special werken in de Koester je talent en blijf gepassioneerd Het aannemen van fiscalisten is nu te veel een gok

Transcriptie

1 werken in de special Koester je talent en blijf gepassioneerd Jannie Alting Siberg-Kuipers (HR-directeur KPMG Meijburg & Co) Chris Dijkstra, partner & fiscalist bij Visser & Visser Accountants- Belastingadviseurs Het aannemen van fiscalisten is nu te veel een gok Allard Lubbers en Koos Boer (hoogleraren Belastingrecht Universiteit Leiden en eigenaren Lubbers & Boer BV) Arnaud Booij, fiscaal advocaat bij Spigt Litigators

2 inhoud 3 Tweede onderzoek Werken in de fiscaliteit 4 Interview met Allard Lubbers en Koos Boer We lichten de schedel van de fiscalist 7 Onderzoeksuitkomsten Werken in de fiscaliteit Interview met Jannie Alting Siberg Blijf altijd jezelf 18 Column Hans van der Spek Weinig zorgen over de baan, des te meer over het salaris Verantwoording: In september en oktober voerde Berenschot samen met SDU Fiscaal voor de tweede maal een onafhankelijk arbeidsmarktonderzoek onder fiscalisten uit. De onderzoeksresultaten geven een beeld van actuele ontwikkelingen in arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden, en bieden fiscalisten een referentiekader. Daarnaast wordt inzichtelijk hoe fiscalisten zich op hun arbeidsmarkt oriënteren. Er namen 350 fiscalisten deel, afkomstig uit verschillende sectoren. Respondenten konden op vrijwillig basis online deelnemen aan het onderzoek. Tweede onderzoek Werken in de fiscaliteit Vorig jaar sloegen Berenschot en Sdu Uitgevers (onder meer NDFR, NTFR en Belastingzaken) de handen ineen voor het allereerste onderzoek Werken in de Fiscaliteit. De resultaten van dit nationale en onafhankelijke onderzoek werden op een aantrekkelijke manier in een special gebracht. Dit themamagazine is in de markt bijzonder goed ontvangen. Gesterkt door het succes is het onderzoek dit jaar herhaald. Deelnemers zijn in Nederland werkzame fiscalisten die op persoonlijke titel deelnamen. Het onderzoek vond online plaats in september en oktober Deze special geeft u een beeld van vele, uiteenlopende aspecten van het werk in de fiscaliteit. Van de primaire en secundaire beloning tot de zorgen van fiscalisten. Van employability tot het gebruik van social media en de positie op de arbeidsmarkt. Een nadere inkleuring van de onderzoeksuitkomsten vindt plaats door interviews met in de praktijk werkzame fiscalisten. In dit magazine leest u verder een interview met de hoogleraren belastingrecht Koos Boer en Allard Lubbers over assessment van fiscalisten. Ook interviewden wij HR-directeur Jannie Alting Siberg-Kuipers van KPMG Meijburg & Co. De resultaten geven een beeld van de stand van zaken en ontwikkelingen in werkend fiscaal Nederland. De uitkomsten bieden professionals een referentiekader en kunnen salarisonderhandelingen ondersteunen. Wij hopen dat ook ú uw voordeel met dit onderzoek kunt doen. Berenschot en Sdu Uitgevers danken een ieder die aan het onderzoek deelnam. Hans van der Spek (Berenschot) en Philip van Borselen (Sdu Uitgevers) werken in de

3 interview Het is nu een gok of je een goede fiscalist aan de haakt hebt. De selectie en beoordeling van het human capital moet beter omdat de klant steeds meer toegevoegde waarde van zijn adviseur verwacht. Allard Lubbers En Koos Boer (hoogleraren Belastingrecht universiteit leiden en eigenaren Lubbers & Boer bv) We lichten de schedel van de fiscalist Sinds jaar en dag gebeurt het aannemen van fiscalisten op basis van een paar korte gesprekken, cijferlijsten die - als je geluk hebt - niet ouder zijn dan vijf jaar en vaak afkomstig zijn van universiteiten die je zelf niet goed kent. Hoorbare verbazing spreekt uit de woorden van Allard Lubbers, hoogleraar belastingrecht aan de Universiteit Leiden. Die verbazing ligt aan de basis van een bureau voor assessments voor fiscalisten dat hij kort geleden startte met collega-hoogleraar Koos Boer. Het aannemen van fiscalisten is te veel een gok, vinden zij. In een paar gesprekken kun je wel vaststellen of de kandidaat overtuigend overkomt en al dan niet gemakkelijk praat, maar meestal is het nauwelijks mogelijk te bepalen of hij of zij over de juiste vaktechnische kennis, vaardigheden en eigenschappen beschikt om goed te kunnen functioneren. Ook bij vaktechnische gesprekken voor promotie kunnen vraagtekens worden geplaatst. Daarbij wordt je doorgezaagd over een onderwerp dat meestal de hobby is van één van de beoordelaars, terwijl degene die wordt beoordeeld veel meer in huis heeft en dus niet in de volle breedte tot z n recht komt, aldus Boer. In de belastingadvieswereld is bijna al het kapitaal human capital, en dat is ook nog eens heel kostbaar kapitaal. Als baas mag je dan een aardige indruk hebben van de inzet van een medewerker, maar een objectief beeld van de kwaliteit van het werk is er onvoldoende. Om dat beeld van de vaktechnische kant van de fiscalist te krijgen, ontwikkelden de beide ondernemende hoogleraren een model waarin zeven competenties centraal staan: vaktechnische