EMDR bij patiënten met stemmen of wanen; wie durft? Leerdoel. Prevalenties? PTSS bij patiënten met psychosen. Trauma bij patiënten met psychosen
|
|
- Karel Eilander
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 EMDR bij patiënten met stemmen of wanen; wie durft? Leerdoel Wij hopen dat u na vandaag: Kennis heeft van mogelijke toepassingsgebieden van EMDR bij psychose Sneller de stap zult zetten naar het toepassen van EMDR bij patiënten bij psychosen Drs. David van den Berg, GZ-psycholoog in opleiding tot specialist EDIT Parnassia en PsyQ Psychotrauma, Parnassia Bavo Groep, Den Haag Uw verwachtingen? Dr. Tonnie Staring, GZ-psycholoog in opleiding tot specialist, cognitief gedragstherapeut VGCt ABC, Altrecht, Utrecht Prevalenties? Trauma bij patiënten met psychosen % Traumatisering onder patiënten met psychosen? 50 tot 98 % van de patiënten met een psychotische stoornis heeft een traumatische ervaring meegemaakt in zijn leven Goodman, Rosenberg, Mueser, & Drake, 1997; Morgan and Fisher, 2007; Mueser et al., 1998; Read, Os, Morrison, & Ross, 2005; Shevlin, Houston, Dorahy, & Adamson, 2008 Read, Van Os, Morrison, & Ross (2005) % co-morbide PTSS onder patiënten met psychosen? Vrouwen met psychosen Mannen met psychosen Seksueel misbruik als kind Fysiek misbruik als kind Totaal N= % 48 % 69 % 28 % 50 % 59 % PTSS bij patiënten met psychosen Relaties Trauma, Psychose en PTSS Gemiddeld lijdt 35% (11-67) van de patiënten met een psychotische stoornis een co-morbide PTSS. McGorry et al., 1991; Meyer et al., 1999; Mueser et al., 1998; Mueser et al., 2004; Resnick, Bond, & Mueser, 2003; Shaw, McFarlane, & Bookless, 1997 Psychose Trauma PTSS
2 Relaties Trauma, Psychose en PTSS 1. Psychotrauma kan leiden tot psychose Trauma Psychose PTSS PTSS en psychose zijn verschillende eindpunten van psychotraumatisering Symptomen schizofrenie en chronische PTSS nauwelijks te onderscheiden: Intrusieve belevingen Falende realiteitstoetsing Vermijding Negatieve symptomen/ hyperarousal (Butler et al., 1996; Hamner et al., 2000; Stampfer, 1990) Nurture/ slachtoffer Psychotherapie Nature/ intern oorzaak Medicatie Herstelgericht Aandacht voor trauma Handicapmodel Geen aandacht voor trauma 9/26 1. Psychotrauma kan leiden tot psychose Relaties Trauma, Psychose en PTSS Dose response effect: Hoe erger het trauma, hoe groter de kans op psychotische klachten en hoe slechter de prognose (Janssen et al., 2004; Read et al., 2005; Shevlin et al., 2008). Kans op psychose + Negatieve prognose Trauma Psychose PTSS Ernst, frequentie en duur traumatisering
3 2. Psychose kan leiden tot PTSS Relaties Trauma, Psychose en PTSS Oorzaken: 1. Psychotische symptomen 2. Behandeling 3. Ervaringen in psychiatrie Mn positieve symptomen van psychose van invloed op ontwikkeling PTSS. Lu et. al. (2011); Bendall, McGorry & Krstev (2006) Trauma Psychose Direct na opname voldeed 52% aan de criteria PTSS Shaw, McFarlane & Bookless (1997) Na 4 maanden 46 % Na elf maanden 35% McGorry et al., (1991) PTSS 3. Co-morbide PTSS verslechtert het beloop van psychosen Kortom: Vroegere levenservaringen zijn van belang bij patiënten met psychosen Mueser, Rosenberg, Goodman & Trumbetta (2002) Onderdiagnostiek Een aanwezige posttraumatische stressstoornis (PTSS) wordt in de klinische praktijk echter in bijna alle gevallen niet vastgesteld Howgego et al., 2005; Lommen & Restifo, 2009; Mueser et al., 1998 Indien men deze diagnose wel stelt, wordt de patiënt niet behandeld Read, Hammersley, & Rudegeair, 2007; Young et al., 2001 Patiënten met psychosen worden uitgesloten van wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit van PTSS behandelingen Spinazzola, Blaustein, & Van der Kolk, 2005; Bradley, Greene, Russ, Dutra, & Westen, 2005
4 Is behandeling effectief en veilig? Mueser et al., (2008) RCT Cognitieve therapie vs TAU (n=108) Frueh et al., (2009) Exposure en stabiliserende technieken (n=20) Kim et al., (2010) EMDR n=15 De Bont et al., publicatie in voorbereiding Gecontroleerde multiple baseline single case study met EMDR en Exposure (n=10) Van den Berg en van der Gaag, publicatie in voorbereiding Haalbaarheidsstudie met EMDR (n=27) Samengevat Effectief Veilig Weinig Dropout tijdens behandeling Dropout vaak niet wegens verslechtering Diagnose Klinisch Interview PTSS Kip totaalscore PTSS op t=0 25 PTSS op t=1 n= Range: Pooled SD: Effect Size: 1.36 Significantie:.000 n=25 Green et al. Paranoia Thought Scale DRS score Patiënten met wanen op t=0 Range: 0-24 Totaalscore GPTS Range: Pooled SD: Effect Size:.47 Significantie:.034 n=23 n=5
5 AHRS score Patiënten met stemmen op t=0 AHRS score Patiënten met stemmen op t=0 KIP t= KIP t= Range: 0-44 Range: 0-44 KIP t= KIP t= n=9 * Twee proefpersonen met dezelfde scores n=9 * Twee proefpersonen met dezelfde scores EMDR bij Psychose? OEFENING Vignet 1. Bespreek het vignet en maak naar aanleiding hiervan gezamenlijk een probleemformulering Vignet Janneke Instabiele, onveilige jeugd Schizofrenie, 2 opnames, medicatie Angstig, nachtmerries, geïsoleerd, slechte zelfzorg, stemmen? Het treinincident 2. Bespreek welke herinneringen je zou gaan bewerken
6 Intrusieve beleving Nachtmerries Herbelevingen Stemmen Heden Interpretatie van intrusie Ik kan er niks tegen doen. Ik moet me gedeisd houden. Ze hebben gelijk, het is mijn schuld. Gevoel/ emotie en lichamelijke reacties Angst Walging Gedrag/ coping Vermijden Zelfverwaarlozing Leergeschiedenis Als anderen me opmerken loopt het slecht af Levenservaringen Ruzies ouders Mishandelingen broer Mishandeling trein Opmerking vriendin Zelfbeeld Ik ben waardeloos Ik ben machteloos Anderbeeld Anderen zijn niet te vertrouwen Wereldbeeld De wereld is een gevaarlijke plek 1) Linksom 2) Rechtsom 3) Flash forward 1) Linksom Gericht op gebeurtenissen die direct vooraf gingen aan het begin of een verergering van de psychotische klachten NB - Experience based practice - Complementair met CGT, geen vervanging Intrusieve beleving Herbelevingen Stemmen Herbelevingen aan psychose? Heden Interpretatie van intrusie (Gedachten) Gevoel/ emotie en lichamelijke reacties Gedrag/ coping 1) Linksom: man met dreigende stemmen Leergeschiedenis Psychotische klacht: Hoort stemmen die hem bedreigen: We komen je handen afhakken en je vermoorden. Hij denkt dat dit belagers zijn en dat het ieder moment echt kan gebeuren. TRAUMA Kerngedachten/ schema s Zelfbeeld Andere klachten: Erg angstig, veel zweten, cognitieve beperkingen, schrikachtig, nachtmerries, slaapproblemen, herbelevingen. Anderbeeld Wereldbeeld Gebeurtenis 10 jaar terug: Getuige tijdens burgeroorlog in Sierra-Leone van handen afhakken en mensen in brand steken.
7 1) Linksom: man met paranoïde waan Psychotische klacht: Denkt dat mensen uit criminele circuit hem willen pakken, en dat hij op straat in de gaten wordt gehouden met camera s. Andere klachten: Erg prikkelbaar en boos, alcoholmisbruik 2) Rechtsom Gericht op gebeurtenissen die de sterkste bewijzen zijn voor een disfunctioneel zelfschema Gebeurtenis 4 jaar terug: Beroving s nachts op NS station met een mes. Gebeurtenis Een stem zegt: Je bent een sukkel Interpretatie van intrusie (Gedachten) Attitude tov stemmen Gevoel/ emotie en lichamelijke reacties Iemand op straat staart je lang aan Heden Attitude tov anderen Gedrag/ coping 2) Rechtsom: vrouw met stemmen Leergeschiedenis Psychotische klacht: Stem van moeder die zegt dat ze niks waard is en dood moet, ontstaan na bevalling van haar eigen kind TRAUMA Zelfbeeld Ik ben een loser Anderbeeld Anderen zijn niet te vertrouwen Wereldbeeld De wereld is een gevaarlijke plek Andere klachten: Minderwaardigheidsgedachten, suïcidaliteit, depressiviteit Belangrijkste bewijzen voor negatief zelf-schema: Moeder sloeg haar vroeger en stopte haar in de kast als straf, maar deed dit niet bij haar zusjes. 3) Flash forward Gericht op gedachten of beeldintrusies van gebeurtenissen die mogelijk plaatsvinden. 3) Flash forward: jonge vrouw met stem Psychotische klacht: Stem van een vrouw die zegt dat ze zelfmoord moet plegen, omdat anders haar kleine zusje wordt vermoord Andere klachten: Angstig, schuldgevoelens, automutilatie, dissociatie Belangrijkste trigger van de klachten: Beeld van zusje, dood liggend op bed
8 OBSTAKELS EMDR bij psychose 1) Cognitieve beperkingen - Directief instructies herhalen - Kortere sessies - Let op werkgeheugen belasting: cliënt moet duaal belast blijven (optimal arousal zone) 2) Moeite met oogbewegingen (saccadisch) - Herhaalde instructie indien nodig - Zolang het werkgeheugen maar wordt belast? 3) Antipsychotische medicatie (EMDR werkt via activatie van cholinerge systeem?) 1 - Even geen Akineton? - Verder onbekend 1. Eloffson ea, J Anxiety Dis, 22, 2010, ) Verminderde affectieve expressie (SUD ziet er niet hoog uit) - Benoem het en stem het af 5) Voortgaande traumatisering door psychose - Externe attributie als blocking belief - Cognitive Interweaves of eerst CGT
9 Therapeutische attitude Impliciete boodschap van je attitude is van groot belang. Empathie vs Sympathie Hoe stel jij je op bij exposure bij spinnenfobie? Metafoor: Arts op EHBO die een wond hecht EMDR bij patiënten met stemmen of wanen; wie durft? Drs. David van den Berg, GZ-psycholoog in opleiding tot specialist EDIT Parnassia en PsyQ Psychotrauma, Parnassia Bavo Groep, Den Haag Dr. Tonnie Staring, GZ-psycholoog in opleiding tot specialist, cognitief gedragstherapeut VGCt ABC, Altrecht, Utrecht
Wilma Boevink 09-09- 2013. Focus van deze workshop. Wie durft? Schematherapie en EMDR bij mensen met een psychotische stoornis
Wie durft? Schematherapie en EMDR bij mensen met een psychotische stoornis Dr. Tonnie Staring Dr. Hugo Wolters Wilma Boevink 2 Focus van deze workshop 3 - - Wel: EMDR en schematherapie als onderdeel binnen
Nadere informatieTraumagerichte CGt versus EMDR na stabilisatie voor de behandeling van PTSS na misbruik in de jeugd: pilot data. Paul Emmelkamp
Traumagerichte CGt versus EMDR na stabilisatie voor de behandeling van PTSS na misbruik in de jeugd: pilot data Ingrid Wigard Thomas Ehring Paul Emmelkamp Achtergrond Samenwerking PsyQ met Universiteit
Nadere informatieImagery behandeling bij psychose. dr. Tonnie Staring drs. Carlos Croes
Imagery behandeling bij psychose dr. Tonnie Staring drs. Carlos Croes Imagery Mental imagery zijn representaties en bijbehorende ervaring van sensorische (visuele) informatie zonder directe externe stimulus.
Nadere informatieBoek Slapende honden? Wakker maken!
Boek Slapende honden? Wakker maken! A.Struik, ontwikkelingspsycholoog/ systeemtherapeut Joany Spierings Drie testen Weinig theorie en veel praktijk CD-Rom/ werkbladen Formulier zes testen Geen protocol
Nadere informatiePTSS - diagnostiek en behandeling. drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren
PTSS - diagnostiek en behandeling drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren Opbouw Diagnose PTSS Prevalentiecijfers PTSS en arbeid Preventie van PTSS Behandeling
Nadere informatieTrauma(behandeling) bij psychose. door Tineke van der Linden, Klinisch Psycholoog promovenda GGzE /Vrije Universiteit
21 mei 2019 Trauma(behandeling) bij psychose door Tineke van der Linden, Klinisch Psycholoog promovenda GGzE /Vrije Universiteit Wie durft? Wie vraagt er naar trauma s bij intake/kennismaking? Wie biedt
Nadere informatiePosttraumatische-stressstoornis en NET therapie. Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige
Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige Even voorstellen Arq Psychotrauma Expert Groep is een groep
Nadere informatieTSCYC Ouderversie. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. Jeroen de Groot. ID 256-18 Datum 24.12.2014. Informant:
TSCYC Ouderversie Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen ID 256-18 Datum 24.12.2014 Informant: Mieke de Groot-Aerts moeder TSCYC Inleiding 2 / 10 INLEIDING De TSCYC is een vragenlijst die
Nadere informatieTSCYC. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. HTS Report. Julia de Vries ID Datum Ouderversie
TSCYC Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen HTS Report ID 15890-3156 Datum 18.07.2017 Ouderversie Informant: Jeroen de Vries Vader INLEIDING TSCYC 2/8 Inleiding De TSCYC is een vragenlijst
Nadere informatieBaat het niet dan schaadt het niet: EMDR bij getraumatiseerde asielzoekers en vluchtelingen. Jackie June ter Heide, Trudy Mooren, Rolf Kleber
Baat het niet dan schaadt het niet: EMDR bij getraumatiseerde asielzoekers en vluchtelingen Jackie June ter Heide, Trudy Mooren, Rolf Kleber Complexe PTSS 1: DESNOS Complex trauma: herhaaldelijk, langdurig,
Nadere informatieExploring EMDR-therapy and tinnitus. Linda Hochstenbach-Nederpel Gz-psycholoog
Exploring EMDR-therapy and tinnitus Linda Hochstenbach-Nederpel Gz-psycholoog Introductie Voorstellen: GZ-psycholoog, gedragstherapeut en traumatherapeut (EMDR) eigen eerstelijnspraktijk (verwijzingen
Nadere informatieE M D R een inleiding
E M D R een inleiding Lucinda Meihuizen GZ-psycholoog Zorgpartners Midden-Holland lucinda.meihuizen@zorgpartners.nl Wietske Soeteman GZ-psycholoog Pro Persona w.soeteman@propersona.nl Wat haal je uit deze
Nadere informatieLet s talk about trauma. Berber van der Vleugel SPV regiobijeenkomst 4 oktober 2018
Let s talk about trauma Berber van der Vleugel SPV regiobijeenkomst 4 oktober 2018 programma wat is wat? het belang van uitvragen van trauma 10 geboden !!! Trauma! Nare ervaring! PTSS! Psychose! Mens!
Nadere informatieWERKWIJZE VOOR HET VERANDEREN VAN (KERN)OPVATTINGEN MET EMDR ( RECHTSOM )
WERKWIJZE VOOR HET VERANDEREN VAN (KERN)OPVATTINGEN MET EMDR ( RECHTSOM ) (zie ook het voorbereidingsformulier voor patiënten) 1. Casusconceptualisatie De invloed van negatieve (kern)opvattingen staat
Nadere informatieJanneke Ferwerda & Mark van der Gaag
157 Janneke Ferwerda & Mark van der Gaag Eye movement desensitization and reprocessing bij hallucinaties emdr bij een man met een posttraumatische stressstoornis en auditief-verbale hallucinaties Een posttraumatische
Nadere informatieWorkshop Cognitieve gedragstherapie bij mensen met een bipolaire stoornis en een comorbide
Workshop Cognitieve gedragstherapie bij mensen met een bipolaire stoornis en een comorbide angststoornis PsyQ Rotterdam 17 januari 2017 S.M.A. Demacker, GZ psycholoog Altrecht Bipolair E.J. Regeer, psychiater
Nadere informatieVeerkracht en PTSS-behandeling
Veerkracht en PTSS-behandeling Prof. Dr. Agnes van Minnen Angstpoli GGz Nijmegen Radboud Universiteit Nijmegen 29 mei 2008 COGIS-Symposium Trauma en Veerkracht Behandeling PTSS Wat is effectief? Meest
Nadere informatiePosttraumatische stressstoornis na uitzending
Posttraumatische stressstoornis na uitzending Factsheet Inleiding Een ruime meerderheid van de Nederlandse bevolking (ongeveer 80%) krijgt ooit te maken met één of meer potentieel traumatische gebeurtenissen.
Nadere informatieWorkshop: Dwangtoepassing en traumatisering op acute opnameafdelingen
Workshop: Dwangtoepassing en traumatisering op acute opnameafdelingen C. Van der Venne, onderzoeker Y. Van der Zalm, student verplegingswetenschappen W. Nugteren, student verplegingswetenschappen Programma
Nadere informatieStabilisatiecursus Scelta Nijmegen
Stabilisatiecursus Scelta Nijmegen Informatie voor cliënten Inleiding Als iemand zich onveilig heeft gevoeld tijdens de jeugd of later in een intieme relatie, kan dat in zijn of haar verdere leven klachten
Nadere informatieEMDR. Behandeling bij de gevolgen van een schokkende ervaring
EMDR Behandeling bij de gevolgen van een schokkende ervaring EMDR betekent: Eye Movement Desensitization and Reprocessing. EMDR is een behandeling voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van
Nadere informatieComplexe PTSS Zoek als PMTer samenwerking met EMDR-therapeuten
Beweging en lichamelijkheid in het EMDR-proces Henriëtte van der Meijden 4-11-2016 Complexe PTSS Zoek als PMTer samenwerking met EMDR-therapeuten Eye Movement Desensitization Reprocessing 1989 beschreven
Nadere informatieDe invloed van LVB en PTSS op behandelresultaten. Birgit Seelen-de Lang (GZ psycholoog) Berry Penterman (Psychiater) GGZ Oost Brabant, FACT
De invloed van LVB en PTSS op behandelresultaten Birgit Seelen-de Lang (GZ psycholoog) Berry Penterman (Psychiater) GGZ Oost Brabant, FACT 19 juni 2019 Vignet 33 jarige man, boerenzoon. Sinds 2010 bekend
Nadere informatieEr wel/niet zijn voor je pleegkind. Symposium Pleegzorg Waar blijft het kind 19 juni 2014 Ede
Er wel/niet zijn voor je pleegkind Symposium Pleegzorg Waar blijft het kind 19 juni 2014 Ede 22-6-2014 de Zeeuw & Brok Inhoud 1. Lawaaiboek 2. Zorg voor het kind: houdt rekening met gevolgen van Verlating
Nadere informatieEMDR bij adolescenten
EMDR bij adolescenten Een vorm van traumabehandeling Marijke de Koning-Groothuizen ZMC Kinderen en Jongeren van de Gelderse Roos Voorbeelden uit de praktijk Sofie, 16 jaar. Klachten, sinds ongeveer een
Nadere informatieKindermishandeling; Wel of geen diagnose? Drs. A van Dijke Drs. M. Reijns
Kindermishandeling; Wel of geen diagnose? Drs. A van Dijke Drs. M. Reijns Impact afhankelijk van aantal factoren: Eigenschappen van trauma zelf Eigenschappen van het kind Eigenschappen van omgeving Eigenschappen
Nadere informatieCOMPLEX TRAUMA BIJ KINDEREN: SAMEN DOEN WAT WERKT. Mariska de Baat (NJi), Marie-José van Hoof (Rivierduinen), Leanthe van Harten (TNO)
COMPLEX TRAUMA BIJ KINDEREN: SAMEN DOEN WAT WERKT Mariska de Baat (NJi), Marie-José van Hoof (Rivierduinen), Leanthe van Harten (TNO) WIE IS WIE Complex trauma het meerkoppige monster in de praktijk Prevalentie
Nadere informatieHorizon methodiek na huiselijk geweld & na seksueel misbruik
Horizon methodiek na huiselijk geweld & na seksueel misbruik 29-09-2014 Merijn van de Vliet, GZ-psycholoog Programma Introductie Oefening Horizon: twee varianten naast elkaar Film Oefening Thema s en
Nadere informatieOver trauma gesproken. Berber v.d. Vleugel & David v.d. Berg Oranjewoud
Over trauma gesproken Berber v.d. Vleugel & David v.d. Berg 13-3- 2015 Oranjewoud Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling geen Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
Nadere informatieJaap Chrisstoffels Symposium 2017
Jaap Chrisstoffels Symposium 2017 Vergroten van regulatievaardigheden bij meervoudig interpersoonlijk getraumatiseerde adolescenten: Vóór, dóór of EN na na PTSS-behandeling? Rik Knipschild, GZ-psycholoog,
Nadere informatieTraumabehandeling Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie
Traumabehandeling Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie Krijg je (binnenkort) traumabehandeling vanuit zorgprogramma Angst & stemming van Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie? Ben je 6 tot 18 jaar? Dan is
Nadere informatieAardbevingen en psychische klachten
Aardbevingen en psychische klachten (Karin Folkers, Klinisch Psycholoog) Jantien Mast, Verpleegkundig Specialist Peter Pijper en Coosje Klootwijk, verpleegkundigen Bouke Koopmans, psychiater Loppersum,
Nadere informatieHaïti. Anneke Vinke, 19 januari 2010
Haïti Anneke Vinke, 19 januari 2010 Opzet Korte introductie Feiten en verder Morgen... PAUZE --> daarna vragen/discussie 2 Situatie: RAMP in Haïti TV beelden & leed: zien van pijn van kinderen niet te
Nadere informatieBehandeling na seksueel trauma bij kinderen: STEPS, TF-CBT of EMDR?
Behandeling na seksueel trauma bij kinderen: STEPS, TF-CBT of EMDR? Renee Beer, klinisch psycholoog, Traumacentrum De Bascule Iva Bicanic, klinisch psycholoog i.o., Landelijk Psychotraumacentrum UMC Utrecht
Nadere informatieAngststoornissen bij ouderen. Arjan Videler GGz Breburg SeneCure
Angststoornissen bij ouderen Arjan Videler GGz Breburg SeneCure Programma Angststoornissen Verschillen in etiologie & fenomenologie Differentiële diagnostiek Behandelopties Angststoornissen Angst is functioneel
Nadere informatieWorkshop NET: Narratieve Exposure Therapie. Ruud Jongedijk & Gerdie Eiting
Workshop NET: Narratieve Exposure Therapie Ruud Jongedijk & Gerdie Eiting Wie werkt er met: Imaginaire Exposure? EMDR? CGT voor PTSS? BEPP? NET? Overige? Ruud Jongedijk - Narratieve Exposure Therapie -
Nadere informatieNarratieve Exposure Therapie
Narratieve Exposure Therapie MANP jubileumcongres Patricia Strijk Even voorstellen Wat doet Stichting Centrum 45: Diagnostiek en behandeling complexe psychotraumaklachten VS-GGZ: Werkzaam op de polikliniek
Nadere informatieAart Oosterveld, spv Widel van Son, klinisch psycholoog Voortgezette Behandeling Apeldoorn
Gedachten Uitpluizen Cognitieve Gedragstherapie bij stemmen en wanen Aart Oosterveld, spv Widel van Son, klinisch psycholoog Voortgezette Behandeling Apeldoorn 29-9-2010 Inhoud workshop Doelstelling Who
Nadere informatieOud worden en sterven met de oorlog
Oud worden en sterven met de oorlog Mede mogelijk gemaakt door de Stichting 1940-1945 1 Oud worden en sterven met de oorlog Over wie gaat het Schokkende gebeurtenissen Kenmerken en stressreacties Verwerking
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 134 Nederlandse samenvatting De inleiding van dit proefschrift beschrijft de noodzaak onderzoek te verrichten naar interpersoonlijk trauma en de gevolgen daarvan bij jongeren in
Nadere informatieMeer informatie MRS 0610-2
Meer informatie Bij de VGCt zijn meer brochures verkrijgbaar, voor volwassenen bijvoorbeeld over depressie en angststoornissen. Speciaal voor kinderen zijn er brochures over veel piekeren, verlatingsangst,
Nadere informatieSjef Berendsen. EMDR als vroeginterventie in de acute fase na een schokkende gebeurtenis.
Sjef Berendsen EMDR als vroeginterventie in de acute fase na een schokkende gebeurtenis www.bsl.nl EMDR als vroeginterventie Sjef Berendsen Natuurlijk Beloop PTSS-symptomen (NICE PTSD Guideline, 2005)
Nadere informatieVirtual Reality bij psychose
Virtual Reality bij psychose Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Nadere informatieIngrijpende gebeurtenissen Agressie en geweld Preventie Opvang Behandelen van PTSS. Jaap Dogger
Ik zal handhaven Ingrijpende gebeurtenissen Agressie en geweld Preventie Opvang Behandelen van PTSS Jaap Dogger Definitie. Onder een traumatische ervaring wordt verstaan: een gebeurtenis die een dreigende
Nadere informatieLiesbeth Mevissen. www.bsl.nl
Liesbeth Mevissen www.bsl.nl EMDR bij mensen met een verstandelijke beperking en/of autisme Liesbeth Mevissen, klinisch psycholoog, EMDR supervisor 27 september 2013 l.mevissen@accare.nl verstandelijk
Nadere informatieVerslaving en comorbiditeit
Verslaving en comorbiditeit Wat is de evidentie? Dr. E. Vedel, Jellinek, Arkin 18 november 2014 Comobiditeitis hot 1 Jellinek onderzoek comorbiditeit Verslaving & persoonlijkheid, 1997 Verslaving & ADHD,
Nadere informatieSociale angst. Faalangst. Project Pasta. Sociale Angst & Faalangst bij Adolescenten. Risicofactoren. Interventies. Sociale Angst bij Jongeren
Sociale Angst & Faalangst bij Adolescenten Sociale angst Risicofactoren Interventies Angst voor het oordeel van anderen Voor gek staan Uitgelachen te worden In verlegenheid gebracht te worden In de belangstelling
Nadere informatieIMAGERY RESCRIPTING Bij PTSS na vroegkinderlijk herhaald interpersoonlijk trauma
toont deskundigheid en lef bij psychotrauma IMAGERY RESCRIPTING Bij PTSS na vroegkinderlijk herhaald interpersoonlijk trauma Onderdeel van Arkin Programma Inleiding: wetenschap en overzicht interventie
Nadere informatieCognitieve gedragstherapie en EMDR bij problematisch ernstig astma
Cognitieve gedragstherapie en EMDR bij problematisch ernstig astma Dr. Marieke Verkleij, GZ-psycholoog/postdoc onderzoeker VGCT najaarscongres 9-11-2018 Disclosure Interest Geen belangenverstrengeling
Nadere informatieover trauma gesproken
9/30/16 over trauma gesproken Doelstellingen van vandaag Kennis opdoen van trauma, ptss, psychose en hun onderlinge wisselwerkingen. Vaardigheid opdoen in het bespreken van traumatische ervaringen met
Nadere informatieOverzicht van de workshop. Nauwe relatie tussen CS en trauma VERLAMD DOOR ANGST. Waarom een workshop over EMDR en conversiestoornis?
