Tekst : De zieke vuilniszak

Transcriptie

1 Tekst : De zieke vuilniszak o Dokter, ik ben zo ziek! Ik heb buikpijn Ik voel me zo misselijk - Wat heb je vanmorgen gegeten? o Vanmorgen? Koffiedik, broodkorstjes, een glazen pot met beschimmelde jam. Ik weet het niet zo goed meer De verpakking van een reep chocolade, een lege doos melk Oooh! Mijn maag protesteert! - En gisteravond? o Wacht Ik probeer het me te herinneren Ah ja, aardappelschillen en wortelen, een oude plastic bal, een doosje van eieren met enkele eierschalen Ook nog een kapot glas, enkele oude batterijen en vuile luiers Ik voel me zo ziek, dokter! - Ik denk dat we eerst maar eens in je buik moeten kijken o Is het erg, dokter? - Ja, ik denk het wel. Ik zie dat je alles verslindt wat je te pakken krijgt. Je moet leren nee zeggen. o Dat is niet makkelijk. Ik moet alles aanpakken wat de anderen weggooien! - Alles? Nee, hoor! Je moet eerst sorteren. o Sorteren? Waarom? - Om te vermageren en om je maag niet te veel te belasten. Trouwens, je stinkt uit je bek! Dat komt door die aardappelschillen, dat koffiedik en al dat ander biologisch afval dat aan het rotten is. o En de rest, dokter? Iedere Leerling voorkomt Afval Afvaltaal : Tekst : De zieke vuilniszak : 1/3

2 - Het zijn vooral de verpakkingen die zwaar op je maag liggen. Dat plastic geeft je een opgeblazen gevoel. En al dat papier en karton. Dat weegt goed door. o En die steken in mijn zij? - Dat komt door al dat gebroken glas. Of door metaal. o En dat branderige gevoel? - Dat wordt veroorzaakt door gevaarlijk afval: batterijen en verf. Het wordt tijd dat je een dieet volgt. Anders zul je ontploffen. o Ik ontploffen? Niet overdrijven, dokter Ik moet toch mijn werk doen? Ik voelde me gewoon niet goed. Dat kan toch iedereen overkomen? Kijk wat ik nog allemaal naar binnen kan spelen! De vuilniszak maakt het touw los dat om zijn nek zit. In één hap werkt hij de papiermand van de dokter naar binnen. Dan alle geneesmiddelen. Daarna de spuitjes op het bureau van de dokter. En de tijdschriften uit de wachtkamer De dokter kijkt verbaasd toe. Tot de vuilniszak struikelt en bewusteloos neervalt. Hemeltje! Vlug! Er is geen minuut te verliezen! De dokter haalt alle geneesmiddelen uit de zak en stop ze in een kistje. Hij zoekt de tijdschriften bij elkaar en stapelt ze in een kartonnen doos. Dan neemt hij een zak voor de plastic flesjes en de drankkartons De vuilniszak komt gelukkig weer bij en bedankt de dokter. o Het spijt me, dokter, ik weet niet wat me overkomen is Ik euh bedank je voor alles. - Geen dank Kijk, daar zijn de vuilnisophalers. Zij zullen wel voor je zorgen. De rest draag ik wel naar het containerpark. Daag! Iedere Leerling voorkomt Afval Afvaltaal : Tekst : De zieke vuilniszak : 2/3

3 Vraagjes bij de tekst. 1. Zeg het anders. - Mijn maag protesteert Protesteren betekent: O tegensputteren O volledig in orde zijn O niet meewerken - De vuilniszak verslindt alles wat hij te pakken krijgt Verslinden betekent: O alles rustig opeten O alles naar binnen slokken O alles laten liggen 2. Sorteer het afval dat in de tekst voorkomt. G.F.T. PAPIER & GLAS PLASTIC K.G.A. REST KARTON M - D 3. Waar (W) of niet waar (NW)? De dokter is ziek. De vuilniszak is ziek van teveel te eten. De vuilniszak zijn bek stinkt. De vuilniszak sorteert. Plastic flessen moeten in een doos. Iedere Leerling voorkomt Afval fvaltaal : Tekst : De zieke vuilniszak : 3/3

4 SLOGANS Zoek een passende slogan bij de volgende tekeningen Iedere Leerling voorkomt Afval Slogans 1/2

5 Maak een passende tekening bij volgende slogan: UW AFVAL MOET AFVALLEN! Iedere Leerling voorkomt Afval Slogans 2/2

6 ????????? Het is nodig dat we met z n allen de afvalbergen verkleinen. Want die groeien onophoudelijk. Zo sterk zelfs dat de situatie stilaan onhoudbaar wordt. Het tij moet gekeerd worden Dat kunnen we door milieubewuster met afval om te springen. Om de afvalberg minder snel te doen groeien, moeten we in de eerste plaats met z n allen minder afval gaan produceren. Dit kan dikwijls op een eenvoudige manier. Door bijvoorbeeld boodschappentassen te gebruiken of brooddozen mee te brengen in plaats van plastic zakken en aluminiumfolie. Beperken en voorkomen luidt dan de boodschap. Verder komt het erop aan de grondstoffen in het huisvuil zoveel mogelijk opnieuw te gebruiken. Daarvoor moet je ze sorteren. Daar kan iedereen zijn steentje toe bijdragen : de gemeenten, onze ouders en natuurlijk wijzelf! Er zijn aardig wat voorbeelden om aan te tonen hoe de gemeenten ons helpen dat sorteren aan te pakken. Zo wordt gewoon huisvuil apart verzameld in de bekende vuilniszakken. Dat gaat dan naar verbrandingsovens. Plastic flessen, flacons, metaalverpakkingen van drank- en conservenblikjes, drankkartons van melk of fruitsap moeten apart verzameld worden in een speciale blauwe zak. Dat afval wordt dan afzonderlijk opgehaald. Veel daarvan kan worden verwerkt en opnieuw worden gebruikt. Iedere Leerling voorkomt Afval Tekst over milieubewust worden 1/4

7 Papier en karton kan je bewaren in een kartonnen doos. Je kan er ook een stapel van maken en samenbinden. Dat soort afval wordt gescheiden opgehaald. Daardoor kan het meteen naar papierfabrieken gebracht worden die het tot pulp verwerken en er opnieuw papier van maken. Glazen flessen en bokalen worden ook apart opgehaald, deze zet je best buiten in een plastic bak. Regelmatig komt de ophaaldienst dat glas ophalen. Dat gaat dan naar de fabriek, waar er nieuw glas van gemaakt wordt. Veel gemeenten hebben een containerpark. Ook daar kunnen de inwoners allerlei afval kwijt. Het wordt daar netjes per soort verzameld : papier en karton, tuinafval, stenen, plastic flessen, metalen verpakkingen, drankkartons, grofvuil, oliën van huishoudelijke herkomst, klein gevaarlijk afval, snoeihout, puin, kroonkurken, Wat men opnieuw kan gebruiken, gaat naar de verwerkingsfabriek. Niet alleen de gemeenten pakken de zaak aan. Je kan zelf ook aardig wat afval een bestemming geven. Keuken- en tuinafval bijvoorbeeld : daarvan kan je compost maken. Dat is meststof om tuinen en akkers vruchbaar te maken. OM EEN LANG VERHAAL KORT TE MAKEN : Met zijn allen zijn we sterk om de afvalberg te verkleinen en het milieu te beschermen. Doe jij ook mee? VERBRANDEN COMPOSTEREN RECYCLEREN Iedere Leerling voorkomt Afval Tekst over milieubewust worden 2/4

8 Vraagjes bij de tekst. 1. Zoek een passende titel en noteer deze op de juiste plaats. 2. Lees het eerste stuk opnieuw. Waarnaar verwijst die in Want die groeien onophoudelijk? 3. Wat betekent Het tij moet gekeerd worden? O het water in de zee is heel vies O er moet iets veranderen O ik kan er zelf niets aan veranderen 4. Hoe kunnen we de afvalberg beperken : minder snel doen groeien? 5. Wat betekent : Iedereen moet zijn steentje bijdragen? O het is de schuld van iedereen O steentjes mogen niet in een gewone vuilniszak O iedereen moet meehelpen 6. Wat gebeurt er met de gewone vuilniszakken? 7. Waar gaat papier en karton naartoe? Iedere Leerling voorkomt Afval Tekst over milieubewust worden 3/4

9 8. Wat men opnieuw kan gebruiken gaat naar een 9. In een containerpark wordt elk afval opgestapeld. 10. Wie kan buiten de gemeente wat aan afval doen? Hoe dan? 11. Bij de maandelijkse glasophaling plaats ik het glas buiten in een kartonnen doos? Is dat goed? Leg uit. Iedere Leerling voorkomt Afval Tekst over milieubewust worden 4/4

10 ALFABETISCH RANGSCHIKKEN Vervolledig het alfabet: A B D F I J L M N P Q S U X Z Zo leren wij het alfabet! Rangschik volgende woorden alfabetisch: container restafval batterij afval plastic glas sorteren Welk van de telkens opgegeven woorden staat eerst als je er alfabetisch rangschikt? Omcirkel dat woord! afval / bananenschil metaal / weggooien afval / appel storten / stort papier / container batterij / banaan sorteren / restafval gevaarlijk / verbranden Iedere Leerling voorkomt Afval Afvaltaal : Afvalwoorden : 1/4

11 HET AFVALWOORDENBOEK Vul in en kies uit: container - containerpark kringlooppapier recycleren K.G.A - sluikstorten sorteren zwerfvuil afval G.F.T. tweedehandswinkel plasticverpakkingen, metaalverpakkingen en drankkartons restafval Alles wat je niet meer kan gebruiken en weggooit = Grote metalen bak waarin afval wordt gedaan = Plaats waar verschillende containers staan = Groenten-, Fruit- en Tuinafval = Klein gevaarlijk afval zoals batterijen, verfresten = Papier dat gemaakt wordt van oud papier = Winkel waar tweedehandsspulletjes worden verkocht, zoals kleding, meubelen, wasmachines, = P.M.D. = Uit afval nieuwe dingen maken, dus opnieuw gebruiken = Afval dat niet gesorteerd kan worden, dit moet in de vuilniszak = In het geniep ergens afval weg gooien = Het afval soort bij soort doen om het opnieuw te gebruiken = Alle vuilnis dat zomaar langs de weg of in het bos rondslingert = ABC AFVAL Iedere Leerling voorkomt Afval Afvaltaal : Afvalwoorden : 2/4

12 WIE ZOEKT, DIE VINDT! Rangschik de letters zodat dat je een woord krijgt i.v.m. milieu. 1. RPEPAI = 2. LSGA = 3. VIAL = 4. SECMPOOTERN = 5. RTNAK = 6. STOTSPAALRT = 7. IUVL = 8. ERNOCAITN = 9. DMP = 10. CLERECYNER = Iedere Leerling voorkomt Afval Afvaltaal : Afvalwoorden : 3/4

13 AFVALRASTER Zoek de volgende woorden in het rooster (horizontaal, verticaal, schuin) CON T A I NERP ARKT GYST I L V A I C I A R F S Y E B K L J V KUUS T BDPEWTQCEUVAL ZQOZ H LKAS F CAQBSSES DPHJ H I UPT T U INA FVAL HAKX I KM I AE SXZL SWOK UYF I S JOEFCONTA I NER XOZV E EHRV J WQOL L NOJ VDNS A SLXAB FXYHBGLV UB I G L LARLO ECMHPF I V VE I REBKSKA RTONETEZ KZNVKUWZTSNOE I HOUT UZAPPKROON KURKENWU OCLM T ETRA B R I KC YRQQ container ilva glas olie afval gft tetrabrik containerpark papier snoeihout kroonkurken tuinafval blikjes restafval karton Iedere Leerling voorkomt Afval Afvaltaal : Afvalwoorden : 4/4

14 PICTOGRAMMEN Jullie krijgen twaalf tekeningen die horenbij bepaalde containers. Zoek uit welk soort afval de tekening voorstelt. Kies uit de volgende mogelijkheden : klein gevaarlijk afval kunststofflessen kunststofafval glas organisch keukenafval papier en karton afvalolie textiel tuinafval geneesmiddelen metalen bouw- en sloopafval Iedere Leerling voorkomt Afval Taal : Pictogrammen 1/2

15 Ontwerp zelf een pictogram voor ZELF PICTOGRAMMEN ONTWERPEN G.F.T. Composthoop Kapot speelgoed(kies zelf maar) Iedere Leerling voorkomt Afval Taal : Pictogrammen 2/2

16 RIJMPJES In deze container ligt heel veel glas, sommige potjes komen misschien nog van. Fruitsap koop je in een glazen fles. Onthoud dat goed, da s je eerste. Choco in een glazen pot? Goed! Jij weet hoe het. Voorkom het groeien van de vuilnisbelt, koop flessen met. Haal je dit op, dan weegt het gauw een ton, ik heb het over papier en. Nu iets moeilijker Afval betekent gevaar voor de natuur,. Er zijn zoveel zaken die je kan leren,. Knutselen doe ik niet alleen hier,. Misschien kan je zelf een volledig rijmpje maken! Iedere Leerling voorkomt Afval Afvaltaal : Rijmpjes 1/1

17 Vul aan. Van meer naar één!!! ENKELVOUD EN MEERVOUD. Veel kleurpotloden Veel stiften Veel Veel blikken Veel vuilniszakken Veel Veel Veel kartonnen/kartons Veel glazen Veel afvalbergen Veel Veel Veel afvalproblemen één één één papier één één één container één kroonkurk één één één één fles één aardappelschil één Vind jij zelf nog andere woorden i.v.m. afval? Schrijf ook het enkelvoud en meervoud in de passende kolom: Veel Veel Veel Veel Veel Veel Veel één één één één één één één Iedere Leerling voorkomt Afval Afvaltaal : Meervoud 1/1

