Upgraden of vervangen?

Transcriptie

1 markt Softwaregigant CA Technologies stapt in DCIM ABB betreedt Nederlandse datacentermarkt ENERGIEMANAGEMENT PUE wordt officiële ISO-standaard infrastructuur Upgraden of vervangen? nr 10 december 2012 in samenwerking met: advancing information transport systems

2

3 dcw colofon datacenterworks is hét vakblad over de technische infrastruc tuur van datacenters. Big Bang jaargang 5, december 2012, nummer 10 datacenterworks verschijnt tienmaal per jaar. toezending geschiedt op abonnement basis en controlled circulation. hoofdredacteur/uitgever robbert hoeffnagel telefoon +31 (6) eindredacteur Marjan van Hoorn postadres redactie maredijk 17, 2316 vr leiden telefoon advertentie-exploitatie hans potharst Commercieel Directeur telefoon +31 (6) telefoon +31 (0) vormgeving laura willemsen graf isch ontwerp druk control media kopij kan worden ingezonden in overleg met de redactie. geplaatste artikelen vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van de redactie. de redactie noch de uitgever aanvaarden enige aansprakelijkheid voor de inhoud van artikelen van derden, ingezonden mededelingen, advertenties en de juistheid van genoemde data en prijzen. fotokopie en overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk op welke wijze dan ook, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en onder vermelding van: overgenomen uit datacenterworks, vakblad over de technische infrastructuur van datacenters, met vermelding van de jaargang en het nummer. datacenterworks is een uitgave van fenceworks bv Staan we aan de vooravond van een Big Bang in de datacenterindustrie? Ik denk het wel. Waarom? Lees even mee. Een paar weken geleden vervulde ik de rol van moderator van een expertpanel tijdens een klantendag van CA Technologies. Dit grote softwarebedrijf verkoopt elk jaar voor een paar miljard euro aan software voor het beheren van netwerkinfrastructuren, voor cloudmanagement, voor IT-security, voor het managen van mainframes. Een van de deelnemers aan dit panel was Kenneth Clark. Hij is verantwoordelijk voor de activiteiten die CA Technologies sinds enige tijd onderneemt op het gebied van... DCIM. Software voor datacenterinfrastructuurmanagement was tot voor kort het domein van aanbieders van producten en systemen die hun plaats vinden in de technische infrastructuur van een datacenter: power, koeling, bekabelingssystemen, toegangscontrole en dergelijke. Vanuit dit gezichtspunt ontwikkelen zij monitoring- en analysetools voor het besturen en optimaliseren van de infrastructuur. Maar er ontbreekt in vrijwel elk zeg maar klassiek DCIM-pakket steevast één aspect: de businesslaag. Anders gezegd: de huidige DCIM-tools richten zich op het optimaliseren van de technische infrastructuur. Daar komt inmiddels bij dat deze pakketten kunnen praten met de virtualisatiesoftware van met name Vmware. Maar veel verder dan dat gaat het niet. En voor wie puur vanuit de technische infrastructuurlaag redeneert is ook niet veel meer nodig. Want vsphere zorg wel voor het management van de IT-laag. Dat is niet zoals IT-afdelingen naar het datacenter kijken. Zij kijken vanaf de businessprocessen zeg maar omlaag. Zij zien een gelaagd model dat opgebouwd is uit een aantal lagen. Grofweg ziet dat er als volgt uit. Onderaan de technische infrastructuur. Daar bovenop staan de IT-systemen met de applicaties. Deze ondersteunen de bovenste laag van het model: de businessprocessen. Wat een IT-manager wil, is zichtbaarheid dwars door dit hele model heen. Hij wil zien welke IT-systemen en elementen van de technische infrastructuur bepaalde businessprocessen ondersteunen. Bij een storing in de onderste laag moet direct duidelijk zijn welke processen hierdoor worden geraakt. Dit is van cruciaal belang nu het datacenter met dank aan de opkomst van de cloud meer en meer herkend wordt als dé cruciale basis waarop de businessorganisatie staat. Het datacenter moet per se beschikbaar zijn. Er is dus een nieuwe versie van DCIM nodig. Zeg maar: DCIM 2.0. Een managementpakket dat door het hele model heen kan kijken en dat alle onderlinge afhankelijkheden ziet en kan sturen. Maar dat ook gebruikt kan worden voor het plannen en optimaliseren van de capaciteit van het datacenter. Bedrijven als CA Technologies kennen dit spel als geen ander. Zij leveren vaak al tien of twintig jaar beheertools die deze functionaliteit in zich hebben, maar dan zonder monitoring en besturing van de technische infrastructuur. Nu het datacenter een cruciale rol speelt, nemen zij de technische infrastructuur er simpelweg ook bij. Hun grote voordeel: zij snappen de IT-manager en spreken zijn taal. Bovendien: IT-managers kennen aanbieders aan CA Technologies. Vandaar die Big Bang: de IT-industrie gaat zich bemoeien met onze wereld. En dat kon wel eens een interessant gevecht opleveren! dcw december redactioneel 3