VERLAMD DOOR ANGST Overzicht van de workshop EMDR als onderdeel van de behandeling van de conversie stoornis: een state of the art verslag Franny Moene & Rowina de Bas Onderzoek naar relatie CS en PTSS
Nadere informatieAccepteren en betekenis geven aan stemmen. De Maastrichtse benadering
Accepteren en betekenis geven aan stemmen De Maastrichtse benadering praatkaffee psychose De Stem, 27-11-2018 Introductie Inhoud Uitgangspunten Een systematische aanpak, het Maastrichtse model Interview
Nadere informatieArtikelen Trauma, psychose, PTSS en de toepassing van EMDR
Artikelen Trauma, psychose, PTSS en de toepassing van EMDR David van den Berg, Berber van der Vleugel en Anton Staring* Directieve therapie jaargang 30, nummer 4 (december, 2010) p. 303-328 Samenvatting
Nadere informatieCGT. Woensdagmiddag 19 november uur Utrecht Lunetten Studiemiddag V&VN-SPV
CGT Woensdagmiddag 19 november 2014 13.00-17.00 uur Utrecht Lunetten Studiemiddag V&VN-SPV K. L. Helmus GZ-Psycholoog i.o. tot cognitief gedragstherapeut VGCt Mentrum Amsterdam (wo en do) Sarphatistraat
Nadere informatieDe behandeling van de dwangstoornis. Else de Haan & Lidewij Wolters UvA / AMC / De Bascule Veldhoven, VGCT, november 2013
De behandeling van de dwangstoornis Else de Haan & Lidewij Wolters UvA / AMC / De Bascule Veldhoven, VGCT, november 2013 Programma Behandeling en behandelstrategieën Per fase in de behandeling: Mogelijke
Nadere informatieCorrecties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria
Correcties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria Vierde oplage, juni 2016 In deze lijst zijn de belangrijkste wijzigingen opgenomen t.o.v. de derde oplage (juni 2015). Pagina Stoornis Derde oplage,
Nadere informatieptss-behandeling bij psychosen, gewoon doen!
398 David P.G. van den Berg & Mark van der Gaag ptss-behandeling bij psychosen, gewoon doen! In het leven van de meerderheid van de cliënten met psychosen is er sprake van traumatisering. Een flink deel
Nadere informatietherapieën [ therapie voor positieve gedragsverandering ]
therapieën [ therapie voor positieve gedragsverandering ] In het noorden en oosten van Nederland behandelen en begeleiden wij kinderen, jongeren en volwassenen met een licht verstandelijke beperking. Therapieën
Nadere informatieOpkrabbelen: gerechtvaardigd optimisme
Feestelijk symposium 45 jaar PgD De kracht van de psychologie in de ouderenzorg Bunnik, 6 oktober 2016 Opkrabbelen: gerechtvaardigd optimisme Debby van Rhijn Marieke Terwel Marja Vink Programma Een gezamenlijk
Nadere informatieWeerbaarheid tegen stigmatisering bij mensen met psychose
Weerbaarheid tegen stigmatisering bij mensen met psychose Catherine van Zelst Afdeling Psychiatrie en Psychologie, Universiteit Maastricht Masterclass Netwerk Vroege Psychose 6 februari 2015 Disclosure
Nadere informatieInference-based approach: Obsessieve-compulsieve stoornis met ontbrekend realiteitsbesef
Inference-based approach: Obsessieve-compulsieve stoornis met ontbrekend realiteitsbesef Henny Visser Harold van Megen Patricia van Oppen Ton van Balkom Ton van Balkom VU-MC en GGZinGeest Amsterdam Inference-based
Nadere informatieDGT voor adolescenten
DGT voor adolescenten VGCT 2012 Met dank aan Nicole Muller Rosanne de Bruin Agaath Koudstaal Nicole Muller Kennismaking VGCT 2012 ESSPD 2012 In press; november 2012 VGCT 2012 Aangepast aan de ontwikkelingstaken
Nadere informatieHOARDING CARE. Hoarding. hoe te herkennen en hoe te behandelen. Ron de Joode Cognitief gedragstherapeutisch werker / verpleegkundig consulent
Hoarding hoe te herkennen en hoe te behandelen Ron de Joode Cognitief gedragstherapeutisch werker / verpleegkundig consulent Criteria volgens de DSM - 5 Er moet sprake zijn van duidelijk lijden en/of disfunctioneren
Nadere informatieInhoud: Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR) bij Autisme. Wat is EMDR?
Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR) bij Autisme Ank Goosen Gezondheidszorgpsycholoog GGzE 21 09 2012 Wat is EMDR Indicatie Doel Doelgroep Methode Aanpassingen Resultaten 2 cliënten Inhoud:
Nadere informatieVan een drakenhol naar een koninkrijk
Van een drakenhol naar een koninkrijk Visie op traumabehandeling bij ernstig getraumatiseerde kinderen. Caroline Ploeg Orthopedagoog Generalist Femy Wanders Klinisch Psycholoog K.J. OPZET PRESENTATIE Doelgroep
Nadere informatieCognitieve gedragstherapie een effectieve psychotherapie
Cognitieve gedragstherapie een effectieve psychotherapie Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 3 Cognitieve gedragstherapie Een effectieve psychotherapie In deze brochure kunt u lezen
Nadere informatieHou dat vast! EMDR bij mensen met ( C ) PTSS en een laag IQ
Hou dat vast! EMDR bij mensen met ( C ) PTSS en een laag IQ 16-06-2017 info@poli-plus.nl Kan ik wel..? De PTSS wel goed diagnosticeren? De EMDR behandeling bij deze patiënt wel doen? (anders?) Juist inschatten
Nadere informatieCognitieve gedragstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis: schematherapie en dialectische gedragstherapie
Cognitieve gedragstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis: schematherapie en dialectische gedragstherapie Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Cognitieve gedragstherapie:
Nadere informatieTHE COMPREHENSIVE ASSESSMENT OF AT-RISK MENTAL STATE CAARMS - TRAINING. No financial disclosure.
THE COMPREHENSIVE ASSESSMENT OF AT-RISK MENTAL STATE CAARMS - TRAINING drs. Helga Ising PARNASSIA, DEN HAAG dr. Judith Rietdijk DIJK EN DUIN, ZAANDAM No financial disclosure. RELEVANTIE VROEGHERKENNING:
Nadere informatieVEN lidmaatschapsstructuur. Inleiding. Accredita?e. Opfriscursus EMDR Vervolgtraining Casusconceptualisa8e. Binnenkort verkrijgbaar:
Accredita?e Opfriscursus EMDR Vervolgtraining Casusconceptualisa8e Hellen Hornsveld Ad de Jongh 3 oktober 2015 Ernst Sillem Hoeve, Den Dolder VGCt Nog niet bekend VEN 6 punten NIP eerste lijn 8 punten
Nadere informatieEen oplossing voor uw verslaving én uw psychische klachten
Een oplossing voor uw verslaving én uw psychische klachten GecombinEErde behandeling bij dubbele diagnose Onderdeel van Arkin Hebt u, naast een verslavingsprobleem, last van psychische klachten, zoals
Nadere informatieMadelon Bronner Emma Kinderziekenhuis 30 september 2010
Madelon Bronner Emma Kinderziekenhuis 30 september 2010 Aanwezigen Bijna 70 deelnemers 80% psychologen pedagogisch medewekers maatschappelijk werk 20% verpleegkundigen artsen anders Programma 15.15-16.00
Nadere informatieTrauma-gerichte behandeling in psychose
Trauma-gerichte behandeling in psychose effectiviteit, veiligheid en werkingsmechanismen van den Berg, de Bont, van der Vleugel, de Roos, de Jongh, van Minnen, & van der Gaag Berber van der Vleugel Paul
Nadere informatieGGZ aanpak huiselijk geweld
GGZ aanpak huiselijk geweld Wat is er nodig en wat helpt Jeannette van Borren Mei 2011 Film moeder en zoon van Putten Voorkomen van problemen is beter en goedkoper dan genezen Preventieve GGZ interventies
Nadere informatieHet geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS
Het geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS Dag van de Inhoud Den Haag 28 september 2017 Ante Lemkes, GZ-psycholoog in opleiding tot Specialist Inleiding Introductie van mezelf, jullie
Nadere informatieInzicht in de praktijk van online therapie. Stijn Bornewasser Behandelcoördinatie Interapy
Inzicht in de praktijk van online therapie Stijn Bornewasser Behandelcoördinatie Interapy Inhoud Kenmerken online therapie? Welke behandelingen biedt Interapy aan? Voor wie is het geschikt (en voor wie
Nadere informatieEMDR Therapie voor mensen met een traumatische ervaring
EMDR Therapie voor mensen met een traumatische ervaring Wat is EMDR Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort tot EMDR, is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen
Nadere informatiePreventieve psychotherapie
Preventieve psychotherapie Dr. Dorien Nieman, klinisch psycholoog en cognitief gedragstherapeut Academisch Medisch Centrum, Afd. Psychiatrie, Amsterdam d.h.nieman@amc.nl Overzicht Belang van vroegdetectie
Nadere informatieHeeft positieve affectregulatie invloed op emotionele problemen na ingrijpende gebeurtenissen?
Heeft positieve affectregulatie invloed op emotionele problemen na ingrijpende gebeurtenissen? Lonneke I.M. Lenferink Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit Utrecht Paul A. Boelen Universiteit Utrecht,
Nadere informatieMaastrichtse interview met kinder- en jeugdigen versie MIK
Maastrichtse interview met kinder- en jeugdigen versie MIK Dr. Sandra Escher Prof. Dr. Marius Romme Stichting Leven met stemmen Bemelen interview@hearing-voices.com Project kinderen en jeugdigen die Stemmen
Nadere informatieTrauma en verslaving. Patiënten
Trauma en verslaving Patiënten Trauma en verslaving Informatie voor patiënten Als u naast uw verslaving ook last heeft van een nare of ingrijpende gebeurtenis uit uw verleden Trauma en verslaving 1 Trauma
Nadere informatieMetacognitieve therapie voor de Gegeneraliseerde Angst Stoornis: Wat is het en werkt het? Colin van der Heiden PsyQ
Metacognitieve therapie voor de Gegeneraliseerde Angst Stoornis: Wat is het en werkt het? Colin van der Heiden PsyQ Inhoud Waarom MCT v GAS Wat is MCT v GAS Werkt MCT v GAS MCT v GAS: Achtergrond CGT v
Nadere informatieDSM-5: Nieuw, maar ook beter? Arq Herfstsymposium vrijdag 25 november 2016
DSM-5: Nieuw, maar ook beter? Arq Herfstsymposium vrijdag 25 november 2016 Psychotrauma en stressorgerelateerde stoornissen Marloes de Kok, GZ-psycholoog Marthe Schneijderberg, orthopedagoog Psychotrauma
Nadere informatieDe diagnosestelling en behandeling van een ultra hoog risico op psychose
De diagnosestelling en behandeling van een ultra hoog risico op psychose Drs P. Bervoets GZ-Psycholoog EDIT Den Haag Waarom energie steken in preventie? Oorzaak schizofrenie onbekend Matige resultaten
Nadere informatieTrauma en verslaving. Mondriaan. Verslavingszorg. Informatie voor patiënten
Verslavingszorg Trauma en verslaving Als u naast uw verslaving ook last heeft van een nare of ingrijpende gebeurtenis uit uw verleden Informatie voor patiënten Mondriaan voor geestelijke gezondheid Trauma
Nadere informatieLange termijn effecten prehospitaal handelen: De kater komt later. Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC
prehospitaal handelen: De kater komt later Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC RS infectie, 10 dagen oud Meningococcen infectie, 1 jaar Asystolie bij cardiomyopathie,
Nadere informatieComorbiditeit PTSS en Persoonlijkheidsstoornissen Samenspel in diagnostiek en behandeling
Comorbiditeit PTSS en Persoonlijkheidsstoornissen Samenspel in diagnostiek en behandeling Gloria Gribling en Ellen Willemsen Casuïstiek 1 Hoe ontdek je hoeveel en welke koppen de draak heeft? (Diagnostiek)
Nadere informatieGGzE centrum psychotrauma
GGzE centrum psychotrauma GGzE centrum psychotrauma Mensen helpen met complexe traumaproblematiek en het (her)vinden van hun weg in de samenleving. Algemene informatie >> Complexe trauma s kunnen grote
Nadere informatiePsychotherapie voor Depressie werkt! Maar hoe?
Psychotherapie voor Depressie werkt! Maar hoe? Effecten en Werkingsmechanismes van Cognitieve Therapie en Interpersoonlijke Therapie voor Depressie Dr. Lotte Lemmens Maastricht University Psychotherapie
Nadere informatieEMDR EYE MOVEMENT DESENSITIZATION AND REPROCESSING REINA MARCHAND, ORTHOPEDAGOOG-GENERALIST DE TWENTSE ZORGCENTRA
EMDR EYE MOVEMENT DESENSITIZATION AND REPROCESSING REINA MARCHAND, ORTHOPEDAGOOG-GENERALIST DE TWENTSE ZORGCENTRA 2 EMDR WAT IS EMDR? EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing, en is
Nadere informatieEMDR openbare supervisie VGCt najaarscongres 10 november 2017
EMDR openbare supervisie VGCt najaarscongres 10 november 2017 Mw. dr. Hellen Hornsveld, GZ-psycholoog EMDR supervisor/opleider; schematherapeut senior Zelfstandig gevestigd (Utrecht) als behandelaar, onderzoeker
Nadere informatieCognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met
Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met Autismespectrumstoornissen: ADASS Achtergrond ADASS Veelvuldig voorkomen van
Nadere informatieDe behandeling van chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie)
Improving Mental Health by Sharing Knowledge De behandeling van chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Jan Spijker, Annemein Kemps, Henny Sinnema VGCT najaarscongres 2013 INHOUD
Nadere informatiedr. Wiepke Cahn UMCUtrecht
dr. Wiepke Cahn UMCUtrecht Ypsilon 30 jaar Schizofrenie onderzoek staat in Nederland nu 20 jaar op de kaart - Ypsilon en onderzoekers trekken met elkaar op sinds die tijd Epidemiologische studies genetica
Nadere informatieCHAPTER 9.2. Dutch summary (Samenvatting)
CHAPTER 9.2 Dutch summary (Samenvatting) 180 TRAUMA-FOCUSED TREATMENT IN PSYCHOSIS PTSS behandeling bij psychose De belangrijkste doelstelling van dit proefschrift was het onderzoeken van de effectiviteit
Nadere informatieHans-Jaap Oppenheim. www.bsl.nl
Hans-Jaap Oppenheim www.bsl.nl Zelfbeeldreparatie met EMDR Hans-Jaap Oppenheim GGZ Duin- en Bollenstreek Utrecht, 27-09-2013 De hersenen De Homunculus Bestaat er een homunculus voor psychische stoornissen?
Nadere informatieCaroline Ploeg, Gedragstherapeut Femy Wanders, Klinisch psycholoog
Caroline Ploeg, Gedragstherapeut Femy Wanders, Klinisch psycholoog Overzicht presentatie Ontstaan van KINGS Doelgroep KINGS-model (incl. MASTR) Verschillende interventies uit het MASTR Progressive Counting
Nadere informatieSCHEMATHERAPIE BIJ VERSLAVING EN COMPLEX TRAUMA 6 OKTOBER 2014 KEES BIEGER
SCHEMATHERAPIE BIJ VERSLAVING EN COMPLEX TRAUMA 6 OKTOBER 2014 KEES BIEGER Wat is complex trauma? Theoretisch model trauma/persoonlijkheid Welke rol speelt middelengebruik? Fasering in de behandeling Indicatiestelling
Nadere informatiepsychologische hulp online
psychologische hulp online posttraumatische stress pathologische rouw paniekstoornis en agorafobie depressie bulimia nervosa Burn-out preventie en behandeling diagnostische screening & indicatie Geschiedenis
Nadere informatie