Jurisprudentie-bulletin RSJ 2012/8

Transcriptie

1 Jurisprudentie-bulletin RSJ 2012/8 zie ook 1

2 2

3 Inhoudsopgave jurisprudentiebulletin Telefoon; Tegemoetkoming Klager ontvankelijk in klacht over blz /1003/GA financieel opnemen telefoongesprekken. Standaard opnemen van telefoongesprekken mag niet zonder 23 november 2012 voorafgaande belangenafweging van directeur. Enkele verwijzing naar huisregels is onvoldoende. Opnemen van gesprekken met geprivilegieerden in strijd met de wet. Inrichting heeft geen aparte telefoontoestellen voor gesprekken met geprivilegieerde personen. Beroep gegrond en tegemoetkoming 50,=. Ontvankelijkheid formeel; Intrekking van beklag is mogelijk als blz /2292/GA Ontvankelijkheid materieel; bewust afstand is gedaan van verdere Tegemoetkoming financieel behandeling. Na invrijheidsstelling kan hiervan worden uitgegaan als 22 november 2012 klager niet reageert op schriftelijke vraag van beklagcommissie hieromtrent. In dit geval omstandigheden aanwezig die maken dat niet van geldige intrekking kan worden gesproken. Beroep gegrond. Directeur voert geen verweer. Beklag gedeeltelijk gegrond. Tegemoetkoming 50,=. Klager niet-ontvankelijk in beklag betreffende bejegening door personeel. Urineonderzoek; Disciplinaire Bij berekeningen over bijgebruik blz /1913/GA straffen aanleiding van cannabis wordt gekeken naar de THC-kreatinine ratio en wordt uitgegaan van een halfwaardetijd van 12 november 2012 THC van 36 uur. Gelet op de uitslagen van de urinecontroles is voldoende aannemelijk dat klager softdrugs heeft (bij)gebruikt en is hem terecht een disciplinaire straf opgelegd. Beroep directeur gegrond. 3

4 Vermissing; Ontvankelijkheid Beklag tijdig gedaan. Nu een deel blz /1050/GA formeel van de goederen daadwerkelijk in de p.i. Hoogeveen is ontvangen, is het redelijk dat eventuele vermissing 9 november 2012 of beschadiging daarvan voor verantwoordelijkheid van de directeur van de ontvangende inrichting komt. Beklag behandeld door beklagrechter bij verzendende inrichting. Beroepscommissie beoordeelt beklag om proceseconomische redenen in eerste en enige aanleg. Niet aannemelijk dat schade en vermissing voor rekening directeur dient te komen. Vernietiging van uitspraak beklagrechter. Beklag ongegrond. Verlof planmatig Weigering regimair verlof. In blz 16 12/1695/GA regimesgebonden verlofzaken waar een reclasseringsrapport aanwezig is, rust in beginsel geen verplichting 9 november 2012 op directeur om voorafgaand aan regimair verlof een specifiek op dit verlof gericht reclasseringsrapport uit te laten brengen. Aan houdbaarheid van rapportage is geen wettelijke termijn gesteld. Enkele verwijzing naar het verstrijken van de tijd is onvoldoende. Beroep directeur gegrond. Bewegingsvrijheid binnen de Toezichtmaatregelen opgelegd in blz /1680/GA inrichting verband met plaatsing van klager op de GVM-lijst en omdat sprake zou zijn van mediagevoeligheid en 2 november 2012 vluchtgevaar. Gebleken van een eigen belangenafweging van de directeur die voldoende wordt ondersteund door een schriftelijke onderbouwing. Beroep directeur gegrond en beklag alsnog ongegrond. 4

5 Media Beslissing van directeur om verzoek blz /1243/GA van klager om gesprek te hebben met vertegenwoordiger van de volkskrant over zijn deradicalisatie op voorhand 1 november 2012 af te wijzen in strijd met redelijkheid en billijkheid. Stukken van DJI waaruit blijkt dat mediacontact van klager zich niet verdraagt met belangen slachtoffers ontbreken. Stelling dat mediacontact zich niet verdraagt met orde en veiligheid in inrichting niet houdbaar, nu niet is gebleken dat klager, van wie reeds eerder een artikel is gepubliceerd, problemen heeft met medegedetineerden. Beroep directeur ongegrond. Disciplinaire straffen Tijdelijke aanwijzing als blz /2163/GA procedureel; tegemoetkoming plaatsvervangend directeur strookt financieel niet met de bedoeling van de wet. Verder dient het voor gedetineerden 1 november 2012 duidelijk te zijn dat de straf is opgelegd door de directeur. Nu de heer H. de schriftelijke mededeling heeft ondertekend in de hoedanigheid van hoofd veiligheid, is niet gebleken dat hij de straf heeft opgelegd in de hoedanigheid van plaatsvervanger van de directeur en is de beslissing onbevoegd genomen. Beroep van klager gegrond, tegemoetkoming 52,50. 5

6 Ontvankelijkheid formeel; Beklag te laat ingediend voor zover blz /2290/GA, 12/2371 Bewegingsvrijheid verblijf in het periode maart 2010 t/m april t/m 12/2382/GA groep en gemeenschappelijke 2011 betreft. Klacht betreft insluiten activiteiten gedurende de tijd bestemd voor het nuttigen van de maaltijd terwijl een 1 november 2012 regime van algehele gemeenschap geldt. Nu gebouwelijke situatie zich tegen gezamenlijk nuttigen van de maaltijd verzet, mogen gedetineerden in hun cel worden ingesloten. Beroep ongegrond. Telefoon; Ontvankelijkheid Klacht over gevolgen invoering blz /1813/GA en materieel; Tegemoetkoming Telio-telefoonsysteem. Klager 12/1847/GA financieel niet-ontvankelijk in beklag voor zover wordt geklaagd over hoogte beltegoed, niet meer kunnen bellen 29 oktober 2012 van 0800/0900-nummers, collect call of met commerciële belkaarten. Klager alsnog ontvankelijk in beklag betreffende onvoldoende informatieverstrekking, standaard opnemen van alle telefoongesprekken en telefoongesprekken met geprivilegieerde personen en niet verkrijgen van tarievenlijst en beklag gegrond. Tegemoetkoming in totaal 55,=. Disciplinaire straffen Geestelijk verzorger is medewerker blz /1567/GA procedureel zoals bedoeld in artikel 1 aanhef en onder f Pbw en derhalve bevoegd een verslag op te maken als bedoeld in 16 oktober 2012 artikel 50 lid 1 Pbw. Feitelijke gang van zaken onvoldoende toetsbaar nu geestelijk verzorger geen verslag heeft opgemaakt. Beroep directeur ongegrond. 6