4

5 Inhoud energie 6 greenwashing of geld verdienen? Overheden en nieuwe regelgeving stellen steeds meer eisen aan het energiegebruik van datacenters. Datacenteroperators kennen natuurlijk deze urgentie en nemen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Maar hoofdmotivatie is en blijft geld. Minder energiegebruik betekent minder operationele kosten. Dit is een van de resultaten uit een onderzoek dat Hitec Power Protection in oktober van dit jaar door Datacenter Dynamics Intelligence heeft laten uitvoeren onder negentig datacenteroperators. technologie 12 it-infrastructuur optimaliseren voor cloud computing In de snelle wereld van de bedrijfs-it is cloud computing niet langer het domein van de early-adopters. De principes achter het realtime leveren van IT-infrastructuur, -diensten en software via internet of via een interne, webgebaseerde infrastructuur worden tegenwoordig vlot geaccepteerd. Organisaties, ongeacht hun omvang of domein, stappen steeds sneller over op geoutsourcete software-, platform- en infrastructuuroplossingen voor betere efficiëntie en lagere kosten. Ondanks alles blijft één onderwerp onderbelicht: de impact van cloud computing op IT-infrastructuren. gebruikelijk, maakt het nu mogelijk overcapaciteit in ontwerp en bouw te voorkomen. management 26 datacenters moeten radicaal veranderen De tijd is aangebroken dat het datacenter fundamenteel verandert. Waar we het datacenter nu nog kennen als een plek van gespecialiseerde cpu s, chips en silicium en speciale hardware, zien we een trend rich ting gestandaardiseerde hardware blocks. Alle functionaliteit binnen de infrastructuur wordt steeds meer uitgevoerd en ontwikkeld in software. En, wat nog belangrijker is, het gehele beheer van het datacenter wordt uitgevoerd door software. Het datacenter van de toekomst is volledig softwaregedreven. energievoorziening seconden voldoende voor ups? Hoe lang moet een ups bij een storing de voeding van een computerruimte kunnen overnemen? Conventionele wijsheid zegt: 15 minuten. Bij Active Power zien ze dat anders. Mits de ups en de elektrische installatie waarin deze wordt opgenomen goed is ontworpen en aangelegd, is 15 seconden voldoende. infrastructuur 16 upgraden of vervangen? In de afgelopen jaren zijn IT-systemen en datacenterinfrastructuren steeds efficiënter geworden. Daardoor krijgen leveranciers van datacentertechnologie nu vaker de vraag hoe hun klanten het best kunnen profiteren van alle verbeteringen. Dat speelt vooral als een datacenter qua capaciteit niet meer kan groeien. Wat is dan de beste optie: upgraden van de bestaande omgeving of complete vervanging? energie 20 in zes stappen naar een efficiënt datacenter Om tot een efficiënt datacenter te komen, is een modulaire opbouw van (sub)systemen plus intelligente beheersoftware nodig. Philippe Diez, vicepresident bij Schneider Electric, legt tijdens Datacenter Dynamics Converged uit hoe je in zes stappen tot het gewenste eindresultaat kunt komen. De productie van kleinere subsystemen, anders dan voorheen en verder 37 nieuws van it room infra 38 nieuws 46 bicsi-nieuws coverfoto Het coververhaal van deze editie van DatacenterWorks draait om de vraag betere datacenterefficiëntie: upgraden of vervangen?. Oftewel: als een datacenter qua capaciteit niet meer kan groeien, wat is dan de betere optie: upgraden van de bestaande omgeving, of complete vervanging? Upgraden heeft verschillende voordelen, waarbij lagere kosten natuurlijk het belangrijkste argument is. In veel gevallen zorgt een upgrade er zo voor dat de levensduur van het datacenter wordt verlengd. Maar wat als upgraden geen optie is? Leidt dit automatisch tot vervangen? Of zijn er nog andere mogelijkheden? Lees meer op pagina 16. dcw december inhoud 5

6 Energie-effiëntie belangrijk criterium bij aanschaf ups Greenwashing of geld verdienen? overheden en nieuwe regelgeving stellen steeds meer eisen aan het energiegebruik van datacenters. datacenteroperators kennen natuurlijk deze urgentie en nemen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. maar hoofdmotivatie is en blijft geld. minder energiegebruik betekent minder operationele kosten. dit is een van de resultaten uit een onderzoek dat hitec power protection in oktober van dit jaar door datacenter dynamics intelligence heeft laten uitvoeren onder negentig datacenteroperators. dcw december energie 6 De negentig datacenteroperators, die hebben deelgenomen aan het onderzoek dat Datacenter Dynamics Intelligence in opdracht van Hitec Power Protection heeft uitgevoerd, hebben rond de vierhonderd datacenters in beheer. Deze vierhonderd datacenters hebben een totale vloeroppervlakte van m 2, waar racks zijn gehuisvest die samen rond de 150 MW aan vermogen vragen. Op de open vraag welke factoren het belangrijkst zijn bij de beslissing voor een ups-systeem, gaf 53 % van de ondervraagden energie-efficiëntie als belangrijkste factor aan, gevolgd door service en support geleverd door de leverancier (51 %) en betrouwbaarheid van het systeem (47 %). Voor 18 % van de respondenten is energie-efficiëntie zelfs het belangrijkste criterium om te beslissen. Bypass Mode Maximum Energy Saving (VFD) UPS Mode statische en roterende ups Bij aanschaf van een ups-systeem blijft de eerste keuze een statische of roterende ups. De bekendheid wereldwijd met statische upssystemen is groter, maar toch gebruikt 50 % van de respondenten roterende ups-systemen met regelmaat en 18 % past alleen maar deze techniek toe. Er is gevraagd een beeld te geven van de vooren nadelen van statische en roterende ups-systemen. De traditionele overwegingen om roterende ups te gebruiken, zoals minder vloeroppervlakte voor installatie, hogere betrouwbaarheid, minder onderhoud en een betere energie-efficiëntie, kwamen in het onderzoek duidelijk naar voren. Leveranciers van statische ups-systemen leggen bij de presentatie van hun efficiëntie de nadruk op de vermogenselektronica die zij leveren. Maar om zowel ononderbroken als continue stroom te kunnen leveren, iets wat een datacenter nodig heeft voor een betrouwbare stroomvoorziening, tellen meer componenten mee, zoals de batterijen en de noodstroomaggregaten. appels met appels vergelijken Bij het vergelijken van een statische ups met een diesel roterende ups, moeten dus zaken, zoals het continu laden van de batterijen, koelen van de batterijruimte en koelen van de vermogenselektronica, worden meegenomen. Al deze componenten worden binnen diesel roterende ups-systemen teruggebracht naar een simpel en robuust concept, bestaande uit een dieselmotor, generator, smoorspoel en het tekst: jasper kerkwijk, manager marketing & business support

