NVTZ JAARVERSLAG NVTZ

Transcriptie

1 2014 IN VOGELVLUCHT

2 NVTZ JAARVERSLAG 2014 NVTZ

3 Introductie DE NVTZ IN 2014 Het jaar 2014 was voor de NVTZ een overgangsjaar tussen twee beleidsperiodes. De afgelopen beleidsperiode tot en met 2014 stond in het teken van de bewustwording van het vak van de toezichthouder, bijvoorbeeld met Profiel En daarnaast hebben de verschillende incidenten in de zorg duidelijk gemaakt dat van de toezichthouders een andere rol wordt verwacht. Het afgelopen jaar hebben we in publicaties geconstateerd dat de vrijblijvendheid voorbij is en dat de Raad van Toezicht zijn plek tussen besturing en samenleving op verstandige wijze moet innemen. Dit alles heeft in 2014 geleid tot een nieuw meerjarenbeleidsplan voor de periode van In deze periode zullen we als vereniging onder andere met de bouwstenen voor goed toezicht aan de slag gaan om de professionalisering van de toezichthouder verder vorm geven. 3 Niet toevallig valt de overgang binnen de vereniging samen met de vele transities die per 1 januari 2015 hebben plaatsgevonden. De zorg verandert en het toezicht verandert mee. Met het nieuwe beleidsplan hebben we in 2014 al het fundament gelegd om in de komende jaren onze leden met de nieuwe bouwstenen een stevig huis te laten bouwen waarin kan worden gewerkt aan waardecreatie voor cliënt, patiënt, burger en samenleving. Erik Dannenberg Voorzitter NVTZ JANUARI 2014 Start werkveld ziekenhuizen. JANUARI 2014 De Ministeriële Regeling VWS bezoldigingsmaxima topfunctionarissen zorg- en welzijnssector treedt in werking. Op grond van artikel 2.7 van de Wet Normering Topinkomens (WNT) heeft de minister van VWS een indeling in klassen met bijbehorende bezoldigingsmaxima vastgesteld voor topfunctionarissen in de zorg- en welzijnssector. JANUARI 2014 Voor de tweede keer vindt de Upload Sessie van NVTZ plaats. Dit jaar met als thema transities in de zorg & de rol van de toezichthouder. Deze bijeenkomst wordt aan het begin van een kalenderjaar georganiseerd door de NVTZ Academie om toezichthouders in de zorg & welzijn bij te praten over de nieuwste ontwikkelingen. De Upload Sessie telde 127 deelnemers.

4 NVTZ JAARVERSLAG 2014 Cijfers en feiten KERNGEGEVENS SPECIAL 4 BESTAAT 21 JAAR OUDSTE VERENIGING VOOR TOEZICHTHOUDERS IN MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES NVTZ ACADEMIE 797 DEELNEMERS 739 in 2013 > +58 HET BESTUUR VERGADERDE IN X 451 LEDEN HEBBEN DEELGENOMEN AAN SECTOR- EN REGIOBIJEENKOMSTEN FEBRUARI X ALGEMENE LEDENVERGADERING NVTZ BUREAU IS GEGROEID + 1 COMMUNICATIE- MEDEWERKER De Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) van NVTZ brengt het rapport Tussen Besturing en Samenleving uit. Het rapport is een aanzet tot kritische reflectie op de rol van de Raad van Toezicht in zorg- en welzijnsorganisaties. De WAR stelt een nieuwe zienswijze op het toezicht voor: het gaat niet alleen om toezicht op de bestuurder, maar ook om toezicht op de besturing. MAGAZINE LUCIDE 4X TOEGESTUURD PAGINAWEERGAVEN > 1000 LINKEDIN LEDEN OP DE NVTZ GROEP 22% 26% 21% 5X 10% 21% REGIOBIJEENKOMST MET OPEN VIZIER! 13 NIEUWSBRIEVEN ZIJN VERSTUURD AAN LEDEN, WAARONDER 1 SPECIAL INTEGRALE BEKOSTIGING BINNEN ZIEKENHUIZEN 1 SPECIAL WNT BEZOLDIGING EN PENSIOENREGELING LIDMAATSCHAPPEN COLLECTIEVE LIDMAATSCHAPPEN VOOR RAAD VAN TOEZICHT STIJGEN > INTEGRALE BEKOSTIGING BINNEN ZIEKENHUIZEN 1 SPECIAL WNT BEZOLDIGING EN PENSIOENREGELING FEBRUARI 2014 Welzijnsbijeenkomst Zichtbaar toezicht.

