Lokale en provinciale verkiezingen van 14 oktober Peter Maes verkiezingssecretariaat Agentschap voor Binnenlands Bestuur

Transcriptie

1 Lokale en provinciale verkiezingen van 14 oktober 2012 Peter Maes verkiezingssecretariaat Agentschap voor Binnenlands Bestuur

2 Scope Presentatie = Schets, een overzicht van de verkiezingen = Algemeen van aard = Selectie Gedetailleerde info = = info@vlaanderenkiest.be 2

3 Inhoud 1. Waarover gaat het? 2. Wat doet ABB? 3. Belangrijke data 4. Regelgeving: aandachtspunten 5. Hoe verlopen de verkiezingen? 6. Organisatie: de ICT onderbouw 7. Digitaal stemmen 8. Vorming en ondersteuning

4 Waarover gaat het? Vier verschillende verkiezingen: 308 gemeenteraden 5 provincieraden 9 stadsdistrictsraden (Antwerpen) 7 OCMW raden (rechtstreeks te verkiezen in de zes Vlaamse randgemeenten en Voeren) 4

5 Kiezers: Het gaat over kiezers 75,42% van het aantal inwoners Op 01/01/2012: kiesgerechtigden EU burgers (10,54% van potentiële kiezers) 2357 niet EU burgers (3,76% van potentiële kiezers) oproep om lokale infocampagne op te zetten; folder Ga Stemmen! 5

6 Het gaat over bureaus Stemmen en tellen Stembureaus (papier): leden Telbureaus (papier): leden Stembureaus (digitaal): leden Totaal: op te roepen personen Aantal hoofdbureaus 308 gemeentelijke hoofdbureaus 9 districtshoofdbureaus 103 kantonhoofdbureaus 35 provinciedistrictshoofdbureaus 5 provinciale hoofdbureaus 6

7 Het gaat over mandaten op 14 oktober aantal raden mandatarissen gemeenten 308 gemeenteraden gemeenteraadsleden (+114) stadsdistricten (Antwerpen) 9 districtsraden 217 districtsraadsleden (+6) 6 randgemeenten en Voeren 7 OCMW raden 7 schepencolleges 67 leden OCMW raad (+2) 23 leden vast bureau (+1) 30 schepenen (+1) provincies 5 provincieraden 351 provincieraadsleden ( 60) totaal mandaten 7 Aantal mandaten is bepaald op basis van het bevolkingscijfer van 1 januari 2012

8 Het gaat over mandaten na 14 oktober aantal burgemeesters 308 (=) schepenen (+16) OCMW raadsleden (behalve Vlaamse rand en Voeren) Leden vast bureau (behalve Vlaamse rand en Voeren) (+16) (+8) leden Antwerpse stadsdistrictsraadscolleges 44 (=) gedeputeerden 30 (=) Totaal mandaten: mandaten ( ) 8

10 Rol ABB Vlaams minister van Binnenlands Bestuur: eindverantwoordelijkheid Agentschap voor Binnenland Bestuur brengt de organisatie en coördinatie in de praktijk, in overleg met de minister: Juridisch Organisatorisch 10

11 ABB en verkiezingen: structuur Opdrachtgever (minister + AG) Stuurgroep Projectgroep JURIDISCH Projectgroep ICT & ORGANISATIE verkiezingssecretariaat 11 Provinciale coördinatoren + regioverantwoordelijken

12 ABB: juridisch Decreten: Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011 Decreet digitale stemming van 25 mei 2012 Uitvoeringsbesluiten, o.a.: MB model stembiljetten; toegestane lettertekens voor lijstnamen; voordrachtsakten; model stembiljetten BVR verkiezingsaffiches en optochten; presentiegelden Onderrichtingen Brieven minister (9 februari, 7 juni) Formulieren (200 tal) 12

13 ABB: ICT & Organisatie ICT: ontwikkeling, coördinatie, ondersteuning: Digitaal stemmen (stembureaus) Kandidaten en resultatenbeheer (hoofdbureaus) Ingave kandidatenlijsten (politieke partijen) Ingave stembureaus (gemeenten) Vorming: handleidingen, infofiches Formulieren, onderrichtingen, omzendbrieven Verkiezingssecretariaat 13

14 ABB: verkiezingssecretariaat Centraal kruispunt Coordinatie dagelijkse werking verschillende teams Helpdesk: Verdelen en opvolgen vragen Vragen via Contactformulier op Telefonische vragen (i.s.m. 1700) Communicatie Nieuwsbrief Verkiezingen 14

