Voedselbanken Nederland, regio Arnhem. Jaarverslag. Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem

Transcriptie

1 Voedselbanken Nederland, regio Arnhem Jaarverslag Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem 2011

2 Jaarverslag 2011 Net als een bank brengt een voedselbank vraag en aanbod bij elkaar. De vraag naar voedsel komt van mensen die van zeer weinig leefgeld moeten rondkomen. Het aanbod van voedsel komt van bedrijven die bepaalde producten niet meer (tijdig) kunnen verkopen en in plaats van het te vernietigen aan ons leveren. 15 april 2012 Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem Evertsenlaan GA Velp Telefoon: Fax: info@voedselbankarnhem.nl Internet: Distributiecentrum: Bruningweg BM Arnhem (Bezoek alleen op afspraak) Rabobankrekening: KvK centraal Gelderland:

3 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave Inleiding / voorwoord Organisatie Afdeling Aanmelding Afdeling Uitgiftepunten Afdeling Voedselverwerving Afdeling Transport Afdeling Opslag-Pakketverwerking Stafafdeling Vrijwilligers Stafafdeling Lokale voedselbanken Stafafdeling Fondsenwerving Stafafdeling Faciliteiten Stafafdeling Communicatie Financiën Bijlagen: 1. Ontwikkeling aantal pakketten per week vanaf start tot eind Organogram per ultimo Werkgebied Voedselbanken Nederland, regio Arnhem per /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

4 2 Inleiding / voorwoord Voor u ligt het jaarverslag van Voedselbanken Nederland, regio Arnhem over het jaar Met dit verslag willen wij u een indruk geven van wat de Voedselbankorganisatie inhoudt en van het vele werk dat in 2011 door alle vrijwilligers van de regionale Voedselbank Arnhem en de daarbij aangesloten lokale voedselbanken is verricht. Door de verslechterende economische omstandigheden nam de vraag naar voedselpakketten in 2011 sterk toe, terwijl het aanbod van voedsel voor deze pakketten stagneerde. Zowel op landelijk als op regionaal niveau zijn in 2011 opnieuw flinke stappen gezet om te komen tot een nog efficiëntere organisatie van het werk van de voedselbanken in Nederland. De Voedselbank Arnhem mocht op 8 februari 2011 HKH prinses Maxima verwelkomen voor een bezoek aan het distributiecentrum (zie foto's). Figuur 1: collage van het werkbezoek dat Prinses Máxima op bracht aan het distributiecentrum van Voedselbanken Nederland, regio Arnhem Op dezelfde dag ondertekende bovendien Voedselbanken Nederland de aansluitingsovereenkomst bij de Europese Federatie van Voedselbanken (zie foto hierna). Tom Hillemans is naast voorzitter van Voedselbanken Nederland, regio Arnhem, ook vicevoorzitter van het landelijk voedselbankbestuur en heeft daarin ook de portefeuille Europese Zaken. Door de Europese aansluiting is het mogelijk om betere contacten te

5 leggen en te onderhouden met wereldconcerns en het helpt ons bij de lobby in de Europese politiek om onder meer een deel van de voedseloverschotten aan de voedselbanken in de aangesloten landen ter beschikking te stellen. Figuur 2: Van links naar rechts: Rocus van Wingerde (secretaris van het Landelijk Overleg Regionale Voedselverwerving), Tom Hillemans (voorzitter Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem en vice voorzitter Stichting Voedselbanken Nederland), Jean Delmelle (president van de Europese Federatie van voedselbanken) en Leo Wijnbelt (voorzitter Stichting Voedselbanken Nederland) Vanuit het distributiecentrum van de regionale Voedselbank Arnhem aan de Bruningweg werden in 2011 door 320 vrijwilligers (stand eind 2011) ruim voedselpakketten verspreid via 21 uitgiftepunten in ons lokale werkgebied onder ruim 730 gezinnen en via 17 lokale voedselbanken in de regio onder nog eens gezinnen. Het aantal verspreide voedselpakketten steeg daarmee in 2011 met 15% ten opzichte van Voor het voedsel dat de Voedselbank onder haar afnemers verspreidt, is de Voedselbank voornamelijk afhankelijk van het aanbod van voedsel door producenten, groothandelaren en winkelketens. Gelukkig konden ook in 2011 weer verschillende nieuwe leveranciers bereid gevonden worden om voorraden voedsel aan de Voedselbank aan te bieden in plaats van te laten vernietigen. Het aanbod van voedsel nam desondanks ook in 2011 opnieuw iets af, nu met 3% van 3,4 miljoen eenheden (1.470 ton) naar 3,3 miljoen eenheden (1.425 ton). We zijn blij dat we de groeiende vraag en de vele veranderingen hebben kunnen opvangen met de vele vrijwilligers die zich al jaren inzetten voor de Voedselbank, aangevuld met nieuwe vrijwilligers. We zijn hen veel dank verschuldigd evenals onze sponsoren,

