BUSINESS HET BUDGET OP DE BRANDSTAPEL? NATIONAAL

Transcriptie

1 T H E M A BUSINESS NATIONAAL Terwijl veel ondernemers en banken zweren bij het traditionele budget, gaan steeds meer geluiden op om deze wijze van het begroten van inkomsten en uitgaven overboord te gooien. Te star, snel achterhaald, te bewerkelijk, geen toegevoegde waarde. Volgens André de Waal is de tijd rijp voor Beyond Budgeting. Ook het MKB kan profiteren van deze pragmatische en dynamische budgetvervanger. HET BUDGET OP DE BRANDSTAPEL? André de Waal MBA promoveerde aan de VU in Amsterdam op het specialisme Dr. prestatiemanagement en was consultant en partner bij Arthur Andersen. Op dit moment is hij parttime associate professor Strategisch Management aan de Maastricht School of Management en daarnaast zelfstandig adviseur. De Waal heeft veel ervaring met internationale benchmarkstudies, de implementatie van kritische succesfactoren, prestatie-indicatoren en de balanced scorecard. Hij werkte als zelfstandig adviseur onder meer voor bedrijven als KLM, Sara Lee/DE, Fuji en Philips. Ook is De Waal auteur van diverse artikelen en boeken. Zo stelt hij in zijn boek Minder is meer, competitief voordeel door Beyond Budgeting (2002) voor, geen tijd meer te steken in budgetteren en toch betere resultaten te behalen. Eind 2004 verschijnt zijn nieuwste boek op het gebied van Beyond Budgeting: Van Budgetteren Naar Sturen. Excel hell Volgens André de Waal heeft het traditionele budgetteringssysteem zijn langste tijd gehad. Hij zet vraagtekens bij de bruikbaarheid van budgetten, maar ziet in de praktijk dat bedrijven doodsbang zijn om vertrouwde systemen los te laten. Een ondernemer verwoordde het onlangs als volgt: Budgetteren is bij ons een ritueel en dat schaffen we echt niet zo maar af. Een dergelijke opmerking geeft exact aan hoe het budget tot de ondernemingsinventaris behoort, zonder dat men zich afvraagt wat nu eigenlijk de toegevoegde waarde is. Veel bedrijven koersen in hun financiële planning volledig op stapels spreadsheets. Men spreekt al gekscherend van de Excel hell. Het management wordt overstelpt met een cijferlawine en ziet door de bomen het bos niet meer. Controllers doen er weken over om onsamenhangende data te consolideren. Niet zelden worden ondoorzichtige cijfersheets gebruikt om negatieve afwijkingen of BUSINESS Nationaal Landelijk katern van de regionale zakenmagazines Postbus 14101, 3508 SE Utrecht, Mecklenburglaan 16, 3581 NW Utrecht Telefoon (030) ; fax (030) ; ub@wxs.nl; Eindredactie: Hans Hajée Medewerkers: Arie Craanen, Hans Hooft, Cees Louwers, Ferdinand Pronk, Mart Rienstra, Tony Vos Advertentieacquisitie: BPN, telefoon Vormgeving: bpmedia+design, Tilburg Copyrights: Het auteursrecht op de in Business verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden. N A T I O N A A L 1

2 T H E M A achtergebleven prestaties te camoufleren. De kleinste aanpassing duurt een eeuwigheid en in plaats van een antwoord op een actuele vraag, vermenigvuldigt slechts het aantal spreadsheets. tie-indicatoren van hun onderneming. Budgetteren is veel meer normeren geworden. Als je terugkomt van vakantie, wat zijn dan de dingen waar je het eerst naar kijkt? Die zaken zijn het allerbelangrijkst in je onderneming; daar draait het om. Het beleid moet zich daarom richten op die elementen waarin je als bedrijf kunt excelleren. Zorg daarom dat je de beschikking krijgt over marktgegevens; druk deze uit in benchmarks of maak zelf een zo goed mogelijke inschatting van Cranfield blijkt, dat 75% van de wereldwijd onderzochte bedrijven ontevreden is met het traditionele budget. Het grootste bezwaar is dat men het genereren van budgetten te duur vindt, dat deze te weinig toegevoegde waarde hebben en te snel achterhaald zijn. Volgens André de Waal sluit het Beyond Budgeting-model veel beter aan bij de werkelijke ondernemingsdoelen. Het leent zich ook om niet-financiële, meer kwalitatieve targets te stellen en te meten. De Waal vindt dat budgetten onvoldoende rekening houden met de echte waardetoevoegers in een organisatie, zoals kennis en intellectueel kapitaal, een sterk merk, gekwalificeerd personeel of BUDGETTEREN IS EEN RITUEEL, DAT SCHAFFEN WE ECHT NIET ZO MAAR AF André de Waal: Het kost enorm veel tijd en energie om budgetten samen te stellen en als je ze klaar hebt, zijn ze vaak alweer achterhaald. Pragmatischer Budgetten zijn vaak niet meer dan extrapolaties van de cijfers van het vorig jaar, zegt De Waal. Men houdt nauwelijks of geen rekening met veranderende omstandigheden. Daar komt bij dat de ontwikkelingen in het bedrijfsleven zo snel gaan, dat de vertrouwde systemen het gewoonweg niet meer kunnen bijhouden. Beyond Budgeting is een nog relatief onbekend alternatief. Markten veranderen, de levenscycli van producten worden steeds korter, de internationale concurrentie neemt toe en je hebt te maken met snellere informatie- en communicatiestromen. In zo n omgeving werkt Beyond Budgeting veel pragmatischer en dynamischer. Ondernemers moeten niet kijken naar het voorgaande jaar en dan uitgaan van een stijging met bijvoorbeeld 10 of 15%, maar moeten zich concentreren op de kritische succesfactoren en presta- wat de concurrentie presteert. Als jouw concurrent 100 eenheden doet, probeer er dan 120 te realiseren als je denkt, beter te zijn. Bekijk vervolgens welke mensen en middelen nodig zijn en welke kosten hiermee zijn gemoeid. Zijn er onverhoopt ongunstige marktontwikkelingen en kun je inschatten dat de belangrijkste concurrent bijvoorbeeld 10% minder zal scoren, stel dan de targets bij en ga voor 9% minder. Op deze manier sta je met de plannen dicht bij de praktijk. Waardetoevoegers Uit studies van onderzoeksorganisatie Hackett en de Britse Universiteit van klantentrouw. Deze immateriële activa komen in de belevingswereld van veel controllers, accountants en banken niet voor. Banken zweren over het algemeen bij traditionele budgetten, zij zijn vaak nogal conservatief in dat opzicht. Zelf doen banken weinig aan Beyond Budgeting. Onbekend maakt onbemind en dat is jammer. Zo werkt bijvoorbeeld Svenska Handelsbanken sinds 1970 volgens het Beyond Budgeting-model. Deze Zweedse bank presteert consistent al dertig jaar lang beter dan haar Scandinavische en Europese concurrenten. Svenska is de meest kostenefficiënte bank in Europa en werd onlangs tot één van Europa s beste internetbanken verkozen. En dat alles zonder het traditionele budgetteringssysteem. In toom De Waal vindt dat voldoende nadelen aan de traditionele budgettering verbonden zijn om op zijn minst eens serieus naar Beyond Budgeting te kijken. Het kost enorm veel tijd en energie om budgetten samen te stellen die - eenmaal gereed - vaak alweer achterhaald zijn. Een budget tendeert naar bureaucratie en vertraagt het bedrijfsproces. Budgetten zijn moei- 2 B U S I N E S S

3 T H E M A lijk te koppelen aan andere sturingsinstrumenten, ze staan op zichzelf en worden niet of nauwelijks afgeleid van het strategisch beleid. Bij het opstellen van budgetten worden vaak klassieke fouten gemaakt. In het geval van een meerjarige budgetsamenstelling werkt men vaak volgens een opklimmende reeks met stijgingspercentages zonder enig fundament, omdat men extrapoleert vanuit eerdere begrotingen. Op grond hiervan wordt een stijgende omzet gebudgetteerd en navenant neemt men de bijbehorende kostenstijging in het budget op. De omzetstijging blijkt in de realiteit niet haalbaar en de kosten zijn al gemaakt, met als gevolg een negatief resultaat. Ook bieden budgetten volgens De Waal hooguit een eenzijdige koppeling aan beloningsinstrumenten. Hierdoor komen veel aspecten van beloning niet aan bod. Budgetten passen zich niet snel genoeg aan aan veranderingen in de organisatie of de markt. Ze maken mensen afhankelijk, houden hen in toom en ontnemen het initiatief tot excellente prestaties. Budgetten hebben de neiging als doel op zichzelf te staan; als ze eenmaal gehaald zijn, wordt verdere ontwikkeling afgeremd. Ook komen de leereffecten van de medewerkers en de organisatie niet in budgetcijfers tot uitdrukking. Het kan bijvoorbeeld zijn dat door negatieve marktontwikkelingen de omzetdoelen niet zijn gehaald, maar de organisatie kwalitatief wel enorm is gegroeid, verduidelijkt De Waal. Angst voor vernieuwing Beyond Budgeting is in opkomst. Zo namen bedrijven als Ikea, Deutsche Bank, Philips en Wessanen gedeelten van het model over. De Waal ziet met name ook in het MKB een mooie toekomst weggelegd voor deze alternatieve budgetteringmethode. Meestal zijn grotere bedrijven de eersten die dit soort strategische vernieuwingen oppakken.vervolgens neemt het MKB de trend over. Ondernemers in het midden- en kleinbedrijf moet dit pragmatische en overzichtelijke model absoluut aanspreken; ik denk dat het voor hen een waardevol sturingsinstrument kan zijn. Op dit moment budgetteert een groot aantal MKB-bedrijven überhaupt niet, wellicht omdat ze het te omslachtig vinden. Een adviseur vertelde me onlangs dat budgetteren in het MKB wel in opkomst is, maar dat het met strategische Is geen continu proces Leiden tot overvragen Verschillen worden weggeredeneerd Zijn snel achterhaald Leiden niet tot concurrentieverslaande strategie Leiden tot inaccurate prognoses Kosten veel managementtijd en aandacht Houden geen rekening met immateriële activa Leiden tot niet-ambitieuze doelen Bevorderen het delen van kennis niet Veel van de in de onderzoeken van Hackett en de University of Cranfield genoemde problemen worden ook in Nederlandse organisaties ervaren (zie tabel). Dit blijkt uit een enquête tijdens de cursus Beyond Budgeting (Controllers Instituut) en het Euroforum-congres What s going on in controlling? Voor meer informatie over Beyond Budgeting: of planning treurig is gesteld.welnu, ik denk dat de tijd rijp is om rechtstreeks de stap te maken naar Beyond Budgeting. Helaas is in het bedrijfsleven nogal eens angst voor dit soort vernieuwing. Beyond ONBEKEND MAAKT ONBEMIND Budgeting-discussies met controllers leiden vaak tot emotionele situaties. Dit inzichtelijke model lijkt hun functie te ondergraven en daar is men huiverig voor. Beyond Budgeting geeft controllers echter juist meer vrijheid en tijd voor activiteiten met echte toegevoegde waarde. Billen Volgens André de Waal is het belangrijk dat bedrijven de tijd nemen om plannen te maken en strategieën te ontwikkelen. Ondernemers moeten kijken naar de kritische succesfactoren en prestatie-indicatoren. Ze moeten kengetallen opstellen om de resultaten van hun organisatie te normeren. Behalve winst- en omzet zijn vooral kengetallen over personeel, kwaliteit en concurrentie interessant, veelzeggend en verhelderend. Een accountant kan daarbij niet helpen, tenzij deze over voldoende branchespecifieke kennis en PROBLEMEN MET BUDGETTEN % van de ondervraagde organisaties benchmarks beschikt. Hij is in beginsel een toezichthouder; ik geloof niet zo in de meedenkende accountant. De interne controller zou veel meer een sparringpartner moeten zijn, maar in de praktijk is hij vaak juist de handrem bij ontwikkelingen en innovaties. Het ontbreekt veel controllers nog te vaak aan inzicht; ze zitten te veel vast in traditionele reken- en budgetmodellen. Steeds meer zie je echter dat financieel management evolueert tot een primair managementaandachtsveld en dat de CFO de CEO vervangt. Het barst van de financiële managementseminars voor niet-financiële managers. Dat betekent volgens De Waal dat behoefte is aan pragmatisch financieel management en dus ook aan Beyond Budgeting. Factoren als tijd, talent, kwaliteit en klantentrouw zijn bij het opstellen van strategische plannen tegenwoordig minstens zo belangrijk als de factor geld. Ook bij het waarderen van bedrijven in het kader van een financiering of verkoop kijkt men te weinig naar immateriële activa. Banken zouden zich hier veel meer in moeten verdiepen. Men stelt dat deze zaken soms te abstract zijn en te weinig tastbaar om reëel te kunnen waarderen. Onzin. Als Jennifer Lopez haar billen kan laten verzekeren, dan kun je ook de immateriële activa van een onderneming boven water krijgen. Tekst: DRS. ARIE F.O. CRAANEN N A T I O N A A L 3