16 Alle data Selectie op: Periode Doelgroep Aantal dagen tot 14/10 Artikel LPKD 16

17 Belangrijke data (1) 1 augustus: opmaak van de kiezerslijst door de gemeente (college) 31 augustus: Laatste dag voor de opmaak van de twee lijsten nodig om de leden van de stem en telbureaus aan te wijzen (ten laatste op 11 september bezorgen aan voorzitter kantonhoofdbureau) Laatste dag voor het college om de kiezers in stemafdelingen in te delen en dat te bezorgen aan de gouverneur 9 september: Laatste dag voor het college om de kiezerslijsten, per stemafdeling aan de voorzitter van het kantonhoofdbureau te sturen 14 september: Laatste dag voor de voorzitter van het kantonhoofdbureau om de voorzitters en bijzitters van stem en telbureaus aan te duiden 17

18 Belangrijke data (2) 15 en 16 september: indienen van de kandidatenlijsten 17 september: voorlopige afsluiting kandidatenlijsten 20 september: definitieve afsluiting kandidatenlijsten (geen beroep) 24 september: definitieve afsluiting kandidatenlijsten (na beroep) 25 september: kandidatenlijsten op 18

19 Belangrijke data (3) 29 september: laatste dag om oproepingsbrieven te versturen 6 oktober: Laatste dag voor het college om zich uit te spreken over de bezwaren tegen onjuiste vermeldingen op de kiezerslijst 13 oktober: laatste dag voor het bekomen van het attest van verblijf in het buitenland (volmacht) 14 oktober: verkiezingsdag 19

21 ALLE Regelgeving Officieel Selectie op: decreet besluit brief omzendbrief wet 21

22 Aandachtspunten voor kiezers Openingsuren stembureaus: 8 tot 13u: voor stemmen op papier 8 tot 15u: voor digitaal stemmen Volmachten: verklaring op eer bij burgemeester is voldoende wanneer men geen bewijsstukken kan voorleggen van verblijf in het buitenland, bv. met een eigen wagen op reis, op bezoek bij familie 22

23 Aandachtspunten voor kandidaten Pariteit man/vrouw: paritair samengestelde lijst, maximaal verschil = 1 eerste twee kandidaten niet van hetzelfde geslacht Lijstnaam: maximum 18 tekens Provincieraad: 23 Aantal raadsleden verminderd (72 of 63) Min. 6 te verkiezen raadsleden per provinciedistrict Kiesdrempel van 5% op niveau van provinciedistrict (voor rechtstreekse zetelverdeling)

24 Aandachtspunten gemeenten Het college van burgemeester en schepenen deelt in in stemafdelingen, niet de gouverneur Kiezerslijst: Inzage en bezwaar door elke persoon die de kiesvoorwaarden vervult (voorheen: enkel de kiezers van de kieskring) Aanvraag: digitaal, papieren versie op verzoek 24

25 Aandachtspunten voor bureaus Het centraal bureau van het arrondissement is afgeschaft Nieuw bureau: provinciaal hoofdbureau Extra bijzitter in digitaal stembureau Alles tellen op niveau van laagste kieskring 25

27 Bureaus vóór de verkiezingen Ontvangen en verwerken kandidatenlijsten gemeentelijk hoofdbureau provinciedistrictshoofdbureau stadsdistrictshoofdbureau Aanduiden leden tel en stembureaus: kantonhoofdbureau Vaststellen apparentering (provincie): provinciaal hoofdbureau 27

28 Bureaus op de verkiezingsdag Per verkiezing 1 hoofdbureau werkzaam op 14 oktober Gemeentelijk hoofdbureau Stadsdistrictshoofdbureau Provinciaal hoofdbureau Tellen van alle verkiezingen op niveau van de laagste kieskring Op niveau van gemeente Uitzondering: Antwerpen stadsdistrict 28

29 14/10/2012 manuele stemming STEMBUREAU Stembus Gemeenteraa d Stembus Provincieraad TELBUREAU G (gemeenteraad) TABEL TABEL TELBUREAU P (provincieraad) 29 gemeentelijk hoofdbureau Zetels (GHB) + verkozene Resultaten PR n PV GHB provinciaal hoofdbureau Zetels + (PHB) verkozene n PV PHB

