Duurzaam inkopen bij Rijkswaterstaat

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Duurzaam inkopen bij Rijkswaterstaat"

Transcriptie

1 Duurzaam inkopen bij Duurzaamheid bij aanleg en onderhoud van wegen, vaarwegen en waterwerken Edwin van der Wel, Sr. Adviseur Duurzaamheid en Energie, GPO

2 Inhoud Programma duurzaam inkopen GWW Doelstellingen Waarom Carbon Footprint RWS GD / Aanpak Duurzaam GWW Partijen Uitgangspunten Instrumenten Toepassing DuBoCalc EMVI Hoe werkt DuBoCalc MKI-waarde Proces gebruik Optimalisatie Voorbeeld N61 Uitdaging Aluminium Duurzaam Inkopen GWW

3 Doelen programma Duurzaam Inkopen Betere milieuprestatie materialen 20% energiebesparing bij primair proces zichtbaar als duurzame organisatie Duurzaam Inkopen GWW

4 Waarom duurzaam inkopen bij Rijksoverheid wil uitstoot CO 2 in 2020 met 20% verminderen tov 1990 Rijksoverheid wil voorbeeld en aanjager zijn op gebied van duurzaamheid Overheid heeft zichzelf verplicht om duurzaam in te kopen Kabinetsbeleid op groene groei, circulaire economie, SER-akkoord Duurzaam Inkopen GWW

5 CO 2 footprint 2010: 913 kton Duurzaam Inkopen GWW

6 Green Deal Duurzaam GWW Duurzaam Inkopen GWW

7 Uitgangspunten duurzaam GWW: Zo vroeg mogelijk starten met de Aanpak Duurzaam GWW, liefst al in het stadium van integrale gebiedsontwikkeling. In de planfase liggen immers de grootste duurzaamheidkansen. Per project focus op de duurzaamheidthema s waar de meeste duurzaamheidwinst te behalen is. Innovatiegericht aanbesteden: Ruimte creëren voor innovaties door zoveel mogelijk oplossingsvrij (functioneel) te specificeren. Zo krijgen de markt en innovaties meer kans. Gebruik maken van een gezamenlijk instrumentarium. Om duurzaamheid op uniforme wijze te toetsen, streeft Duurzaam GWW naar een uniforme set instrumenten. Duurzaam Inkopen GWW

8 Instrumenten voor duurzaam inkopen Ambitieweb Aanpak Duurzaam GWW Omgevingswijzer I. Energie & Klimaat a. Energiebesparing (en CO2-reductie) b. Duurzame energiebronnen c III. Duurzame bereikbaarheid a. (toekomstvaste) Bereikbaarheid/ mobiliteit b. doorstroming (tijdens werk) c. Beschikbaarheid/ functionaliteit infra 2 1 II. Materialen & Grondstoffen Duurzaam Bouwen a. Duurzaam materiaalgebruik (hoogwaardig hergebruik, afbreekbaarheid, onderhoud, afval, kringloop sluiten) b. Duurzame productie en aanleg (CO2) c.... Ambitieweb VII. Kosten/ Waarde (profit) - Life cycle costs/ value engineering/ van kosten naar waarde (kosten-baten) VI. Water & Bodem a. Reductie/balans watergebruik b. Duurzaam watersysteem c. Bewust omgaan bodem CO2-Prestatieladder People Doorgroeimodel: Welzijn & Gezondheid, VI. Leefomgeving - Voorkomen van hinder Leefbaarheid (lucht, geluid, licht...)/ gezondheid Doorgroeimodel voor - Kwalitatieve openbare ruimte en functies/ sociale aspecten: - landschappelijke en cultuurhistorische - Sociale betrokkenheid waarden - Veiligheid - Veiligheid (= Welzijn?) - Werkgelegenheid, -... werkomstandigheden (meer voor gebiedsontwikkeling? Relevant op projectniveau?) -... V. Natuur en Ruimte a. Ecologie en landschap (biodiversiteit, ontsnippering) b. Ruimtebeslag c. klimaatadaptatie DuboCalc Duurzaam Inkopen GWW

9 Economisch Meest Voordelige Inschrijving Het principe: aanbesteder trekt een fictief bedrag af van de inschrijfsom als hij vindt dat een aanbieding meerwaarde heeft Aanbesteder geeft aan op welk aspect de meerwaarde van toepassing is Des te hoger de meerwaarde des te hoger de fictieve aftrek Aanbesteder geeft aan wat de maximale fictieve aftrek voor meerwaarde zal zijn en wanneer een aanbieding géén meerwaarde heeft 9

