literatuur literariteit
|
|
- Casper Hidde van der Horst
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De veelzijdigheid van literatuur literariteit
2 Literariteit Levensvatbaarheid van teksten Een samenspel van factoren dat ervoor zorgt dat sommige teksten aldus literair zijn en als zodanig worden gekoesterd, soms generaties lang. (p. 43)
3 Literariteit Ann Rigney doet een beroep op uiteenlopende theorieën uit heden en verleden (p. 48) => zowel tekstinterne als buitentekstuele factoren spelen volgens haar een rol
4 Literariteit Tekstinterne invalshoek Een samenspel van factoren dat ervoor zorgt dat sommige teksten aldus literair zijn Daarbij gaan wij ervan uit dat de kern van literariteit (in algemene zin van: dat wat een tekst literair maakt) ligt in het feit dat sommige teksten een eigen waarde hebben die losstaat van hun eenmalige, praktische inzetbaarheid. (p )
5 Literariteit Buitentekstuele invalshoek een samenspel van factoren dat ervoor zorgt dat sommige teksten aldus literair zijn en als zodanig worden gekoesterd, soms generaties lang Cf. de sociale component
6 Voorbeeld: reclamecampagne van het Poëziecentrum
7
8 Waarom figureren Guido Gezelle en Paul van Ostaijen in deze reclame voor het Poëziecentrum? Waarom worden uitgerekend zij gezien als belangrijke figuren in de Nederlandstalige poëzie? Wat maakt hun werk literair?
9 Literariteit: samenspel van factoren
10 De veelzijdigheid van literatuur 1.Tekst Poëtisch Verhalend
11 De veelzijdigheid van literatuur 1.Tekst Poëtisch Verhalend
12 Voorbeeld: citaat uit een gedicht van Paul van Ostaijen Een citaat van de dichter Paul van Ostaijen ( ) in Rotterdam
13 Een citaat van de dichter Paul van Ostaijen ( ) in Rotterdam
14 Poëtische functie? Een citaat van de dichter Paul van Ostaijen ( ) in Rotterdam
15 De poëtische functie Roman Jakobson het vermogen van een tekst om de aandacht naar zichzelf als tekst toe te trekken (p. 48) Opvallende vorm
16 De poëtische functie (!) wat opvalt = historisch bepaald (!) teksten kunnen verschillende functies hebben Eén is dominant
17 Voorbeeld: Tonnus Oosterhoff
18 De poëtische functie (!) wat opvalt = historisch bepaald (!) teksten kunnen verschillende functies hebben Eén is dominant
19 De veelzijdigheid van literatuur 1.Tekst Poëtisch Verhalend
20 Verhalen virtuele ervaringen (p. 54) Fictionaliteit willing suspension of disbelief (p. 55)
21 Verhalen Aristoteles Mimesis
22 De veelzijdigheid van literatuur 2.werking Reflectie Plezier
23 Werking utile dulci (Horatius) Het nuttige => reflectie Het aangename => plezier
24 De veelzijdigheid van literatuur 2.werking Reflectie Plezier
25 Vervreemding Viktor Shklovski ( ) Vervreemding
26 Voorbeeld (p. 58) Vervreemding
27 De veelzijdigheid van literatuur 2.werking Reflectie Plezier
28 Het aangename & het schone Het aangename => afleiding, ontspanning Het schone => de esthetische ervaring
29 Het aangename & het schone (!) Tegenwoordig menen de meeste literatuurwetenschappers dat wat mensen mooi vinden, afhankelijk is van historisch en cultureel bepaalde schoonheidsidealen. (p. 60)
30 De veelzijdigheid van literatuur 3.sociaal Classificatie Canonisering
31 De veelzijdigheid van literatuur 3.sociaal Classificatie Canonisering
32 Genre Genre Voorbeelden? Definitie?
33 Genre Genre Tekstinterne invalshoek teksten die gemaakt zijn volgens een gemeenschappelijk model [ ] [behoren]tot een bepaald genre (p. 62) Buitentekstuele invalshoek Genres = sets of artworks classified together on the basis of perceived similarities (DiMaggio (1987: 441))
34 Genre Genres liggen niet vast! De steeds wisselende indeling in genres regelt aldus de productie en receptie van teksten in de samenleving. (p. 62) Ook welke genres beschouwd worden als literair en niet-literair : verandert Voorbeelden? (=> p. 63 etc.)
35 Classificatie Classificaties (bijvoorbeeld naar genre) zijn evaluatief (o.m. Verdaasdonk 1994 en Beekman 1996) Omgekeerd kunnen ook waardeoordelen over een boek opgevat worden als een vorm van classificatie: er wordt een rangorde aangelegd van meer of minder geslaagde literaire werken. (Verdaasdonk 1985: 177)
36 De veelzijdigheid van literatuur 3.sociaal Classificatie Canonisering
37 Literatuursociologie Empirische literatuursociologie De studie van de productie en distributie van boeken in de samenleving, en van de instituties die daarbij een rol spelen Kritische literatuursociologie Analyse van cultuuruitingen in relatie tot het werkelijke handelen van cultuurgebruikers
38 Pierre Bourdieu ( ) Frans socioloog Grondlegger cultuur- en literatuursociologie In wat volgt: een overzicht van enkele belangrijke termen die Bourdieu geïntroduceerd heeft
39 Empirische literatuursociologie Enkele belangrijke begrippen in het werk van Pierre Boudieu Objecten, methodes en onderzoeksvragen binnen de Empirische literatuursociologie Enkele voorbeelden van Literaire instituties
40 Pierre Bourdieu Econmisch Cultureel Sociaal & Symbolisch Kapitaal
41 Economisch kapitaal = wat je kan uitgeven
42 Cultureel kapitaal = opvoeding, kennis, culturele ervaring, enz.
43 Sociaal kapitaal = sociale netwerken
44 Distinctie! Economisch, cultureel en sociaal kapitaal => distinctie
45 Distinctie! Economisch, cultureel en sociaal kapitaal => distinctie Bourdieu, Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste. Pierre Boudieu, La distinction : critique sociale du jugement (1979)
46 Distinctie! Economisch, cultureel en sociaal kapitaal => distinctie Volgens Bourdieu hangt de verdeling van de drie vormen van kapitaal samen met de klasse waartoe iemand behoort [voor discussie vatbaar!]
47 Distinctie! Economisch, cultureel en sociaal kapitaal => distinctie Ook smaak en culturele voorkeuren zouden gerelateerd zijn aan de sociale klasse [eveneens voor discussie vatbaar!]
48 Symbolisch kapitaal = prestige, eer, erkenning, etc.! Niet hetzelfde als econmisch, cultureel en sociaal kapitaal! Alle 3 kunnen symbolische! Alle 3 kunnen symbolische waarde hebben
49 Video 1
50 Video 1 De vrouw onderscheidt zichzelf door haar cultureel kapitaal tentoon te spreiden => Geeft daarmee een grens aan [distinctie!]
51 Video 1 De ongelijke verdeling van cultureel kapitaal => Creëert & versterkt volgens Bourdieu grenzen tussen sociale klasses
52 Video 2
53 Video 2 Cultureel & economisch kapitaal hangen samen met elkaar
54 Video 2 Cultureel & economisch kapitaal hangen samen met elkaar Dankzij econmisch kapitaal => cultureel kapitaal verwerven Dankzij cultureel kapitaal => economisch kapitaal verwerven
55 Video 2 De rockster en de tycoon kunnen dankzij hun economisch kapitaal, cultureel kapitaal verwerven (en zodoende uiteraard ook symbolisch kapitaal!)
56 Video 3
57 Video 3 Sociaal kapitaal! ~ economisch kapitaal ~ cultureel kapitaal ~ symbolisch kapitaal
58 Video 3 Groups create powerful art
59 Video 3 Groups create powerful art Bijv.: kunstenaars, fans, kunstverzamelaars, academici, critici, enz.
60 Video 3 Groups create powerful art Bijv.: kunstenaars, fans, kunstverzamelaars, academici, critici, enz. In het literaire veld?
61 In het literaire veld? het terrein van de literaire productie [ ] waarin verschillende instanties met elkaar concurreren (p. 65)
62 In het literaire veld Bijv.: schrijvers, lezers, academici, recensenten, bibliothecarissen, boekhandelaars, etc.
63 In het literaire veld Bijv.: schrijvers, lezers, academici, recensenten, bibliothecarissen, boekhandelaars, etc.! Zij zijn allemaal actoren op het literaire veld
64 In het literaire veld Bijv.: schrijvers, lezers, academici, recensenten, bibliothecarissen, boekhandelaars, etc.! Zij zijn allemaal actoren op het literaire veld! Al deze individuele actoren opereren binnen bepaalde instituties [=>]
65 In het literaire veld Bijv.: schrijvers, recensenten, etc.! Zij zijn allemaal actoren op het literaire veld! Al deze individuele actoren opereren binnen bepaalde instituties [=>]! Allemaal staan ze met elkaar in een! Allemaal staan ze met elkaar in een wederzijds verband
66 Empirische Literatuur- sociologie
67 cf. Video 3 Is dit cultureel object waardevol? Is het goed, mooi, lelijk? Welke betekenis impliceert de auteur of het kunstwerk? Wat vind ik persoonlijk van het werk?
68 cf. Video 3 Is dit cultureel object waardevol? Is het goed, mooi, lelijk? In de literaire sociologie Welke betekenis impliceert houdt men de zich auteur doorgaans of het kunstwerk? Wat vind ik persoonlijk van het werk? niet bezig met dergelijke vragen
69 ! Literatuursociologen proberen culturele objecten niet te evalueren => Ze nemen een meta- standpunt in
70 ! Zij onderzoeken niet de culturele objecten op zichzelf
71 ! Zij onderzoeken niet de culturele objecten op zichzelf! Hun onderzoeksobject is het gedrag van mensen die culturele objecten evalueren [=> sociologie]
72 => Er is dus een fundamenteel verschil tussen de empirische literatuursociologie en andere takken binnen de literatuurwetenschap!
73 = Het object
74 = Het object De literaire tekst vs. Het gedrag van actoren [< instituties] op het literaire veld instituties] op het literaire veld [Empirische literatuursociologie]
75 = Het object De literaire tekst vs. Het gedrag van actoren [< instituties] op het literaire veld => Externe factoren, [Empirische literatuursociologie] buitentekstuele factoren
76 = De vragen
77 = De vragen Welke betekenis wil de auteur overbrengen? Welke betekenis is geïmpliceerd in de tekst? [Structuralisme] Welke betekenis zie ik (als lezer) in de tekst? [Postmodernisme] vs. Empirische literatuursociologie
78 = De vragen vs. Empirische literatuursociologie Hoe beïnvloeden actoren [< groups < institutions] de materiële and symbolische productie van boeken?
79 Materiële productie: het hele proces dat het materiële object (het boek) voortbrengt
80 Materiële productie: het hele proces dat het materiële object (het boek) voortbrengt Bijv.: het drukproces, verdeling, verkoop, enz.
81 Symbolische productie: alle uitspraken over boeken & auteurs Het beeld, het imago van een boek => status, prestige!!!
82 Symbolische productie: alle uitspraken over boeken & auteurs Het beeld, het imago van een boek => status, prestige!!! De productie van geloof [in de waarde van een boek] vgl. p. 67
83 Symbolische productie: alle uitspraken over boeken & auteurs Het beeld, het imago van een boek Bijv.: achterflapteksten, uitspraken van onderzoekers, recensenten, van de auteur zelf, etc.