7 Plaatsing/overplaatsing EBI Wettelijke regeling staat er niet aan blz /1927/GB in de weg dat selectiefunctionaris die hoort en beslist en selectiefunctionaris die deelneemt (als voorzitter) 22 oktober 2012 aan selectieadviescommissie die selectiefunctionaris adviseert een en dezelfde persoon is. Onvoldoende duidelijk welke nieuwe informatie sinds GRIP-informatie uit 2008 beslissing tot verlenging van verblijf in de EBI rechtvaardigt. Beslissing onvoldoende met recente feitelijke informatie onderbouwd en daarom onredelijk en onbillijk. Beroep gegrond. Opdracht tot nieuwe beslissing. Verlof algemeen Afwijzing verlofaanvraag vanwege blz /2794/GV risicostatus verhoogd op lijst GVM en negatief OM advies. Inmiddels is klager preventief ingesloten voor 29 oktober 2012 een nieuw strafbaar feit en weer op de terroristenafdeling geplaatst. Hieromtrent zijn geen nadere gegevens bekend, terwijl de voorlopige hechtenis inmiddels weer is beëindigd. Opgesomde feiten en omstandigheden rondom klager maken dat afwijzing onvoldoende is gemotiveerd. Beroep gegrond en opdracht tot nieuwe beslissing. Voorwerpen op cel; Weigering gebruik Playstation 3 niet blz /2386/TA Tegemoetkoming financieel onredelijk vanwege mogelijkheid toegang tot internet. Beroep in zoverre ongegrond. Wel aannemelijk dat klager 8 november 2012 vanwege toezegging personeel kosten heeft gemaakt in de veronderstelling dat gebruik dan wel zou worden toegestaan. Beroep in zoverre gegrond en tegemoetkoming 85,=. 7

8 bewegingsvrijheid afzondering Separatie en dwangmedicatie in licht blz /2000/TA en en separatie; Gedogen van dreigende escalatie niet onredelijk. 12/2150/TA geneeskundige handeling Aannemelijk dat vroegsignalering van andere afdeling, die de-escalerend kan werken, niet is betrokken bij 8 november 2012 voorkomen van escalatie in een situatie als ontstaan en de aanloop daartoe, wat heeft geleid tot separatie zonder vooraankondiging en met een team van 8 man. Beroep gegrond w.b. wijze van separeren en voor overige ongegrond. Geen tegemoetkoming. Zorgplicht niet betrachten; Afzeggen afspraak met dermatoloog blz /2360/TA Medische verzorging door verlofbegeleider zonder behandeling; Ontvankelijkheid materieel spoedeisendheid na te gaan is niet betrachten zorgplicht tot overbrengen 7 november 2012 naar behandelaar, waardoor recht op medische verzorging is geschonden. Klager alsnog ontvankelijk in klacht en beklag gegrond. Geen tegemoetkoming. Verlof proefverlof; Tijdelijk plaatsen binnen zelfstandige blz /2052/TA Ontvankelijkheid materieel woonunit zonder onbegeleide vrijheden betreft een gewijzigde invulling van transmuraal 7 november 2012 verlof vanwege niet naleven verlofvoorwaarde. Is niet vatbaar voor beklag. Beroep ongegrond. bewegingsvrijheid afzondering Slechts in zeer uitzonderlijke blz /1753/TA en en separatie; Sociale gevallen mag het voorkomen dat een 12/1762/TA verzorging; Ontvankelijkheid verpleegde niet in de gelegenheid materieel wordt gesteld om te luchten. In casu is het uitvallen van het 7 november 2012 pagersysteem zo een geval (tijdelijke acute noodsituatie). Beroep hoofd inrichting gegrond. Klager alsnog niet-ontvankelijk in beklag over afzondering van een dag. 8

9 Behandelplan; Inzage in Er bestaat geen wettelijk recht op het blz /1784/TA stukken/dossier; Verlof verkrijgen van een afschrift van een proefverlof aanvraag verlofmachtiging. Door klager genoemde wetten niet van 23 oktober 2012 toepassing. Beroep ongegrond. Post; Tegemoetkoming Door niet verstrekken van een blz /1305/TA financieel verzendbewijs is klager de mogelijkheid ontnomen om aan te kunnen tonen dat de vermissing van 23 oktober 2012 zijn postpakket niet voor zijn rekening en risico kwam. Beroep en beklag gegrond, tegemoetkoming 25,=. Plaatsing/overplaatsing Plaatsing van jeugdige in tbs-inrichting blz /2149/TB extern ongelijk regime, gelijk t.b.v. resocialisatie, maar te verwachten beveiligingsniveau niet EBI of longstay was dat dit contraproductief zou werken. Vertraging in resocialisatie. 29 oktober 2012 Tegemoetkoming van 350,= per maand van ten onrechte verblijf in tbsinrichting, aan te wenden voor klagers resocialisatie. Plaatsing/overplaatsing Overplaatsingsbeslissing onvoldoende blz /0895/TB extern gelijk regime gelijk gemotiveerd. Niet is onderzocht of in beveiligingsniveau niet EBI of longstay geselecteerde inrichting behandeling sneller zou kunnen worden voortgezet 23 oktober 2012 dan in inrichting in zuiden. Verder is onduidelijk of klager zonder ruiling ook overgeplaatst had kunnen worden naar een inrichting van zijn voorkeur. Beroep gegrond, opdracht nieuwe beslissing. Geen tegemoetkoming. 9

10 Plaatsing/overplaatsing Geen aanspraak op toepassing oude blz /1184/TR Fokkens Fokkensregeling, want eenderde datum na 4 augustus In de zaak Kafkaris vs Cyprus heeft het EHRM 19 oktober 2012 uitgemaakt dat een wijziging in de executieregels ten nadele van de veroordeelde in het algemeen geen inbreuk maakt op art. 7 EVRM. Beroep ongegrond. Cameratoezicht; Onderzoek Cameratoezicht tijdens afzondering blz /1853/JZ aan lichaam en kleding; mogelijk volgens protocol, maar dat Tegemoetkoming financieel ontslaat inrichting niet van plicht zich ervan te vergewissen of een dergelijk 16 oktober 2012 ingrijpend toezicht op dat moment noodzakelijk is. Ernstige inbreuk op de lichamelijke integriteit van klaagster door cameratoezicht bij onderzoek aan lichaam en kleding. Beroep gegrond, tegemoetkoming 35,=. 10