10 Wat is en hoe werkt het softwaretool DuboCalc? Input (projectontwerp) Materiaal hoeveelh. Transportafstand Levensduur project en materialen DuboCalc LCA calculator LCA Database 11 milieueffectcateg. Milieu kosten calculator Output o.a. ton CO2 equiv. Milieu Kosten Indicator (MKI) in 10

11 Schaduwkosten per MilieuEffectcategorie Milieueffectcategorie Items Equivalent Schaduwprijs (M/P) eenheid (kg) [ /kg equivalent] Klimaatverandering 5,8 CO 2 eq 0,05 0,29 Ozonlaagaantasting etc CFK-11 eq 30,-- etc Humane toxiciteit 1,4-DCB eq 0,09 Ecotoxiciteit, aquatisch (zoetwater) 1,4-DCB eq 0,03 Ecotoxiciteit, aquatisch (zoutwater) 1,4-DCB eq 0,0001 Ecotoxiciteit, terrestrisch 1,4-DCB eq 0,06 Fotochemische oxidantvorming (smog) C 2 H 2 eq 2,-- Verzuring SO 2 eq 4,-- Vermesting PO 4 eq 9,-- Uitputting van abiotische grondstoffen Sb eq 0,16 Uitputting van fossiele energiedragers Sb eq 0,16 DCB= dichloorbenzeen MKI XX 11

12 Proces gebruik DuboCalc tbv berekening MKI-waarde 1. Bepaal de materiaalhoeveelheden ontwerp en energiegebruik gebruiksfase op basis van de raming 2. Maak de varianten met een projectstructuur aan 3. Voer materialen en hoeveelheden in (MKI-waarde direct zichtbaar) 4. Presenteer de uitkomsten van de varianten 5. Analyseer de gegevens 12

13 Optimaliseren met DuboCalc Bouwfase Materiaalkeuze, materiaalhoeveelheid en transportafstanden* Gebruiksfase Energiegebruik Onderhoudsfase Levensduur* *niet in alle gevallen; alleen daar waar de milieu impact onderscheidend is 13

14 Vernieuwing N61 14

15 Projectdoelstellingen Verkeersveiligheid N61 en invloedsgebied Leefbaarheid Schoondijke Duurzaamheid Vernieuwing N61 MIRT-afspraken Oplevering eind 2014 Projectbudget 110 miljoen Euro: Raming bouwcontract 60 miljoen Euro Organisatie Sturing op grote projecten RWS Scope (22 km hoofdrijbaan, Parallelstructuur, Fietspaden, 6 Rotondes, 5 Fietstunnels, 1 Viaduct en 1 Brug) 50 ha nieuwe wegverharding Contractvorm Design & Construct 15

16 Toepassing van DuboCalc in N61 Meerwaarde is milieukwaliteit, uitgedrukt als MilieuKostenIndicator-waarde (MKI-waarde), dit wordt berekend met DuboCalc Methodiek: Aanbesteder geeft in het aanbestedingsdocument N61 de beschouwde objecten, scope en projectlevensduur aan voor de berekening van de MKI-waarde met DuboCalc In het aanbestedingsdocument staat vermeld: De maximale MKI-waarde (bovengrens referentieontwerp) is 8 M en de minimale MKI-waarde in EMVI is 6 M (ondergrens groen/verduurzaamd ontwerp) De inschrijver berekent de MKI-waarde van de beschouwde objecten met DuboCalc en biedt dit aan bij de inschrijving 16

17 Wijze van beoordeling MKI-waarde berekend met DuboCalc in N61 Maximale EMVI-aftrek 2 M EMVI-aftrek 17 0 Minimale MKI-waarde 6 M Milieueffecten Maximale MKI-waarde 8 M

18 Door Opdrachtnemer toegezegde CO 2 -emissiereductie N61 berekend met DuboCalc De toegezegde reductie voor de 4 beschouwde objecten (wegverharding, grondverzet, geleiderail en openbare verlichting) in realisatie- en exploitatiefase van 50 jaar tov referentie bedraagt 15,8 kton CO 2 Verdeling CO 2 -emissiereductie over levensduurfasen: - bouw (winning, productie en aanleg): 6,9 kton - gebruik : 0,4 kton - onderhoud (vervanging) : 7,0 kton - einde levensduur : 1,5 kton 18

19 Uitdaging Aluminium Het vliegwiel van groene groei op gang helpen; Duurzaamheid kan met EMVI beloond worden; Duurzaamheid kan als eis geformuleerd worden; Met DuBoCalc kan de duurzaamheidsprestatie in beeld worden gebracht; Goede LCA s zijn de basis: Voor communicatie over duurzaamheid, Voor samenwerking in de keten, Voor verbetering en innovatie. Duurzaam Inkopen GWW