Lessons learned KWO praktijkervaringen bodemenergie in NL. Bijeenkomst WCTB Sanne de Boer - IF Technology 21 oktober 2014

Transcriptie

1 Lessons learned KWO praktijkervaringen bodemenergie in NL Bijeenkomst WCTB Sanne de Boer - IF Technology 21 oktober 2014

2 Praktijkervaringen met Bodemenergie Open of Gesloten systemen?.... Allebei geschikt!

3

4 Toepassingsmogelijkheden duurzame warmte

5

6 Open systeem Gesloten systeem Bronnen Tot 300 m-mv Vergunning Waterwet Vanaf circa 50 woningen Toepassing: utiliteit, kantoren, industrie, 2013: >1.600 systemen Lussen Tot 200 m-mv Melding of vergunning Vanaf 1 woning Toepassing: woningen + kleine utiliteit 2013: lussen (schatting)

7 Open systeem Gesloten systeem Voor- en nadelen: + Hoger rendement + Minder doorboring bodem - Grotere effecten omgeving - Meer onderhoud/beheer nodig Voor- en nadelen: + Ook voor kleine energievrager + Kleinere effecten omgeving + Eenvoud en weinig beheer - Relatief veel doorboringen - Lager rendement

8 Samenvattend haalbaarheid Utiliteit: zeer interessant o Grote koudevraag o Terugverdientijden van 5-10 jaar Woningbouw: niet heel eenvoudig o Onbalans in warmte- en koudevraag o Hoge kosten voor distributie o Koeling niet in de referentie o Terugverdientijden van 15 - >25 jaar

9 Diverse landelijke studies bodemenergie Meer Met Bodemenergie (2012) diverse onderwerpen open en gesloten systemen WKO Waar voor je geld (2012) technisch functioneren open systemen Technisch onderzoek Gesloten Bodemenergiesystemen (2013) effecten en techniek gesloten systemen WKO Werkt (2013) 30 gebruikerservaringen

10 Onderzoek WKO, waar voor je geld Onderzoek van SKB in 2012 Omgevingsdiensten uit de Randstad Provincie ZH en NH Rijksoverheid Adviseurs 33 WKO eindgebruikers Alle betrokkenen: eigenaar, eindgebruiker, ontwikkelaar, belegger, beheerder

11 Voldoen aan bepaalde eisen voldoen aan de comforteisen (setpoints binnenklimaat halen) presteren overeenkomstig het in de ontwerpfase berekende energetisch rendement resp. CO 2 reductie storingsvrij zijn het beoogde financiële rendement halen (energie-, onderhouds- en vervangingskosten volgens verwachting).

12 Conclusies onderzoek Alle fouten die zich in het gebouw, de installatie en de inregeling van de gebouwinstallatie voordoen, leiden tot een niet optimale werking van het bodemenergiesysteem Het is essentieel dat jaarlijks 3% van de investeringskosten wordt gereserveerd in monitoring en beheer WKO is een volwassen technologie

13 Aanbevelingen Belangrijke CO 2 reductie Van reactief naar proactief beheer o Voorraadbeheer Aan de slag met bestaande systemen o Delta T wordt in de praktijk niet gehaald

14 Onderzoek WKO werkt Onderzoek van IF Technology in 2013 In totaal 30 reacties ontvangen op enquete

15 Waar werkt WKO het best? 80% 73% 70% 60% 50% 47% 43% 40% 30% 20% 10% 0% 13% 7% 3% 0%

16 Hoe goed werkt een WKO? 90% 80% 82% 70% 60% 50% 53% 60% 56% 40% 30% 20% 10% 0% Bodemzijdige deel gebouwzijdige deel in relatie tot vergunning overall

17 Technisch onderzoek gesloten systemen Komst AMvB Bodemenergie Vragen vanuit gemeentelijk perspectief Kansen en bedreigingen: o o o Wat voor een effecten op bodem en grondwater? Wat is de positieve bijdrage? Hoe zit het met rendement? Interferentie tussen systemen Vragen vanuit waterbedrijven o o Gebruik medium in lussen Afdichten van de boorgaten 17

18

19 Werkpakket 3: Energiebalans en rendement Let op bij grootschalige toepassing: Wanneer veel gesloten bodemenergiesystemen bij elkaar geplaatst worden vormt afkoeling van de bodem een aandachtspunt. 19

20 Aanbevelingen n.a.v. diverse onderzoeken Stimuleren en handhaven van de toepassing (regelgeving AMvB) o Controle op doelmatig gebruik van energie o Handhaving vakkundige aanleg (BRL) Optimaal ontwerpen, aanleggen en beheren (BRL-richtlijnen) o Haalbaarheid bepalen of gebouw/vraag geschikt is voor WKO o delta T vergund = delta T in de praktijk Inzet professioneel beheer Flexibiliteit in ontwerp om in te spelen op veranderd gebruik Kosten gaan uit voor de baten

21 Kortom: Open of Gesloten systemen?.... Allebei geschikt, mits goede afstemming en integratie bij bovengrondse toepassing

22 Wat is de BRL BRL SIKB en protocol Overheid: - Alstublieft de AMvB Bodemenergie - Markt, reguleer uw kwaliteit met certificering! - Wij handhaven met Provincie en Gemeente Bedrijfsleven: - Dit is het kader dat we met elkaar hebben afgesproken! - Wij leiden onze mensen op - Wij laten onze kwaliteit toetsen door CI s. - Samen naar een betere kwaliteit in de markt.

23 Aanvullende informatie (stopt helaas bij de grens) diverse onderzoeken: BRL: