Natuur & Techniek. (met een dyslexieverklaring: 30 minuten verlenging)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Natuur & Techniek. (met een dyslexieverklaring: 30 minuten verlenging)"

Transcriptie

1 voorbeeld toelatingstoets pabo Natuur & Techniek toetsinformatie aantal opgaven: afnameduur 60 meerkeuzevragen 90 minuten (met een dyslexieverklaring: 30 minuten verlenging) toetsresultaat Je kunt de gemaakte voorbeeld toelatingstoets pabo Natuur & techniek nakijken met behulp van het Natuur & techniek antwoordbestand. Het aantal goed beantwoorde opgaven bepaalt je totaalscore op de voorbeeldtoets. Het is nog niet mogelijk om aan te geven met welke score je geslaagd zou zijn voor een toelatingstoets pabo, omdat de grens voldoende / onvoldoende voor de toelatingstoetsen nog niet is vastgesteld. e voorlopige richtlijn op de voorbeeldtoets toelatingstoets Natuur & Techniek is: geslaagd bij 40 van de 60 opgaven goed. LET OP: aan dit aantal opgaven goed kan voor de toelatingstoets pabo Natuur & Techniek geen enkel recht ontleend worden.

2 eze toets is in opdracht van de MO Raad ontwikkeld door ito. MO Raad, lle rechten voorbehouden. N: ito (uitgever van deze toets) heeft ernaar gestreefd de auteursrechten van het in deze toetsen gebruikte materiaal te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Wie desondanks meent zekere rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht contact op te nemen via het adres:

3 vraag 1 Licht en glas Een witte lichtstraal valt loodrecht op een blokje doorzichtig, helder glas. Welke afbeelding geeft de manier aan waarop de lichtstraal door het blokje glas gaat? afbeelding afbeelding afbeelding afbeelding 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 1/55

4 vraag 2 Goud en aluminium Twee stukken metaal, goud en aluminium, worden afzonderlijk gewogen met een veerunster (weegschaal). e twee stukken metaal hebben verschillende afmetingen, maar zijn van hetzelfde gewicht. aarna worden de stukken metaal in olie gehangen en worden de gewichten opnieuw afgelezen (zie tekening). Wat is waar voor de aangegeven gewichten in situatie 2 vergeleken met situatie 1? In situatie 2 zijn de aangegeven gewichten van beide metalen... groter en nog steeds gelijk aan elkaar. kleiner en nog steeds gelijk aan elkaar. kleiner; maar dat van aluminium is het kleinst. kleiner; maar dat van goud is het kleinst voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 2/55

5 vraag 3 Smeltende chocola Een banketbakker verwarmt gekoelde chocoladekorrels in een schaal die in een bak warm water drijft. e chocola wordt constant geroerd. Hij meet de temperatuur van de chocola elke minuut en noteert die in onderstaande grafiek. Wat is de smelttemperatuur van deze chocola? 0º 35º 50º e smelttemperatuur kan niet uit de gegevens worden opgemaakt voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 3/55

6 vraag 4 Organisme Een duiker ziet een organisme op de zeebodem. Hij neemt het organisme mee voor onderzoek. Het organisme heeft geen aparte organen, geen spieren en geen zenuwen. Het organisme is duidelijk geen plant. Tot welke groep van dieren kan dit organisme behoren? tot de groep van holtedieren tot de groep van sponzen tot de groep van weekdieren tot de groep van wormen 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 4/55

7 vraag 5 Roestvrij staal Spoelbak van roestvrij staal Roestvrij staal is een legering gebaseerd op ijzer. Wat houdt 'een legering gebaseerd op ijzer' in? Het ijzer is... gecoat (bedekt) met een laagje ander metaal. gecoat (bedekt) met een laagje kunststof. vermengd met andere metalen. vermengd met kunststoffen voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 5/55

8 vraag 6 Zelfbestuiving Een wilde plant heeft twee bloemen. eide bloemen worden bestoven en bevrucht met het stuifmeel van de eigen bloem (zie afbeelding). Van beide bloemen wordt het zaad geoogst. e nakomelingen uit de zaden van beide bloemen worden geteeld in perfecte en gelijke omstandigheden. Welke nakomelingen zijn genotypisch gelijk aan elkaar? alle nakomelingen alleen nakomelingen uit de zaden van één bloem geen enkele nakomeling 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 6/55

9 vraag 7 Huidmondje Huidmondje (sterk vergroot) Veel planten hebben huidmondjes. oor de huidmondjes te openen, kan de plant bepaalde stoffen opnemen. Welke stof wordt via de huidmondjes opgenomen? kooldioxide (O 2 ) koolhydraten (suikers) mineralen water vraag 8 elkern Een onderdeel van de plantencel is de celkern. Welke functie heeft die celkern? dissimilatie fotosynthese kopiëren van N opslaan van reservevoedsel 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 7/55

10 vraag 9 ynamisch evenwicht oor droogte en tekort aan voedsel verplaatsen enorme kuddes gnoes zich vanuit noordelijke heuvels naar zuidelijke graasvlaktes. Na de regentijd trekken de gnoes terug naar het noorden. ls de droge periode weer voedselschaarste in het noorden veroorzaakt, trekken de gnoes weer naar het zuiden. In de woestijn stroomt een rivier waar constant voldoende water doorheen stroomt. Hierdoor groeien er langs de oevers altijd planten. ieren trekken hier naartoe om te grazen, te jagen, zich voort te planten en om te drinken. Met hun uitwerpselen bemesten ze de aarde waarop de planten groeien. In een zachte winter neemt het aantal muizen toe. aarna neemt ook het aantal roofvogels toe. l snel zijn er niet genoeg muizen om alle roofvogels te voeden. Omdat er minder roofvogels zijn, komen er weer meer muizen. Onder het bladerdek van het regenwoud is er weinig licht. Toch groeien hier vele soorten planten die aangepast zijn aan het groeien in de schaduw. Hierboven staan vier beschrijvingen van situaties in de natuur. In welke beschrijving wordt het proces van een dynamisch evenwicht beschreven? in beschrijving in beschrijving in beschrijving in beschrijving 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 8/55

11 vraag 10 ssimilatie dissimilatie In dit ecosysteem zijn planten en dieren met elkaar en met de omgeving in wisselwerking. Ze zijn onderdeel van het voedselweb voor de aanmaak (assimilatie) en afbraak (dissimilatie) van bouwstoffen, brandstoffen en reservestoffen. In welke organismen vindt assimilatie en/of dissimilatie plaats? planten: alleen assimilatie; dieren: alleen dissimilatie dieren: alleen assimilatie; planten: alleen dissimilatie zowel planten als dieren: assimilatie en dissimilatie 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 9/55

12 vraag 11 Speeksel oorsnede van de mond In de mond worden de vermalen voedingsstoffen vermengd met speeksel. oor de toevoeging van speeksel glijdt het voedsel makkelijk door de slokdarm naar de maag. Heeft speeksel nog een andere functie? Ja, door toevoeging van het speeksel start de bacteriële spijsvertering. Ja, door toevoeging van het speeksel start de enzymatische spijsvertering. Ja, door toevoeging van het speeksel start de mechanische spijsvertering. Nee voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 10/55

13 vraag 12 Vitamine Vitamine zorgt voor de huid en de ogen. Vitamine zorgt ook voor een goede werking van het immuunsysteem. Wat voor soort voedingsstof is vitamine? een ballaststof een beschermende stof een bouwstof een brandstof vraag 13 Pees Henk heeft een gescheurde pees. Wat is een pees? de verbinding tussen hersenen en spier de verbinding tussen spier en gewricht het gedeelte van de spier dat zorgt voor de samentrekking het gedeelte van het gewricht dat draait 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 11/55

14 vraag 14 Jeuk door een appel e meeste mensen hebben er geen last van, maar sommige mensen krijgen tijdelijk jeuk of huiduitslag in de mond bij het eten van een appel. Hoe heet deze reactie? allergie immuniteit infectie voedselvergiftiging 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 12/55

15 vraag 15 Komodovaraan Op een Indonesisch eiland leeft de komodovaraan. it dier staat aan de top van de voedselpiramide. Wat kun je uit de opmerking 'staat aan de top van de voedselpiramide' over de komodovaraan concluderen? e komodovaraan... dient als voedsel voor de mens. eet uitsluitend plantaardig materiaal. heeft geen natuurlijke vijanden. is een prooidier voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 13/55

16 vraag 16 Hormonen Vier spontane menselijke reacties; reacties die ontstonden zonder erbij na te denken. Welke van deze vier reacties werd hormonaal gestuurd? reactie reactie reactie reactie 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 14/55

17 vraag 17 Roodborstje In de tuin zingt het roodborstje een lied voor zijn soortgenoten. Welk signaal geeft het roodborstje daarmee af? Soortgenoten kunnen hem zo vinden voor de gezamenlijke grote trek naar het zuiden. Soortgenoten weten dan dat dit gebied al bezet is door dit roodborstje. Soortgenoten weten dan dat er in dit gebied volop voedsel te vinden is. Soortgenoten worden zo gewaarschuwd voor naderend gevaar voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 15/55

18 vraag 18 Saprofyt situatie een dier dat leeft van dode dieren en zelf niet jaagt situatie een dier dat leeft van de uitwerpselen van dieren situatie een plant die voedingsstoffen uit de sapstroom van andere planten haalt situatie een schimmel die leeft van het verteren van dode planten In welke situatie is sprake van een saprofyt? in situatie in situatie in situatie in situatie 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 16/55

19 vraag 19 Rui dier : het hert, dat een gevecht met zijn rivaal aangaat om zelf met alle vrouwtjesherten te kunnen paren dier : de kauw, die in korte tijd in de herfst al zijn veren vervangt voor het winterkleed dier : de rups, die zich klaarmaakt om zich tot vlinder te transformeren dier : de zalm, die na jaren terugkeert naar zijn geboorteplek in het bergbeekje om daar haar eieren te leggen Welk dier is in de rui? dier dier dier dier 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 17/55

20 vraag 20 evruchting jonge aardappelplanten oogst: aardappelen jonge spruitkoolplanten oogst: spruitjes jonge tomatenplanten oogst: tomaten jonge uienplanten oogst: uien Hierboven zie je vier plantensoorten met eetbare oogstproducten. Voor welk oogstproduct is bevruchting nodig? voor de aardappelen voor de spruitjes voor de tomaten voor de uien 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 18/55

21 vraag 21 Kool hinese kool spitskool Guusje wil weten of hinese kool en een spitskool tot dezelfde soort behoren. Hoe kan ze dat onderzoeken? oor hinese kool en spitskool gelijktijdig te laten bloeien en dan met elkaar te kruisen. naast elkaar te telen om te zien of ze zich op dezelfde wijze ontwikkelen. naast elkaar te telen om te zien of de rupsen van het koolwitje van beide planten vreten. te laten bloeien en de bloemopbouw te vergelijken voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 19/55

22 vraag 22 Pollen Op een kleverig stuk glas worden pollen opgevangen. Onderzoekers tellen de pollen op het stukje glas en op basis van het onderzoeksresultaat stellen zij een hooikoortsweerbericht op. Van welk type bloemen zullen de onderzoekers vooral pollen opvangen? van type van type van type van type 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 20/55

23 vraag 23 Kruisen rode bloemen Een plantenveredelaar kruist twee planten met rode bloemen met elkaar. Hij oogst de zaden. Uit de geoogste zaden worden, onder dezelfde teeltomstandigheden, nieuwe planten opgekweekt. ls deze nakomelingen bloeien, hebben de planten rode bloemen of gele bloemen. Welke conclusie over de erfelijkheid van bloemkleur is juist? e erfelijke eigenschap geel is dominant, de erfelijke eigenschap rood is recessief. e erfelijke eigenschap rood is dominant, de erfelijke eigenschap geel is recessief. e erfelijke eigenschappen rood en geel zijn beide dominant. e erfelijke eigenschappen rood en geel zijn beide recessief voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 21/55

24 vraag 24 Kangoeroe e kangoeroe is een buideldier dat van nature voorkomt in ustralië. Welke bewering over de ontwikkeling van embryo tot jonge kangoeroe is waar? Er is geen placenta, het jong wordt niet gezoogd. Er is geen placenta, het jong wordt wel gezoogd. Er is wel een placenta, het jong wordt niet gezoogd. Er is wel een placenta, het jong wordt wel gezoogd. vraag 25 Pinda e pinda is het zaad van een peulvrucht. Net als alle andere zaden van peulvruchten (bijvoorbeeld bruine boon, sperzieboon of sojaboon) bestaat de pinda uit twee duidelijke helften. Wat is de functie van die twee helften bij deze zaden? e twee helften groeien uit tot de eerste twee blaadjes van de kiemplant. de eerste twee bloemen van de kiemplant. de eerste twee stengels van de kiemplant. de eerste twee wortels van de kiemplant voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 22/55

25 vraag 26 Kikkers In de vijver ligt kikkerdril, een grote hoeveelheid bevruchte kikkereitjes. Uit deze eitjes ontwikkelen zich kikkers (met longen en poten). Hoe lang duurt het ongeveer voordat er uit pas bevruchte kikkereitjes kikkers zijn ontwikkeld? 2 dagen 10 dagen 10 weken 8 maanden 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 23/55

26 vraag 27 Mierenlarven Uit deze miereneitjes komen binnenkort mierenlarven. Hoe komen de larven van mieren aan hun voedsel? e larven verlaten het mierennest en zoeken zelf hun voedsel. e larven worden gevoed met het suikerrijke vocht dat uit de tracheeën van de koningin vloeit. e mannetjes voeden de larven met het voedsel dat door een groep van werksters is verzameld. Werksters voeden de larven met het voedsel dat door een andere groep van werksters is verzameld voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 24/55

27 vraag 28 Stekken Stekken van verschillende moederplanten Een plantenkweker verkoopt planten die uit één gezonde moederplant gestekt zijn. e planten worden daarna door heel Europa verkocht en worden in allerlei tuintjes onder verschillende klimatologische omstandigheden geteeld. Een jaar later worden de planten in de verschillende tuinen beoordeeld. Wat valt er te zeggen over de genotypen en de fenotypen van deze planten? e genotypen van deze planten zijn gelijk, de fenotypen van deze planten zijn gelijk. e genotypen van deze planten zijn gelijk, de fenotypen van deze planten zijn verschillend. e genotypen van deze planten zijn verschillend, de fenotypen van deze planten zijn gelijk. e genotypen van deze planten zijn verschillend, de fenotypen van deze planten zijn verschillend voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 25/55

28 vraag 29 ardappelziekte Een bepaald aardappelras was langere tijd resistent tegen de aardappelziekte, veroorzaakt door een micro-organisme dat de bladeren en de knollen aantast. Na een paar jaar was de resistentie opeens verdwenen; vanaf toen kregen alle aardappelplanten van dat ras in het hele land die ziekte. Wat kan daar de oorzaak van zijn? In het aardappelras heeft natuurlijke selectie plaatsgevonden. In het erfelijk materiaal van de aardappelplant is een mutatie opgetreden. In het erfelijk materiaal van het micro-organisme is een mutatie opgetreden voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 26/55

29 vraag 30 Strooizout ls er sneeuw of ijs op de wegen ligt, wordt er met zout gestrooid. oor het zout smelt het ijs en zijn de wegen minder glad. Wat is de oorzaak van het smelten na toevoeging van het zout? Het smeltpunt van zout water is hoger dan dat van gewoon water. Het smeltpunt van zout water is lager dan dat van gewoon water. Het zout vormt een isolerende laag waardoor de weg minder afkoelt. Tussen het zout en het water ontstaat een chemische reactie waardoor er warmte vrijkomt voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 27/55

30 vraag 31 Jurkje Van welk materiaal kan dit kledingstuk gemaakt zijn? van linnen van nylon van wol van zijde 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 28/55

31 vraag 32 akje water Het water in dit bakje is na een paar dagen verdampt. Wat betekent dit voor de watermoleculen die in dit bakje zaten? ij verdamping... blijven de moleculen hetzelfde, maar ze bewegen vrijer van elkaar. blijven de moleculen hetzelfde, maar ze zijn wel groter geworden. blijven de moleculen hetzelfde, maar ze zijn wel kleiner geworden. veranderen de moleculen omdat er een chemische reactie heeft plaatsgevonden voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 29/55

32 vraag 33 Katrollen e afstand tussen de twee katrollen kan groter of kleiner gemaakt worden. Wat is de invloed van de afstand tussen de twee katrollen op de kracht die nodig is om het gewicht omhoog te tillen? e afstand tussen de twee katrollen heeft geen invloed op de kracht die nodig is. Hoe groter de afstand tussen de twee katrollen, hoe meer kracht er nodig is. Hoe kleiner de afstand tussen de twee katrollen, hoe meer kracht er nodig is voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 30/55

33 vraag 34 Steen tillen Het draaipunt waar de staaf op rust, kan verschoven worden naar een plek dichterbij de steen (situatie ) of verder van de steen vandaan (situatie ). In welke situatie is de benodigde kracht om de steen op te tillen het kleinst? in situatie in situatie e positie van het draaipunt heeft geen invloed op de kracht die nodig is voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 31/55

34 vraag 35 Zuigers e zuigers in beide cilinders kunnen gemakkelijk op en neer gedrukt worden; de vloeistof, die zich eronder bevindt, gaat dan mee omhoog of omlaag. e twee cilinders zijn met elkaar verbonden door een buis die gevuld is met dezelfde vloeistof. Op de kleine zuiger links staat een gewicht van 1 kg. oor ook op de grote zuiger rechts een gewicht te zetten blijven de beide zuigers op hun plaats. Welk gewicht moet er op zuiger rechts gezet worden om de vloeistof in evenwicht te houden? 0,5 kg 1 kg 2 kg 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 32/55

35 vraag 36 Vriezers Vier verschillende types vriezer worden gelijktijdig aangezet. e tijd die het duurt om de temperatuur van -20º te bereiken, wordt gemeten en in de tabel genoteerd. Welke vriezer is het meest energiezuinig? vriezer 1 vriezer 2 vriezer 3 vriezer voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 33/55

36 vraag 37 Experimentele auto eze experimentele auto wordt op de snelweg getest. e auto communiceert niet met andere auto s, maar heeft wel een systeem dat ervoor zorgt dat zijn snelheid voortdurend automatisch wordt aangepast aan de afstand tot en snelheid van de auto ervoor. Heeft dit systeem een sensor nodig en zo ja, wat is de functie van die sensor? Ja, de sensor geeft het signaal remmen door aan het remsysteem. Ja, de sensor meet voortdurend de afstand tot de auto ervoor. Ja, de sensor remt de auto af. Nee, dit systeem heeft geen sensor nodig voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 34/55

37 vraag 38 Motorfiets Een elektrische motorfiets wordt getest op een testcircuit. rie keer wordt gedurende 10 seconde de snelheid van de motorfiets gemeten. e resultaten van de metingen staan in deze grafiek. Tijdens welke meting geldt: de resulterende kracht = 0? tijdens meting tijdens meting tijdens meting 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 35/55

38 vraag 39 Parachutiste Een parachutiste springt van grote hoogte uiteen vliegtuig. Zij heeft een dik pak aan, het is koud en ze ondervindt veel weerstand van de lucht waar ze doorheen valt. Na 32 seconden opent zij haarparachute. Hoe ziet de snelheidsgrafiek van de parachutiste eruit tot het moment dat de parachute geopend wordt? zoals grafiek 1 zoals grafiek 2 zoals grafiek 3 zoals grafiek voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 36/55

39 vraag 40 Olie en water Een voorwerp zweeft in water. Hetzelfde voorwerp wordt in een bak met olie gelegd. Wat zal er gebeuren? at kun je niet voorspellen. Het voorwerp zal drijven in de olie. Het voorwerp zal zinken in de olie. Het voorwerp zal zweven in de olie voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 37/55

40 vraag 41 Verbinding Eva maakt voor haar dochter een houten karretje met een bijpassend aanhangwagentje. Het aanhangwagentje moet makkelijk los- en vast te koppelen zijn. In de doe-het-zelfzaak zoekt Eva het juiste materiaal om deze verbinding te maken. Welk soort verbinding tussen karretje en aanhangwagentje moet Eva kiezen? 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 38/55

41 vraag 42 Weersverschijnsel Hoe heet het weersverschijnsel op de afbeelding? orkaan smog tornado wolkbreuk 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 39/55

42 vraag 43 Rode lucht Rode lucht bij Schoonebeek Wanneer komen rode luchten als weersverschijnsel voor? alleen tijdens zonsopkomst alleen tijdens zonsondergang alleen tijdens zonsopkomst en zonsondergang op elk tijdstip tussen zonsopkomst en zonsondergang vraag 44 Melkweg Tijdens heldere nachten in donkere gebieden kun je vanaf de aarde de Melkweg zien: veel stippen in een brede band bij elkaar. Wat zijn die zichtbare stippen van de Melkweg? alleen sterren alleen sterren en kometen alleen sterren en manen alleen sterren en planeten 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 40/55

43 vraag 45 Regenboog In welke van deze schematische tekeningen zijn de voorwaarden voor een zichtbare regenboog het best weergegeven? in tekening in tekening in tekening in tekening 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 41/55

44 vraag 46 uenos ires uenos ires is een stad gelegen op het zuidelijk halfrond. Op welke datum is de periode tussen zonsopgang en zonsondergang in uenos ires het langst? op 21 maart op 21 juni op 21 september op 21 december 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 42/55

45 vraag 47 Eb en vloed Om uur s ochtends heeft het zeewater de laagste waterstand bereikt (eb). aarna stijgt het water naar de hoogste waterstand (vloed). Hoe laat is de eerstvolgende laagste waterstand? om ongeveer uur s middags dezelfde dag om ongeveer uur s middags dezelfde dag om ongeveer uur s avonds dezelfde dag om ongeveer uur s ochtends de volgende dag 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 43/55

46 vraag 48 Regenmeter e regenmeter geeft aan dat er 5 mm regen is gevallen. Wat betekent dit? at er per vierkante meter... 0,005 liter (= 5 ml) regenwater is gevallen. 0,05 liter (= 5 cl) regenwater is gevallen. 0,5 liter (= 5 dl) regenwater is gevallen. 5 liter regenwater is gevallen voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 44/55

47 vraag 49 Stippen op een plant Tijdens een boswandeling ziet rie aan de onderkant van een bepaald soort planten deze stippen (zie foto). eze stippen zijn te zien bij alle planten van dit soort. Welke ontwikkeling vindt plaats in dit soort stippen? Hier ontwikkelen zich... de larven van insecteneitjes. de voortplantingscellen van bedektzadige planten. de voortplantingscellen van naaktzadige planten. de voortplantingscellen van sporenplanten voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 45/55

48 vraag 50 Fotosynthese oor fotosynthese komt er energie beschikbaar voor het leven op aarde. Hierbovenstaan vier afbeeldingen die te maken hebben met verschillende manieren van energieopwekking. Welke manier van energieopwekking lijkt het meest op fotosynthese? manier manier manier manier 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 46/55

49 vraag 51 Vetplant Planten met dit type dikke bladeren met een waslaag erop worden vetplanten genoemd. an welke omgeving hebben vetplanten zich aangepast? aan een donkere leefomgeving aan een droge leefomgeving aan een lichte leefomgeving aan een vochtige leefomgeving vraag 52 Pauw eze pauw loopt met wijd uitgespreide veren over het gazon van de siertuin. Wat is de biologische reden van dit gedrag? Op deze wijze worden... prooien door angst verlamd en daarna gevangen. soortgenoten gewaarschuwd voor naderend gevaar. soortgenoten tot paring aangezet. vijanden tot vluchten aangezet voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 47/55

50 vraag 53 Fennek e fennek (zie foto) is een vossensoort die in een specifieke biotoop voorkomt. In welke biotoop zal de fennek voorkomen? in de biotoop 'hooggebergte' in de biotoop 'rivieroever' in de biotoop 'tropisch regenwoud' in de biotoop 'woestijn' 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 48/55

51 vraag 54 Energie-omzettingen Het ijzeren gewicht hangt boven een steen. Het touwtje breekt, het gewicht valt met een klap op de stenen ondergrond. e steen blijft heel. Welke energie-omzettingen vonden plaats? bewegingsenergie -> potentiële energie > alleen geluid bewegingsenergie -> potentiële energie -> warmte en geluid potentiële energie > bewegingsenergie > alleen geluid potentiële energie > bewegingsenergie -> warmte en geluid 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 49/55

52 vraag 55 Voortplantingscellen oorsnede van de mannelijke geslachtsorganen In welk onderdeel van de mannelijk geslachtsorganen worden de voortplantingscellen geproduceerd? in de eikel in de prostaat in de teelbal in de zaadleider 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 50/55

53 vraag 56 Theeglazen eze twee glazen met dezelfde inhoud worden voor hete thee en voor koude frisdrank gebruikt. Welke van de volgende uitspraken over de eigenschappen van deze twee ontwerpen is juist? In glas 1 blijft de thee het langst heet en de frisdrank het langst koud. In glas 2 blijft de thee het langst heet en de frisdrank het langst koud. In glas 1 blijft de thee het langst heet, de frisdrank blijft het langst koud in glas 2. In glas 2 blijft de thee het langst heet, de frisdrank blijft het langst koud in glas voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 51/55

54 vraag 57 liksemafleider Een huis met een rieten dak krijgt voor de brandveiligheid een bliksemafleider op het dak geïnstalleerd. Op de afbeeldingen zie je vier ontwerpen voor de installatie van de bliksemafleider. Welk ontwerp is het juiste ontwerp voor een bliksemafleider? dikke koperen draad met twee opstaande uiteinden bovenop het dak dikke koperen draad met twee opstaande uiteinden bovenop het dak, de draad is verbonden met de aarde dikke koperen draad met twee opstaande uiteinden bovenop het dak, de draad is verbonden met de + pool van het stopcontact dikke kunststof draad met twee opstaande uiteinden bovenop het dak 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 52/55

55 vraag 58 Weerstand In een stroomkring met een weerstand wordt de stroomsterkte gemeten met een ampèremeter (zie afbeelding boven). aarna wordt er nog een zelfde weerstand in de stroomkring geschakeld: Wat is de invloed van de extra weerstand op de gemeten stroomsterkte? e stroomsterkte... blijft gelijk. wordt verdubbeld. wordt gehalveerd. wordt nul voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 53/55

56 vraag 59 Schaduw e houten tafel wordt vanaf het plafond verlicht door een kleine felle led-lamp (puntlichtbron). Verder is er geen lichtbron in de kamer (zie tekening). Welk type schaduw ontstaat er? alleen een kernschaduw een kernschaduw en aan beide zijkanten een halfschaduw een kernschaduw en alleen aan de linker zijkant een halfschaduw een kernschaduw en alleen aan de rechter zijkant een halfschaduw 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 54/55

57 vraag 60 Lichtkleuren mengen Twee lichtbronnen stralen een cirkel licht op een witte ondergrond. Eén van de twee lichtbronnen straalt rood licht uit. e mengkleur van de twee lichtbronnen is geel licht. Welke kleur straalt de andere lichtbron uit? cyaan [rood + cyaan -> geel] blauw [rood + blauw -> geel] groen [rood + groen -> geel] magenta [rood + magenta -> geel] einde 2015 voorbeeld toelatingstoets pabo 2015 Natuur & Techniek pagina 55/55

TOELATINGSEXAMEN NATIN 2009

TOELATINGSEXAMEN NATIN 2009 MINISTERIE VAN ONERWIJS EN VOLKSONTWIKKELING EXAMENUREAU TOELATINGSEXAMEN NATIN 2009 VAK : TEHNISH INZIHT ATUM : INSAG 07 JULI 2009 TIJ : 09.45.5 UUR EZE TAAK ESTAAT UIT 30 ITEMS. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk

Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk Inleiding 1 PLANTEN 1.1 Indeling van het plantenrijk 1.1.1 De groene wereld van de planten 1.1.2 Wieren (algen) 1.1.3 Mossen 1.1.4 Paardenstaarten 1.1.5 Varens

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2013 tijdvak 2 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. GT-0191-a-13-2-b Tropische regenwouden Lees eerst informatie 1 tot en met 3 en beantwoord dan vraag 41 tot en met

Nadere informatie

Voorbeeldtoets Biologie voor groep 8

Voorbeeldtoets Biologie voor groep 8 Voorbeeldtoets iologie voor groep 8 eel 2 Stofwisseling en kringloop eze toets bestaat uit 12 opgaven Stichting ito Instituut voor Toetsontwikkeling rnhem (2011) lle rechten voorbehouden. Niets uit dit

Nadere informatie

Thema 3 Voeding en je lichaam

Thema 3 Voeding en je lichaam Naut samenvatting groep 7 Mijn Malmberg Thema 3 Voeding en je lichaam Samenvatting Voeding en je lichaam Je lichaam heeft voedingsstoffen nodig. Die zitten in ons eten en drinken. Voedsel en vocht zijn

Nadere informatie

ALGEMEEN 1. De luchtdruk op aarde is ongeveer gelijk aan. A 1mbar. B 1 N/m 2. C 13,6 cm kwikdruk. D 100 kpa.

ALGEMEEN 1. De luchtdruk op aarde is ongeveer gelijk aan. A 1mbar. B 1 N/m 2. C 13,6 cm kwikdruk. D 100 kpa. LGEMEEN 1 De luchtdruk op aarde is ongeveer gelijk aan 1mbar. B 1 N/m 2. C 13,6 cm kwikdruk. D 100 kpa. 5 Van een bi-metaal maakt men een thermometer door het aan de ene kant vast te klemmen en aan de

Nadere informatie

Voorbeeldtoets Natuurkunde voor groep 8. Deze toets bestaat uit 15 opgaven

Voorbeeldtoets Natuurkunde voor groep 8. Deze toets bestaat uit 15 opgaven Voorbeeldtoets Natuurkunde voor groep 8 eze toets bestaat uit 15 opgaven Stichting ito Instituut voor Toetsontwikkeling rnhem (2011) lle rechten voorbehouden. Niets uit dit werk mag zonder voorafgaande

Nadere informatie

QUIZ: HOE KOM IK DE WINTER DOOR????

QUIZ: HOE KOM IK DE WINTER DOOR???? QUIZ: HOE KOM IK DE WINTER DOOR???? WAAROM BEVRIEZEN ZADEN NIET? 1. Ze zitten diep onder de grond, waar het niet vriest. 2. Ze bevatten veel vet. 3. Ze bevriezen wel, maar daar kunnen ze wel tegen. WAAR

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 2. Deze bijlage bevat informatie.

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 2. Deze bijlage bevat informatie. Bijlage VMBO-KB 2013 tijdvak 2 biologie CSE KB Deze bijlage bevat informatie. KB-0191-a-13-2-b Tropische regenwouden Lees eerst informatie 1 tot en met 3 en beantwoord dan vraag 42 tot en met 50. Bij het

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2012 tijdvak 1 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie GT-0191-a-12-1-b Glastuinbouw informatie Lees eerst informatie 1 tot en met 6 en beantwoord dan vraag 38 tot en

Nadere informatie

1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken van energie. Kortom alle processen in organismen.

1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken van energie. Kortom alle processen in organismen. THEMA 1 1 Stoffen worden omgezet 2 Fotosynthese 3 Glucose als grondstof 4 Verbranding 5 Fotosynthese en verbranding 1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken

Nadere informatie

Samenvattingen. Samenvatting Thema 1: Stofwisseling. Basisstof 1. Organische stoffen:

Samenvattingen. Samenvatting Thema 1: Stofwisseling. Basisstof 1. Organische stoffen: Samenvatting Thema 1: Stofwisseling Basisstof 1 Organische stoffen: - Komen af van organismen of zitten in producten van organismen - Bevatten veel energie (verbranding) - Voorbeelden: koolhydraten, vetten,

Nadere informatie

aluminium 2,7 0, ,024 ijzer 7,9 0, ,012

aluminium 2,7 0, ,024 ijzer 7,9 0, ,012 DEZE TAAK BESTAAT UIT 36 ITEMS. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Dichtheid Soortelijke

Nadere informatie

UNIFORM EINDEXAMEN MULO tevens TOELATINGSEXAMEN VWO/HAVO/NATIN 2009

UNIFORM EINDEXAMEN MULO tevens TOELATINGSEXAMEN VWO/HAVO/NATIN 2009 MINISTERIE N ONDERWIJS EN OLKSONTWIKKELING EXMENBUREU UNIFORM EINDEXMEN MULO tevens TOELTINGSEXMEN WO/HO/NTIN 2009 K : NTUURKUNDE DTUM : MNDG 06 JULI 2009 TIJD : 09.45 11.25 UUR (Mulo III kandidaten) 09.45

Nadere informatie

1. Biotische factoren (zijn afkomstig van andere organismen) - voedsel - soortgenoten - ziekteverwekkers - vijanden

1. Biotische factoren (zijn afkomstig van andere organismen) - voedsel - soortgenoten - ziekteverwekkers - vijanden Ecologie De wetenschap die bestudeert waarom bepaalde planten en dieren ergens in een bepaalde leefomgeving (milieu) voorkomen en wat de relaties zijn tussen organisme en hun milieu 1. Biotische factoren

Nadere informatie

Cellen aan de basis.

Cellen aan de basis. Cellen aan de basis. Cellen aan de basis In het thema cellen aan de basis vinden we twee belangrijke thema s uit biologie voor jou terug. 1. Organen en cellen (thema 1 leerjaar 3) 2. Stofwisseling (thema

Nadere informatie

Naam:_ KIKKERS. pagina 1 van 6

Naam:_ KIKKERS. pagina 1 van 6 Naam:_ KIKKERS _ De kikker is een amfibie. Er zijn veel soorten kikkers op de wereld. In Nederland zie je de bruine en de groene kikker het meest. De groene kikkers zijn graag veel in het water, de bruine

Nadere informatie

Allemaal water Oppervlakte water: Water in sloten, rivieren, meren, zeeën en oceanen.

Allemaal water Oppervlakte water: Water in sloten, rivieren, meren, zeeën en oceanen. Module 5: Basisstof 1: Een dag met water Allemaal water Oppervlakte water: Water in sloten, rivieren, meren, zeeën en oceanen. Grondwater: water diep in de grond. Zoet: Oppervlakte water zoet. Zout: Oppervlakte

Nadere informatie

opdracht 1 opdracht 2 opdracht 3 opdracht 4 Beweging en voeding Leven en waarnemen Welke woorden horen bij elkaar?

opdracht 1 opdracht 2 opdracht 3 opdracht 4 Beweging en voeding Leven en waarnemen Welke woorden horen bij elkaar? opdracht 1 opdracht 2 Leven en waarnemen Welke woorden horen bij elkaar? Oor proeven Oog voelen Tong luchttrillingen Huid ruiken Neus lens Beweging en voeding Welk woord past bij de zin? Kies uit: vitamines

Nadere informatie

HEREXAMEN EIND MULO tevens IIe ZITTING STAATSEXAMEN EIND MULO 2009

HEREXAMEN EIND MULO tevens IIe ZITTING STAATSEXAMEN EIND MULO 2009 MNSTERE VAN ONDERWJS EN VOLKSONTWKKELNG EXAMENBUREAU HEREXAMEN END MULO tevens e ZTTNG STAATSEXAMEN END MULO 2009 VAK : NATUURKUNDE DATUM : VRJDAG 07 AUGUSTUS 2009 TJD : 7.30 9.30 UUR DEZE TAAK BESTAAT

Nadere informatie

DE HUMBOLDT PINGUÏN. Een levend kostuum

DE HUMBOLDT PINGUÏN. Een levend kostuum DE HUMBOLDT PINGUÏN Een levend kostuum Er zijn verschillende soorten pinguïns. Die verschillen maar weinig van elkaar. Ze hebben immers allemaal een donkere rug en een witte buik. Toch zie je, als je goed

Nadere informatie

VJTO 2013 ANTWOORDEN VOORRONDE

VJTO 2013 ANTWOORDEN VOORRONDE VJTO 2013 ANTWOORDEN VOORRONDE Vraag 1 Antwoord b De beste techniek om te metselen wordt het halfsteenverband genoemd. De volgende laag is hierbij steeds een halve steen opgeschoven ten opzichte van de

Nadere informatie

Samenvatting Biologie H2: Voedsel en vertering

Samenvatting Biologie H2: Voedsel en vertering Samenvatting Biologie H2: Voedsel en vertering Samenvatting door Eva 568 woorden 19 november 2016 0 keer beoordeeld Vak Biologie Biologie Hoofdstuk 2 voeding en vertering 1 Voedsel Voor het goed functioneren

Nadere informatie

Samenvatting Thema 5 Planten Brugklas Nectar

Samenvatting Thema 5 Planten Brugklas Nectar Samenvatting Thema 5 Planten Brugklas Nectar 5.1 4 organen van de plant: Wortels o Opnemen water met voedingsstoffen (mineralen) o Stevigheid o Opslag van reservestoffen Stengel o o Transport van water

Nadere informatie

Braziliaanse regenwoud. Jesse Klever. Groep 7

Braziliaanse regenwoud. Jesse Klever. Groep 7 Braziliaanse regenwoud Jesse Klever Groep 7 Voorwoord Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik dit een heel interessant onderwerp vind. We hebben er al op school over gesproken en het leek mij wel een leuk

Nadere informatie

Wij, Nederlanders, hebben er ook veel nieuwe eetgewoontes bij gekregen. Dat komt door drie dingen:

Wij, Nederlanders, hebben er ook veel nieuwe eetgewoontes bij gekregen. Dat komt door drie dingen: Samenvatting door B. 739 woorden 29 november 2016 6,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 7.1 Eten Eet iedereen hetzelfde? Eetgewoontes hangen van verschillende dingen af: je voorkeur voor eten

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk en

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk en Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1.1 1.2 en 4.1 4.2 Samenvatting door een scholier 1402 woorden 5 december 2017 7 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Humboldt Aardrijkskunde toetsweek 1

Nadere informatie

3,5. Inleiding. Proef door een scholier 1511 woorden 25 mei keer beoordeeld

3,5. Inleiding. Proef door een scholier 1511 woorden 25 mei keer beoordeeld Proef door een scholier 1511 woorden 25 mei 2018 3,5 9 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar! Inleiding Voor biologie moest je een proef doen. Je kreeg twee bruine bonen en je moest een variabele

Nadere informatie

INSECTEN. werkboekje

INSECTEN. werkboekje INSECTEN werkboekje 20 maart 2009 Dag lieve kleine vlinder Waar vlieg je toch naartoe? Breng jij misschien de eitjes weg, ben jij nu al moe? Jouw eitjes worden rupsjes. die groeien heel erg vlug. ook krijgen

Nadere informatie

TENTAMEN NATUURKUNDE

TENTAMEN NATUURKUNDE CENTRALE COMMISSIE VOORTENTAMEN NATUURKUNDE TENTAMEN NATUURKUNDE tweede voorbeeldtentamen CCVN tijd : 3 uur aantal opgaven : 5 aantal antwoordbladen : 1 (bij opgave 2) Iedere opgave dient op een afzonderlijk

Nadere informatie

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten Herfst inhoud Herfst 3 1. Het weer 4 2. Overal blad 5 3. Zaden 6 4. Paddenstoelen 7 5. De eekhoorn 8 6. De egel 9 7. Insecten 10 8. Vogels op reis 11 9. Filmpje 12 Pluskaarten 13 Bronnen en foto s 15 Colofon

Nadere informatie

LESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van

LESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van LESPAKKET ECOLOGIE HAVO / VWO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK ELAND Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen

Nadere informatie

Mineralen. Vitamines. Tip: vooral in de zomer kan je daarvan genieten. Tip: denk aan Popeye en zijn spinazie.

Mineralen. Vitamines. Tip: vooral in de zomer kan je daarvan genieten. Tip: denk aan Popeye en zijn spinazie. Testlab Bekijk voordat je begint deel 1 van de film. Er zitten heel veel voedingsstoffen in gezonde producten. Dat hebben jullie in de film gezien. Nou ja gezien? Voedingsstoffen zijn niet zichbaar in

Nadere informatie

DEZE TAAK BESTAAT UIT 36 ITEMS.

