De casus is bedoeld voor medisch studenten in de doctoraalfase van de opleiding.
|
|
- Regina van Doorn
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Casus 25L Fase A Titel Wat zegt u? Onderwerp Lawaai slechthorendheid Technisch verantwoordelijke Drs. E.M. Schoonderwaldt Opleidingsniveau studenten De casus is bedoeld voor medisch studenten in de doctoraalfase van de opleiding. Inzet in het onderwijs De casus wordt ingezet tijdens het blok- of lijnonderwijs waarin klinisch redeneren wordt onderwezen. De casus is met name bedoeld voor het onderwijs in het blok waarin KNOheelkunde is opgenomen. Literatuur Huizing E.H. (red.) Leerboek keel-, neus- en oorheelkunde. Bohn Stafleu Van Lochem, Farmocotherapeutisch Kompas Diagnostisch Kompas Multimedia materiaal Voor beeldmateriaal (o.a. röntgenfoto s) kan een beroep worden gedaan op materiaal van docenten en van de afdeling KNO het van het LUMC. Mogelijk wordt er nog een aparte fotosessie gepland met een patiënt voor fotomateriaal t.b.v. lichamelijk onderzoek. Introductie U bent KNO-arts. Mevrouw Donkersloot, 48 jaar oud, bezoekt uw spreekuur omdat haar man erover klaagt dat zij slecht hoort. Zelf vindt zij ook wel dat ze de laatste tijd slechter hoort. Aanvang casus 15 juni 2004 om uur. Anamnese Hoofdklacht Patiënt vindt dat zij de laatste tijd slechter hoort. Haar echtgenoot klaagt er ook over. Duur klachten De laatste tijd begint vooral mijn man er over te klagen. Ik denk dat het al zo n jaar aan de gang is. Commentaar: De duur van de klachten (acuut of chronisch) is belangrijk voor een goede beoordeling van het ziektebeeld. Beloop klachten De slechthorendheid wordt geleidelijk aan erger.
2 Commentaar: Uiteraard moet u de etiologie en het beloop van de klacht(en) uitvragen. Locatie slechthorendheid (uni- of bilateraal) Ik heb het idee dat mijn rechter oor het slechtste is. Commentaar: U zult moeten weten of de aandoening uni- of bilateraal is. Hoe gehoorverlies bemerkt? Het telefoneren gaat steeds moeilijker en in gezelschap en tijdens mijn werk hoor ik soms maar de helft. Commentaar: Uiteraard moet u de etiologie en het beloop van de klacht(en) uitvragen. Gehoor tijdens lawaai Tijdens lawaai hoor ik erg slecht, met name gesprekken zijn slecht te verstaan. Dat merk ik vooral tijdens mijn werk en bijvoorbeeld als er visite is, maar volgens mijn man hoor ik ook als we met z n tweeën zijn niet goed. Commentaar: Bij perceptief gehoorsverlies is het spraakverstaan in lawaai vaak slecht. Oorpijn Ik heb geen last van oorpijn gehad. Commentaar: Pijn wijst op een acuut gebeuren, zoals een otitis. Oorsuizen Ja, ik heb last van een hoge fluittoon in mijn rechter oor. Commentaar: Oorsuizen zonder pulserend karakter komt vaak voor in combinatie met gehoorverlies. Dit gehoorverlies is dan meestal van perceptieve aard (zenuw- of zintuigslechthorendheid). Duizeligheid Geen klachten. Commentaar: Patiënt klaagt alleen over slechthorendheid. Indien men vermoedt dat het om een perceptief gehoorverlies gaat, dient men ook de vestibulaire fucties verder uit te vragen, omdat deze bij bepaalde oorzaken gecombineerd kunnen voorkomen. Hoesten Geen klachten van hoesten. Commentaar: Prikkeling van de bovenste luchtwegen kan wel eens oorpijn geven, maar geen slechthorendheid. Snuiten Patiënte zegt dat ze zelden hoeft te snuiten. Commentaar: Er zijn geen klachten van verkoudheid of neusverstopping. Je verwacht dan ook geen positief antwoord op deze vraag. Sputum opgeven Geen klachten van sputum opgeven. Commentaar: Er zijn geen hoestklachten! Productieve hoest wijst op een productief proces in de lagere luchtwegen zoals voorkomt bij bronchiectasiëen, of een purulente bronchitis. Niet-productieve hoest moet doen denken aan irritatie en slijmvliesprikkeling. Verkouden Ik ben vrijwel nooit verkouden. Momenteel heb ik ook geen last van verkoudheid.
3 Commentaar: Slechthorendheid kan een gevolg zijn van een dysfunctie van de tuba Eustachii bij verkoudheid, maar dan is er vaker sprake van een (sub)acuut ontstaan van de gehoorklachten. Bij uw patiënt is er sprake van een langzame verergering. Keelpijn Ik heb geen klachten van een pijnlijke keel. Commentaar: Keelpijn komt voor bij een (chronische) laryngo-faringitis of een ulcererend proces in de farynx of supraglottis. Heesheid Patiënt vertelt dat zij nooit last van langdurige heesheid gehad heeft. Commentaar: Een combinatie van slechthorendheid en heesheid treden eigenlijk alleen tegelijk op bij zeer uitgebreide intracraniële afwijkingen, waarbij meerdere hersenzenuwen betrokken zijn. Dat is zeer zeldzaam. Hoofdpijn Geen klachten van frequente hoofdpijn. Commentaar: De locatie van hoofdpijn is vaak afhankelijk van de oorzaak. Voorgeschiedenis Als kind wel eens een ongecompliceerde middenoorontsteking gehad. Verder blanco voorgeschiedenis. Commentaar: Patiënt hoort slecht, dus het is goed om na te vragen of er (frequente) oorproblemen in het verleden zijn geweest. Allergie Voor zover patiënt weet is ze nergens overgevoelig voor. Ook niet voor medicijnen of bruine pleisters. Commentaar: Bij een allergische constitutie is de gevoeligheid voor het oplopen van een bovenste luchtweginfectie verhoogd. Medicatie Patiënt gebruikt de pil en verder af en toe een paracetamolletje bij hoofdpijn. Verder geen medicatie op voorschrift van een arts. Commentaar: In geval van slechthorendheid is het goed om naar medicijngebruik te vragen. Sommige medicijnen zijn ototoxisch, bijv. diuretica, aminoglycosiden en salicylaten. Beroep/hobby s Patiënt is werkzaam als serveerster in een karaoke-bar In haar vrije tijd is ze zangeres in een popgroep. Commentaar: Bepaalde beroepen of hobby s kunnen gehoorbeschadigend zijn bijv. muziek. Lawaai geeft perceptieve gehoorsverliezen. Roken Patiënt rookt ongeveer 3 pakjes sigaretten per week. Alcoholgebruik Af en toe een biertje of een glas wijn, maar niet dagelijks. Sociale omstandigheden Patiënt is getrouwd en heeft een dochter van 25 jaar.