kennis, vaktechnische vaardigheden, kritisch vermogen, accuratesse, flexibiliteit, efficiency en ethische houding. Het zijn als het ware de ankers van het vak van fiscalist. Niet meer van deze tijd De competenties van Lubbers en Boer zijn concreet gemaakt aan de hand van gedragsindicatoren. Accuratesse blijkt bijvoorbeeld uit een correct gebruik van de Nederlandse taal en van vaktechnische termen. Het kunnen doorgronden van nieuwe regelgeving is een indicator van kritisch vermogen. Een ethische houding blijkt niet alleen uit het in de praktijk brengen van de tuchtregels, maar ook uit het afwegen van de belangen van betrokkenen bij een ethisch dilemma. Het aannemen van fiscalisten is nu te veel een gok Een test neemt een gehele dag in beslag en is volgens hoogleraar Lubbers zo praktisch dat het net een gewone werkdag lijkt. Een assessment moet niet alleen leuk zijn om te ondergaan, maar moet in de eerste plaats een kans zijn om te laten zien wat je als fiscalist in je mars hebt. Vervolgens kan de werkgever de medewerker maatwerk leveren bij zijn verdere ontwikkeling. Het is niet meer van deze tijd dat je iedereen dezelfde cursus laat volgen. Dat lijkt efficiënt, maar het is juist een hoogst inefficiënte manier om het menselijk kapitaal te ontwikkelen, aldus Boer. Echte meerwaarde De zeven competenties van de fiscalist zijn in de tijd bezien redelijk stabiel. Wel kunnen de accenten verschillen: van een belastingadviseur worden andere vaardigheden verwacht dan van een belastingrechter. Daarnaast kan een kerncompetentie in een bepaalde tijd belangrijker worden. Treffende voorbeelden zijn de competenties kritische houding en efficiëntie. De fiscale regelgeving neemt voortdurend toe, niet alleen qua hoeveelheid, maar ook qua complexiteit. Om je klant het beste advies op basis van actuele informatie te geven, worden daardoor veel hogere eisen aan je kritisch vermogen gesteld, aldus Lubbers. Hij verwacht daarnaast dat de kerncompetentie efficiënt werken aan belang zal winnen. De klant wil waar voor zijn geld. Veel van het fiscale advieswerk wordt geautomatiseerd en gestandaardiseerd, waarbij ook een rol voor de juridische uitgevers is weggelegd, zo verwacht de hoogleraar uit Leiden. Het leveren van echte meerwaarde is essentieel. Dat veronderstelt wel dat je als fiscalist precies weet wat je sterke en zwakke kanten zijn, zodat je je gericht verder kunt ontwikkelen. Daar kunnen we bij helpen door zo af en toe eens de schedel te lichten. 4 werken in de werken in de

4 onderzoeksresultaten De Belastingdienst wil dat mensen snel weten waar ze aan toe zijn. Werken in de fiscaliteit 2013 analyse onderzoeksuitkomsten Uit dit tweede onderzoek onder fiscalisten in Nederland blijkt dat fiscalisten zich weinig tot geen zorgen maken over het behoud voor hun baan hoewel de recessie hen wel zorgen baart. Verder speelt de werksfeer een belanrijke rol om te bepalen of men tevreden naar het werk gaat. Herkent u zichzelf nog? Dat kan niet zonder fiscalisten die zelfstandig denken en werken. De wereld verandert snel. Ook de fiscale wereld. Elke nieuwe ontwikkeling heeft gevolgen. De fiscalisten die bij ons werken moeten fiscale vraagstukken snel en adequaat kunnen oplossen. Dat vraagt om mensen die hun vak verstaan én knopen durven doorhakken. Voor zulke fiscalisten is er mooi en belangrijk werk te doen bij de Belastingdienst. Meer weten? Kijk op werken.belastingdienst.nl Nederland kan niet zonder de Belastingdienst kan niet zonder jou. Bron grafieken en tabellen: Onderzoek Werken in de fiscaliteit, Berenschot en Sdu Uitgevers, Contouren van de fiscalist anno 2013 De Nederlandse fiscalist is gemiddeld 42 jaar en in drie van de vier gevallen een man. Maar het aantal vrouwelijke fiscalisten neemt toe (zie hierna). De fiscalist is honkvast. Hij werkt gemiddeld 16 jaar in de sector, 11 jaar bij de huidige organisatie en gemiddeld 8 jaar in de huidige functie. Bij de vrouwelijke fiscalisten liggen al deze gemiddelden lager. De fiscalist is hoog opgeleid: 66% volgde wetenschappelijk onderwijs, 22% een HBO-opleiding en 7% volbracht ook nog een postdoctorale opleiding. Blijft big ook beautiful? Accountants- en belastingadvieskantoren zijn voor fiscalisten de grootste werkgevers: één op de twee Nederlandse fiscalisten verdient er zijn brood. 15% van alle fiscalisten vinden we bij de belastingadvieskantoren en een zelfde percentage bij overheidsorganisaties. Deze drie soorten organisaties zijn samen dus goed voor 80% van alle fiscale werkgelegenheid. 34% van de fiscalisten werkt bij een organisatie die op internationale schaal opereert. 