84 Material & symbolic productie hangen samen met elkaar! Er is een wederzijdse invloed
85 Opm. over figuur 2.2. (p. 66)
86 = De methode Structuralisme, postmodernisme, etc.: teksten analyseren, interpreteren, verduidelijken wat een tekst (niet) bijzonder maakt
87 = De methode Empirische literatuursociologie: vaak grote databestanden, op een systematische manier verzameld en geanalyseerd
88 = De methode Empirische literatuursociologie: vaak grote databestanden, op een systematische manier verzameld en geanalyseerd Geen teksten interpreteren, maar data
89 In Nederland (en België): Hugo Verdaasdonk & Kees van Rees! Sommige postmodernisten proberen ook resultaten van empirisch literatuuronderzoek te integreren in hun onderzoek (=> problematisch?)
90 Opmerking:! Ook binnen de empirische literatuursociologie verschillende invalshoeken
91 Literaire Instituties
92 In het literaire veld Bijv.: schrijvers, lezers, academici, recensenten, bibliothecarissen, boekhandelaars, etc.! Zij zijn allemaal actoren op het literaire veld! Al deze individuele actoren opereren binnen bepaalde instituties
93 instituties Universiteit Bibliotheek Boekhandel Uitgeverij Literaire kritiek
94 Al deze instituties beïnvloeden de canonisering van boeken = het proces waarbij een boek een meesterwerk wordt [= als zodanig beschouwd wordt]
95 => canon = een selecte verzameling werken die als bijzonder waardevol wordt beschouwd (p. 68)
96 => canon = een selecte verzameling werken die als bijzonder waardevol wordt beschouwd (p. 68)! Een literaire canon is niet in steen gebeiteld, maar verandert geleidelijk (p. 69)
97 Instituties, en meer in het bijzonder culturele autoriteiten [= instituties die zorgen voor de symbolische productie van een boek] werken als een sorteermachine (p. 66)
98 Instituties, en meer in het bijzonder culturele autoriteiten [= instituties die zorgen voor de symbolische productie van een boek] werken als een sorteermachine (p. 66) Selectie onvermijdelijk (vgl. p. 69)
99 How does a book become a masterpiece? [Van Rees] Literaire kritiek! Status van de recensent! => Uitspraken van gezaghebbende, autoritaire recensenten worden overgenomen
100 Slot In de laatste jaren is steeds meer de nadruk komen te liggen op de maatschappelijke factoren die een rol spelen bij de waardering van literaire werken. Maar toch lijken deze factoren niet het volledige antwoord te geven op de vraag waarom sommige boeken het langer doen of meer impact hebben dan andere. (p. 71) discussie
INHOUD. Inleiding. Wisselende verhoudingen in het literaire systeem 11 Een chronisch debat 14
5 INHOUD Inleiding. Wisselende verhoudingen in het literaire systeem 11 Een chronisch debat 14 Hoofdstuk 1. Theoretisch kader 19 1.1 De polysysteemtheorie 19 Object van onderzoek 21 Het repertoire 23 1.2
Nadere informatieInleiding. De incoherence turn in de literatuurwetenschap
Inleiding De incoherence turn in de literatuurwetenschap Literatuuropvattingen Of: poëticale opvattingen / poëtica "het geheel aan ideeën over doel, functie, aard, middelen, effecten en ontstaan van literatuur"
Nadere informatieDe droom van een uitgever. De verslaggeving in kwaliteitskranten over de Vijftig tinten trilogie in cross-nationaal perspectief
De droom van een uitgever De verslaggeving in kwaliteitskranten over de Vijftig tinten trilogie in cross-nationaal perspectief Master thesis ter afronding van de studie Kunst en Cultuur Wetenschappen Illustratie
Nadere informatieNederlandse. literatuurvan de. 20 ste en 21 ste eeuw deel 1
Nederlandse literatuurvan de 20 ste en 21 ste eeuw deel 1 0. Dit college Doel & inhoud Volgende week Literatuurgeschiedenissen De rol van literatuur 1. Doel & inhoud Doel & inhoud Collegemateriaal Literatuur
Nadere informatieBeken Kleur Gooi je troeven op tafel. handleiding
Beken Kleur Gooi je troeven op tafel handleiding Deze tool werd ontwikkeld door het Flanders DC Kennis centrum aan Antwerp Management School. Het is gebaseerd op het onderzoeksrapport Dominante denkkaders
Nadere informatieErfgoedonderwijs. 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren. 4. Erfgoed in de klas voorbeelden
Erfgoedonderwijs 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren 4. Erfgoed in de klas voorbeelden ERFGOED DOEN! Wat is erfgoed? Wat is erfgoed? Definitie Materiële
Nadere informatieInhoudsopgave. Voorwoord 7
Inhoudsopgave Voorwoord 7 1 Beginselen van academisch-juridisch onderzoek 9 1.1 Academisch-juridisch onderzoek 9 1.2 Verschillen met ander juridisch onderzoek 10 1.3 Het onderzoeksproces 11 1.4 Eisen waaraan
Nadere informatie1 Oriëntatie op de opdracht: wat verwachten ze van me? 21
Inhoudsopgave Inleiding 13 FASE 1 Oriënteren op de opdracht 19 1 Oriëntatie op de opdracht: wat verwachten ze van me? 21 1.1 Inleiding 21 1.1.1 Een essay is een essay? 21 1.1.2 En toch: kenmerken van academisch
Nadere informatiePremaster Letterkunde, programma Literaire vorming en literair veld Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Letteren - P Letterkunde - 2012-2013
Premaster Letterkunde, programma Literaire vorming en literair veld Vrije Universiteit Amsterdam - - P Letterkunde - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Letterkunde - 2012-2013 I Inhoudsopgave
Nadere informatiePremaster Letterkunde, programma Literaire vorming en literair veld Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Letteren - P Letterkunde - 2013-2014
Premaster Letterkunde, programma Literaire vorming en literair veld Vrije Universiteit Amsterdam - - P Letterkunde - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Letterkunde - 2013-2014 I De vakken Ontwikkelingen
Nadere informatieDocent Kunsteducatie in de schijnwerpers
Docent Kunsteducatie in de schijnwerpers Master-thesis over de werkwijze van de docent kunsteducatie in het VMBO en VWO Tirza Sibelo Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen Richting: Sociologie
Nadere informatieASO - studierichtingen in VIA-TIENEN
ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN De onderwijsvorm ASO is een breed algemeen vormende doorstroomrichting waarin de leerlingen zich voorbereiden op een academische of professionele bacheloropleiding.