6 donateurs en andere geldschieters en onze leveranciers die allemaal hun steentje hebben bijgedragen aan het welslagen van de activiteiten van de Voedselbank Arnhem. Met al deze activiteiten proberen wij de doelstellingen van de Voedselbanken in Nederland te realiseren. De algemene doelstellingen van de Voedselbanken in Nederland zijn: a. het direct helpen van mensen die onder een bepaald bestaansminimum leven, door het uitreiken van voedsel dat door derden beschikbaar wordt gesteld; b. het tegengaan van verspilling van voedsel. Bij het bereiken van de algemene doelstellingen gelden de volgende uitgangspunten: a. (Regionale) Voedselbanken mogen geen commerciële activiteiten ontplooien, kopen zelf in principe geen voedsel in en vragen geen vergoeding aan personen voor wie de levensmiddelen bestemd zijn; b. initiatieven om de doelgroep van de (Regionale) Voedselbanken ook op andere terreinen te ondersteunen, zullen niet plaatsvinden onder de naam van de voedselbank; c. (Regionale) Voedselbanken zijn vrijwilligersorganisaties die geen salarissen of daarop lijkende vergoedingen aan haar vrijwilligers betalen; d. door het bestaan van de (Regionale) Voedselbanken wordt aan armoede en verspilling in Nederland een gezicht geven. Tom Hillemans, voorzitter /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

7 3 Organisatie In Nederland zijn de voedselbanken georganiseerd in de Stichting Voedselbanken Nederland. Bij deze landelijke stichting zijn 8 regionale voedselbankorganisaties (stichtingen) aangesloten, waaronder de Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem. Alle regionale voedselbanken hebben een aansluitovereenkomst met de landelijke stichting, en hebben zich akkoord verklaard met het reglement van de landelijke organisatie. De regionale Voedselbank Arnhem is voortgekomen uit een initiatief van de Rotaryclub Rheden-Rozendaal om een voedselbank in Arnhem e.o. op te zetten. Sindsdien is dankzij de inspanning van een steeds groeiende groep vrijwilligers een organisatie opgezet die zo effectief mogelijk voedsel werft bij leveranciers om dit vervolgens in voedselpakketten te verspreiden onder die mensen en gezinnen in de regio Arnhem, die deze vorm van (tijdelijke) ondersteuning hard nodig hebben. De regionale Voedselbank Arnhem werft zoveel mogelijk voedsel, verzamelt dit voedsel in haar distributiecentrum in Arnhem, stelt daar de voedselpakketten samen en distribueert vervolgens deze voedselpakketten over de bij haar aangesloten lokale voedselbanken. Vanaf de start is de regionale Voedselbank Arnhem is staat geweest om meer voedsel te verwerven dan voor het eigen werkgebied/regio nodig was. In de landelijke samenwerking hebben we dus altijd voedsel beschikbaar kunnen stellen aan andere regio s in Nederland. Voor een plaatje van het werkgebied van de regionale Voedselbank Arnhem verwijzen wij naar bijlage 3. De regionale Voedselbank Arnhem vervult binnen Arnhem en direct omliggende gemeenten (Rozendaal, Rheden, Doesburg, Duiven, Lingewaard, Westervoort en Overbetuwe) ook de functie van lokale voedselbank (zie afbeelding). Dit betekent dat zij binnen die gemeenten de voedselpakketten zelf distribueert via eigen uitgiftepunten waar de voedselpakketten overhandigd worden aan de afnemers. De organisatie van de Voedselbank Arnhem is professioneel opgezet en kent naast een bestuur een organisatiestructuur met een aantal afdelingen onder leiding van coördinatoren. Het bestuur van de stichting bestond eind 2011 uit: - Th. (Tom) P.M. Hillemans MBA, voorzitter (sinds ) - Drs. M. (Marco) van der Woude, penningmeester (sinds ) - Mr. I.P.A. (Ivo) van Heijst, secretaris (sinds ) - ing. H. (Hennie) Hurenkamp, lid (gebouwen) (sinds ) Het bestuur is eindverantwoordelijk voor het goed functioneren van de regionale Voedselbank Arnhem. Zij beheert de financiën en zorgt dat aan alle wettelijke verplichtingen wordt voldaan /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

8 Bijzondere aandacht was er in 2011 onder meer voor de organisatiestructuur van de Voedselbank Arnhem, het arbo- en veiligheidsbeleid, de verzekeringsportefeuille en de implementatie van een nieuwe geautomatiseerd logistiek systeem. het bestuur eind 2011 Elke afdeling wordt aangestuurd door een coördinator (in het bedrijfsleven zou je het een manager noemen). De afdelingscoördinatoren vormen samen met twee algemeen coördinatoren het coördinatorenoverleg; in het coördinatorenoverleg worden alle zaken besproken die nodig zijn voor het goed functioneren van de voedselbank. het coördinatorenteam eind 2011 Iedere afdeling tenslotte steunt op een vaste groep vrijwilligers (zie bijlage 2 voor het organogram per 31 december 2011). Binnen de voedselbank zijn uitsluitend vrijwilligers actief. Er zijn dus geen betaalde krachten. Ook worden er geen vrijwilligersvergoedingen of reiskosten woon-werkverkeer betaald. Doordat we met zoveel vrijwilligers werken, die geen van allen full time werkzaam zijn voor de voedselbank, en de werkzaamheden plaatsvinden vanuit verschillende locaties (distributiecentrum, uitgiftepunten, vanuit huis etc.) is het van belang om goed volgens afgesproken processen te werken. Op die manier kan de continuïteit gegarandeerd worden doordat iedereen, inclusief alle vervangers, weten wie waarvoor verantwoordelijk is. In 2011 is bekeken of de gekozen organisatiestructuur, gezien de sterke groei die we doorgemaakt hebben, nog steeds voldoet. Besloten is om met name de rol van het coördinatorenoverleg te versterken om de vele werkzaamheden van de verschillende afdelingen nog beter op elkaar te kunnen afstemmen. Tom Hillemans en Marco van der Woude, algemeen coördinatoren /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