7 vliegwiel voor de opslag van kinetische energie. Wanneer dus echt appels met appels worden vergeleken, heeft roterende ups een significant betere energie-efficiëntie ten opzichte van een statische ups met batterijen en een noodstroomaggregaat. eco mode? Wel staan getallen tot 99 % efficiëntie in brochures van leveranciers van statische ups-systemen. Maar de vraag is wat blijft er over aan functionaliteit? Die 99 % wordt bijvoorbeeld Maximum Power Control (VFI) gehaald in VFD-mode. In dat geval wordt de essentie van het ups-systeem, namelijk betrouwbare levering van stroom aan de kritische IT-belasting, ingewisseld of uitgeruild voor een lager energiegebruik. Maar iedere datacenteroperator stelt betrouwbaarheid van de ups altijd boven energie-efficiëntie. Bij diesel roterende ups is geen sprake van een trade off tussen betrouwbaarheid en energie-efficiëntie. code of conduct voor datacenters Het roterende ups-concept is dus in essentie energie-efficiënter. Maar natuurlijk staat daarmee de ontwikkeling niet stil. Hitec Power Protection is sinds 2009 actief deelnemer in het Europese programma Code of Conduct for datacenters. Roterende ups wordt daarin al genoemd als best practice om energie te besparen, maar het programma inspireert Hitec om de prestaties van zijn systemen nog verder te verbeteren. Sinds februari 2011 bezit het bedrijf een patent op een vernieuwende toepassing van generator en smoorspoel. Door de belasting en generator op een andere wijze aan te sluiten op de getapte smoorspoel, wordt de efficiëntie aanzienlijk verhoogd. Dit is vooral het geval bij deellast, waarbij de energiebesparing kan toenemen met 2 % in normaal bedrijf. Een andere ontwikkeling is de ESO-mode Iedere datacenteroperator stelt betrouwbaarheid van de ups altijd boven energieefficientie dcw december energie 07

8 dcw december energie 8 (energy storagen), waarbij de opgeslagen kinetische energie wordt afgestemd op de aanwezige belasting via een automatische regeling. Bij beide ontwikkelingen wordt geen concessie gedaan aan de betrouwbaarheid en principiële werking van het ups-systeem. De beste energie-efficiëntie wordt dus niet behaald vanuit een brochure of door functionaliteit van het upssysteem uit te schakelen en daarmee de betrouwbaarheid van de levering van stroom in gevaar te brengen. altijd koel De grootste besparing voor een datacenter op het gebied van energiegebruik kan natuurlijk worden behaald door efficiëntere IT-processen en koeling. Zo dalen de operationele kosten aanzienlijk door gebruik te maken van natuurlijke koeling. Door daarnaast een hogere temperatuur toe te staan in het datacenter is minder koelcapaciteit nodig. Maar wanneer deze temperatuur mag stijgen en het aantal watt per rack blijft toenemen, wordt de koeling cruciaal om de beschikbaarheid van de IT-processen te garanderen. In het onderzoek gaf slechts 22 % van de respondenten aan dat koeling door het ups-systeem wordt ondersteund. Maar de marge in tijd is weg om bijvoorbeeld na een korte onderbreking pas weer het koelsysteem te gaan voeden. In een paar seconden stijgt de temperatuur boven de toegestane maximale grens. In een Tier III en Tier IV designarchitectuur (Uptime Insitute) wordt daarom dezelfde beschikbaarheid van de koeling geëist als van ITapparatuur. Juist een roterende ups kan beter omgaan met een mechanische belasting, zoals koelcompressoren. energiekosten reduceren De beste energie-efficiëntie wordt dus niet behaald vanuit een brochure of door functionaliteit van het ups-systeem uit te schakelen en daarmee de betrouwbaarheid van de levering van stroom in gevaar te brengen. Het onderzoek uitgevoerd door Datacenter Dynamics Intelligence, praktijkvoorbeelden en vermelding als best practices in de Code of Conduct voor datacenters tonen aan dat met roterende ups de energiekosten kunnen worden gereduceerd. Daarnaast wordt in een geïntegreerd datacenterdesign de maximale besparing gerealiseerd, waarbij ondersteuning van de koeling door het ups-systeem cruciaal is.

9 advertentie Oog voor techniek De computerruimte is een knooppunt van techniek. All IT Rooms ziet techniek nooit als doel maar wel als belangrijk middel. All IT Rooms volgt de technische ontwikkelingen voor u op de voet. Wij zijn vernieuwend maar zorgen er ook voor dat in uw computerruimte alleen bewezen technieken worden gebruikt. All IT Rooms werkt alleen met de beste fabrikanten die wereldwijd actief zijn. Onze partners moeten voldoen aan hoge kwaliteitseisen. Omdat wij merkonafhankelijk zijn kunnen wij u altijd een optimaal resultaat bieden. Ontdek de passie van all it ROOms all it Rooms B.v. Lange Kleiweg 50B 2288 GK Rijswijk t +31(070) e info@allitrooms.com