Nadere informatieSPOKER IN REINAERT DE VOS
Natievorming en poëzie SPOKER IN REINAERT DE VOS TEKSTUELE ANALYSE EN CONTEXTUELE STUDIE VAN DE NATIONAAL-POLITIEKE TEKSTEN VAN GUIDO GEZELLE [PS. SPOKER] IN HET WEEKBLAD REINAERT DE VOS (1860-1865) ADELHEID
Nadere informatieSamenvatting Nederlands Module 1 t/m 3
Samenvatting Nederlands Module 1 t/m 3 Samenvatting door een scholier 1502 woorden 16 december 2010 6 8 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Laagland Module 1 Motivaties Verschillende motivaties waardoor
Nadere informatieMethoden van het Wetenschappelijk Onderzoek: Deel II Vertaling pagina 83 97
Wanneer gebruiken we kwalitatieve interviews? Kwalitatief interview = mogelijke methode om gegevens te verzamelen voor een reeks soorten van kwalitatief onderzoek Kwalitatief interview versus natuurlijk
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Summary in Dutch)
Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) 159 Ouders spelen een cruciale rol in het ondersteunen van participatie van kinderen [1]. Participatie, door de Wereldgezondheidsorganisatie gedefinieerd als
Nadere informatieMaster Letterkunde, afstudeerrichting Literaire Vorming en Literair Veld Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Letteren - M Letterkunde -
Master Letterkunde, afstudeerrichting Literaire Vorming en Literair Veld Vrije Universiteit Amsterdam - der Letteren - M Letterkunde - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - der Letteren - M Letterkunde
Nadere informatieExamen VWO. Nederlands. tijdvak 1 maandag 18 mei 9.00-12.00 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen VWO 2009 tijdvak 1 maandag 18 mei 9.00-12.00 uur Nederlands Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 22 vragen en een samenvattingsopdracht. Voor dit examen zijn maximaal 50 punten
Nadere informatieLiteraire en populaire jeugdboeken in de Nederlandse media Een onderzoek naar media-aandacht voor oorspronkelijke Nederlandstalige jeugdboeken
Literaire en populaire jeugdboeken in de Nederlandse media Een onderzoek naar media-aandacht voor oorspronkelijke Nederlandstalige jeugdboeken Thesis ter afsluiting van de Master Media en Journalistiek
Nadere informatieSint-Maarten Campus Beveren WELKOM. Theater SINTMAARTENCAMPUS.BE
WELKOM Theater 1 Leerplan tweede graad 4 De leerlingen kunnen - verschillen aanwijzen in de benadering van de werkelijkheid in: ficce en non-ficce, verhaal, gedicht, toneeltekst twee stromingen (ET aso
Nadere informatieExamenprogramma CKV havo en vwo. nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling
Examenprogramma CKV havo en vwo nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Examenprogramma CKV havo en vwo Concept 17 juni 2014 Examenprogramma CKV havo en vwo Concept Versie 17 juni 2014 Het eindexamen
Nadere informatieHoe begin ik aan een scriptie? 1
Hoe begin ik aan een scriptie? 1 VOORAF SCRIPTIESEMINAAR OVERZICHT 1. Hoe begin ik aan een scriptie? 2. Hoe is een scriptie opgebouwd? 3. Hoe verwerk ik literatuur in een scriptie? 4. Hoe verwijs ik naar
Nadere informatieExamenopgaven VMBO-GL en TL
Examenopgaven VMBO-GL en TL 2003 tijdvak 2 woensdag 18 juni 13.30 15.30 uur NEDERLANDS LEESVAARDIGHEID CSE GL EN TL NEDERLANDS LEESVAARDIGHEID VBO-MAVO-D Bij dit examen hoort een tekstboekje. Dit examen
Nadere informatieHuisartsgeneeskunde in een maatschappelijk perspectief
Huisartsgeneeskunde in een maatschappelijk perspectief Herman Meulemans Dept. Sociologie Universiteit Antwerpen Domus Medica Houthalen-Helchteren 15 april 2015 Huisartsgeneeskunde bekeken door een sociologische
Nadere informatieInhoud. 1 Inleiding 9 1.1 Voor wie is dit boek? 9 1.2 Doelstelling 11 1.3 Aanpak 11 1.4 Opzet 13
Inhoud 1 Inleiding 9 1.1 Voor wie is dit boek? 9 1.2 Doelstelling 11 1.3 Aanpak 11 1.4 Opzet 13 2 Tevredenheid en beleid 15 2.1 Het doel van tevredenheid 16 2.2 Tevredenheid in de beleidscyclus 19 2.3
Nadere informatieGeluk en Capabilities: een filosofische analyse. Ingrid Robeyns Erasmus Universiteit Rotterdam Faculteit der Wijsbegeerte
Geluk en Capabilities: een filosofische analyse Ingrid Robeyns Erasmus Universiteit Rotterdam Faculteit der Wijsbegeerte Geluk: welke bijdrage door filosofen? De academische filosofie is veel heterogener
Nadere informatieGelijke kansen met cultuur(onderwijs) Barend van Heusden Kunsten, Cultuur en Media Rotterdam, 2 november 2017
Gelijke kansen met cultuur(onderwijs) Barend van Heusden Kunsten, Cultuur en Media Rotterdam, 2 november 2017 11/6/2017 2 1. Cultuur 2. Cultuuronderwijs 3. Gelijke kansen 4. Doorlopende leerlijn 6-11-2017
Nadere informatie1. Soorten wetenschappelijke informatiebronnen
1. Soorten wetenschappelijke informatiebronnen Wanneer je als student in het hoger onderwijs de opdracht krijgt om te zoeken naar wetenschappelijke informatie heb je de keuze uit verschillende informatiebronnen.