9 4 Afdeling Aanmelding Deze afdeling verwerkt de aanvragen vanuit het primaire werkgebied van de (lokale) Voedselbank Arnhem. Dit werkgebied omvat een achttal gemeenten (zie afbeelding in bijlage 3). Aanmelding bij de Voedselbank Arnhem door een hulpvrager kan alleen gebeuren via een hulpverlenende instantie/een professionele hulpverlener, die als zodanig door de voedselbank erkend wordt. Het daarvoor benodigde aanmeldingsformulier kan gedownload worden van de website Om in aanmerking te komen voor een voedselpakket dient de hulpverlener voor zijn cliënt op dat formulier naar waarheid aan te geven, dat het netto besteedbaar leefgeld per maand van zijn cliënt onder de door de voedselbank bepaalde grens zit. Indien deze gegevens het verstrekken van een voedselpakket mogelijk maken, krijgt de cliënt daarvan bericht via zijn hulpverlener. Ook afwijzingen worden op deze manier doorgegeven. Alleen gezinnen woonachtig in het primaire werkgebied van de regionale Voedselbank Arnhem komen in Figuur 1: Een paar leden van de afdeling Aanmelding, bezig met hun wekelijkse werkzaamheden aanmerking. Een eerste toewijzing gebeurt voor de duur van maximaal 13 weken, waarna een verlenging mogelijk is van telkens maximaal 26 weken. In principe kan de totale duur drie jaar bedragen, gelijk aan de periode van schuldsanering. Elke maandag en/of dinsdag van de week verwerkt het team van Aanmelding, tien vrijwilligers, de per post, fax of mail binnengekomen aanvragen en communiceert daarover met de hulpverleners. Toegewezen pakketten moeten door de cliënt elke vrijdagmiddag op een afgesproken uitgiftepunt afgehaald worden. Sinds de start in 2005 is er sprake van een continue groei van het aantal aanvragen. Per eind 2011 werden wekelijks ruim 730 voedselpakketten verstrekt. Herman Boesveld, coördinator aanmelding

10 5 Afdeling Uitgiftepunten Om uiteindelijk de voedselproducten, die in het distributiecentrum van de Voedselbank Arnhem worden verwerkt, per krat en koelbox te distribueren onder onze afnemers, werd er ultimo 2011 gebruik gemaakt van 21 uitgiftepunten. In Arnhem zijn in verschillende wijken totaal 11 uitgiftepunten; de overige zijn in de omliggende plaatsen als Doesburg, Dieren, Rheden, Velp, Duiven, Westervoort, Elst, Bemmel, Huissen en Zetten. Een uitgiftepunt is de plek waar vrijwilligers wekelijks rechtstreeks in contact komen met de mensen die noodhulp ontvangen in de vorm van een voedselpakket. Ons beleid is er op gericht om maximaal circa 35 gezinnen/personen per uitgiftepunt te bedienen. In verband met de privacy van onze afnemers proberen wij zoveel mogelijk de adressen van de uitgiftepunten voor de buitenwereld verborgen te houden. In 2011 is het aantal uitgiftepunten uitgebreid van 18 naar 21 locaties. Op deze uitgiftepunten zijn iedere vrijdagmiddag in totaal ca.160 vrijwilligers actief om de voedselpakketten uit te geven. Wij streven ernaar om een uitgiftepunt ook een ontmoetingsplek voor onze afnemers te laten zijn. Denk hierbij aan een gezellige zitruimte en een eenvoudige keuken om koffie te schenken. Daarnaast is het creëren van een open en gezellige sfeer mogelijk een hulpmiddel bij het doorbreken van een eventueel sociaal isolement van de afnemers. De vrijwilligers op een uitgiftepunt hebben ondertekend dat zij zorgvuldig om gaan met de privacy van de afnemers. Dit geldt trouwens voor alle vrijwilligers bij de voedselbank Arnhem. De vrijwilliger is naast gastheer/vrouw ook een luisterend oor, maar zit niet op de stoel van de hulpverlener. Aan de hand van een namenlijst, waarop alleen de gezinssamenstelling staat vermeld, kunnen de vrijwilligers zelf schuiven met de inhoud van de pakketten rekeninghoudend met de gezinsgrootte en de achtergrond van onze afnemers. Denk hierbij aan onze allochtone afnemers en anderen die bijvoorbeeld geen varkensvlees of iets dergelijks mogen gebruiken. De voedselbank respecteert dit en de vrijwilliger lost dit ter plekke op. Het voedsel wordt vanuit het krat met hulp en een toelichting van de vrijwilliger over de houdbaarheid THT, overgepakt in de tas van de afnemer. Al onze uitgiftepunten, inclusief de koffie/thee, worden ons om niet ter beschikking gesteld. Een woord van dank is hier dan ook zeker op zijn plaats aan alle kerken, buurthuizen, wijkgebouwen en andere instanties die deze uitgiftepunten mogelijk maken! Joop Toeter, coördinator /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