66% werkt dus nationaal, waarvan de helft zegt vooral regionaal te zijn georiënteerd. Waar werken Nederlandse fiscalisten? Werkgevers (%) Accountants- en belastingadvieskantoor 47 Belastingadvieskantoor 15 Overheidsorganisatie 15 Advocatenkantoor 5 Beursgenoteerde organisatie binnen het bedrijfsleven 4 Beursgenoteerde organisatie binnen de financiële dienstverlening Niet-beursgenoteerde organisatie binnen het bedrijfsleven Niet-beursgenoteerde organisatie binnen de financiële dienstverlening Anders op de 5van de fiscalisten wil wel bij de Belastingdienst werken De meeste fiscalisten werken in kleine organisaties. Terwijl 24% emplooi vindt bij een organisatie met minder dan 10 medewerkers, werkt 15% bij een organisatie met meer dan medewerkers. De helft van alle fiscalisten in Nederland is in dienst van een organisatie met minder dan 100 mensen. Fiscaal advocaat Arnaud Booij van Spigt Litigators denkt dat de noodzaak om in een grotere organisatie te werken door de voortschrijdende digitalisering kleiner wordt. Hij verwacht de opkomst van kleinere kantoren, die een vaste kern van partners hebben en samen verantwoordelijk zijn voor het merk. Om die kern zit een flexibele schil van zelfstandig werkende fiscalisten, die samenwerken met het kantoor. Niet alleen maakt de digitalisering dat mogelijk, maar het zou volgens Booij ook tegemoet komen aan de behoefte van de moderne fiscale professional. Belastingdienst opnieuw populairste werkgever, populariteit Big Four licht tanende Opnieuw is de Belastingdienst de meest populaire werkgever: voor een op de vijf fiscalisten (20,3%) is het de eerste keuze. Onder fiscalisten is de populariteit van de Belastingdienst als werkgever zelfs licht toegenomen: in het eerste onderzoek Werken in de Fiscaliteit vorig jaar was de Belastingdienst voor 18,4% van de fiscalisten de populairste werkgever. Op de tweede plaats vinden we de rechterlijke macht, die net zoals de Belastingdienst won aan aantrekkelijkheid: is de rechterlijke macht in à werken in de

5 onderzoeksresultaten Voor het eerst zijn er nu afgestudeerde fiscalisten die niet direct een vaste baan hebben Gemiddeld lichte stijging salaris De Nederlandse fiscalist ging er de afgelopen tijd (2013, 2012) gemiddeld in salaris 1,3% op vooruit. 43% van de respondenten maakt melding van een stijging van het salaris, 6% geeft aan in salaris achteruit gegaan te zijn en 51% geeft aan gelijk te zijn gebleven. Waar de salarissen stegen, was dat vooral het geval in het bedrijfsleven (bedrijfsfiscalisten). Van salarisdaling was alleen sprake bij overheidsorganisaties en de belastingadvieskantoren. De gemiddelde daling was met 5% groter dan de gemiddelde stijging van 3,3%. % 6van de respondenten is er in salaris op achteruit gegaan tants Belastingadviseurs werd de fiscalisten weliswaar niet gevraagd salaris in te leveren, maar werd vorig jaar en dit jaar voor het gehele kantoor wel de nullijn Arnaud Booij, fiscaal advocaat bij Spigt Litigators 24% van de fiscalisten zegt dat de arbeidsvoorwaarden het afgelopen jaar zijn verslechterd. 7% vindt ze juist verbeterd, terwijl 69% aangehouden, aldus partner en fiscalist Chris Dijkstra. Met ingang van volgend jaar is de beloning bij zijn aangeeft dat ze gelijk zijn gebleven. 45 van de 100 fiscalisten vin- kantoor meer afhankelijk gemaakt van talent en pres- den hun salaris marktconform, 48 van de 100 vinden het minder taties. Ook bij het Amsterdamse Spigt Litigators wordt dan marktconform. prestatiebeloning belangrijker. En dan specifiek voor de Voor 2014 verwacht 36% van de respondenten een salarisstijging, ervaren medewerkers. Het kantoor is gespecialiseerd in 3% een daling en 61% denkt dat het salaris ongewijzigd blijft. corporate litigation, ondernemingsgeschillen waarbij Gemiddeld denkt men er in ,3% in salaris op vooruit te gaan. procesvoering ( litigation ) komt kijken. Fiscaal advocaat Bonus: Winstuitkering: en partner Arnaud Booij van Spigt Litigators vertelt dat onder invloed van de hardnekkige laagconjunctuur Eén op de drie fiscalisten krijgt een bonus. Het gemiddelde bonus- de beginsalarissen nu lager liggen en de secundaire bedrag was het afgelopen jaar In de helft van alle geval- arbeidsvoorwaarden zijn versoberd. len is de bonus afhankelijk van de individuele prestaties. In een op de tien gevallen zijn de collectieve prestaties maatgevend. In alle Bedrijfsfiscalist verdient het meest overige gevallen is het een combinatie van beide. In het fiscale Uit Werken in de Fiscaliteit 2013 blijkt dat de bedrijfsfis- Top 10 meest populaire werkgevers Welke organisatie is uw eerste keus? 1 Belastingdienst 20,3% 2 Rechterlijke macht 9,5% % 2013 voor 9,5% van de fiscalisten de eerste keuze, in 2012 was dat 8,5%. Op de derde plaats treffen we BDO Belastingadviseurs aan: vorig jaar was deze organisatie eerste keuze voor 7,9% van de respondenten, dit jaar is dat 5,8%. De top drie is daarmee onveranderd. De Big Four - Ernst&Young, PwC, Deloitte en KPMG Meijburg & Co - staan weliswaar allemaal in de top tien, maar vergeleken vak wordt daarnaast gewerkt met collectieve winstuitkeringen. In een op de tien organisaties worden ze uitgekeerd en gemiddeld ontving men vorig jaar een uitkering van Salaris inleveren en demotie: zelfs bij fiscalisten calist met het hoogste bruto totaalsalaris heeft. gevolgd door de senior belastingadviseur met In de salaristabel staan de functies waarvoor voldoende waarnemingen waren om over te kunnen