11 /1003/GA 23 november 2012 Beroepscommissie: Wit, mr. J.A.M. de Schagen, J. Fiselier, dr. J.P.S. Groeneveld, mr. F.A. (secr.) Beklagcommissie: beklagcommissie bij de p.i. Hoogeveen Trefwoorden: Telefoon; Tegemoetkoming financieel Pbw art. 36, 39; Pm art. 23a Klager ontvankelijk in klacht over opnemen telefoongesprekken. Standaard opnemen van telefoongesprekken mag niet zonder voorafgaande belangenafweging van directeur. Enkele verwijzing naar huisregels is onvoldoende. Opnemen van gesprekken met geprivilegieerden in strijd met de wet. Inrichting heeft geen aparte telefoontoestellen voor gesprekken met geprivilegieerde personen. Beroep gegrond en tegemoetkoming 50,=. Klager stelt dat hij ter zitting van de beklagcommissie onvoldoende in de gelegenheid is gesteld om zijn beklag toe te lichten. De beroepscommissie gaat hieraan voorbij nu zij in beroep het beklag opnieuw in volle omvang behandelt. In artikel van de huisregels van de p.i. Hoogeveen is bepaald dat alle telefoongesprekken die gedetineerden via de gedetineerdentelefoons op de woonafdeling voeren, worden opgenomen. De beklagcommissie heeft klager niet-ontvankelijk verklaard in zijn beklag, omdat het beklag is gericht tegen een voor alle in de inrichting verblijvende gedetineerden geldende regeling. De beroepscommissie stelt voorop dat geen beklag open staat tegen een algemene voor alle in de inrichting verblijvende gedetineerde geldende regel, tenzij die regel in strijd is met een hogere regeling. In haar beoordeling maakt de beroepscommissie een onderscheid tussen het standaard opnemen van alle gesprekken en het opnemen van de gesprekken met geprivilegieerde personen. Ten aanzien van het standaard opnemen van alle gesprekken overweegt zij als volgt. Op grond van het Besluit toezicht telefoongesprekken justitiële inrichtingen (verder het Besluit) van 23 september 2010 (Stb. 2010, 700) is in de Penitentiaire maatregel (Pm) een artikel 23a ingevoegd waarin nadere regels zijn opgenomen over het opnemen van telefoongesprekken en het bewaren en verstrekken van opgenomen telefoongesprekken. In de toelichting op het Besluit staat voor zover hier van belang het volgende: In de beginselenwetten wordt tot uitdrukking gebracht dat telefoongesprekken kunnen worden opgenomen in verband met het uitoefenen van toezicht daarop. Met de wijzigingen in de beginselenwetten en dit besluit staan deze er niet aan in de weg dat telefoongesprekken standaard worden opgenomen.. Artikel 23a, eerste lid, van de Pm luidt als volgt: Telefoongesprekken die in verband met het toezicht, bedoeld in artikel 39, tweede lid, van de wet worden opgenomen, worden bewaard voor een periode van ten hoogste acht maanden.. In de Pm is aldus bepaald dat telefoongesprekken met het oog op het uitoefenen van toezicht kunnen worden opgenomen, maar niet in welke gevallen dat kan gebeuren. Artikel 39, tweede lid, van de Pbw luidt voor zover hier van belang als volgt: De directeur kan bepalen dat op de door of met de gedetineerde gevoerde telefoongesprekken toezicht wordt uitgeoefend, 11

12 indien dit noodzakelijk is om de identiteit van de persoon met wie de gedetineerde een gesprek voert vast te stellen dan wel met het oog op een belang als bedoeld in artikel 36, vierde lid. Dit toezicht kan omvatten het beluisteren van een telefoongesprek of het uitluisteren van een opgenomen telefoongesprek. Het toezicht dient aldus te worden uitgeoefend met het oog op enkele nader in de wet omschreven belangen en dat betekent dat de directeur een belangenafweging dient te maken. Het opnemen van telefoongesprekken wordt in de Pbw niet aangemerkt als het uitoefenen van toezicht, maar het is wel een middel om het uitoefenen van toezicht te faciliteren. Over het opnemen van telefoongesprekken is in de Pbw niets bepaald en daarmee is het niet duidelijk of, en zo ja, in welke mate de beperkingsgronden uit artikel 36, vierde lid, van de Pbw van toepassing zijn op het opnemen van telefoongesprekken. De Pbw voorziet naar het oordeel van de beroepscommissie, zoals reeds eerder in de uitspraak van 11 juli 2011 (11/0172/GA) is bepaald, in elk geval niet in een wettelijke grondslag voor het standaard opnemen van alle telefoongesprekken van gedetineerden. Nu een wettelijke grondslag ontbreekt, is de beroepscommissie van oordeel dat de directeur dient af te wegen, mede in het licht van de eisen die artikel 8 EVRM hieraan stelt, of het standaard opnemen van alle telefoongesprekken in de betreffende inrichting noodzakelijk is in verband met het uitoefenen van toezicht met het oog op de belangen als bedoeld in artikel 36, vierde lid, van de Pbw. Of dit nodig is, kan naar het oordeel van de beroepscommissie onder andere afhankelijk zijn van het beveiligingsniveau van de inrichting en het in de inrichting geldende regime. Indien de directeur, na afweging, de noodzaak hiertoe aanwezig acht, dient hij dit uitdrukkelijk, onder vermelding van de redenen, aan de gedetineerden kenbaar te maken. Uit hetgeen de directeur ter zitting heeft aangevoerd de directeur verwijst vooral naar hetgeen staat vermeld in de huisregels, is het de beroepscommissie gebleken dat de directeur bovenbedoelde afweging niet heeft gemaakt. Het standaard opnemen van alle telefoongesprekken in de inrichting, hetgeen voortvloeit uit artikel van de huisregels, is daarmee in strijd met een hogere regeling, meer in bijzonder met (de strekking) van artikel 39, tweede lid, van de Pbw in verbinding met artikel 36, vierde lid, van de Pbw. Ten aanzien van het opnemen van gesprekken met geprivilegieerde personen overweegt de beroepscommissie als volgt. Uit artikel 39, vierde lid, van de Pbw blijkt dat op telefoongesprekken die gedetineerden voeren met geprivilegieerde personen, als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Pbw, waaronder de rechtsbijstandverlener van een gedetineerde, geen ander toezicht wordt uitgeoefend dan noodzakelijk is om de identiteit van de personen of instantie met wie de gedetineerde een telefoongesprek voert of wenst te voeren vast te stellen. In de toelichting op het Besluit staat voor zover hier van belang het volgende: In de beginselenwetten is voorts tot uitdrukking gebracht dat slechts met de in de inrichting daartoe bijzonder aangewezen telefoontoestellen gevoerde gesprekken kunnen worden opgenomen. In de regel staan voor het telefoonverkeer met geprivilegieerden andere toestellen ter beschikking. De telefoongesprekken die met deze geprivilegieerden worden gevoerd, worden derhalve in de regel niet opgenomen.. Op grond van het vorenstaande is de beroepscommissie van oordeel dat het niet de bedoeling is dat telefoongesprekken van gedetineerden met geprivilegieerde personen worden opgenomen. Indien er geen andere manier is om te waarborgen dat telefoongesprekken van gedetineerden met geprivilegieerde personen niet worden opgenomen, dient de directeur ervoor te zorgen dat er voor gesprekken met geprivilegieerden aparte telefoontoestellen beschikbaar zijn waarmee het niet mogelijk is om gesprekken op te nemen. Niet gebleken is dat er in de inrichting een zogenaamde witte lijst, met daarop nummers van geprivilegieerde personen waardoor gesprekken die gedetineerden met deze geprivilegieerden voeren niet worden opgenomen, beschikbaar is. Ter zitting heeft de directeur naar voren gebracht dat er in de inrichting 12

