HS CABIN CHECK-UP. De Coene Products Europalaan Gullegem. Fictief voorbeeld

Transcriptie

1 HS CABIN CHECK-UP De Coene Products Europalaan Gullegem Fictief voorbeeld

2 Waarom een HV Cabin Check-Up? Wat is een HV Cabin Check-Up? Een "HV Cabin Check-Up" is een inspectie van uw hoogspanningsinstallatie die, naast de verplichte jaarlijkse controle, ook betrekking heeft op andere betrouwbaarheidsaspecten van uw installatie. Deze inspectie wordt uitgevoerd door een van onze specialisten op het gebied van hoogspanningsinstallaties. Ze heeft tot doel gedetailleerd beeld van de bestaande hoogspanningsinstallatie te verschaffen eventuele risico's inzake veiligheid en betrouwbaarheid vast te stellen. kan aanbevelingen bevatten voor het aanbrengen van eventuele wijzigingen aan de installatie. HS-cabine / HS-installatie : OUDE POST Cabine nr. : Type: HS-schakel- en beveiligingspost HS/LS-transformatiepost Andere: Dienstspanning: 10000/400V Geïnstalleerd vermogen : 630kVA + 800kVA Aard diëlektricum : zie verslagen Uitvoering : traditioneel - open rasterwerk traditioneel - volle plaat deuren metaalomsloten typegetest Merk/type : / Bouwjaar : / niet gekend Installatie uitgevoerd volgens voorschrift : AREI ARAB Aangesloten op HS-net met globale aarding : ja* nee DNB : GASELWEST Gebouw : afzonderlijk gebouw lokaal in hoofdgebouw Exclusieve ruimte van de elektrische dienst : ja nee Bijzondere brandveiligheidsvoorschriften : _ nvt

3 De cabine dient toegankelijk te zijn voor ieder persoon die ze moet betreden. De toegang dient vrij te zijn en beveiligd, zodat de cabine vlot kan worden betreden en er tevens zonder problemen een noodaggregaat kan worden geplaatst en aangesloten.

4 Uitwendige invloedsfactoren : Zelf informatie verstrekken over Temperatuur AA 4 Voor elke rubriek de plaats aanduiden!! Aanwezigheid water AD 1 Zie bijlage voor meer duiding Vreemde vaste lichamen AE 1 Corrosieve of vervuilende stoffen AF 1 Mechanische belastingen AG 1 Trillingen AH 1 Flore AK 1 Fauna AL 1 Bekwaamheden van personen BA 4/5 Toestand van menselijk lichaam BB 1 Contact met aardpotentiaal BC 2 Mogelijkheid tot ontruiming BD1 Behandelde of opgeslagen goederen BE 2 Bouwmaterialen CA 1 Structuur van gebouw CB 1 Aanwezigheid bliksemafleiders mededelen alsook geldig meetrapport voorleggen Beschermingskring HS : homopolaire beveiliging naar onderliggend station Beveiliging vermogenschakelaar indirect via VIP300 in combinatie met lastscheidingsschakelaar

5 VIP 300, beveiligingsrelais met eigen voedingsbron b VIP 300 beveiligt tegen tweefasenfouten en aardingsfouten. Dankzij de keuze van de uitschakelcurven en de veelheid van instellingen kan hij worden gebruikt met een hele reeks verschillende discriminatieplannen. b VIP 300 is een relais met eigen voedingsbron die wordt gevoed door stroomsensors. Hij vereist geen hulpvoeding. Hij activeert een uitschakelmechanisme. Fasebeveiliging b Fasebeveiliging heeft twee onafhankelijk regelbare instelpunten: v men heeft de keuze tussen een IDMT of een bepaald laag instelpunt. De IDMTcurvenvoldoen aan de bepalingen van de IEC-standaard Ze zijn van het inverse, zeer inverse en uiterst inverse type, het hoge instelpunt is een instelpunt met constante tijd. Aardbeveiliging De aardingsfoutbeveiliging werkt door het meten van de reststroom op basis van de som van de secondaire stromen van de sensors. Net als bij de fasebeveiliging heeft de aardbeveiliging twee onafhankelijk regelbare instelpunten. Hardwarebeschrijving Het relais VIP300 is gemonteerd in een behuizing van spuitgiet-polycarbonaat ter bescherming tegen waterinsijpeling en stof. De voorzijde wordt beschermd door een transparante kap voorzien van een pakking. Deze kap kan verzegeld worden om ongeoorloofde toegang tot de instellingen te voorkomen. De instellingen worden uitgevoerd met behulp van draaischakelaars. De fasestroom en de aardingsinstelstroom worden in ampère ingesteld. Dit betekent dat de schaal aan de voorzijde moet afgestemd zijn op de gebruikte sensor. Hiertoe moet bij demontage een schaalplaatje op het relais aangebracht worden. De aansluiting gebeurt via de achterzijde met behulp van fast-on clips. Indicatie Twee indicatoren tonen de oorsprong van de uitschakeling (fase of aarde). Ze blijven in dezelfde stand staan nadat de relaisvoeding werd onderbroken. Twee LED-indicatoren (fase en aarde) geven aan dat het lage instelpunt werd overschreden en dat zijn vertragingstijd loopt.

6 Toegangsdeuren De cabine is uitgerust met een droge transfo met temperatuursbeveiliging en er is niet meer dan 50l olie aanwezig in de cabine waardoor er geen bijkomende eisen zijn inzake brandweerstand van de wanden en deuren zijn. De deur van de cabine moet om veiligheidsredenen van binnen kunnen worden geopend. Er dient een kogelslot en/of een paniekopener te worden geïnstalleerd. De schuifgrendel aan de buitenkant is te verwijderen. Gemetst lokaal

7 Ventilatie De verluchting van de cabine is met een ventilator. Door deze geforceerde ventilatie komt er via spleten aan de deur veel stof binnen in de cabine. Stof kan, als er vocht in het lokaal is, leiden tot vonkontlading. In dat geval bestaat er ontploffingsgevaar. Het cabinelokaal is vrij stoffig en wordt het best eens grondig gereinigd. Om dit stof in de toekomst te vermijden kan misschien de luchttoevoer aangepast worden en kunnen de spleten gedicht worden. Diversen De cabine heeft geen luik om noodkabels door te leiden in geval van problemen in uw installatie. -8-

8 Uitrusting Gewone verlichting en Noodverlichting : uittesten op goede werking

9 Toebehoren De isolerende handschoenen worden het best opgeborgen in een kastje met een busje talkpoeder. Er is geen helm met gelaatsscherm en (brandwerende) schakelvest aanwezig in de HS cabine, deze dienen te worden voorzien.

10 Brandbeveiliging

11 Apparatuur HS-cellen De scheidingswanden van de cellen bevatten mogelijks asbest. Er dient een asbestinventaris te worden opgemaakt, deze moet in de cabine aanwezig zijn.(zie KB Asbest). De HS-cellen zijn afgesloten met rasterwerk die niet voldoet aan de IP2X-B waarde en ze hebben geen plexiglas aan de binnenkant. Wij raden aan om plexiglasplaten aan te brengen aan de binnenkant van de cellen tot 20 cm boven de rails, bij de transformatorcel dient er op gelet te worden dat er nog voldoende ventilatie (koeling) is van de transformator (specifiek voor droge transformatoren). De in/uitgangsschakelaars zijn verouderd en moeten als gevaarlijk worden beschouwd. Ze staan niet goed opgesteld en kunnen niet bediend worden met gesloten celdeur. De verbindingen tussen de cellen bestaan uit rondkoperen leidingen. Deze leidingen zijn niet bestand tegen de kortsluitstroom van het verdeelnet. De isolatoren zijn van het porselijnen type. Deze kunnen barstjes hebben die bij vocht voor doorslag kunnen zorgen.