rapporteren. Opvallend is ook dit jaar weer de grote spreiding in de salarishoogte van de verschillende functies. Vooral bij 3 BDO Belastingadviseurs 5,8% 4 Onderwijs: wetenschappelijk 4,7% 5 KPMG Meijburg & Co 3,7% 5 Loyens & Loeff 3,7% 6 Ernst & Young 3,4% 6 Baker Tilly Berk 3,4% met 2012 zijn ze alle vier voor een kleiner percentage van de fiscalisten eerste keuze. De verklaringen voor de nummer 1 positie van de Belastingdienst zijn divers. De laagconjunctuur blijkt hardnekkig en wellicht zoeken fiscalisten de veiligheid onder de vleugels van Vadertje Staat. Een andere mogelijke verklaring is dat het voor je werk in de fiscale advieswereld op z n minst voordelig is als je de Belastingdienst van binnen kent. Een mogelijke rol speelt ook dat Ook in de fiscaliteit werkt de laagconjunctuur, weliswaar met een flinke vertraging, door in de arbeidsvoorwaarden. Demotie (in tegenstelling tot promotie) wordt bij 12% van de aan het onderzoek deelnemende organisaties toegepast en bij 8% onderzocht. Dat is lager dan gemiddeld in Nederland: in 28% van de organisaties wordt het toegepast en bij 15% onderzocht (HR Trendonderzoek, 2013). Kosten besparen kan niet alleen door fiscalisten de bedrijfsfiscalist is die spreiding zeer aanzienlijk. Uit de tabel blijkt dat voor alle functies in het afgelopen jaar sprake is van een salarisstijging. De bedrijfsfiscalist ging er met een salarisverhoging van 5,6% het meest op vooruit. Voor 2014 wordt voor alle hier genoemde functies een salarisstijging verwacht. Daar er weinig partners aan het onderzoek hebben deel- 6 PwC 3,4% de Belastingdienst momenteel niet alleen op grote schaal mensen eenvoudiger, lager betaald werk te laten doen, maar ook door genomen is het niet mogelijk om een getrouw beeld te 7 Mazars 3,1% 7 Deloitte 3,1% werft, maar met haar traject Het Nieuwe Leren en het Employability Center een duidelijke visie heeft op persoonlijke ontwikkeling. hen salaris te laten inleveren. 6% van de respondenten zegt dat hen is gevraagd salaris in te leveren. Bij Visser&Visser Accoun- geven van hun salarissen. Die gegevens zijn daarom niet in de tabel verwerkt. à 8 Accon AVM Adviseurs & Accountants 2,7% 9 Flynth 2,4% 9 Taxperience N.V. 2,4% 10 Meeuwsen Ten Hoopen 2,0% 10 Clifford Chance LLP 2,0% Salaris per functie functienaam vast jaarsalaris totaal jaarsalaris salarisstijging in % kenmerken marktconform spreiding marktconform spreiding afgelopen jaar Senior belastingadviseur ,0 3, komend jaar leeftijd jaren bij wg functie jaren sector jaren Belastingsadviseur ,0 3, Junior Belastingadviseur ,2 4, Bedrijfsfiscalist ,6 4, werken in de werken in de

6 onderzoeksresultaten Klaar voor een kennismaking? Top 30 kantoor Fiscalist, eerst even dit. Krijgen je talenten wel alle ruimte? Eigen taxmeeting Ruimte voor eigen initiatief V&V Academy Ook internationaal actief Gedreven, ondernemende cultuur Academisch niveau Social media: fiscalisten twitteren minder, maar zijn meer op LinkedIn en Facebook te vinden Zeven van de tien Nederlandse fiscalisten gebruiken social media zakelijk. Opvallend hoog is het gebruik onder fiscaal-juristen: 92% van hen zegt deze nieuwe media te benutten voor het werk. Onder de social media gebruikende fiscalisten is de populariteit van LinkedIn verder toegenomen: 98% geeft aan dit instrument te gebruiken. Ook Facebook wordt in 2013 iets meer gebruikt dan in Daarentegen twitteren minder fiscalisten: 24% nu tegen 31% vorig jaar. Hoe ouder de fiscalist, des te minder social media worden gebruikt: van de fiscalisten ouder dan 40 gebruikt een op de drie geen social media. Positie pre-pensionado s op arbeidsmarkt verslechterd Voor het eerst zijn er nu afgestudeerde fiscalisten die niet direct een vaste baan hebben. Daarom gaan ze laagbetaalde stages lopen of ze pakken een baan onder hun niveau, stelt fiscaal advocaat Arnaud Booij van Spigt Litigators vast. Zo doen ze ervaring op en dat is juist in de huidige arbeidsmarkt essentieel weet ook fiscaal adviseur Chris Dijkstra van Visser&Visser Accountants Belastingadviseurs: We zoeken nog steeds mensen, maar dan wel mensen die én een stevige ervaring hebben én over uitstekende communicatieve vaardigheden beschikken. Dat laatste is essentieel, want de toekomst is aan de ondernemende fiscalist die achter zijn bureau vandaan komt. Het is echter niet de aanstormende nieuwe generatie fiscalisten voor wie de positie op de arbeidsmarkt is verslechterd. Uit dit tweede onderzoek Werken in de Fiscaliteit blijkt klip en klaar dat met name de oudere fiscalisten zich zorgen maken, en dan vooral die in de leeftijdscategorie 50-59: 37% van deze pre-pensionado s geeft aan dat de positie op de arbeidsmarkt is verslechterd, tegen 19% gemiddeld van alle respondenten (en 7% van de fiscalisten jonger dan 30). Vergeleken met vorig jaar vindt een kleiner percentage dat de positie op de arbeidsmarkt is verbeterd (15%) en juist een iets hoger percentage van de fiscalisten betitelt die positie als ongewijzigd (66%). Langer doorwerken? Ook fiscalisten zullen langer door moeten werken. Uiteraard moet dat wel kunnen. Daarom vroegen we hen wat de verwachting is over de eigen inzetbaarheid met het oog op langer doorwerken. 