4 Ziektes in de familie Mijn oma aan moeders zijde was doof op latere leeftijd. Verder komen er in de familie geen gehoorsproblemen of andere aandoeningen voor. Commentaar: Het is belangrijk om te weten of er aandoeningen in naaste familieleden van de patiënt voorkomen. Bepaalde voormen van doofheid zijn erfelijk. Echter, als doofheid congenitaal is, dan uit zich dat al op jonge leeftijd. Lichamelijk onderzoek Algemene indruk Goede gevoede vrouw. Ziet er jong uit voor haar leeftijd. Maakt geen zieke indruk. Inspectie oor uitwendig Normale oorschelp en gehoorgang beiderzijds. Commentaar: Agenesie van de oorschelp kan de oorzaak zijn van een geleidingsstoornis. Dan waren de klachten al op veel jongere leeftijd tot uiting gekomen. Inspectie hals Geen zwellingen of littekens te zien. Symmetrisch aspect. Bij slikken stijgt de larynx normaal en is de beweeglijkheid symmetrisch. Commentaar: Let bij inspectie op symmetrie en op beweeglijkheid ( voldoende stijgen ) van de larynx bij slikken. Inspectie neus Geen afwijkingen zichtbaar. Geen standsafwijkingen van de neus, ook geen afwijkingen bij aanzuigen van de neusvleugels bij inademen. Commentaar: Scheefstand van de neus kan inwendige obstructie geven. Inspectie mond en keelholte Goed gesaneerd gebit. Tonsillen niet vergroot. Slijmvliezen rustig. Commentaar. Afwijkingen in de nasopharynx kunnen leiden tot disfunctie van de buis van Eustachius, met geleidingsverlies van het gehoor tot gevolg. Palpatie in de hals Geen lymfomen palpabel. Schildklier niet vergroot. Ook geen andere abnormale weerstanden te voelen. Commentaar: Voel naar evt. vergrote lymfeklieren en naar omvang van de schildklier. Otoscopie Normaal aspect gehoorgang beiderzijds. Geen overmatige hoeveelheid cerumen aanwezig. Geen corpora aliena. Normaal aspect trommelvliezen beiderzijds. Commentaar: Inspectie van de trommelvliezen is van belang om informatie te krijgen omtrent de gehoorgang en mogelijke afwijkingen van het trommelvlies. Rhinoscopia anterior Beiderzijds goed doorgankelijke neus. Septum mediaan. Slijmvlies niet afwijkend. Geen tekenen van obstructie. Commentaar: Gehoorverlies zonder klachten over verkoudheid of passagestoornissen in de neus geeft eigenlijk geen reden tot dit onderzoek. Het behoort echter tot het standaard onderzoek van de KNO-arts.
5 Rhinoscopia posterior Nasopharynxslijmvlies zonder afwijkingen; beide fossa van Rosenmuller zijn normaal. Commentaar: U wilt bij een mogelijk geleidingsverlies in ieder geval vaststellen of de buis van Eustachius in de nasopharynx zonder afwijkingen is. Anders zou daar de bron van het gehoorverlies kunnen liggen. Score: 2 Laryngoscopie (indirect) Normaal beweeglijke, gave stembanden. Oesophagusmond niet afwijkend. Commentaar: Dit onderzoek is alleen zinvol indien er duidelijke klachten van heesheid aanwezig zijn en heeft bij een patiënt met alleen gehoorklachten geen diagnostische waarde. Score: -2 Proef van Romberg Geen afwijkingen. Commentaar: Stoornissen in het vestibulaire systeem of tabes dorsalis kunnen leiden tot een gestoorde uitslag van deze proef. De proef wordt uitgevoerd door patiënt te vragen rustig stil te staan met met de voeten naast elkaar en de handen langs het lichaam. De test wordt eerst uitgevoerd met open ogen en vervolgens met gesloten ogen. Bij acute perifeer vestibulaire stoornissen bestaat er een valneiging naar de kant van het aangedane labyrint die sterker is met gesloten dan met open ogen. Proef van Unterberger: Patiënt draait al stappend ongeveer 20 graden naar links. (normaal 0-45 graden) Commentaar: Bij deze test laat u de patiënt op de plaats lopen door de knieën met gesloten ogen hoog op te heffen.. De test is afwijkend als patiënt na ongeveer 50 stappen meer dan 45 graden gedraaid is (naar de aangedane zijde) of meer dan 1 meter naar voren of naar achteren is verplaatst. De test toont een gangspoordeviatie aan t.g.v. een tonische vestibulaire asymmetrie. Fluisterspraak Het rechteroor lijkt minder goed te horen dan het linker oor (resp. 3 en 6 meter voor lage; 7 en 10 meter voor hoge tonen). Commentaar: Fluisterspraak geeft een globale indruk van het gehoorverlies. Bij het klassieke fluisterspraak onderzoek worden, na oppervlakkige uitademing woorden met een voornamelijk lage frequentie (bijv. boom, roer, worm) en woorden die vooral hoge frequenties bevatten (bijv. fiets, vis, aas) gefluisterd. Een normaal horende kan de laagfrequente woorden horen tot op een afstand van 6 meter en laagfrequente tot op meter. Om elk oor afzonderlijk te onderzoeken moet het andere oor worden afgedekt of gemaskeerd, bijv door een vinger in het oor heen en weer te bewegen, waardoor een maskerend geluid wordt gemaakt. Proef van Rinne Links: positief. Rechts: positief. Commentaar: Met de proef van Rinne kan men vaststellen of er een geleidingsstoornis bestaat. Bij deze proef wordt vergeleken hoe het geluid van een stemvork wordt gehoord via lucht- en beengeleiding. De steel van een aangeslagen stemvork wordt stevig op het mastoïd gedrukt. Zodra de patiënt aangeeft deze niet meer te horen worden de benen van de stemvork enkele centimeters voor het oor gehouden. Bij een normaal oor of een oor met een perceptie slechthorendheid wordt de uittrillende stemvork via luchtgeleiding langer gehoord dan via beengeleiding. Dit wordt een positieve Rinne genoemd. Bij een geleidingsslechthorendheid wordt de stemvork juist langer gehoord via de beengeleiding. Dit noemt men een negatieve Rinne. Proef van Weber Lateralisatie naar links.