DEZE TAAK BESTAAT UIT 36 ITEMS. DEZE TAAK BESTAAT UIT 36 ITEMS. Materiaal Dichtheid g/cm 3 Soortelijke warmte J/g C Smelttemperatuur C Smeltwarmte J/g Kooktemperatuur C Lineaire uitzettingscoëfficiënt mm/m C alcohol 0,8 2,5 114 78 aluminium

Nadere informatie

Drijven en zinken. Eerst gaan we het drijfvermogen testen van een paar voorwerpen:

Drijven en zinken. Eerst gaan we het drijfvermogen testen van een paar voorwerpen: Hiernaast zie je een ouderwets duikerspak. Om ervoor te zorgen dat de duiker niet gaat drijven, heeft hij een loden gewicht op zijn borst vastgeknoopt. De slang is voor de luchttoevoer. Op de wal stond

Nadere informatie

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL. 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: *

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL. 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: * Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: * * * 2 Hoe kun je de naam van een organisme opzoeken?

Nadere informatie

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen KGT

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen KGT Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen KGT 2.1 Namen 1 Hoe zoek je de naam van een organisme op? De naam van een plant of een dier kan: * uit een andere taal komen * een eigenschap weergeven

Nadere informatie

Vitamines zitten in kleine hoeveelheden in je eten en drinken. Je hebt het halve alfabet aan vitamines: A, B, C, D, E, K.

Vitamines zitten in kleine hoeveelheden in je eten en drinken. Je hebt het halve alfabet aan vitamines: A, B, C, D, E, K. Testlab Er zitten heel veel voedingsstoffen in gezonde producten. Dat hebben jullie in de film gezien. Nou ja gezien? Voedingsstoffen zijn niet zichbaar in producten, maar we kunnen ze wel aantonen. Daar

Nadere informatie

1 Kun je aan planten zien wat je aan moet?

1 Kun je aan planten zien wat je aan moet? 1 Kun je aan planten zien wat je aan moet? Hoofdstuk 1 Les 1 Zoek het op Bij de evenaar staat de zon hoog. Het is er warm en daardoor verdampt het water. Die warme damp stijgt op en koelt af: dan gaat

Nadere informatie

PLANTEN. Basis maakt de vragen 1 t/m 35. Voor iedere vraag kan 1 punt behaald worden

PLANTEN. Basis maakt de vragen 1 t/m 35. Voor iedere vraag kan 1 punt behaald worden BK402: PLANTEN Basis maakt de vragen 1 t/m 35. Voor iedere vraag kan 1 punt behaald worden Kader maakt de vragen 1 t/m 45. Voor iedere vraag kan 1 punt behaald worden Beantwoord de volgende vragen. 1 Een

Nadere informatie

Zijn er bij deze onderwerpen deficiënties, dan kun je via de volgende sites je kennis vergroten: - -

Zijn er bij deze onderwerpen deficiënties, dan kun je via de volgende sites je kennis vergroten: -  - VOORKENNIS BIOLOGIE Inhoud Organen en Cellen... 2 Voortplanting... 3 Erfelijkheid... 3 Planten... 4 Verbranding en ademhaling... 5 Voeding en vertering... 5 De cursus biologie, die je voorbereidt op het

Nadere informatie

Het begin van de winter

Het begin van de winter WINTER 21 december WINTER 2 Het begin van de winter Vanaf 21 juni worden de dagen weer langzaam korter. De zomer duurt tot 22 of 23 september. Dan zijn de dag en de nacht overal even lang. Met andere woorden:

Nadere informatie

En wat nu als je voorwerpen hebt die niet even groot zijn?

En wat nu als je voorwerpen hebt die niet even groot zijn? Dichtheid Als je van een stalen tentharing en een aluminium tentharing wilt weten welke de grootte massa heeft heb je een balans nodig. Vaak kun je het antwoord ook te weten komen door te voelen welk voorwerp

Nadere informatie

Werkblad Naut Thema 2: Planten en dieren

Werkblad Naut Thema 2: Planten en dieren Werkblad Naut Thema 2: Planten en dieren 2.1 Eten en gegeten worden Schrijf op wat het dier eet in deze voedselketen De ijsbeer eet De zeehond eet De vis eet De krill eet Dit zijn algen, algen zijn heel

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2012 tijdvak 1 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie GT-0191-a-12-1-b Glastuinbouw informatie Lees eerst informatie 1 tot en met 6 en beantwoord dan vraag 38 tot en

Nadere informatie

Project Planten ABC. Week 1ABC: Algemeen

Project Planten ABC. Week 1ABC: Algemeen Project Planten ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Planten Planten eten, ademen en groeien. Sommige planten houden van natte grond. Anderen van droge grond. Sommige planten houden van veel zon en warmte. Anderen

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2013 tijdvak 1 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. GT-0191-a-13-1-b Dieren van Australië Lees eerst informatie 1 tot en met 6 en beantwoord dan vraag 38 tot en met

Nadere informatie

Dit werkboekje maakt onderdeel uit van http://lente.yurls.net en http://werkbladen.yurls.net

Dit werkboekje maakt onderdeel uit van http://lente.yurls.net en http://werkbladen.yurls.net it werkboekje maakt onderdeel uit van http://lente.yurls.net en http://werkbladen.yurls.net Het begin van de lente e lente begint meestal op 21 maart. oms kan het begin van de lente ook vallen op 20 maart.

Nadere informatie

4 keer beoordeeld 4 maart Natuurkunde H6 Samenvatting

4 keer beoordeeld 4 maart Natuurkunde H6 Samenvatting 5,2 Samenvatting door Syb 763 woorden 4 keer beoordeeld 4 maart 2018 Vak Natuurkunde Methode Pulsar Natuurkunde H6 Samenvatting PARAGRAAF 1 Er zijn veel verschillende soorten energie: Bewegingsenergie

Nadere informatie

Kleur en kleurstoffen...

Kleur en kleurstoffen... Hiernaast zie je een afbeelding van de Dagpauwoog. Het is een in Nederland veel voorkomende dagvlinder waarvan de rupsen vooral op brandnetels leven. De ronde vlekken op de vleugels lijken op grote ogen

Nadere informatie

Regenwormen Tijdstip: in september, oktober en november, na een regenbui.

Regenwormen Tijdstip: in september, oktober en november, na een regenbui. KB2 Tijdsinvestering: 45 minuten Regenwormen Tijdstip: in september, oktober en november, na een regenbui. 1. Inleiding Een mol eet per jaar wel 50 kg wormen. Dat is veel, maar als je bedenkt dat in je

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77 Inhoud Voorwoord 3 Voeding 6 Slaap 22 Houding 30 Naar de dokter 37 Kleding 65 Mode 74 Kleding wassen 77 6 VOEDING Weet wat je eet Je eet elke dag. Alles wat je eet (en drinkt) heet voeding. Is elke voeding

Nadere informatie

neerslag: regen, hagel en sneeuw ringen in het weer waarnemen regen meten

neerslag: regen, hagel en sneeuw ringen in het weer waarnemen regen meten Het weer GROEP 3-4 26 45 minuten (dag 1) & 5 minuten (dag 2 t/m 4) & 20 minuten (dag 5) 1, 23, 43, 44 en 45 De leerling: neerslag: regen, hagel en sneeuw ringen in het weer waarnemen regen meten van 10

Nadere informatie

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8.