4 Hoe houdt u financiële risico s in uw bedrijf beperkt? Prijs: 179,- (excl. BTW en verzendkosten) Nieuw verschenen, speciaal voor ondernemers uit het MKB: CD-ROM Grip op financiële zaken (inclusief boekje boordevol tips en adviezen) Beoordelen, beheren en plannen van financiële zaken voor ondernemers Ontwikkeld in samenwerking met o.a. Deloitte Waarom deze CD-ROM? Bij economische tegenwind loopt uw bedrijf meer financiële risico's. Met de CD-ROM 'Grip op financiële zaken' houdt u uw financiële risico's beperkt. Maak met deze CD-ROM zelf financiële prognoses, financieringsplannen en investeringsoverzichten en krijg antwoord op al uw financiële vragen. Voor wie? Deze CD-ROM is bedoeld voor alle ondernemers zonder specifieke financiële kennis die de financiële risico s van hun bedrijf zo klein mogelijk willen houden. Met deze CD-ROM kunt u uw bedrijf financieel beter sturen. Uw voordelen op een rij: Analyseer snel en gemakkelijk uw jaarcijfers waardoor u met deze CD-ROM uw bedrijf beter financieel kunt sturen; Maak zelf uw financiële prognoses, financieringsplannen en investeringsoverzichten waardoor u onverwachte financiële tegenvallers kunt voorkomen; Weet wat u moet doen en krijg antwoord op vragen als: - hoe omgaan met de bank? - wat zijn signalen van financiële problemen? - wat zijn dan effectieve maatregelen? - hoe omgaan met een accountant? - op welke manier debiteuren in de hand houden? - enzovoort. Inclusief: Gratis financiële vragenservice voor klanten waarbij u aan de accountants die hebben meegewerkt aan deze CD-ROM een jaar lang gratis uw financiële vragen kunt stellen. Hoe kunt u bestellen? Via het terugsturen van een ingevulde antwoordcoupon naar: Business Antwoordnummer ZK UTRECHT Via onze fax: Via ub@wxs.nl Telefonisch: Ja, Naam bedrijf: ik bestel hierbij de CD-ROM Grip op financiële zaken voor 179,- (excl. BTW en 5,- verzendkosten) en krijg het recht om gedurende een jaar gebruik te maken van de bijbehorende financiële vragenservice. Voorletters/naam contactpersoon: Adres: PC Woonplaats: adres: Coupon Stuur deze antwoordcoupon naar: Business Antwoordnummer ZK Utrecht Of fax naar

5 B U S I N E S S F L I T S E N SCHILDERSBRANCHE WIL EIND AAN WINTERWERKLOOSHEID Jaarlijks wordt in ons land ruim 2 miljard euro geïnvesteerd in onderhoudswerkzaamheden.verreweg het meeste onderhoud vindt plaats in het voorjaar en de zomer. Een van de gevolgen hiervan is een forse winterwerkloosheid in de sector. Zo waren in maart van dit jaar schilders zonder baan. De schilders- en onderhoudsbranche maakt werk van het terugdringen en uiteindelijk uitbannen van de winterwerkloosheid.werkgeversorganisatie FOSAG, FNV Bouw en de Hout- en Bouwbond CNV willen dit realiseren door vijf tot tien procent van het zomerwerk te laten uitvoeren in de winterperiode. Daarom werd tijdens het FOSAG-congres op 27 november het startsein gegeven voor de campagne 4 seizoenen onderhoud. We kunnen resultaat boeken als opdrachtgevers en opdrachtnemers gezamenlijk tot een betere opdrachtspreiding komen, aldus Jan van Walsem, voorzitter van de werkgeversorganisatie. Meer onderhoudswerk in de winter levert voor beide partijen zowel economisch als maatschappelijk voordeel op. Met onze campagne weerleggen wij de hardnekkige vooroordelen over werken in de winter. Een en ander moet leiden tot een omzetverschuiving van 25 à 50 miljoen euro. De weersomstandigheden hoeven in elk geval geen belemmering te zijn voor het jaarrond uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden. Zachtere winters en vlakkere seizoenen maken het mogelijk, ook buiten de traditionele periodes gewoon door te werken. Zo leverde de afgelopen winter maar liefst 80% werkbare dagen op. GEEFWIJZER.NL BIEDT INZICHT IN GOEDE DOELEN Onlangs lanceerde de Donateursvereniging de website GeefWijzer.nl.Via deze zoekmachine kunnen gevers op verschillende manieren zoeken in een bestand van zo n goede doelen.via GeefWijzer.nl wil de Donateursvereniging de transparantie bevorderen en meer inzicht geven in de wereld van goede doelen. Op dit moment bevat GeefWijzer.nl nog voornamelijk algemene informatie. Binnenkort worden echter ook financiële gegevens zoals inkomsten, kosten, bestedingen, salarissen en vermogen toegevoegd. De Donateursvereniging geeft geen keurmerken, maar helpt gevers met onafhankelijke en objectieve informatie om zelfstandig een verantwoorde keuze te maken. OPNIEUW 25 MILJOEN EURO VOOR SAMENWERKINGSPROJECTEN Via de Innovatiesubsidie Samenwerkingsprojecten heeft Senter- Novem in een tweede tender 25 miljoen subsidie toegekend aan achttien technologische samenwerkingsprojecten. Deze bedrijven starten nu met het onderzoeken of ontwikkelen van innovatieve en duurzame producten, processen of diensten. Bij het overgrote deel van de ondersteunde projecten is sprake van samenwerking met een kennisinstelling.de uitwisseling tussen bedrijven en dergelijke instellingen stimuleert de kenniseconomie en is belangrijk voor de innovatiekracht van het Nederlandse bedrijfsleven. In de tweede tender zijn in totaal 51 aanvragen ingediend en is een subsidiebedrag van 52,5 miljoen euro gevraagd. De totale R&D-investering van de achttien gehonoreerde projecten bedraagt meer dan 50 miljoen euro. Ook voor de derde en vierde tender is telkens 25 miljoen euro subsidie beschikbaar. De hiervoor ingediende aanvragen worden momenteel beoordeeld. PLASTIMAP TIMMERT AAN DE WEG Ruim 25 jaar geleden startte Plastimap als handelsonderneming in onder meer LPhoezen. Inmiddels produceert het bedrijf een breed scala aan opslag- en presentatiesystemen, zoals ringbanden, presentatiemappen, koffertjes en stalenboeken van verschillende materialen. Sinds 1 januari van dit jaar is Maarten van der Heijden de enige eigenaar-directeur van Plastimap, met een verkooporganisatie in Hoorn en een productiebedrijf in Goirle. Dit laatste bedrijfsonderdeel is de afgelopen jaren vergaand geautomatiseerd. Zo werden recent twee productiemachines aangeschaft, een plakautomaat en een klinkautomaat. Beide nieuwe machines zijn compleet computergestuurd en zorgen voor een forse uitbreiding van de capaciteit. De machines zijn echt het neusje van de zalm, zegt Van der Heijden. Ik durf Maarten van der Heijden met een gerust hart te zeggen dat wij nu het modernste machinepark in Nederland hebben. Met de doorgevoerde automatisering en een nieuwe huisstijl wil Plastimap eerst het marktaandeel in ons land vergroten.voor de verdere toekomst zijn ook ambities om de internationale markt te betreden. N A T I O N A A L 5