11 6 Afdeling Voedselverwerving Het team van de afdeling voedselverwerving van de regionale Voedselbank Arnhem bestaat uit voedselverwervers, een administratieve kracht, een regelaar en een coördinator. Samen proberen zij ervoor te zorgen dat de voedselpakketten van de Voedselbank Arnhem goed gevuld kunnen zijn; daarnaast draagt het team ook veel bij aan de landelijke voedselverwerving en coördineert zij mede de uitwisseling van voedselaanbod met de andere regionale voedselbanken. Gelukkig konden ook in 2011 afspraken met diverse nieuwe leveranciers (Albert Heijn, HAK etc.) worden gemaakt; veel tijd is daarnaast uiteraard besteed aan het onderhouden van de relaties met de bestaande leveranciers. Om de relatie met onze leveranciers te verstevigen hebben we op 10 november 2011 een relatiedag georganiseerd. Deze bijeenkomst, waarbij we een interessante spreker hadden namelijk Rob Woelinga die nog eens het verhaal van Effectief communiceren presenteerde, werd hoog gewaardeerd door de deelnemers en is zeker voor herhaling vatbaar. In de navolgende grafiek zien we dat de Voedselbank Arnhem ook in 2011 iets minder voedsel heeft ontvangen in vergelijking met Grafiek 1: Ontvangen voedsel in consumenteneenheden (ce)

12 De oorzaak hiervan moet niet gezocht worden in het aanbod van bedrijven dat licht steeg (van 2,4 miljoen naar 2,6 miljoen ce), maar vooral in een afname van het aanbod door de overige regionale voedselbanken. In de navolgende tabel laten we zien waar al het door de Voedselbank Arnhem ontvangen voedsel 3,3 miljoen ce (2010: 3,4 miljoen) in 2011 vandaan gekomen is. Goederenontvangst in consumenteneenheden 2011 % 2010 % Ontvangen van de andere 7 regionale voedselbanken Rotterdam ,2% ,6% Haaglanden ,7% ,7% Brabant Zeeland ,1% ,1% Noord Holland ,8% ,1% Limburg ,2% ,2% Salland Twente ,3% ,2% Noord Oost ,0% ,7% ,2% ,7% Lokale voedselbanken (regio Arnhem) ,7% ,2% Bedrijven ,5% ,5% Overigen (part. etc.) ,6% ,6% ,0% ,0% Groei t.o.v. vorig jaar: -3,1% -16,4% In tonnen: Tabel 1: Bron van de voedselontvangsten 2010 en 2011

13 In de navolgende tabel is aangegeven waar het voedsel dat de Voedselbank Arnhem ontvangen heeft (inclusief een eventuele voorraadmutatie) in 2011 naar toegegaan is. Goederenuitgifte in consumenteneenheden Uitgegeven aan regionale voedselbanken Rotterdam ,7% ,5% Haaglanden ,8% ,0% Brabant Zeeland ,4% ,8% Noord Holland ,9% ,8% Limburg ,2% ,4% Salland Twente ,1% ,7% Noord Oost ,8% ,7% ,9% ,0% Uitgegeven aan lokale voedselbanken Nijmegen ,8% ,7% Apeldoorn ,5% ,7% Oost Achterhoek ,6% ,4% Wijchen ,7% ,6% Ede ,2% ,8% Tiel ,5% ,6% Doetinchem ,0% ,9% Montfortland ,8% Millingen a/d Rijn ,3% ,1% Zeist ,7% ,5% Neder Veluwe ,8% ,0% Zevenaar en Rijnwaarden ,4% ,4% Bommelerwaard ,9% ,4% Amersfoort ,0% ,1% Houten ,3% 0,0% ,6% ,9% Arnhem ,2% ,2% ,8% ,1% Overigen (organisaties, voorraadverschillen e.d.) ,3% ,9% % % In tonnen: De voorraadadministratie is gebasseerd op consumenteneenheden. Uitgegaan is van een gemiddeld gewicht van 0,43 kg per item. (Dit getal is bepaald aan de hand van een steekproef.) Tabel 2: Voedseluitgifte in 2011 in consumenteneenheden In de loop van 2011 is een wijziging in de regio-indeling geëffectueerd. Dit hield in dat een viertal lokale voedselbanken die voorheen tot de regio van de regionale Voedselbank Arnhem behoorde nu behoren tot de regio Salland-Twente. Om de cijfers te kunnen blijven vergelijken zijn de vergelijkende cijfers aangepast. De leveringen aan die vier lokale

14 voedselbanken 2010 en 2011 zijn allemaal opgevoerd als levering aan de regionale Voedselbank Salland-Twente. In onderstaande grafiek is ten slotte weergegeven hoeveel voedsel de Voedselbank Arnhem in 2011 van andere regionale voedselbanken heeft ontvangen respectievelijk aan andere regionale voedselbanken heeft kunnen leveren. Grafiek 2: Ontvangen en uitgegeven aan de andere regionale Voedselbanken in 2011 Tom Hillemans, coördinator voedselverwerving (a.i.)