6 Commentaar: Lateralisatie naar een bepaalde kant wijst op een geleidingsstoornis aan die zijde of een perceptie slechthorendheid aan de contralaterale zijde. Bij deze proef wordt een trillende stemvork in de mediaanlijn op de schedel geplaatst. Dit kan zowel boven op het hoofd als op het voorhoofd gebeuren. Men vraagt aan patiënt of deze de toon hoort in het linker oor, in het rechter oor of in het midden van het hoofd. Bij een perceptieverlies wordt het geluid in het beste oor gehoord, bij een geleidingsverlies wordt het geluid in het slechtste oor gehoord. Aanvullend onderzoek Toonaudiogram Rechts ligt de toondrempel voor de lucht- en beengeleiding op 20 db bij 1000 Hz, oplopend tot 70 db bij 6000 en 8000 Hz. De lucht- en beengeleidingscurve tonen een identiek patroon. Links geen afwijkingen. Commentaar: Middels dit onderzoek kunt u het gehoorverlies objectiveren. Bij toonaudiometrie wordt de drempel bepaald voor de frequenties 125, 250, 500, 1000, 2000, 4000 en 8000 Hz voor zowel lucht- als beengeleiding. De luchtgeleiding wordt onderzocht middels een koptelefoon; de beengeleiding middels een trilblokje dat meestal op het mastoïd wordt geplaatst. Door het gehoorverlies (in db) voor zowel lucht- als beengeleiding uit te zetten als functie van de bovengenoemde frequenties ontstaat het toonaudiogram. Wanneer de stoornis zich in het geleidingsdeel van het oor bevindt (gehoorgang, trommelvlies, gehoorbeentjes, cavum tympani) toont de luchtgeleidingscurve een verlies, terwijl de beengeleidingscurve normaal is. Bij een perceptieverlies (stoornis in cholea, n. cochlearis of centraal auditief systeem) is het verlies voor de beengeleiding gelijk aan dat van de luchtgeleiding. Of er sprake is van een cochleaire of retreocochleaire stoornis valt met toonaudiometrie niet uit te maken. Spraakaudiogram Rechts is de woordverstaanvaardigheid maximaal 60% bij 70 db en is er sprake van discriminatieverlies van 20%. Links is er een normale woordverstaanvaardigheid. Commentaar: Het vermogen om spraak te verstaan kan men onderzoeken door aan de patiënt op verschillende geluidsniveaus een lijst met woorden te laten horen en per intensiteitniveau te bepalen welk percentage van de woorden correct wordt verstaan/nagezegd. Dit percentage wordt spraakdiscriminatie of woordverstaanvaardigheid genoemd. Door deze woordverstaanvaardigheid uit te zetten als functie van de intensiteit waarop de woorden zijn aangeboden verkrijgt men een spraakaudiogram. Bij geleidingsslechthorendheid is de vorm van de curve identiek aan die van normaal horenden, maar is deze naar rechts verschoven langs de intensiteitsas. Een dergelijke curve kan ook gevonden worden bij kleine perceptieverliezen. Bij een perceptief verlies, zowel cochleair als retrocochleair, heeft de curve een kleinere helling dan de normale curve en wordt er geen discriminatie van 100% bereikt. Er is dus discriminatieverlies. Als woorden luider worden aangeboden wordt het verstaan niet beter. Hersenstamaudiometrie (BERA) Beiderzijds ongestoord. Commentaar: BERA (Brainstem Evoked Response Audiometrie) is samen met de MRI scan het meest betrouwbare onderzoek voor het aantonen van een retrocochleaire stoornis. Bij BERA worden op het hoofd elektrische potentiaalveranderingen gemeten die ontstaan door de verwerking van de stimulus in de gehoorzenuw en de auditieve banen en de kernen in de hersenstam. CT scan achterste schedelgroeve Er worden geen afwijkingen waargenomen. Geen aanwijzingen voor ontstekingsprocessen, fracturen of tumoren van het oor of elders in de achterste schedelgroeve. Commentaar: De CT scan is geïndiceerd bij chronische otitis media, congenitale afwijkingen, fracturen en tumordiagnostiek. Bij patiënt zijn er onvoldoende bevindingen bij lichamelijk
7 onderzoek om een dergelijk duur onderzoek met lange wachttijden te rechtvaardigen. Voor de diagnostiek van een acusticusneurinoom (brughoektumor) is toediening van contrast nodig. Een MRI scan is dan een goed alternatief. Score: -5 MRI scan achterste schedelgroeve Er worden geen afwijkingen waargenomen. Geen aanwijzingen voor ontstekingsprocessen, fracturen of tumoren van het oor of elders in de achterste schedelgroeve. Met name geen aanwijzingen voor een acusticusneurinoom. Commentaar: MRI heeft in de oorheelkunde vooral betekenis bij de diagnostiek van het acusticusneurinoom (brughoektumor) en aandoeningen van de weke delen rond het oor, zoals de sinus sigmoïdeus. Score: -5 Therapie Hoortoestel rechts U schrijft patiënt een gehoortoestel voor het rechter oor voor. Commentaar: Dit is de behandeling van eerste keus bij deze patiënt met een fors perceptieverlies rechts o.b.v. een chronisch lawaaitrauma. Score: 20 Preventie van verdere lawaaibeschadiging U adviseert patiënt om zowel in haar werk in de karaoke-bar, als bij haar hobby als muzikant maatregelen te (laten) nemen om verdere gehoorbeschadiging te voorkomen: vermindering van het lawaainiveau, het dragen van gehoorbescherming (oordopjes), het instellen van expositievrije intervallen op het werk. Commentaar: Voorkomen is beter dan genezen. Preventie van (verdere) lawaaibeschadiging is daarom essentieel: vermindering van lawaai op de werkvloer, bescherming van het individu door het verplicht laten dragen van individueel aangepaste oorbeschermers. Met oordoppen is een bescherming tot 30 db mogelijk, met oorkappen een bescherming tot 40 db. Score: 20 Uitspuiten rechter oor U spuit het rechter oor uit met water. Commentaar: Dit heeft alleen waarde bij geleidingsverlies door een cerumenprop en lost bij receptief gehoorverlies niets op. Nabespreking In deze casus ging het om een 48-jarige vrouw met een rechtszijdig gehoorverlies t.g.v. lawaai waarin zij met name in haar beroep en bij haar hobby als zangeres in een band wordt blootgesteld. Lawaaibeschadiging door kortdurende of langdurige blootstelling aan geluid met hoge intensiteit is een van de belangrijkste oorzaak van perceptiedoofheid in onze maatschappij. Er zijn acute oorzaken zoals explosies (vuurwerk, industrie, oorlog) en chronische (industrie, verkeer, muziek etc.). Bij het ontstaan van lawaaidoofheid zijn van belang: de intensiteit van het geluid (geluiden boven de 80 db zijn schadelijk), de expositieduur, expositievrije intervallen (wanneer na expositie aan lawaai het oor enige tijd rust krijgt kan (gedeeltelijk) herstel optreden, de geluidsfrequentie (hoge tonen zijn schadelijker dan lage) en individuele verschillen. De klachten worden gekenmerkt door gehoorverlies, met name van hoge tonen, en oorsuizen wat meestal een fluitend karakter heeft en gelokaliseerd is aan het oor met de meeste schade.