6 T R E N D S Peter Paul de Vries (VEB): LIEFHEBBER VAN FINANCIËLE SOAP VEB EN AHOLD VEB-directeur Peter Paul de Vries is woordvoerder van de kleine belegger in Nederland. Hoewel het altijd beter kan, is hij niet ontevreden over de resultaten van de VEB en de code Tabaksblat. Uiteindelijk zijn schandalen als Ahold en Parmalat goed voor de beleggingswereld. Het bestuur wordt transparanter en de aandeelhouder krijgt meer te vertellen. Aandeelhoudersvergaderingen met Peter Paul de Vries verlopen anders dan vergaderingen zonder hem. Dat is de verdienste van de directeur van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB). Hij is dé tegenspeler van de president-commissarissen en de voorzitters van die vergaderingen. Zelf omschrijft hij die vergaderingen als Peter Paul de Vries (1967 Putten) werd in 1995 directeur van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB). Hij bezoekt al vijftien jaar zeer frequent aandeelhoudersvergaderingen en behartigt daar de belangen van leden. Volgend jaar hopen we de ste te begroeten. Landelijk bekend werd De Vries door de Ahold-affaire. In een spraakmakende aandeelhoudersvergadering berekende hij hoeveel topman Anders Moberg per jaar zou gaan verdienen. Zo n 10 miljoen euro, plus een riante vertrekbonus van ongeveer hetzelfde bedrag. De afloop is bekend. Nederland viel massaal over de nieuwe directievoorzitter van Ahold heen en uiteindelijk moest hij genoegen nemen met een minder riante regeling.wat mogen topmanagers en bestuursvoorzitters in zijn ogen verdienen? Zo n euro voor een midkap-bedrijf en tussen de en euro voor een bedrijf uit de AEX. Dit is inclusief de bonus. gevechten tussen David en Goliath. De kennis en de macht zitten bij de voorzitter van de vergadering. Die kan makkelijk om antwoorden heen draaien. Hij bepaalt ook de orde, welke microfoon gaat open, welke niet. In zijn eerste jaren als directeur en woordvoerder van de kleine belegger maakte hij vaak kennis met dergelijke machtsspelletjes. Zo werd hij bij Philips eens door twee bewakers tegengehouden toen hij een president-commissaris wilde vragen waarom hij het woord niet kreeg. Bij ING moest hij wachten tot alle andere vragenstellers waren geweest. En dit jaar kreeg hij te horen dat hij onfatsoenlijke vragen stelde toen hij kritiek had op het lage bod van Air France op de KLM. Maar door die spelletjes laat hij zich niet uit het veld slaan. De Vries kent de mores en zorgt er iedere keer weer voor om scherp aan het debat te verschijnen. Daar gaat veel voorbereiding aan vooraf. Ik sta wel steeds in de schijnwerpers, maar we hebben binnen de VEB de afgelopen jaren gewerkt aan een sterke staf. We volgen ondernemingen dagelijks, bestuderen de jaarverslagen - vooral de zaken die er niet in staan - en vergelijken die informatie met vorige verslagen, uitspraken en publicaties over dat bedrijf. Soms wordt dat wel eens nachtwerk. Rondetijden Erg lijkt de directeur dat niet te vinden. De aandelenwereld is helemaal de zijne. Ik ben nu eenmaal een informatiefreak. Zelfs op vakantie neem ik prospectussen en jaarverslagen mee en als er een beurs in de buurt is, dan mag ik graag gaan kijken. Als je iets heel leuk vindt dan kost het gewoon minder moeite. Dat geldt voor cijfers en economie. Als kind hield ik al lijstjes bij met rondetijden van schaatswedstrijden. Beleggen kreeg daarna zijn interesse.toen hij in 1985 in Rotterdam ging studeren, bekeek hij al bij de toenmalige Amrobank aan de Coolsingel de koersentelex. Ondanks de jarenlange ervaring leert De Vries nog steeds in de beurswereld. Het is een goede financiële soap. Belangrijk nieuws en drama s wisselen elkaar af. De laatste jaren ben ik tot het inzicht gekomen dat de topmannen veel belangrijker worden. Sinds Ad Scheepbouwer bijvoorbeeld de baas is geworden bij KPN, is de schuld drastisch gereduceerd. De kwaliteit van de topman bepaalt heel veel. Daarom raadt De Vries aandeelhouders ook aan om vergaderingen te bezoeken. Je goed informeren is gewoon ontzettend belangrijk. Bedrijven willen nog wel eens neerkijken op oude beleggers die weer eens komen kijken, maar daar moeten die mensen zich niks van aantrekken. Als je goed geïnformeerd bent, je een beeld vormt van het bestuur, neem je betere beslissingen en kun je risico s slimmer inschatten. Dan is beleggen ook minder eng. Het is net als met een autocoureur. Als je weet hoe je een wagen met 300 kilometer per uur in bedwang kunt houden, is die snelheid minder gevaarlijk. Tabaksblat Ook buiten de VEB en de aandeelhoudersvergaderingen profileert De Vries zich. Zo is hij lid van de commissie Tabaksblat. In december 2003 presenteerde die commissie een pakket beginselen van deugdelijk ondernemingsbestuur en best-practice-bepalingen. Zo horen certificaathouders stemrecht te krijgen en aandeelhouders meer mogelijkheden om bestuurders te benoemen of weg te sturen. Aanvankelijk was de kritiek op de aanbevelingen van de commissie Tabaksblat niet van de lucht, maar De Vries be- 6 B U S I N E S S

7 T R E N D S De Vries in algemene zin goed gewerkt. Volgend jaar moet de code intensiever worden gevolgd. De VEB heeft ondertussen zo veel vertrouwen in Morris Tabaksblat, dat hij dit jaar is onderscheiden door de vereniging. Op de jaarlijkse Dag van het Aandeel ontving hij het Blauwe Bord, een prijs die wordt uitgereikt aan ALS JE IETS HEEL LEUK VINDT DAN K OST HET GEWOON MINDER MOEITE iemand die zich op bijzondere wijze heeft ingezet voor het belang van beleggers. Volgens de VEB kan de Code Tabaksblat zich meten met de Britse corporate governance code en gaan de Nederlandse gedragsregels verder dan de Belgische en de Duitse. Peter Paul de Vries: Ik ben nu eenmaal een informatiefreak. speurt een ommezwaai. Het is ondernemers inmiddels duidelijk dat ze zelf medeschuldig zijn aan het beeld dat van hen bestaat. Ze zien in dat ze zelf ook een stap moeten zetten om het vertrouwen terug te krijgen.wat dat betreft heeft de Ahold-affaire ons eigenlijk geholpen. Toen werd ineens duidelijk dat er maatregelen moesten worden genomen. Het afgelopen jaar heeft de code volgens Transparanter Gedurende zijn directeurschap wil De Vries nog zeker twee zaken geregeld zien. De gecertificeerde aandelen, waarmee bedrijven zich kunnen beschermen tegen vijandelijke overnames, moeten worden afgeschaft en de constructie dat commissarissen door hun collega-commissarissen worden benoemd in plaats van de aandeelhouders moet afgeschaft worden. In de commissie Tabaksblat mocht dit niet besproken worden, maar ik houd vol. Aandeelhouders moeten een belangrijkere stem krijgen. De Ahold- en Shellaffaires leren ons dat de bedrijfsvoering en de beslissingen transparanter moeten worden, zodat aandeelhouders meer tegenwicht kunnen bieden. Op die manier zal slecht management eerder aangepakt kunnen worden. Bij Wessanen heeft de VEB destijds tien jaar lang geroepen dat het beleid niet deugde, maar er gebeurde niks. Ingrijpen kan nu sneller plaatsvinden. Uiteindelijk hebben schandalen zoals Ahold of Parmalat een positief effect op de bedrijfsvoering.al blijft het natuurlijk vervelend voor de mensen die er werken en de aandeelhouders. Tekst: RUUD POELS N A T I O N A A L 7

