1. geschiedenis van de chips. 2. hoe het wordt gemaakt. 3. chips en gezondheid. 4. soorten chips. 5. weetjes en records.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1. geschiedenis van de chips. 2. hoe het wordt gemaakt. 3. chips en gezondheid. 4. soorten chips. 5. weetjes en records."

Transcriptie

1 Ik hou mijn spreekbeurt over chips. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik chips heel lekker vindt, en omdat ik er ook wel meer over wou weten. Ik heb 5 hoofdstukken: 1. geschiedenis van de chips. 2. hoe het wordt gemaakt. 3. chips en gezondheid. 4. soorten chips. 5. weetjes en records. En op het einde mogen jullie van 4 verschillende merken chips proeven, en kiezen welke je het lekkerste vindt.

2 1. De geschiedenis van de chips. De geschiedenis van de chips begint met de aardappel, Ongeveer 2000 jaar geleden aten de mensen in Zuid- Amerika al aardappelen. Pas toen in 1492 Columbus Amerika ontdekte, wisten de mensen in Europa van de aardappel. Die werd al snel populair bij de rijke mensen. Maar de chips zelf is pas ruim honderdvijftig jaar geleden uitgevonden, dat gebeurde eigenlijk toevallig. Cornelius Vanderbilt was op 24 augustus 1853 aan het eten in een restaurant, hij vond de patat te dik gesneden en stuurde ze terug naar de keuken. Kok George Crum vond dat niet leuk. Hij sneed daarom de aardappel expres in heel fijne plakjes, frituurde die in de hete olie en deed er zout op. Eigenlijk wou de kok Vanderbilt pesten maar die was juist erg tevreden en zo ontstond de chips.

3 2. Hoe wordt chips gemaakt. Chips wordt gemaakt van natuurlijke ingrediënten zoals aardappelen, plantaardige olie en smaakstoffen. Voor 1 kilo chips zijn ongeveer 4 kilo aardappelen nodig. Hiervoor worden speciale aardappelen gebruikt zodat de chips mooi goudgeel wordt. De aardappelen worden met een vrachtwagen naar de fabriek gebracht. De bakolie in tankwagens en de smaakstoffen in grote papieren zakken. De meeste aardappelen worden meteen gebruikt, zo niet dan worden ze bewaard in aardappelschuren zodat ze nog een tijdje goed blijven. Als de aardappelen de fabriek ingaan, worden ze grondig gewassen, zodat ze helemaal schoon zijn. Als ze zijn gewassen worden de aardappelen geschild. De aardappelen worden geschild door een machine, een grote draaiende trommel. Aan de binnenkant van zo n trommel zit een soort schuurpapier dat de schil van de aardappelen eraf schuurt. Daarna komen de aardappelen op een lopende band terecht en worden ze allemaal gecontroleerd. Aardappelen die te klein of te groen zijn, worden niet gebruikt. Dan worden de aardappelen in hele dunne plakjes gesneden, om precies te zijn, 1,27 mm dun. De messen in de snijmachine worden elk uur vervangen door nieuwe om te zorgen dat ze scherp en precies blijven snijden. Voor het snijden van de Smiths kartelchips worden speciale messen gebruikt.

4 Die zorgen voor de mooie ribbeltjes en de extra dikke plakjes. Daarna worden ze nog een keertje gewassen om het zetmeel ervan af te spoelen en om te voorkomen dat de schijfjes aan elkaar gaan plakken als ze gebakken worden. Via een lopende band gaan de aardappelschijfjes naar een grote oven die een temperatuur heeft van 185 C. Om alle chips lekker te laten smaken, wordt de olie elk uur ververst. Als ze gebakken zijn, worden alle chips gecontroleerd, want ze moeten natuurlijk wel allemaal goed zijn. Er wordt gecontroleerd of ze de juiste dikte, kleur en grootte hebben. Chips die niet goed zijn, worden niet gebruikt. De chips gaan door naar een grote smaakstoftrommel, daar krijgen de chips een lekker smaakje. Doordat zo n smaakstoftrommel draait, komt op elk plekje van de chips evenveel smaak. Voor de smaken worden echte kruiden gebruikt: de smaakstof van Cheetos Chipito chips komt bijvoorbeeld van echte kaas. En de smaakstof van Smiths Paprika chips komt van echte paprika. Als dat is gebeurt worden ze in zakken gedaan en gaan ze naar de winkel.

5 3. Chips en gezondheid. Mensen hebben het er altijd over de chips ongezond zijn, en dat je er dik van wordt. Maar Lays de grote chipsfabrikant uit Amerika zegt dat chips gezond zijn. Dat mogen ze ook van de regering erop zetten, ze beweren dat je door de chips minder snel hartaanvallen krijgt. Dat komt door een nieuw soort bakolie dat ze gebruiken voor de chips. Maar eigenlijk is het onzin, want in chips zitten heel veel caloriën, in een klein zakje chips zitten 12 keer zoveel caloriën in als in een raketijsje. Omdat je zo dik wordt van chips heeft Pepsi Cola een nieuwe manier van het maken van chips bedacht. Die bakken ze nou in de oven waardoor ze 70% minder vet worden. Daar wordt je ook minder dik van. Mensen Schotland hebben paarse chips gemaakt, die worden gemaakt van truffelaardappels. Het is al lang bekend dat paarse en blauwe groente en fruit heel gezond zijn. Er zitten veel vezels en vitaminen in. Ook na het bakken zitten die goede stoffen er nog in.

6 4. Soorten chips. Er zijn veel chipsmerken zoals: Croky, Kettle, Lays, Pringles, Tyrrels, Vico, Smiths en Hoeksche chips. Maar er zijn ook verschillende smaken, zoals: Paprika, Hamkaas, Cheese Onion, en nog veel meer. En nu organiseert Lays een wedstrijd Maak De Smaak, die wedstrijd begon op 7 maart en die eindigt op 2 mei. Je mag zelf verzinnen welke smaak je wilt, bijvoorbeeld: Curry, Pinda, Karamel, Frikandel, noem maar op. De jury kiest 3 orginele smaken, die worden echt gemaakt, en komen echt in de winkel. Heel nederland mag stemmen op deze 3 smaken, en de gene met de meeste stemmen wint euro, plus 1% van de omzet. De winnende smaak wordt op 31 december bekend gemaakt en mag in 2011 maximaal 1 jaar in de winkel liggen. De andere 2 deelnemers krijgen euro.

7 5. Weetjes en Records. Ik heb jullie al verteld dat in een klein zakje chips 12 keer zoveel caloriën zitten als in een Raket ijsje, maar er zitten ook 2 keer zoveel caloriën in als in een Magnum ijsje, en ongeveer evenveel als in een Mars reep. In 1987 frituurde Ludwig Reynen 72 uur lang friet, er werden bakjes friet verkocht. De heer Schotten teelde in 1992 een aardappel met een gewicht van gram, de aardappel was 25 cm lang en had een omtrek 70 en een halve cm. En er is ooit door 5 mensen bijna 377 kilo aardappelen geschild in 45 minuten met een gewoon aardappelschilmesje.