13 geen aparte telefoontoestellen beschikbaar zijn waarmee gedetineerden gesprekken kunnen voeren met geprivilegieerde personen. Gelet op het vorenstaande is de beroepscommissie van oordeel dat het opnemen van telefoongesprekken van gedetineerden met geprivilegieerde personen, waaronder advocaten, in strijd is met een hogere regeling, meer in het bijzonder met (de strekking van) van artikel 39, vierde lid, van de Pbw en artikel 23a van de Pm. Zowel ten aanzien van het standaard opnemen van alle gesprekken als ten aanzien van het opnemen van de telefoongesprekken met geprivilegieerde personen zal het beroep derhalve gegrond worden verklaard, de uitspraak van de beklagcommissie worden vernietigd, klager alsnog ontvankelijk worden verklaard in zijn beklag en het beklag alsnog gegrond worden verklaard. De beroepscommissie zal aan klager een tegemoetkoming van 50,= toekennen. De beroepscommissie overweegt daarbij dat deze tegemoetkoming is bedoeld als tegemoetkoming voor het door klager geleden ongemak en niet als schadevergoeding, nu niet eenvoudig is vast te stellen of en in welke omvang klager schade heeft ondervonden van het opnemen van zijn gesprekken /2292/GA 22 november 2012 Beroepscommissie: Vegter, mr. P.C. Rutten, mr. M.A.G. Fiselier, dr. J.P.S. Kokee, R. (secr.) Beklagcommissie: beklagcommissie bij de locatie Zoetermeer Trefwoorden: Ontvankelijkheid formeel; Ontvankelijkheid materieel; Tegemoetkoming financieel Pbw art. 60 Intrekking van beklag is mogelijk als bewust afstand is gedaan van verdere behandeling. Na invrijheidsstelling kan hiervan worden uitgegaan als klager niet reageert op schriftelijke vraag van beklagcommissie hieromtrent. In dit geval omstandigheden aanwezig die maken dat niet van geldige intrekking kan worden gesproken. Beroep gegrond. Directeur voert geen verweer. Beklag gedeeltelijk gegrond. Tegemoetkoming 50,=. Klager niet-ontvankelijk in beklag betreffende bejegening door personeel. Hoewel de wet de intrekking van het beklag niet regelt, is een intrekking van het beklag wel mogelijk. Vereist is dan dat (namens) klager bewust afstand van de verdere behandeling van het beklag heeft (is) gedaan. In het algemeen kan daarvan wel worden uitgegaan indien na invrijheidstelling van een klager niet wordt gereageerd op de schriftelijke vraag namens de beklagcommissie of prijs wordt gesteld op verdere behandeling van het beklag. Hier zijn echter omstandigheden die er toe leiden dat van een geldige intrekking van het beklag niet kan worden gesproken. Nadat op het verzoek van 6 juli 2011 om kenbaar te maken of op behandeling na invrijheidstelling d.d. 30 juni 2011 prijs wordt gesteld geen antwoord was ontvangen, heeft de beklagcommissie desondanks aanleiding gezien het beklag ter zitting van 21 juni 2012 te behandelen. Naar de beroepscommissie begrijpt heeft klager tijdens die zitting te kennen gegeven dat zijn klaagschriften niet als ingetrokken dienden te worden beschouwd. Intussen had klager op 13 februari 2012 geïnformeerd naar de stand van zaken van het beklag. Het enkele feit dat tussen het verzoek namens de beklagcommissie van 6 juli 13

14 2011 en klagers contact met de beklagcommissie van 13 februari 2012 meer dan acht maanden zijn verlopen, terwijl klager de mogelijkheid had over het beklag met zijn raadsvrouw te overleggen, is onvoldoende om aan te nemen dat het beklag is ingetrokken. Mitsdien is het beroep gegrond en zal de uitspraak van de beklagcommissie worden vernietigd. Met toepassing van artikel 71, derde lid, van de Pbw zal de beroepscommissie doen hetgeen de beklagcommissie had behoren te doen. De directeur stelt in zijn verweerschrift van 11 mei 2012 dat hij de onderliggende stukken niet kan opsturen, omdat het penitentiair dossier van klager is verzonden naar het centraal archief. Tevens stelt de directeur dat het navragen bij het personeel over gebeurtenissen die zich in juni 2011 hebben afgespeeld niet opportuun is, nu zij zich dit veelal niet meer kunnen herinneren. Hoewel de beroepscommissie zich dit laatste kan voorstellen, kan de lange duur van de behandeling van het beklag door de beklagcommissie klager niet worden tegengeworpen. Bovendien moet worden aangenomen dat het penitentiair dossier opheldering kan verschaffen over de vraag op grond waarvan klager in afzondering is geplaatst, waarbij de beroepscommissie aanneemt dat het opvragen van het penitentiair dossier feitelijk niet onmogelijk is. Op grond van art 37 van de Penitentiaire maatregel bevat het penitentiair dossier informatie over de gedetineerde waaronder kopieën van strafrapporten en meldingen van bijzondere voorvallen en interne meldingen. de Pbw waartegen beklag openstaat. Klager dient derhalve niet-ontvankelijk te worden verklaard in dit onderdeel van zijn beklag. De beroepscommissie acht een tegemoetkoming voor de onderdelen waarop het beklag gegrond zal worden verklaard aangewezen en stelt deze vast op 50,=. De beroepscommissie merkt hierbij op dat deze tegemoetkoming is bedoeld voor het door klager geleden ongemak en niet voor de door hem geleden schade en gemaakte onkosten. De Pbw voorziet niet in de mogelijkheid van vergoeding van de kosten voor rechtsbijstand /1913/GA 12 november 2012 Beroepscommissie: Wit, mr. J.A.M. de Boelens, drs. R.K. Rutten, mr. M.A.G. Groeneveld, mr. F.A. (secr.) Beklagcommissie: beklagcommissie bij de locatie De Kruisberg Doetinchem Trefwoorden: Urineonderzoek; Disciplinaire straffen aanleiding Gelet hierop stelt de beroepscommissie vast dat de directeur omtrent de door klager aangevoerde klachten geen inhoudelijk verweer voert. Dit betekent dat de door klager aangevoerde klachten gegrond moeten worden verklaard, behalve ten aanzien van klachtonderdeel b. In het beroepschrift merkt klager hierover op dat hij is getreiterd door het personeel. Indien al juist, betreft de bejegening van klager door het personeel van de inrichting geen beslissing van de directeur zoals bedoeld in artikel 60 van Pbw art. 30, 51 Bij berekeningen over bijgebruik van cannabis wordt gekeken naar de THC-kreatinine ratio en wordt uitgegaan van een halfwaardetijd van THC van 36 uur. Gelet op de uitslagen van de urinecontroles is voldoende aannemelijk dat klager softdrugs heeft (bij)gebruikt en is hem terecht een disciplinaire straf 14