Nadere informatiePROCESDOEL 5 OEFENING IN ZINGEVEN
PROCESDOEL 5 OEFENING IN ZINGEVEN Bijzondere procesdoelen: 5.1 Erkenning van de mens als zingever 5.2 Erkennen dat de mens niet de enige zindrager is 5.3 Exploratie, verkenning en integratie van de betekening
Nadere informatieRevision Questions (Dutch)
Revision Questions (Dutch) Lees pagina s 1-44 van New Media: A Critical Introduction (2008). Maak bij het lezen de onderstaande vragen. Print je antwoorden uit en lever deze in bij de Vergeet niet je naam
Nadere informatieDOCENTENDAG MAATSCHAPPIJLEER
DOCENTENDAG MAATSCHAPPIJLEER 2018 The Spirit Level Een authentieke toetstaak in de praktijk Niels Hoendervanger Stedelijk Gymnasium Nijmegen The Spirit Level Wat gaan we doen? Korte introductie op de taak
Nadere informatielogoocw De heer prof. dr. F. P. van Oostrom 26 mei 2005 ASEA/DIR/2005/23876 Taakopdracht voor de commissie Ontwikkeling Nederlandse Canon geen
logoocw De heer prof. dr. F. P. van Oostrom Den Haag Ons kenmerk 26 mei 2005 ASEA/DIR/2005/23876 Onderwerp Taakopdracht voor de commissie Ontwikkeling Nederlandse Canon Bijlage(n) geen Geachte heer Van
Nadere informatieEINDTERMEN Bosbiotoopstudie
EINDTERMEN Bosbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde De mens en het landschap Het landelijk landschap 22 milieueffecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden
Nadere informatieAOS docentonderzoek. Rapporteren en presenteren
Het forum AOS docentonderzoek Rapporteren en presenteren Wanneer is je onderzoek geslaagd? Evalueren en beoordelen Oefening 4 (pagina 316 of 321) Rapporteren en presenteren Verspreiding van resultaten
Nadere informatieGRIEKSE TAAL EN LITERATUUR VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0
GRIEKSE TAAL EN LITERATUUR VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor
Nadere informatieDoelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel
Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Auteurs: Sara Diederen Rianne van Kemenade Jeannette Geldens i.s.m. management initiële opleiding (MOI) / jaarcoördinatoren 1 Inleiding Dit document is bedoeld
Nadere informatieperspectief voor professionele ontwikkeling
Actie-onderzoek als perspectief voor professionele ontwikkeling Workshop ALTHUS-Seminar 6 maart 2012 Geert Kelchtermans (KU Leuven) 1. What s in a name? 1. Term: veelgebruikt; uitgehold? In literatuur:
Nadere informatieFilosofie. Op het VWO. Filosofie juist op Lyceum Oudehoven!
Filosofie Op het VWO Wat is Filosofie? Wetenschappen beantwoorden vragen: Over een eigen onderwerp (object van studie) Op een eigen manier (methode van bestuderen) Filosofie beantwoordt vragen die niet
Nadere informatieOver foto s gesproken
Over foto s gesproken Deel 2 Interpreteren en Waarderen Diana Bokje vanavond Interpreteren Waarderen Oefenen Methode: Vier pijlers Beschrijven => Wat? Analyseren => Hoe? Interpreteren => Waarom? Waarderen
Nadere informatieLiteraire grensbewegingen. De weerslag van de Marokkaanse diaspora in de literatuur van Nederland en Vlaanderen 1994-2010 J.M.
Literaire grensbewegingen. De weerslag van de Marokkaanse diaspora in de literatuur van Nederland en Vlaanderen 1994-2010 J.M. Nijborg SAMENVATTING Literaire grensbewegingen vormt een studie die twee verschillende
Nadere informatieExamenprogramma Griekse taal en literatuur vwo Latijnse taal en literatuur vwo
Examenprogramma Griekse taal en literatuur vwo Latijnse taal en literatuur vwo Griekse taal en literatuur Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma
Nadere informatieProject Op zoek naar poëziekenners?
