum. Adres. Postcode.
Interne geneeskunde / Nefrologie Pilot studie LOSA Persoonlijk boekje Persoonlijk voedingsboekje Naam Geboortedatum Adres Postcode Woonplaats Telefoonnummer Bellen in NOOD Huisarts Cardioloog / Internist-
Nadere informatieGewichtstoename bij behandeling van kanker
Gewichtstoename bij behandeling van kanker Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent tijdens uw behandelingen tegen kanker ongewenst in gewicht aangekomen. In deze
Nadere informatie10 KEER GEZOND EET GROENTEN
10 KEER GEZOND 10 KEER GEZOND Er zijn volgens ons tien regels waar het voedingspatroon van elke sporter of niet-sporter dagelijks aan zou moeten voldoen. Deze richtlijnen zijn grotendeels gebaseerd op
Nadere informatieDiabetes, sport en voeding
Diabetes, sport en voeding Als u diabetes mellitus heeft, dan kan er veel verbeteren door u lichamelijk in te spannen. Hierdoor verbeteren bijvoorbeeld: uw insulinegevoeligheid en daardoor uw glucosewaarden;
Nadere informatieVoedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes. diabetes gravidarum
Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes diabetes gravidarum 2 Deze brochure is bedoeld voor vrouwen met diabetes gravidarum. In deze brochure wordt informatie gegeven over o.a. de richtlijnen voor de
Nadere informatieZout. Opdracht 7B. Opdracht
Opdracht 7B Zout Opdracht Doel: Introductie en opdracht: 30-45 min. Aan de hand van de opdracht leren kinderen: Wat de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid zout is; Hoeveel zout verschillende producten bevatten;
Nadere informatieGezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies.
Gezond gewicht Wat kunt u er zelf aan doen? Vraag ons gerust om advies altijd dichtbij www.alphega-apotheek.nl Gezond gewicht De meeste mensen willen graag een aantal kilo s afvallen. Maar is dat wel nodig?
Nadere informatieDeze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes. Lekker. en gezond eten met diabetes
Deze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes Lekker en gezond eten met diabetes 3 Gezond eten heeft zin Met diabetes heb je extra veel plezier van gezond eten: je zit lekkerder in je
Nadere informatieLeefregels voor. Gezond blijven. KBO Bernadette Helmond. 23 april 2014
Leefregels voor Gezond blijven KBO Bernadette Helmond 23 april 2014 1 Senioren leven ongezonder dan 10 jaar geleden - Drinken meer - Roken (vrouwen) - Bewegen minder - Overgewicht - Eenzijdig eten 2 Leefregels
Nadere informatieGezonde voeding. voor Surinaamse en Antilliaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart
Gezonde voeding voor Surinaamse en Antilliaanse Nederlanders Zorg goed voor uw hart Wat is het belang van goede voeding? Risicofactoren We eten om in leven te blijven. Maar we eten ook omdat we het gezellig
Nadere informatieLichaamsbeweging en sport
Hoofdstuk 6B Lichaamsbeweging en sport 6b.1 Inleiding Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid. En het zorgt voor ontspanning en plezier. Dit geldt voor iedereen, dus ook voor mensen
Nadere informatieDiëtetiek VOEDING EN ZWANGERSCHAPSDIABETES
Diëtetiek VOEDING EN ZWANGERSCHAPSDIABETES PATIËNTENVOORLICHTING Ziekenhuis Rivierenland 2 Zwangerschapsdiabetes (= diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat
Nadere informatieGezonde voeding Het dagmenu
Voeding en bewegen Gezonde voeding Kinderen in de basisschoolleeftijd zijn volop in ontwikkeling. Ze groeien hard. Om te kunnen groeien is gevarieerde voeding belangrijk. Gevarieerde voeding zorgt ervoor
Nadere informatieDiabetes mellitus. Victoza en voeding
Diabetes mellitus Victoza en voeding In het kort Wat is diabetes? Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar
Nadere informatieGezonde voeding. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart
Gezonde voeding voor Nederlanders Zorg goed voor uw hart Wat is het belang van goede voeding? Risicofactoren We eten om in leven te blijven. Maar we eten ook omdat we het gezellig vinden. En we willen
Nadere informatieVoedingsadviezen bij tablet-gereguleerde diabetes mellitus
Voedingsadviezen bij tablet-gereguleerde diabetes mellitus U heeft diabetes mellitus (suikerziekte) en gebruikt hiervoor tabletten. Deze folder geeft informatie over uw dieet in bijzondere situaties en
Nadere informatieMet brood in balans Gezond afvallen Doe het broodwisseldieet