15 opgelegd. Beroep directeur gegrond. De locatie De Kruisberg Doetinchem laat, evenals de andere penitentiaire inrichtingen, de in het kader van bij urinecontroles afgenomen urinemonsters onderzoeken door Diagnostiek voor U. Uit de uitspraak van de beroepscommissie van 29 augustus 2012 (kenmerk: 12/1284/GA) en de laboratoriumuitslagen van Diagnostiek voor U die de beroepscommissie als uitgangspunt neemt, komt het volgende naar voren. De afkapwaarde van THC (of cannabinoïden) bedraagt 50 ng/ml. Indien uit de uitslag van een urinecontrole blijkt dat een gedetineerde een THC-waarde heeft die hoger is dan de afkapwaarde van THC, betekent dit niet automatisch dat de gedetineerde softdrugs heeft gebruikt. Voor de beoordeling of er sprake is geweest van bijgebruik sinds het moment waarop de vorige urinecontrole is afgenomen, dient te worden gekeken naar de verhouding tussen de THC-waarde en de kreatininewaarde (de THC-kreatinine ratio). Voor berekeningen over bijgebruik van softdrugs wordt door Diagnostiek voor U gebruikgemaakt van een halfwaardetijd van THC van 36 uur. Dit betekent dat na elke 36 uur de THC-kreatinine ratio moet zijn gehalveerd. Na de inkomstenurinecontrole op 31 maart 2012 is bij klager zowel op 13 april 2012 als op 20 april 2012 een urinecontrole afgenomen. Uit de inlichtingen van de directeur blijkt dat aan klager het voordeel van de twijfel is gegeven wat betreft het middelengebruik in de periode van 31 maart 2012 tot 13 april In onderhavig beroep staat derhalve ter beoordeling de vraag of klager in de periode tussen 13 april 2012 en 20 april 2012 softdrugs heeft (bij) gebruikt. Uit de uitslag van de op 13 april 2012 bij klager afgenomen urinecontrole blijkt dat klager een THC-waarde had van 94 ng/ml tegenover een kreatininewaarde van 12 mmol/l. Dit betekent dat klager op 13 april 2012 een THC-kreatinine ratio had van (afgerond) 7,8. Uit de uitslag van de op 20 april 2012 bij klager afgenomen urinecontrole komt naar voren dat klager een THC-waarde had van 96 ng/ml tegenover een kreatininewaarde van 17 mmol/l, hetgeen inhoudt dat klager op 20 april 2012 een THC-kreatinine ratio had van (afgerond) 5,6. Nu de THC-kreatinine ratio na telkens 36 uur moet zijn gehalveerd, acht de beroepscommissie op basis van bovengenoemde uitslagen van de bij klager afgenomen urinecontroles voldoende aannemelijk dat klager in de periode tussen 13 april 2012 en 20 april 2012, ongeveer zeven dagen (ongeveer 168 uur), softdrugs heeft (bij)gebruikt. Gelet op het vorenstaande is de beroepscommissie van oordeel dat de bestreden beslissing van de directeur niet kan worden aangemerkt als onredelijk en onbillijk. Het beroep zal derhalve gegrond worden verklaard, de uitspraak van de beklagcommissie zal worden vernietigd en het beklag zal alsnog ongegrond worden verklaard. Ten overvloede overweegt de beroepscommissie dat uit navraag bij Diagnostiek voor U is gebleken dat het zinnetje interpretatie op hergebruik is niet mogelijk, dat onderaan de laboratoriumuitslag van de urinecontrole staat, niet betekent dat niet op bovenstaande wijze kan worden beoordeeld of er sprake is van (bij)gebruik van softdrugs /1050/GA 9 november 2012 Beroepscommissie: Vegter, mr. P.C. Bauduin, mr. F.G. Fiselier, dr. J.P.S. Kokee, R. (secr.) Beklagcommissie: alleensprekende beklagrechter bij het Pieter Baan Centrum te Utrecht 15

16 Trefwoorden: Vermissing; Ontvankelijkheid formeel Pm art. 49 Circulaire 24 mei 2000 ( /00/DJI) Beklag tijdig gedaan. Nu een deel van de goederen daadwerkelijk in de p.i. Hoogeveen is ontvangen, is het redelijk dat eventuele vermissing of beschadiging daarvan voor verantwoordelijkheid van de directeur van de ontvangende inrichting komt. Beklag behandeld door beklagrechter bij verzendende inrichting. Beroepscommissie beoordeelt beklag om proceseconomische redenen in eerste en enige aanleg. Niet aannemelijk dat schade en vermissing voor rekening directeur dient te komen. Vernietiging van uitspraak beklagrechter. Beklag ongegrond. Nu het beklag verzending van voorwerpen betreft van het PBC naar de p.i. Hoogeveen en (een deel van) die voorwerpen daadwerkelijk is ontvangen in de p.i. Hoogeveen, is het mede in het licht van de circulaire van 24 mei 2000 ( /00/DJI) van de Minister van Justitie, redelijk dat eventuele vermissing of beschadiging voor de verantwoordelijkheid van de directeur van de ontvangende inrichting, te weten de directeur van de p.i. Hoogeveen komt. De beklagrechter bij het PBC had klager derhalve nietontvankelijk in zijn beklag moeten verklaren en het beklag ter verdere behandeling door moeten sturen naar de beklagcommissie bij de p.i. Hoogeveen. De beroepscommissie zal om proceseconomische redenen het beklag, dat dus is gericht tegen de directeur van de p.i. Hoogeveen, in eerste en enige aanleg beoordelen. De directeur voert aan dat klager zijn klaagschriften na de in de Pbw gegeven termijn van zeven dagen heeft ingediend. De klaagschriften van klager dateren van 23 januari en 6 februari 2012, terwijl klager op 30 december 2011 is overgeplaatst naar de p.i. Hoogeveen. Uit de reactie van de directeur van de p.i. Hoogeveen blijkt dat klagers goederen niet eerder dan 23 januari 2012 in de p.i. Hoogeveen zijn gearriveerd, zodat klager niet eerder dan op deze datum heeft kunnen kennisnemen van de beschadiging en vermissing. Mitsdien is het beklag tijdig ingediend en kan klager in zijn beklag worden ontvangen. a. Op grond van de stukken is niet aannemelijk geworden dat er sprake is van schade aan de televisie die voor rekening van de directeur dient te komen. Het beklag zal derhalve ongegrond worden verklaard. b. Klager stelt een radiokabel en een afstandsbediening te missen. Uit een door de directeur van het PBC overgelegde lijst blijkt dat klager bij binnenkomst in het PBC op 11 november 2011 in het bezit was van een radiokabel en een afstandsbediening ten behoeve van de radio. In de inventarislijst van de p.i. Hoogeveen wordt de radiokabel niet meer genoemd. Verder worden op de lijst twee afstandsbedieningen genoemd, doch daarvan is ten aanzien van één afstandsbediening niet duidelijk of deze bij de radio hoort. Op grond van de lijsten is niet aannemelijk dat er sprake is van een vermissing die voor rekening van de directeur komt. Het beroep zal derhalve ongegrond worden verklaard /1695/GA 9 november 2012 Beroepscommissie: Wit, mr. J.A.M. de Bunt, prof.dr. H.G. van de Schagen, J. Gemert, mr. H.S. van (secr.) 16