8 Bij inspectie van het oor worden geen afwijkingen gevonden, behalve las er sprake is van een trommelvliesscheur na een explosie. Bij toonaudiometrie wordt een zuiver perceptief verlies gemeten, met name van de hoge frequenties. In het begin is er sprake van een dipvormig verlies met het dieptepunt van de dip rond de 4000 Hz. Bij voortschrijdende beschadiging wordt de dip breder en dieper en tenslotte ontstaat een steil aflopende curve. In een later stadium worden ook de midden- en lage tonen aangetast. Het spraakverstaan is relatief ernstig gestoord. Korte tijd na lawaaibeschadiging kan een zekere mate van spontaan herstel optrede,. Het oorsuizen is therapieresistent. Deze klacht wordt vaak in de loop van de tijd minder. Bij ernstige vormen van lawaaibeschadiging kan een hoortoestel worden aangepast. Als het toonaudiogram een steil beloop heeft is het effect hiervan beperkt. Preventie van lawaaibeschadiging is daarom erg belangrijk. Potentiële maatregelen zijn: verlaging van het lawaainiveau in industrie, vliegvelden, verkeer, machinekamers etc., bescherming van de werknemers door het verplicht dragen van individueel aangepaste gehoorbeschermers (oordoppen/oorkappen), het invoeren van expositievrije intervallen op het werk en regelmatige audiometrische controles van het personeel. Klinisch redeneren Mogelijke differentiaal diagnoses 1. Lawaai slechthorendheid 2. Toxische beschadiging binnenoor (medicamenteus: aminoglycoside antibiotica (vb. gentamycine), diuretica, salicylaten) 3. Infectieus (bacteriële otitis media, meningitis, lues, herpes zoster bof) 4. Presbyacusis (ouderdomsslechthorendheid) 5. Congenitaal (gehoorgang/middenoordysplasie) 6. Cerumenprop rechter oor 7. Corpus alienum rechter oor 8. Otosclerose rechter oor\ 9. Acusticus neurinoom rechts Ad 2. Progressief hoge tonen verlies, 2-zijdig gehoorverlies + oorsuizen + evenwichtsstoornissen. Technische opbouw casus Omdat de casus eindigt door de juiste operatieve ingreep te selecteren, kan de opbouw van de casus relatief eenvoudig worden gehouden. Alle essentiële symptomen aan 1 ziekteparameter Mate van neusverstopping gekoppeld. Voor ieder symptoom hoeft er in principe maar 1 antwoord geprogrammeerd te worden. De genezende operatieve ingreep kan pas worden geselecteerd als er voldoende diagnostiek is gedaan om de diagnose stellen en enkele andere oorzaken voor de klachten zijn uitgesloten. Dit wordt in de rules geregeld.
audiometrie voor de basisarts-deel II-v deel II
-v.030515 deel II afwijkende audiometrie Coproductie: afd.kno LUMC afd.kno UMCU 1 Het is de gebruiker van dit programma niet toegestaan de inhoud van het programma te wijzigen, vermenigvuldigen, door te
Nadere informatieKNO achtergronden casusschetsen voor: begeleider/presentator
KNO achtergronden casusschetsen voor: begeleider/presentator Hoogeveen mei 2011 1 Casus 1 Loopoor Op uw telefonisch spreekuur belt de moeder van zoontje Gijs. Gijs is 3 jaar oud. Hij heeft sinds 2 dgn
Nadere informatiekno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Plotselinge doofheid
kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Plotselinge doofheid Eigenlijk is het beter te spreken van plotseling gehoorsverlies, omdat met doofheid strikt genomen volledig verlies van
Nadere informatieGehooronderzoek. Figuur 1. Stemvork
Gehooronderzoek Als u met klachten over het gehoor bij een keel-, neus- en oor-arts (KNO-arts) komt, zal de arts een aantal vragen stellen om het probleem beter te kunnen begrijpen. De vragen hebben onder
Nadere informatieAudiogrammen. Een gezond gehoor. Geleidingsverlies. Ed de Geus februari Luchtgeleiding: Beengeleiding: UCL: MCL: Spraakaudiogram:
Audiogrammen Ed de Geus februari 2010 1 2 Een gezond gehoor 0 db drempelverlies 0 db drempelverlies ± 100 tot 110 db vlak tussen drempel en UCL Normale ideale curve Oplopend tot 100% en blijvend 100% 3
Nadere informatieVerloop pieklatentie vs intensiteit
Neonatale screening - OAE Audiometrie bij Jonge Kinderen Mogelijkheden en Valkuilen Arjan J Bosman Audiologisch Centrum UMC St Radboud Nijmegen Neonatale screening - ALGO Objectieve Diagnostiek Tympanometrie,
Nadere informatieKeel-, neus en oorheelkunde. Slechthorendheid en Hoortoestellen
Keel-, neus en oorheelkunde Slechthorendheid en Hoortoestellen 1 Deze folder geeft u informatie over slechthorendheid en de mogelijkheden om daar iets aan te doen. Hoe werkt een oor? Het oor is nodig voor
Nadere informatieHet oor. DOK h Stichting Deskundigheidsbevordering. Brent Veldman Huisarts in Alkmaar
Het oor Brent Veldman Huisarts in Alkmaar DOK h Stichting Deskundigheidsbevordering en Ondersteuning Kwaliteitsbeleid Huisartsenpraktijken Noordwest-Nederland ISO 9001 gecertificeerd Kwakelkade 21f 1823
Nadere informatieVerstopte neus door een combinatie van chronische sinusitis en otrivinisme
Casus 22L Fase A Titel Een verstopte neus. Onderwerp Verstopte neus door een combinatie van chronische sinusitis en otrivinisme Inhoudsdeskundige Dr. A.P.M. Langeveld, KNO-arts Technisch verantwoordelijke
Nadere informatieOorsuizen: tinnitus. Informatie voor patiënten over oorsuizen
Oorsuizen: tinnitus Informatie voor patiënten over oorsuizen Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege oorsuizen een onderzoek door de kno-arts te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie
Nadere informatiePlotsdoofheid (Sudden deafness)
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Plotsdoofheid (Sudden deafness) www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KNO037 / Plotsdoofheid 2 Plotsdoofheid (Sudden
Nadere informatiePlotselinge doofheid. Wat is plotselinge doofheid?