15 7 Afdeling Transport In 2011 zijn door de chauffeurs van de Voedselbank Arnhem weer veel ritten gemaakt naar locaties in Nederland om voedsel en dranken op te halen bij leveranciers en af te leveren bij onze lokale voedselbanken of bij andere regionale voedselbanken. Zo rijden wij elke woensdag naar een groentesnijderij in Helmond om goederen op te halen voor zowel de Voedselbank Arnhem als voor de lokale voedselbanken in ons werkgebied en twee andere regionale voedselbanken. Wekelijks wordt ook gereden naar de Voedselbank in Deventer om daar goederen af te leveren en op te halen. Op donderdag worden bij een groot aantal regionale toeleveranciers (o.a. een grote bakkerij en de Makro) goederen afgehaald. Elke vrijdag wordt brood gehaald bij broodfabriek Hilvers in Arnhem. Vanaf uur worden de auto s geladen om de kratten af te leveren bij de 21 uitgiftepunten in ons werkgebied. Voor de distributie maken wij gebruik van 4 eigen auto s (bestelwagens) en daarnaast van een auto van het Rode Kruis uit Arnhem en van een vrachtauto van één van onze externe relaties. Eind 2011 beschikten wij over ca. 35 chauffeurs en bijrijders. Alle chauffeurs en bijrijders worden volgens een van te voren afgesproken kwartaalrooster ingepland. Een aantal chauffeurs beschikt over het groot rijbewijs, waarmee zij een door een relatie beschikbaar gestelde vrachtwagen mogen besturen. In overleg met de coördinator vrijwilligers wordt het bestand regelmatig aangevuld. Begin 2011 kregen wij de beschikking over 2 nieuwe auto s als vervanging van 2 wel heel oude bestelauto's. Voor grote pakketten kunnen wij gelukkig een beroep kunnen doen op beroepsvervoerders. Het totaal gereden aantal kilometers was in 2011 praktisch gelijk aan 2010: ca km. Een woord van dank aan onze relaties en alle chauffeurs en bijrijders, die elke week in weer en wind klaar stonden om op betrouwbare wijze de transporten voor de Voedselbank Arnhem uit te voeren. Wim Savelkouls, coördinator transport /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

16 8 Afdeling Opslag-Pakketverwerking Deze afdeling zorgt voor het proces van de samenstelling van de pakketten tot aan het transport van de pakketten naar de uitgiftepunten. Bovendien beheert deze groep de opslag van het binnengekomen en uit te geven voedsel, zowel fysiek in het distributiecentrum als in de voorraadadministratie. Het team bestaat uit zo n 65 vaste vrijwilligers en een groot aantal invallers die samen per week zo n 400 uur werken, verspreid over de woensdag, donderdag en vrijdag. Steeds regelmatiger dient ook iemand op de dinsdag ingezet te worden, omdat de aanvoer zich niet langer beperkt tot de eerdergenoemde dagen. Gelukkig bleek het werven van vrijwilligers over het algemeen geen probleem. De werkzaamheden in korte lijnen: Op dinsdag, woensdag en donderdag worden geleverde partijen in ontvangst genomen. Deze worden geteld, gecontroleerd op houdbaarheidsdatum en in de voorraadadministratie opgenomen. De goederen worden vervolgens in de stellingen, koeling en vriezer opgeslagen. Medio 2011 lieten de opslaghallen grote lege plekken zien, eind 2011 was dit gelukkig in mindere mate het geval. Op woensdag worden aan de hand van gegevens uit de voorraadadministratie de pakketten definitief samengesteld. Hierbij wordt zoveel als mogelijk gelet op de schijf van vijf om variatie in de samenstelling van het pakket aan te brengen. Daarna worden de pallets met het uit te geven voedsel verzameld op de werkvloer om uitgeteld te worden voor de pakketten die worden verspreid over onze 21 uitgiftepunten. Op donderdag wordt -aan de hand van de door de voorraadadministratie gemaakte lijstenhet voedsel voor de lokale voedselbanken op pallets klaargezet. Intussen worden versproducten, zoals groente en fruit, en kleine eenheden, zoals suikerzakjes en melkkuipjes, uitgezocht en in gezinsporties verpakt. In de koeling worden de koelproducten, zoals zuivel, groente en vleeswaren, uitgeteld en klaargezet. Op de voorraadadministratie wordt een toelichting op de die week verstrekte producten voor de lokale voedselbanken gemaakt. "Dankzij" de groei van het aantal versproducten (onder meer van Albert Heijn) moesten wij de werktijd op de donderdag uitbreiden tot laat op de avond. Op vrijdag tussen 9.30 en uur wordt in 3 groepen het voedsel, bestemd voor de lokale voedselbanken, opgehaald. Tegelijkertijd wordt alles aan de lopende band in gereedheid gebracht voor het inpakken van de voedselpakketten voor de 21 uitgiftepunten in Arnhem en directe omgeving. Ook wordt extra voedsel voor de grote gezinnen klaargezet dat apart meegaat naar de uitgiftepunten. Gedurende 2011 is overgegaan op het over de volle breedte inzetten van de zogenaamde gele koelboxen bij het vervoer van koelproducten vanuit onze vestiging, waardoor de vereiste koelketen nog beter gewaarborgd kan worden. Ook gedurende 2011 heeft de VWA (Voedsel & WarenAutoriteit) controles uitgevoerd. Soms kwam men met verbetersuggesties, maar nooit was sprake van tekortkomingen /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