Taaldag Antwerpen februari 2011 Project Op zoek naar poëziekenners? LEERPLAN p.42-43 3 Literatuur 3.1 Concept < > Via dit leerplan willen we onze leerlingen literair competent maken. Om dat doel te bereiken
Nadere informatiePASSEND ONDERWIJSONDERZOEK SAMEN ONDERZOEKEND LEREN. José van Loo
PASSEND ONDERWIJSONDERZOEK SAMEN ONDERZOEKEND LEREN José van Loo CNV Schoolleiders 6 november 2014 Onderzoek? Onderzoekende houding Onderzoeksmatig leiderschap Onderzoekende schoolcultuur Onderzoekende
Nadere informatiecommunicatie vanuit systeemtheoretisch perspectief Je kunt niet niet communiceren, besef het! (er is geen nooduitgang)
Workshop Taal, veel meer dan praten. Koolhof Coaching en Training Over de complexiteit van communicatie Onderwerp: Uitgangspunt: communicatie vanuit systeemtheoretisch perspectief Je kunt niet niet communiceren,
Nadere informatieCAREER COMPETENCES AND CAREER OUTCOMES A critical analysis of concepts and complex relationships. Heidi Knipprath & Katleen De Rick
CAREER COMPETENCES AND CAREER OUTCOMES A critical analysis of concepts and complex relationships Heidi Knipprath & Katleen De Rick CAREER COMPETENCES AND CAREER OUTCOMES A critical analysis of concepts
Nadere informatieExamenprogramma Klassieke Talen vwo
Examenprogramma Klassieke Talen vwo Ingangsdatum: schooljaar 2014-2015 (klas 4) Eerste examenjaar: 2017 Griekse taal en cultuur (GTC) vwo Latijnse taal en cultuur (LTC) vwo Griekse taal en cultuur (GTC)
Nadere informatieVan In Between naar Young Adult
Van In Between naar Young Adult Onderzoek naar de manier waarop jeugdliteraire uitgeverijen adolescentenliteratuur op de markt positioneren A.J. Tjalsma Studentnummer: 1484605 Masterscriptie Kunsten, Cultuur
Nadere informatieHET BOEKEN MANIFEST LEZEN WAT JE WENST, WANNEER JIJ DAT WENST, IN IEDER DOOR JOU GEWENST FORMAAT. #MYNEXTREAD
HET BOEKEN MANIFEST LEZEN WAT JE WENST, WANNEER JIJ DAT WENST, IN IEDER DOOR JOU GEWENST FORMAAT. #MYNEXTREAD 2 I Het Boeken Manifest De Europese en Internationale Federatie van Boekhandels (EIBF) vertegenwoordigt
Nadere informatieAan de slag met toetsgegevens: van valkuil naar stappenplan. Jan Vanhoof. SOK-studiedag 7 december 2012
Aan de slag met toetsgegevens: van valkuil naar stappenplan Jan Vanhoof SOK-studiedag 7 december 2012 0 Inhoud van deze lezing 1. Het concept geïnformeerde (school)ontwikkeling 2. Wat weten we hierover?
Nadere informatieOpgave 2 Religie en integratie
Opgave 2 Religie en integratie Bij deze opgave horen tekst 3 en figuur 1 en 2 uit het bronnenboekje. Inleiding Zijn Islamieten die geïntegreerd zijn minder religieus? Is integreren moeilijker als iemand
Nadere informatieLatijn en Grieks in de 21ste eeuw
Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het
Nadere informatieEerste graad A-stroom
EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Vijverbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde Het natuurlijk milieu Reliëf 16* De leerlingen leren respect opbrengen voor de waarde van
Nadere informatieVoorwoord... iii Verantwoording... v
Inhoudsopgave Voorwoord... iii Verantwoording... v INTRODUCTIE... 1 1. Wat is onderzoek... 2 1.1 Een definitie van onderzoek... 2 1.2 De onderzoeker als probleemoplosser of de onderzoeker als adviseur...
Nadere informatieMULTIPERSPECTIVITEIT EN ERFGOEDEDUCATIE
MULTIPERSPECTIVITEIT EN ERFGOEDEDUCATIE Carla van Boxtel Meerstemmig erfgoed - 8 juni 2016 Genk MULTIPERSPECTIVITEIT Vormen van multiperspectiviteit Het belang van multiperspectiviteit Didactiek PERSPECTIEVEN
Nadere informatieReading Notes. ! [Type!the!company!name]! Master in History, Module: Leadership! !!!! !!!!!!!! !!!
Reading Notes [Typethecompanyname] Master in History, Module: Leadership Student:MarlynRDenz Docenten:Professor.M.Schalkwijk,Phd.enH.Bendt.Msc AntondeKomUniversiteitvanSuriname InstituutForGraduateStudiesandResearch
Nadere informatieLiteraire prijs Prins Alexander van België 2012
Literaire prijs Prins Alexander van België 2012 1. Voorstelling van de prijs H.K.H. prinses Léa van België wil met de oprichting van een jaarlijkse literaire prijs hulde brengen aan haar echtgenoot. De
Nadere informatieKennisdeling in lerende netwerken
Kennisdeling in lerende netwerken Managementsamenvatting Dit rapport presenteert een onderzoek naar kennisdeling. Kennis neemt in de samenleving een steeds belangrijker plaats in. Individuen en/of groepen
Nadere informatiebeeldanalyse-kunstbeschouwing
beeldanalyse-kunstbeschouwing Bij het kijken naar kunstwerken kun je je allerlei vragen stellen wat het kunstwerk met je doet. Door aandachtig te kijken verzamel je informatie over vorm en inhoud. In deze
Nadere informatieDe maatschappelijke opbrengst van de bibliotheek. Marjolein Oomes, Koninklijke Bibliotheek Amersfoort,
De maatschappelijke opbrengst van de bibliotheek Marjolein Oomes, Koninklijke Bibliotheek Amersfoort, 02-11-2015 Gegevensverzameling Naam en/of datum Agenda Doel en opbouw van het onderzoeksprogramma Inzichten
Nadere informatieSamenvatting Literatuurkunde Cursus 1 Literatuur en lezer
Samenvatting Literatuurkunde Cursus 1 Literatuur en lezer Samenvatting door M. 1143 woorden 24 januari 2016 9 21 keer beoordeeld Vak Methode Literatuurkunde Laagland Nederlands literatuur cursus 1 1 Lezers
Nadere informatieAnton van Wilderode (1918 1998) 28 sep 21 nov 2013
Dichter & Verder Anton van Wilderode (1918 1998) 28 sep 21 nov 2013 Het Waasland: dichterlijke grond Het tweelingskind Anton van Wilderode, pseudoniem van Cyriel Paul Coupé, werd op 28 juni 1918 geboren
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 119 120 Samenvatting 121 Inleiding Vermoeidheid is een veel voorkomende klacht bij de ziekte sarcoïdose en is geassocieerd met een verminderde kwaliteit van leven. In de literatuur
Nadere informatieSamenvatting Anders laagland hoofdstuk 1 t/m 6
Samenvatting Anders laagland hoofdstuk 1 t/m Samenvatting door S. 1847 woorden 22 maart 2013 5,5 5 keer beoordeeld Vak Anders H. 1 1 Persoonlijke smaak Je ontwikkeld je persoonlijke smaak met behulp ban
Nadere informatieOnderwijs-pedagogische visies van mbo-docenten
Onderwijs-pedagogische visies van mbo-docenten Do-mi-le 15 mei 2014 Carlos van Kan Onderzoeker carlos.vankan@ecbo.nl Mijn professionele interesse Het helpen ontwikkelen van een kritisch onderzoeksmatige
Nadere informatieVALT HIER NOG WAT TE LEREN? EEN EDUCATIEF PERSPECTIEF OP DUURZAAMHEID Gert Biesta Universiteit Luxemburg. een populair recept
VALT HIER NOG WAT TE LEREN? EEN EDUCATIEF PERSPECTIEF OP DUURZAAMHEID Gert Biesta Universiteit Luxemburg een populair recept een maatschappelijk probleem add some learning opgelost! deze bijdrage een perspectief
Nadere informatieIntroductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.