Met brood in balans Gezond afvallen Doe het broodwisseldieet Een goed gewicht Ben je ook een van die miljoenen Nederlanders die worstelen met de weegschaal? Of je nu een paar kilo wilt afvallen of juist
Nadere informatieAdviezen voor sport en beweging bij diabetes
Adviezen voor sport en beweging bij diabetes Inleiding Lichaamsbeweging is erg gezond, ook als u diabetes heeft. Wel gelden er bij diabetes een aantal adviezen rond sport en beweging. De diabetesverpleegkundige
Nadere informatieKoolhydraatarm dieet en diabetes mellitus
Koolhydraatarm dieet en diabetes mellitus Een koolhydraatarm dieet De arts of diëtist heeft met u besproken dat u gedurende drie maanden een koolhydraatarm dieet gaat volgen. Dit dieet volgt u in overleg
Nadere informatieGezond gewicht. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg
Gezond gewicht Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Overgewicht 3 Oorzaken 4 Gezond gewicht 4 Tailleomvang 5 Voorkomen van overgewicht 6 Wat kun je
Nadere informatieSpreekbeurt over ZOUT
Wat is zout? Zout zit in bijna alle voedingsmiddelen die we eten. Zelfs in die producten waarin je het helemaal niet verwacht, zoals zoete koeken en zoete drop. Zout geeft smaak aan het eten. En het zorgt
Nadere informatieGeef kanker. minder kans. eet volop. groente en. fruit
Geef kanker minder kans eet volop groente en fruit Iedereen heeft zo zijn eetgewoonten. De één eet wat meer dan de ander. De één lust graag dit, de ander dat. Vaste eetgewoonten zijn er steeds minder.
Nadere informatieDiëtetiek. Patiënteninformatie. Kaliumbeperkt dieet. Slingeland Ziekenhuis
Diëtetiek Kaliumbeperkt dieet i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen U heeft een te hoog kaliumgehalte in het bloed. Uw arts heeft u daarom geadviseerd om een kaliumbeperkt dieet te volgen.
Nadere informatieSuiker in een gezonde leefstijl. Een kwestie van balans
Suiker in een gezonde leefstijl Een kwestie van balans Suiker in een gezonde leefstijl Een kwestie van balans Je lichaam heeft overal energie voor nodig. Sporten, werken, fietsen, wandelen, tuinieren,
Nadere informatieVoedingsadvies bij galklachten
Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek 1 Wat is gal? De lever maakt galvloeistof aan, die nodig is bij de vertering van vetten. Deze galvloeistof wordt opgeslagen in de galblaas. Zodra er vet voedsel in de darm
Nadere informatieInhoud Hoe BRAVO ben jij?
Inhoud Hoe BRAVO ben jij? Inleiding 2 De behandeling van een aandoening 2 Medicijnen 2 Leefstijl 5 Een verergering van je klachten 6 Jouw behandelplan 8 Bewegen 8 Roken 8 Alcohol en voeding 8 Ontspanning
Nadere informatieEen hoge bloeddruk. Even voorstellen. WS Een hoge bloeddruk, de ongezouten feiten 5 en 13 november 2014. RCH Sandwich 2014 1. De ongezouten feiten
Een hoge bloeddruk De ongezouten feiten Even voorstellen Maaike Boogers Diëtiste Leonie Tromp Huisarts Tilburg Kaderarts Hart-, en Vaatziekten 2 1 Onze patiënt Leeftijd; 48 jaar BMI 44 (1.80 m, 142.5 kg)
Nadere informatieVoedingsadviezen bij twee maal daags insulinegebruik
Voedingsadviezen bij twee maal daags insulinegebruik U heeft diabetes mellitus en gebruikt hiervoor twee maal daags insuline. Deze brochure geeft extra informatie over uw dieet in bijzondere situaties
Nadere informatieNaam:.. Bereikbaar op maandag, dinsdag, woensdag oneven weken, donderdag en vrijdag.
Dagboek Hartfalenpolikliniek Naam:.. Telefoon: (075) 65074 50 Spoedlijn: (075 650 78 90 Bereikbaar op maandag, dinsdag, woensdag oneven weken, donderdag en vrijdag. Inhoud 1. Persoonlijke richtlijnen 3
Nadere informatieHet effect van bewegen
Het effect van bewegen Ziekenhuis Gelderse Vallei De balans van afvallen Afvallen bestaat enerzijds uit minder calorieën binnen krijgen en anderzijds meer calorieën verbruiken door te bewegen. Door beweging
Nadere informatieVoeding en gezondheid
Voeding en gezondheid Diëtistenpraktijk Meierijstad Stephan van Rooij 31 jaar Diëtist bij - Dietistenpraktijk Meijerijstad - Schijndel (Avantilaan 7) - Sint Oedenrode (Ollandseweg 86) Aandachtsvelden:
Nadere informatieDe invloed van ontstekingsreuma en -behandeling op hart- en vaatziekten
De invloed van ontstekingsreuma en -behandeling op hart- en vaatziekten In Nederland hebben ongeveer 400.000 mensen last van ontstekingsreuma. Deze vorm van reuma kenmerkt zich door langdurige gewrichtsontstekingen.