17 Tussen 9:00 en uur worden de pakketten voor de uitgiftepunten ingepakt, waarbij elke week aan en om de rollenbaan ongeveer 18 vrijwilligers betrokken zijn. Ook wordt voor de uitgiftepunten een speciale toelichting op het uitgegeven voedsel meegegeven. Per dagteam is in x groot overleg gehouden. We gaan dit in 2012 verhogen naar minstens 3 overleggen per jaar. Sinds 2010 is er door een ICT bedrijf samen met een werkgroep van de voedselbank gewerkt aan nieuwe software voor de voorraadadministratie (genaamd Emalo). Dit pakket is begin 2012 ingevoerd. De voorbereidingen hebben veel menskracht gevergd en dat zal ook gelden gedurende de eerste maanden van invoering. Het coördinatorschap heeft in 2011 meerdere wisselingen ondergaan. Irmgard Tuerlings had aangegeven na vele jaren trouwe dienst begin 2011 te stoppen, vervolgens heeft Marco van der Woude het coördinatorschap gedurende een half jaar waargenomen, waarna ondergetekende het stokje op 1 september heeft overgenomen. Gelukkig was de continuïteit qua bezetting op de zogenaamde administratie en onder de dagverantwoordelijken veel groter, zodat dankzij verhoogde inzet van betrokkenen- de afdeling en de buitenwereld geen last hebben gehad van deze wisselingen. Regelmatig kwamen en komen externen bij ons kijken hoe een en ander op de Bruningweg functioneert. Dat gold in 2011 ook voor de selectie van Vitesse, die in het kader van hun project maatschappelijke betrokkenheid een middag bij ons zijn komen kijken en werken. Tot slot enkele cijfers: - In 2011 zijn 3,3 miljoen consumenteneenheden/porties van gemiddeld 400 gram ofwel ton ontvangen. - Wekelijks zijn in 2011 gemiddeld voor 650 gezinnen pakketten klaargemaakt. Er zaten gemiddeld 20 items in een pakket, waaronder in ieder geval brood, zuivel, verse groente en/of fruit en vlees(waren) en verder producten als frisdrank, chips, crackers, conserven, nootjes, sauzen. - Voor de 20 lokale voedselbanken in de regio Arnhem, zijn daar bovenop, gemiddeld per week voor gezinnen 12 items uitgegeven. Rudie van Onzen, coördinator opslag & pakketverwerking /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

18 9 Stafafdeling Vrijwilligers Vrijwilligers krijgen niet betaald omdat ze waardeloos zouden zijn, maar omdat hun waarde onschatbaar is! Vrijwilligers hebben niet zozeer tijd, maar eerder hart voor mensen. Ook het afgelopen jaar hebben zich weer veel mannen en vrouwen aangemeld als vrijwilliger bij de Voedselbank Arnhem. De diversiteit aan vrijwilligers was weer erg groot, zowel werkeloze jongeren, UWV-ers, gepensioneerden, hoog en lage opgeleiden, huisvrouwen enz. Allemaal mensen met hetzelfde doel: "zinvol vrijwilligerswerk door tijd vrij te maken en hart te hebben voor je medemens. De sfeer was mede bepalend om te blijven en velen hebben dan ook plezier in het werken bij de Voedselbank Arnhem. Ondanks het feit dat men geen financiële vergoeding ontvangt en ook de reiskosten zelf moet betalen blijft de motivatie groot. Veel aanmeldingen kwamen ook binnen via bemiddeling van de VIA (Vrijwilligers Inzet Arnhem) en via instanties zoals het RIBW, re-integratiebedrijven, UVW en directwerk van de gemeente Arnhem. Het actief blijven werven en gebruikmaken van een groot netwerk is van groot belang voor het voeden van de levensader van de voedselbank. Er is een groot werkaanbod binnen de voedselbank om zich voor in te zetten. Zo hebben we de afdeling aanmeldingen, transport, faciliteiten (inclusief technische dienst), Opslagpakketverwerking, fondsenwerving (inclusief het interne winkeltje), communicatie, voedselwerving, uitgiftepunten en vrijwilligers. De coördinator vrijwilligers koppelt, in overleg met de desbetreffende afdeling, uiteindelijk de vrijwilliger aan een van de genoemde afdelingen. Iedere afdeling heeft een eigen verantwoordelijk coördinator die de vrijwilliger direct of indirect verder instrueert en begeleidt. Wanneer een vrijwilliger zich aanmeldt vindt er altijd eerst een sollicitatie / informatie gesprek plaats op het distributiecentrum waarin we de mogelijkheden bespreken. Ook de vrijwilligersovereenkomst moet worden ondertekend, omdat vrijwilliger zijn bij de Voedselbank wel vrijwillig, maar nooit vrijblijvend is. In 2011 hebben zich ca. 62 nieuwe vrijwilligers aangemeld; daartegenover hebben ca. 36 vrijwilligers zich afgemeld met redenen als: weer werk gevonden, gezondheid, privé omstandigheden, keuze voor ander vrijwilligerswerk, verhuizing enz. Het grootste percentage was toch wel het vinden van (verplicht) regulier werk. Daarnaast ontvingen we zo'n 65 verzoeken van scholieren om hun maatschappelijke stage bij de voedselbank te mogen lopen. Eind 2011 stond de teller op totaal 320 actieve vrijwilligers waarvan er velen vanaf het begin in 2005/2006 nog steeds actief zijn voor de Voedselbank Arnhem. Als dank aan alle vrijwilligers en hun partner werd hen een vrijwilligersavond aangeboden door de Voedselbank, die we belangeloos mochten houden in het restaurant van de Sociale werkvoorziening Presikhaaf Bedrijven en die verzorgd werd door leerlingen van het ROC afdeling Horeca, omlijst met muziek en gezelligheid. Iets waar we jaarlijks aandacht aan /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

19 willen blijven geven! Tevens mochten we 11 speldjes uitreiken aan vrijwilligers wegens 5 jaar onafgebroken trouwe inzet. Ook dank aan de chauffeurs van het Rode Kruis die wekelijks op vrijdag een paar vrijwilligers beschikbaar stellen voor het vervoer daarvan naar de 21 uitgiftepunten. Nogmaals dank aan alle vrijwilligers van de Voedselbank Arnhem voor hun inzet ter voorkoming van voedselverspilling en hun betrokkenheid bij mensen die moeten leven van een minimum aan inkomen! Joop Toeter, coördinator vrijwilligers /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