Introductie Een onderzoeksactiviteit start vanuit een verwondering of verbazing. Je wilt iets begrijpen of weten en bent op zoek naar (nieuwe) kennis en/of antwoorden. Je gaat de context en content van
Nadere informatieCurriculumevaluatie BA Wijsbegeerte
Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor
Nadere informatieBijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren.
Bijlage V Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en. Tabel ter vergelijking NLQF niveaus 5 t/m 8 en Dublindescriptoren NLQF Niveau 5 Context Een onbekende, wisselende
Nadere informatieOpbrengstgericht Werken in de praktijk. De leerkracht aan het woord
Opbrengstgericht Werken in de praktijk. De leerkracht aan het woord Schoolpsychologencongres, Amsterdam 15 maart 2013 Drs. Klaartje Kuitenbrouwer kkuitenbrouwer@hetabc.nl Opbrengstgericht Werken (OGW)
Nadere informatieONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015
ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015 DET VAN GILS d.vangils@aps.nl Naam Datum Verschillen havo/vwo (bron: SLO) Havo Vwo Kennis moet relevant zijn Kennis is middel Ondernemen Organiseren
Nadere informatieONDERZOEK DOEN KUNST ALGEMEEN. 4 vwo
ONDERZOEK DOEN KUNST ALGEMEEN 4 vwo Literatuuronderzoek Wat als de gemeenschappelijke basiskennis van het geesteswetenschappelijk onderzoek aangemerkt kan worden, zijn de volgende elementen: 1 de onderzoeksvraag,
Nadere informatieMartinus Nijhoff. en het modernisme
Martinus Nijhoff en het modernisme Overzicht 1. Modernisme 2. Nijhoff vs. PvO 3. Nijhoffs poëzie 4. Vorm vs. vent 1. Modernisme James Joyce Virginia Woolf T.S. Eliot Marcel Proust André Gide Thomas Mann
Nadere informatieImmorele of Implicatiekunst? Hoe beoordeel je artistieke experimenten?
Figuur 1: Guillermo Vargas Jiménez: Exposición No. 1, Galeria Codice, Managua, Nicaragua, 2007 Immorele of Implicatiekunst? Hoe beoordeel je artistieke experimenten? dr. Rob van Gerwen (Google mijn naam)
Nadere informatieHow Books Travel. Translation Flows and Practices of Dutch Acquiring Editors and New York Literary Scouts, 1980-2009 T.P. Franssen
How Books Travel. Translation Flows and Practices of Dutch Acquiring Editors and New York Literary Scouts, 1980-2009 T.P. Franssen Nederlandse samenvatting In deze dissertatie heb ik de ontwikkeling van
Nadere informatieBegrippenlijst 6 Massamedia Klas 3
Begrippenlijst 6 Massamedia Klas 3 = herhaling van een begrip van begrippenlijst 1, 2, 3, 4 of 5 Computeranimatie Massamedia Animatie op de computer gemaakt. Animatie is een film die gemaakt is door foto
Nadere informatieAlgemene Sociologie PA B1
Algemene Sociologie PA B1 Doel college kennismaking met en inzicht geven in: de geschiedenis van de Sociologie gezichtspunten en sociologische begrippen hanteren van sociologische begrippen in mondelinge
Nadere informatieOverzicht van tabellen en figuren
Overzicht van tabellen en figuren Tabellen Tabel 1: Drie abstractieniveaus in de sociologie en in de taalkunde 117 Tabel 2: Uitkomsten van de inhoudsanalyse van de narratieven van Salinas de Gortari en
Nadere informatieImmanuel Kant Kritiek van het oordeelsvermogen
Ten geleide Kants derde Kritiek: hoe kan de vrijheid worden verwerkelijkt? 15 Geraadpleegde literatuur 46 Verantwoording bij de vertaling 49 Immanuel Kant aan Johann Friedrich Reichardt 51 Immanuel Kant
Nadere informatieHet schrijvershoofd ontbloot. Schrijfprocessen.