12 Meter Het verbruik wordt gemeten door middel van de methode met 2 wattmeters. Bij wijziging van de apparatuur zal/kan de distributienetbeheerder eisen dat de meetcel wordt aangepast naar een meet-methode met 3 wattmeters. -

13 HS-beveiliging Nodig : verslagen uitschakeltesten van de vermogenschakelaars. Deze testen dienen om de twee jaar, door een erkend organisme, te worden uitgevoerd.

14 Transformator 1 in kopcabine De transfo (onder spanning staande delen) is onvoldoende afgeschermd. Wij raden aan om een plexi aan te brengen tot 20 cm boven de onder spanning staande delen.

15 Transformator 2 in secundaire cabine De transformator is afgeschermd met een raster die geen IP2X-B (openingen max 12mm). Wij raden aan om plexi s te plaatsen zodat de onder spanning staande delen voldoende afgeschermd zijn. Het laatste rapport van de transfocel moet steeds aanwezig zijn. Uw HS-installatie dient jaarlijks gekeurd te worden door een erkend controle-organisme.

16 Transformator 3 in secundaire cabine Check op aanwezigheid keuringsverslag.uw HS-installatie dient jaarlijks gekeurd te worden door een erkend controle-organisme.

17 Condensatorbatterijen De gemiddelde cos Phi is 0,940 en is goed. De batterij bij transfo 2 is misschien toch eens na te zien en op te volgen. De condensatoren boven het LS-bord zijn waarschijnlijk niet meer in gebruik en zijn in dat geval weg te nemen. HV Cabin Check-Up: Referentie: -18-

18 Eendraadschema kopcabine CIIJ T "'6"12KV 400A

19 Keuringsverslag

20 GOED UITEGEWERKT VOORBEELD

21 Checklist - Aanduiding onder spanning aanwezig op alle cellen. Bvb : - Schakelvest en helm met gelaatscherm aanwezi: controleer houdbaarheidsdatum - Op de handschoenen geen datum : vervangen - Mogelijks gebonden asbestcement platen tussen de cellen? : opmaak asbestinventaris en actualisatie - Onvoldoende afscherming middenspanningscellen,? - Beveiliging tegen toegang met kleine voorwerpen - Attest globale aarding aanwezig - Positieschema van de aardelektroden ter beschikking gesteld? - De kopcabine en het transfolokaal : reinigingsfrequentie door BA5 vastgelegd en beschreven. ( of uitbesteden aan derden ) Om veiligheidsredenen dient een dergelijke reiniging steeds spanningsloos te gebeuren, dit is tevens de enige manier om uw cabine grondig te reinigen. - nazien wanneer de laatste uitschakeltesten zijn gebeurd. - keuring secundaire cabines niet vergeten doch gebruik maken van een jaaractieplan - plan en schema van de volledige site uitgewerkt inclusief wijzigingen / aanpassingen / uitbreidingen ( overleg met DNB ) en aanwezig op de juiste plaatsen - opvolgen condensatorbatterijen : periodiek laten uitmeten op goede werking (aanwezigheid van harmonischen door frequentiesturingen?) - blusinstallatie aanwezig en getest? - Kabelluik voor aansluiten noodgroep : een functionele opening van minimum 250 mm x 250 mm (of diam 250 mm) gemaakt worden. Deze opening wordt van binnen uit met een afneembare plaat afgesloten. - Geen logboek kwartaal controle : een HS-cabine dient eens per kwartaal nagezien te worden. Dit bezoek moet geregistreerd worden in een logboek. Eventuele mankementen of onvolmaaktheden zijn uiteraard te melden aan de directie en te herstellen of op te lossen.