20 10 Stafafdeling Lokale voedselbanken Het werkgebied van onze regionale voedselbank onderging dit jaar een flinke wijziging doordat de Twentse lokale voedselbanken Enschede, Midden-Twente en Oost-Twente overgingen naar de regionale voedselbank Salland en Twente. Via deze regionale voedselbank leveren wij nog wel voedsel aan hen op basis van het aantal pakketten. Ons werkgebied omvat nu het grootste deel van Gelderland en het oostelijk deel van de provincie Utrecht. In dit gebied bevinden zich de volgende 17 lokale voedselbanken: Amersfoort, Apeldoorn, Bommelerwaard, Doetinchem, Ede, Millingen aan de Rijn, Montferland, Neder-Veluwe, Nijmegen, Oost-Achterhoek, Tiel e.o., Wijchen e.o., Zeist en Zevenaar en Rijnwaarden. In 2011 voegde voedselbank Houten zich daarbij die overkwam van de regionale voedselbank Rotterdam. In de loop van dit jaar werden voedselbanken opgericht in De Bilt en Wijk bij Duurstede. Zoals uit de volgende tabel blijkt maakten alle lokale voedselbanken in dit jaar een forse groei door. naam voedselbank aantal cliënten 1 sep 2011 aantal cliënten 31 dec 2011 aantal monden te voeden 1 sep 2011 aantal monden te voeden 31 dec 2011 aantal vrijwilligers incl bestuur 1 sep 2011 aantal vrijwilligers incl bestuur 31 dec 2011 aantal monden per cliënt 31 dec 2011 Amersfoort ,6 Arnhem ,3 Apeldoorn ,0 Bommelerwaard ,1 De Bilt ,3 Doetinchem ,6 Ede ,3 Houten ,7 Millingen aan de Rijn ,7 Montferland ,7 Neder-Veluwe ,7 Nijmegen ,4 Oost-Achterhoek ,4 Tiel e.o ,2 Wijchen e.o ,6 Wijk bij Duurstede ,2 Zeist ,4 Zevenaar en Rijnwaarden ,5 totaal regio Arnhem , /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

21 Ook dit jaar konden wij als regionale voedselbank aan de inspanningsverplichting voldoen om de lokale voedselbanken elke week 8 tot 12 items per pakket te leveren. Gemiddeld kwam dit zelfs op 12,1 items per week (tegen 14,6 in 2010). De lokale voedselbanken worden geacht de pakketten zelf met een overeenkomstig aantal items aan te vullen. Vertegenwoordigers van de besturen van de lokale voedselbanken vormen samen de regioadviesraad. Deze kwam in 2011 vijf keer bijeen. In dit overleg worden afspraken gemaakt over de samenwerking tussen de regionale voedselbank en de lokale voedselbanken. Ook worden de landelijke ontwikkelingen besproken en standpunten meegegeven aan de vertegenwoordiger van de regionale voedselbank in het landelijk bestuur. Een belangrijk vast agendapunt is de onderlinge uitwisseling van ervaringen en ideeën. Men leert van elkaar. In twee vergaderingen werd uitvoerig gediscussieerd over het voorstel van het landelijk bestuur voor harmonisatie van de toekenningscriteria. Een belangrijk deel van onze voorstellen en opmerkingen werd door het landelijk bestuur overgenomen. Een ander, telkens terugkerend, thema, is de beheersing van de koudeketen. De strikte voorwaarden die Albert Heijn stelt voor levering van bederfelijke producten dwong tot extra aandacht voor dit punt, waarbij allen zich bewust waren dat door de Voedsel- en Warenautoriteit soortgelijke eisen ook voor producten van andere leveranciers gesteld worden. Aan het eind van het jaar voldeden de meeste voedselbanken aan de voorwaarden van Albert Heijn en konden meeprofiteren van de leveringen. Driemaal werd een bijeenkomst belegd met de voedselverwervers van de lokale voedselbanken. Hier werden de spelregels besproken die in het landelijk overleg vastgelegd zijn voor de contacten met leveranciers. Daarnaast waren ook hier de leveringen door Albert Heijn en het beheersen van de koudeketen onderwerp van gesprek. Afgezien van dit structurele overleg vinden er talloze contacten plaats via en telefonisch: voor operationele zaken met de medewerkers van opslag en pakketverwerking, voor beleidsmatige zaken met de coördinator. Bij diverse (feestelijke) gelegenheden werd een bezoek gebracht aan een lokale voedselbank. André Willemsen, coördinator lokale voedselbanken /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

22 11 Stafafdeling Fondsenwerving De Voedselbank ontvangt al het voedsel voor niets. Een groot deel van de diensten en verbruiksartikelen die we gebruiken worden in natura gesponsord, d.w.z. voor niets geleverd. Er zijn helaas ook nog zaken waarvoor we gewoon moeten betalen, zoals energie en ongediertebestrijding. In totaal zijn we daar als organisatie zo n euro per jaar aan kwijt; dat geld moeten we op een of andere manier inzamelen. In 2011 is een team van 5 personen elke maand bij elkaar geweest om zo veel mogelijk geldschieters te benaderen. Daarbij worden de volgende doelgroepen bewerkt : kerken, serviceclubs, particulieren, bedrijven en gemeenten. Daarnaast waren er opbrengsten van de VriendenLoterij, van het winkeltje, van de landelijke organisatie en van de verhuur van een deel van ons pand. Uit onderstaand overzicht blijkt uit welke bronnen geld verkregen werd. Ontvangen gelden Donateurs / schenkingen Provincie / gemeenten Voedselbanken NL Verhuur (gedeelte) pand Vrienden loterij Opbrengst winkel Overig Tabel 3 ontvangen gelden in 2011 naar bron Marco van der Woude, coördinator fondsenwerving (a.i.) /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