17 Beklagcommissie: beklagcommissie bij de locatie Groot Bankenbosch te Veenhuizen Trefwoorden: Verlof planmatig Pbw art. 26 Regeling tijdelijk verlaten van de inrichting art. 19 Weigering regimair verlof. In regimesgebonden verlofzaken waar een reclasseringsrapport aanwezig is, rust in beginsel geen verplichting op directeur om voorafgaand aan regimair verlof een specifiek op dit verlof gericht reclasseringsrapport uit te laten brengen. Aan houdbaarheid van rapportage is geen wettelijke termijn gesteld. Enkele verwijzing naar het verstrijken van de tijd is onvoldoende. Beroep directeur gegrond. Artikel 19, achtste lid, van de Regeling tijdelijk verlaten van de inrichting bepaalt dat ten aanzien van regimair verlof advies door de reclassering wordt uitgebracht. Uit de brief van de directeur gevangeniswezen van 30 december 2011 blijkt dat bij de invoering van de regeling onvoldoende rekening is gehouden met het gegeven dat, met name voor kortgestraften, er niet altijd een reclasseringsadvies beschikbaar is vanuit het gerechtelijk voortraject, of vanuit het reintegratietraject TR. In overleg met de reclassering is daarom een nieuw advies ten behoeve van regimesverbonden verlof ontwikkeld. Het raadplegen van een advies van de reclassering is een voorwaarde voor het verlenen van regimesverbonden verlof. Dit kan het advies zijn dat is uitgebracht in het gerechtelijk vooronderzoek aan OM/ZM of een advies over het re-integratieplan TR. waar een reclasseringsrapport aanwezig is, in beginsel geen verplichting rust op de directeur, voorafgaand aan een regimair verlof, een specifiek op dit verlof gericht reclasseringsrapport op te laten stellen. Vooropgesteld zij dat beslissingen als de onderhavige zoveel mogelijk dienen te zijn gebaseerd op recente informatie. Door klager is evenwel onvoldoende gemotiveerd gesteld dat de gebruikte rapportage dermate verouderde gegevens bevat dat deze in redelijkheid niet meer gebruikt had mogen worden voor deze beslissing. Nu aan een dergelijke rapportage wat de houdbaarheid betreft wettelijk geen termijn wordt gesteld, is een enkele verwijzing naar het verstrijken van de tijd daartoe onvoldoende evenals de niet nader onderbouwde vermelding dat het rapport achterhaalde gegevens bevat. Nu het negatieve reclasseringsadvies op 7 en op 21 maart 2012 in het MDO is besproken en daarbij zijn betrokken het door klager getoonde gedrag en zijn houding binnen de penitentiaire inrichting, hetgeen geresulteerd heeft in een negatief advies van het MDO, kan de beslissing van de directeur niet als onredelijk en onbillijk worden aangemerkt. Het beroep van de directeur zal daarom gegrond worden verklaard /1680/GA 2 november 2012 Beroepscommissie: Pol, mr. U. van de Bol, mr. A.T. Schudel, prof.dr. W.J. Koster, mr. M.L. (secr.) De beroepscommissie is op grond van vorenstaande van oordeel dat in regimesgebonden verlofzaken Beklagcommissie: beklagcommissie bij de locatie De Schie te Rotterdam 17

18 Trefwoorden: Bewegingsvrijheid binnen de inrichting Circulaire beleid gedetineerden met vlucht-/ maatschappelijk risico d.d. 13 oktober 2010 ( /10/DJI) Toezichtmaatregelen opgelegd in verband met plaatsing van klager op de GVM-lijst en omdat sprake zou zijn van mediagevoeligheid en vluchtgevaar. Gebleken van een eigen belangenafweging van de directeur die voldoende wordt ondersteund door een schriftelijke onderbouwing. Beroep directeur gegrond en beklag alsnog ongegrond. Klager is vanuit Curaçao overgeplaatst naar Nederland. De directeur heeft in verband met - onder meer - plaatsing van klager op de GVM-lijst met risicoprofiel hoog een aantal toezichtmaatregelen opgelegd. Deze toezichtmaatregelen zijn regelmatig verlengd. Nu de klaagschriften dateren van respectievelijk 10 februari 2012 en 16 februari 2012, waarbij klager aangeeft dat hij eerder beklag heeft ingediend, begrijpt de beroepscommissie dat het beklag is gericht tegen de schriftelijke mededeling van 24 januari In de schriftelijke mededeling van 24 januari 2012 is vermeld dat de plaatsing van klager op de GVM-lijst is gebaseerd op vluchtgevaarlijkheid en mediagevoeligheid. Klager is veroordeeld in een zeer mediagevoelige zaak. Bij overplaatsing van klager vanuit Curaçao naar Nederland is aangegeven dat er mogelijk sprake zou kunnen zijn van vluchtgevaar. Klager is vanuit een BPGafdeling overgeplaatst naar een afdeling met een regime van algehele gemeenschap. Om een goed beeld te vormen omtrent klagers gedrag en (externe) contacten, heeft de directeur besloten om aan klager toezichtmaatregelen op te leggen. De vraag die vervolgens aan de orde is, is of die maatregelen noodzakelijk zijn voor de handhaving van de orde, rust en veiligheid in de inrichting. Voor een oordeel hierover is van belang dat dient te blijken van een belangenafweging omtrent de noodzaak van de opgelegde maatregelen. De enkele verwijzing naar klagers plaats op de GVM-lijst is daarvoor onvoldoende. De directeur dient in een dergelijk geval een eigen belangenafweging te maken, onderbouwd met schriftelijke verslaglegging en getoetst op basis van ook voor de gedetineerde voldoende inzichtelijke criteria. Gebleken is dat de directeur de toezichtmaatregelen heeft opgelegd omdat, behalve van plaatsing op de GVM-lijst, sprake zou zijn van vluchtgevaar en mediagevoeligheid. De directeur had tijd nodig om zich een goed beeld te vormen omtrent klagers gedrag en zijn contacten. Aan klager zijn schriftelijke mededelingen uitgereikt ten aanzien van de oplegging en verlening van de toezichtmaatregelen. Bovendien heeft de directeur - weliswaar marginale - maandrapportages overgelegd, waaruit onder meer blijkt dat hij maandelijks contact heeft gehad met het GRIP en dat klager maandelijks is besproken in het OO. Tevens is gebleken van afschaling en (uiteindelijk) opheffing van de toezichtmaatregelen. Gelet op het voorgaande is de beroepscommissie van oordeel dat in dit geval voldoende is gebleken dat de directeur een eigen belangenafweging heeft gemaakt en dat deze belangenafweging voldoende wordt ondersteund door een schriftelijke onderbouwing. Gelet op het voorgaande zal het beroep van de directeur gegrond worden verklaard. De uitspraak van de beklagcommissie zal worden vernietigd en het beklag zal alsnog ongegrond worden verklaard /1243/GA 1 november