22 PREMIES :nieuw Premies 2014 via de netbeheerder Eandis/Infrax: steun na audit voor niet-woongebouwen Voor eindfacturen vanaf 2014 bedraagt de premie 0,035 euro per bespaarde kwh primaire energie met een maximum van euro per project en per jaar. De terugverdientermijn van de investering moet steeds langer zijn dan 2 jaar. Ingeval van nieuwe installaties of uitbreidingen worden alleen de meerkosten en de meerbesparing ten opzichte van de standaardinvestering in rekening gebracht. Investeringssteun 2014 via Elia voor niet-woongebouwen Maximaal euro per jaar per eindafnemer en per site. De terugverdientermijn van de investering moet steeds langer zijn dan 2 jaar. Ingeval van nieuwe installaties of uitbreidingen worden alleen de meerkosten en de meerbesparing ten opzichte van de standaardinvestering in rekening gebracht. giepremies%202014%20niet-woongebouwen.pdf

23 Attest globale aarding Infrax : voorbeeld Hierbij verklaren wij met betrekking tot de cabine Decoene te Gullegem met cabinenummer E60059, dat: Deze cabine opgenomen is in een globaal aardingsnet overeenkomstig artikel 98 van het AREI, vermits minstens 20 lokale hoogspanningsaardingsinstallaties met elkaar gekoppeld zijn. De middenspanningskring waarop deze cabine is aangesloten, beveiligd wordt door een overstroombeveiliging die de duur van de fouten beperkt tot 5 seconden. Torhout, 18 november 2013 Ing K. Behaeghel Afdelingshoofd KCE proj. West

24 EXTRA DUIDING BEGRIPPEN Soorten elektrocutie: In de praktijk kan elektrocutie op 2 verschillende wijzen gebeuren: Elektrocutie door rechtstreekse aanraking; Elektrocutie door onrechtstreekse aanraking; Elektrocutie door rechtstreekse aanraking: In dit geval wordt een onder spanning staand deel rechtstreeks aangeraakt. Bescherming tegen elektrocutie bij rechtstreekse aanraking wordt verondersteld gegarandeerd te zijn wanneer de spanning naargelang de toestand van het menselijk lichaam niet hoger is dan de waarden vermeld in de volgende tabel. Absolute conventionele grensspanning U L in Volt bij RECHTSTREEKSE AANRAKING. Code Toestand menselijk Wisselspanning Gelijkspanning met Gelijkspanning lichaam rimpel zonder rimpel BB1 Volledig droge huid of 25V 36V 60V vochtig door transpiratie BB2 Natte huid 12V 18V 30V BB3 Ondergedompelde 6V 12V 20V huid Hoe wordt de bescherming tegen de gevolgen van elektrocutie door rechtstreekse aanraking in de praktijk verwezenlijkt? De bescherming wordt verwezenlijkt door de constructie van het elektrisch materieel. We kunnen ons beschermen tegen de gevolgen van elektrocutie door rechtstreekse aanraking door: omhulsels : rondom de onder spanning staande delen worden omhulsels aangebracht zodat rechtstreeks contact met de onder spanning staande delen niet mogelijk is; isolatie : rondom een stroomvoerende geleider wordt een isolerende laag aangebracht; verwijdering: naakte onder spanning staande delen worden zodanig geplaatst dat ze zonder extra hulpmiddelen niet kunnen aangeraakt worden (luchtleidingennet). hindernissen: het plaatsen van een isolatieplaat voor een laagspanningsbord

25 * Noch het gebruik van verliesstroomschakelaars noch het gebruik van aardingsinstallaties biedt bescherming tegen de gevolgen van rechtstreekse aanraking. Indien er in deze situatie al een verliesstroom naar de aarde zou vloeien, dan vloeit deze door het menselijk lichaam, met alle gevolgen van dien. Het is pas in dit geval dat de verliesstroomschakelaar zal uitschakelen. * Rechtstreekse aanraking van onder spanning delen dient volgens het AREI ten allen tijde vermeden te worden (verdeelkasten waar dit risico bestaat dienen ontoegankelijk te zijn voor onbevoegd personeel. * Wat betekent dit voor de persoon belast met het laden van de batterij van een vrachtwagen. De batterij (24 V) dient opgeladen te worden. De vrachtwagen staat buiten en het regent. De persoon die de klemmen aanschakelt heeft in de regen gestaan en bevindt zich in de situatie BB2. Elektrocutie door onrechtstreekse aanraking: Bescherming tegen de gevolgen van elektrocutie door onrechtstreekse aanraking wordt verondersteld verzekerd te zijn wanneer de spanning naargelang de toestand van het menselijk lichaam niet hoger is dan de absolute conventionele spanning U L. Absolute conventionele grensspanning U L in Volt bij ONRECHTSTREEKSE AANRAKING. Code Toestand menselijk Wisselspanning Gelijkspanning met Gelijkspanning lichaam rimpel zonder rimpel BB1 Volledig droge huid of 50V 75V 120V vochtig door transpiratie BB2 Natte huid 25V 36V 60V BB3 Ondergedompelde 12V 18V 30V huid Voorbeeld: Hoe wordt de bescherming tegen de gevolgen van elektrocutie door onrechtstreekse aanraking in de praktijk verwezenlijkt? Aardelektroden, beschermingsgeleiders, aardgeleiders, equipotentiale verbindingen verliesstroomschakelaars zijn naast een periodieke controle en onderhoud van de elektrische arbeidsmiddelen de belangrijke elementen in de bescherming tegen de gevolgen