18 Winkelen Els en Dieter gaan met mams naar de supermarkt. Dat doen ze elke vrijdagavond. Het is erg druk in de winkel. Daar heeft mams een bloedhekel aan. Alle tijd die ze wint door zelf aankopen uit te zoeken, verliest ze nadien weer in de rij aan de kassa. Veel liever zou mams in de week gaan winkelen, als het rustiger is. Maar doordat ze op kantoor werkt, kan dat natuurlijk niet. Els en Dieter vinden die drukte helemaal niet erg. Van zodra ze voorbij het draaimolentje gekomen zijn, verdwijnen ze tussen het winkelende volk. Mams wil ze nog naroepen, maar ze zijn al verdwenen. Zo gaat het elke week. Maar mams is daar eigenlijk niet treurig om. Zo kan ze rustig winkelen. Af en toe dagen Els of Dieter dan weer eens op met een zak snoep of een fles limonade, die ze ergens in een rek hebben gevonden. Ze kijken dan met lieve vraagoogjes naar mams of ze hun buit in het winkelwagentje mogen laden. En meestal mag dat. Maar vandaag is er iets raars aan de hand. Dieter en Els kunnen het plots ontzettend goed met elkaar vinden. En dat vindt mams verdacht. Gewoonlijk maken ze ruzie, pesten elkaar en het eindigt er altijd mee dat ze elk op hun ééntje door de supermarkt trekken. Maar vandaag staan ze dicht bij elkaar te konkelfoezen. Mams weet het meteen : daar is wat aan de hand. Als ze maar wist wat! Er is inderdaad iets aan de hand. DIeter en Els spieden de hele tijd tussen de rekken door naar wat mams in haar wagentje laadt. Af en toe knikken ze naar elkaar, knipogen en verdwijnen. Om even later weer aan de andere kant op te duiken. Mams is ongerust. Wat spoken ze nu weer uit.? Iedere Leerling voorkomt Afval Tekst : Winkelen 1/4

19 Als ze eindelijk met haar volle wagentje bij de kassa aankomt, ziet ze het plots. Van de andere kant duiken Dieter en Els op. Triomfantelijk duwen ze ook een winkelwagentje voort en rijden dat tot vlak naast mams wagentje. Zijn jullie helemaal gek geworden?, roept mams. Dat jullie een zakje snoep of wat limonade willen kopen is mij goed. Maar een hele wagen vol! Vergeet het! Nee, mams, zegt Els, Daar gaat het ons niet om. Wij hebben precies hetzelfde gekocht als jij. Kijk maar. Groenten, limonade, melk, eieren, bruine suiker, koekjes, bier voor paps. Het is er allemaal. Waar is dat goed voor? vraagt mams. ik heb met alles één keer heus wel genoeg hoor! Daarbij, ik zou het niet eens kunnen betalen! Dat hoeft ook niet, mams verduidelijkt Dieter. Je mag jouw spullen netjes weer in de rekken zetten. Wij hebben net hetzelfde als jij gekocht, maar wel telkens de milieuvriendelijke versie. Wij zijn toch de Groene Vrienden, weet je nog? Mams staat paf. Nu pas ziet ze hoe haar kinderen glazen flessen limonade hebben gekocht in plaats van plastic flessen, die zij heeft gekozen. En bier in flesjes in plaats van blikjes. En Eieren in kartonnen verpakking in plaats van piepschuimen doosje. En een groot pak suiker in plaats van twee kleintjes. Mams zucht. Alles gaan terugzetten? Daar ziet ze tegenop. Gelukkig willen Dieter en Els haar daarbij helpen. Als ze eindelijk met hun milieuvriendelijke producten voorbij de kassa zijn, zegt ze plots : Eigenlijk hebben jullie gelijk. Ik ben trots op jullie. En volgende week komen we te voet, want dat is nog milieuvriendelijker dan met de auto. Dan helpen jullie me toch dragen, hoop ik! Tja, Dieter en Els kijken naar elkaar. Wat kunnen ze daarop zeggen? Iedere Leerling voorkomt Afval Tekst : Winkelen 2/4

20 Vraagjes bij de tekst. 1. Geef 2 redenen waarom moeder geen twee volle winkelwagentjes wou. 2. Waarom kan moeder niet tijdens de week winkelen? 3. Zeg met één woord, hoe moeder het winkelen vindt tijdens de week. 4. Hoe staat het in de tekst? Dieter en Els komen tevoorschijn van de andere kant. Je mag je koopwaren weer wegplaatsen. 5. Hoe staat het in de tekst dat moeder toegeeft dat ze fout tewerk ging? 6. Hoe zouden jouw ouders reageren moest je hetzelfde doen? Iedere Leerling voorkomt Afval Tekst : Winkelen 3/4

21 7. Over welke producten was er in de tekst allemaal sprake? Zet de verschillende koopwaren in de juiste kolom. Milieuvriendelijk Milieuonvriendelijk Iedere Leerling voorkomt Afval Tekst : Winkelen 4/4