33% gaf aan daar positief tegenover te staan, 11% is er negatief over en 56% staat er neutraal tegenover. Opvallend is dat vrouwelijke fiscalisten beduidend positiever zijn over de inzetbaarheid op de langere termijn. Zijn ze fitter? Of gaan ze (meer) werken als de kinderen het huis uit zijn? De onstuitbare opmars van de fiscale vakvrouw Was het fiscale beroep lange tijd een mannelijk bastion, dat is nu rap aan het veranderen. Inmiddels is 24% van de fiscalisten vrouw. In steeds meer organisaties ligt dat percentage al hoger. HR-directeur Jannie Alting Siberg-Kuipers van KPMG Meijburg & Co vertelt dat bij haar organisatie al een op de drie fiscalisten vrouw is. Op partnerniveau ligt dat echter veel lager. Niet alleen bij KPMG Meijburg & Co, maar gemiddeld in Nederland, zoals blijkt uit het staatje: op partnerniveau zijn 2,5 maal zoveel mannen als vrouwen te vinden. Werken, prima, maar een goede work-life-balance staat voor de vrouwelijke fiscalist klaarblijkelijk voorop. De gemiddelde leeftijd van de fiscale vakvrouw ligt met 39,1 jaar iets onder die van de mannelijke collega (42,4 jaar). Kijken we naar de aard van het werk, dan doen de meeste vrouwelijke fiscalisten advieswerk. Vrouwelijke fiscalisten zitten meer dan gemiddeld bij advocatenkantoren, het niet-beursgenoteerde bedrijfsleven en de niet-beurs genoteerde financiële sector. 98 % van van de fiscalisten maakt gebruik van LinkedIn Percentage mannen en vrouwen op de diverse functieniveaus functieniveau man vrouw starter 3,9 13,4 midden niveau 26,4 31,7 senior niveau 49,6 46,3 partner 20,1 8,5 In de fiscale opleidingen is de verhouding man vrouw inmiddels fiftyfifty. Meer vrouwen dan vroeger stromen het vak in. Dat is goed te zien in bovenstaand overzicht. Op het functieniveau starter vinden we procentueel aanzienlijk meer vrouwen dan mannen. Op seniorniveau en partnerniveau liggen de kaarten vooralsnog anders. à Een stap verder Solliciteren? werken in de

7 onderzoeksresultaten Meest gebruikte aangiftesoftware (%) Kluwer 4% Overige Sdu 13% Unit4 22% Afas 15% Meest gebruikte portaalsystemen (%) Elsevier 21% Aangiftesoftware Unit4 meest gebruikt De aangiftesoftware van Unit4 en Elsevier is met respectievelijk 22% en 21% bij gebruikers het meest populair. In de categorie Overige wordt in 6% van de gevallen meerdere pakketten gebruikt. 19% weet het niet, gebruikt eigen software of gebruikt een ander pakket. AFAS Accountancy Portal op 1 Verreweg het meest gebruikte portaalsysteem is dat van AFAS, zo blijkt uit het onderzoek Werken in de Fiscaliteit In 51% van de gevallen weet men niet of gebruik wordt gemaakt van een portaal, gebruikt men een eigen portaal of een minder bekend portaal. Het eenvoudigste fiscale advieswerk zal verdwijnen. De toekomst ligt in het leveren van toegevoegde waarde Chris Dijkstra, partner en fiscalist bij Visser & Visser, Accountants-Belastingadviseurs Waar maken fiscalisten zich zorgen over? (%) Zorgen Overige AFAS Accountancy Portal 16% Exact Online 9% Reeleeze 8% Creaim Digitale Services 8% Pink Web Client Online 8% Grootste zorgen: recessie en inkomen Fiscalisten maken zich in 2013 vooral veel zorgen over, in volgorde van belangrijkheid: het voortduren van de recessie, de bezuinigingen op de arbeidsvoorwaarden en de bevriezing van het salaris. Ook in het eerste onderzoek Werken in de Fiscaliteit in 2012 waren dat de drie grootste zorgen. Over zijn baan maakt de fiscalist zich weinig of geen zorgen. Dat blijkt uit de response ten aanzien van de zorgen reorganisatie of % ontslag en vacaturestop. Toch zou de fiscalist zich misschien wél meer druk moeten maken, denkt althans fiscaal adviseur Chris Dijkstra van Visser & Visser Accountants-Belastingadviseurs. Hij ziet een ander soort fiscaal adviseur ontstaan en die ontwikkeling lijkt veel zorgen weinig zorgen geen zorgen geen mening Voortduren van de recessie 44,9% 40,6% 13,1% 1,4% Bezuinigingen op arbeidsvoorwaarden 35,0% 37,5% 23,7% 3,9% Bevriezing salaris 33,9% 36,4% 25,8% 3,9% Afname klantvraag 24,7% 47,0% 24,0% 4,2% Onvoldoende budget om doelen te bereiken 19,4% 48,4% 26,9% 5,3% Vacaturestop 13,4% 33,6% 47,0% 6,0% Reorganisatie of ontslag 13,4% 43,8% 38,9% 3,9% Bijblijven qua kennis en competenties 12,7% 42,8% 43,8% 0,7% Recruitment wordt steeds meer gebaseerd op feiten; enthousiasme, ambitie en potentieel lijken er niet meer toe te doen 12,4% 39,6% 38,5% 9,5% Toenemende specialisatie 11,0% 50,5% 36,0% 2,5% Negatieve publiciteit bijvoorbeeld over brievenbusfirma s en belastingontwijking 10,6% 45,9% 38,5% 4,9% Ontgroening; er komen steeds minder jongere collega s 8,1% 47,0% 36,7% 8,1% Concurrentie door ZZP-ers 7,1% 40,3% 49,5% 3,2% Eigen leeftijd en concurrentie van jongere collega s 5,7% 43,8% 48,4% 2,1% Concurrentie door werknemers uit andere landen 3,5% 23,7% 67,8% 4,9% 83 van de fiscalisten maken zich geen of weinig zorgen over