5 MAART 2014 Rondetafelbijeenkomst Noblesse Oblige voor toezichthouders uit zorg & bedrijfsleven georganiseerd door Nationaal Register, Ernst & Young en NVTZ. MAART 2014 NVTZ werkgroep Kwaliteit publiceert de gids Zienderogen Beter. Deze gids bestaat uit twee delen. Het eerste deel betreft een reflectie op wat kwaliteit van zorg is, en hoe de Raad van Toezicht hierop toezicht kan houden. Het tweede deel bevat een reeks instrumenten die een Raad van Toezicht kan toepassen in haar situatie. De ontwikkelingen in de zorg en het interne toezicht daarop dat nog in de kinderschoenen staat, vormen samen het uitgangspunt van deze gids. MAART 2014 Start eerste van de vijf regiobijeenkomst Met open vizier! over toezicht houden in een overgangstijd.

6 NVTZ JAARVERSLAG APRIL 2014 Laatste cadeauprogramma: Goed toezicht op IT en innovatie in de zorg ter ere van het twintigjarig bestaan van NVTZ in 2013.

7 Thema 1 DE VRIJBLIJVENDHEID VOORBIJ Professionalisering van intern toezicht in zorg en welzijn staat hoog op de agenda van NVTZ. Directe aanleiding vormen ernstige incidenten in de semipublieke sector. Eind 2013 werd Een lastig gesprek gepubliceerd door de Advies Commissie Behoorlijk Bestuur, onder leiding van Femke Halsema. Middels deze publicatie worden toezichthouders in verschillende sectoren opgeroepen om zelf aan de slag te gaan met de verbetering van het toezicht. Aan deze oproep gaf NVTZ gehoor door de commissie Toezien met Hart voor de Zaak, de vrijblijvendheid voorbij in intern toezicht voor zorg en welzijn in te stellen. De commissie onder leiding van prof. dr. Alex Brenninkmeijer bestond uit ervaren toezichthouders, bestuurders en wetenschappers. Professionalisering intern toezicht De commissie Toezien met Hart voor de Zaak heeft zich in 2014 gebogen over een systeem van kwaliteitsborging van de Raden van Toezicht in zorg en welzijn. Op het ledencongres in november 2014 presenteerde de commissie de publicatie De Vrijblijvendheid Voorbij, waarin bouwstenen voor Goed Toezicht worden aangedragen. Tevens is de conclusie dat goed toezicht vereist dat men continu bezig is met de toegevoegde waarde die men heeft als toezichthouder en dit probeert om te zetten in waardecreatie voor cliënt/ patiënt, burger en samenleving. Bouwstenen van Goed Toezicht De commissie Toezien met Hart voor de Zaak benoemt de volgende bouwstenen voor goed toezicht: Goed beslagen ten ijs: beginnende toezichthouders en nieuwe voorzitters moeten verplicht worden geschoold. Reflectie en evaluatie: blijvende ontwikkeling door continue reflectie. Raden van toezicht reflecteren iedere vergadercyclus op hun eigen presteren en ondergaan in ieder geval eens per drie jaar een externe evaluatie. Maatschappelijke agenda: een betere afstemming van externe en interne eisen aan de organisatie kan de regeldruk verminderen en raden van toezicht inspireren tot nieuwe invalshoeken voor goed toezicht. Gedragscode: een moreel kompas in de vorm van een gedragscode die uiteindelijk de basis kan vormen voor een accreditatiestelsel. Naar aanleiding van de aanbevelingen van de commissie heeft de NVTZ verschillende zaken in gang gezet. Zo zal het volume van het aantal beginnerscursussen van de NVTZ Academie omhoog gaan en zal worden geëxperimenteerd met de reflectiemethodes. Daarnaast worden de bouwstenen als basis gebruikt in verdere overleggen met het Ministerie van VWS om de professionalisering van het toezicht verder vorm te geven. Interactie met leden tijdens het proces 576 reacties op oriënterende online enquête in mei 30 actieve deelnemers aan online discussie op Synmind in augustus 250 reacties op online enquête over inhoud pamflet, breed draagvlak voor voorstellen van de commissie: Verplichting van cursus voor beginnende toezichthouders en voorzitters: 68,8% (goeddeels) mee eens Iedere vergadercyclus reflecteren: 67,8 (goeddeels) mee eens Iedere drie jaar externe evaluatie 73,2% (goeddeels) mee eens Hanteren van een maatschappelijke agenda 75,2% (goeddeels) mee eens De leden van de commissie Toezien met Hart voor de zaak zijn: Alex Brenninkmeijer (voorzitter) Ruud Klarenbeek Monique Klompé (projectleider) Mariëlle Rompa Marius Buiting Jan Tromp Rob van Es John Wilkes Lidewij Geertsma Thijs van Biljouw (secretaris) Marian Jager-Wöltgens 7 AUGUSTUS 2014 Werkbezoek door bestuur bij Austerlitz Zorgt. MEI 2014 Dag van het Toezicht georganiseerd door zes toezichthoudende verenigingen. Toezicht in de toekomst staat deze dag centraal. JUNI 2014 Netwerkborrel jonge toezichthouders.