10 Green Grid wil duidelijkheid over datacenterefficiëntie PUE wordt formele ISO-standaard met de opkomst van meetwaarden als pue is energie-eff iciëntie op de agenda van datacenters gekomen. the green grid is echter van mening dat er momenteel te veel meetsystemen bestaan en dat vaak onvoldoende duidelijk is hoe - bijvoorbeeld - een pue nu precies moet worden berekend en wat een bepaalde meetwaarde precies betekent. daarom werkt de organisatie aan de totstandkoming van een off iciële iso-standaard voor datacentereff iciëntie. dcw december energiemanagement 10 The Green Grid heeft voor het tot stand komen van een ISO-standaard voor datacenters inmiddels een formeel initiatief opgezet. Dit initiatief heet voluit Global harmonization of datacenter energy efficiency metrics en brengt een aantal deskundigen vanuit de gehele wereld bij elkaar om tot een nieuwe, gestandaardiseerde meting van datacenterefficiëntie te komen. itte, itue en dppe Deze taskforce is al een tijdje achter de schermen aan de gang, maar trad tijdens de vorige maand in Londen gehouden Datacenter Dynamics-conferentie formeel naar buiten. De groep heeft ondertussen tal van meetsystemen onderzocht. Denk aan PUE, maar ook ITTE (IT equipment energy efficiency), evenals ITEU (IT equipment utilization) en DPPE (datacenter performance per energy). Tijdens de conferentie in Londen werd duidelijk dat de groep ook officiële gesprekken heeft gevoerd met de International Standards Organization om tot een formele ISO-standaard op dit terrein te komen. ISO heeft hierop gereageerd door het onderwerp onder te brengen binnen JTC1. Deze ISO-organisatie houdt zich bezig met standaardisatie van ict-onderwerpen. Sinds kort zijn twee JCT1-werkgroepen met PUE bezig. De eerste is Working Group 1 onder voorzitterschap van Jay Taylor van Schneider Electric. Deze groep richt zich op de meetsystemen die PUE, ITTE en ITUE en andere methoden te bieden hebben. Zij zullen bekijken hoe datacenterefficiëntie het best kan worden gemeten. Een tweede werkgroep, JTC1 Working Group 2, richt zich vooral op methoden om de meetwaarden te kunnen analyseren en interpreteren. Anders gezegd: deze werkgroep gaat bepalen wat een PUE van bijvoorbeeld 1,1 nu precies betekent. ook de it-laag Het initiatief om tot een formele ISO-standaard voor PUE te komen, wordt breed gedragen. Organisaties die steun hebben toegezegd zijn naast The Green Grid onder andere de EU Code of Conduct, het Amerikaanse Department of Energy, US Environmental Protection Agency en de Japanse overheid. De Japanse onderzoeker Tomoo Misaki gaf tijdens de conferentie in Londen aan dat alle betrokken organisaties het erover eens zijn dat PUE een belangrijk begrip voor datacenters is. Via een formele ISO-norm willen zij de manier van meten van een PUE standaardiseren en bovendien aanvullen met meetwaarden die gericht zijn op de IT-laag van een datacenter. Hierdoor ontstaat op termijn een gestandaardiseerde manier om vast te stellen wat de efficiëntie van een datacenter is. tekst: loek wilden is system engineer bij schneider electric

11

12 IT-infrastructuur optimaliseren voor cloud computing dcw december 12

13 in de snelle wereld van de bedrijfs-it is cloud computing niet langer het domein van de earlyadopters. de principes achter het realtime leveren van it-infrastructuur, -diensten en software via internet of via een interne, webgebaseerde infrastructuur worden tegenwoordig vlot geaccepteerd. organisaties, ongeacht hun omvang of domein, stappen steeds sneller over op geoutsourcete software-, platform- en infrastructuuroplossingen voor betere efficiëntie en lagere kosten. ondanks alles blijft één onderwerp onderbelicht: de impact van cloud computing op it-infrastructuren. tekst: tatu valjakka is productmanager ups-software van eaton power quality Beheerders van traditionele datacenters hebben altijd al te maken gehad met de uitdagingen van beschikbaarheid, stroomvoorziening en koeling, maar voor managers van clouddatacenters kunnen deze opgaven nog lastiger zijn. De servers die de meeste cloudinfrastructuren gebruiken om virtuele machines te hosten zijn groter, krachtiger en worden intensiever gebruikt dan gewone servers. Dergelijke servers draaien het grootste deel van de tijd op 80 % van hun verwerkingscapaciteit, terwijl dat voor gewone servers tussen de 5 en 15 % is. Daarom gebruiken virtualisatieservers in de meeste clouddatacenters meer stroom dan conventionele servers en leggen ze meer druk op stroomverdelers, groepenkasten en noodstroomaggregaten. Dit geldt vooral voor bladeservers met meerdere plug&play-cpu's die voeding, stroomeenheden, ventilatoren, kabels en opslag delen. Zo wordt in het datacenter ruimte bespaard, het hardwarebeheer vereenvoudigd en de flexibiliteit vergroot, maar de hardwaredichtheid wordt aanzienlijk vergroot. Bladeservers genereren namelijk enorm veel hitte en stellen hoge eisen aan de stroomvoorziening van de racks. Een gewoon rack vol met bladeservers gebruikt soms wel 30 kw. modulair Door bepaalde strategieën te gebruiken kunnen IT- en facilitair managers de uitdagingen van stroomgebruik en koeling die cloudomgevingen met zich mee brengen, het hoofd bieden. In plaats van tijd, geld en mensen te verspillen om extra capaciteit voor toekomstige behoeften te zorgen, kunnen er modulaire systeemcomponenten worden gebruikt. Zo kan de capaciteit snel en incrementeel worden uitgebreid wanneer dat nodig is. Dergelijke modulaire systeemcomponenten zijn meestal compact en eenvoudig te installeren. Voor de koeling kunnen modulaire koelsystemen een alternatief bieden voor de traditionele Crac s of configuraties met warme-koudeluchtgangen. Maar de installatie van extra koeleenheden is niet eenvoudig, omdat van tevoren leidingen onder de vloer of in het plafond moeten worden aangelegd. Vandaar dat veel bedrijven ervoor kiezen het stroomverbruik voor koeling te verminderen door hun airconditioners en luchtverwerkingsapparaten te voorzien van frequentieregelaars of ECventilatoren. Bedrijven die streven naar lagere kosten vooraf en hogere besparingen bij het gebruik, kunnen overgaan op passieve koelsystemen. Hierbij wordt de hete lucht van de servers gekoeld door de airco s die de koude lucht in circulatie brengen. Grote datacenters die openbare clouddiensten leveren, hebben vaak ups-eenheden in een speciale ruimte naast de serverruimte. Twee van zulke ruimten, één voor ups-apparaten en componenten voor de stroomvoorziening, en de ander voor ups-accu's, kunnen nog efficiënter zijn. Terwijl ups-elektronica normaal gesproken veilig werkt bij een temperatuur van 35 C, moeten ups-accu's meestal worden bewaard bij 25 C. Door ups-accu's in een eigen ruimte met temperatuurregulatie te plaatsen, wordt de hoeveelheid warmte die koelsystemen moeten verwerken, verminderd. De capaciteit kan snel en incrementeel worden uitgebreid, indien nodig dcw december 7

14 Een falende server kan impact hebben op veel gebruikers en bedrijfsprocessen dcw december technologie 14 betrouwbaarheid Bij de optimalisatie van een infrastructuur voor cloud computing moet rekening worden gehouden met de gevolgen op de beschikbaarheid die zware belasting door virtualisatie tot gevolg heeft. In een gevirtualiseerd cloudcomputingdatacenter kan een willekeurige hostserver meer dan een applicatie ondersteunen. Daarom kan een uitvallende server impact hebben op veel gebruikers en bedrijfsprocessen. Sterker nog: de flexibiliteit die cloud computing en virtualisatie zo aantrekkelijk maakt, kan ongewild ook voor downtime zorgen. Zonder goed beheer kan het overdragen van workload binnen en tussen datacenters resulteren in overbelaste circuits of koelsystemen. En daardoor kunnen kritische systemen uitvallen. Hoewel cloud computing het garanderen van uptime kan bemoeilijken, zijn er werkwijzen en technieken die dit kunnen vereenvoudigen. Organisaties die van plan zijn een cloudinfrastructuur aan hun bestaande datacenter toe te voegen, moeten een grondige audit van hun stroomvoorziening laten uitvoeren. Wanneer deze door een gediplomeerd technicus wordt uitgevoerd, kan zo'n audit helpen bij de beoordeling van stroomvoorzieningen. Zo kan worden bepaald of systemen moeten worden geüpgraded, uitgebreid of gemoderniseerd om een cloudomgeving te kunnen ondersteunen. Organisaties kunnen door een redundante stroomvoorziening de beschikbaarheid vergroten en de kans op ongeplande downtime verkleinen. Bij een N+1-architectuur is sprake van één of meer ups-eenheden, generatoren of andere stroomeenheden bovenop het minimaal vereiste aantal. Bij grote cloudomgevingen met een 2N-architectuur zijn er twee gescheiden, maar identieke stroomrails. Onder normale omstandigheden wordt de belasting door beide rails gelijk verdeeld. Wanneer één van beide uitvalt, kan de andere dat compenseren door tijdelijk de volledige belasting over te nemen. Voor een verdere verbetering van de betrouwbaarheid kunnen datacenterbeheerders op softwaregebaseerde redundantietechnieken gebruiken, zoals replicatie. Een andere effectieve, softwarematige strategie voor meer betrouwbaarheid kapitaliseert op de live-migratiefunctionaliteit die in veel virtualisatieoplossingen is ingebouwd. Met live-migratiesystemen, zoals vmotion van VMware, kunnen beheerders virtuele servers direct verhuizen van de ene fysieke host naar de andere. beheer Ook verwerkingscapaciteit en opslagruimte zijn cruciaal voor het succesvol gebruik van cloudinfrastructuren. Om een clouddatacenter soepel te laten functioneren hebben beheerders volledige, up-to-date informatie nodig over de status van hun IT-apparaten en stroomvoorziening. Tegenwoordig zijn er geïntegreerde oplossingen beschikbaar waarmee zij via een bedieningspaneel onder andere fysieke en virtuele servers, ups-eenheden en pdu s kunnen beheren. Zo werken de IPM-software van Eaton en het beheersysteem vcenter Server van VMware samen om een compleet overzicht te bieden van netwerk- en stroomgerelateerde gebeurtenissen en waarschuwingen. Bovendien kunnen beheerders de twee systemen zo configureren dat ze dynamisch inspelen op statusinformatie. Cloudsoftware, -platforms en -infrastructuren verbeteren de efficiëntie en flexibiliteit van ITactiviteiten, maar oefenen ook veel druk uit op datacenters. Om deze uitdagingen aan te kunnen, moeten organisaties nieuwe technieken gebruiken die de betrouwbaarheid en redundantie van hun fysieke en virtuele omgevingen vergroten. Zo kan elk bedrijf op betrouwbare en kosteneffectieve wijze profiteren van de kracht van cloud computing.