19 Beroepscommissie: Pol, mr. U. van de Boone, mr. M. Kalmthout, prof.dr. A.M. van Groeneveld, mr. F.A. (secr.) Beklagcommissie: beklagcommissie bij de p.i. Vught Trefwoorden: Media Pbw art. 40 Beslissing van directeur om verzoek van klager om gesprek te hebben met vertegenwoordiger van de volkskrant over zijn deradicalisatie op voorhand af te wijzen in strijd met redelijkheid en billijkheid. Stukken van DJI waaruit blijkt dat mediacontact van klager zich niet verdraagt met belangen slachtoffers ontbreken. Stelling dat mediacontact zich niet verdraagt met orde en veiligheid in inrichting niet houdbaar, nu niet is gebleken dat klager, van wie reeds eerder een artikel is gepubliceerd, problemen heeft met medegedetineerden. Beroep directeur ongegrond. De directeur heeft verzocht om aanhouding van de behandeling van het beroep, zodat er een nieuw advies kan worden gevraagd aan het Openbaar Ministerie en de Nationale Coördinator Terrorismebestrijding. Nu de bestreden beslissing van de directeur dateert van 26 juli 2011 en de uitspraak van de beklagcommissie dateert van 10 april 2012, is de beroepscommissie van oordeel dat de directeur voldoende gelegenheid heeft gehad om opnieuw advies in te winnen. De beroepscommissie heeft de directeur in de gelegenheid gesteld om de standpunten binnen twee weken na de zitting nader toe te lichten. De beroepscommissie acht zich op basis van de stukken en de op 4 oktober 2012 ingekomen inlichtingen van de directeur voldoende ingelicht om op het beroep te beslissen. Het verzoek om aanhouding wordt derhalve afgewezen. Artikel 40 van de Pbw luidt: 1. De directeur kan toestemming geven voor het voeren van een gesprek tussen de gedetineerde en een vertegenwoordiger van de media, voor zover dit zich verdraagt met de volgende belangen: a. de handhaving van de orde of de veiligheid in de inrichting; b. de bescherming van de openbare orde en de goede zeden; c. de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen dan de gedetineerde; d. de voorkoming of opsporing van strafbare feiten. 2. De directeur kan met het oog op de bescherming van de in het eerste lid genoemde belangen aan de toegang van een vertegenwoordiger van de media tot de inrichting voorwaarden verbinden. De directeur is bevoegd een vertegenwoordiger van de media uit de inrichting te doen verwijderen, indien hij de hem opgelegde voorwaarden niet nakomt. 3. De directeur kan op het contact met een vertegenwoordiger van de media toezicht uitoefenen, indien dit noodzakelijk is met het oog op een belang als bedoeld in het eerste lid. Artikel 38, vierde lid, tweede en derde volzin, en vijfde lid, is van overeenkomstige toepassing. De procedure ten aanzien van contacten met de media is nader uitgewerkt in de Circulaire contacten tussen gedetineerden/directeuren en de media (d.d. 18 juni 1999, nr /99/ DJI) (verder: de Circulaire). Hierin staat voor zover in dit kader van belang vermeld: ( ) Een verzoek met betrekking tot contact tussen een vertegenwoordiger van de media en de gedetineerde of de directeur wordt schriftelijk bij u ingediend ongeacht wie de initiatiefnemer is. Het verzoek bevat een uiteenzetting van het onderwerp en het kader waarbinnen het onderwerp wordt geplaatst. Alvorens hierop te beslissen, wordt het verzoek door u altijd aan de persvoorlichter van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) ter beoordeling voorgelegd indien: 1. het onderwerp betrekking heeft op (verdenking van) het plegen van een delict door de gedetineerde of diens (lopende) strafprocedure; of ( ) 8. het 19

20 onderwerp een landelijke uitstraling heeft.. Uit het voorgaande komt naar voren dat de directeur een eigen bevoegdheid heeft om al dan niet toestemming te geven voor contact met de media. De directeur dient bij zijn beslissing een afweging te maken tussen enerzijds de belangen van de gedetineerde bij het voeren van een gesprek met de media en anderzijds de in artikel 40, eerste lid, van de Pbw genoemde belangen en een eventueel negatief advies van de persvoorlichter. In tegenstelling tot de beklagcommissie, is de beroepscommissie van oordeel dat de directeur na de uitspraak van de beklagcommissie van 27 juni 2011 een nieuwe afweging heeft gemaakt, door een nieuwe grond voor de beslissing tot afwijzing van klagers verzoek aan te voeren. Uit de schriftelijke toelichting van de directeur van 4 oktober 2012 blijkt dat de directeur klagers verzoek om twee redenen heeft afgewezen, namelijk: 1. het toestaan van mediacontact verdraagt zich niet met de belangen van de slachtoffers van het door klager gepleegde delict en 2. het toestaan van mediacontact verdraagt zich niet met het belang van handhaving van de orde en veiligheid in de inrichting. Ten aanzien van de eerste grond voor weigering overweegt de beroepscommissie het volgende. In onderdeel 15 onder d. van de toelichting bij de Pbw is onder meer het volgende bepaald: De verantwoordelijkheid van de directeur voor de ongestoorde tenuitvoerlegging van de vrijheidsbeneming strekt zich uitdrukkelijk ook uit tot de bescherming van slachtoffers en andere bij misdrijven betrokkenen, medegedetineerden en personeelsleden. Met name in gevallen waar het om inrichtingsoverstijgende belangen gaat, zoals het karakter van de vrijheidsbeneming en de functie die de vrijheidsbeneming overeenkomstig de heersende rechtsovertuiging in het geheel van de rechtshandhaving heeft welke onder meer in onderdeel b worden bedoeld ligt het voor de hand dat de directeur, voordat hij een beslissing neemt, zich verstaat met het hoofd van de DJI opdat een eenduidig beleid ter zake wordt gevoerd.. In deze situatie heeft de directeur volstaan met het inwinnen van het advies van de persvoorlichter van DJI. Een nadere, schriftelijke onderbouwing van de zijde van DJI ontbreekt. Nu ook de directeur zelf geen nadere feiten of omstandigheden heeft aangevoerd, schiet het argument dat mediacontact van klager zich niet verdraagt met de belangen van de slachtoffers tekort. Daarbij komt nog dat klager heeft aangevoerd dat hij het contact met de media juist wil gebruiken voor positieve doeleinden, namelijk om publiekelijk spijt te betuigen voor zijn daden, om aan te tonen dat hij afstand heeft gedaan van zijn radicale gedachtegoed en om jongeren te behoeden voor radicaal gedrag. Ten aanzien van de tweede grond overweegt de beroepscommissie het volgende. De stelling van de directeur dat mediacontact van klager zich niet verdraagt met de orde en veiligheid in de inrichting, omdat op klagers afdeling en aangrenzende afdelingen gedetineerden verblijven die het radicale gedachtegoed aanhangen, is niet houdbaar. Immers, uit de inlichtingen van de directeur is niet gebleken dat klager op de reguliere afdeling, waarop hij reeds enige tijd verblijft, problemen heeft met medegedetineerden, terwijl de beroepscommissie het voldoende aannemelijk acht dat de medegedetineerden ervan op de hoogte zijn zeker na de publicatie van een eerder artikel van klager in de Volkskrant dat klager afstand heeft gedaan van het radicale gedachtegoed. Gelet op het vorenstaande, in onderling verband en samenhang bezien, acht de beroepscommissie de beslissing van de directeur om klagers verzoek, om een gesprek te kunnen voeren met een vertegenwoordigster van de Volkskrant over zijn deradicalisatie, op voorhand af te wijzen in strijd met de redelijkheid en billijkheid. De regeling biedt de directeur juist de gelegenheid de uitoefening van de vrijheid van meningsuiting van een gedetineerde te reguleren. Het beroep zal derhalve ongegrond worden verklaard en de uitspraak van de beklagcommissie zal met aanvulling van de gronden 20