8 PINC is a conference you will never, never, neverforget! PINC brings together speakers and performers from every imaginable discipline. They have one thing in common: creativity and inspiration. PINC is meant for leaders, strategists, communication specialists, polymaths, designers and creative directors, experts on education, economists, in fact, for anyone who is interested in stimulating their mind, heart or brain. Everybody needs to be inspired and that is the one and only reason why PINC was created. Peter van Lindonk, Director Preliminary List of Confirmed and Invited( ) Speakers PINC.6 Architects PEOPLE.IDEAS.NATURE.CREATIVITY PINC.6 Stuart Allan Cartographer Nat Benjamin Wooden Boat Builder Tim Birkhead Evolutionary Scientist, Author of Promiscuity and The Red Canary David Bittner Biologist and Attendant of the Kodiak Bears (Alaska) Donna Brazile Chair of the Democratic National Comittee s Voting Rights Institute Sonia Calvari Volcano Expert Geert Chatrou World Champion Whistling Roxanne Coady CEO R.J. Julia Booksellers Doug Ducey President & CEO Cold Stone Creamery Chuck Guerra Aircraft Storage Supervisor Herzog & de Meuron Reto Schneider Science Journalist and Author Pieter Seuren Theoretical Linguist Donna Shirley Director Science Fiction Museum Etc., etc., etc. TUESDAY 24 MAY a.m. until 9.00 p.m. Hotel Figi / Het Rond 2 / 3701 HS Zeist PINC Conferences bv Hazeslinger AT Breukelen Phone (0346) Fax (0346) pinc@pinc.nl Registration: The PINC.6 Conference is enthusiastically supported by these golden sponsors.

9 L I T E R A T U U R GIDS VOOR PERSOONLIJK ONDERNEMEN EN INNOVATIE DOOR THOMAS THIJSSEN Lange tijd was ondernemerschap voor velen een abstract begrip. Steeds meer mensen echter ontdekken dat het zeker niet alleen is weggelegd voor de happy few.volgens Thomas Thijssen kan ondernemerschap op een aantal verschillende niveaus worden beschreven: het individu (de ondernemer), de organisatie (de onderneming) en de maatschappij (de ondernemende maatschappij). In zijn boek Gids voor persoonlijk ondernemen en innovatie legt hij het accent op het individu. Thijssen wil de lezer duidelijk maken, hoe iedereen zijn of haar ondernemende talent kan herkennen en in de praktijk kan leren toepassen. Persoonlijk ondernemen is volgens Thijssen mogelijk in alle stadia van het leven: als student, als medewerker, als manager en als zelfstandig ondernemer, maar ook tijdens de zogenaamde derde levensfase, als het werkzame leven beëindigd is. 192 pagina s, ISBN Prijs 19,95. Scriptum, Schiedam. DE LOGICA VAN DE MACHT DOOR MAUK MULDER Iedereen heeft met macht te maken. Elke dag weer oefenen miljarden mensen macht uit of ondergaan deze. Aan het begrip kleeft vaak een negatieve betekenis, want macht is een van de krachtigste oorzaken van teleurstelling, leed en een geblokkeerde menselijke ontplooiing.toch is macht een onontkoombaar bestanddeel van ons leven; het is zowel noodzakelijk als nuttig. Machtsverschillen komen overal in de maatschappij voor: tussen sterkeren en zwakkeren, tussen ouderen en jongeren, mannen en vrouwen, autochtonen en allochtonen, maar ook binnen die groeperingen onderling. De logica van de macht wil het inzicht in macht verbreden en verdiepen en wil mensen helpen met het hanteren ervan. Mauk Mulder analyseert in zijn boek een groot aantal observaties. Hierdoor is de lezer zowel in staat om machtsgedrag en machtsdrijfveren bij anderen te herkennen, als om deze beweegredenen bij zichzelf te erkennen. 212 pagina s, ISBN Prijs 24,95. Scriptum, Schiedam. ONTDEK JE CREATIVITEIT DOOR GUY CLAXTON EN BILL LUCAS Anno 2004 is onze wereld continu in beweging; nieuwe ontwikkelingen volgen elkaar in hoog tempo op. De vraag hoe het mogelijk is om in al deze hectiek toch succesvol te zijn, houdt tal van mensen bezig. Volgens Guy Claxton en Bill Lucas biedt creativiteit hiertoe de sleutel. De vraag is vervolgens echter, of iedereen in voldoende mate creatief is. Het lijkt er in de praktijk vaak op dat sommige mensen goede ideeën uit hun mouw schudden, terwijl anderen met de beste wil van de wereld niet op een originele gedachte te betrappen zijn. In het boek Ontdek je creativiteit laten Claxton en Lucas echter zien, dat iedereen creatief kan denken en daardoor beter en flexibeler kan omgaan met veranderingen.volgens de twee auteurs is creativiteit een keuze.we kunnen immers met een open en avontuurlijke instelling op uitdagingen en veranderingen reageren, maar ook proberen om alles wat nieuw is in te passen in onze oude, vertrouwde gewoonten. Ontdek je creativiteit toont hoe we kunnen ontsnappen aan dergelijke vastgeroeste denkgewoonten.via oefeningen en voorbeelden willen de auteurs duidelijk maken, hoe we onzekerheid kunnen leren waarderen. Door gebruik te maken van vage noties, verbeelding en humor, kan iedereen creativiteit ontplooien en gebruiken. Ontdek je creativiteit maakt deel uit van een reeks vertalingen van BBC Books, de serie Element Essentials. Deze boeken zijn bedoeld voor mensen die hun persoonlijke vaardigheden willen ontwikkelen. 256 pagina s, ISBN X. Prijs 19,-. Thema Element, Zaltbommel. ZELFVERTROUWEN DOOR MATTHEW MCKAY EN PATRICK FANNING Niet voor iedereen is het vanzelfsprekend om te zeggen wat je denkt en voelt.veel mensen vinden het moeilijk om voor zichzelf op te komen en kampen met een gebrek aan zelfvertrouwen. Matthew McKay en Patrick Fanning, twee vooraanstaande Amerikaanse deskundigen, maken in het boek Zelfvertrouwen duidelijk, hoe mensen hun gevoel voor eigenwaarde kunnen vergroten. Stapsgewijs zetten ze uiteen hoe voldoende zelfvertrouwen kan worden opgebouwd en behouden. Aan de hand van voorbeelden en oefeningen vertellen Mc- Kay en Fanning hoe iemand angsten en negatieve gedachten over zichzelf in kaart kan brengen. Met behulp van cognitieve technieken leert de lezer vervolgens, hoe hij of zij de pathologische criticus - de stem in iemands hoofd die alles wat je doet bagatelliseert en becommentarieert - van repliek kan dienen. Ook geven de auteurs aan hoe je in plaats daarvan nieuwe, meer objectieve positieve oordelen over jezelf kunt creëren, die het zelfvertrouwen bevorderen in plaats van ondermijnen.van de oorspronkelijke, Engelstalige editie van Zelfvertrouwen zijn inmiddels al meer dan exemplaren verkocht. 223 pagina s, ISBN Prijs 19,50. Thema Element, Zaltbommel. N A T I O N A A L 9