23 12 Stafafdeling Faciliteiten In 2010 kon de Voedselbank Arnhem haar nieuwe distributiecentrum aan de Bruningweg betrekken. In 2011 zijn nog diverse kleine aanpassingen aan en om het pand uitgevoerd, met name ook voor de veiligheid van de vrijwilligers. In 2011 is er veel aandacht uitgegaan naar de elektriciteitsvoorziening. Vanaf het begin hebben we problemen gehad met de capaciteit. De vriescel, de koelcel en alle andere elektrische apparaten en lampen trokken zoveel stroom dat de bestaande installatie het niet aankon. Al snel zijn we tot de conclusie gekomen dat de capaciteit uitgebreid moest worden. Dat had heel wat voeten in aarde! Er moest een nieuwe kabel gelegd worden vanuit het transformatorhuisje tot achter op ons terrein. We hebben er nu voor gekozen om de stroomvoorziening in tweeën te splitsen (twee meters), hetgeen ook kon omdat het pand fysiek in tweeën is te delen. Dit voorkwam dat we in de hogere, industriële vastrechttarieven terecht kwamen. In de loop van het jaar is ook de voorgevel wit geschilderd door leerlingen van een school. Het geeft het pand een frisse uitstraling. Voort is onze elektrische installatie uitvoerig onderzocht door een extern bureau. Dit heeft ertoe geleid dat op een aantal punten verbeteringen zijn doorgevoerd en nog zullen worden doorgevoerd. Daarnaast worden er continue kleine onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Richard de Groot, coördinator faciliteiten /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

24 13 Stafafdeling Communicatie Het merk Voedselbank lijkt in het afgelopen jaar aan kracht gewonnen te hebben. Ook in 2011 is zowel in de landelijke media (tv, radio, kranten) als in de regionale en lokale media veel aandacht besteed aan de voedselbanken, en hun steeds grotere rol in de verslechterende economische omstandigheden. Op 8 februari 2011 bezocht HKH prinses Maxima het distributiecentrum. Veel vrijwilligers en partners van de Voedselbank Arnhem waren uitgenodigd en aanwezig. Dit zorgde voor een buitengewoon positieve sfeer en ook veel media-aandacht. De Nieuwsbrief is in 2011 drie keer verschenen. De nieuwsbrief is primair gericht op het informeren van externe partijen. Uiteraard worden de nieuwsbrieven ook aan vrijwilligers gestuurd. De website wordt continu actueel gehouden. In juni 2010 was door een student van de HAN een onderzoek gedaan onder de medewerkers om hun betrokkenheid en tevredenheid te onderzoeken. De resultaten werden begin 2011 in het Coördinatoren overleg besproken en heeft geen aanleiding gegeven tot grote wijzigingen. Een ("professionele") coördinator communicatie wordt node gemist. Pogingen om deze coördinator via de verschillende netwerken te vinden zijn in 2011 nog niet geslaagd. Mede daardoor kon ook nog geen nieuw communicatieplan worden afgerond. Marco van der Woude, coördinator communicatie (a.i.) /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

25 14 Financiën Naast dit jaarverslag is er door DDJ accountants en adviseurs ook een financieel jaarverslag gemaakt. Hieronder vindt u de winst- en verliesrekening en de balans per ultimo 2011 van de Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem. Aangezien we over 7,5 jaar de financiering van ons distributiecentrum zullen moeten aflossen is het streven om elk jaar een bedrag aan liquiditeiten te reserveren om te zijner tijd aan deze aflossingsverplichting te kunnen voldoen. Daarnaast is het nog relevant om op te merken dat het bestuur er naar streeft een continuïteitsreserve te vormen ter hoogte van eenmaal de genormaliseerde jaarlijkse exploitatiekosten. Vorig jaar konden we nog ,-- aan deze reserves toevoegen; dit jaar is dat helaas niet gelukt. Voor een verdere toelichting verwijzen we u graag naar het financiële jaarverslag dat u kunt vinden op onze website ( Staat van baten en lasten over Netto baten Afschrijvingen materiële vaste activa Overige lasten Som van de lasten Bedrijfsresultaat Rentebaten Rentelasten Som der financiële baten en lasten Resultaat Dotatie bestemmingsreserve Resultaat na dotatie bestemmingsreserve /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

26 Balans per 31 december 2011 ACTIVA 31 december december 2010 Vaste activa Materiële vaste activa Gebouwen Inventarissen Vervoermiddelen Vlottende activa Vorderingen Overige vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal activazijde ======= ======= ACTIVA 31 december december 2010 Kapitaal Kapitaal stichting Bestemmingsreserve Voorzieningen Overige voorzieningen Langlopende schulden Leningen o/g Hypotheken o/g Kortlopende schulden Aflossingsverplichtingen Schulden aan leveranciers en handelskredieten Overige schulden en overlopende passiva Totaal passivazijde ======= ======= Marco van der Woude, penningmeester /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

27 Aantal pakketten per jaar in regio van Voedselbanken Nederland, regio Arnhem Bijlage 1 Ontwikkeling aantal pakketten per kwartaal vanaf start tot eind 2011

28 Organogram per 31 december 2011 Bijlage /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van

29 Bijlage 3 Werkgebied Voedselbanken Nederland, regio Arnhem per (grootste deel van Gelderland en het oostelijk deel van de provincie Utrecht) /Voedselbank Arnhem/jaarverslag van