30 14/10/2012 digitale stemming (Antwerpen) (Digitaal) STEMBUREAU USB stick PV SHB Zetels + verkozene n stadsdistictshoofdbureau (SHB) Resultaten GR gemeentelijk hoofdbureau (GHB) Zetels + verkozene n PV GHB Resultaten PR provinciaal hoofdbureau (PHB) Zetels + verkozene n PV PHB 30

31 Voordelen Gestroomlijnde organisatie Alle resultaten naar hetzelfde hoofdbureau Voorzitters moeten niet meer naar kantonhoofdbureau (voor provincie) Alle telbureaus op niveau van de gemeente Resultaten van de provincie ook op niveau van de gemeente gekend 31

33 ICT en de verkiezingen In alle gemeenten kandidatenbeheer en resultatenbeheer In 151 gemeenten: digitaal stemmen Software en hardware digitale stemming (Smartmatic) Tussentijdse publicatie van de resultaten van alle gemeenten, ook de digitale. Bijkomend: ingave adressen digitale stembureaus opgeven samenstelling hoofdbureaus 33

34 KANDIDATENBEHEE R DIGITAAL STEMMEN RESULTATENBEHEER PUBLICATIE 34

35 ICT: kandidatenbeheer Partijen kunnen vooraf via een webtoepassing de lijsten indienen De voorzitter voert de voordrachtsakten digitaal in: Oproepen van de via het web ingediende lijsten Ingave op basis van nationaal nummer Controle via verbinding met Rijksregister Software maakt de digitale bijlagen van de processenverbaal aan 25 september 2012: publicatie van de kandidatenlijsten op 35

36 ICT: digitaal stemmen Volgorde verkiezingen: gemeenteraad in voorkomend geval: stadsdistrictsraad of OCMW raad provincieraad Schermopbouw volgens vaste regel in heel Vlaanderen 36

37 ICT: resultatenbeheer Alle resultaten worden ingegeven op het gemeentelijk hoofdbureau => in Antwerpen: stadsdistrictshoofdbureau In grote hoofdbureaus kunnen meerdere pc s worden ingezet voor het inlezen of ingeven van de verkiezingsresultaten Publicatie naar site en media 37

38 Gemeenteraadsverkiezing Het hoofdbureau genereert de bijlagen bij het proces verbaal: Resultaten Zetelverdeling Verkozenen en opvolgers Het hoofdbureau tekent het proces verbaal van het gemeentelijk hoofdbureau = De verkiezing is ten einde. Gegevens (Publilink/internet) Centrale compute r GEMEENTELIJK HOOFDBUREAU Bijlagen Resultaten Zetelverdeling PV 38

39 Provincieraadsverkiezing Provincieraadsverkiezing: De server stuurt: het gemeentelijk hoofdbureau: bevestiging van de doorgestuurde gegevens Proces verbaal van Algemene Telling het provinciaal hoofdbureau: de bijlagen bij het proces verbaal: resultaten + zetelverdeling Procesverbaal van het provinciaal hoofdbureau 39 Gegevens GEMEENTELIJK HOOFDBUREAU Centrale computer PROVINCIAAL HOOFDBUREAU PV PV AT Bevestiging bijlagen Resultaten Zetelverdeling

40 ICT: publicatie van de uitslagen In real time publicatie van tussentijdse uitslagen naar de media en op Stemmen op papier: per telbureau (3 stembureaus) Digitaal stemmen (NIEUW): geen afkondiging van tussentijdse resultaten in de hoofbureaus onmiddellijke publicatie van de resultaten naar de media en verkiezingswebsite per twee stembureaus 40

41 ICT: controle PricewaterhouseCoopers: advies aan de Vlaamse Regering Certificering van alle software Controle op bruikbaarheid en betrouwbaarheid College van deskundigen van Vlaams Parlement Toezicht op integriteit van alle digitale processen Controle op fraudegevoeligheid 41

43 43 Digitaal stemmen

44 Voor elk stembureau een aparte diskette Stemmen met een lichtpen Stem op de magneetkaart Geen stembriefje Magneetkaart in stembus steken = stemmen Diskettes Totalisatie Dezelfde usb stick voor heel Vlaanderen Stemmen met de vinger Stem op een biljet Stembiljet Barcode op het biljet scannen = stemmen USB stick Rechtstreeks opladen usb stick 44

45 Wijze van digitaal stemmen? (1) De voorzitter van het stembureau activeert een chipkaart al naargelang de kiezer Belg of niet Belg (EU/niet EU) is De voorzitter geeft deze kaart aan de kiezer 45