10 P R O F I E L Peter R. de Vries nuanceert zijn succes IK BEN NIET BETER DAN DE GEMIDDELDE BAJESKLANT 10 B U S I N E S S

11 P R O F I E L Hij is misdaadjournalist. En niet de eerste de beste; Peter R. de Vries is een begrip in Nederland. In de afgelopen jaren wist hij tal van complexe zaken op onnavolgbare wijze op te lossen. Het maakte hem populair, vermogend en onafhankelijk. Niets lijkt een succesvol vervolg van zijn carrière, nu als politicus, in de weg te staan. Toch twijfelt de journalist sterk: Het afbreukrisico is groot. Dat hij zou uitgroeien tot de meest prominente misdaadjournalist van Nederland, lijkt allesbehalve een logische optelsom van strategische zetten. Natuurlijk, ook Peter R. de Vries las als kleine jongen Pietje Bell en Dik Trom, maar een carrière in de misdaad was niet het eerste waaraan hij op jonge leeftijd dacht. Het juiste gevoel ontwikkelde De Vries bij de Telegraaf. Daar maakte hij reportages over van alles en nog wat, dus ook over misdaad. Omdat hij gaandeweg steeds meer van dit soort zaken op zijn bureau kreeg, ontwikkelde zich een oprechte belangstelling bij de geboren en getogen Aalsmeerder. Een interesse die al snel verder ging dan primaire behoeften als spanning en sensatie. Over misdaad schrijven is vooral bezig zijn met de afgrond van het leven. Daarbij weet je nooit hoe steil en hoe diep die afgrond is. Dat maakt het verrassend en boeiend. Nadat De Vries in de jaren tachtig voor de Telegraaf een aantal geruchtmakende reportages had gemaakt, onder andere over de escapades van Heer Olivier en de Caransa-ontvoering, nam hij in 87 ontslag en verhuisde naar het weekblad Aktueel. Daar transformeerde hij als hoofdredacteur het blad tot een misdaadmagazine. Sinds 1991 is De Vries zelfstandig misdaadjournalist, maakt tv-programma s en schrijft boeken en columns. Ombudsman Ruim 25 jaar houdt De Vries zich inmiddels bezig met misdaad. Er is in die jaren veel veranderd. Ook als het gaat om zijn rol. Vroeger was ik uitsluitend de journalist. Tegenwoordig ziet menigeen mij ook als een ombudsman in misdaad, iemand die over recht en onrecht gaat. De voor de hand liggende vergelijking met het programma Breekijzer van collega Pieter Storms gaat hem echter te ver. Wij houden ons met fundamentelere zaken bezig; het gaat vaak over leven en dood. Bovendien is onze benadering anders, meer serieus. Het is Peter R. de Vries ten voeten uit. Natuurlijk is ook hij niet vies van een onthullende primeur en van een vette kop in de ochtendbladen. Maar het is toch vooral de psychologie in de misdaad die hem het meest boeit. Wat brengt een mens er toe een ander te vermoorden? Wat gaat er in hem om? Waarom maakt iemand bepaalde keuzes? De antwoorden op deze vragen brengen mij meestal dichtbij de oplossing van een zaak. Daarnaast bewandelt hij paden die anderen doorgaans onbetreden laten. Door te praten met daders, maar ook met IK HEB TOCH NIETS OVER HET HOOFD GEZIEN? slachtoffers, met nabestaanden, advocaten en onderzoekers, verkrijgt hij, in tegenstelling tot de politie, wèl het juiste inzicht om complexe zaken op te helderen. Ik ga verder dan anderen, zowel in tijd als intensiteit. Bovendien is mijn ervaring een nadrukkelijk pré; hoeveel mensen houden zich al 25 jaar bezig met misdaad? De Vries heeft in deze periode honderden mensen de gevangenis in zien gaan en er ook weer uit zien komen. Vervolgens neem ik dan contact met hen op en vertellen ze mij verhalen die ik anders nooit te weten zou zijn gekomen. Platzak Mede door zijn ervaring ziet hij in bepaalde vormen van misdaad almaar dezelfde patronen opduiken. Het is geen wet van meden en perzen dat een slechte jeugd automatisch leidt tot een criminele toekomst, maar de ervaring leert wel dat de meeste bajesklanten tijdens hun jeugd een chronisch gebrek aan liefde en aandacht hebben gehad. Los hiervan gelooft de misdaadjournalist sowieso niet in de goedheid van de mens. Ook niet van Peter R. de Vries? Nee, ik ben niet anders dan de gemiddelde bajesklant. Alle eigenschappen van hen zijn ook in mij vertegenwoordigd. Dat ik echter niet achter tralies zit, is het gevolg van een aantal sociale factoren en van mijn bevoorrechte positie. Ik verdien goed, dus hoef ik nooit een bakker te beroven. Maar als ik platzak zou zijn, dan zou òòk ik een brood stelen. Dat de meeste misdaden tegenwoordig het niveau van het beroven van de bakker zijn ontstegen, realiseert De Vries zich als geen ander. De recente moord op Theo van Gogh lijkt het zoveelste bewijs voor de stelling dat de maatschappij verhardt; dat we als samenleving de keuze hebben gemaakt voor fysiek geweld, in plaats van discussie. Ik bestrijd dat. Deze vorm van criminaliteit is niet van de laatste jaren. Twintig jaar geleden werd Alfred Heineken al ontvoerd. Ik geloof niet zo in een toename van extreem geweld. Het heeft nu meer de aandacht van de media, daardoor escaleert het. Peter R. de Vries doet aan deze hetze niet mee. Ik besteed mijn aandacht liever aan zaken waar niemand zich druk om maakt, zoals begin dit jaar de onopgeloste moord op het Baarnse echtpaar Muller. Witte boorden Waar zijn populaire programma echter wel aan voorbij gaat, zijn de talrijke vormen van witte boordencriminaliteit. Een bewuste keuze? We doen er wel aan, maar inderdaad summier. Het is te technisch, te complex. Je moet je realiseren dat de gemiddelde tv-kijker niet eens weet wat BTW is. Bovendien zijn zaken als een belastingcarrousel of een postbusfirma lastig te visualiseren. Toch is de programmamaker van mening dat de werkelijke misdadigers zich tussen de witte boorden bevinden. In termen van actieve criminele netwerken, maar ook als het gaat om de kapitalisatie van belastingfraude, BTWontduiking en witwasserij. Met dit bedrag zouden alle problemen in de wereld in één klap verdwenen zijn. Dat juist ondernemers zich schuldig maken aan dit soort praktijken, verbaast De Vries nauwelijks. Een vuilnisman heeft weinig baat bij duistere belasting- N A T I O N A A L 11