21 worden bevestigd /2163/GA 1 november 2012 Beroepscommissie: Pol, mr. U. van de Bol, mr. A.T. Schudel, prof.dr. W.J. Koster, mr. M.L. (secr.) Beklagcommissie: beklagcommissie bij de locatie Torentijd te Middelburg Trefwoorden: Disciplinaire straffen procedureel; tegemoetkoming financieel Pbw art. 3, 5, 50, 51 Tijdelijke aanwijzing als plaatsvervangend directeur strookt niet met de bedoeling van de wet. Verder dient het voor gedetineerden duidelijk te zijn dat de straf is opgelegd door de directeur. Nu de heer H. de schriftelijke mededeling heeft ondertekend in de hoedanigheid van hoofd veiligheid, is niet gebleken dat hij de straf heeft opgelegd in de hoedanigheid van plaatsvervanger van de directeur en is de beslissing onbevoegd genomen. Beroep van klager gegrond, tegemoetkoming 52,50. Vast staat dat door het Hoofd Veiligheid, de heer H. aan klager op 16 maart 2012 een disciplinaire straf is opgelegd. Bij besluit van 23 januari 2012 met kenmerk /12 is de heer H. aangewezen als plaatsvervanger van de directeur als bedoeld in artikel 3, derde lid, van de Pbw van 1 februari 2012 tot 31 januari Verder is in het besluit bepaald dat hij de cursus detentierecht inmiddels heeft afgerond of deze spoedig zal afronden. Wat betreft de bevoegdheden van de Minister en de directeur, voor zover hier van belang, overweegt de beroepscommissie als volgt. Het opperbeheer van de inrichtingen berust bij de Minister en het beheer van een inrichting of afdeling berust bij de directeur, aldus het bepaalde in het tweede en derde lid van art. 3 van de Pbw. Aan art. 3, vierde lid ontleent de Minister de bevoegdheid één of meer personen aan te wijzen als plaatsvervanger van de directeur. In de Pbw wordt verder geen onderscheid gemaakt tussen de directeur en de plaatsvervanger van de directeur: in de Pbw wordt volstaan met het begrip directeur. De bevoegdheden en verantwoordelijkheden die aan deze functionaris worden toegekend, komen derhalve toe aan ieder die als directeur is aangesteld. De directeur ontleent zijn bevoegdheden rechtstreeks aan de wet en kan ingevolge het bepaalde in het tweede lid van art. 5 van de Pbw bepaalde bevoegdheden mandateren aan ambtenaren en medewerkers van de inrichting; uitgesloten zijn daarbij evenwel de aan de directeur voorbehouden beslissingen opgesomd in het vierde lid van art. 5 van de Pbw, waartoe de onder h genoemde oplegging van een disciplinaire straf behoort. Een ministeriële aanwijzing tot benoeming van een plaatsvervangend directeur kan onder omstandigheden voldoende zijn om de bevoegdheden uit te oefenen die op grond van art. 5, vierde lid, van de Pbw aan de directeur zijn voorbehouden. De in aanmerking te nemen omstandigheden betreffen onder andere de omvang en wijze waarop de directietaken worden vervuld. Daarbij kan van belang zijn de vraag of alle directietaken worden uitgeoefend en of deze worden uitgeoefend in een afgebakend deel (afdeling of unit) van de inrichting. Een tijdelijke en beperkte aanwijzing strookt niet met de bedoeling van de wet. 21

22 In het thans voorliggende besluit wordt de heer H. voor een beperkte periode aangewezen als plaatsvervangend directeur. Zoals hiervoor is overwogen, strookt een tijdelijke aanwijzing niet met de bedoeling van de wet. Verder overweegt de beroepscommissie dat het voor gedetineerden duidelijk dient te zijn dat de straf is opgelegd door de directeur. Nu de schriftelijke mededeling tot strafoplegging is ondertekend door de heer H. als Hoofd Veiligheid, is niet gebleken dat de heer H. de straf heeft opgelegd in de hoedanigheid van plaatsvervanger van de directeur en is die beslissing onbevoegd genomen. Gelet op het voorgaande zal het beroep gegrond worden verklaard en zal de uitspraak van de beklagcommissie worden vernietigd. Het beklag zal alsnog gegrond worden verklaard. Aan klager zal een tegemoetkoming worden toegekend van 7,50 per dag die hij is opgesloten in een andere verblijfsruimte dan een strafcel /2290/GA, 12/2371 t/m 12/2382/GA 1 november 2012 Beroepscommissie: Pol, mr. U. van de Moerings, prof.dr.mr. L.M. Wijte, mr. Th.E.M. Bruin, mr. S.A.H. de (secr.) Beklagcommissie: alleensprekende beklagrechter bij de locatie Tafelbergweg te Amsterdam Trefwoorden: Ontvankelijkheid formeel; Bewegingsvrijheid verblijf in groep en gemeenschappelijke activiteiten Pbw art. 20, 61 lid 5 Beklag te laat ingediend voor zover het periode maart 2010 t/m april 2011 betreft. Klacht betreft insluiten gedurende de tijd bestemd voor het nuttigen van de maaltijd terwijl een regime van algehele gemeenschap geldt. Nu gebouwelijke situatie zich tegen gezamenlijk nuttigen van de maaltijd verzet, mogen gedetineerden in hun cel worden ingesloten. Beroep ongegrond. De datum van indienen van het klaagschrift ligt ruim buiten de termijn van artikel 61, vijfde lid, van de Pbw. Door klager zijn geen redenen aangevoerd waarom hij pas op 5 december 2011 een klaagschrift heeft ingediend over de periode maart 2010 tot en met april De beroepscommissie is van oordeel dat het klaagschrift is ingediend buiten de daarvoor geldende wettelijke termijn en dat er geen aanleiding is voor het oordeel dat klager redelijkerwijs niet in verzuim zou zijn geweest. Klager zal derhalve niet-ontvankelijk in zijn beklag worden verklaard voor zover dat betrekking heeft op de periode van maart 2010 tot en met april Uit het dagprogramma van de inrichting blijkt dat gedetineerden door de week van tot uur en in het weekeinde van tot uur worden ingesloten in hun cel voor de middagmaaltijd. Volgens de bestemmingsaanwijzing is de locatie Tafelberg aangewezen als inrichting met een regime van algehele gemeenschap. Uitgangspunt van artikel 20 van de Pbw is dat in een regime van algehele gemeenschap de gedetineerden in gezamenlijkheid verblijven. Het tweede lid van dat artikel vermeldt als specifieke uitzondering op dit uitgangspunt de mogelijkheid gedetineerden te verplichten zich tijdens de maaltijden in hun verblijfsruimte op te houden. De memorie van toelichting bij dit artikel verwijst naar inrichtingen waar een regime van algehele gemeenschap bestaat die zich in bouwkundig opzicht niet lenen voor het gezamenlijk gebruiken van de maaltijd. In beroep 22