Deze brochure heeft tot doel u informatie te geven over plotselinge doofheid. Als u recent voor deze aandoening bij een Keel, Neus- en Oorarts (KNO- arts) bent geweest, dan kunt u in deze brochure daar
Nadere informatieAudiometrie. Bij mensen met een verstandelijke beperking. Henriëtte Koch Audiologisch Centrum
Audiometrie Bij mensen met een verstandelijke beperking Henriëtte Koch Audiologisch Centrum Voorwaarden aan onderzoeker Affiniteit met de doelgroep Kunnen observeren Geduld, duidelijke structuur kunnen
Nadere informatieslechthorendheid en hoortoestellen
patiënteninformatie slechthorendheid en hoortoestellen U bent bij de KNO-arts geweest omdat u niet goed hoort. Mogelijk kunt u door een hoortoestel beter gaan horen. Wat kunnen de klachten zijn? Welke
Nadere informatieSlechthorendheid en hoortoestellen
Slechthorendheid en hoortoestellen Inleiding Uw behandelend arts heeft voorgesteld om in verband met uw gehoor- en / of oorklachten een onderzoek door de knoarts te laten verrichten. Deze folder geeft
Nadere informatieInleiding. Gehooronderzoek
Gehooronderzoek Inleiding Deze brochure heeft tot doel u informatie te geven over allerlei vormen van gehooronderzoek. Als u voor gehooronderzoek binnenkort bij een keel -, neus- en oorarts (kno-arts)
Nadere informatieSAL-test. Inleiding. Het principe van de SAL-test:
SAL-test Inleiding Als we willen weten of er bij een oor sprake is van een geleidingsverlies, meten we dat normaal met een beengeleider. Het nadeel van deze meting is dat het te meten oor onbedekt is.
Nadere informatieCAT Combined Approach Tympanoplastiek Sanering Radicalisatie. Schoonmakende (sanerende) ooroperatie
CAT Combined Approach Tympanoplastiek Sanering Radicalisatie Schoonmakende (sanerende) ooroperatie Een sanerende ooroperatie is erop gericht een chronische oorontsteking van het middenoor te verhelpen.
Nadere informatie1. Anatomie en fysiologie van het oor
1. Anatomie en fysiologie van het oor Oor: - Buitenoor: vangt geluiden op - Middenoor: luchttrillingen worden doorgegeven aan de vloeistof in het oor, versterkt en doorgegeven - Binnenoor: met het slakkenhuis
Nadere informatieFunctioneren van het oor / buisjes
Afdeling: Onderwerp: KNO 1 Buisjes Functioneren van het oor Aan het oor onderscheidt men drie delen: uitwendig oor, middenoor en binnenoor. Het uitwendig oor bestaat uit de oorschelp en de uitwendige gehoorgang,
Nadere informatieINTERLINE (+ Bellse parese) CASUSSCHETSEN april 2005
INTERLINE KNO (+ Bellse parese) CASUSSCHETSEN april 2005 Casusschets 1 Man, 66 jaar. Komt op uw spreekuur vanwege gehoorsstoornis en licht oorsuizen. U kent hem meer dan 10 jaar. Tot voor kort heeft hij
Nadere informatieKNO. Trommelvliesbuisjes. Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep
KNO Trommelvliesbuisjes Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Het plaatsen van trommelvliesbuisjes is - vooral bij kinderen - één van de meest voorkomende
Nadere informatieInleiding. Afspraken maakt u via het Afspraakbureau tel 070-312 7300.
Indien u nog vragen heeft, kunt u altijd telefonisch contact opnemen met het ziekenhuis. Tot 17.00 uur kan dit met de afdeling Dagbehandeling, tel. (070) 312 7212. Na 17.00 uur of bij geen gehoor neemt
Nadere informatieActualiteit Gezondheidszorg. Cochleaire implantaten
Actualiteit Gezondheidszorg Cochleaire implantaten Cochleair implantaat Vergoedbaar: 28-11-1991 Progressief indicaties uitgebreid Regelgeving procedures achterhaald Actualisatie: fase 1 = administratieve
Nadere informatieOorsuizen. Afdeling KNO
Oorsuizen Afdeling KNO Deze pagina heeft tot doel u informatie te geven over oorsuizen en daarbij behorende verschijnselen. Als u recent met die klacht bij een keel-, neus en oorarts (kno-arts) bent geweest,
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes. Informatiebrochure
Trommelvliesbuisjes Informatiebrochure Inhoud 1 Wanneer wordt een trommelvliesbuisje geplaatst? 5 2 Wat is een trommelvliesbuisje? 6 3 Hoe wordt een trommelvliesbuisje geplaatst? 7 4 Hoe lang moet een
Nadere informatieDeze brochure heeft tot doel u informatie te geven over oorsuizen en daarbij behorende verschijnselen.
Oorsuizen KNO Inhoudsopgave Inleiding 4 Wat is oorsuizen? 4 Waar ontstaat oorsuizen? 4 Mogelijke oorzaken van oorsuizen 6 Onderzoek 8 Behandeling van oorsuizen 9 Omgaan met oorsuizen 11 Slotwoord 12 3
Nadere informatieSlechthorendheid en hoortoestellen
Slechthorendheid en hoortoestellen 2 Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw gehoor- en / of oorklachten een onderzoek door de kno-arts te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie over
Nadere informatieStijgbeugel- of stapesoperatie
Stijgbeugel- of stapesoperatie Deze brochure biedt u informatie over operaties aan de stijgbeugel (stapes), een van de gehoorbeentjes in het middenoor. Werking van het oor Het oor is globaal onder te verdelen
Nadere informatieOorsuizen. Havenziekenhuis. tinnitus
Oorsuizen tinnitus Deze folder gaat over oorsuizen (tinnitus). U leest wat de oorzaken hiervan kunnen zijn. Uw arts kan het oorsuizen op verschillende manieren onderzoeken. Welke manieren dat zijn, leest
Nadere informatieOtosclerose. Informatie voor patiënten over gehoorverlies door botvorming op de grens tussen middenoor en binnenoor. Informatie voor patiënten
Informatie voor patiënten Otosclerose Informatie voor patiënten over gehoorverlies door botvorming op de grens tussen middenoor en binnenoor G437-S CWZ / 09-04 Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Uw behandelend
Nadere informatieInleiding. Hoe werkt het oor?