reorganisatie of ontslag nog te worden bespoedigd door de hardnekkige laagconjunctuur. Veel goede fiscale informatie is op internet te vinden. Het eenvoudige fiscale advieswerk zal hierdoor verdwijnen. De toekomst ligt in de verdieping, het leveren van toegevoegde waarde, aldus Dijkstra. Hij verwacht dat de fiscalist die rustig achter zijn bureau productie draait verdwijnt. De toekomst is aan de ondernemende fiscalist die én zijn vak beheerst, én de juiste soft skills heeft om precies uit de klant te halen wat nodig is voor het kunnen leveren van veel toegevoegde waarde. De afgelopen tijd was de fiscale professie regelmatig negatief in het nieuws in verband met belastingontwijking en brievenbusfirma s. Daarom namen we daarover een vraag op in Werken in de Fiscaliteit Uit de response op het zorgpunt Negatieve publiciteit bijvoorbeeld door brievenbusfirma s en belastingontwijking blijkt dat slechts 10 van de 100 fiscalisten zich hier veel zorgen over maken. Arnaud Booij van Spigt Litigators is een van hen. Hij ziet naast de vaktechnische discussies metadiscussies ontstaan, waaronder over agressive taxplanning. Ondanks het feit dat deze vorm van fiscaal advies is toegestaan, zal het op termijn verdwijnen omdat het overall resultaat ongewenst is, meent hij. Job satisfaction door werksfeer en uitdagende opdrachten De tevredenheid op het werk is voor de fiscalist in de eerste plaats te danken aan een goede sfeer en in de tweede plaats aan uitdagende opdrachten. Ook hoog scoren goede opleidingsmogelijkheden. De hoogte van het salaris komt op de vierde plaats. Opvallend is dat deelname aan een winstregeling en het ontvangen van aandelenopties in de fiscaliteit nauwelijks van belang worden gevonden voor de job satisfaction. Opvallend is dat in het onderzoek van dit jaar een lager percentage van de respondenten aangeeft flexibele werktijden, telewerkmogelijkheden, minder werkdruk, opleidingsmogelijkheden, loopbaanmogelijkheden, minder filekilometers en baanzekerheid belangrijk te vinden. Blijven zitten waar je zit en gewoon lekker werken, lijkt het motto in het huidige tijdsgewricht. Dat laat onverlet dat een deel van de populatie fiscalisten op zoek is naar ander werk: 18 van de 100 fiscalisten zoekt ander werk. In het vorige onderzoek Werken in de Fiscaliteit in 2012 waren dat er 20 van de 100. Interessant is te kijken naar de redenen. Vorig jaar was een hoger salaris à 12 werken in de werken in de

8 onderzoeksresultaten Tot in detail overzichtelijk NDFR.nl Als fiscalist heb je snel overzicht nodig in complexe vraagstukken. Onmisbaar daarbij is de digitale encyclopedie NDFR. De geroemde tabstructuur geeft in één oogopslag, tot op artikelniveau, toegang tot commentaar, jurisprudentie, besluiten, literatuur en parlementaire geschiedenis. Meer dan 75% van alle Nederlandse fiscalisten gebruikt NDFR. Snelheid, kwaliteit, transparantie, relevantie en volledigheid zijn voor fiscalisten de belangrijkste motivaties om voor NDFR te kiezen. 400 gerenommeerde redacteuren en commentatoren Unieke tabstructuur Tijdwinst door gebruiksgemak de belangrijkste reden, nu zijn dat de betere ontwikkelingsmogelijkheden op de voet gevolgd door een hoger salaris én een betere werksfeer op een gedeelde tweede plaats. Employability Education permanente is van groot belang in het fiscale vak. Per slot neemt het aantal wetten, regels en arresten voortdurend toe. 84% van de respondenten volgde vorig jaar een opleiding, training of cursus. In 81% van de gevallen waren die gericht op het vergroten van vakkennis, in 17% van de gevallen stond het ontwikkelen van vaardigheden centraal. Eén op de zes cursisten moet zelf in de buidel tasten. Bijna de helft van hen betaalt 50% of meer van de kosten. Een leven lang leren is van belang voor de employability, de duurzame inzetbaarheid. Toch is het niet voldoende. Het vak verandert snel en ook de fiscalist moet langer doorwerken. Uit dit tweede onderzoek Werken in de Fiscaliteit blijkt dat gesprekken over employability weinig gestructureerd of helemaal niet plaatsvinden. In 57% van de organisaties vinden helemaal geen gesprekken over duurzame inzetbaarheid plaats. In 10% van de organisaties vinden gesprekken slechts op informele basis plaats, in 9% van de organisaties als losstaand terugkerend gesprek en bij 23% van de organisaties zijn gesprekken onderdeel van de bestaande % de fiscalisten gedijt 97van het best als er een goede werksfeer is performance cyclus. Visser & Visser Accountants-Belastingadviseurs is één van die organisaties waar ze een duidelijke visie hebben op de blijvende inzetbaarheid van de fiscalist. Naast het vaktechnisch overleg worden medewerkers gecoacht. Het is zaak je vak heel goed bij te houden, maar voldoende is het niet, meent fiscalist en partner Chris Dijkstra van dit kantoor. In de fiscaliteit in het algemeen zijn vaardigheden vaak onderbelicht. Daarom maken we er hier werk van. Met GITP hebben we een doorlopend programma voor persoonlijke talentontwikkeling. Fiscaal advocaat Arnaud Booij van