Onderbouwing Arbeidsmarktrelevantie Ad-opleidingen Een kader voor de uitwerking

Transcriptie

1 Onderbouwing Arbeidsmarktrelevantie Ad-opleidingen Een kader voor de uitwerking Koninklijke vereniging MKB-Nederland Beleid, Onderzoek en Communicatie Delft, 9 januari 2006 Contactpersoon: Ir. G.F.W.C. Visser-Van Erp secretaris Onderwijs, MKB-Nederland Tel.nr.: visser@mkb.nl Copyright Koninklijke Vereniging MKB-Nederland, Vermenigvuldigen van (delen van) deze uitgave is toegestaan, mits met bronvermelding. Hoewel aan de samenstelling van de uitgave de uiterste zorg is besteed, kan voor de inhoud geen aansprakelijkheid worden aanvaard. Aan de inhoud kunnen ook geen rechten worden ontleend. MKB-Nederand, januari

2 Ontwikkeld in opdracht van de Koninklijke Vereniging MKB-Nederland, uitgevoerd in samenwerking met drs. E. Boorsma en drs. I.E.M. de Vries, DIJK12 Beleidsonderzoek Tel.nr.: (020) / Fax: (020) info@dijk12.nl / 2 MKB-Nederland, januari 2006

3 Voorwoord Vanaf volgend studiejaar wordt er geëxperimenteerd met korte hbo-programma s die opleiden tot een afzonderlijke graad: de Associate degree (Ad). Hogescholen die willen starten met een Ad-opleiding kunnen een aanvraag indienen bij OCW of LNV. Voordat zij dit doen dienen zij hun aanvraag voor te leggen aan de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO). De NVAO toetst de kwaliteit van de aanvragen aan de hand van een protocol en brengt advies uit. Vervolgens kan dit advies samen met de aanvraag worden ingediend bij OCW of LNV. Het Ministerie van OCW wil voorkomen dat met de invoering van korte trajecten verkorte bachelors gaan ontstaan die nauwelijks relevantie hebben voor de arbeidsmarkt. De opleidingen starten dan ook onder strikte voorwaarden, waarbij de arbeidsmarktrelevantie een belangrijke rol speelt. Binnen diverse sectoren in het mkb is sprake van een duidelijke behoefte aan Adopleidingen. Dit blijkt onder meer uit het rapport van MKB-Nederland De vraag naar hbo-ers bij mkb-bedrijven. Dit rapport vormde mede de aanleiding voor de invoering van de Ad. De mkb-branches willen hun deskundigheid en kennis over de beroepspraktijk graag inbrengen bij hogescholen zodat daar waar sprake is van een duidelijke behoefte aan Ad-opleidingen deze kunnen ontstaan en een invulling krijgen die aansluit op de behoeften van het werkveld. Hiermee zijn de belangen van zowel studenten als de gehele Nederlandse economie gediend. Vanuit die achtergrond hebben de brancheorganisaties 1 Koninklijke Metaalunie, RECRON, NOvAA, NVM, Jong MKB Nederland, UNETO-VNI, WoonWerk, VBW, AGF en Mitex het initiatief genomen een gemeenschappelijk kader te ontwikkelen waarmee de arbeidsmarktrelevantie van Ad opleidingen kan worden uitgewerkt en ingevuld, en overleg met hogescholen kan worden opgestart. Het kader geeft tevens richting aan de verdere invulling van de kwaliteitszorg van de Ad-opleidingen. De branches streven er nadrukkelijk naar hun betrokkenheid bij de Ad opleidingen niet op te laten houden na de start daarvan. Het kader besteedt daarom tevens aandacht aan aspecten waarmee de betrokkenheid van het werkveld bij Ad-opleidingen structureel ingevuld kan worden. 1 Op pagina 11 worden deze brancheorganisaties kort omschreven. MKB-Nederand, januari

4 In voorliggende notitie wordt dit gemeenschappelijke kader gepresenteerd. Het kader is ontwikkeld op basis van het protocol van de NVAO en mede na consultatie van de Projectdirectie Leren en Werken en de NVAO, gesprekken met Dashe en enkele medewerkers van hogescholen, uitgewerkt. Branches en MKB-Nederland willen met de presentatie van het kader de hogescholen en de particuliere opleidingsinstituten uitnodigen om samen met hen overleg en afstemming over Ad-opleidingen ook op landelijk niveau verder vorm te geven. Loek Hermans, Voorzitter MKB-Nederland 4 MKB-Nederland, januari 2006

5 Onderbouwing Arbeidsmarktrelevantie 1 Naam beroepen en functies op Ad-niveau Soort beroepen en functies waarvoor Adopgeleiden zijn benodigd 2 Branche waarin beroepen en functies op Ad-niveau voorkomen Branche(s) waarin behoefte is aan opgeleiden van betreffende Ad-traject 3 Typering en omvang branche Korte typering van de branche Bedrijvigheid en werkgelegenheid branche Aantal bedrijven Aantal werknemers Organisatie die de branche vertegenwoordigt Naam organisatie Doelstelling organisatie Aantal aangesloten leden Percentage van de branche dat door de organisatie wordt vertegenwoordigd (dekkingsgraad) MKB-Nederand, januari

6 5 Functiestructuur in de branche Percentage MBO-ers in de branche..... % MBO-ers Beroepen en functies van MBO-ers.. Opleidingskwalificaties MBO Percentage HBO-bachelors in de branche..... % HBO-bachelors Beroepen en functies van HBO-bachelors.. Opleidingskwalificaties HBO-bachelor Onderbouwing behoefte Ad-opgeleiden Huidige invulling beroepen en functies Ad-niveau 1. Geef aan door wie de beroepen en functies op Ad-niveau op dit moment worden ingevuld (MBO-ers, HBO-bachelors). 2. Beargumenteer waarom de Ad-opleiding een meerwaarde biedt op de huidige invulling van de beroepen en functies op Ad-niveau. Achtergronden beroepen en functies op Ad-niveau Geef aan door welke trends en ontwikkelingen in de branche beroepen functies op Adniveau (zijn) ontstaan en/of schets de branchespecifieke situatie waardoor deze beroepen en functies op Ad-niveau al langere tijd bestaan. 6 MKB-Nederland, januari 2006

7 Onderbouwing omvang van behoefte Geef een onderbouwing van de verwachte omvang van de behoefte aan Ad-opgeleiden. MKB-Nederand, januari

8 7 Beroepsprofiel Ad Het is van belang dat het profiel niet te smal wordt ingezet. Kies voor zover mogelijke clustering van verschillende functies en beroepen in één profiel. Naam profiel : Algemene typering profiel Voorbeelden van functienamen van profielhouders Type bedrijven waar het profiel voorkomt Soort producten/diensten Grote/kleine bedrijven Eventuele andere typeringen Positionering profiel binnen bedrijven Afdeling waar profielhouders werken Positie binnen werk- of productieproces 2. Beroepspraktijk Essentie Niveau rol en verantwoordelijkheden zelfstandigheid Omschrijving werkproces Kerntaken Centrale kenmerken beroepspraktijk Kennis en inzicht Toepassen kennis en inzicht Oordeelsvorming Communicatie Leervaardigheden 8 MKB-Nederland, januari 2006

9 8 Draagvlak en betrokkenheid beroepenveld 1. Geef aan op welke wijze de brancheorganisatie de omvang en inhoud van beroepen en functies op Ad-niveau in de branche heeft geïnventariseerd en getoetst. 2. Geef aan op welke wijze het beroepenveld een bijdrage gaat leveren aan adequate en voldoende leerwerkplaatsen / stageplaatsen / praktijkopdrachten voor de studenten. 9 Onderhoud van de arbeidsmarktrelevantie van de Ad-opleiding Periodieke actualisering van het beroepsprofiel Geef aan op welke momenten de branche het beroepsprofiel gaat toetsen op actualiteit en volledigheid. Periodieke actualisering van informatie over de functiestructuur in de branche Geef aan op welke momenten de branche de informatie over de aard en omvang van de functiestructuur in de branche actualiseert. MKB-Nederand, januari

10 Periodieke monitoring van de kwalitatieve aansluiting van de Ad-opleiding Geef aan op welke wijze en op welke momenten de branche een bijdrage levert aan periodieke monitoring van de kwalitatieve aansluiting van de Ad-opleiding op de Ad-beroepen en functies in de branche. 10 Verslag proces vertaling beroepspraktijk naar opleidingscompeten- tieprofiel 1. Geef aan op welke momenten er overleg heeft plaats gevonden met de hogeschool over de vertaling van het door de branche aangeleverde beroepsprofiel naar het opleidingscompetentieprofiel van de Ad-opleiding. 2. Geef aan op welke momenten er overleg heeft plaatsgevonden met de hogeschool over de uitwerking van het curriculum. 3. Geef aan op welke wijze overleg dan wel afstemming plaatsvindt met de hogeschool na de start van het opleidingstraject. 10 MKB-Nederland, januari 2006

11 Koninklijke Metaalunie Nederlandse organisatie van ondernemers in het midden- en kleinbedrijf in de metaal RECRON Vereniging van Recreatieondernemers in Nederland NOvAA Nederlandse Orde van Accountants-administratieconsulenten UNETO-VNI Ondernemersorganisatie voor de installatiebranche en de technische detailhandel NVM Nederlandse Vereniging van Makelaars o.g. en Vastgoeddeskundigen Jong MKB-Nederland Jong MKB-Nederland is een vereniging van regionale netwerken voor ondernemers. Je kunt lid worden van een Jong MKB-netwerk als je met je huidige bedrijf niet langer dan zeven jaar staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. AGF AGF Detailhandel Nederland CBW/WoonWerk Centrale Branchevereniging Wonen/Stichting WoonWerk VBW Centrale vereniging Bloemendetailhandel NVAO Nederlands-Vlaamse Accredatieorganisatie Dashe the Dutch Association for Shorter Higher Education Directie Leren en Werken Projectdirectie, die ressorteert onder de departementen van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Sociale Zaken en Werkgelegenheid, die de aansluiting tussen leren en werken moet verbeteren. MKB-Nederand, januari