Otosclerose Inleiding Samen met uw KNO- arts heeft u besloten om vanwege uw gehoor en/of oorklachten een onderzoek te laten verrichten naar eventuele otosclerose. Deze folder geeft u informatie over wat
Nadere informatieHoofdstuk 2 GEHOORSTOORNISSEN. Inleiding. Gehoorstoornissen. Soorten gehoorverlies
Hoofdstuk 2 GEHOORSTOORNISSEN Inleiding Een kan verschillende oorzaken hebben. De gevolgen en de behandeling van de stoornis hangen af van de oorzaak. Dit hoofdstuk beschrijft kort de soorten, de graden
Nadere informatieKeel- neus- en oorziekten (KNO) TROMMELVLIESBUISJES. dagbehandeling
Keel- neus- en oorziekten (KNO) TROMMELVLIESBUISJES dagbehandeling Binnenkort wordt uw kind een dag opgenomen voor het plaatsen van trommelvliesbuisjes. In deze folder leest u over de werking van het oor
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes voor volwassenen
Trommelvliesbuisjes voor volwassenen In overleg met uw arts hebt u besloten om een trommelvliesbuisje te laten plaatsen. De reden hiervoor is dat de buis van Eustachius (een onderdeel van uw oor) niet
Nadere informatieSlechthorendheid en hoortoestellen. Afdeling KNO
Slechthorendheid en hoortoestellen Afdeling KNO Dit boekje heeft tot doel u informatie te geven over slechthorendheid en de mogelijkheden om daar wat aan te doen. Als u recent bij een keel-, neus- en oorarts
Nadere informatieZiekte van Menière. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Ziekte van Menière U heeft van uw behandelend arts gehoord dat u de ziekte van Menière heeft. In deze folder vindt u informatie over de oorzaak, de diagnose en de behandeling van deze aandoening. Neem
Nadere informatieSlechthorendheid en hoortoestellen
Slechthorendheid en hoortoestellen Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over slechthorendheid en de mogelijkheden om daar wat aan te doen. Hoe werkt een oor? Het oor is nodig voor het horen
Nadere informatieMedische diagnostiek naar gehoor bij meningitis: het landelijk protocol
2e VUmc nascholingsdag over het jonge slechthorende kind: Medische diagnostiek naar gehoor bij meningitis: het landelijk protocol Paul Merkus Postmeningitis follow up in Nederland Eén jaar na meningitis
Nadere informatieKeel-, Neus- en Oorheelkunde. Ziekte van Ménière.
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Ziekte van Ménière www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KNO039 / Ziekte van Ménière / 03-01-2016 2 Ziekte van Ménière
Nadere informatieTinnitus (oorsuizen) Afdeling KNO
Tinnitus (oorsuizen) Afdeling KNO Tinnitus (oorsuizen) Wat is tinnitus? Tinnitus (oorsuizen) is het horen van geluiden in een of twee oren of het hoofd die niet van buitenaf komen. Alle vormen van geluid
Nadere informatieKeel- Neus- Oorheelkunde Plotselinge doofheid
Keel- Neus- Oorheelkunde Plotselinge doofheid Inleiding Er is bij u plotselinge doofheid geconstateerd. Iedereen, van jong tot oud, kan door plotselinge doofheid worden getroffen. In Nederland komt plotselinge
Nadere informatieVervangen van de stijgbeugel bij otosclerose
Vervangen van de stijgbeugel bij otosclerose In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een ooroperatie op de afdeling Keel-, Neus- en Oorheel-kunde (KNO) van het Radboudumc. Deze folder
Nadere informatieSLECHTHORENDHEID EN HOORTOESTELLEN
SLECHTHORENDHEID EN HOORTOESTELLEN 359 Inleiding Het verschijnsel slechthorendheid is bij u vastgesteld. In deze folder leest u meer over dit verschijnsel en de behandelmogelijkheden. Werking van het oor
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes voor volwassenen
Trommelvliesbuisjes voor volwassenen Inleiding Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over het plaatsen van trommelvliesbuisjes. Het plaatsen van trommelvliesbuisjes vindt plaats wanneer de buis
Nadere informatieInhoudsopgave. Duizeligheid 4. Wat is duizeligheid? 4. Verschijnselen van duizeligheid 5. Oorzaken van duizeligheid 6. Onderzoek 7.
Duizeligheid KNO Inhoudsopgave Duizeligheid 4 Wat is duizeligheid? 4 Verschijnselen van duizeligheid 5 Oorzaken van duizeligheid 6 Onderzoek 7 Behandeling 9 Slotwoord 10 3 Duizeligheid Deze brochure heeft
Nadere informatieCHOLESTEATOOM. Dr. T. Crins
CHOLESTEATOOM Dr. T. Crins Welkom In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een ooroperatie op de afdeling Neus-, Keel- en Oorziekten van het Sint-Franciscusziekenhuis te Heusden-Zolder.
Nadere informatieDeze module is gebaseerd op de NHG-Standaard van november 2006 (tweede herziening)
voor praktijkassistentes 1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard van november 2006 (tweede herziening) Het hoofdstuk Oorpijn in de NHG-Telefoonwijzer is gebaseerd op de NHG- Standaard
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes plaatsen onder plaatselijke verdoving op de polikliniek KNO
Trommelvliesbuisjes plaatsen onder plaatselijke verdoving op de polikliniek KNO Albert Schweitzer ziekenhuis december 2013 pavo 1108 Inleiding Omdat u regelmatig last heeft van oorklachten, zoals oorpijn,
Nadere informatieStappenplan slechthorendheid
Stappenplan slechthorendheid Opsporing en behandeling van gehoorproblemen bij zelfstandig wonende ouderen. Stap 1: Screenen op gehoorproblemen in de eerste lijn Kunt u, al dan niet met een gehoorapparaat,
Nadere informatieHandreiking. Verminderd gehoor
Handreiking Verminderd gehoor Handreiking Verminderd gehoor Doelgroep Ouderen: - Met klachten van gehoorverlies. ¹ ² ³ - Met door omgeving of uzelf (geuite) vermoedens van slechthorendheid. ¹ ⁴ - Met klachten
Nadere informatieLaserbehandeling bij middenoorontsteking
Laserbehandeling bij middenoorontsteking Inleiding De keel-, neus- en oorarts (KNO-arts) heeft voorgesteld om bij uw kind een opening in het trommelvlies te laseren. In deze brochure wordt informatie gegeven
Nadere informatieMaatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Duizeligheid
Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde Algemeen Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en de daarbij behorende klachten en behandeling. Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes. Dagbehandeling / kort verblijf
Trommelvliesbuisjes Dagbehandeling / kort verblijf Beter voor elkaar 2 Inleiding Omdat uw kind regelmatig last heeft van oorklachten, zoals oorpijn, pijn bij het slikken en minder goed horen, heeft de
Nadere informatieDUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND
DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk om het begrip duizeligheid duidelijk te omschrijven. Er kan van alles
Nadere informatieProf. Dr. P.F. de Vries Robbé arts, Klinisch Redeneren, Medische Informatiekunde UMCN Dr. J.H.M. van der Straaten arts, UMCN
Casus 20N Fase A Titel "Ik heb last van mijn keel" Onderwerp Keelpijn Inhoudsdeskundige Prof. Dr. P.F. de Vries Robbé arts, Klinisch Redeneren, Medische Informatiekunde UMCN Dr. J.H.M. van der Straaten
Nadere informatietrommelvliesbuisjes Informatie voor ouders / verzorgers
trommelvliesbuisjes Informatie voor ouders / verzorgers Uw kind krijgt trommelvliesbuisjes In overleg met uw KNO-arts krijgt uw kind trommelvliesbuisjes. Uw kind wordt voor deze operatie één dagdeel opgenomen
Nadere informatiePatiënteninformatie. De brughoektumor
De brughoektumor Inleiding Een brughoektumor, ook wel vestibularis-schwannoom of acousticus-neurinoom genoemd, is een goedaardig gezwel uitgaande van de omhulling (zenuwschede) van de gehoor- en evenwichtszenuw.