46 Wijze van digitaal stemmen? (2) De kiezer maakt (per verkiezing) zijn keuze op de stemcomputer De kiezer krijgt de kaart terug De kiezer krijgt een stembiljet met zijn keuze vervat in een barcode en uitgeprint op het biljet 46

47 Wijze van digitaal stemmen? (3) De kiezer geeft de kaart terug aan een lid van het bureau De kiezer scant de barcode op het stembiljet aan de stembus = zijn stem wordt geregistreerd De kiezer geeft zijn (dichtgevouwen) stembiljet aan de bijzitter De bijzitter stopt het (dichtgevouwen) stembiljet in de stembus 47

48 Onderrichtingen aan het digitaal stembureau Een bijzitter staat aan de ingang van het stemlokaal, zorgt voor ordelijk verloop en geeft raad Het stembureau wijst de kiezer op het belang om zijn stembiljet dicht te vouwen in het stemhokje Een bijzitter staat aan de stembus: Geeft raad aan de kiezer indien nodig Kijkt er op toe dat de kiezer zijn stembiljet vouwt na het scannen Neemt de stembiljetten discreet in ontvangst en deponeert ze in de stembus 48

50 ALLE vorming Kandidaten en resultatenbeheer Digitaal stembureau Documentatie 50 Presentaties Handboeken Draaiboeken Infokaarten

51 Opleiding actoren (juni) Kandidaten en resultatenbeheer Vormingsdag in iedere provincie voor voorzitters hoofdbureaus en medewerkers Digitaal stemmen Twintigtal opleidingssessies aan gemeenten in juni vlaanderenkiest.be = kenniscentrum Handleidingen, draaiboeken, infokaarten Doorlopend: opleiding door ABB Digitaal stembureau in iedere PA 51

52 Opleiding bevolking (september) Demosessies in gemeenten In gemeentehuizen, bibliotheken, verzorgingsinstellingen Demosoftware Informatie via Infokaarten, video, draaiboeken, infopakket Informatie via gemeentelijke infobladen en websites Folder digitaal stemmen Affiches Nauwe samenwerking met Vlaamse Infolijn:

53 Ondersteuning vanuit ABB Verkiezingssecretariaat Vlaanderenkiest.be/vorming Provinciaal coördinatoren Regioverantwoordelijken Aanspreekpunten (niet technische) Eerstelijns helpdesk (DVD, usb) 15+16/09 en 14/10/2012: zenuwcentrum in Brussel 53

54 Ondersteuning vanuit HP Belgacom Diagnosetesten HP helpdesk vanaf het kandidatenweekend (15 16 september) Verkiezingsdag: Helpdesk Tientallen technici verspreid in Vlaanderen 54

55 Ondersteuning vanuit Smartmatic In samenwerking met Wincor Nixdorf jaar ervaring in het organiseren van de dienstverlening bij het digitaal stemmen Controle van de stemapparatuur vóór de verkiezingen Helpdesk vanaf 40 dagen vóór de verkiezingen Ondersteuning op het terrein op de verkiezingsdag: Voorzitterspc: binnen het half uur technicus ter plaatse Stempc: binnen de twee uur

57 De officiële verkiezingswebsite van ABB: formulieren, modellen en regelgeving, vorming, kalender, faq, documentatiemateriaal officieel, actueel en meer en meer inschrijven op verkiezingen Vanaf 25 september: alle officiële kandidatenlijsten Op 14 oktober: tussentijdse en definitieve uitslagen 57

58 Website resultaten Aantal stemmen behaald door een partij Percentage behaalde stemmen Aantal behaalde naamstemmen Projectie van zetelverdeling Verkozen kandidaten en opvolgers (vanaf definitieve resultaten) ICT-diensten voor een slagkrachtige overheid 7 juni

59 Website resultaten Eveneens beschikbaar: Sterkste partij Aantal verkozenen in een leeftijdsgroep Percentage vrouwelijke verkozenen Aantal behaalde zetels Afbeeldingen zijn gebaseerd op resultaten ICT-diensten voor een slagkrachtige overheid 7 juni

60 ICT-diensten voor een slagkrachtige overheid 7 juni

61 ICT-diensten voor een slagkrachtige overheid 7 juni

63 Lokale en provinciale verkiezingen van 14 oktober 2012 Nog 115 dagen Dank u