26 van elektrocutie door onrechtstreekse aanraking. De verliesstroomschakelaar in een huishoudelijke installatie biedt een 5-voudige bescherming : bescherming tegen de gevolgen van elektrocutie door onrechtstreekse aanraking; bescherming tegen ontstaan van brand a.g.v. vloeien van verliesstromen; bescherming tegen de gevolgen van energieverlies; bescherming tegen aantasting door elektrolyse van de aardingsinstallatie; een verliesstroomschakelaar met hoge gevoeligheid kan onder bepaalde omstandigheden bescherming bieden tegen de gevolgen van elektrocutie door rechtstreekse aanraking; De gevoeligheid van een verliesstroomschakelaar wordt uitgedrukt in milliampère (ma). Verliesstroomschakelaars mogen NOOIT overbrugd worden. Werking: Veronderstel dat er zich in een toestel met een geleidende behuizing een isolatiefout met weerstand Rf naar de massa voordoet. Via de behuizing en de beschermgeleider vloeit een stroom naar de aarde. De waarde van de stroom zal afhankelijk zijn van de weerstanden Rf, Ra en Rb. Bekijken we dit in een rekenvoorbeeld: R f = 10 ohm R A = 10 ohm R B = 5 ohm Netspanning 230V De totale weerstand bedraagt 25 ohm. De totale stroom in de kring is I = U/R = 230 / 25 = 9,2 A De smeltveiligheden of de installatieautomaten zullen niet doorsmelten / uitschakelen Æ Er wordt continu elektriciteit verbruikt Æ de kilowattuurteller registreert dit verbruik Æ het moet betaald worden. Hoe groot is de spanning die tussen de behuizing en de grond staat?

27 U = I x Rf = 9,2 x 10 = 92V. Volgens de curve (relatieve conventionele spanning) is dit een gevaarlijke spanning die binnen de 0,4 seconden dient uitgeschakeld worden. Zonder verliesstroomschakelaar is er gevaar op elektrocutie met de dood tot gevolg. Een verliesstroomschakelaar zorgt ervoor dat de gevaarlijke spanning binnen een fractie van een seconde uitgeschakeld wordt. Kan er brand ontstaan a.g.v. deze isolatiefout? In het toestel wordt plaatselijk een vermogen van 846 W omgezet in warmte. Een verliesstroomschakelaar zal ervoor zorgen dat de defecte kring onmiddellijk uitgeschakeld wordt van zodra een voldoende grote verliesstroom ( cfr. gevoeligheid verliesstroomschakelaar) door de beschermgeleider vloeit. Veronderstellen we dat er geen beschermgeleider aanwezig is, dan zal van zodra een persoon het toestel aanraakt een stroom door zijn lichaam vloeien met alle mogelijke gevolgen van dien. De waarde van de stroom is afhankelijk van de lichaamstoestand (BB1; BB2; BB3). * Elke verliesstroomschakelaar is voorzien van een testknop. Fabrikanten schrijven in de gebruiksaanwijzing voor om het toestel periodiek op zijn goede werking te testen. Registreer in het logboek de datum dat de test uitgevoerd werd. Gebruiksklassen van elektrische toestellen: Afhankelijk van de bescherming dat een toestel biedt tegen de gevolgen van elektrocutie door onrechtstreekse aanraking, worden toestellen ingedeeld in de volgende gebruiksklassen: Klasse 0 Klasse 1 Klasse 2 Klasse III: zijn toestellen die werken op zeer lage veiligheidsspanning die via een geschikte veiligheidstransfo geleverd wordt. Geen bijkomende bescherming, enkel de basisisolatie is aanwezig. Klasse 1 toestellen hebben basisisolatie + een geel groene beschermgeleider. Ze zijn voorzien van een contactstop (stekker) met penaarding. Zijn voorzien van dubbele isolatie, er zal nooit een geel groene beschermgeleider aanwezig zijn bij dit soort toestel. De contactstekkers zijn ofwel van het platte type ofwel van het ronde type met een uitsparing voor de aardingspen. Deze stekkers mogen gebruikt worden in een wandcontactdoos zonder aarding. Op de kenplaat of op het toestel is eveneens een dubbel vierkant aangebracht.