15 Conpro adv..indd :16:15 van netaansluiting tot processor Voor elektrische verdelers van een fabriek of ziekenhuis gelden hoge eisen ten aanzien van betrouwbaarheid. Tijdens het ontwerp moet de engineer rekening houden met selectiviteit en coördinatie van de beveiligingen en heersende kortsluitvermogens. Doelstelling is ervoor te zorgen dat een zo klein mogelijk deel wordt afgeschakeld wanneer ergens een overbelasting ontstaat in de aangesloten afgaande velden. Kijken we naar de voeding voor datacenters, dan zijn deze eisen er ook. Specifiek voor datacenters moet echter extra rekening gehouden worden met een beginsituatie en alle (modulaire) uitbreidingen naar de toekomst toe. Martijn Imming, regional marketingmanager bij Eaton en specialist in datacenterinstallaties, vertelt: Dit stelt speciale eisen aan de verdeler omdat de installatie bij de eerste opstart al betrouwbaar (selectief) moet zijn. Maar ook in alle modulaire uitbreidingen tot volbelasting moet de elektrische voeding selectief blijven. Aanvullende uitdaging is het gebruik van meerdere voedingsbronnen. In al deze situaties moeten we een systeem realiseren dat foutsituaties tot een zo klein mogelijk deel beperkt. Bijzonder aan datacenters is dat de servers gevoelig zijn voor spanningsdips, een dip van 20 ms of meer kan al een probleem opleveren. Bij kortsluiting ontstaat een spanningsdip en daarom moeten de beveiligingen binnen deze tijd de getroffen servers afschakelen om te voorkomen dat andere hinder ondervinden. In datacenters die overgaan naar virtualisatie worden de servers zwaarder belast (van 10 naar 80 %) wat ook gevolgen heeft voor de belasting van de elektrische verdelers. Bij een verandering van bedrijfsvoering kunnen ontwerpkeuzes, installatiefouten, en sluimerende problemen in de elektrische installatie tot onbetrouwbare bedrijfsvoering leiden. Wij kunnen een opname doen aan de installatie om de potentiële problemen te inventariseren en maatregelen aan te dragen. Zo realiseren we een betrouwbare voedingsketen van netaansluiting tot processor. Wij moeten een systeem realiseren dat foutsituaties tot een zo klein mogelijk deel beperkt advertentie REINIGEN, RECONDITIONEREN EN CONSERVEREN VAN KLIMAATTECHNISCHE INSTALLATIES PROGREEN CONDENSORCOATING Duurzaam elastisch Wering vuilaangroei Goed geleidend Alu-membraam Titaandioxide Zeer goede hechting en bescherming Watergedragen GROEN! Kijk voor meer informatie op: Bunsenstraat GC Dordrecht T

16 Betere efficiëntie van het datacenter Upgraden of vervangen? in de afgelopen jaren zijn it-systemen en datacenterinfrastructuren steeds efficiënter geworden. daardoor krijgen leveranciers van datacentertechnologie nu vaker de vraag hoe hun klanten het best kunnen profiteren van alle verbeteringen. dat speelt vooral als een datacenter qua capaciteit niet meer kan groeien. wat is dan de beste optie: upgraden van de bestaande omgeving of complete vervanging? dcw december infrastructuur 16 Upgraden van de bestaande omgeving is een goede optie als efficiëntie en capaciteit de belangrijkste issues zijn. Upgraden heeft verschillende voordelen, waarbij lagere kosten het belangrijkste argument is. Een nieuw datacenter kost al snel 13 miljoen euro per megawatt. Het is mogelijk dat te verlagen naar 9,5 miljoen euro per megawatt door bijvoorbeeld een verbeterde inzet van ups. De kosten van upgraden bedragen 25 tot 40 % van nieuwbouwkosten. In veel gevallen biedt een upgrade de capaciteit om de levensduur van het datacenter uit te breiden. nieuwe technologie Nieuwe koelings- en stroomvoorzieningen, en IT-middelen die de energie-efficiëntie vergroten, resulteren vaak ook in een capaciteitsuitbreiding. Het is hierdoor mogelijk capaciteit vrij te maken en daar in te zetten, waar die het meest nodig is. Door cold-aisle containment, intelligente controlemechanismen die de server monitoren, en zuiniger omgaan met middelen is de efficiëntie te verbeteren. Dit dankzij een beter temperatuur- en luchtstroombeheer. De SmartAisle-infrastructuur van Emerson verhoogt de efficiëntie en biedt flexibiliteit via een rijgebaseerde infrastructuur voor nieuwe en bestaande datacenters. Door een eenvoudig, modulair opgebouwd ontwerp zorgen de configuraties van SmartAisle ervoor dat IT-professionals minder apparatuurkosten hebben, het gebruik van de huidige infrastructuur kunnen optimaliseren, vastzittende capaciteit kunnen vrijmaken en het energiegebruik tot 30 % kunnen verlagen. Daarnaast is het mogelijk componenten te vervangen, die de koeling optimaliseren zodat die bij gedeeltelijke belastingen efficiënter werkt. Variabele ventilatorsnelheden verbeteren de efficiëntie aanzienlijk in vergelijking met traditionele ventilatoren met een vaste snelheid. Zogenoemde EC-plugventilatoren (electronically commutated) zijn zelfs nog efficiënter. De ventilatoren met variabele snelheid en de EC-plugfans zijn op bestaande koelsystemen te monteren. Zij zijn voor wat betreft prestaties en efficiëntie via intelligente controlemechanismen te optimaliseren. omslagpunt Het upgraden op basis van componenten heeft minder impact dan de volledige vervanging van een koelsysteem. De investering in componenten is in de regel binnen twee jaar terug te verdienen. Wie overweegt bestaande precisiekoeling te moderniseren door nieuwe componenten toe te voegen, moet beseffen dat het vergelijkbaar is met het inruilen van een auto voor een nieuwer model. Er is een omslagpunt waarbij je niet voldoende opbrengst haalt uit upgraden om de investering te rechtvaardigen. Mogelijke upgrades voor het efficiënter maken van het voedingssysteem zijn de dubbele conversie ups-techniek die conversieprocesverlies voorkomt, het intelligent combineren van upsmodules en hoogefficiënte transformators. Daarnaast dragen ook de inzet van datacenterbeheeroplossingen, de implementatie van een ecomode op de ups en de optimalisatie van de voeding van ups naar servers bij aan energiebesparingen. tekst: ben de brauwer, managing director emerson benelux