Spigt Litigators vindt dat duurzame inzetbaarheid in de eerste plaats je eigen verantwoordelijkheid is. Pas op voor een langdurige specialisatie op één onderwerp. Doe ervaring op verschillende gebieden op. Probeer breed te blijven zonder oppervlakkig te worden, dus ga de diepte in per onderwerp, adviseert hij. De mogelijkheden voor persoonlijke groei zijn legio. Schrijf eens een artikel voor een vakblad. Voer een proefprocedure. Je employability begint volgens Booij al tijdens je opleiding. Als je toch studeert, doe er dan Nederlands recht of strafrecht bij. Belangrijk dan wel onbelangrijk voor de tevredenheid in het werk (%) Dankzij NDFR kunnen wij efficiënter werken en dat is in het belang van onze klant Onderwerp belangrijk enigszins belangrijk onbelangrijk Goede (werk)sfeer 89,0% 8,1% 1,4% 1,4% Uitdagende opdrachten 74,9% 18,0% 4,2% 2,8% Opleidingsmogelijkheden 66,1% 29,3% 3,9% 0,7% n.v.t. Zonder NDFR kan ik onmogelijk goed adviseren Betrouwbaar en innovatief tegelijk Probeer NDFR nu gratis uit! Ga naar: sdufiscaal.nl/ndfr Hoogte salaris 64,3% 31,8% 2,5% 1,4% Bedrijfsreputatie 62,2% 29,7% 5,7% 2,5% Baanzekerheid 61,8% 27,2% 7,8% 3,2% Flexibele werktijden 61,5% 32,5% 4,9% 1,1% Loopbaanmogelijkheden 55,8% 32,9% 8,8% 2,5% Telewerkmogelijkheden 46,3% 40,3% 11,0% 2,5% Beschikbaarheid nieuwe technologie 44,5% 45,6% 8,5% 1,4% Ruimte voor ondernemerschap 40,6% 28,3% 23,0% 8,1% Minder filekilometers 33,9% 31,1% 26,1% 8,8% Minder werkdruk 27,6% 52,7% 17,3% 2,5% Deelname in winstregeling 19,8% 29,7% 37,8% 12,7% Ontvangen aandelenopties 4,6% 11,3% 68,6% 15,5% werken in de

9 interview De fiscalist komt achter zijn bureau vandaan, op zoek naar de cliënt die naast brainpower nu ook authenticiteit zoekt. Jannie Alting Siberg- Kuipers (HR-directeur KPMG Meijburg & Co): Blijf altijd jezelf Het is meer dan ooit zaak om in conditie te blijven, want het fiscale beroep verandert zeer snel. Koester je talent, blijf gepassioneerd voor elk detail van het vak en leef gezond! Jannie Alting Siberg-Kuipers praat met groot enthousiasme over de mens in de fiscaliteit. Ze is HR-directeur van KPMG Meijburg & Co, niet alleen een van de grootste full service fiscale adviespraktijken in Nederland, maar ook een van de oudste, want het ging al in 1939 van start. Bij het kantoor werken zo n 450 fiscalisten, waarvan een derde deel vrouw is. Heuse ondernemers De afgelopen jaren zag KPMG Meijburgs HR-directeur de markt veranderen. Veel fiscale informatie is met een paar muisklikken op internet te vinden en de cliënt is een stuk mondiger geworden. De fiscaal adviseur moet daardoor meer dan ooit toegevoegde waarde kunnen leveren. Alting Siberg-Kuipers spreekt van high end advies waar brainpower voor nodig is. Toch is diepgaande kennis alleen niet voldoende, meent zij. Het fiscaal advieswerk wordt meer outgoing. De moderne fiscalist zit minder achter zijn bureau, is vaker op pad en veel meer aan het netwerken. De HR-directeur van KPMG Meijburg & Co verwacht dat de gunfactor een grotere rol zal gaan spelen. Je zult daardoor heel open over jezelf moeten zijn. De cliënt wil de mens in je zien. Blijf dus altijd jezelf. KPMG Meijburg speelt in op de veranderende behoeften van de markt. Zo werden naast de fiscale vaktechniek de commerciële en sociale vaardigheden van de medewerkers verder ontwikkeld. Het kantoor zoekt inmiddels niet alleen fiscalisten die de vaktechniek op topniveau beheersen, maar ook fiscalisten die als heuse ondernemers de markt weten te benaderen. De jonge fiscalisten die het kantoor aantrekt moeten kunnen laten zien dat ze veel meer hebben gedaan dan alleen studeren. Met die jongste generatie fiscalisten houdt KPMG Koester je talent en blijf gepassioneerd voor het vak Meijburg al tijdens de studie nauw contact. Zo n 700 studenten volgen het kantoor op facebook. KPMG Meijburg informeert hen niet alleen over onder meer uiteenlopende evenementen, maar introduceerde recent ook een app met een complete fiscale wettenbundel, verdragen en actuele jurisprudentie. Transparantie De jongste generatie fiscalisten op de werkvloer is fundamenteel anders dan vorige generaties, weet Alting Siberg-Kuipers. Ze willen snel verantwoordelijkheid, ze zijn open en willen oplossingsgericht werken voor de cliënt. Een goede balans tussen werk en privé is daarbij een belangrijke randvoorwaarde. Deze zogenoemde generatie- Z (iedereen geboren na 1985) stelt ook specifieke eisen aan het leiderschap. Alting Siberg-Kuipers doet promotieonderzoek naar leiderschap en generaties en stelt vast dat de jongste generatie in een leider in de eerste plaats inspiratie door authenticiteit zoekt. Transparantie zit als het ware in de genen van generatie Z. Dat verwachten ze dus ook van de leider. Je moet ze geen knollen voor citroenen verkopen. 16 werken in de werken in de