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8. De oude eik inhoud De oude eik 3 1. In het park 4 2. De delen van de eik 5 3. Herfst 6 4. Dieren helpen de eik. 7 5. Winter 8 6. Lente 9 7. Rupsen 10 8. De galwesp 11 9. De boomklever 12 10. Filmjes 13

Nadere informatie

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Waarom eet je eigenlijk? Je krijgt er energie van! Energie heb je nodig alle processen in je lichaam b.v. voor lopen, computeren Maar ook

Nadere informatie

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 4

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 4 Samenvatting NaSk Hoofdstuk 4 Samenvatting door L. 1264 woorden 2 juli 2014 3,9 15 keer beoordeeld Vak NaSk 1 Warmtebronnen en brandstoffen. Warmtebronnen thuis en op school. Om iets te verwarmen heb je

Nadere informatie

1 Meten. Wat kan Iris zo bij zichzelf onderzoeken?

1 Meten. Wat kan Iris zo bij zichzelf onderzoeken? 1 Meten Wat kan Iris zo bij zichzelf onderzoeken? hoe sterk haar spieren zijn hoe vaak haar hart klopt of haar bloeddruk goed is of haar botten stevig genoeg zijn 2 Plastic afval Het plastic afval geeft

Nadere informatie

Thema 4 Voortplanting

Thema 4 Voortplanting Naut samenvatting groep 8 Mijn Malmberg Thema 4 Voortplanting Samenvatting Zaad, plant, boom De voortplanting zorgt ervoor dat mensen, dieren en planten kunnen voortbestaan. Bij planten vindt de bevruchting

Nadere informatie

Werkblad Naut Thema 3: Voeding en je lichaam

Werkblad Naut Thema 3: Voeding en je lichaam Werkblad Naut Thema 3: Voeding en je lichaam 3.1 Wat heeft je lichaam nodig? Je lichaam is heel slim Een heel slimme machine Je lichaam kan rennen en kijken en groeien een snee gaat vanzelf weer dicht

Nadere informatie

Planten en de mens vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Planten en de mens vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 08 June 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62376 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

BASISSCHOOL ONDERZOEKSKIST (009KIT) GEBRUIKERSHANDLEIDING

BASISSCHOOL ONDERZOEKSKIST (009KIT) GEBRUIKERSHANDLEIDING BASISSCHOOL ONDERZOEKSKIST (009KIT) GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl KORTE BESCHRIJVING De CMA Basisschool Onderzoekskist (Art. Nr 009kit) ondersteunt

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2009 tijdvak 2 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. 945-0191-a-GT-2-b Informatie - Aardappels Lees eerst informatie 1 tot en met 8 en beantwoord dan vraag 37 tot en

Nadere informatie

LESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van

LESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van LESPAKKET ECOLOGIE VMBO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK SPOREN Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen hier

Nadere informatie

Plant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8

Plant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8 Plant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8 Colofon Titel: Plant in de klas - Instructieblad leerkracht, groep 6/7/8 Auteurs: Nienke van den Berg Hilde Spitters (NIGZ) Redacteuren: John Luteijs

Nadere informatie

Een glas water uit de ijskast en met ijsklontjes wordt op tafel gezet. De buitenkant wordt nat. Waarom?

Een glas water uit de ijskast en met ijsklontjes wordt op tafel gezet. De buitenkant wordt nat. Waarom? Docentversie (24/05/2012) Natte Glazen Benodigdheden -glazen -ijsklontjes -koud water in kan of thermos of plastic flessen -maatbeker -weegschaal Een glas water uit de ijskast en met ijsklontjes wordt

Nadere informatie

0,8 = m / 350 1 = m / 650

0,8 = m / 350 1 = m / 650 EXTRA De dichtheid van een mengsel 39 a 1L = 1000 ml 1% is dus 10 ml 35% is dan 350 ml Zo kan het ook: (1000 / 100) x 35 = 350 ml alcohol (en dus 1000-350 = 650 ml water) b alcohol water m =? V = 350 cm

Nadere informatie

In een U-vormige buis bevinden zich drie verschillende, niet mengbare vloeistoffen met dichtheden ρ1, ρ2 en ρ3. De hoogte h1 = 10 cm en h3 = 15 cm.

In een U-vormige buis bevinden zich drie verschillende, niet mengbare vloeistoffen met dichtheden ρ1, ρ2 en ρ3. De hoogte h1 = 10 cm en h3 = 15 cm. Fysica Vraag 1 In een U-vormige buis bevinden zich drie verschillende, niet mengbare vloeistoffen met dichtheden ρ1, ρ2 en ρ3. De hoogte h1 = 1 cm en h3 = 15 cm. De dichtheid ρ3 wordt gegeven door:

Nadere informatie

Lees eerst informatie 1 tot en met 7 en beantwoord dan vraag 41 tot en met 52. Bij het beantwoorden van die vragen kun je de informatie gebruiken.

Lees eerst informatie 1 tot en met 7 en beantwoord dan vraag 41 tot en met 52. Bij het beantwoorden van die vragen kun je de informatie gebruiken. Agapornissen Lees eerst informatie 1 tot en met 7 en beantwoord dan vraag 41 tot en met 52. Bij het beantwoorden van die vragen kun je de informatie gebruiken. 2p 41 In informatie 1 worden enkele eigenschappen

Nadere informatie

Biologie ( havo vwo )

Biologie ( havo vwo ) Tussendoelen Biologie ( havo vwo ) Biologie havo/vwo = Basis Biologische eenheid Levenskenmerk Uitleggen hoe bouw en werking van onderdelen van een organisme bijdragen aan de functies voeding, verdediging

Nadere informatie

... Lesfiche. Experimentjes met planten. graad 1, 2 en 3

... Lesfiche. Experimentjes met planten. graad 1, 2 en 3 Lesfiche Experimentjes met planten graad 1, 2 en 3 Wist je dat planten net als ons drinken, eten, zweten en ademen? En dat zaadjes geen licht nodig hebben om te ontkiemen? Via deze leuke experimentjes

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 1. Deze bijlage bevat informatie. KB-0191-a-13-1-b

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 1. Deze bijlage bevat informatie. KB-0191-a-13-1-b Bijlage VMBO-KB 2013 tijdvak 1 biologie CSE KB Deze bijlage bevat informatie. KB-0191-a-13-1-b Dieren van Australië Lees eerst informatie 1 tot en met 6 en beantwoord dan vraag 43 tot en met 51. Bij het

Nadere informatie

1 Gemiddelde lengte van jongens en meisjes. In de grafiek kun je zien dat er al groei is vóór het 0 e jaar. Waar groeit de baby dan?

1 Gemiddelde lengte van jongens en meisjes. In de grafiek kun je zien dat er al groei is vóór het 0 e jaar. Waar groeit de baby dan? 1 Gemiddelde lengte van jongens en meisjes In de grafiek kun je zien dat er al groei is vóór het 0 e jaar. Waar groeit de baby dan? in de baarmoeder in de eierstok in de eileider in de vagina 2 Jongen

Nadere informatie

Erfelijkheid. Examen VMBO-GL en TL. biologie CSE GL en TL. Bij dit examen hoort een bijlage.

Erfelijkheid. Examen VMBO-GL en TL. biologie CSE GL en TL. Bij dit examen hoort een bijlage. Examen VMBO-GL en TL Erfelijkheid biologie CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 26 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 30 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat

Nadere informatie

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld

Nadere informatie

Antwoorden Biologie Thema 5

Antwoorden Biologie Thema 5 Antwoorden Biologie Thema 5 Antwoorden door een scholier 697 woorden 9 juni 2003 6,8 323 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Basisstof 1 Opdracht 1 1. Het fenotype zijn de zichtbare

Nadere informatie

Klimaat is een beschrijving van het weer zoals het zich meestal ergens voordoet, maar ben je bijvoorbeeld in Spanje kan het ook best regenen.

Klimaat is een beschrijving van het weer zoals het zich meestal ergens voordoet, maar ben je bijvoorbeeld in Spanje kan het ook best regenen. Samenvatting door Annique 1350 woorden 16 mei 2015 7,3 333 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Klimaten Paragraaf 2.2 Weer en klimaat Klimaat is een beschrijving van het weer zoals het

Nadere informatie

Dienstverlenende werkzaamheden Les 3

Dienstverlenende werkzaamheden Les 3 Dienstverlenende werkzaamheden Les 3 Wat moet je nu wel eten en wat niet? Waarom wel en waarom niet? Hoe kun je er achter komen wat gezonde keuzes zijn? Eten is voor ons het zelfde als brandstof voor

Nadere informatie

Correctievoorschrift VBO-MAVO-C. Biologie

Correctievoorschrift VBO-MAVO-C. Biologie Biologie Correctievoorschrift VBO-MAVO-C Voorbereidend Beroeps Onderwijs Middelbaar Algemeen Voortgezet Onderwijs 20 00 Tijdvak 2 Inzenden scores Uiterlijk 23 juni de scores van de alfabetisch eerste vijf

Nadere informatie

Woordenschat Taal Actief groep 4 Thema 8 Les 1

Woordenschat Taal Actief groep 4 Thema 8 Les 1 Woordenschat Taal Actief groep 4 Thema 8 Les 1 branden Iets dat door vuur kapot en op gaat. de brandweer Een plek waar mensen werken die branden blussen. Ze dragen dikke pakken en rijden in rode brandweerauto

Nadere informatie

Er groeit iets in Meise!