Nadere informatieZelfmanagement. Project. Filmpje IZP 24-2-2014
Zelfmanagement Agenda: - Ervaring van 1 vd kartrekkers in het project, door Annelies - Filmpje IZP - Casus en zelfmanagement tools, door Ruth Project Ervaringen van Annelies Filmpje IZP Wat gaat goed,
Nadere informatieHoofdstuk 6B Lichaamsbeweging en sport
Hoofdstuk 6B Lichaamsbeweging en sport 6B.1 Inleiding Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid. Daarnaast zorgt het voor ontspanning en plezier. Dit geldt voor iedereen, dus ook
Nadere informatieAfvallen, hoe doe ik dat?
Afvallen, hoe doe ik dat? Voeding & Dieet Mensen met aandacht Afvallen, hoe doe ik dat? U of uw arts vinden het belangrijk dat u gaat afvallen. Tijdens het consult met de diëtist zult u hiervoor uw persoonlijke
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Beweeg jij genoeg? Beweeg jij genoeg? Bewegen, sport of wat je dan ook doet, is belangrijk voor je gezondheid, wij zijn gemaakt om te bewegen. Bewegen verlaagt het risico op chronische ziekten als diabetes
Nadere informatieDieet bij chronische nierschade oktober Gine Hassink Diëtist Gelre Ziekenhuis Apeldoorn
Dieet bij chronische nierschade oktober 2016 Gine Hassink Diëtist Gelre Ziekenhuis Apeldoorn Inhoud Stellingen Waarom een dieet Eiwitten Zout Kalium Fosfaat Vocht Carambola Stellingen Ruimte voor vragen
Nadere informatieHartrevalidatie HagaZiekenhuis
GEZONDE VOEDING Hartrevalidatie HagaZiekenhuis Hieronder treft u de inhoud van de informatiemodule aan, voor het onderdeel van de diëtiek. Gezonde voeding in relatie tot de risicofactoren: Bepaalde risicofactoren
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes en voeding
Gynaecologie Zwangerschapsdiabetes en voeding www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Zwangerschapsdiabetes... 3 Glucosedagcurve... 3 Behandeling... 4 Adviezen met betrekking tot uw voeding... 4 Hanteer een
Nadere informatieDeze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes. Lekker. en gezond eten met diabetes
Deze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes Lekker en gezond eten met diabetes 3 Gezond eten heeft zin Met diabetes heb je extra veel plezier van gezond eten: je zit lekkerder in je
Nadere informatieVoedingsadviezen bij Diabetes Mellitus
Voedingsadviezen bij Diabetes Mellitus Deze folder gaat over voedingsadviezen als u Diabetes Mellitus heeft. Inleiding Diabetes Mellitus, beter bekend als diabetes of suikerziekte, is een stofwisselingsziekte
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Diabetes en sport
PATIËNTEN INFORMATIE Diabetes en sport 2 PATIËNTENINFORMATIE Waarom aan beweging doen? Het Maasstad Ziekenhuis vindt het belangrijk om u te motiveren tot beweging/sport. Een actieve leefstijl is voor iedereen
Nadere informatieWat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar
Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Gezonde leefstijl Ben jij benieuwd hoe je gezond kunt eten? Daar kan de Schijf van Vijf je bij helpen. Door iedere dag producten uit
Nadere informatieVoedingsadviezen bij twee maal daags insulinegebruik
Voedingsadviezen bij twee maal daags insulinegebruik U heeft diabetes mellitus en gebruikt hiervoor twee maal daags insuline. Deze brochure geeft extra informatie over uw dieet in bijzondere situaties
Nadere informatieEet smakelijk René de Groot 15-06-2014
Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Inhoudsopgave: Kennis testen Waar is voeding eigenlijk goed voor? Waarmee moeten we dan ontbijten? Bloedsuiker spiegel Calorieën?? Schijf van 5 Hoeveel calorieën
Nadere informatievoorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam
voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam 1 2 VOORKOMEN VAN ONDERVOEDING BIJ OUDEREN Bij het bezoek op de polikliniek is u een aantal vragen gesteld over gewichtsverlies en uw eetlust. Hiermee wordt
Nadere informatieEen operatie? Let op uw voeding!