10 column colofon Weinig zorgen over de baan, des te meer over het salaris De deelnemers aan het onderzoek 'Werken in de fiscaliteit' maken zich blijkbaar weinig of geen zorgen als het gaat om het behouden van hun baan. Het percentage van de deelnemers dat zich veel zorgen maakt over het baanbehoud ligt met 13% zelfs nog iets onder dat van vorig jaar. Toch voelen ook de fiscalisten, net als vorig jaar, de economische teruggang in de portemonnee. Ruim een derde maakt zich dan ook zorgen om de stilstand qua primaire en/of secundaire arbeidsvoorwaarden. Bleek uit een eerder uitgevoerd onderzoek onder HR-professionals dat 4% van de organisaties aan de medewerkers het verzoek had gedaan om salaris in te leveren, uit het onderzoek onder fiscalisten blijkt het percentage met 6% boven het gemiddelde te liggen. De verwachtingen voor 2014 zijn ook niet hoog gespannen, een status quo of een uiterst beperkte stijging lijkt het meest haalbare. Ondanks de zorgen omtrent de inkomensontwikkeling geeft toch maar 18% van de respondenten aan op zoek te zijn naar een andere baan, in de huidige onzekere tijd neemt menigeen even een afwachtende houding aan. Men blijft relatief lang bij de huidige werkgever en in de huidige functie werkzaam. Arbeid verricht men om inkomen te verwerven, maar er zijn ook voor de fiscalist veel meer factoren die er toe doen. Voor de werkgevers biedt het inzicht dat de hoogte van het salaris niet de meest bepalende factor is als het gaat om de tevredenheid in het werk in de huidige economische situatie als uitkomst van het onderzoek wellicht aanknopingspunten; het zijn niet alleen euro s die er toe doen. Medewerkers hechten meer belang aan een goede sfeer, uitdagende opdrachten en voldoende opleidingsmogelijkheden. Wat dat betreft valt het salaris ook voor fiscalisten te typeren als hygiënefactor ; het moet voldoende zijn, maar een hoger salaris leidt niet tot een (structureel) hogere satisfactie. Dit betekent ook dat het voor werkgevers zaak is om aan deze behoeften tegemoet te komen. Aan de andere kant; 90% kent grote waarde toe aan een goede sfeer en dat is geen maakbare omstandigheid; het is geen kwestie van een memo van de directie vanaf morgen heerst hier ten kantore een goede sfeer. Cultuur en leiderschapsstijl zijn belangrijke bouwstenen als het om de werksfeer gaat. Hans van der Spek MMC RI senior management consultant bij Berenschot en verantwoordelijk voor de uitvoering van het onderzoek. Werken in de fiscaliteit Special naar aanleiding van het onderzoek Werken in de fiscaliteit uitgevoerd door Berenschot in samenwerking met Sdu Uitgevers. Redactie Freek Andriesse, Annemiek Zwaan Fotografie Jody van der Kwaak, Anja Robertus Uitgever Philip van Borselen Vormgeving & lithografie Corine Voogt Druk Drukkerij Wilco, Amersfoort Redactieadres Sdu - Werken in de fiscaliteit t.a.v. Annemiek Zwaan Postbus EA Den Haag Telefoon (070) Advertenties Martine Aspeslagh Telefoon (070) Hoewel deze special zeer zorgvuldig is samen gesteld kunnen de betrokkenen bij de samen stelling en uitgave geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele onjuistheden of onvolledigheden Sdu Uitgevers, Den Haag Overnemen of vermenigvuldigen van (gedeelten van) de inhoud van deze special uitsluitend na schriftelijke toestemming van de uitgever. Tijd voor aanpakken! Hoe zorg ik ervoor dat medewerkers in verschillende levensfases optimaal van waarde kunnen zijn voor onze organisatie? Over welke competenties moeten mijn medewerkers beschikken om onze organisatie succesvol te laten zijn? Hoe krijg ik zowel kwantitatief als kwalitatief inzicht in het huidige en toekomstige personeelsbestand? Wat is een goede norm voor de bezetting van onze HR-afdeling? Welke criteria spelen daarbij een rol? Hoe richt ik mijn beloningsbeleid zo in dat ik aantrekkelijk blijf voor talent? Welke waarde voeg ik als HR toe en hoe maak ik dit inzichtelijk? Spelen deze vragenstukken ook in uw organisatie? Neem dan contact op met Berenschot. Wij bieden u slimme en nieuwe inzichten die leiden tot opmerkelijke resultaten. Samen met uw kennis en ervaring kunnen we alle aspecten van een vraagstuk aanpakken. Meer weten? Kijk op 18 werken in de

11 tax interim & search Fiscalisten gevraagd! The Resource bemiddelt al meer dan 15 jaren exclusief fiscalisten. Wij vervullen vacante posities in het bedrijfsleven en de advieswereld, zowel vast als interim. Zelfs nu zijn er kansen voor fiscalisten op zoek naar een nieuwe uitdaging. We beginnen met een persoonlijk en vertrouwelijk gesprek. We praten o.a. over je relevante ervaring, carrière tot nu toe, jouw eigen ideeën over een volgende stap en salaris. Uiteraard geven we een inschatting van de slagingskansen om je wensen te realiseren in de dan geldende arbeidsmarkt. Idealiter nemen we concrete mogelijkheden met je door. We geven een eerlijk advies over de volgende stap en kijken ook naar je fiscale carrière planning voor de langere termijn. Een vrijblijvend gesprek kan altijd. Mail ons je CV, leg contact via LinkedIn of bel ons voor het inplannen van een afspraak. Wil je meer informatie over onze werkwijze of een overzicht van onze actuele vacatures kijk dan op onze website: Fred Spee m: e: Rogier Ploeger m e: t: +31 (0) f: +31 (0)