8 NVTZ JAARVERSLAG 2014 Thema 2 KWALITEIT & VEILIGHEID 8 De laatste jaren heeft de NVTZ veel aandacht gegeven aan het thema kwaliteit en veiligheid van zorg en welzijn. In de loop van de afgelopen jaren is immers meermalen opgemerkt dat Raden van Toezicht er niet alleen zitten om de bedrijfseconomische kwaliteit te beoordelen, maar ook, of juist voor de kwaliteit van zorg en welzijn. Voor veel Raden van Toezicht was dit echter ook nieuw en onontgonnen gebied. Waar moeten we naar kijken? Hoe laat kwaliteit zich beoordelen vanuit een toezichtspositie? Kwaliteit en veiligheid zijn geen eenvoudige thema s, maar volgens de NVTZ wel de meest belangrijke. Er zijn allerlei activiteiten ontplooid op het thema Kwaliteit & Veiligheid. Zo zijn de jaarlijkse sectorbijeenkomsten Kwaliteit & Veiligheid in september of oktober al haast een traditie te noemen. Kwaliteitsmanagement speelt in de NVTZ Academie een grote rol. De NVTZ heeft ook instrumentarium ontwikkeld in werkgroepen wat heeft geresulteerd in publicaties, onder andere de gids Zienderogen Beter en de gids voor Toezicht bij Calamiteiten. In 2013 is de NVTZ in samenwerking met CBO bovendien een ZonMw-onderzoek gestart naar de rol van Raden van Toezicht in het toezien op patiëntveiligheid. Hoewel we geen exacte cijfers hebben, blijkt dat de afgelopen jaren Raden van Toezicht in toenemende mate zich met kwaliteit en veiligheid bezighouden. Zo zijn er steeds meer Raden van Toezicht die een kerncommissie Kwaliteit en Veiligheid oprichten, staat kwaliteit steeds vaker als vast onderdeel op de (jaar)agenda en worden er meer dan voorheen werkbezoeken afgelegd door individuele toezichthouders of gehele Raden van Toezicht. Ook zien we dat de contacten met cliëntenraden en ondernemingsraden steeds vaker inhoudelijk vormgegeven worden. Sommige Raden van Toezicht zoeken ook proactief contact met de IGZ om te ontdekken hoe zij naar de instelling kijken, en hoe intern en extern toezicht elkaar kunnen versterken. De komende tijd blijft de NVTZ zich richten op het thema kwaliteit en veiligheid. In 2016 zal er een publicatie komen naar aanleiding van het ZonMw-onderzoek. Ook willen we gaan monitoren hoe ver Raden van Toezicht met het thema kwaliteit en veiligheid zijn. Het promotieonderzoek van medewerker Henk den Uijl richt zich ook op de vraag naar kwaliteit vanuit toezichtperspectief. De komende jaren zult u daar meer van horen. Interactie met leden tijdens het proces - 80 toezichthouders namen deel aan de kwaliteitscarrousel tijdens de Kwaliteit & Veiligheid bijeenkomst. - Ongeveer 60 toezichthouders volgden een NVTZ Academie opleiding op het gebied van Kwaliteit & Veiligheid. OKTOBER 2014 Een congres rondom accreditatie vindt plaats georganiseerd door NVTZ en NVZD. Zowel toezichthouders en bestuurders in zorg- en welzijn zijn aanwezig.

9 9 NOVEMBER 2014 Start onderzoek in samenwerking met C3 Adviseurs en Managers naar het gebruik van formele bevoegdheden door Raden van Toezicht. OKTOBER 2014 Sectorbijeenkomst kwaliteit & veiligheid, dit jaar door gebruik te maken van een kwaliteitscarroussel. In groepen van tien bezoeken de deelnemers vijf kamers in De Doornburgh waar ze geïnspireerd of geprikkeld worden om na te denken over kwaliteit en het toezicht daarop. In de loop van de jaren heeft de NVTZ verschillende perspectieven op het thema kwaliteit geworpen; in deze bijeenkomsten konden toezichthouders al deze perspectieven ontdekken. Het ging over de gids Zienderogen Beter, over de gids Calamiteiten, over het ZonMw onderzoek naar toezien op patiënt veiligheid, over de IGZ en over Verdraaide Organisaties.