Het schrijvershoofd ontbloot. Schrijfprocessen. Luuk Van Waes & Mariëlle Leijten onderzoekers Universiteit Antwerpen & Maud Vanhauwaert schrijver ~ tekstperformer ontbloot: nu methoden schrijfprocesonderzoek
Nadere informatieBeleidsplan cultuureducatie OBS de Driepas
Beleidsplan cultuureducatie OBS de Driepas 1. Algemene doelstelling cultuureducatie 2. Doelen en visie van de school 3. Visie cultuureducatie 4. Beschrijving van de bestaande situatie 5. Beschrijving van
Nadere informatieNieuwe Nederlandse Literatuur
Nieuwe Nederlandse Literatuur 1 / 6 2 / 6 3 / 6 Nieuwe Nederlandse Literatuur Literatuur & Romans Thrillers & Spanning Feelgood Fantasy & SF Young adult Junior Non-fictie Culinair Literatuur & Romans De
Nadere informatieEtiquette-regels voor de analyse van literatuur
Etiquette-regels voor de analyse van literatuur Hugo Verdaasdonk Katholieke Universiteit Brabant REACTIE OP THOMAS VAESSENS, NEERLANDISTIEK.NL 02.04; GEPUBLICEERD: 28 JUNI 2002 Van tijd tot tijd bevat
Nadere informatieDigitaal lezen! versus lezen van papier
Verba volant,! littera scripta manent!! Digitaal lezen! versus lezen van papier Adriaan van der Weel Verba volant, scripta manent Geoffrey Whitney, A choice of emblemes, Leiden, 1586 Verba volant, scripta
Nadere informatieHoe ontstaat handelingsverlegenheid bij leraren & complicaties bij complex onderzoek. Jan Bijstra, Niels Strolenberg, Jan Hoving & Wilfred Hofstetter
Hoe ontstaat handelingsverlegenheid bij leraren & complicaties bij complex onderzoek Jan Bijstra, Niels Strolenberg, Jan Hoving & Wilfred Hofstetter Programma Handelingsverlegenheid: wat is dat? Onze missie:
Nadere informatieTheater/Bioscoop De Nieuwe Kolk
Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Reclame maken, doe je zo! Groep 6 Thema-overzicht Thema-overzicht Reclame maken, doe je zo! Groep 6 Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Kern van het thema Het thema Functies
Nadere informatieDe maatschappelijke stage als onderdeel van burgerschapsvorming
De maatschappelijke stage als onderdeel van burgerschapsvorming Jeroen Bron en Minke Bruning, 27 november 2014 27-11-2014 SLO projectgroep burgerschap; Jeroen Bron CPS Onderwijsontwikkeling en advies;
Nadere informatieDe Taxonomie van Bloom Toelichting
De Taxonomie van Bloom Toelichting Een van de meest gebruikte manier om verschillende kennisniveaus in te delen, is op basis van de taxonomie van Bloom. Deze is tussen 1948 en 1956 ontwikkeld door de onderwijspsycholoog
Nadere informatieNu nog beter... Toegepaste kunst Kunst BV
Nu nog beter... Toegepaste kunst Kunst BV H4 ~ periode B Toegepaste vormgeving Autonome kunst Inleiding INLEIDING In de eerste periode ben je vooral bezig geweest met het onderzoeken van vormen, materialen
Nadere informatieHETEROGAMIE IN OPLEIDINGSNIVEAU:
HETEROGAMIE IN OPLEIDINGSNIVEAU: BETEKENT DIT OOK EEN VERSCHIL IN WAARDEN EN OPVOEDEN? Mieke Eeckhaut 1, Bart Van de Putte 1, Jan Gerris 2 & Ad Vermulst 2 Dag van de Sociologie, 11 juni 2009, Amsterdam
Nadere informatieExamen VWO. Nederlands. tijdvak 1 maandag 19 mei 9.00-12.00 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen VWO 2008 tijdvak 1 maandag 19 mei 9.00-12.00 uur Nederlands Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 19 vragen en een samenvattingsopdracht. Voor dit examen zijn maximaal 47 punten
Nadere informatieVragenlijst voor leden van leesclubs
Vragenlijst voor leden van leesclubs Deze vragenlijst is bestemd voor individuele leden van leesclubs (niet voor begeleiders). Het is dus bij het beantwoorden van de vragen van belang dat u alleen leesclubs
Nadere informatieWaar Bepaal ten slotte zo nauwkeurig mogelijk waar het onderwerp zich afspeelt. Gaat het om één plek of spelen meer plaatsen/gebieden een rol?
Hoe word ik beter in geschiedenis? Als je beter wilt worden in geschiedenis moet je weten wat er bij het vak geschiedenis van je wordt gevraagd, wat je bij een onderwerp precies moet kennen en kunnen.
Nadere informatieTechniekfilosofie in de Dual Nature traditie. Peter kroes
Techniekfilosofie in de Dual Nature traditie Peter kroes Traditionele techniekfilosofie Techniek als geheel en de invloed van techniek op de samenleving Normatief standpunt Focus op morele kwesties Joseph
Nadere informatieVan mij. Een gezicht is geen muur. Jan Bransen, Universiteit Utrecht
[Gepubliceerd in Erik Heijerman & Paul Wouters (red.) Praktische Filosofie. Utrecht: TELEAC/NOT, 1997, pp. 117-119.] Van mij Een gezicht is geen muur Jan Bransen, Universiteit Utrecht Wij hechten veel
Nadere informatieFaculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015
Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015 Deel 2 Opleidingsspecifiek deel: Master Theologie Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt
Nadere informatieNL In verscheidenheid verenigd NL. Amendement. Isabella Adinolfi namens de EFDD-Fractie
6.9.2018 A8-0245/170 170 Overweging 3 (3) Door snelle digitale ontwikkelingen blijven zich veranderingen doorzetten in de manier waarop werken en ander beschermd materiaal tot stand komen, geproduceerd,
Nadere informatieHOOFDSTUK 1: MERKEN & STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT
HOOFDSTUK 1: MERKEN & STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT 1 INTRODUCTIE H:1 Een merk is in de eerste plaats een product. Een product is fysiek, een service, winkel, persoon, organisatie, plaats of een idee. Een
Nadere informatieMaster in de westerse literatuur. Masterinfoavond 7 maart 2018
Master in de westerse literatuur Masterinfoavond 7 maart 2018 Master in de westerse literatuur 1. Inhoud 2. Focus 3. Programma 4. Taalpolitiek 5. Toelatingsvoorwaarden 6. Uitstroom/Doorstroom 2 1. Inhoud
Nadere informatieVragen stellen 2. Vragenspel
Vragen stellen 2 Vragenspel Samenvatting Vragen bepalen een richting Vragen creëren mogelijkheden Vragen kunnen kennis verschaffen Vragen zetten vraagtekens, antwoorden zetten punten Een dwaas kan meer
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/94862
Nadere informatie