Er groeit iets in Meise! Voedingsstoffen vergaren In het regenwoud groeien er heel wat planten boven in de kruinen van de grote bomen. We noemen planten die bovenop andere planten groeien:... Het is niet vanzelfsprekend om boven

Nadere informatie

10 Materie en warmte. Onderwerpen. 3.2 Temperatuur en warmte.

10 Materie en warmte. Onderwerpen. 3.2 Temperatuur en warmte. 1 Materie en warmte Onderwerpen - Temperatuur en warmte. - Verschillende temperatuurschalen - Berekening hoeveelheid warmte t.o.v. bepaalde temperatuur. - Thermische geleidbaarheid van een stof. - Warmteweerstand

Nadere informatie

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten:

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten: Naam: GEZOND ETEN Gezonde voeding zorgt voor een gezond lichaam. Als je daarbij genoeg beweegt blijf je op een gezond gewicht. Daardoor word je minder snel ziek. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf

Nadere informatie

Indeling dierenrijk. antwoorden met uitleg voorbeeldopgaven Natuuronderwijs. Wereldorientatie-pabo antwoord 1 van 12

Indeling dierenrijk. antwoorden met uitleg voorbeeldopgaven Natuuronderwijs. Wereldorientatie-pabo antwoord 1 van 12 antwoord 1 van 12 Indeling dierenrijk Welk van deze dieren is een insect? dier A dier B dier C dier D Deze vraag heeft betrekking op de indeling van het dierenrijk. Een van de kenmerken van insecten is

Nadere informatie

Inhoud inhoud blz. 1. Alles over ijs 2. Het water bevriest 3. IJspegels en ijsbloemen 4. Neerslag 5, Kunstijs 6. De polen 7.

Inhoud inhoud blz. 1. Alles over ijs 2. Het water bevriest 3. IJspegels en ijsbloemen 4. Neerslag 5, Kunstijs 6. De polen 7. IJs Inhoud inhoud blz. 1. Alles over ijs 3 2. Het water bevriest 4 3. IJspegels en ijsbloemen 5 4. Neerslag 6 5, Kunstijs 7 6. De polen 8 7. De gletsjer 9 8. De ijsberg 10 9. Sporten op ijs 11 10. IJsweetjes

Nadere informatie

Massa Volume en Dichtheid. Over Betuwe College 2011 Pagina 1

Massa Volume en Dichtheid. Over Betuwe College 2011 Pagina 1 Massa Volume en Dichtheid Over Betuwe College 2011 Pagina 1 Inhoudsopgave 1 Het volume... 3 1.1 Het volume berekenen.... 3 1.2 Volume 2... 5 1.3 Symbolen en omrekenen... 5 2 Massa... 6 3 Dichtheid... 7

Nadere informatie

Thema 1 Natuurlijke verschijnselen

Thema 1 Natuurlijke verschijnselen Thema 1 Natuurlijke verschijnselen Samenvatting Energie is overal Je lichaam krijgt energie uit eten. Je gebruikt die energie om te bewegen, te groeien, na te denken en te leven. Energie kun je niet kwijtraken,

Nadere informatie

Planten. over bloemetjes en bijtjes Knollen en citroenen

Planten. over bloemetjes en bijtjes Knollen en citroenen Planten over bloemetjes en bijtjes Knollen en citroenen Deze bijeenkomst Planten versus dieren Indeling van het plantenrijk Voortplanting Ecosystemen Indeling van het leven op aarde Er zijn 4 rijken: Bacteriën

Nadere informatie

Ordening. Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Ordening. Bacteriën Schimmels Planten Dieren Ordening Bacteriën Schimmels Planten Dieren Bacteriën Kenmerken cellen: celwand geen celkern geen bladgroenkorrels eencellig planten zich voort door deling voeden zich meestal met dode resten van organismen

Nadere informatie

DE MELKSLANG. Na-aap slang

DE MELKSLANG. Na-aap slang DE MELKSLANG Na-aap slang De melkslang heeft mooie, opvallende kleuren. Met zijn rode, zwarte en witte ringen zie je hem zeker niet over het hoofd. En dat is nou precies de bedoeling! DIERENPASPOORT MELKSLANG

Nadere informatie

De lente! Werkboekje leeftijd: 10+

De lente! Werkboekje leeftijd: 10+ De lente! Werkboekje leeftijd: 10+ Seizoenen De lente begint meestal op 21 maart. Soms kan het begin van de lente ook vallen op 20 maart. Dat heeft te maken met de stand van de zon. Afgesproken is dat

Nadere informatie

Woordenschat blok 03 gr4 Les 1 De bodem: de grond waarin planten kunnen groeien. De duinen: heuvels van zand langs de zee. De plant: een stengel met

Woordenschat blok 03 gr4 Les 1 De bodem: de grond waarin planten kunnen groeien. De duinen: heuvels van zand langs de zee. De plant: een stengel met Woordenschat blok 03 gr4 Les 1 De bodem: de grond waarin planten kunnen groeien. De duinen: heuvels van zand langs de zee. De plant: een stengel met bladeren die groeit. De rots: een heel grote steen op

Nadere informatie

NATUURKUNDE. Donderdag 5 juni, uur. MAVO-C Il EXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN C - niveau

NATUURKUNDE. Donderdag 5 juni, uur. MAVO-C Il EXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN C - niveau MAO-C Il EXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN OORTGEZET ONDERWIJS IN 986 C - niveau Donderdag 5 juni, 9.00-.00 uur NATUURKUNDE Dit examen bestaat uit 3 opgaven Bijlage: antwoordpapier 2 Waar nodig mag bij de opgaven

Nadere informatie

Samenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen:

Samenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen: Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid Basisstof 1 Erfelijke eigenschappen: - Genotype: o genen liggen op de chromosomen in kernen van alle cellen o wordt bepaald op moment van de bevruchting - Fenotype: o

Nadere informatie

De romp bestaat uit een borstholte en een buikholte, gescheiden door het middenrif.

De romp bestaat uit een borstholte en een buikholte, gescheiden door het middenrif. Samenvatting Thema 1: Organen en cellen Basisstof 1 Levenskenmerken (levensverschijnselen): - stofwisseling (ademhaling, voeding, uitscheiding) - groei - voortplanting - reageren op prikkels - ontwikkeling

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-BB 2004

Examenopgaven VMBO-BB 2004 Examenopgaven VMBO-BB 2004 2 tijdvak 2 woensdag 23 juni 13.30 15.00 uur NATUUR- EN SCHEIKUNDE 1 CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Gebruik het BINAS tabellenboek.

Nadere informatie

Lespakket Zomerzon. Instructieblad groep 5 & 8. Inhoud pakket - Achtergrondinformatie. Lessuggesties:

Lespakket Zomerzon. Instructieblad groep 5 & 8. Inhoud pakket - Achtergrondinformatie. Lessuggesties: Lespakket Zomerzon Instructieblad groep 5 & 8 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie - Instructieblad groep 5 & 8 - Materialen van het pakket * Stuk karton * 4 potjes * Tuinkerszaden * Potgrond * 6 kievitsbonen

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Planten en cellen

Samenvatting Biologie Planten en cellen Samenvatting Biologie Planten en cellen Samenvatting door een scholier 1333 woorden 5 juni 2004 5,6 147 keer beoordeeld Vak Biologie Planten Planten zijn overal om ons heen. Bomen en struiken. De een opvallend

Nadere informatie

Ordening. Planten Dieren Bacteriën Schimmels

Ordening. Planten Dieren Bacteriën Schimmels Ordening Planten Dieren Bacteriën Schimmels Indeling plantenrijk Indeling dierenrijk Planten Kenmerken plantencellen: celwanden celkernen bladgroenkorrels Wieren Sporenplanten Zaadplanten Wieren / Algen

Nadere informatie

Aftekenlijst. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Aftekenlijst. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Aftekenlijst 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Werkblad 1 Schematisch

Nadere informatie