12 P R O F I E L praktijken, een multinational met buitenlandse vestigingen des te meer. Dat GA IN DE POLITIEK, ONZE STEM HEB JE deze vorm van criminaliteit anno 2004 welig tiert, staat voor hem als een paal boven water. Als ik verlegen zou zitten wige hebzucht van de mens die hem onbetrouwbaar maakt. Bovendien loont het de moeite. Ook bij de politie ontbreekt het namelijk aan voldoende kennis. Zij rollen liever een drugsbende op, dan in de slag te gaan met een schaduwadministratie of een ongeoorloofde kartelafspraak. Politiek De gemakzucht van politie en justitie blijft De Vries, ook na 25 jaar, een doorn in het oog. Dat hij er wèl in om werk, graaf ik vanmiddag nog tien zaken op. Dat is slechts een kwestie van een schop pakken. Het is de eeumening. Dat is aangenaam. De andere kant van de medaille is echter dat ik nergens meer ongestoord mijn kop kan laten zien, zonder dat mensen meteen onrustig worden. Zoals laatst, toen ik om de tijd te doden zomaar even een rechtszaal inliep. Iedereen keek plots verschrikt op. Ik keek naar de rechter en hoorde hem denken: Ik heb toch niets over het hoofd gezien?. Het klinkt vreemd, maar als misdaadjournalist werkt zijn populariteit ook tegen hem.toch maakt De Vries vooralsnog geen aanstalten de commerciële omroepen vaarwel te zeggen. Ik heb bij SBS6 nog een contract voor anderhalf jaar. Dat zit ik uit. En daarna? Misschien een boek, misschien teken ik bij of ga ik de politiek in. Deze laatste optie lijkt overigens IK GA VERDER DAN ANDEREN Peter R. de Vries: Ik geloof niet zo in een toename van extreem geweld. Het heeft nu meer de aandacht van de media, daardoor escaleert het. slaagt moordzaken op te lossen, maakt hem geliefd. Mijn succes zorgt nu voor respect en interesse voor mijn met de dag serieuzer te worden.vooral in de eerste dagen en weken na de moord op Van Gogh (en twee jaar geleden, na de moord op Pim Fortuyn) ontving De Vries honderden s, allemaal met dezelfde strekking: Ga in de politiek, onze stem heb je. Volgens de 48-jarige is het zijn onafhankelijke opstelling ten opzicht van Den Haag en zijn oprechtheid, die hem bij deze mensen zo geliefd maakt. Plus het feit dat veiligheid voor veel mensen een hot item is. Op die hype lift ik mee, dat realiseer ik mij. Wat hij zich ook realiseert, is dat wat moet veranderen in Nederland. Maar in tegenstelling tot wat de politiek doet - de rode draad behouden en de marges veranderen - wil ik juist deze marges handhaven en de rode draad verleggen. Stoere taal, dat zeker. Maar wanneer kiest de tv-personality van 2003 definitief voor de politiek? Ik twijfel; het afbreukrisico is groot. Recente voorbeelden te over. En ik voel er weinig voor mijn journalistieke carrière in de waagschaal te stellen. Tekst: MART RIENSTRA 12 B U S I N E S S

13 BUSINESS NATIONAAL Met haar regionale focus staat BUSINESS dicht bij de beslissers in het Nederlandse bedrijfsleven; er is sprake van een hoge zakelijke en emotionele betrokkenheid tussen lezer en tijdschrift. Door de integratie van zowel regionale als landelijke informatie kent BUSINESS een unieke mediaformule. Zo bieden de regionale BUSINESS uitgaven adverteerders een uitgelezen mogelijkheid voor landelijke exposure. Het hart van elke editie bestaat uit een katern dat op nationaal niveau verslag doet van economische ontwikkelingen, ondernemerschap en management. Naast een deels thematische invulling geven diepte-interviews een andere, vaak verrassende kijk op de drijfveren van ondernemers, politici en bestuurders. Dé ideale combinatie: landelijk adverteren met regionale impact! BUSINESS uitgaven verschijnen onder meer in de gehele Randstad (Amsterdam, Haarlem, Leiden, Den Haag, Zoetermeer, Delft, Rotterdam, Amersfoort, Hilversum, Dordrecht, Gorinchem, Utrecht), West-Brabant (Breda, Roosendaal, Bergen op Zoom), Midden-Brabant (Tilburg, Waalwijk), Rivierenland (Tiel), Nijmegen, Arnhem, Ede, Veenendaal, Wageningen, Apeldoorn, Deventer, Zutphen, alsmede de provincies Zeeland, Overijssel en Flevoland. Kortom, u bereikt het economische hart van Nederland met BUSINESS Nationaal. Neem contact op met één van de regionale Business Publishers voor meer informatie, of kijk op onze website: Zelf uitgever worden? Dat kan. Als u de drive hebt om als zelfstandig ondernemer in uw eigen regio een business-tobusiness tijdschrift uit te geven volgens een voor Nederland unieke formule, dan heeft u nog kansen in de regio s Noord-Holland, Groningen, Friesland, Drenthe. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Kees van t Zelfde, Postbus 4137, 2980 GC Ridderkerk; telefoon of bpr@rijnmondbusiness.nl