17 Emerson Network Power ontwikkelde met het oog op energie-efficiëntie Energy Logic dat gebruik maakt van het cascade-effect. Dit effect doet zich voor wanneer een lager energiegebruik op componenten apparaatniveau wordt versterkt door een verminderde vraag op supportsystemen. Het is mogelijk met het cascade-effect sterke besparingen te realiseren. Dat biedt weer ruimte om een datacenter uit te breiden. vervanging Hoewel er veel redenen zijn een datacenter te upgraden, is dat niet altijd de meest praktische keus. Het nadeel van een omvangrijke upgrade is, dat deze moet plaatsvinden in een in bedrijf zijnd datacenter. Als er al enige ruimte is, is het upgraden niet zonder risico met het oog op de beschikbaarheid. Het unit-voor-unit upgraden kan dan uitkomst bieden om downtime te voorkomen. Volledige nieuwbouw is te overwegen als: de bestaande ruimte niet voldoende is om nieuwe, efficiëntere apparatuur een goede plek te bieden; er geen ruimte meer over is in het datacenter, maar dit nog wel dienst kan doen als disaster recovery-site; de organisatie werkt met verschillende datacenters en wil deze effectiever benutten. De datacenters zijn dan te consolideren naar een nieuw datacenter waar alle nieuwe technieken te combineren zijn. alternatieven Als upgraden geen optie is en complete vernieuwing ook niet mogelijk is, dan zijn er nog andere alternatieven. Een mogelijkheid is de overstap naar een colocatieaanpak om een capaciteitstekort op te vangen. Dit is vooral praktisch voor applicaties die niet al te kritisch zijn, zoals . Colocatie maakt het mogelijk de kernapplicaties in eigen huis te blijven draaien. Daarnaast is het eventueel mogelijk meer fysieke ruimte te creëren en daarin efficiënte technieken voor zware applicaties onder te brengen. Een tweede alternatief om de efficiëntie en capaciteit te vergroten, is het inzetten van een modulair containerdatacenter voor zware, kritische applicaties. Deze containers zijn uit te rusten met de nieuwste technieken en vergroten de flexibiliteit door hun modulaire karakter. Upgraden of vernieuwen? Voor beide benaderingen zijn tal van argumenten aan te voeren. Een gedegen analyse vooraf van alle eisen op korte, middellange en lange termijn biedt het beste uitgangspunt voor de juiste keus. dcw december infrastructuur 17

18 IT-industrie ontdekt DCIM-markt CA Technologies ziet veel in datacenterinformatie hoewel dcim maar een heel klein stukje uitmaakt van de softwaremarkt, is het monitoren en besturen van datacenters zo belangrijk dat grote softwarebedrijven besluiten in dit marktsegment te investeren. een goed voorbeeld is softwareconcern ca technologies dat zich tot nu toe vooral met systeemmanagement bezighield. Het bedrijf stapt nu ook in de dcim-markt. dcw december markt 18 Inconsistent datacenter information is een van de belangrijkste redenen waarom wij interesse hebben in DCIM, stelt Terebnce Clark, general manager, CA ecosoftware, energy and sustainability management bij CA Technologies. Hij was onlangs in Nederland voor een conferentie van Nederlandse CA-klanten. Tot nu toe was het Amerikaanse bedrijf vooral een partner van DCIM-aanbieders. CA Technologies kent namelijk een softwareportfolio dat al jaren tal van tools telt om de IT-laag van een datacenter te beheren. Denk aan het beheer van servers, communicatienetwerken, security-processen en in toenemende ook van cloudtools. Voor een IT-manager was jarenlang het beheer van de IT-laag min of meer voldoende om voor zijn klanten tot een goede prestatie en beschikbaarheid van applicaties te komen. Inmiddels is dat niet meer genoeg. Hoewel dit in Nederland minder speelt dan in bijvoorbeeld Engeland, hebben vooral energieschaarste en de almaar stijgende kosten voor koeling de technische infrastructuur van een computerruimte hoog op de prioriteitenlijst van datacentermanagers geplaatst. eigen versie van de waarheid Tot voor kort werd het bovendien veelal als voldoende beschouwd als monitoring- of DCIM-pakketten konden praten met tools voor het beheer van de ict-laag. Onderzoek van onder andere IDC Research heeft echter aangegeven dat er veel te winnen valt bij een betere intekst: hans vandam is freelance journalist

19 Het beheer van de technische infrastructuur en de IT-laag van een datacenter gebeurt tot nu toe handmatig of via een groot aantal los van elkaar staande tools. tegratie van het beheer van beide lagen. Er zijn nu te veel tools nodig om tot een totaalbeeld van de prestaties, de beschikbaarheid, maar bijvoorbeeld ook de operationele kosten van een datacenter te komen. Inconsistent datacenter information wordt dat dus genoemd. Nog niet een derde van de door IDC in opdracht van CA Technologies ondervraagde IT- en facilitair managers geeft aan te beschikken over een geïntegreerde set van tools die het beheer van de IT-laag en de technische infrastructuur uitvoeren. In afbeelding 1 is te zien welke systemen worden beheerd en hoe dit in de praktijk wordt aangepakt: met de hand, via een speciale tool of als onderdeel van een DCIM-oplossing. Hét grote probleem, zo menen de analisten van IDC, is dat tal van bij het datacenter betrokken functionarissen werken met wat zij noemen een eigen versie van de waarheid. Daarbij zien we bovendien een interessante mix aan functionarissen. IDC noemt niet alleen IT- en facilitair managers, maar bijvoorbeeld ook capaciteitsplanners. Deze vervullen in de IT-industrie al jaren een cruciale rol. Zij kijken naar het gebruik van IT-voorzieningen servers, storage, netwerkapparatuur en proberen op basis van historische gegevens en informatie die zij van hun klanten ontvangen een inschatting te maken van de toekomstige behoefte aan IT-capaciteit. Althans, dat was waar zij tot nu toe vooral naar keken: IT-capaciteit. Nu datacenters echter steeds belangrijker worden voor het zakelijk succes van bedrijven en veel computerruimten tegen de grenzen van hun capaciteit op het gebied van power&cooling aan lopen, wordt het voor capaciteitsplanners ook steeds belangrijker de volledige datacenterstack in hun plannen mee te nemen. Er is voor een bedrijf immers geen extra servercapaciteit beschikbaar voor de uitrol van bijvoorbeeld SAP naar nieuwe kantoren als er fysiek geen ruimte is in het datacenter of als de koelsystemen aan hun maximale capaciteit zitten. geautomatiseerd beheer IDC heeft daarom ook gevraagd wat gebruikers verwachten van een DCIM-oplossing. Die vraag heeft een lange lijst met eisen en wensen opgeleverd, zoals: - realtime monitoring van power, koeling, temperaturen, druk, toegang en dergelijke; - realtime monitoring van fysieke en virtuele IT-hardware; - realtime monitoring van de belasting van fysieke en virtuele hardware; - realtime monitoring van applicaties en andere software; - alerts en alarmeringen als grenswaarden ten aanzien van power&cooling en meer worden overschreden; - assetmanagement: welke apparatuur bevindt zich waar in het datacenter? - voorraadbeheer: hoeveel servers of schijven hebben we nog op voorraad? - analyse van huidige en verwachte capaciteit; - planning- en rapportagetools; - automatisering van al dit soort functies. IDC stelt in de op verzoek van CA Technologies geschreven whitepaper The datacenter s role in delivering business innovation: Using DCIM to enable a common management approach dat beheerders op zowel de IT-laag als de fysieke laag nog aarzelingen hebben als het gaat om het overdragen van het beheer van een datacenter aan volledig geautomatiseerde managementtools. Toch hebben de onderzoekers ook ontdekt dat dit idee aan populariteit wint. Al bijna de helft van de ondervraagde datacenter- en facilitair managers is inmiddels bereid dit idee serieus een kans te geven. De voordelen van automatisch beheer zijn dan ook te groot om te negeren, zegt Clark. dcw december markt 19

20 Philippe Diez, vicepresident bij Schneider Electric: In zes stappen naar een efficiënt datacenter om tot een efficiënt datacenter te komen, is een modulaire opbouw van (sub)systemen plus intelligente beheersoftware nodig. philippe diez, vicepresident bij schneider electric, legt tijdens datacenter dynamics converged uit hoe je in zes stappen tot het gewenste eindresultaat kunt komen. de productie van kleinere subsystemen, anders dan voorheen gebruikelijk, maakt het nu mogelijk overcapaciteit in ontwerp en bouw te voorkomen. dcw december energie 20 Bij het ontwerp van een datacenter is vaak sprake van warme- en koudegangen. Dat is een samenhangend geheel. Je krijgt een groot blok van racks voor de montage van onder meer servers (blades), opslagapparatuur en controllers. Ingesloten tussen een ups-systeem, een koelsysteem en een power distribution unit. Een tamelijk compact geheel dat als een soort eenheid zijn plaats krijgt in het datahotel. De tussenliggende gang is van boven en aan de beide toegangskanten afgesloten. Alles is qua capaciteit geheel op elkaar afgestemd, zodat je niet eenvoudig tussentijds wijzigingen (bijvoorbeeld uitbreidingen) kunt uitvoeren. Het gevolg is dat in beginsel een oplossing wordt overgedimensioneerd om toekomstige uitbreiding binnen het bestaande servercarré op te vangen. Stranded power noemen de Amerikanen dat: apparatuur die energie gebruikt zonder dat het computertaken uitvoert. Een dergelijk ontwerp leidt tot een star ingericht datahotel, wil Diez maar gezegd hebben. veranderlijk En starheid is wel het laatste wat je in een rekencentrum kunt gebruiken. Hierbij zoekt Diez steun bij de Griekse filosoof Heraclitus ( v.c.) die als grondfilosofie aanhing dat alles stroomt. Zijn gedachtewereld is samengebald in de spreuk Niets is permanent, behalve verandering. Juist in de informatietechnologie is verandering de constante factor, stelt Diez bij de grafiek die de ontwikkeling liet zien van big iron ( ), via client-server ( ), internetrevolutie ( ), volwassenwording ( ) naar cloud computing (vanaf 2011). Ook de businessmodellen volgen deze verandering. Zo zijn er in de loop der jaren verschillende datacenters ontstaan: het datacenter als ondersteuning voor geautomatiseerde bedrijfsprocessen (voor kostenbeheersing), als een investering (voor marktonderscheiding op de beste bedrijfsprocessen) en ten slotte als een bedrijfsmodel (voor marktonderscheiding op dienstverlening). Bij de eerste categorie zitten de corporate rekencentra, terwijl de tweede categorie geldt voor banken en high-performance computing. De derde klasse omvat de datacenters van telecombedrijven, cloudproviders en hosting bedrijven. Een parallelle ontwikkeling is die van serverrooms, hardwareconsolidatie, virtualisatie en cloud computing. Datacenters zijn aan voortdurende verandering onderhevig, afhankelijk van de eisen die de bedrijfsvoering stelt, geeft Diez aan. modulariteit De eerste stap naar een efficiënt datacenter is dan ook modulariteit. Hier valt de term legolisering toe te passen. Het begrip is gemunt door Hennes de Ridder, de Delftse hoogleraar Integraal Ontwerpen die onlangs een boek tekst: teus molenaar is freelance journalist