28 Bekwaamheid van personen (BA4 / BA5) (AREI art. 47): * Wie mag werken (vb. vervangen van lampen) uitvoeren aan een elektrische installatie? * Wie mag schakelen in een verdeelbord (vb. uitschakelen en inschakelen)? Om te voorkomen dat men rechtstreeks met onder spanning staande delen in aanraking komt en als gevolg hiervan geëlektrocuteerd wordt, zal men gepaste beschermingsmaatregelen treffen voor gewone ruimten (burelen, huiskamer, ) en voor de lokalen van de elektrische dienst (een verdeelcabine). De te treffen beschermingsmaatregelen zijn afhankelijk van de bekwaamheid (wat weten / kennen de personen van elektriciteit) van de personen die zich in deze lokalen kunnen bevinden. De bekwaamheid wordt aangeduid door een code bestaande uit 2 letters ( BA) gevolgd door een cijfer gaande van 1 Æ 5. BA1; BA2; BA3 kennen de risico s i.v.m. elektriciteit niet of onvoldoende. BA4 : kent de risico s. BA5 : kent de risico s en hij weet hoe hij ze dient te vermijden Met BA 1 bedoelt men de gewone gebruikers van een elektrische installatie en toestellen. De toestellen en de installatie in ons huis, in het bureel, moeten zodanig gemaakt zijn dat er bij normaal gebruik geen gevaar is of kan zijn voor de gebruiker. Daarom zijn schakelaars, wandcontactdozen STEEDS voorzien van afdekplaatjes waardoor de onder spanning staande delen ongewild niet rechtstreeks kunnen aangeraakt worden. Wanneer bij het behangen, schilderen de afdekplaatjes verwijderd worden, dan dient voor de uitvoering van deze taken de stroombaan spanningsloos gesteld worden. Dit kan gebeuren door het uitschakelen of wegnemen van de zekeringen. BA 2 staat voor kinderen. Toestellen en de installaties in lokalen bestemd voor kinderen moeten aan strengere eisen voldoen. Kinderen weten niet steeds wat mag en niet mag. Ze zouden met puntige voorwerpen in de wandcontactdozen kunnen peuteren waardoor ze geëlektrocuteerd zouden kunnen worden.