14 P L A T F O R M Vakbeurs biedt inzicht in theorie en praktijk NADRUK OP INHOUD TIJDENS ARBO 2005 ARBO 2005, de vakbeurs voor veiligheid, gezondheid en ergonomie op het werk, vindt op 19 en 20 januari plaats in Amsterdam RAI. Naast de producten en diensten van de exposanten vinden bezoekers er een groot aantal congressen, seminars en spreekuren. ARBO 2005 wordt georganiseerd in samenwerking met een aantal branchepartijen. Zo maakt de beurs gebruik van de expertise van TNO Arbeid, de AVAG, de NVVK, Modint en Vifkantec. ARBO 2005 vindt plaats in de Hollandhal van Amsterdam RAI Data en openingstijden: woensdag 19 januari uur donderdag 20 januari uur Voor meer informatie en een deelnemerslijst: ARBO heeft sinds de vorige editie een jaarlijkse frequentie. Aangezien een groot aantal exposanten graag een kortere beurs wilde, is de duur van het evenement met ingang van 2005 teruggebracht van drie naar twee dagen. Door extra marketinginspanningen verwacht de organisatie echter dat het aantal bezoekers op peil blijft. De vorige editie van ARBO trok bijna geïnteresseerden, die samen meer dan bedrijven vertegenwoordigden. 84% van hen was betrokken bij de aanschaf van nieuwe producten of diensten, terwijl een kwart van alle bezoekers naar de beurs kwam in verband met concrete aankoopplannen. Congres Ook in 2005 biedt ARBO weer veel theoretische en praktische informatie. Exposanten geven productdemonstraties in hun stands en in de zogenaamde Demonstration Area. Het ARBO-theater op de beursvloer geeft inzicht in best practises op het gebied van ergonomie en arbodienstverlening. Verder organiseert uitgeverij Kerckebosch het traditionele Multidisciplinair Congres voor de arboprofessional, dit keer onder de nieuwe naam Arbowereld In samenwerking met beroepsverenigingen worden in een aantal dagdelen uiteenlopende onderwerpen behandeld op het gebied van veiligheidskunde, A+O en arbeidshygiëne. Zo is onder meer aandacht voor integrale bedrijfskundige zorg, ergonomie en bedrijfsmaatschappelijk werk. FAQ Plaza Op ARBO 2005 wordt een nieuw initiatief geïntroduceerd: FAQ Plaza. Hier kunnen bezoekers in contact komen met beroepsverenigingen en andere organisaties op het gebied van certificatie, wet- en regelgeving. Deze organisaties beantwoorden niet alleen zelf zogenaamde frequently asked questions, maar stellen ook experts ter beschikking die tijdens spreekuren ingaan op specifieke vragen van bezoekers. Reed Business Information organiseert een aantal praktijkseminars, waar arbocoördinatoren, P&O-ers en adviseurs geïnformeerd worden over de invulling van bestaande regelgeving in de dagelijkse praktijk. Aan bod komen aspecten als gezondheidsbevordering, bedrijfshulpverlening, alsmede beroepsziekten en veiligheidsrisico s. Tijdens ARBO 2005 wordt voor de tweede maal de ARBO Innovation Award uitgereikt. Deze prijs is een onderscheiding voor opvallende innovatieve producten, diensten of concepten voor de branche. Personeel en Organisatie Evenals voorgaande jaren wordt ARBO tegelijkertijd georganiseerd met de beurs Personeel en Organisatie, die eveneens tot twee dagen is teruggebracht. Personeel en Organisatie richt zich op professionals in de HR-branche en vindt in 2005 voor de zesde maal plaats. De beurs biedt een overzicht van producten, diensten en ontwikkelingen op het gebied van HR. Er is onder meer aandacht voor reïntegratie en verzuimpreventie, arbeidsvoorwaarden en personeelsinformatiesystemen. Ook zaken als werving en selectie, bedrijfsopleidingen en consultancy komen aan bod. Tekst: BART VAN WIJNEN Fotografie: NFP PHOTOGRAPHY 14 B U S I N E S S

15 Z A K E N A U T O SEAT TOLEDO MERCEDES A-KLASSE De nieuwe A-klasse van Mercedes markeert de stap naar volwassenheid van deze compacte auto. Voortaan kan worden gekozen voor een drie- en vijfdeurs, die exact even groot zijn en veel meer binnenruimte bieden dan het vorige model. De auto is breder geworden, maar heeft een uitstraling die vertrouwd overkomt. Bij de inrichting valt het gebruik van hoogwaardige materialen op die de echte Mercedes-identiteit benadrukken. Alle motoren zijn onder de loep genomen. De benzinestokers hebben stuk voor stuk meer vermogen gekregen, terwijl voortaan één 2 liter common rail diesel beschikbaar is in drie vermogensvarianten. Ook op de weg gedraagt de A- klasse zich veel volwassener, met name door de grotere spoorbreedte en het lagere zwaartepunt. Soms maken autofabrikanten het zichzelf erg gemakkelijk. Het uitwisselen van bodemgroepen en aandrijflijnen is natuurlijk bekend, maar in het geval van de nieuwe (derde generatie) Seat Toledo hebben we te maken met een auto die tot en met de achterwielen gelijk is aan de recent gelanceerde Altea midi-mpv. Door de achterkant wat te verlengen biedt de Toledo 90 liter bagageruimte meer, terwijl verder het leveringsprogramma zowel wat betreft motoren als uitrustingsniveaus volledig gelijk loopt. De achterkant kenmerkt zich door een panoramische ruit en een kort kontje, waarmee de extra liters worden verkregen.wat rijden betreft is de Toledo een prima auto met een goed onderstel en uitgebreide keuze aan levendige motoren. Maar een meerprijs van euro voor 90 luttele liters is toch wel erg veel. CADILLAC SRX DOET NAAM EER AAN De moderne SUV is in Amerika bedacht en dat betekent dat de Amerikaanse merken de door anderen gevolgde trend niet naast zich neer kunnen leggen. Een optimaal Amerikaanse SUV is de nieuwe Cadillac SRX, een auto die net de vijf meter lengte niet haalt en wordt voorzien van alle denkbare luxe. Als premiummerk van General Motors betreedt Cadillac relatief laat de SUV-arena. De fors bemeten auto met vijf tot zeven zitplaatsen is vormgegeven volgens de laatste Cadillac-inzichten, met strakke lijnen en hoog doorgetrokken koplampen. De koper kan kiezen uit twee motorvarianten, de 3,6 liter V6 en de nog beter passende 4,6 liter V8. De SRX weegt meer dan kg, waarmee de 325 pk sterke V8 weinig moeite heeft. In 7,4 seconden staat de 100 km/u al op de teller en een top van 225 km/u vormt geen probleem. Reken daarbij overigens wel op een hoog brandstofverbruik van net onder de 1 op 7. De V8 doet opvallend fluisterstil zijn werk. De motor is gekoppeld aan een fijn schakelende vijftraps automaat en heeft een onderstelafstemming die redelijk op de Europese smaak is afgestemd. Alleen bij fors remmen duikt de carrosserie naar voren. Derde zitrij Wie voor de V8 kiest, krijgt standaard de meest complete uitrustingsvariant met lederen bekleding, een Bose audio-installatie, elektrische stoelen en spiegels met geheugenstand en stoelverwarming. Normaal levert Cadillac de SRX als vijfzitter met een neerklapbare achterbank. Tegen meerprijs is een derde zitrij mogelijk, die met een druk op de knop volledig elektrisch wordt weggeklapt. Het bagagevolume varieert zo van 238 tot liter. De V6 Elegance kost euro, terwijl voor de V euro moet worden afgerekend. Tekst en fotografie: T ONY VOS N A T I O N A A L 1 5

16 Uw relatiegeschenk in Italiaanse sfeer? Crivino Vini d Italia regelt het voor u (ook uw gepersonaliseerde wenskaarten) Surf naar bel of fax