Nadere informatieObjectieve Diagnostiek. Tympanometrie Oto-Akoestische Emissies BERA Rechts 70 db, Links 90 db
Objectieve Diagnostiek - casuïstiek - Arjan J Bosman en Henriëtte Koch Audiologisch Centrum UMC St Radboud Nijmegen Objectieve Diagnostiek Tympanometrie, stapedius reflexen functionaliteit middenoor Oto-Akoestische
Nadere informatieDiagnostiek bij Auditieve Neuropathie. Bert van Zanten Klinisch-fysicus/Audioloog UMCU
Diagnostiek bij Auditieve Neuropathie Bert van Zanten Klinisch-fysicus/Audioloog UMCU Overzicht Een casus avant la lettre Auditory Neuropathy Spectrum Disorder Geheugenopfrissing anatomie en fysiologie
Nadere informatieBPPV komt eerder zelden voor
BPPV komt eerder zelden voor Dr.Hélène Valcke NKO Vertigo: tips en valkuilen Een overwegend % vertigo patiënten met positie gebonden vertigo krijgen de diagnose BPPV zonder investigatie. Echter elke vestibulaire
Nadere informatieHet is van groot belang dat u beide brochures goed doorleest en de aanwijzingen opvolgt.
Trommelvliesbuisjes Inleiding De keel-, neus- en oorarts (KNO-arts) heeft voorgesteld om bij uw kind trommelvliesbuisjes te plaatsen. In deze brochure wordt specifieke informatie gegeven over de gang van
Nadere informatieSlechthorendheid bij ouderen
Slechthorendheid bij ouderen Ir. T.T. Prinzen Klinisch fysicus-audioloog Pento Audiologisch Centrum Amersfoort Inhoud inleiding (anatomie en pathologie) soorten gehoorverlies hoe hoort een slechthorende?
Nadere informatieKeel-, neus- en oorheelkunde. Operaties aan het oor
Keel-, neus- en oorheelkunde Operaties aan het oor 1 Inleiding Deze folder geeft u informatie over verschillende operaties aan het oor. 2 Hoe werkt een oor? Het oor is nodig voor het horen van geluid.
Nadere informatieOORSUIZEN (TINNITUS) 875
OORSUIZEN (TINNITUS) 875 Inleiding U heeft last van oorsuizen, ook wel tinnitus genoemd. Dit uit zich in het waarnemen van geluiden die niet van buiten komen en voor anderen niet waarneembaar zijn. Zo
Nadere informatieDeze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts.
Duizeligheid Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts. Wat is duizeligheid Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is
Nadere informatieKeel-, neus- en oorheelkunde. Oorsuizen
Keel-, neus- en oorheelkunde Oorsuizen 1 Oorsuizen Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over oorsuizen en daarbij behorende verschijnselen. Poli keel-, neus- en oorheelkunde Tel. 0591-69 14
Nadere informatieAudiometrie bij USHER2A patiënten
Audiometrie bij USHER2A patiënten J. Leijendeckers, R. Pennings, A. Bosman KNO / Audiologisch Centrum UMC St. Radboud, Nijmegen j.leijendeckers@kno.umcn.nl Achtergrond Onderzoek door R. Pennings naar gehoor
Nadere informatieVerwijderen oorontsteking (cholesteatoom)
Verwijderen oorontsteking (cholesteatoom) In overleg met de behandelend arts is besloten tot een ooroperatie. Deze behandeling vindt plaats tijdens een dagopname op de Chirurgische Dagbehandeling (CDB)
Nadere informatieOoroperaties bij oorontstekingen
Ooroperaties bij oorontstekingen Deze folder geeft u informatie over ooroperaties bij acute en chronische oorontstekingen. Deze operaties zijn er op gericht om ontstekingen in het rotsbeen en/of middenoor
Nadere informatieSubmandibulair: halverwege tussen de mandibulahoek en de mandibulapunt
HANDLEIDING SKILLSLAB Neus Keel en Oor 1 Onderzoek van de halsstreek 1.1 Palpatie van de cervicale lymfeklieren Waar? Pre-auriculair: t.h.v. de parotisklier Post-auriculair: t.h.v. het mastoïd Occipitaal:
Nadere informatieInhoud. Slechthorendheid, hoe zat het ook alweer?
Inhoud Slechthorendheid, hoe zat het ook alweer? Wat hoor je te weten in cluster 2? Gehoor Gehoorverlies Onderzoek: wat betekent een audiogram? Hoe klinkt een gehoorverlies Wat mag je verwachten van hulpmiddelen?
Nadere informatiepatiënteninformatie trommelvliesbuisjes bij kinderen
patiënteninformatie trommelvliesbuisjes bij kinderen In overleg met de KNO-arts heeft u besloten om bij uw kind trommelvliesbuisjes te laten plaatsen. In deze folder geven wij u inhoudelijke informatie
Nadere informatieDuizeligheid. Afdeling KNO
Duizeligheid Afdeling KNO Deze pagina heeft tot doel u informatie te geven over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Als u recent voor deze klacht bij een keel-, neus- en oorarts (kno-arts) bent
Nadere informatiehoofd, hals en zenuwstelsel info voor de patiënt Vervangen van de stijgbeugel bij otosclerose UZ Gent, Dienst Neus-, Keel- en Oorheelkunde
hoofd, hals en zenuwstelsel info voor de patiënt Vervangen van de stijgbeugel bij otosclerose UZ Gent, Dienst Neus-, Keel- en Oorheelkunde Vervangen van de stijgbeugel bij otosclerose Inleiding In overleg
Nadere informatieINTERLINE (+ Bellse parese) ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE KNO (+ Bellse parese) april 2005 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Werkgroepleden: Huisartsen Paul Rooseboom, Rik Wesseler, Brian Bosch. KNO artsen:
Nadere informatieBij elke vraag staat aangegeven hoeveel punten u maximaal kunt krijgen.
CAT Arts en Patiënt 4, afname 26 juni 2017 Deze toets bestaat uit 34 open vragen aan de hand van 13 casus. Bij elke vraag staat aangegeven hoeveel punten u maximaal kunt krijgen. In totaal zijn er 52 punten
Nadere informatieOperatie a an het oor
Operatie aan het oor Inleiding Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over operaties aan het oor. Alvorens nader om te gaan op het hoe en waarom is het zinvol in kort de werking van het menselijk
Nadere informatieBuisjes in de oren. 1. Waarom een operatie? 2. Hoe verloopt de opname
Buisjes in de oren Binnenkort komt uw kind naar het ziekenhuis voor een ooroperatie, namelijk het plaatsen van trommelvliesbuisjes. In deze folder leest u meer over de operatie en de nazorg. Eerst leggen
Nadere informatieAls papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama
Als papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama Deze folder legt uit wat er gebeurt als je papa of mama een bolletje
Nadere informatieDuizeligheid. Wat is duizeligheid? In deze folder vindt u informatie over duizeligheid, de bijbehorende klachten en oorzaken.
KNO Duizeligheid Duizeligheid In deze folder vindt u informatie over duizeligheid, de bijbehorende klachten en oorzaken. Wat is duizeligheid? Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk
Nadere informatieOorsuizen. KNO-heelkunde. Leren omgaan met Tinnitus
KNO-heelkunde Oorsuizen Leren omgaan met Tinnitus U bent bij de kno-arts geweest i.v.m. oorsuizen. Deze folder heeft tot doel informatie te geven over oorsuizen en daarbij behorende verschijnselen. Wat
Nadere informatieInformatie bij operaties aan het oor
Informatie bij operaties aan het oor Dr. G. Claes Prof. Dr. J. Claes Dr. M. De Cock Dr. J. Van Haesendonck Inleiding Deze informatie heeft tot doel U in te lichten over het verloop van deze ingreep, wij
Nadere informatieAllochtone doven Zij hebben naast hun doofheid ook nog te maken met een andere cultuur dit maakt hen tot een aparte
Werkstuk door een scholier 1537 woorden 15 januari 2004 6,7 94 keer beoordeeld Vak ANW Doofheid Soorten doofheid Bij het vaststellen van de soorten doofheid wordt er gekeken naar de volgende afwijkingen:
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes bij kinderen
Trommelvliesbuisjes bij kinderen Inhoudsopgave Het oor en hoe het werkt... 1 Wat zijn de klachten... 2 Behandeling... 2 Operatie... 2 De voorbereiding... 3 Advies... 3 Tot slot... 4 Het oor en hoe het
Nadere informatieSlechthorendheid gerangschikt naar pathologische herkomst.
Audiologie audiometrie en pathalogie Als we met een cliënt een intake hebben gedaan, zijn oren geotoscopieerd en diagnostische audiometrie hebben afgenomen, waarbij de lucht en beengeleiding alsmede het
Nadere informatiekno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Trommelvliesbuisjes
kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Trommelvliesbuisjes Het oor Het oor bestaat uit: de uitwendige gehoorgang het trommelvlies met daarachter het middenoor. Hierin bevinden zich
Nadere informatieHet gehoor van mijn kind. Informatiebrochure
Het gehoor van mijn kind Informatiebrochure Inhoud 1 Werking van het oor 4 2 Soorten gehoorverlies en behandeling 5 3 Hoe onderzoekt de arts het gehoor? 7 3.1 Oto-akoestische emissies (OAE) 7 3.2 BERA
Nadere informatieNOAH-3 PROTOCOL HOORTOESTELAANPASSING
NOAH-3 PROTOCOL HOORTOESTELAANPASSING 2009 Taken en verantwoordelijkheden Federatie van Nederlandse Audiologische Centra (FEN) Federatie van Ouders van Slechthorende kinderen en van kinderen met Spraak-taalmoeilijkheden
Nadere informatieDe nieuwe richtlijn otitis media in de tweede lijn: een synopsys. Roger Damoiseaux
De nieuwe richtlijn otitis media in de tweede lijn: een synopsys Roger Damoiseaux Otitis Media bij kinderen in de tweede lijn INITIATIEF: Nederlandse Vereniging voor KNO-heelkunde en Heelkunde van het
Nadere informatieLibra R&A locatie Leijpark. Gehoor en gehooronderzoek bij VIN-revalidanten. Informatie voor familie en naasten
Libra R&A locatie Leijpark Gehoor en gehooronderzoek bij VIN-revalidanten Informatie voor familie en naasten Uw kind/partner/naaste volgt het programma Vroege Intensieve Neurorevalidatie (VIN) van Libra
Nadere informatieVerschijnselen van duizeligheid Oorzaken van duizeligheid
Duizeligheid Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw duizeligheidklachten een onderzoek door de KNO-arts te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie over wat de KNO-arts in het CWZ
Nadere informatieSTEMPROBLEMEN BIJ VOLWASSENEN
STEMPROBLEMEN BIJ VOLWASSENEN 1018 Inleiding U bent op de polikliniek Keel-, Neus- en Oorheelkunde wegens stemproblemen. Bij stemproblemen kunt u in uw spreken en dus in uw functioneren worden belemmerd.
Nadere informatieinwendige gehoorgang richting de hersenstam en de kleine hersenen. De hoek tussen de hersenstam en de kleine hersenen wordt wel de brughoek genoemd.
De brughoektumor Inleiding Uw KNO-arts heeft een zelfdzame afwijking, een brughoektumor bij u vastgesteld. In deze folder geven we u informatie over deze afwijking en hoe deze behandeld kan worden. Wat
Nadere informatieWAT GEHOORVERLIES EIGENLIJK BETEKENT
WAT GEHOORVERLIES EIGENLIJK BETEKENT Hoe weet u of u gehoorverlies heeft? De kans is groot dat u de laatste bent die dat weet. De meeste gehoorverliezen ontwikkelen zich namelijk zo geleidelijk dat u het
Nadere informatieOperaties aan het oor
Operaties aan het oor Inleiding Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over operaties aan het oor. Als u recent bij de KNO-arts bent geweest, die u zo'n operatie heeft voorgesteld, dan kunt u
Nadere informatieKeel-, neus- en oorheelkunde. Duizeligheid
Keel-, neus- en oorheelkunde Duizeligheid 1 Inleiding Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en de daarbij behorende klachten. Wat is duizeligheid? In het algemeen wordt onder duizeligheid verstaan
Nadere informatieKeel- Neus- Oorheelkunde Operaties aan het oor
Keel- Neus- Oorheelkunde Operaties aan het oor 2 Inleiding Uw KNO-arts heeft voorgesteld om uw oorklachten te behandelen met een operatie. Deze folder heeft tot doel u te informeren zo n operatie. Hoe
Nadere informatieBuisjes in de oren (bij kinderen)soms kan uw kind
Buisjes in de oren (bij kinderen)soms kan uw kind Binnenkort komt uw kind naar het ziekenhuis voor een ooroperatie, namelijk het plaatsen van trommelvliesbuisjes. In deze folder leest u meer over de operatie
Nadere informatie