Een operatie? Let op uw voeding! Belangrijk Om een operatie en uw herstel zo goed mogelijk te laten verlopen is het belangrijk dat u lichamelijk in een zo goed mogelijke conditie bent. Een goede voedingstoestand
Nadere informatieDieet bij COPD. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Dieet bij COPD Informatie voor patiënten F0521-1011 mei 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44
Nadere informatieKinderen en een gezond gewicht
Kinderen en een gezond gewicht Gezond eten en bewegen Met de tips in deze folder werk je aan een gezond gewicht voor je kind. Onze adviezen richten zich op gezond eten en drinken, de juiste (eet)opvoeding
Nadere informatieKlasseLunch. Over gezond eten 1. Werkbladen KlasseLunch 2008:
Werkbladen 2008: Over gezond eten 1 WAAROM IS GEZOND ETEN BELANGRIJK? Je bent nu in de groei. Je lichaam is nog lang niet klaar. Goed en gezond eten is daarom erg belangrijk. Want alleen dan krijg je voldoende
Nadere informatie28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2.
Voeding en leefstijl bij en na kanker Malu van Geel Inhoud 1. Voeding van vroeger tot nu 2. Voeding en kanker 3. Aanbevelingen 4. Veel gestelde vragen 1. Voeding van vroeger tot nu 1 Hippocrates Laat voeding
Nadere informatieDe voedingsmiddelendriehoek.
Hoofdstuk 8 De voedingsmiddelendriehoek. 1. De voedingsdriehoek invullen. 2. De drie maaltijden per dag opnoemen. 3. Zeggen wanneer we best drinken en hoeveel liter we drinken. 4. Tips opnoemen om gezond
Nadere informatiePostprandiale hypotensie
Diëtetiek Geriatrie Postprandiale hypotensie i Patiënteninformatie Lage bloeddruk na het eten Slingeland Ziekenhuis Algemeen Postprandiale hypotensie betekent een lage bloeddruk na het eten. Als de bloeddruk
Nadere informatieVoeding en uw gezondheid
Georgie Dom Voeding en uw gezondheid Ziekten voorkomen en behandelen 1e druk, september 2009 Copyright 2009 Consumentenbond, Den Haag Auteursrechten op tekst, tabellen en illustraties voorbehouden Inlichtingen
Nadere informatieStart met bewegen. Tips voor gezond bewegen
Start met bewegen Tips voor gezond bewegen Start met bewegen Voel je fitter en gezonder Inleiding Starten met meer bewegen is een gezond besluit. Bij bewegen denk je misschien aan intensief sporten zoals
Nadere informatieVoedingsrichtlijnen zwangerschap
Voedingsrichtlijnen zwangerschap Hoera! Je bent zwanger. Een nieuwe tijd breekt aan. Wat gaat deze zwangerschap brengen? Hoe zorg je dat je baby goed groeit? Hoe blijf je zelf fit tijdens je zwangerschap?
Nadere informatieDieet bij chronische nierinsufficiëntie
Dieet bij chronische nierinsufficiëntie Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : O (0223) 69 69 16 O (0223) 69 69 27 O (0223) 69 62 81 O (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. De nieren in optimale
Nadere informatieAdviezen om hoofdpijn bij kinderen te voorkomen of verminderen
Adviezen om hoofdpijn bij kinderen te voorkomen of verminderen In deze folder geven wij een aantal adviezen om hoofdpijnklachten te voorkomen en/of te verminderen. Omdat medicijnen niet altijd een oplossing
Nadere informatieIk heb cholesterol Wat nu?
Ik heb cholesterol Wat nu? Belangrijk: Deze patiëntbrief is bedoeld ter ondersteuning van het consult door de huisarts. Deze informatie dient dus niet als vervanging van een consult bij een arts. Bedenk
Nadere informatieCholesterol. Alles wat je ooit wilde weten
Cholesterol Alles wat je ooit wilde weten Waar komt cholesterol vandaan? Het overgrote deel van de cholesterol in ons lichaam maakt ons lichaam zélf aan. Eén derde nemen we op via onze voeding. Cholesterol
Nadere informatiePRE-OPERATIEVE ADVIEZEN VOEDING EN BEWEGING
PRE-OPERATIEVE ADVIEZEN VOEDING EN BEWEGING 563 Inleiding In deze folder wordt uitgelegd hoe u zich door goede voeding en beweging optimaal kunt voorbereiden op uw operatie en uw ziekte. Wanneer u, voorafgaand
Nadere informatieH.40025.0416. Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding
H.40025.0416 Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding Inleiding Een gezond voedingspatroon is voor iedereen van belang. Gezonde voeding levert de energie en de voedingsstoffen die uw lichaam
Nadere informatieEiwitbeperkt dieet. Over een eiwitbeperkt dieet. Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag
Eiwitbeperkt dieet Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag Natriumbeperkt à 2400 mg natrium per dag (6 gram zout) Over een eiwitbeperkt dieet U heeft het advies gekregen een eiwitbeperkt
Nadere informatieCholesterol Cholesterol
Cholesterol Een verhoogd cholesterolgehalte (ook hypercholesterolemie of hyperlipidemie genoemd) in het bloed vergroot de kans op harten vaatziekten. Hart- en vaatziekten zijn een veel voorkomende complicatie
Nadere informatie