29 Daarom zijn wandcontactdozen voorzien van kinderveiligheden (ook bij ons thuis). BA 3 staat voor gehandicapten. In lokalen die bestemd voor personen die niet over al hun geestelijke en / of fysische vermogens beschikken, zijn soms specifieke eisen van toepassing. BA 4 staat voor gewaarschuwde. Dit zijn personen die voldoende ingelicht zijn of bewaakt worden door bevoegde personen om de gevaren te wijten aan elektriciteit te vermijden. In lokalen (bv. schakelcabines) die enkel toegankelijk zijn om betreden te worden door gewaarschuwde / bevoegde personen gelden hierdoor minder strenge regels i.v.m. bescherming tegen de gevolgen van onrechtstreekse aanraking toegepast. Denk hierbij aan het traliewerk van een hoogspanningscellen. Hier kan men de spanning aanraken, een gewaarschuwd iemand weet echter dat dit niet mag. Enkel personen met een BA 4 / BA 5 codificatie mogen de lokalen van de elektrische dienst (schakelcabines) binnengaan. Het is de werkgever die een persoon bevoegd verklaart. Hij doet dit aan de hand van gevolgde opleiding, kennis en vaardigheden. BA 5 staat voor bevoegde personen. Dit zijn personen die voldoende technische kennis en/of ervaring bezitten om de gevaren te wijten aan elektriciteit te vermijden. Iemand met een opleiding elektriciteit (zelfs een ingenieur) kan slechts als BA5 worden beschouwd indien de zekerheid bestaat dat hij buiten de kennis inzake opvatting en realisatie van de installatie ook voldoende kennis of ervaring heeft om de gevaren te wijten aan elektriciteit, te vermijden. Vermits dit laatste aspect niet steeds systematisch behandeld wordt tijdens de schoolse opleiding is het volgen van een veiligheidsopleiding voor deze personen aangewezen. Samenvatting: Voor normale lokalen beschouw je iedereen als BA1. Voor de uitvoering van werken aan een elektrische installatie en voor het betreden van lokalen van de elektrische dienst (alle onderhoudstechniekers zijn in dit geval) moet iedereen minstens BA4 zijn. Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden BA1 Gewone Niet hieronder geclassificeerde personen. Lokalen voor huishoudelijk of analoog gebruik, lokalen gewoonlijk toegankelijk voor BA2 Kinderen Kinderen die zich bevinden in de voor hen bestemde lokalen. BA3 Anders validen Personen die niet over al hun mentale en fysische vermogens beschikken. BA4 Gewaarschuwden Personen die voldoende ingelicht zijn om de gevaren te wijten aan elektriciteit te vermijden. publiek. Kinderbewaarplaatsen, kinderkribben, Rusthuizen voor anders validen, ouderlingen, Uitbatings- of onderhoudspersoneel van elektrische installaties.

30 BA5 Vakbekwamen Personen die via kennis verkregen door opleiding of ervaring, de gevaren verbonden aan de uit te voeren werkzaamheden zelf kunnen inschatten en maatregelen kunnen bepalen om de daaruit voortvloeiende specifieke risico s te elimineren of tot een minimum te herleiden. Ingenieurs en technici belast met de uitbating van elektrische installaties. * Mag de onderhoudswerkman lampen vervangen? * Mag de leerkracht elektriciteit schakelen in verdeelkasten? * Mogen bij het uitvoeren van schilderwerken / behangwerken de afdekplaten van de schakelaars, wandcontactdozen verwijderd worden? Werken aan elektrische installaties (AREI art. 266): Algemeen: In het kader van de preventiehiërarchie (risico s vermijden) zal men steeds trachten om te werken aan een spanningsloze installatie. Werkzaamheden worden beschouwd als werken buiten spanning als gelijktijdig aan de volgende voorwaarden voldaan is: alle actieve delen (geleiders) waaraan gewerkt wordt moeten spanningsloos zijn; geen enkel actief niet geïsoleerd deel binnen het genaakbaarheidsvolume (art 28) mag onder spanning staan; Elk ander werk wordt beschouwd als werken onder spanning. Werkzaamheden buiten spanning: Het buiten spanning stellen voorafgaand aan elke werkzaamheid moet gebeuren volgens de principes van DE VITALE VIJF. 1) Het vrijschakelen: Buiten spanningstellen door één of meerdere scheidingsmiddelen van: het gedeelte waaraan gewerkt wordt; de niet geïsoleerde delen binnen het genaakbaarheidsvolume; 2) Het vergrendelen: Voorkomen van iedere ongewenste herinschakeling van de spanning door:

31 het vergrendelen dmv. een slot; aanbrengen van waarschuwingsborden; terugvoeding vermijden; 3) Meten: Het spanningsloos zijn van de installatie wordt gecontroleerd met aangepaste middelen: vooraleer te meten het meettoestel op zijn goede werking controleren aanwezigheid of afwezigheid van de spanning controleren 4) Aarden en kortsluiten: Zo dicht mogelijk tegen de plek waar gewerkt wordt; bij hoogspanning aan beide zijden van de actieve delen die buiten spanning gesteld worden; wordt steeds uitgevoerd door een bevoegd of gewaarschuwde persoon 5) Afbakenen: Rond de werkzone wordt een afbakening geplaatst indien: de grenzen van de werkzone niet duidelijk zijn aanleiding kunnen geven tot het ontstaan van verwarring De afbakening kan gebeuren door een ketting of een lint uit een isolerend materiaal met een opvallende kleur te gebruiken.

32 Werken onder spanning: Werken onder spanning kan worden toegelaten indien de kenmerken van de elektrische installatie dit toelaten en wanneer veiligheids- of dienstnoodwendigheden het vereisen, op voorwaarde dat de nodige beschermingsmaatregelen getroffen worden om elke gevaarlijke fysiologische inwerking op personen te vermijden. Deze gevaren zijn: het opwekken van een boog (a.g.v. het ontstaan van een kortsluiting); het eventueel vloeien van een elektrische stroom doorheen het menselijk lichaam; Werken onder spanning mogen slechts onder bepaalde voorwaarden vervuld worden: de personen die de werken uitvoeren zijn gewaarschuwde (BA4) of bevoegde (BA5) personen; ze beschikken over en gebruiken aangepaste werktuigen en materieel; ze beschikken over de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen; ze kennen en passen de regels van goed vakmanschap toe; Enkele voorbeelden van persoonlijke beschermingsmiddelen zijn: Werkpak: bij het werken aan onder spanning staande installaties of in de nabijheid van onder spanning staande installaties wordt steeds een volledig gesloten werkpak uit een brandveilig materiaal (vb. nomex) gedragen; Gelaatsscherm: bij het werken onder spanning of in de nabijheid van onder spanning staande delen wordt steeds een helm met een gelaatsscherm uit polycarbonaat gedragen. Het scherm is tijdens de uitvoering van de werken neergeklapt. Isolatiehandschoenen: Bij werken onder spanning of in de nabijheid van onder spanning staande delen worden steeds isolerende handschoenen gedragen.

33 Systemen van aardverbindingen (soorten netten): Belang: De keuze van de te gebruiken beveiliging tegen de gevolgen van elektrocutie door onrechtstreekse aanraking is afhankelijk van het soort aardverbinding. Het soort aardverbinding staat meestal vermeld op het laagspanningskeuringsverslag. Er bestaan 3 soorten van aardverbindingen. Deze worden aangeduid door een code van tenminste 2 letters en eventueel uit drie of vier letters. Wat? Voordelen Nadelen TT-net TN-net IT-net Voedingsnet en massa s van de verbruikers zijn geaard. Kleine foutstroom Eenvoudige uitvoering. Geen bevoegd personeel nodig. Naast overstroombeveiliging eveneens verliesstroomschakelaar nodig. Periodieke controle verliesstroomschakelaar noodzakelijk. Voedingstransformator geaard. Massa s verbruikers via de nulgeleider in eenzelfde punt geaard. Beveiliging tegen overstroom volstaat. TN-C en TN-S mogelijk. TN-C heeft 1 geleider minder (=bijkomend voordeel). Groter brandgevaar. Voorstudie noodzakelijk. Bevoegd onderhoudspersoneel noodzakelijk. Uitschakeling bij eerste fout. Voedingstransformator geïsoleerd. Massa s verbruikers via PEgeleider geaard. Verzekert best continuïteit. Zeer geringe foutstroom bij eerste fout (geen gevaar, geen uitschakeling). Permanente isolatiecontrole noodzakelijk. Bevoegd personeel vereist.

34 Cabin Check-Up: Referentie: