Evaluatie Internationale Samenwerking

Transcriptie

1

2 Inhoudsopgave I...inleiding...3 II...Evaluatie doelstellingen...4 IV...Conclusies en aanbevelingen...8 2

3 I Inleiding Sinds 2008 wordt op basis van het raadsbesluit van 21 augustus 2007 gewerkt aan Internationale Samenwerking. In dat raadsbesluit is het volgende vastgelegd: Vaststellen van de kadernota OPTIES VOOR INTERNATIONALE SAMENWERKING Samenwerking aan te gaan met plaats of regio waar cacao wordt geproduceerd Budget van , in het MJP te activeren. In het raadsbesluit zijn twee doelstellingen geformuleerd. Met het aangaan van een internationale samenwerkingsrelatie wordt het volgende beoogd: 1. Bijdragen aan versterking van democratisch lokaal bestuur in een ontwikkelingsland door inzet van kennis van het eigen gemeentelijk apparaat. In deze uitwisseling van kennis zitten altijd elementen van wederkerigheid, omdat beide partijen van elkaar leren. 2. Bijdragen aan de bewustwording van de eigen bevolking in Wormerland. Het aansluiten bij het LOGO South programma van de VNGInternational is gezien als beste optie om invulling te geven aan de Internationale Samenwerking. In deze evaluatie wordt inzichtelijk gemaakt of door het deelnemen aan dat programma invulling is gegeven aan de twee geformuleerde doelstellingen. In de evaluatie zijn per doelstelling de volgende onderzoeksvragen geformuleerd: In welke mate heeft het bijgedragen aan de doelstelling Wat heeft het de gemeente Wormerland en samenwerkingspartner opgeleverd Vervolgens wordt ingegaan wat het heeft gekost. Het evaluatieverslag wordt afgesloten met conclusies en aanbevelingen. 3

4 II Evaluatie doelstellingen Doelstelling 1: Bijdragen aan versterking democratisch lokaal bestuur in een ontwikkelingsland Binnen LOGO SOUTH is door VNGInternational in overleg met de Ghanese autoriteiten een programma opgesteld dat leidend is geweest voor de samenwerking, zodat het ook daadwerkelijk bijdraagt aan het versterken van het lokale bestuur. In Ghana is dit betaalde dienstverlening door lokale overheden. Samen met de Ghanese partner is een projectplan opgesteld waarmee beoogd werd de dienstverlening op het gebied van afval te verbeteren. Er zijn bij de start in 2008 een aantal te behalen resultaten geformuleerd die hieraan bijdragen. Deze zijn middels een projectmatige aanpak gerealiseerd: 1. een gemeentelijke basisadministratie met bijbehorende (digitale) plattegronden van 5 pilotplaatsen; 2. bewustwordingsactiviteiten op het gebied van milieu en afval voor inwoners en bedrijven; 3. goedgekeurd beleidsplan over duurzame afvalverwerking o De mate waarin het project heeft bijgedragen aan de doelstelling Het bijdragen aan versterking van een democratisch lokaal bestuur in een ontwikkelingsland is niet SMART geformuleerd. Om toch te kunnen bepalen of het project heeft bijgedragen aan de doelstelling zijn de projectresultaten als indicatoren beschouwd. De bijdrage van de gemeente Wormerland heeft voornamelijk bestaan uit kennisoverdracht. Het uitvoerende werk is verricht door de Ghanese partner. Gesteld kan worden dat de samenwerking er toe heeft geleid dat: er bij de Ghanese partner voor het eerst een projectgroep is ingesteld om dit project uit te voeren; er daardoor bestuurlijk en ambtelijk draagvlak is gecreëerd waardoor het project een hoge prioriteit heeft gekend; er is gestuurd op resultaat en het project is afgemaakt, ondanks verkiezingen en bestuurswisseling; er beter gestuurd wordt op onderlinge samenwerking en teambuilding in de ambtelijke 4

5 organisatie; er aandacht is voor borging van kennis in de organisatie; Voor uitgebreid inzicht in het project wordt verwezen naar het eindverslag in de bijlage en de goedkeuring op het verslag van de VNGI. o Wat heeft het de gemeente Wormerland opgeleverd? Wormerland is sinds 2007 Millennium Gemeente. Als Millennium Gemeente wil Wormerland een bijdrage leveren aan het bereiken van de millenniumdoelen van de VN. Dit zijn acht ambitieuze doelen gericht op wereldwijde armoedebestrijding die in 2000 in New York zijn vastgesteld. Met de internationale samenwerkingsrelatie geeft Wormerland invulling aan het predikaat Millennium Gemeente en heeft bijgedragen aan millenniumdoel 7: het bevorderen van een duurzamer leefmilieu. Positieve PR in vakbladen waarin gemeente Wormerland zich heeft geprofileerd. Versterking in de kwaliteit van de eigen organisatie: kansen om te leren De incidentele uitwisselingen van de projectgroepleden in een internationaal veld, hebben direct invulling gegeven aan het versterken en ontwikkelen van competenties van de individuele medewerker. Hierdoor wordt invulling gegeven aan de lerende organisatie en zijn medewerkers breder inzetbaar geworden. Het draagt bij aan aantrekkelijk werkgeverschap, één van de speerpunten van OVER. Best practices vanuit Ghana vertaald naar Wormerlandse projecten: In het kader van project Buurtgericht werken in Wormerland wordt lering getrokken uit de manier waarop de Ghanese gemeente haar burgers weet te betrekken bij haar beleid. In het veld is geconstateerd hoe goed de Ghanese gemeente de inwoners bereikt en is sprake van een hoge mate van participatie. Vanuit het project Internationale Samenwerking is kennis uitgewisseld over manieren om bewoners te interesseren voor de eigen woon en leefomgeving, waarbij de belangrijkste boodschap is: Bring it to the people s doorstep. Doelstelling 2: Bijdragen aan de bewustwording van de eigen bevolking in Wormerland. De gemeente Wormerland is een relatie aangaan met een Ghanese gemeente waar met name wordt samengewerkt binnen de muren van het gemeentehuis. Het project heeft geen directe relatie met het bevorderen van een mondiaal bewustzijn onder de inwoners van Wormerland, maar de samenwerking 5

6 met het Ghanese district vormt wel de basis hiervoor. Om dit te realiseren is samenwerking met maatschappelijke organisaties noodzakelijk, waarbij de gemeente een faciliterende rol heeft. In samenwerking met onder andere het Centrum voor Ontwikkelingssamenwerking (COS) zijn in de periode de volgende bewustwordingsactiviteiten uitgevoerd: Foto tentoonstellingen in de Bibliotheek en het gemeentehuis; Welkomstgeschenk natuurlijk geproduceerde zeep uit Ghana voor nieuwe inwoners; Bijeenkomst duurzaam inkopen; Publicaties in burgerjaarverslagen; Bezoeken van Ghanese partners aan basisscholen; Presentatie aan Rotary WormerveerKrommenie Inventarisatie van behoefte en mogelijkheden voor het verbreden van de samenwerking naar het particulier initiatief in Wormerland en Ghana; o De mate waarin bovengenoemde activiteiten hebben bijgedragen aan de doelstelling Ook het bijdragen aan de bewustwording van de eigen bevolking is niet SMART geformuleerd. Om de effecten van de activiteiten te kunnen meten, is gekeken of er particuliere initiatieven zijn ontwikkeld. We kunnen constateren dat dit niet is gebeurd. De georganiseerde activiteiten hadden een minimum aantal belangstellenden, en ondanks positieve reacties, is het steeds bij een eenmalig contactmoment gebleven. Er zijn hiervoor de volgende oorzaken aan te wijzen: Particuliere initiatieven ontstaan spontaan vanuit de samenleving, vaak wanneer mensen door verblijf of reizen in aanraking zijn gekomen met een ontwikkelingsland en de bewoners. Om aan de hulpvraag te kunnen voldoen wordt dan een organisatie in het leven geroepen, waardoor er sprake is van ownership. Om dit bij mensen te bewerkstelligen, is meer nodig dan de gemeente vanuit haar budget kan realiseren; De gemeente heeft in haar oproep aan organisaties de nadruk gelegd op het delen van kennis met hun evenknie in Twifo Praso met als doel een samenwerking op basis van gelijkwaardigheid. Hiermee is minder ruimte voor de traditionele vorm van ontwikkelingshulp, namelijk het inzamelen van geld of goederen. Mogelijk voelen organisaties zich hier minder door aangesproken; Na de inventarisatiefase heeft de gemeente geen vervolg gegeven aan het daadwerkelijk matchen van organisaties in Wormerland en Ghana. Dit in verband met onzekerheid over de voortgang van de gemeentelijke samenwerkingsrelatie vanwege het abrupt stoppen van het LOGOSouth programma; Er is ad hoc naar de inwoners gecommuniceerd over het project, er is geen communicatieplan gemaakt. In het algemeen kan gesteld worden dat het aangaan van de internationale samenwerkingsrelatie onder het LOGOSouth programma echter nauwelijks heeft bijgedragen aan de bewustwording van de eigen bevolking. Daarbij is dit aspect bij de projectgroep onderbelicht geweest, daar zij zich in eerste instantie alleen hebben beziggehouden met de uitvoering van het LOGO South project. o Wat heeft het de bevolking van de gemeente Wormerland opgeleverd? Aangezien gesteld is dat de bewustwordingsactiviteiten niet het beoogde effect hebben, kan gesteld worden dat het de gemeente niet meer heeft opgeleverd dan een aantal positieve PR berichten. Een uitzondering hierop is groep 7/8 van basisschool De Eendragt, waarmee meerdere malen contact is geweest. De directie heeft aangegeven enthousiast te zijn over de positieve effecten onder de leerlingen rond de bezoeken en wil deze graag voortzetten bij continuering van het samenwerkingsverband. 6