10 NVTZ JAARVERSLAG NOVEMBER 2014 NVTZ ledencongres Een (rol) van publiek belang. Onder andere drs. Leon van Halder (Secretaris Generaal VWS) en dr. Alex Brenninkmeijer (Voorzitter Commissie Toezien met Hart voor de Zaak ) komen aan het woord over thema s als verantwoording en zichtbaarheid van toezicht. Ook presenteert Alex Brennikmeijer het pamflet De Vrijblijvendheid Voorbij aan de ongeveer 200 aanwezigen. NOVEMBER 2014 ALV en bestuurswisseling. De heer H.C. Fienieg MBA neemt afscheid van de vereniging en wordt opgevolgd door mevrouw mr. D.J.B. de Wolff. Het bestuur is vanaf dit moment samengesteld uit: de heer H.J. Dannenberg (voorzitter) ; mevrouw mr. D.J.B. de Wolff; de heer mr. T. van den Akker (vice-voorzitter) de heer J. Wilkes RA, (penningmeester), mw. Prof. dr. C. Wagner en de heer drs. P. Vos.

11 Thema 3 TUSSEN BESTURING EN SAMENLEVING In 2014 is de Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) van NVTZ naar buiten getreden met het rapport Tussen Besturing en Samenleving. Dit rapport is een kritische reflectie op de rol van de Raad van Toezicht in zorg en welzijn. De WAR stelt een nieuwe zienswijze op het toezicht voor: van toezicht op het bestuur naar toezicht op de besturing. Naar aanleiding van een aantal vragen en onduidelijkheden over de rol van de Raad van Toezicht ten opzichte van maatschappij en publiek heeft de WAR een zogenaamde call for papers uitgezet, met de vraag aan wetenschappers, leden en betrokkenen hun visie hieromtrent te formuleren. Met de indieners van een paper is een zeer vruchtbare debatconferentie geweest in Utrecht. De bedoeling is dat in de loop van 2015 er een bundel verschijnt met de verschillende papers. De WAR hoopt ook in de toekomst meer zichtbaar te zijn en bij te dragen aan het debat over toezicht en governance in de zorg. Achtergrondinformatie WAR Sinds 2011 heeft de NVTZ een Wetenschappelijke Adviesraad (WAR). De bedoeling van deze adviesraad is dat ze een signalerings- en evaluatiefunctie heeft op basis van wetenschappelijk onderzoek, in de eerste plaats voor het bestuur van de NVTZ, en in het verlengde daarvan voor de leden van de NVTZ. De WAR is onafhankelijk, dat wil zeggen dat ze gevraagd en ongevraagd advies kan geven aan het bestuur, bijvoorbeeld naar aanleiding van beleidsstukken van de NVTZ, lopend of afgerond onderzoek, belangwekkende publicaties, beleidsstukken van bijvoorbeeld de regering en Tweede Kamer. De leden van de WAR zijn: Hans Dijkstra RA Prof. Dr. Rienk Goodijk (voorzitter) Prof. Dr. Johan Legemaate Prof. Dr. Kiki Lombarts Prof. Dr. Kim Putters Prof. Dr. Evelien Tonkens Drs. Pieter Vos Dr. Ton van Zonneveld 11 NOVEMBER 2014 Samen met Kruger laat NVTZ de bijeenkomst De taal van de bank plaatsvinden. Tijdens deze bijeenkomst verzorgen drie bankiers een presentatie. Zowel ABN AMRO als de Rabobank stellen dat zij in deze voor de zorgsector en daarmee voor de bank, onzekere tijden, binnen de in de zorg geldende Governance structuren, periodiek contact willen met de interne toezichthouder. De taal van de bank wordt meer en meer een factor van betekenis. DECEMBER 2014 De Wetenschappelijke Advies Raad (WAR) van de NVTZ wil verbindingen leggen tussen wetenschappelijke reflectie en de dagelijkse praktijk en toekomst van Governance en toezicht in de zorg- en welzijnssector. Daarom vindt de NVTZ Call for papers bijeenkomst plaats met als thema: Governance en het publiek belang in de zorg. Tijdens deze bijeenkomst is ruimte voor presentaties van eerder ingezonden papers. NOVEMBER 2014 Samen met Broosz start NVTZ een Community of Practice (CoP) om kop lopers in toezicht ruimte én legitimatie te geven om modern toezicht vorm te geven en om de ingenomen stellingen en werkwijzen in de praktijk uit te testen. Deze CoP houdt in dat er een praktijkgemeenschap ontstaat waarin geleerd en geëxperimenteerd wordt met nieuwe vormen van toezicht. Er doen acht raden van toezicht mee, uit diverse sectoren uit de zorg, zij zullen twee jaar met elkaar optrekken.

12 NVTZ Bezoekadres: Churchilllaan 11, etage 12, 3527 GV Utrecht Postadres: Postbus AH Utrecht