7 III Evaluatie kosten o Hoeveel heeft het gekost? Het project is uitgevoerd onder het LogoSouth programma van VNGInternational. Er heeft sinds 2008 jaarlijks een inhoudelijke en financiële verantwoording plaatsgevonden aan VNGI. Deze is jaarlijks goedgekeurd, de toegezegde bijdragen zijn overgemaakt en de raad is hierover steeds in kennis gesteld. Tevens is er sinds 2008 in de P&C cyclus over gerapporteerd. De VNGI heeft de reis en verblijfkosten, een klein deel van de arbeidskosten en een deel van de investeringen vergoed. In 2008 is bij raadsbesluit , in het MJP geactiveerd. In 2009, bij het behandelen van de begroting voor 2010 is vastgesteld dat de totale kosten voor internationale samenwerking, inclusief personele inzet, niet hoger mogen zijn dan per jaar. Beide bedragen worden jaarlijks geïndexeerd. In de onderstaande tabellen wordt inzichtelijke gemaakt wat er ten behoeve van het project, opgeteld over de gehele periode, is uitgegeven en ontvangen. Uitgaven (reis en verblijfkosten, investeringen, etc). Bijdragen VNGI (exclusief arbeidsvergoeding) Project kosten per saldo

8 Arbeidskosten zoals opgenomen in de jaarrekeningen Arbeidsvergoeding VNGI Arbeidskosten per saldo Totaalkosten Totaalkosten per jaar De totale arbeidskosten, zoals deze in de jaarrekeningen zijn opgenomen, bedragen Dit bedrag is opgebouwd uit een berekening van het aantal bestede uren vermenigvuldigd met de gemiddelde kostprijs per uur. Aangezien tot 2010 van andere uitgangspunten gebruik is gemaakt om tot een kostprijs per uur te komen dan na 2010 geeft het bedrag geen duidelijk beeld van de gepleegde inzet. Onderstaand een optelling van de gemaakte uren per jaar. Jaar totaal uren Uit het bovenstaande kan geconcludeerd worden dat het project gemiddeld over de jaren binnen het beschikbaar budget is uitgevoerd. IV Conclusies en aanbevelingen Op basis van het evaluatieverslag kunnen de volgende conclusies en aanbevelingen getrokken worden: Ten aanzien van de bijdrage aan versterking van democratisch lokaal bestuur in een ontwikkelingsland door inzet van kennis van het eigen gemeentelijk apparaat: Een kleine gemeente is met een beperkt budget in staat een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een lokale overheid in een ontwikkelingsland. De collegatotcollega benadering die in het project is gehanteerd, is effectief en efficiënt gebleken. De aanname dat het uitwisselen van ervaring en kennis tussen mensen uit de praktijk die hetzelfde werk doen meer oplevert dan het sturen van geld en/of goederen kan op basis van dit project worden bevestigd. Lokale overheden in een ontwikkelingsland zijn ook op allerlei manieren verbonden met andere overheidslagen, de private sector en de samenleving als geheel. Projectondersteuning van een ervaren partij zoals VNGInternational garandeert dat het project hierop is afgestemd. Door gebruik te maken van deze kennis en expertise past het project ook in het ontwikkelingsbeleid van de Nederlandse overheid en hun meerjarenplannen. Dat biedt een goede garantie op het slagen van een project. Ten aanzien van het bijdragen aan de bewustwording van de eigen bevolking in Wormerland: Nederlanders tonen zich van oudsher zeer betrokken bij mondiale problematiek en armoede. Mensen willen graag zelf iets doen en ontplooien allerlei initiatieven. We kunnen concluderen dat het in Wormerland niet is gelukt om bewustwording om te zetten in daadkracht. Het gemeentelijke internationale project onder het voetlicht van de inwoners brengen biedt te weinig prikkels om dit te realiseren. Na inventarisatie blijkt er vanuit Wormerland en Twifo interesse is voor het opbouwen van een aantal vruchtbare samenwerkingsrelaties. Gebleken is dat zonder sturing vanuit de gemeente geen sprake is van concretisering van de samenwerkingsplannen. 8

9 Om een directe relatie tussen inwoners en een internationaal project van de gemeente te realiseren, is het wellicht efficiënter om aan te sluiten bij een bestaand particulier initiatief. Andere Nederlandse gemeenten die deelnamen aan LOGO SOUTH werken samen met een stichting of vrijwilligersorganisatie. Door structurele en regelmatige voorlichting betrekt de vrijwilligersorganisatie de bevolking bij het gemeentelijke project in Ghana. Aanbeveling: Uit de evaluatie blijkt dat de bijdrage van de VNGI cruciaal is geweest om het project te doen slagen. Bij het aangaan van een vervolgproject wordt aanbevolen wederom voor een dergelijke opzet te kiezen. Bijlage: 1 Verslag aan de vng 2 Goedkeuring vng 9